POZIOM KSZTAŁCENIA POZIOM VI/ STUDIA I STOPNIA NR PRZEDMIOTU W PROGRAMIE PED.3.4./4.2./6.5. PROFIL KSZTAŁCENIA ogólnoakademicki TYP PRZEDMIOTU Forma studiów stacjonarne/ niestacjonarne (obligatoryjny, fakultatywny) FAKULTATYWNY DLA KIERUNKU OBLIGATIORYJNY DLA SPECJALNOŚCI KIERUNEK PEDAGOGIKA WSKAZANY SEMESTR KSZTAŁCENIA IV MODUŁ (kształcenie ogólne, specjalność Profilaktyka społeczna, itp.) KSZTAŁCENIE SPECJALNOŚCIOWE W ZAKRESIE PEDAGOGIKI RESOCJALIZACJI PROF.ZAGR.SPOŁ; TERAPII UZALEŻNIEŃ CAŁKOWITA LICZBA PKT ECTS 3 JĘZYK WYKŁADOWY NAZWA PRZEDMIOTU W JĘZYKU POLSKIM NAZWA PRZEDMIOTU W JĘZYKU ANGIELSKIM CELE KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTU WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE: POLSKI ANGIELSKI FORMA OSTATECZNEGO ROZLICZENIA PRZEDMIOTU WSPÓŁCZESNE PROBLEMY PROFILAKTYKI ZAGROŻEŃ SPOŁECZNYCH CURRENT ISSUES OF SOCIAL RISK PREVENTION EGZAMIN PISEMNY Z OCENĄ Projekt ogólny: przygotować studenta do samodzielnego poruszania się w problematyce profilaktyki społecznej. 1. Ukazanie współczesnych kierunków profilaktyki społecznej 2. Zaznajomienie ze strategiami postępowania profilaktycznego na różnych szczeblach w środowisku lokalnym. 3. Dokonanie przeglądu programów profilaktycznych i wskazanie na znaczenie jakości opracowywanych programów profilaktyki społecznej 4. Zapoznanie studentów z zadaniami szkoły w zakresie profilaktyki społecznej WIEDZY UMIEJĘTNOŚCI KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH Posiada wiedzę dotyczącą właściwości małych grup społecznych Posiada umiejętności analizowania relacji i pozycji społecznych poszczególnych członków grupy. Dokonuje samooceny własnej wiedzy o procesach regulowania stosunków człowieka z otoczeniem społecznym EFEKTY KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTU STUDENT/ ABSOLWENT: W ODNIESIENIU DO OBSZAROWYCH EK W ODNIESIENIU DO KIERUNKOWYCH EK ODNIESIENIE DO FORM ZAJĘĆ W ĆW/K/W inne 1. Definiuje założenia profilaktyki I, II i III rzędowej H1A_W04 K_W16 2. Planuje projekty profilaktyczne H1A_U06; H1P_U13; S1P_U10 K_U08
3. Dostosowuje strategie i metody profilaktyczne do problemów społecznych S1A_U06; S1A_U07 S1A_K07 K_U09 K_K03 Tabela 2. Walidacja i weryfikacja efektów kształcenia Formy prezentacji EK Poziomy osiągnięcia EK i odpowiadające im oceny ndst (2) dst (3) db (4) bdb (5) EFEKTY KSZTAŁCENIA- student 1. Definiuje założenia profilaktyki I, II i III rzędowej Pisemne, otwarte zadanie testowe np. typu nazwij i opisz Błędnie przyporządkował cele i zadania oraz rozpoznał zagrożenia pod kątem profilaktyki I, II i II rzędowej 2. Planuje projekty profilaktyczne Projekt Błędnie zaplanował projekt profilaktyczny, niepoprawnie zaplanował metody pomiaru efektywności i ewaluacji 3. Dostosowuje strategie i metody profilaktyczne do problemów społecznych Pisemne, otwarte zadanie testowe np. typu nazwij i opisz Niepoprawnie wyselekcjonował i nazwał problemy oraz przyjął niewłaściwą strategię oraz zaplanował złe metody profilaktyki Popełnił błędy przy przyporządkowaniu celów i zadań oraz rozpoznaniu zagrożenia pod kątem profilaktyki I, II i II rzędowej Popełnił nieznaczne błędy w planowaniu projektu profilaktycznego oraz w planowanych metodach pomiaru skuteczności i ewaluacji Poprawnie wyselekcjonował i nazwał problemy, lecz popełnił nieznaczne błędy na poziomie planowania strategii i metod profilaktyki Poprawnie przyporządkował cele i zadania oraz na wysokim poziomie ogólności rozpoznał zagrożenia pod kątem profilaktyki I, II i II rzędowej Prawidłowo zaplanował projekt profilaktyczny oraz zaplanował standardowe metody pomiaru efektywności i ewaluacji Poprawnie wyselekcjonował i nazwał problemy oraz przyjął minimalne strategie oraz zaplanował proste metody profilaktyki Trafnie przyporządkował cele i zadania oraz rozpoznał zagrożenia pod kątem profilaktyki I, II i II rzędowej Prawidłowo zaplanował projekt profilaktyczny oraz zastosował metody pomiaru efektywności i ewaluacji poprzez samodzielnie opracowane narzędzia. Trafnie wyselekcjonował i nazwał problemy oraz przyjął właściwą strategię oraz zaplanował adekwatne metody profilaktyki
Tabela 3 A. Treści kształcenia według form zajęć i liczby godzin dla studiów stacjonarnych Treści kształcenia według formy zajęć i liczby godzin w kontakcie z prowadzącym Interdyscyplinarny charakter profilaktyki społecznej. Poziomy działań zapobiegawczych. Założenia profilaktyki pierwszorzędowej, drugorzędowej. Koncepcje, modele i strategie współczesnej profilaktyki społecznej w Polsce i na świecie. Metody, formy i środki profilaktyczne. Działania profilaktyczne na poziome makro-, mezo- i mikrosystemu społecznego. Miejsce profilaktyki w działaniach społeczności lokalnych. LICZBA GODZIN WG FORM ZAJĘĆ WYKŁAD ĆWICZENIA WARSZTAT INNE 3 3-1 2 Mass media i ich udział w profilaktyce społecznej. 2 Program a projekt profilaktyczny na przykładzie struktury systemu profilaktyki uzależnień w Polsce i na świecie. 2-5 Diagnoza społeczna. Rola diagnozy w projektowaniu oddziaływań profilaktycznych. 2 2 5 Etapy budowania programu profilaktyki społecznej. Zasady konstruowania projektów profilaktycznych. Problematyka pomiaru skuteczności programów profilaktycznych. Współczesne rozwiązania w zakresie profilaktyki niedostosowania społecznego i przestępczości młodzieży na przykładzie domów terapeutycznych/teaching family program/. Sposoby realizacji celów profilaktyki w środowisku szkolnym: rola i zadania pedagoga szkolnego w szkolnym systemie profilaktyki, rodzaje programów profilaktycznych. Przykłady szkolnych programów profilaktycznych analiza krytyczna. - 3 15 2 2 2 4 5 ŁĄCZNIE GODZIN WG FORM ZAJĘĆ 15 15 30 RAZEM GODZIN ZAJĘĆ 60
Tabela 3 B. Treści kształcenia według form zajęć i liczby godzin dla studiów niestacjonarnych Treści kształcenia według formy zajęć i liczby godzin w kontakcie z prowadzącym Interdyscyplinarny charakter profilaktyki społecznej. Poziomy działań zapobiegawczych. Założenia profilaktyki pierwszorzędowej, drugorzędowej. Koncepcje, modele i strategie współczesnej profilaktyki społecznej w Polsce i na świecie. Metody, formy i środki profilaktyczne. Działania profilaktyczne na poziome makro-, mezo- i mikrosystemu społecznego. Miejsce profilaktyki w działaniach społeczności lokalnych. LICZBA GODZIN WG FORM ZAJĘĆ WYKŁAD ĆWICZENIA WARSZTAT INNE 2 2-1 Mass media i ich udział w profilaktyce społecznej. Program a projekt profilaktyczny na przykładzie struktury systemu profilaktyki uzależnień w Polsce i na świecie. 2-2 Diagnoza społeczna. Rola diagnozy w projektowaniu oddziaływań profilaktycznych. 1 3 Etapy budowania programu profilaktyki społecznej. Zasady konstruowania projektów profilaktycznych. Problematyka pomiaru skuteczności programów profilaktycznych. Współczesne rozwiązania w zakresie profilaktyki niedostosowania społecznego i przestępczości młodzieży na przykładzie domów terapeutycznych/teaching family program/. Sposoby realizacji celów profilaktyki w środowisku szkolnym: rola i zadania pedagoga szkolnego w szkolnym systemie profilaktyki, rodzaje programów profilaktycznych. Przykłady szkolnych programów profilaktycznych analiza krytyczna. - 9 1 1 2 ŁĄCZNIE GODZIN WG FORM ZAJĘĆ 10 16 RAZEM GODZIN ZAJĘĆ 26
Tabela 4. Końcowa walidacja efektów kształcenia Egzamin pisemny METODA KOŃCOWEJ OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA FORM ZAJĘĆ (przykłady) KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO WYKŁAD ĆWICZENIA WARSZTAT INNE Praca pisemna o charakterze problemowym - Projekt Tabela 5 A. Nakład pracy studenta- rozliczenie punktów ECTS dla przedmiotu dla studiów stacjonarnych FORMA AKTYWNOŚCI STUDENTA LICZBA GODZIN ODPOWIADAJĄCA JEJ LICZNA PUKTÓW ECTS (szacowana dla EK; obliczamy dzieląc liczbę godzin przez 25) Liczba godzin wykładów w kontakcie z prowadzącym zajęcia 15 0,6 Liczba godzin ćwiczeń w kontakcie z prowadzącym zajęcia 15 0,6 Liczba godzin warsztatów w kontakcie z prowadzącym zajęcia - Liczba godzin innych zajęć (laboratorium, konwersatorium, prezentacja projektu, itp.)) w kontakcie z prowadzącym zajęcia 30 1,2 Samodzielne czytanie wskazanej literatury 5 0,2 Przygotowanie do zajęć (wykonywanie zlecanych zadań) - Przygotowane do egzaminu 5 0,2 Inny nakład pracy (np. przygotowanie projektu) 5 0,2 Łączna liczba godzin/ łączna liczba punktów ECTS 75 3 W tym godzin/ punktów za udział w zajęciach w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym 60 2,4
Tabela 5 B. Nakład pracy studenta- rozliczenie punktów ECTS dla przedmiotu dla studiów niestacjonarnych KARTA PRZEDMIOTU PROGRAMOWEGO FORMA AKTYWNOŚCI STUDENTA LICZBA GODZIN ODPOWIADAJĄCA JEJ LICZNA PUKTÓW ECTS (szacowana dla EK; obliczamy dzieląc liczbę godzin przez 25) Liczba godzin wykładów w kontakcie z prowadzącym zajęcia 10 0,4 Liczba godzin ćwiczeń w kontakcie z prowadzącym zajęcia - Liczba godzin warsztatów w kontakcie z prowadzącym zajęcia - Liczba godzin innych zajęć (laboratorium, konwersatorium, prezentacja projektu, itp.)) w kontakcie z prowadzącym zajęcia 16 0,6 Samodzielne czytanie wskazanej literatury 25 Przygotowanie do zajęć (wykonywanie zlecanych zadań) - Przygotowane do egzaminu 5 0,2 Inny nakład pracy (np. przygotowanie projektu) 20 0,8 Łączna liczba godzin/ łączna liczba punktów ECTS 75 3 W tym godzin/ punktów za udział w zajęciach w bezpośrednim kontakcie z prowadzącym 36 1,4
Tabela 6. Wykaz literatury źródłowej Zalecana literatura obowiązkowa 1. Cekiera Cz. (1993), Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja, Lublin. 2. Gaś Z. B. (2000), Psychoprofilaktyka. Procedury konstruowania programów wczesnej interwencji, Lublin. 3. Profilaktyka w środowisku lokalnym (2002), Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii. 4. Rybczyńska D. (2003), Ciągłość i zmiana w obszarze profilaktyki społecznej i resocjalizacji, Kraków. uzupełniająca 1. Bielecka E. (2006), Profilaktyka i readaptacja społeczna. Od teorii do doświadczeń praktyków, Białystok. 2. Gaś Z. B. (1999), Młodzieżowe programy wsparcia rówieśniczego, Katowice. 3. Gaś Z. B. (1993), Profilaktyka uzależnień, Warszawa. 4. Rajzner A. (red.) (2008), Postępy resocjalizacji i profilaktyki społecznej, Warszawa. 5. Szczęsny W. W. (2003), Zarys resocjalizacji z elementami patologii społecznej i profilaktyki, Warszawa. 6. Szpringer M. (2004) Profilaktyka społeczna. Rodzina. Szkoła. Środowisko lokalne, Kielce. 7. Urban B., Stanik J. M. (red.), Resocjalizacja, tom II, Warszawa Zajączkowski K. (1997), Profilaktyka zachowań agresywnych dzieci i młodzieży, Toruń Tabela 7. Dane osób odpowiedzialnych za prowadzenie zajęć oraz walidację założonych efektów kształcenia tytuł/ stopień naukowy/ zawodowy, Prowadzący imię i nazwisko adres e-mail Autor programu dla przedmiotu dr Renata Szczepanik szczepanik.renata@wp.pl Kierownik przedmiotu- rozliczenie końcowe do ustalenia w terminie późniejszym Prowadząca/ cy wykład Prowadząca/ cy ćwiczenia Prowadząca/ cy warsztat Prowadząca/ cy inne formy zajęć
Tabela 8. Rekomendowane metody dydaktyczne 1 Metoda/y (wybrane na podst. grup wg F. Szloska 2 ) wykład informacyjny, prelekcja, odczyt wykład problemowy, konwersatoryjny Forma zajęć wykład ćwiczenia konwersatorium warsztat laboratorium, inne pogadanka, objaśnienie lub wyjaśnienie klasyczna metoda problemowa metoda przypadków/ sytuacyjna inscenizacja gry dydaktyczne symulacyjne/ decyzyjne dyskusja dydaktyczna burza mózgów, metoda okrągłego stołu panelowa metaplan film, ekspozycja, prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera z wykorzystaniem podręcznika (prac z tekstem) ćwiczenia przedmiotowe/ laboratoryjne ćwiczenia produkcyjne metoda projektów Inne, jakie? 1 Ostatecznie zastosowana metoda dydaktyczna winna korespondować z wynikami diagnozy potrzeb i możliwości edukacyjnych grupy studentów, dokonanej przez Prowadzących zajęcia 2 Franciszek Szlosek (1995), Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych, TIE, Radom