Pasma energetyczne. W krysztale około cm -3 atomów dostępne energie dla elektronów układają się w pasma.

Podobne dokumenty
3. Struktura pasmowa

Wykład 13 Teoretyczny opis właściwości kryształów

Półprzewodniki (ang. semiconductors).

Przejścia międzypasmowe

4. Statystyka elektronów i dziur

Wykład 2: Atom wodoru

Wykład 14. Oscylacje kwantowe w polu magnetycznym. W mechanice klasycznej uogólniony pęd naładowanej cząstki ma postać [ A] B =. (14.

Zmiana wartości pieniądza

Dodatek 10. Kwantowa teoria przewodnictwa I

Statystyka Wykład 9 Adam Ćmiel A3-A4 311a

Teoria Sygnałów. II Inżynieria Obliczeniowa. Wykład 13

Fizyka materii skondensowanej i struktur półprzewodnikowych (1101-4FS22) Michał Baj

Studia Ii stopnia IN

Tw: (O promieniu zbieżności R szeregu potęgowego ) Jeżeli istnieje granica. to R = ) ciąg liczb zespolonych

W-24 (Jaroszewicz) 22 slajdy Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego. Cząstka w studni potencjału. przykłady efektu tunelowego

3. Struktura pasmowa

4. Statystyka elektronów i dziur

APROKSYMACJA I INTERPOLACJA. funkcja f jest zbyt skomplikowana; użycie f w dalszej analizie problemu jest trudne

METODA CIASNEGO (silnego) WIĄZANIA (TB)

Eikonał Optyczny.doc Strona 1 z 6. Eikonał Optyczny

Funkcja generująca rozkład (p-two)

Algebra liniowa z geometrią analityczną

magnetyzm ver

ZESTAW ZADAN Z FIZYKI KWANTOWEJ (2)

Ćwiczenie 43. Halotron

Chemia teoretyczna. 2012/13 prof. Marek Kręglewski

Ruch falowy. Fala zaburzenie wywoane w jednym punkcie ośrodka, które rozchodzi się w każdym dopuszczalnym kierunku.

(0) Rachunek zaburzeń

Siła tarcia. Tarcie jest zawsze przeciwnie skierowane do kierunku ruchu (do prędkości). R. D. Knight, Physics for scientists and engineers

OPTYKA KWANTOWA Wykład dla 5. roku Fizyki

20. Model atomu wodoru według Bohra.

Przejścia optyczne w cząsteczkach

W Wymiana ciepła. Opór r cieplny Przewodzenie ciepła Konwekcja Promieniowanie Ekranowanie ciepła. Termodynamika techniczna

Fizyka materii skondensowanej i struktur półprzewodnikowych (1101-4FS22) Michał Baj

Lista A) Proszę pokazać, że przy padaniu prostopadłym na granicę ośrodka próżnia(dielektryk)-metal,

Rezonansowe tworzenie molekuł mionowych helu i wodoru oraz ich rotacyjna deekscytacja

σ r z wektorem n r wynika

= a (a c-c )x(3) 1/2. Grafit i nanorurki węglowe Grafen sieć rombowa (heksagonalna) z bazą dwuatomową

Energia w geometrii Schwarzshilda

Pole magnetyczne magnesu w kształcie kuli

L.Kowalski Systemy obsługi SMO

Energia wiązania słaba rzędu 10-2 ev J. Energia cieplna 3/2 k B. T J. Energia ruchu cieplnego powoduje rozerwanie wiązań cząsteczkowych.

Procedura wymiarowania mimośrodowo ściskanego słupa żelbetowego wg PN-EN-1992:2008

Efekt naskórkowy (skin effect)

PARCIE GRUNTU. Przykłady obliczeniowe. Zadanie 1.

Wyższe momenty zmiennej losowej

n k n k ( ) k ) P r s r s m n m n r s r s x y x y M. Przybycień Rachunek prawdopodobieństwa i statystyka

f '. Funkcja h jest ciągła. Załóżmy, że ciąg (z n ) n 0, z n+1 = h(z n ) jest dobrze określony, tzn. n 0 f ' ( z n

λ c λ c λ m asa hc h λ h λ h W lasnosci fotonu = = m = = = c h p c Oblicz energię, pęd i masę fotonu o długości fali λ = 500 nm. + kg m kg m = 1,6 10

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Oddziaływanie atomu z kwantowym polem E-M: C.D.

Sprawność η [%] Współczynnik mocy cos φ IE1. Sprawność η [%] Współczynnik mocy cos φ IE1. Sprawność η [%] Współczynnik mocy cos φ IE1

Równania Lagrange a II rodzaju

MMF ćwiczenia nr 1 - Równania różnicowe

Wykład 6. Przestrzenie metryczne ośrodkowe i zupełne. ρ, gdzie r

Mechanika klasyczna zasada zachowania energii. W obszarze I cząstka biegnie z prędkością v I, Cząstka przechodzi z obszaru I do II.

MECHANIKA OGÓLNA (II)

W-9 (Jaroszewicz) 15 slajdów. Równanie fali płaskiej parametry fali Równanie falowe prędkość propagacji, Składanie fal fale stojące

Atom ze spinem i jądrem

Dynamika punktu materialnego nieswobodnego

Informacje. Danuta Kruk. Pokój: D2/20. Telefon:

Analiza Matematyczna Ćwiczenia. J. de Lucas

Opis kwantowy cząsteczki jest bardziej skomplikowany niż atomu. Hamiltonian przy zaniedbaniu oddziaływań związanych ze spinem ma następującą postać:

= a (a c-c )x(3) 1/2. Grafit i nanorurki węglowe Grafen sieć rombowa (heksagonalna) z bazą dwuatomową. Metody wytwarzania

7 Liczby zespolone. 7.1 Działania na liczbach zespolonych. Liczby zespolone to liczby postaci. z = a + bi,

Stany stacjonarne w potencjale centralnym

Aerodynamika I. wykład 3: Ściśliwy opływ profilu. POLITECHNIKA WARSZAWSKA - wydz. Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa A E R O D Y N A M I K A I

Politechnika Warszawska Wydział Samochodów i Maszyn Roboczych Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

Całki podwójne. Definicja całki podwójnej. Jacek Kłopotowski. 25 maja Katedra Matematyki i Ekonomii Matematycznej

Mikroskopia polaryzacyjna

POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI. W roku 1820 Oersted zaobserwował oddziaływanie przewodnika, w którym płynął

MMF ćwiczenia nr 1 - Równania różnicowe

Badanie zależności natężenia wiązki promieniowania od odległości

Wstęp do Optyki i Fizyki Materii Skondensowanej

Transformacja: płytka - włókno w zorientowanej eutektyce Al-Si

ANALIZA FOURIEROWSKA szybkie transformaty Fouriera

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA (1980/1981). Stopień I, zadanie teoretyczne T4 1

EGZAMIN Z ANALIZY II R

= 2 42EI 41EI EI 2 P=15 M=10 M=10 3EI. q=5. Pret s-p. Pret s-p. Pret s-p. Pret s-p. Pret s-l.

Wykład 7. Przestrzenie metryczne zwarte. x jest ciągiem Cauchy ego i posiada podciąg zbieżny. Na mocy

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Wytrzymałość śruby wysokość nakrętki

Fizyka. Wykład 2. Mateusz Suchanek

Zad Sprawdzić, czy dana funkcja jest funkcją własną danego operatora. Jeśli tak, znaleźć wartość własną funkcji.

2. P (E) = 1. β B. TSIM W3: Sygnały stochastyczne 1/27

Równanie Fresnela. napisał Michał Wierzbicki

Podsumowanie W6ef. Zeemana ef. Paschena-Backa

Janusz Adamowski METODY OBLICZENIOWE FIZYKI Kwantowa wariacyjna metoda Monte Carlo. Problem własny dla stanu podstawowego układu N cząstek

Prawo powszechnego ciążenia Newtona

Guma Guma. Szkło Guma

Podsumowanie W3: χ A singlet. χ S tryplet. 1s,nl. Hel (bez spinu): H 0 = H 1 +H 2 H. diagonalizacja H daje: E = J±K U ( u + u ) E= E n +J±K

Z awó d: p o s a d z k a r z I. Etap teoretyczny ( część pisemna i ustna) egzamin obejmuje: Zakres wiadomości i umiejętności właściwych dla kwalifikac

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywsitej

Podstawy rachunku prawdopodobieństwa (przypomnienie)

Elektrostatyka. + (proton) - (elektron)

Mechanika kwantowa. Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki?

Równania Maxwella i równanie falowe

Prawdopodobieństwo i statystyka r.

Blok 8: Moment bezwładności. Moment siły Zasada zachowania momentu pędu

Jądra atomowe jako obiekty kwantowe. Wprowadzenie Potencjał jądrowy Spin i moment magnetyczny Stany energetyczne nukleonów w jądrze Prawo rozpadu

Transkrypt:

Pasa tycz W ysztal ooło 3 c -3 atoów dostęp i dla ltoów uładają się w pasa. Pozioy tycz dla o Ni o óżj Ilości atoów Scat powstawaia pas tyczyc pzy zbliżaiu do sibi dużj liczby atoów. Moży ić pzwy tycz iędzy pasai.

Do opisu posłuujy się pzybliżiai. - ltoy tatujy jao li i dopasowując się do cwilowo położia dzi w węzłac sici ystaliczj pzybliżi adiabatycz, ja dla cząstcz. - Poadto tatujy ltoy jao izalż cząsti, pouszając się w potcjal piodyczy o osi sici ystaliczj potcjał t jst wypadowy potcjał dzi atoowyc i pozostałyc ltoów walcyjyc. Jst to tzw. pzybliżi jdoltoow. Dla pzypadu jdowyiaowo yształu o stałj sici a Hailtoia wyląda astępująco: d dx V x ψ x Hψ x ψ x Piodyczy potcjał spłia wau: V x V x a Rozwiązai Hailtoiau są tzw. fucj Bloca, dzi fucja jst piodycza z os sici u x ix W pzypadu tójwyiaowy ψ u ψ x ix u x

ψ ix u fucja Bloca Zat fucj włas ailtoiau są iloczy fali płasij i fucji o osi sici ystaliczj fucja Bloca

Pasa tycz Mtal. Modl ltoów pawi swobodyc. - jąda ltoy powło zaiętyc iozdzil joy dzi atoow - ltoy walcyj stosuowo słabo związa. W wyiu oddziaływań odywają się od acizystyc dzi i pouszają się ial swobodi w całj objętości yształu. Kyształ związay dzięi ltostatyczy oddziaływaio poiędzy ują cuą ltoową a dodatii joai. Własości: a duż pzwodictwo ltycz b owalość. Poiważ joy talu i są z sobą ściśl związa i oą się wzlęd sibi stosuowo łatwo pzsuwać, iwilii siłai oża ziić ształt.

Modl ltoów pawi swobodyc. Założi: Potcjał piodyczy oddziałujący a ltoy walcyj jst słaby zabuzi, czyli ltoow fucj falow są w piwszy pzybliżiu obiacjai fal płasic. ia w piwszy pzybliżiu jst wadatową fucją wtoa Popawi do ii od potcjału piodyczo liczo w acuu zabuzń dają pzwy tycz.

Pzwy tycz występują dla wtoa w pobliżu aicy tzw. stfy Billouia. Stfa Billouia jst oóą ltaą sici odwotj. Wtoy sici odwotj zdfiiowa są astępująco: ij j a i πδ czyli 3 3 a a a a a π 3 3 a a a a a π 3 3 a a a a a π Dla sici jdowyiaowj o stałj sici a, wto sici odwotj a π i aic stfy Billouia występują dla a π ±

Waży wios! Z oólo wauu piodyczości wyia, ż ożliw stay ltoow i są oaiczo do pojdyczj paaboli w pzstzi, lcz ówi dobz oą być zalzio a paabolac pzsuiętyc o dowoly wto sici odwotj G 33 W pzypadu aicy stfy, ta dzi pzciają się dwi paabol acu zabuzń dla zdowayc staów własyc.

Dalsz uposzczia Dalsz uposzczia Rozważy sta w pobliżu aicy stfy, / η π/a η Moży wówczas poiąć pzyczyi od badzij odlłyc staów tyczyc. Paiętay, ż cos x V V x V ix ix x i x i x i x i c c x Ψ η η

Po podstawiiu tj postaci fucji falowj do ailtoiau, poożiu pzz fucję spzężoą i wycałowaiu po obszaz oói ltaj otzyujy: Dwa ozwiązaia c Vc Vc c η η ± ± 4 V η η η η

Na aicy stfy pojawia się pzwa tycza, Na aicy stfy pojawia się pzwa tycza, η η 4 V ± ± V ± ±

Na aicy stfy pojawia się pzwa tycza, η Poiważ fucja Bloca pzsuięta o wto sici odwotj i ziia się to wyodi jst pzdstawiać wyii tylo w I-szj stfi Billouia. zba wówczas uować pasa tycz. Sta ltou w cil stały zaday jst pzz wto falowy z I-szj stfy, u pasa oaz zut spiu.

lto w cil stały jao quasi-cząsta Zalżość dla ltou w cil stały óżi się od zalżości dla ltou swobodo póżi, poiważ lto w ysztal stal oddziałuj z pozostałyi cząstai uładu ltoai i jądai. Quasi cząsta lto w cil stały. Woół stów zalżości ii od wtoa oży zapisać zalżość ii aaloiczi ja dla cząsti swobodj, w duij potędz to wtoa * * jst asą ftywą

Kyształy owalcyj Podobi ja dla tali dzi atoow ltoy walcyj. Iaczj iż dla tali ltoy walcyj są zloalizowa.

Mtoda ciaso wiązaia Mtoda ciaso wiązaia z zodyfiowaa toda obitali olulayc odyfiowaa toda obitali olulayc V A potcjał swobodo atou ˆ ˆ A A v V V H H A V v H H Φ Φ Φ Φ Ψ Ψ Ψ Ψ ˆ ˆ

Mtoda ciaso wiązaia Mtoda ciaso wiązaia Stay tycz ltou w ysztal, wywodząc się z poziou tyczo i swobodo atou. Załaday, ż fucja falowa jst obiacją liiową atoowyc fucji własyc Φ Φ Φ A i A a d A A i, * Φ Φ Φ Φ Dla ltou zloalizowao fucja Φ A a zacząc watości tylo w sąsidztwi węzła sici. Dlato uwzlędiay tylo wyażia dla tóyc N liczba atoów w ysztal. N d A A Φ Φ Φ Φ *

Mtoda ciaso wiązaia Mtoda ciaso wiązaia Dla wyazów zawiającyc zabuzi v- uwzlędiay pzywai fucji falowyc zloalizowayc a ajbliższyc sąsiadac. [ ] d v N A i A i, * Φ Φ Φ Φ Φ Φ i i i i i i i i i i B A d v B d v A * * Sua po zawia tylo t watości, dla tóyc opisuj ajbliższyc sąsiadów. A i >

Sić ulaa posta ± a,,;, ± a,;,, ± a i A i B cos Uwai! w pobliżu A 6B B a i i i i i x a cos y a cos Szoość pasa ty więsza i więsz B i pzywai się fucji falowyc sąsiadującyc atoów. z a W. Ibac

Pzyłady J. Git W. Ibac

Pzyłady

Pzwodii i izolatoy Izolato, półpzwodi: - ltoy walcyj całowici wypłiają jdo lub więcj pas, - liczba ltoów walcyjyc w postj oóc w ysztal jst pazysta Mtal: - jd lto walcyjy pzypadający a jdą postą oóę paso zapłio w połowi lub - pazysta liczba ltoów i zacodzi a sibi pas.

scytoy scytoy x B x y a a R R ε μ ε μ R x Paa lto-dziua związaa ulobowso. ia wiązaia jst ią ulobowsą, zaczi ijszą iż dla atou wodou.

Półpzwodii doiszow Płyti doiszi Odbici plazow M. Fox

Głęboi doiszi pozioy tycz w obszaz pzwy tyczj Al O 3 doiszoway C absopcja związaa z wzbudzi C odpowidziala za czwoy olo ubiu

Doświadczal tody wyzaczaia pzw tyczyc M. Fox

Absopcja doiszowa i fooowa w obszaz podczwii Absopcja w obszaz pzwy tyczj - ali tasisji Odbici od plazy ltoowj

Obsadzi staów Rozład Fio-Diaca f Pawdopodobiństwo obsadzia stau watowo o ii F potcjał ciczy F F U F F i S

Półpzwodi saoisty Półpzwodi saoisty Koctacja ęstość ltoów o ii z pzdziału, d c d f d 3 *, π Załaday, ż F jst w pzwi tyczj, F >> F f F f

Półpzwodi saoisty Półpzwodi saoisty Pawdopodobiństwo zalziia dziuy w paśi walcyjy F F f f v 3 * π

Koctacja ltoów i Koctacja ltoów i dziu dziu c c c F c F c F c N d d f 3 * 3 * π π v v F v F v N p d f p 3 * π

Półpzwodi saoisty Półpzwodi saoisty p c - v p p 4 3 * * 3 3 * * 3 4 π π * * l 4 3 F v c N N F

Półpzwodi saoisty J. Silto

Półpzwodii doiszow zw. płyti doiszi p. P w Si p. I w Si Dooy Acptoy

Modl wodoopodoby Piąty lto pousza się w polu wytwozoy pzz ctu fosfou oaz pozostał atoy. Ctu P a ładu, wytwaza dodatowy potcjał ulobowsi.

Modl wodoopodoby Ostatczi zaadii spowadza się do poblu atou wodou z ośii swobody o asi *, w ośodu diltyczy z stałą ε i ałą popawą do potcjału. * 3.6V ε J. Silto

Dooy i acptoy

Własości ltycz Własości ltycz Wysoa tpatua: N D -N A Nisi tpatuy p N N D A c D D c F N N D l

Własości ltycz J. Silto

Pzwodictwo Pzwodictwo j σ v μ D μ σ Rucliwość μ Dwa odzaj ośiów τ σ μ pμ p

Zalżość opou od tpatuy Mtal

Półpzwodi