SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Publicznej Szkoły Podstawowej im. mjr. H. Sucharskiego w Woli Przemykowskiej Uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Publicznej Szkoły Podstawowej im.mjr.h.sucharskiego w Woli Przemykowskiej w dniu..
Szkolny Program Profilaktyki jest skorelowany ze szkolnym programem nauczania i szkolnym programem wychowawczym. Jest zgodny z prawem oświatowym i prawem państwowym. Szkolny Program Profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb środowiska, wynika z diagnozy środowiska. Z uwagi na to, iż do naszej szkoły uczęszczają dzieci w wieku od 5 do 12 lat oraz z przeprowadzonych badań wynika, że dzieci te nie przejawiają postaw dysfunkcji, niniejszy program zatem przygotowany jest dla grupy niskiego ryzyka i stanowić będzie swoistą "szczepionkę", chroniącą dzieci przed złem i patologią. Program przewidziany jest do realizacji: 1. na lekcjach wychowawczych 2. w ramach lekcji przedmiotowych z j. polskiego, matematyki, przyrody, historii, religii, WF, techniki, informatyki, muzyki w klasach 4-6, kształcenia zintegrowanego 1-3 jako rozszerzenie realizowanych programów 3. w ramach zajęć pozalekcyjnych- Tutoring Celem głównym niniejszego programu profilaktyki jest przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, ułatwiającymi kontakt z innymi ludźmi i radzenie sobie z samym sobą. Cele szczegółowe programu: 1. Rozbudzanie zainteresowania dziecka własnym zdrowiem i rozwojem psychofizycznym 2. Kształtowanie nawyków życzliwości, pomocy koleżeńskiej i pozytywnych postaw wobec potrzeb osób niepełnosprawnych, chorych i starszych 3. Wyrabiane nawyków potrzeby ruchu dla prawidłowego rozwoju organizmu i zwiększenie sprawności dzieci 4. Poprawa sposobu odżywiania się, poprzez wskazanie im właściwych wzorców żywieniowych i okazanie bezpośredniego wpływu żywienia na stan zdrowia człowieka 5. Zmniejszenie częstotliwości wypadków i urazów powstałych zarówno w szkole jak i otoczeniu domowym
6. Kształtowanie umiejętności niesienia doraźnej pomocy w nagłym zagrożeniu życia poznanie podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej 7. Nabywanie umiejętności organizowania własnej pracy, wypoczynku i czasu wolnego 8. Dostarczenie informacji o zagrożeniach wynikających z zażywania substancji psychotropowych oraz wskazanie możliwości unikania zagrożeń i radzenia sobie z nimi 9. Zwiększenie skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym 10. Utrwalenie nawyków dbania o higienę jamy ustnej, profilaktyka próchnicy zębów 11. Kształcenie nawyku bezpiecznego zachowania na drogach, jezdniach i placach zabaw 12. Zmniejszenie narażenia na czynniki szkodliwe w środowisku 13. Poprawa stanu sanitarnego w szkole 14. Kształtowanie rozumienia znaczenia działań ekologicznych w życiu człowieka Poniższy program ma wyposażyć dzieci w następujące umiejętności kluczowe: 1. współżycia w grupie 2. radzenia sobie ze stresem 3. radzenia sobie z agresją 4. zachowania się w trudnych sytuacjach 5. rozpoznawania i wzmacniania mocnych stron 6. radzenia sobie z emocjami 7. rozwiązywania konfliktów 8. asertywności 9. słuchania i przekazywania informacji 10. prezentacji własnej osoby METODY: elementy dyskusji, mini wykłady z elementami dyskusji, pogadanki, dyskusje panelowe, psychodramy, debaty za i przeciw, odgrywanie scenek, wywiady, praca z filmem, ćwiczenia projektowo-plastyczne, zajęcia w terenie, inscenizacje, Tutoring, spotkania z policjantem, strażakim i pielęgniarką.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE W zależności od zastosowanych metod. Szczególnie polecane filmy i wywiady oraz nagrywane w zależności od potrzeb dyskusje, ulotki, karty pracy, spektakle. LITERATURA DLA NAUCZYCIELI: 1. Narodowy Pragram Zdrowia 2. Czasopismo Lider 5/93, 2/96 artykuły związane z wychowaniem zdrowotnym w szkołach 3. Woynarowska B. Jak tworzymy szkołę promującą zdrowie 4. Williams T. Szkolne wychowanie zdrowotne w Europie 5. Zajączkowski K. Pakiet edukacji zdrowotnej Moje zdrowie zeszyty metodyczne 6. Bleja Sosna B. Ścieżki edukacyjne poradnik 7. red. Kołodziejczyk A. Program zajęć wych-prof. Dla klas 1-6 Spójrz inaczej STRUKTURA PROGRAMU W STRUKTURZE PROGRAMU PRZEWIDUJE SIĘ NASTĘPUJĄCE LINIE TEMATYCZNE I. Dbamy o czystość osobistą i otoczenia II. Styl życia a zdrowie ludzi III. Dbamy o bezpieczeństwo swoje i otoczenia IV. Żyjemy bez uzależnień V. Dbamy o dobrą kondycję psychiczną i fizyczną VI. Chroniąc środowisko chronimy siebie VII. Przygotowujemy się do życia w rodzinie VIII. Szanujemy i pomagamy osobom niepełnosprawnym, starszym i chorym
PROPONOWANY ROZKŁAD TEMATÓW DLA POSZCZEGÓLNYCH POZIOMÓW EDUKACYJNYCH W POSZCZEGÓLNYCH BLOKACH TEMATYCZNYCH Dbamy o bezpieczeństwo swoje i otoczenia Jak powinniśmy dbać o czystość naszego ciała? Jak dbać o higienę jamy ustnej? Dlaczego nasze ręce powinny być zawsze czyste? Co nam pomaga w utrzymywaniu higieny osobistej? Jak zachować czystość w klasach, na korytarzach i w ubikacjach? Jak dbamy o czystość w naszej najbliższej okolicy? Jakie środki czystości są potrzebne do utrzymania czystości pomieszczeń w których przebywamy? Jak powinniśmy ubierać się do szkoły i dlaczego powinniśmy zmieniać obuwie? Dlaczego należy utrzymywać prawidłową postawę siedząc w ławce, oglądając TV, czytając, bawiąc się? Jak dbać o naszą skórę, włosy, paznokcie? Co to są grzybice i jak im zapobiegać? Jakie środki kosmetyczne stosujemy, aby utrzymać w prawidłowym stanie nasze ciało, twarz, włosy, paznokcie? W jakim celu powinniśmy poddawać się szczepieniom ochronnym? Jakie są inne sposoby uodparniania się przeciwko chorobom? Co robić aby mieć ładne i zdrowe zęby? Strzeżmy się chorób brudnych rąk Pasożyty przewodu pokarmowego dlaczego są groźne, jak unikać zarażenia się nimi (tasiemczyce, glistnice, owsice, włośnice) Jak mogę pomóc w utrzymaniu czystości w moim najbliższym otoczeniu? Jak dbać o swoje oczy? W jaki sposób korzystać z urządzeń sanitarnych w naszej szkole?
Styl życia a zdrowie ludzi Czynniki potrzebne człowiekowi do życia Sposoby dbania o swoje zdrowie Co powinniśmy jeść aby zachować zdrowie? Jakie znamy produkty żywnościowe i z czego są one wytwarzane? Bezpieczne przechowywanie żywności Dlaczego powinniśmy jeść mało słodyczy? Jakie produkty budują nasze zęby, kości i dają nam energię? Jak należy zachowywać się podczas spożywania posiłku? Ubieramy się stosownie do warunków atmosferycznych Jakie jest znaczenie pokarmów dla naszego organizmu? Od czego zależy ich ilość i jakość? Co to jest racjonalne odżywianie się? Jak zabezpieczamy żywność przed utratą witamin i zepsuciem się? Dlaczego odpowiednia atmosfera w czasie spożywania posiłków jest ważna dla zachowania zdrowia? Dlaczego niektórzy ludzie są otyli i jakie mogą być zdrowotne konsekwencje otyłości? Dlaczego cukry i tłuszcze należy spożywać z umiarem? Jakość żywienia, terminy ważności Podejmuję odpowiedzialne decyzje dotyczące zdrowia Jak inni wpływają na nas?
III Dbamy o bezpieczeństwo własne i otoczenia Kto w moim mieście, domu i w szkole troszczy się o moje bezpieczeństwo? Jak i do kogo zwrócić się o pomoc? Jak powinniśmy zachować się w czasie pożaru? Nasze bezpieczeństwo w drodze do szkoły Zasady udzielania Pierwszej Pomocy. Co musimy zrobić w razie krwawienia z nosa lub skaleczenia palca? Poznajemy podstawowe środki odkażające i opatrunkowe Jakie powinno być bezpieczne zachowanie na terenie budynku szkolnego podczas przerw, jakie zachowanie może być niebezpieczne dla nas i naszego otoczenia? Uczymy się bezpiecznego korzystania z różnych urządzeń w naszym otoczeniu Dlaczego nie powinniśmy brać prezentów od nikogo obcego? Rozwaga w zawieraniu znajomości na ulicy Kiedy mówić nie sytuacje w których lepiej odmówić Poznajemy przepisy ruchu drogowego Jak powinniśmy się zachowywać aby nie stwarzać zagrożenia dla innych i siebie? Co to są zachowania ryzykowne i jak ich unikać? W jakim celu ustala się przepisy ruchu drogowego, regulaminy w pracowniach, na terenie szkoły oraz w środkach komunikacji? Jak mogę pomóc sobie i innym w momencie poparzenia, odmrożenia, podejrzenia o złamanie? Jak bezpiecznie korzystać z kąpieli wodnych i słonecznych? Co to są zatrucia i jak ich unikać? Sposoby zachowania w przypadku wymuszeń Uczymy się odmawiać Sposoby korzystania z pomocy Ośrodków Interwencji Kryzysowej Nieznajomość prawa szkodzi obowiązki nieletnich wobec prawa Odpowiedzialność karna nieletnich Poznajemy znaki drogowe
IV Żyjemy bez uzależnień Jakie substancje przyjmowane do mojego organizmu są bezpieczne dla mojego zdrowia? Jakie substancje są dla mnie szkodliwe i jak mogą się dostać do mojego organizmu? Jak używać lekarstw? Kto i kiedy może podać mi lekarstwo? Poznajemy pracę pielęgniarki Dlaczego alkohol działa szkodliwie na organizm człowieka? Szkodliwe składniki powietrza (problem biernego palenia) Zdrowe odżywianie. Jak wpływa alkohol na pracę mojego serca, nerek, żołądka, wątroby? Wpływ alkoholu na psychikę człowieka i jego zachowanie Uzależnienie od alkoholu wpływa na całą rodzinę Kto wpływa na to, że zaczynamy palić? Jak dym papierosowy wpływa na zdrowie palacza i osoby przebywającej w jego otoczeniu? Co warto jest robić razem z kolegami, a czego nie warto? Dlaczego? Kto i dlaczego sięga najczęściej po środki uzależniające? Gdzie i do kogo należy zwrócić się w razie kłopotów życiowych?
V DBAMY O DOBRĄ KONDYCJĘ PSYCHICZNĄ I FIZYCZNĄ Dlaczego każdemu potrzebny jest ruch i pobyt na świeżym powietrzu? Dlaczego ruch na świeżym powietrzu poprawia nasze samopoczucie? Jak spędzać czas wolny od zajęć szkolnychprzykłady zabaw i gier fizycznych, indywidualnych i zbiorowych Jak utrzymać prawidłową postawę ciała? Co lubię robić, a czego nie? Co potrafię robić, a czego nie? Co sprawia mi przyjemność, a co przykrość w kontaktach z innymi? Jak rozpoznajemy uczucia innych, a jak oni nasze? Różne sposoby wyrażania uczuć Moje sukcesy! Każdy z nas jest inny-uczymy się tolerancji Wszyscy tworzymy klasę Jak ruch wpływa na budowę i postawę ciała? Przykłady codziennych ćwiczeń fizycznych dla każdego sprawa obuwia i odzieży w czasie ćwiczeń Co to znaczy komunikacja i od czego ona zależy? Od czego zależy to czy dobrze czuję się z innymi, a oni ze mną? Jak mogę wpływać na swoje samopoczucie i nastrój? Co udaje mi się lepiej, a co gorzej? Moje mocne i słabe strony Doceniam innych, a inni doceniają mnie Jesteśmy podobni i różni w swoich upodobaniach Czasami podejmujemy ryzykowne decyzje Jak radzić sobie w sytuacjach konfliktowych? Jak zmienić swoje przyzwyczajenia?
VI CHRONIĄC ŚRODOWISKO CHRONIMY SIEBIE Co składa się na środowisko życia człowieka? Poznajemy przyrodę naszej okolicy Jak zachować się obcując z przyrodą? Przyczyny powstawania pożarów i sposoby zapobiegania im Dlaczego powinniśmy chronić krajobrazy, niektóre zwierzęta i rośliny? Dbamy o zwierzęta zimą Niezbędne substancje, które pobieramy ze środowiska (tlen, pokarm, woda) Jakie powinny być abyśmy zachowali zdrowie? Co to jest hałas i jak on wpływa na nasze zdrowie? Jak możemy przyczynić się do ochrony środowiska? Dlaczego powinniśmy segregować śmieci w domu? Dlaczego krajobrazy ulegają zużyciu i zniszczeniu? Jak je zachować i chronić? Dlaczego szczególną opieką powinniśmy otaczać lasy ich znaczenie dla ludzi i w środowisku? Zasoby w przyrodzie odnawialne i nieodnawialne Substancje szkodliwe w powietrzu Czy można przyzwyczaić się do hałasu ofiary hałasu Poznajemy znaki ostrzegające nas o zagrożeniu ze strony skażonego środowiska Szkodliwe substancje w naszym pożywieniu Zanieczyszczenie wód. Jak my możemy przyczynić się do ochrony wód? W jakich konkretnych działaniach na rzecz ochrony środowiska mogę aktywnie uczestniczyć? Organizacje ekologiczne w moim mieście W jaki sposób wykorzystuje się surowce wtórne?
VII PRZYGOTOWUJEMY SIĘ DO ŻYCIA W RODZINIE Po co ludzie zakładają rodziny? Rodzina z której pochodzę Każdy w rodzinie ma swoje obowiązki Dzieci tak jak dorośli mają swoje prawa W rodzinie wzajemnie sobie pomagamy Tradycje w mojej rodzinie święta i uroczystości rodzinne Skąd się wziąłem? Dlaczego moje ciało rośnie? Co to znaczy, że każdy ma prawo do swojego ciała? Jak chłopcy stają się mężczyznami a dziewczynki kobietami? Kiedy zaczynają się te zmiany, jak szybko następują, jak długo trwają? Co to jest miesiączka, ciąża, poród? Co to znaczy być kobietą lub mężczyzną? Tradycje rodzinne i ich przekazywanie. Funkcje poszczególnych członków rodziny. Rola matki i ojca. Jak wygląda moja więź z rodzicami? Obowiązki rodziców wobec dzieci i odwrotnie Konflikty rodzinne Karta praw dziecka Rodziny są różne Czym różnią się chłopcy od dziewczynek?
VIII SZANUJEMY I POMAGAMY OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM, STARSZYM I CHORYM Jakich ludzi uważamy za niepełnosprawnych? Osoby niepełnosprawne, chore i starsze jak mogę im pomóc? Zwracamy uwagę na uczucia i problemy innych Prawa osób niepełnosprawnych Czy w moim miejscu zamieszkania są osoby, którym mogę pomóc? Sposoby niesienia pomocy osobom potrzebującym- Zakręcona akcja Jak pomagam moim dziadkom? Jak mogę sprawić radość osobom z Domu Pogodnej Jesieni? Problemu osób niepełnosprawnych, chorych i starszych Jak lepiej rozumieć innych ludzi? Czy człowiek zdrowy, sprawny fizycznie i psychicznie może stać się niepełnosprawnym, chorym, starszym? Dlaczego nie wolno nam źle myśleć, śmiać się, źle mówić i lekceważyć niepełnosprawnych, chorych i starszych
KRYTERIA EFEKTYWNOŚCI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Wskaźnik Kryteria efektywności Sposób sprawdzenia 1. Szkoła posiada - wychowawcy i nauczyciele znają Szkolny Program program szkolny program profilaktyki Profilaktyki, profilaktyczny - nauczyciele stosują procedury zgodnie z przepisami postępowania w sytuacjach protokoły zebrań z prawa kryzysowych rodzicami, -wychowawcy przedstawiają rodzicom główne założenia informacja wychowawcy programu profilaktyki 2.Szkoła planuje i systematycznie realizuje zadania profilaktyczne 3.Realizacja programu profilaktyki skutecznie przeciwdziała powstawaniu patologii i uzależnień 4.Szkoła zapewnia uczniom pomoc psychologiczno pedagogiczną 5.Uczniowie są motywowani do wysiłku intelektualnego i pracy nad sobą 6.Szkoła na bieżąco i zgodnie z potrzebami analizuje, ocenia i dokumentuje efekty pracy profilaktycznej. -wychowawca klasy opracowuje Klasowy Program Profilaktyki oraz tematykę lekcji wychowawczych - nauczyciele realizują na zajęciach ścieżkę prozdrowotną - nauczyciele realizują programy profilaktyczne -świadomość uczniów w jaki sposób środki uzależniające maja wpływ na ich rozwój - umiejętność odmawiania, postępowania w sposób asertywny -spadek liczby palenia papierosów, picia alkoholu i interwencji policji -mniejsza liczba uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym -spotkania, prelekcje dla rodziców prowadzone przez specjalistów -uczniowie wiedzą gdzie mogą skorzystać z porad psychologa, pedagoga -znają różnorodne formy spędzania czasu wolnego -znają miejsca i instytucje do których mogą zwrócić się o pomoc -pozytywne zmiany w samoocenie -zmniejszenie ilości sytuacji konfliktowych i zachowań agresywnych -udział w zajęciach sportowych -wzrost osiągnięć szkolnych -okresowe sprawozdania z realizacji działań profilaktycznych wychowawcy klasy - analiza i ocena efektów na spotkaniach RP Dokumentacja wychowawcy klasy, dzienniki, Klasowy Program Profilaktyki Obserwacja zachowań uczniów, wykaz interwencji policji, tematyka zajęć z pedagogiem szkolnym, harmonogram spotkań z rodzicami, Protokół z posiedzenia RP Wykaz uczniów, dzienniki zajęć, Obserwacja zachowań uczniów, wykaz uczniów biorących udział w konkursach, analiza dydaktycznowychowawcza wychowawcy w danym semestrze Analiza efektów w danej klasie i w szkole, Protokoły posiedzeń RP Osoba odpowiedzialna Wychowawcy klas, rodzice Nauczyciele, wychowawcy klas, Nauczyciele, rodzice nauczyciele Wychowawcy klas,
Szkolny Program Profilaktyki został uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Publicznej Szkoły Podstawowej im.mjr.h.sucharskiego w Woli Przemykowskiej w dniu.. Przewodnicząca Rady Rodziców: Dyrektor Szkoły: