S Z K O L N Y P R O G R A M P R O F I L A K T Y C Z N Y G I M N A Z J U M N R 3 W W O L B R O M I U

S Z K O L N Y P R O G R A M P R O F I L A K T Y C Z N Y G I M N A Z J U M N R 3 W W O L B R O M I U

Zdrowie jest nieodłącznym warunkiem osiągnięć szkolnych, dobrej jakości życia i ekonomicznej produktywności. Wyposażając dzieci w wiedzę, i właściwe postawy wobec zdrowia, możemy zwiększyć ich szanse na zdrowe życie oraz ich zdolność do działań na rzecz zdrowia społeczności Hiroshi Nakajima Dyrektor Generalny Światowej Organizacji Zdrowia 1. WSTĘP Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum Nr 3 w Wolbromiu jest ściśle powiązany z programem wychowawczym. Cele profilaktyki są zgodne z celami wychowania i uzupełniają się wzajemnie. Wychowanie w Gimnazjum rozumiane jest jako stały proces doskonalenia się wychowanka, który poprzez swoje wybory i działania rozwija się i usprawnia swoje zdolności do bycia w pełni człowiekiem. Rola nauczyciela polega na towarzyszeniu wychowankowi w tym rozwoju i stwarzaniu takich warunków, które ten rozwój umożliwiają. Profilaktyka jest ochroną wychowanka w jego rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Oddziaływania profilaktyczne mają tu szczególne znaczenie, ponieważ młodzież znajduje się w okresie dorastania, który stanowi pomost między dzieciństwem, a dorosłością. W tym czasie dokonuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości młodego człowieka. Jest to czas podatny na zakłócenia i podejmowanie zachowań ryzykownych. Program Profilaktyki jest integralną częścią systemu ochrony zdrowia, bezpieczeństwa, praw każdego człowieka. Zakłada współpracę z innymi instytucjami, organizacjami, placówkami wspierającymi szkolną profilaktykę - prowadzącymi wczesną interwencję, terapię, rehabilitację. Współdziała z innymi programami profilaktycznymi na terenie Wolbromia, celem budowy środowiska społecznego sprzyjającego zachowaniu zdrowia.

2. CELE Celami głównymi programu profilaktyki Gimnazjum nr 3 są: Zdrowie psychiczne i fizyczne uczniów. prawidłowych postaw młodzieży wobec uzależnień. Bezpieczeństwo ucznia, kształtowanie świadomych i prawidłowych postaw wobec agresji i przemocy w szkole tworzenie przyjaznej i bezpiecznej atmosfery w szkole. 2.1. Cele operacyjne 1. Uczeń Gimnazjum potrafi współpracować w grupie, zna zasady właściwej komunikacji i mediacji, zna sposoby unikania i rozwiązywania konfliktów, jest tolerancyjny. Zna zagrożenia wynikające z konfliktów społecznych. 2. Gimnazjalista potrafi prawidłowo radzić sobie ze swoimi emocjami. 3. Uczeń świadomie dokonuje wyborów i zna konsekwencje ich podejmowania. 4. Uczeń Gimnazjum aktywnie uczestniczy w życiu klasy, szkoły i środowiska lokalnego. 5. Uczeń potrafi korzystać z bogatej oferty szkoły dotyczącej zajęć pozalekcyjnych i pomocy psychologiczno pedagogicznej. 6. Uczeń Gimnazjum nie zachowuje się agresywnie, zauważa i przeciwstawia się zaobserwowanej agresji i przemocy. Postępuje świadomie, zna konsekwencje swojego zachowania. 7. Gimnazjalista wie, jak dbać o własne zdrowie, zna i stosuje zasady zdrowego i aktywnego stylu życia, wie, jak spędzać wolny czas. Umiejętnie korzysta z telefonów komórkowych, komputera, Internetu i telewizji. Zna zagrożenia wynikające ze stosowania środków uzależniających dokonuje świadomych wyborów. 8. Uczeń Gimnazjum zna prawa dziecka, swoje prawa w szkole i domu, potrafi właściwie reagować w przypadku ich naruszenia.

3. FORMY REALIZACJI: Prelekcje, pogadanki, zajęcia dydaktyczne, treningi interpersonalne, udział szkoły w programach profilaktycznych, przedsięwzięciach profilaktycznych, akcjach charytatywnych, współpraca z instytucjami - Centrum Kultury, Promocji i Informacji, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna, Urząd Miejski, Policja, Straż Miejska. Odbiorcy programu: uczniowie rodzice nauczyciele Realizatorzy: nauczyciele wychowawcy klas pedagog szkolny rodzice psycholodzy, pedagodzy Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej specjaliści ( m.in. Policja, Straż Miejska, lekarze) Samorząd Uczniowski Program opisuje wszelkie działania o charakterze profilaktycznym w celu przeciwdziałania różnym zagrożeniom występującym w środowisku dzieci i młodzieży Gimnazjum nr 3 w Wolbromiu. Główne zagrożenia, które w sposób ciągły towarzyszą naszej młodzieży to: palenie papierosów picie alkoholu przemoc, agresja fizyczna i psychiczna zagrożenia cywilizacyjne (stres, choroby cywilizacyjne związane z niezdrowym stylem życia, ubóstwo, negatywny wpływ środowiska, niewłaściwe korzystanie z telefonów komórkowych i Internetu, eurosieroctwo) naruszanie dyscypliny szkolnej, wagary.

Celem działań wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców oraz pracowników obsługi jest pełne włączenie się w działania wychowawcze i zapobiegawcze, aby prawidłowo: 1. Zdiagnozować problemy młodzieży. 2. Prowadzić profesjonalne działania wychowawczo profilaktyczne wykorzystując: lekcje przedmiotowe ścieżki edukacyjne - edukacja prozdrowotna godziny z wychowawcą zajęcia pozalekcyjne indywidualne i grupowe - praca w kołach zainteresowań apele, uroczystości szkolne formy rozrywki klasowej i szkolnej np. wycieczki, rajdy, dyskoteki itp. 3. Tworzyć bezpieczną, ciepłą atmosferę w szkole przez wszystkich pracowników szkoły. 4. Budować wzajemne zaufanie i poczucie własnej wartości u każdego ucznia. 5. Pomagać uczniom w rozpoznawaniu zagrożeń i radzeniu sobie z nimi.

Szczegółowe rozwinięcie obszarów działania profilaktycznego CELE ZADANIA TREŚCI Uczeń Gimnazjum potrafi współpracować w grupie, zna zasady właściwej komunikacji i mediacji, zna sposoby unikania i rozwiązywania konfliktów, jest tolerancyjny. Zna zagrożenia wynikające z konfliktów społecznych komunikacji i mediacji oraz asertywnych postawy tolerancji wobec różnych kultur, religii i narodowości Mediacja jako ważny element właściwego porozumiewania się Asertywnośćsztuka bycia sobą. Różnice między zachowaniem asertywnym, agresywnym i uległym. Różne strategie zachowań asertywnych w sytuacjach konfliktowych Jak lepiej rozumieć ludzi innego wyznania, rasy, przekonań i poglądów METODY I SPOSOBY REALIZACJI Lekcje wychowawcze, warsztaty Pogadanki np. o ofiarach Auschwitz OSOBA ODPOWIEDZIALNA Nauczyciel historii Uświadomienie uczniom odpowiedzialnośc i za popełnienie czynów niezgodnych z prawem. Zapoznanie uczniów ze sposobami unikania konfliktów i rozwiązywania ich w sposób konstruktywny Odpowiedzialność nieletnich za popełnianie czynów niezgodnych z prawem (analiza zachowań agresywnych, kary za przewinienia młodocianych i względem nich). Konflikty są częścią naszego życia istota konfliktów, ich przyczyny. Sposoby rozwiązywania konfliktów. Spotkanie z funkcjonariuszem Komendy Policji w Wolbromiu Zajęcia psychoedukacyjne

Gimnazjalista potrafi prawidłowo radzić sobie ze swoimi emocjami radzenia sobie z trudnymi uczuciami kontrola emocji Jak sobie radzić z trudnymi uczuciami Rozmowy indywidualne, pogadanki, konsultacje z psychologiem z PP-P w Wolbromiu Wychowawcy Specjaliści z PP-P Uczeń świadomie dokonuje wyborów i zna konsekwencje ich podejmowania świadomego dokonywania wyborów Co bierzemy pod uwagę dokonując wyboru? Jak dokonać właściwego wyboru? Realizacja planów pracy wychowawczej Rozmowy indywidualne Uczeń Gimnazjum aktywnie uczestniczy w życiu klasy, szkoły i środowiska lokalnego postaw altruizmu Budowanie właściwych relacji w grupach integracja zespołów klasowych Włączanie uczniów w działania na rzecz społeczności szkolnej i środowiska lokalnego rozbudzanie aktywności uczniów Organizowanie wspólnych wyjazdów klasowych Współdziałanie w grupie jako ważny element integracji zespołu Wolontariat Współpraca z OREW-em i Przedszkolem nr 1, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy Inne akcje charytatywne Zajęcia integracyjne dla uczniów klas I Wycieczki integracyjne Katecheci Uczeń potrafi korzystać z bogatej oferty szkoły dotyczącej zajęć pozalekcyjnych i pomocy psychologiczno pedagogicznej umiejętność korzystania z oferty szkoły zajęć pozalekcyjnych i pomocy psychologiczno pedagogicznej Zachęcanie uczniów do udziału w różnych formach zajęć pozalekcyjnych Zajęcia pozalekcyjne koła ( wyjazdy na warsztaty i wykłady w placówkach naukowych, do teatrów i na koncerty oraz wystawy) Zawody sportowe podczas imprez gminnych i szkolnych, zajęcia specjalistyczne Porady przedmiotów Wychowawca świetlicy Bibliotekarz

Uczeń Gimnazjum nie zachowuje się agresywnie, zauważa i przeciwstawia się zaobserwowane j agresji i przemocy. Postępuje świadomie, zna konsekwencje swojego zachowania. Uświadomienie uczniom negatywnych skutków agresji i potrzeby jej przeciwdziałania świadomej postawy rodziców i nauczycieli wobec różnych form zaburzeń zachowania występujących u dzieci i młodzieży Wiek gimnazjalny jako trudny okres w rozwoju młodego człowieka. Spotkania indywidualne ze specjalistami pedagogiem szkolnym, policją Wpływ sytuacji rodzinnej na rozwój i zachowanie uczniów Godziny wychowawcze według planów pracy wychowawczej, debaty Warsztaty wychowawczych dla nauczycieli i rodziców Spotkanie w ramach pedagogizacji Gimnazjalista wie, jak dbać o własne zdrowie, zna i stosuje zasady zdrowego i aktywnego stylu życia, wie, jak spędzać wolny czas. Umiejętnie korzysta z komputera, Internetu i telewizji. Zna zagrożenia wynikające ze stosowania środków uzależniających w tym dopalaczy dokonuje świadomych wyborów. świadomości prozdrowotnej Higiena i problemy wieku dojrzewania właściwej postawy uczniów wobec uzależnień na bazie wiedzy odnośnie środków psychoaktywnych Choroby i ich profilaktyka, wpływ środków chemicznych na organizm Grypa przyczyny, rozprzestrzenianie się, skutki, zapobieganie HIV i AIDS na świecie Umożliwienie uczniom wyrażenia stanowiska wobec uzależnień w formie plakatów i prac literackich. Nauka asertywności. lekcje biologii lekcje chemii godziny wychowawcze prelekcja pani pielęgniarki szkolnej lekcje biologii spotkanie w ramach wychowania do życia w rodzinie Konkurs dotyczący walki z uzależnieniami, np. Stop dopalaczom! biologii i chemii Pielęgniarka szkolna Nauczyciel biologii Nauczyciel wychowania do życia w rodzinie przedmiotów

Uświadomienie uczniom, rodzicom i nauczycielom przyczyn oraz skutków sięgania po środki uzależniające Przyczyny i skutki sięgania po środki uzależniające Realizacja zajęć tematycznych w ramach planów pracy wychowawczej Poznanie zagrożeń wynikających z nieograniczonego, nieumiejętnego korzystania z telefonów komórkowych, TV i Internetu. Znaczenie wyboru odpowiedniej w treści prasy, lektury, filmu. Jak wybrać dobry program telewizyjny?. Niebezpieczeństwa dla organizmu wynikające z niewłaściwego korzystania z telefonów komórkowych, komputera, telewizji i Internetu Korzyści i zagrożenia wynikające ze stosowania technologii informacyjnej Lekcje informatyki Godziny wychowawcze Wykłady. Wyjazdy do kin, teatrów, wyrabianie smaku artystycznego. wskazanie na dobrą książkę, jako pożyteczny sposób spędzania wolnego czasu. Realizacja programu Dziecko w sieci informatyki przedmiotów informatyki Postępowanie w sytuacjach zagrożenia zdrowia na skutek prostytucji, pedofilii, molestowania seksualnego (profil sprawcy i ofiary przemocy). mówienia nie. Odpowiedzialność za umieszczanie informacji w Internecie naruszających godność drugiego człowieka Godziny wychowawcze Lekcje informatyki Spotkania z pedagogiem szkolnym, Policją informatyki

Uczeń Gimnazjum zna prawa dziecka, swoje prawa w szkole i domu, potrafi właściwie reagować w przypadku ich naruszenia znajomości praw dziecka i właściwego reagowania w przypadku ich naruszenia Zapoznanie uczniów z treścią Konwencji Praw Dziecka Prawa i obowiązki ucznia zawarte w Statucie szkoły Godziny wychowawcze Gazetki szkolne Apele Konkurs plastyczny, literacki znajomości praw dziecka wśród nauczycieli oraz rodziców. Zapoznanie nauczycieli i rodziców z treścią Konwencji Praw Dziecka Zebrania z rodzicami Gazetki ścienne 4. WNIOSKI DO PRACY Diagnoza przyczyn trudności szkolnych ucznia jest podstawą organizowania różnych form pomocy między innymi: zajęć wyrównawczych, konsultacji prowadzonych przez nauczycieli przedmiotów, zajęć rewalidacji indywidualnej, terapii pedagogicznej, pracy z uczniem zdolnym. Szeroka oferta zajęć pozalekcyjnych w postaci kół zainteresowań, zajęć sportowych, daje możliwość rozwoju zainteresowań i zdolności uczniów, uczy właściwego spędzania wolnego czasu, przez co prowadzi do ukształtowania się w młodym wychowanku prawidłowych postaw prozdrowotnych i prospołecznych. Należy więc podjąć takie działanie, aby każdy uczeń skorzystał przynajmniej z jednej oferty zajęć proponowanych przez szkołę. 5. OCZEKIWANE EFEKTY Uczeń Gimnazjum nr 3 w Wolbromiu: - potrafi współpracować w grupie; - nie zachowuje się agresywnie; - potrafi przeciwdziałać agresji i przemocy; - zna zasady właściwej komunikacji i mediacji;

- potrafi tolerancyjnie przyjmować odmienność ludzi i przekonań; - potrafi radzić sobie ze swoimi emocjami; - właściwie reaguje na ocenę i krytykę; - zna sposoby obrony własnego stanowiska jest asertywny; - potrafi rozwiązywać problemy, nie unika ich; - rozwija zdolności i zainteresowania jest twórczy; - zna zagrożenia wynikające ze stosowania środków uzależniających; - dokonuje świadomych wyborów; - nie podejmuje zachowań ryzykownych; - zna i stosuje zasady zdrowego i aktywnego stylu życia; - wie jak umiejętnie korzystać z komputera, telefonów komórkowych, telewizji i Internetu, - zna konsekwencje prawne zamieszczania niewłaściwych informacji w Internecie; - zna prawa dziecka, swoje prawa w domu i szkole; - potrafi właściwie reagować w przypadku naruszenia jego praw. 6. MONITORING I EWALUACJA Program Profilaktyki jest dostosowany do oczekiwań młodzieży, rodziców i nauczycieli Gimnazjum nr 3. Oczekiwania zostały zdiagnozowane w następujący sposób: metodą obserwacji środowiska szkolnego, poprzez analizę interwencji i konsultacji wychowawczych w klasach, metodą wywiadu, poprzez ankiety. W ciągu roku szkolnego będzie dokonywana systematyczna kontrola realizacji Programu Profilaktyki. Posłużą do tego między innymi: analiza dokumentacji (wpisy do dzienników, protokoły z posiedzeń Rady Pedagogicznej), rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami, zbieranie opinii o realizowanych zajęciach ankiety ewaluacyjne, hospitacje diagnozujące. Opracowały: Magdalena Kołdras Sylwia Wójcik