Szkolny Program Profilaktyki Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Wyzwolenia Ziemi Wałeckiej w Skrzatuszu I. Podstawa prawna Program opracowano na podstawie następujących dokumentów: 1. Ustawa o Systemie Oświaty z dnia 07 września 1991 roku z późniejszymi zmianami. 2. Ustawa o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku z późniejszymi zmianami. 3. Ustawa o Przeciwdziałaniu Narkomanii z 24 kwietnia 1997 roku. 4. Rozporządzenie MEN w sprawie udzielenia i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 15 stycznia 2001 roku. 5. Rozporządzenie MENiS w sprawie udzielenia i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 07 stycznia 2003 roku. 6. Podstawa programowa dla szkół podstawowych. 7. Międzynarodowa Konwencja o Prawach Dziecka. 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r. poz. 1249) II. Wstęp pojęcie i zakres profilaktyki Profilaktyka to proces mający na celu wspomaganie dzieci i młodzieży w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi ich prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. Profilaktyka prowadzona w szkole ma na celu ochronę ucznia przed zagrożeniami współczesnego świata oraz reagowanie na zaistniałe problemy wychowawcze. Działania profilaktyczne ukierunkowane są na eliminowanie lub zmniejszanie czynników ryzyka oraz wzmacnianie czynników chroniących. Nasza pomoc dzieciom polega na promowaniu 1
zdrowego stylu życia, rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z problemowymi sytuacjami w życiu, wspomaganie w dokonywaniu właściwych wyborów. Nasz program został stworzony w oparciu o przeprowadzone badania diagnozujące, obserwacje, rozmowy z uczniami, doświadczenia z realizacji zadań programu profilaktyki z lat ubiegłych. Program Profilaktyki w Szkole Podstawowej im. Bohaterów Wyzwolenia Ziemi Wałeckiej ma za zadanie wspomagać ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi jego prawidłowemu rozwojowi. Program Profilaktyki obejmuje wielostronne oddziaływania na ucznia tak, by mógł on wszechstronnie się rozwijać, świadomie dbać o swoje zdrowie, umieć się zachować w obliczu zagrożeń współczesnego świata, korzystać z doświadczenia i wsparcia dorosłych.obejmuje doskonalenie umiejętności współpracy i kształtowanie umiejętności brania odpowiedzialności za siebie i innych. Szkolny Program Profilaktyki realizowany jest przez nauczycieli, dyrekcję, pedagoga szkolnego, logopedę i pielęgniarkę szkolną ściśle ze sobą współpracującymi w celach: - wymiany informacji o niepokojących zachowaniach uczniów w szkole i poza nią - wspólnego planowania działań zapobiegawczych, - wdrażania ustalonych umiejętności, - interwencyjnych, - edukacyjnych. III. Założenie ogólne programu i cele szczegółowe Szkolny Program Profilaktyki posiada opracowany plan działań, oraz spełnia następujące założenia: odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, klasie szkolnej i środowisku, formy i sposoby działań zakresu profilaktyki pierwszorzędowej dostosowane są do wieku uczniów, tworzy warunki do rozwoju indywidualnych zainteresowań i uzdolnień uczniów, aktywizuje i integruje uczniów przy realizacji wspólnych zamierzeń, w miarę możliwości włącza rodziców do realizacji zadań. 2
Celem programu jest taki wpływ na dziecko, aby lepiej radziło sobie w życiu z rozwiązywaniem problemów, aby rozumiało siebie i miało poczucie bezpieczeństwa a także wspomaganie wszechstronnego, harmonijnego rozwoju ucznia. Kształtowanie postaw i zachowań społecznie pożądanych poprzez zintegrowane działania nauczycieli, uczniów i rodziców. Cele szczegółowe programu: 1. Wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości. 2. Promowanie zdrowego stylu życia. 3. Przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. 4. Zapobieganie uzależnieniom. 5. Wyrabianie u uczniów właściwych postaw chroniących przed czynnikami ryzyka. IV. Forma realizacji założonych celów ( rodzaje zajęć ): - zajęcia dydaktyczne, - zajęcia dydaktyczno wyrównawcze, - zajęcia opiekuńczo wychowawcze, - zajęcia pozalekcyjne, - spotkania z rodzicami ( pedagogizacja rodziców ) V. Metody i techniki pracy: - zajęcia lekcyjne, - konkursy, - szkolenia, - organizacja dni otwartych ze specjalistami, - zawody sportowe, - zajęcia rekreacyjne, wycieczki, 3
- teatrzyk profilaktyczny, - zajęcia świetlicy środowiskowej, - pogadanki, - apele, -wykłady, - warsztaty. VI. Adresaci programu: - uczniowie, - nauczyciele, - rodzice VII. Realizacja działań szkolnego programu profilaktyki Zadania Sposoby realizacji Motywowanie uczniów do dbałości o higienę osobistą Dostarczenie uczniom i rodzicom wiedzy na temat różnych aspektów zdrowia - lekcje wychowawcze - pogadanki - filmy edukacyjne - informowanie rodziców o stanie czystości uczniów podczas indywidualnych rozmów -sprawdzanie czystości przez pielęgniarkę szkolną -pogadanki z pielęgniarką szkolną na temat dbania o higienę jamy ustnej -prace plastyczne, plakaty na temat Dbam o swoje ciało - projekcja filmów o tematyce zdrowotnej (właściwe odżywianie, profilaktyka chorób, pierwsza pomoc, nałogi itp.) 4
Promowanie wśród uczniów racjonalnego odżywiania Uwrażliwienie uczniów na niebezpieczne, ryzykowne zachowania. Działania mające na celu dbałość o właściwy rozwój - organizowanie wśród uczniów konkursów wiedzy i konkursów plastycznych o tej tematyce - prowadzenie lekcji wychowawczych i zajęć edukacyjnych poświęconych tematyce zdrowia w różnych aspektach, także uzależnień - zapewnienie uczniom możliwości korzystania z posiłków na stołówce - pozyskanie środków na dofinansowanie obiadów dla dzieci z rodzin najuboższych - zorganizowanie zajęć i pokazów dotyczących zdrowego odżywiania się - organizacja projektów szkolnych dotyczących zdrowego odżywiania się - akcja Szklanka mleka i "Owoce w szkole" - nauka kulturalnego zachowania podczas posiłków - zajęcia praktyczne- robienie kanapek, soków, sałatek - analiza piramidy żywieniowej - pogadanki na temat zdrowego odżywiania - akcja Zdrowe śniadanie - przeprowadzenie spotkań z policjantem dotyczących wypadków drogowych z udziałem dzieci, niebezpiecznych zabaw - pogadanki i rozmowy w gronie klasy na powyższy temat w czasie godzin wychowawczych - omawianie niebezpiecznych, ryzykownych zachowań w ramach zajęć edukacyjnych - realizacja programu dotyczącego pierwszej pomocy - realizacja programu Cukierki - realizacja zajęć z zakresu profilaktyki antynikotynowej - konkursy plastyczne - gazetki tematyczne - organizowanie szkolnych imprez sportowych i rekreacyjnych - Dzień Sportu - Dzień Rodziny 5
fizyczny, kondycję i poprawę postawy ucznia. Wyrabianie właściwych nawyków dotyczących spędzania czasu wolnego. Ochrona przed negatywnym wpływem mediów (TV, komputer, Internet), Przeciwdziałanie ujemnym wpływom masowego przekazu audiowizualnego ( bierny odbiór). - festyny - lekcje w-f - zapewnienie uczniom możliwości aktywnego udziału w różnego typu zawodach na różnych szczeblach - zorganizowanie wycieczek pieszych, wycieczek autokarowych, rajdów i lekcji w terenie -organizowanie zajęć gimnastyki korekcyjnej - udział imprezach masowych o charakterze sportowym- Bieg Papieski -zabawy ruchowe na placu zabaw, na boisku szkolnym -nauka pływania dla kl. IV -realizacja programu W-F z klasą - aktywne przerwy śródlekcyjne -przeprowadzanie godzin wychowawczych na temat form spędzania wolnego czasu -organizowanie ciekawych wycieczek, koncertów oraz wyjazdów do kina, teatru, na basen, na lodowisko - organizacja zajęć pozalekcyjnych, kół zainteresowań - włączenie uczniów w prace charytatywne - wykonanie plakatów ""Moje hobby" -udział w konkursach plastycznych - popularyzacja filmów, programów telewizyjnych, przedstawień teatralnych prezentujących pozytywne wartości -eksponowanie właściwych postaw i zachowań przy korzystaniu z komputera i Internetu - pogadanki podczas lekcji wychowawczych -prezentowanie przez uczniów wybranych książek, filmów, programów telewizyjnych, artykułów prasowych - pogadanki na temat zagrożeń płynących z korzystania z komputera i Internetu - pogadanka (pokaz, film) na temat fizycznych i psychicznych konsekwencji uzależnienia od TV, komputera, Internetu, itp.: 6
Wypracowanie spójnej polityki dorosłych wobec zachowań agresywnych. Uświadomienie dzieciom zagrożenia związanego z nadmiernym hałasem Przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym. - prezentowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego pod hasłem,,jak ciekawie spędzać wolny wieczór bez włączania TV i komputera? - ostrzeżenie uczniów przed iluzoryczną wizją świata z filmów, reklam jako miejsca wiecznej rozrywki, luzu i sukcesu; wzmacnianie czujności u młodzieży, aby nie wierzyła wszystkiemu bezkrytycznie -pedagogizacja rodziców - przekazanie rodzicom informacji nt. wpływu TV, video, Internetu na psychikę dziecka - konsekwentne reagowanie na zachowania agresywne i zgłaszanie problemu pedagogowi, rodzicom; podejmowanie wspólnych właściwych działań - w ocenianiu zachowania uczniów ściśle przestrzegać ustaleń przyjętych w regulaminie Oceniania Zachowania - organizowanie spotkań specjalistów (policjant, pracownik sądu lub PPP) dla nauczycieli, rodziców i uczniów dla podjęcia adekwatnych działań - pogadanki w klasach, lekcje wychowawcze n/t szkodliwości hałasu - konkurs literacki i wiedzy: Czy hałas nam szkodzi? kl. IV-VI - konkurs plastyczny kl. 0-III Nie hałasuj - Wprowadzenie Dnia ciszy - rozmowy z rodzicami mającymi kłopoty wychowawcze z dziećmi, pomoc w rozwiązywaniu problemów, zachęcanie do korzystania z pomocy -współpraca z sądem i innymi instytucjami (wymiana informacji, wspólne działania) - teatrzyki profilaktyczne - filmy profilaktyczne - drama - warsztaty 7
Podnoszenie świadomości uczniów oraz rodziców w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków psychoaktywnych - lekcje wychowawcze - spotkania ze specjalistami - filmy profilaktyczne - teatrzyki profilaktyczne - pogadanki i prelekcje nt szkodliwości środków psychoaktywnych i ich wpływu na organizm człowieka - apele - gazetki - współpraca z policją, poradnią psychologicznopedagogiczna, sądem, komisją rozwiązywania problemów alkoholowych -realizacja programu Znajdź właściwe rozwiązanie -pedagogizacja rodziców nt Środki psychoaktywne i ich wpływ na organizm człowieka. -zajęcia w kl. 0 VI z wychowawcą: (bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły; zasady przebywania na terenie szkoły; regulamin zachowania się podczas przerw) Wdrażanie zasad bezpiecznego zachowania w szkole, w drodze do szkoły, w domu, podczas wakacji, ferii zimowych oraz zabaw na podwórku. -spotkania z policjantem dotyczące zagadnień: bądź bezpieczny na drodze, jak zachowywać się w przypadku ataku psa, bezpieczeństwo podczas ferii zimowych oraz wakacji. -apele porządkowe dotyczące bezpieczeństwa -pogadanki 8
Podnoszenie poziomu bezpieczeństwa w szkole. - pełnienie efektywnych dyżurów nauczycielskich, zwracanie uwagi na niewłaściwe zachowanie uczniów - pogadanki na temat zachowania na przerwach, korytarzu, w toalecie - pogadanka na temat: gdzie i w jakich sytuacjach mogę zgłosić się o pomoc Eliminowanie niepowodzeń szkolnych poprzez organizację zajęć opiekuńczych, profilaktycznych i wspierających rozwój ucznia -pomoc w odrabianiu prac domowych, wspólne czytanie wierszy, opowiadań podczas zajęć świetlicy szkolnej -zabawy wspierające rozwój procesów poznawczych u dzieci, gry i zabawy edukacyjne w ramach zajęć świetlicowych -zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze -zajęcia logopedyczne -zajęcia gimnastyki korekcyjno- kompensacyjnej -pozalekcyjne zajęcia sportowe (Czwartki lekkoatletyczne ) -propagowanie pomocy koleżeńskiej VIII. Ewaluacja programu - ankiety, - obserwacja, - rozmowy, - wywiady, - analiza dokumentów 9