III PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOLNEJ SZKÓŁ ŚWIĘTEJ RODZINY Diagnoza została przeprowadzona przez Radę Pedagogiczną 1 października 2002r., pod kierunkiem psychologa szkolnego. W wyniku diagnozy nasze działania powinny być skierowane do grupy niskiego ryzyka. Nasz program (profilaktyka I-rzędowa) polega na promocji zdrowia i zapobieganiu zagrożeniom poprzez rozwijanie umiejętności radzenia sobie z wymogami życia jej celem jest odroczenie inicjacji. W programie profilaktycznym uwzględniliśmy specyfikę i charakter naszych szkół: 1. budowanie sojuszu wychowawczego, 2. inwestowanie w kompetencje nauczycieli i motywowanie ich do podejmowania wysiłków w zakresie profilaktyki, 3. przygotowanie i realizacja konkretnego planu w oparciu o cele główne z uwzględnieniem etapu edukacyjnego uczniów (szkoła podstawowa 0 III, IV VI, gimnazjum I III) konkretnych zadań do realizacji. Cele główne to: 1. kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia, 2. wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw innych postawy asertywne (profilaktyka uzależnień), 3. przeciwdziałanie agresji. Cele programu profilaktycznego są zbieżne z założeniami programu wychowawczego szkół patrz Program Wychowawczy Szkół Świętej Rodziny. Dla utrwalenia tej zbieżności wskazana ewaluacja, w miarę potrzeb określona po przeprowadzonych zajęciach z profilaktyki. W kontekście działań profilaktycznych uważamy za szczególnie ważne: 1. silną więź dziecka z rodzicami, 2. zainteresowanie nauką (inwestowanie we własny rozwój), 3. doświadczenie religijne praktyki, 4. szacunek dla norm i autorytetów, 5. konstruktywna grupa rówieśnicza. 1
PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA KLASA 0 III Cele główne to: 1. kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia, 2. wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw innych postawy asertywne (profilaktyka uzależnień), 3. przeciwdziałanie agresji. Cele główne Cele szczegółowe Formy realizacji Odpowiedzialność 1. Zna i przestrzega zasady bezpieczeństwa. 1. Kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia. 2. Dba o higienę osobistą i utrzymuje porządek w pomieszczeniach szkolnych. 1. Pogadanka. 2. Spotkania z policjantem, strażakiem, lekarzem, pielęgniarką ( z uwzględnieniem programu). 1. Pogadanka. 2. Spotkanie z pielęgniarką i lekarzem. 3. Programy edukacyjne promujące zdrowy tryb życia. 4. Lektury-czytanie i omawianie. 5. Wycieczki tematyczne. 6. Stosowanie w praktyce zasad dotyczących higienymycie zębów, spożywanie zdrowej żywności, itp. przedmiotowi rodzice 3. Właściwie wykorzystuje czas wolny wypoczynek aktywny i wyrabianie nawyku zdrowej rywalizacji. 1. Uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych (korektywa, koło taneczne, basen, tenis), zabawy i mecze na powietrzu. nauczyciele zajęć sportowych, nauczyciele świetlicy, ratownik na basenie rodzice 2
2. Wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw innych. 1. Identyfikuje się ze szkolną grupą rówieśniczą. 1. Gry i zabawy integracyjne (0-III). 2. Organizowanie szkolnych uroczystości (urodziny, bale). 3. Wycieczki klasowe. Wspólne przebywanie w świetlicy szkolnej. 4. Koła zainteresowań. 2. Rozpoznaje i nazywa uczucia, szanuje uczucia innych. 3. Ma świadomość swojej niepowtarzalności, a jednocześnie odczuwa silną potrzebę obcowania z rówieśnikiem. 1. Tematyczne gry i zabawy. 2. Reagowanie w konkretnych sytuacjach (uczenie rozwiązywania problemów, konfliktów). 3. Lektury szkolne, filmy. 1. Indywidualizacje nauczania. 2. Udział w przedstawieniach klasowych. 3. Prezentacja własnych zainteresowań na forum klasy. rodzice katecheta 3. Przeciwdziałanie agresji. 4. Integracja z całą społecznością szkolną. 1. Umie odróżnić dobro od zła. 1. Wspólne przygotowanie zajęć (np. plastycznych, historycznych). 2. Organizacja i udział w uroczystościach szkolnych: -wspólne Msze Święte -święto szkoły -kolędowanie -Komunia Święta -inne uroczystości. 1. Lektury baśnie, bajki. 2. Teatr, inscenizacje. 3. Ukazywanie dobra i zła w konkretnej sytuacji. 4. Rozpoznanie dobra i zła. 2. Potrafi powiedzieć nie w sytuacjach konfliktowych (ćwiczenie postaw asertywnych). 1. Scenki rodzajowe (podczas zajęć, lekcji). 2. Uczenie rozwiązywania konfliktów. rodzice katecheta 3
3. Uczy się właściwie wybierać programy telewizyjne, gry komputerowe, czasopisma. 4. Respektuje umowy i zasady przyjęte w trakcie określonych działań grupy (normy kultury osobistej w relacji z dorosłymi i dziećmi). 1. Lekcje biblioteczne. 2. Koła zainteresowań. 1. Egzekwowanie regulaminu szkolnego i zasad ustalonych przez nauczyciela. biblioteka rodzice wszyscy pracownicy szkoły 4
KLASA IV VI Cele główne to: 1. kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia, 2. wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw innych postawy asertywne (profilaktyka uzależnień), 3. przeciwdziałanie agresji. Cele główne Cele szczegółowe Formy realizacji Odpowiedzialność 1. Prowadzę higieniczny tryb życia. przedmiotowi 1. Kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia. 1. lekcje przyrody 2. lekcje plastyki 3. lekcje w-f 4. prelekcje 5. film 2. Umiem planować swój dzień. dyskusja 2. lekcje przyrody 3. wdżwr 4. koła zainteresowań nauczyciel przyrody nauczyciel wdżwr 3. Szukam hobby rozwijam zainteresowania. Zachowuję równowagę między aktywnymi formami wypoczynku a biernymi (tv, internet, gry komputerowe). 1. koła zainteresowań 2. godz. wych. 3. spotkania z ciekawymi ludźmi 4. przygotowanie gazetek 5. prezentacje i wyroby plastyczne wszyscy nauczyciele (koła zainteresowań) 2. Wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw innych. 4. Przestrzegam zasad bezpieczeństwa. 1. Wyciągam wnioski z zachowania swojego i cudzego, potrafię je analizować. 2.Jestem tolerancyjny- uczę się odpowiedzialności za siebie i innych. 2. lekcje informatyki bezpieczny internet 3. spotkanie z policjantem, pielęgniarką 4. karta rowerowa 1. dyskusja j.polski, godz. wych. 2. scenki 3. filmy 4. lekcje wdżwr 1. lekcje religii 2. godz. wych. 3. lekcje wdżwr nauczyciel techniki i informatyki nauczyciel przyrody nauczyciel w-f katecheta 5
3. Znam dokumenty organizacji międzynarodowych chroniące prawa człowieka. 4. Znam i przestrzegam Kodeks Praw i Obowiązków Ucznia, Prawa Ucznia. 2. lekcje historii 2. lekcje historii 3. Przeciwdziałanie agresji. 5. Znam Regulamin Szkoły 1. Umiem radzić sobie z negatywnymi emocjami, jestem samokrytyczny. 2. lekcje wdżwr 2. Uczę się przeciwstawiać agresji, jestem asertywny. 3. Jestem krytyczny wobec wzorców proponowanych przez środki masowego przekazu i gry komputerowe. 1. lekcje religii 2. lekcje j.polskiego 3. lekcje w-f 4. godz. wych. (warsztaty, dyskusje, filmy) 2. lekcje. j. polskiego 3. lekcje w-f 4. lekcje religii 5. lekcje wdżwr (dyskusje) 6. lekcje informatyki 6
GIMNAZJUM Klasa I III Cele główne to: 1. kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia, 2. wdrażanie do dbałości o własne prawa i do poszanowania praw innych postawy asertywne (profilaktyka uzależnień), 3. przeciwdziałanie agresji. Cele główne Cele szczegółowe Formy realizacji Odpowiedzialność 1. Kształtowanie postaw promujących zdrowy tryb życia. 2. Wdrażanie do dbałości o własne prawa i poszanowania praw innych. 1. Zapoznanie z higienicznym trybem życia. a) wiedza dotycząca działań pro zdrowotnych, b) wdrażanie umiejętności organizowania czasu, pracy, c) zachęcanie do aktywności fizycznej, d) umiejętność organizowania czasu wolnego z zachowaniem równowagi między aktywnymi formami wypoczynku a biernymi (tv, internet, gry komputerowe) e) rozwijanie zainteresowań, f) przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. 1. Właściwe poczucie własnej wartości. 1. lekcje biologii w kl. I 2. pogadanki i kontrola stanu zdrowia 3. filmy na godz. wych. 4. dyskusja na godz. wych. 5. lekcje wdżwr 6. koła zainteresowań 7. spotkania z ciekawymi ludźmi 8. lekcje edukacji dla bezpieczeństwa kl. III 9. zajęcia z doradztwa zawodowego kl. III 10. lekcje informatyki kl. I, II 1. lekcje religii 2. wdżwr 3. godz. wych. 4. zajęcia klasowe 5. właściwie stosowany system oceniania 6. spotkania z rodzicami i uczniami (zespoły) 7. praca w wolontariacie i samorządzie szkolnym katecheta opiekun wolontariatu opiekun samorządu szkolnego 7
2. Właściwe relacje z ludźmi: -relacje z rówieśnikami -relacje z dorosłymi ( nauczyciele) 3. Znam dokumenty organizacji międzynaradowych chroniące praw człowieka. 1. wspólna praca zespołu klasowego 2. wspólna rozrywka: wycieczki, spotkania klasowe 3. warsztaty rozwiązywania konfliktów, postaw asertywnych (w ramach wdżwr) 4. wspólne przygotowanie liturgii 5. działalność pozalekcyjna (schola, samorząd szkolny) 6. kursy ewangelizacyjne 7. przygotowanie świąt szkolnych (np. Święto Szkoły, wigilia) 8. rekolekcje 9. koła zainteresowań 10. wolontariat 1. lekcje historii 2. wos 3. wdżwr 4. godz. wych. opiekun samorządu szkolnego opiekun wolontariatu 3. Przeciwdziałanie agresji 4. Znam i przestrzegam Kodeks Praw i Obowiązków Ucznia, Prawa Dziecka 5. Znam Regulamin Szkoły. 1. Uświadomienie przyczyn agresji. 2. wdżwr i wos 2. Uczenie radzenia sobie z agresją. 1. lekcje w-f i koła sportowe 2. dbałość o mienie szkolne 3. rozmowy śródmsemestralne szkolny 8
3. Uczenie radzenia sobie ze stresem. 4. Pokazanie zagrożeń związanych z nie radzeniem sobie ze stresem 1. ekspresja emocjonalna poprzez sztukę 2. dobra organizacja pracy na lekcjach + sprawdziany 3. dobra organizacja czasu wolnego (przerw) na terenie szkoły 4. stała obecność osób dorosłych przy uczniach (na przerwach) 1. pogadanki 2. filmy 3. warsztaty nauczyciel wdżwr dyżurujący Proponowany Program Działań Profilaktyki dotyczący obu szkół stanowi integralną całość z Programem Wychowawczym i uzupełniony jest dodatkowymi działaniami. Cykl spotkań na zakończenie szkoły podstawowej i gimnazjum podejmujący zagadnienia uzależnień, ma stanowić przygotowanie dzieci i młodzieży klas kończących szkołę do radzenia sobie z zagrożeniami w nowych środowiskach. W klasie VI szkoły podstawowej i gimnazjum proponujemy program profilaktyczny Rozwój na trzeźwo. Autor: Zbigniew Michalczyk, kierownik oddziału terapii uzależnień MCN w Zagórzu k/warszawy. Realizator: Krystyna Motyka terapeuta uzależnień. Cykl spotkań skierowany do uczniów uzupełniany jest o prelekcje dla rodziców i nauczycieli. W ramach wzmacniania więzi rodzinnej, jako czynnika chroniącego proponujemy rodzicom: 1. włączenie w realizację Programu Działania Profilaktyki, 2. włączenie w zadania codziennego życia szkoły: - organizacja imprez i uroczystości (Wigilia, Pascha, Święto Szkoły), - opieka w czasie wycieczek, - budowanie wzajemnego autorytetu, - aktywny udział w spotkaniach wykładach dla rodziców. W oparciu o monitorowanie i ewaluację sytuacji szkolnej i dotychczas podjęte działania, wyżej przedstawiony program może być uzupełniony o: 1. NOE program profilaktyki autorstwa K. Wojcieszka, 2. DEBATA program profilaktyki autorstwa K. Wojcieszka 3. PRZYGOTOWANIE DO PROFILAKTYKI DOMOWEJ projekt uniwersalnego programu profilaktycznego dla rodziców autorstwa A. Arendarskiej i K. Wojcieszka. 4. Warsztaty Metody integracji grupy. Otwock, 19.03.2012r. 9