SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Realizowany w Gimnazjum w Czarnej Wychowuj jedynie ci, którzy maj nadziej ks. Józef Tischner Autorzy programu: mgr Alicja Miesiczek mgr Iwona Plezia mgr Jacek Bihun
1. Diagnoza &rodowiska szkolnego. Gimnazjum w Czarnej swoim zasigiem obejmuje modzie z dziewiciu miejscowoci: Czarna, Czarna Dolna, obek, Rabe, Lipie, Michniowiec, Polana, Olchowiec, Chrewt. Uczniowie w wikszoci wywodz( si z rodzin penych, w których przynajmniej jedno z rodziców pracuje zawodowo. Jednake ostatnie lata pokazay, e rodziny te uboej(. Rozmowy z rodzicami wskazuj( na to, e obniy si status ekonomiczny rodziny. Liczne s( przypadki nie opacania skadek szkolnych, obowi(zkowego ubezpieczenia dzieci czy te wyposaenia w podrczniki szkolne i przybory szkolne. Z naszych analiz wynika, e w 8 rodzinach naduywa si alkoholu. Niepokoj(cym zjawiskiem jest fakt, e szecioro uczniów pije alkohol i tyle samo pali papierosy. Istnieje równie problem przemocy w szkole, uczniowie spotykaj( si z rónymi formami agresji zarówno sownej, fizycznej jak i skierowanej na przedmioty. Do tych form najczciej nale(: wyzwiska, wymiewanie, ponianie, zastraszanie, wymuszanie, niszczenie sprztu szkolnego i osobistego, kradziee. Spora cz1 uczniów regularnie chodzi na wagary.
2. Zadania dla realizatorów programu. Prowadzenie zaj1 zgodnie z programem przygotowanym dla danej grupy i diagnoz( indywidualn( uczniów, Praca ze staymi grupami dzieci, Utrzymanie kontaktów z rodzin( ucznia w celu: - diagnozy sytuacji rodzinnej, - rozwi(zywanie problemów rodziny, - wspópracy w sprawie postpów dziecka w nauce i zachowaniu, Prowadzenie dokumentacji pracy, Wspópraca z instytucjami wspomagaj(cymi, Doksztacanie i doskonalenie si, Pozyskiwanie rodków na dziaalno1 profilaktyczn(, 3. Za-o.enia programu. Cel gówny: profilaktyka "ródem dobrego zdrowia psychicznego i fizycznego. Tworzenie bezpiecznej, ciepej atmosfery w szkole, Ograniczenie zachowa5 agresywnych i przemocy w szkole. Poznanie si wzajemne i budowanie zaufania. Wzmacnianie poczucia wasnej wartoci. Nauka i 1wiczenie zachowa5 asertywnych. Wzbudzenie w uczniach poczucia odpowiedzialnoci za wasne zdrowie. Rozpoznawanie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim.
Rozwijanie umiejtnoci radzenia sobie z napiciem pojawiaj(cym si w trudnych sytuacjach. Przyblienie znaczenia pozytywnego mylenia. Wskazywanie na szkodliwo1 uywek oraz ukazywanie zagroe5, jakie nios( ze sob( uzalenienia. Propagowanie zdrowego stylu ycia. Wskazywanie po(danych wzorców zachowa5. Projekcja filmów o tematyce prozdrowotnej. Wskazywanie sposobów trze7wego spdzania czasu wolnego oraz kreowanie waciwych wzorców. Wskazywanie wartociowych rozrywek. Budowanie wizi ze szko(. Poznanie sposobów oddziaywania reklam na ludzi i nauczenie rozszyfrowania reklam papierosów i napojów alkoholowych. Informowanie rodziców, co mog( zrobi1, aby zapobiega1 uzalenieniom swoich dzieci. Zwrócenie uwagi rodziców na sygnay ostrzegawcze pojawiaj(ce si w przypadku uzalenie5 oraz inspiracja do lektury wartociowych pozycji traktuj(cych o tej problematyce. 4. Kompetencje realizatorów programu: Znajomo1 pedagogiki i psychologii rozwojowej. Znajomo1 procesu grupowego i umiejtno1 kierowania nim. Umiejtno1 diagnozowania sytuacji dziecka i rodziny. Rozumienie mechanizmów powstawania dysfunkcji w rodzinie. Wiedza na temat alkoholizmu, przemocy w rodzinie. Rozumienie sytuacji dziecka w rodzinie dysfunkcyjnej i zasad udzielanej pomocy. Umiejtno1 wspierania emocjonalnego dziecka. Umiejtno1 konstruktywnego rozwi(zywania konfliktów oraz motywowanie dziecka do wspópracy.
Umiejtno1 stawiania granic i egzekwowania wymaga5. Umiejtno1 wprowadzania i przestrzegania norm. Umiejtno1 rozpoznawania powanych zaburze5 wymagaj(cych specjalistycznej pomocy i kierowanie dziecka do odpowiednich specjalistów i instytucji. Umiejtno1 zawierania kontraktów z dzie1mi i rodzicami. Znajomo1 technik i zabaw pozwalaj(cych na atrakcyjn( organizacj zabaw opieku5czo wychowawczych. Kreatywno1 w podejciu do zaj1. 5. Forma realizacji programu: Realizacj cieki edukacyjnej ( prozdrowotnej) na poszczególnych zajciach edukacyjnych. Lekcje wychowawcze. Doywianie uczniów. Spotkania z przedstawicielami: Policji, Stray Poarnej, S(du, Stray Granicznej, pracownikami PP- P. Spotkania z pedagogiem szkolnym. Spotkania z rodzicami. Koa zainteresowa5 Zajcia klubu 4 H. Zajcia wietlicy socjoterapeutycznej prowadzone zgodnie z programem pt. Program Zdrowego Stylu ycia koordynatorzy E. Paszkowska, B. Basiurka. Ferie na wesoo. Akcje charytatywne Góra Grosza, Pajacyk oraz okolicznociowe na rzecz osób potrzebuj(cych. Imprezy i uroczystoci szkolne zgodnie z harmonogramem. Obozy, wycieczki, kolonie zgodnie z programem Dwietlicy Socjoterapeutycznej i Planami Wychowawczymi. Redagowanie gazetki szkolnej Gos podziemia.
6. Realizacja programu: Lp. ZADANIA FORMA REALIZACJI 1. Ograniczenie - planowanie zachowa5 ciekawych form agresywnych i spdzania wolnego przemocy w czasu, szkole. - wdraanie zasad Rozwijanie wiedzy skutecznego i i umiejtnoci bezkonfliktowego interpersonalnych. komunikowania Budzenie wizi ze si w grupie, szkoa. Ksztacenie - sposoby umiejtnoci rozwi(zywania wspódziaania w konfliktów, grupie. REALIZATOR Wychowawcy, dyrektor, wietlica szkolna i socjoterapeutyczna Pedagog szkolny, pracownicy poradni, KRYTERIA SUKCESU Uczniowie: akceptuj( zasady obowi(zuj(ce w szkole i poza ni( - potrafi( otwarcie wyrazi1 wasne zdanie, - komunikuj( si z innymi, - rozwi(zuj( konflikty, DOKUMENTA- CJA dziennikach lekcyjnych i wietlicy. 2. Wyrabianie i utrwalanie nawyków zdrowego stylu ycia. - uczestnictwo w rónych formach aktywnoci ruchowej, rekreacyjnej, - poszerzanie wiedzy o regionie, jego historii, zabytkach, walorach turystycznorekreacyjnej, - zasady pierwszej pomocy, - poszerzanie wiedzy o zdrowym stylu ycia, Wychowawcy, dyrekcja szkoy, lekarz rodzinny, pielgniarka, rodzice, GOK, GOPR, pracownicy BPN, nauczyciele rónych przedmiotów. Uczniowie: - potrafi( radzi1 sobie w yciu codziennym, - radz( sobie w sytuacjach trudnych, - potrafi( wybra1 alternatywne formy spdzania wolnego czasu, dzienniku lekcyjnym.
3. Wskazywanie szkodliwoci uywek oraz ukazywanie zagroe5 jakie nios( ze sob( uzalenienia. - spotkania z psychologiem, policjantem, pedagogiem szkolnym, lekarzem w zwi(zku z tematyk( uzalenie5, Pedagog, wychowawcy, policjant, psycholog, dyrektor, lekarz, pielgniarka. Uczniowie : - znaj( zasady asertywnoci, - potrafi( wskaza1 zagroenia, jakie nios( za sob( uzalenienia. dzienniku lekcyjnym. 4. Rozbudzanie wraliwoci estetycznej i odkrywanie wasnych zdolnoci twórczych. - zajcia: teatralne, plastyczne, muzyczne, taneczne, informatyczne, inne koa zainteresowa5, - ksztatowanie umiejtnoci wyboru informacji podawanych przez rodki masowego przekazu, Nauczyciele, dyrektor, GOK, rodzice. Uczniowie rozwijaj( wasn( wraliwo1, nabywaj( umiejtno1 bycia krytycznym odbiorc( mas mediów. dziennikach kó zainteresowa5. 5. Informowanie rodziców o moliwociach zapobiegania uzalenieniom wród swoich dzieci. Organizacja spotka5 rodziców z - wychowawcami, - pedagogiem szkolnym, - pracownikami PP- P, -policj(, - sub( zdrowia, Nauczyciele, wychowawcy, pedagog, pracownicy poradni, policji, suby zdrowia. Rodzice: - s( wiadomi zaistniaego problemu, czujnie obserwuj( swoje dzieci, potrafi( zauway1 pierwsze symptomy zagroenia. dziennikach lekcyjnych.
7. Ewaluacja osi8gni9:. Stosowane bd( nastpuj(ce formy kontroli i oceny: Wywiady i rozmowy z rodzicami, Sprawozdanie z realizacji cieek midzy przedmiotowych oraz kó zainteresowa5, Ankiety Profilaktyka uzale!nie" oraz Poczucie bezpiecze"stwa w szkole. 8. Za-8czniki: S( nimi ankiety Profilaktyka uzalenie5 i Poczucie bezpiecze5stwa w szkole. Kada z nich skierowana jest do rodziców, uczniów i nauczycieli.