PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 W BYTOMIU ROK SZKOLNY 2017/2018 Program wychowawczo-profilaktyczny został uchwalony przez Radę Pedagogiczną w porozumieniu z Radą Rodziców w dniu..
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe (Dz.U. z 11.01.2017r., poz. 59, art. 26), Koncepcja Pracy Szkoły Podstawowej nr 9 w Bytomiu Wstęp: Szkolny program wychowawczo-profilaktyczny realizowany w Szkole Podstawowej nr 9 w Bytomiu opiera się na hierarchii wartości przyjętej przez radę pedagogiczną, radę rodziców i samorząd uczniowski, wynikających z przyjętej w szkole koncepcji pracy. Treści szkolnego programu wychowawczoprofilaktycznego są spójne ze statutem szkoły i wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Istotą działań wychowawczych i profilaktycznych szkoły jest współpraca całej społeczności szkolnej oparta na złożeniu, że wychowanie jest zadaniem realizowanym w rodzinie i w szkole, która w swojej działalności musi uwzględniać zarówno wolę rodziców, jak i priorytety edukacyjne państwa. Rolą szkoły, oprócz jej funkcji dydaktycznej, jest dbałość o wszechstronny rozwój każdego z uczniów oraz wspomaganie wychowawczej funkcji rodziny. Wychowanie rozumiane jest, jako wspieranie uczniów w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki problemów dzieci i młodzieży.
Program wychowawczo profilaktyczny na rok szkolny 2017/2018 uwzględnia wnioski wynikające z ewaluacji Szkolnego Programu Profilaktyki oraz Programu Wychowawczego, która została przeprowadzona w czerwcu 2017r. Analiza dokumentacji oraz obserwacji uczniów pozwoliła wyłonić występowanie zjawisk problemowych, na które należy zwrócić uwagę planując działania wychowawczo profilaktyczne na nowy rok szkolny 2017/2018. Należą do nich: Działania wychowawczo - profilaktyczne ze szczególnym uwzględnieniem przeciwdziałania uzależnieniom, w szczególności zagrożenie fonoholizmem, cyberprzemocą i środkami psychoaktywnymi, Uwrażliwianie na problemy społeczne współczesnego świata (terroryzm, emigracja, uchodźcy, wielowyznaniowość), Monitorowanie poziomu bezpieczeństwa w szkole poprzez rozszerzanie działań mających wpływ na poprawę bezpieczeństwa, m.in. udział w akcjach mających na celu poprawę bezpieczeństwa, Dążenie do realizacji działań integrujących środowisko rodziców, uczniów i szkoły, Uwzględnienie potrzeb rozwojowych uczniów wchodzących w okres dojrzewania, Pedagogizacja rodziców mająca na celu zwiększenie ich świadomości na temat obowiązków rodzicielskich, Zwracanie uwagi na zachowanie uczniów (brak kultury osobistej, wulgaryzmy) podczas przerw i poza szkołą, Motywacja rodziców do zaangażowania w samodzielną pracę ucznia w domu oraz kontrolę postępów w nauce, Stwarzanie możliwości systematycznego odrabiania prac domowych, Egzekwowanie konsekwencji nieprzestrzegania kontraktu zawartego pomiędzy rodzicami a szkołą, Stwarzanie możliwości rozwijania zainteresowań poprzez uatrakcyjnienie oferty zajęć pozalekcyjnych, Udział w miejskich konkursach oraz włączanie się do akcji, kampanii, które ogłaszane są na bieżąco w danym roku szkolnym a mają na celu poprawę funkcjonowania uczniów w życiu szkolnym i środowisku pozaszkolnym.
Czynniki ryzyka zwiększające ewentualną możliwość wejścia ucznia w zachowania ryzykowne to: wagary, niepowodzenia szkolne brak akceptacji ze strony rówieśników predyspozycje osobowościowe: uległość, niska samoocena, brak asertywności konflikty z prawem ograniczenia intelektualne ucznia słaba więź ze szkołą patologia w rodzinie rodzina dysfunkcyjna rodzina niepełna ubóstwo w rodzinie niewydolność wychowawcza rodziców przebywanie w środowiskach zdemoralizowanych Zapobieganie wyżej wymienionym czynnikom ryzyka to: więź emocjonalna z rodzicami, więź emocjonalna z grupą rówieśniczą akceptowaną społecznie, zainteresowanie nauką szkolną, udział w zajęciach dodatkowych, zaangażowanie w życie szkoły, szacunek wobec norm, wartości i autorytetów, wrażliwość społeczna, umiejętność rozwiązywania problemów, realizowanie własnych pasji i zainteresowań, poczucie własnej wartości.
Cel główny: Wszechstronny rozwój ucznia we wszystkich sferach jego osobowości oraz osiągniecie pełni dojrzałości: fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.
CEL ZADANIA SZCZEGÓŁOWE TERMIN REALIZACJI SFERA INTELEKTUALNA 1. Kształtowanie prawidłowych motywów zachowania, postaw i wartości promowanych przez szkołę. Kształtowanie pozytywnych cech charakteru oraz postaw społecznych, uczeń kończący szkołę jest przygotowany do efektywnego funkcjonowania w życiu społecznym oraz do podejmowania samodzielnych decyzji w poczuciu odpowiedzialności za własny rozwój, Zachęcanie do udziału w zajęciach pozalekcyjnych, OSOBA ODPOWIEDZIALNA UWAGI Współpraca ze szkolnym kołem TPD. Wychowawcy klas, opiekun TPD Rozwijanie zainteresowań czytelniczych Bibliotekarz Zapoznanie lub przypomnienie regulaminu szkolnego i egzekwowanie go od uczniów, Utworzenie klasowego regulaminu, Przypomnienie i utrwalenie norm i zasad ujętych w Statucie Szkoły, Zapoznanie z Prawami i Obowiązkami Dziecka, Znamy dokumenty naszej szkoły - przedstawienie najważniejszych dokumentów szkoły rodzicom, Wrzesień
SFERA EMOCJONALNA Uświadamianie dzieciom ich własnych mocnych i słabych stron, zalet i wad, Budowanie poczucia własnej wartości uczniów poprzez promowanie pozytywnych wyników pracy SFERA SPOŁECZNA Rozwiązywanie konfliktów poprzez współpracę z nauczycielami, wychowawcą klasy i pedagogiem szkolnym, Kształtowanie umiejętności współdziałania w grupie, Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni, Kształtowanie postaw przynależności do klas, społeczności szkolnej, Integracja zespołu klasowego poprzez stosowanie metod aktywizujących, udział w imprezach klasowych i szkolnych, wspólne podejmowanie decyzji, Zachęcanie uczniów zdolniejszych do pomocy w nauce uczniom słabszym, Organizowanie wycieczek krajoznawczych, Wspólne podejmowanie decyzji w sprawie wyjść do kina, teatru, opery itd.,, pedagog szkolny, pedagog szkolny Redagowanie klasowej gazetki ściennej, Wychowawcy klas
SFERA DUCHOWA Uczeń zna zasady dobrego wychowania i zachowania w klasie, szkole, w domu i w miejscach publicznych, Uczeń reprezentuje postawę szacunku i tolerancji wobec innych, np. pracowników szkoły, rodziców, osób starszych, niepełnosprawnych, Uczeń sprawiedliwe ocenia swoje zachowanie i zachowania kolegów, Uczeń zna nawyki poszanowania własności prywatnej i społecznej, Uczeń potrafi reagować na niewłaściwe zachowanie i zgłasza ten fakt nauczycielowi, Stała i konsekwentna troska o poszanowanie pracy innych, przestrzeganie ładu, czystości i porządku, Wykonywanie drobnych upominków dla członków rodziny z okazji ich świąt, Kształtowanie wartości rodzinnych, Uwrażliwianie na problemy społeczne współczesnego świata (terroryzm, emigracja, uchodźcy, orientacja seksualna), W miarę potrzeb Wychowawcy klas, pedagog szkolny
2 Kształtowanie postaw patriotycznych, obywatelskich i proeuropejskich oraz udział w życiu społecznym regionu SFERA INTELEKTUALNA Zapoznanie z historią i tradycją narodu, kształtowanie więzi z małą i dużą ojczyzna poprzez organizację wyjść i wycieczek po bliższej i dalszej okolicy spacer po Bytomiu, Zapoznanie z symbolami narodowymi i nauka hymnu klas, nauczyciel historii, języka polskiego państwowego, Analiza utworów o tematyce patriotycznej, Czytanie legend i baśni regionalnych, Zapoznanie uczniów z sylwetkami wielkich Polaków w zależności od poziomu klasy, Zapoznanie z wybranymi państwami należącymi do Unii Europejskiej. Udział w konkursie organizowanym przez Według kalendarza szkolnego Nauczyciele, opiekun Szkolnego Klubu Europejskiego Szkolny Klub Europejski, Poznanie ważnych wydarzeń z przeszłości narodu polskiego i swojej małej ojczyzny, Zaznajomienie uczniów z instytucjami, które mają znaczenie klas, nauczyciel historii, języka polskiego dla funkcjonowania państwa i narodu polskiego, Poznawanie Bytomia- instytucje państwowe w moim mieście, Zapoznanie z kulturą regionalną (miejscowe legendy, tradycje regionalne, specyfikacja gwary śląskiej, obrzędy, charakterystyka stroju śląskiego), Zapoznanie z historią miasta historyczne konkursy wiedzy o Bytomiu,
Poznanie języka regionu, oraz głównych symboli regionalnych, sylwetek ludzi zasłużonych dla regionu i elementów historii związanych z regionem oraz poznanie regionalnych tradycji, świąt, obyczajów i zwyczajów. klas, nauczyciel historii, języka polskiego SFERA EMOCJONALNA Kształtowanie u uczniów poczucia przynależności do zjednoczonej Europy i Małej Ojczyzny Poszanowanie dla symboli narodowych, ich historii i znaczenia (przypomnienie o odpowiednim zachowaniu podczas uroczystości szkolnych i państwowych), SFERA SPOŁECZNA Przeprowadzenie wyborów do Samorządu Uczniowskiego, Czerwiec Opiekunowie SU Zachęcanie uczniów do udziału w pracach SU i działań wolontariatu, Opiekunowie SU Przeprowadzenie wyborów do samorządu klasowego, Wrzesień klas Udział uczniów w imprezach klasowych i szkolnych, Według kalendarza szkolnego Rozwój postaw związanych z tożsamością kultury regionalnej, Zapoznanie z najbliższym otoczeniem domu rodzinnego i szkoły, Wychowawcy klas
Rozbudzanie zainteresowania regionem, wycieczki po najbliższej i dalszej okolicy, Omawianie aktualnych przedsięwzięć podejmowanych na terenie miasta (Dom Kultury, Urząd Miasta, organizacje pozarządowe). SFERA DUCHOWA Wychowawcy klas Uczeń świadomie uczestniczy w życiu klasy i szkoły, bierze czynny udział w organizacji imprez o charakterze patriotyczno historycznym 3. Kultura ekologiczna SFERA INTELEKTUALNA Zachęcanie uczniów do prowadzenia obserwacji otaczającego ich środowiska i zjawisk przyrody, klas, Nauczyciel przyrody i biologii Zapoznanie z formami ochrony przyrody, Poznanie obszarów chronionych i ich znaczenia, Zachęcanie do udziału w pracach LOP, Pogadanki na temat problemów środowiska naturalnego. SFERA EMOCJONALNA Rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska naturalnego poprzez udział w imprezach tematyce ekologicznej, Wg kalendarza szkolnego klas, Nauczyciel przyrody i biologii Uświadomienie wpływu codziennych czynności i zachowań w domu, szkole, miejscu zabawy i pracy na stan środowiska naturalnego.
SFERA SPOŁECZNA Przygotowanie akcji na rzecz zwierząt i środowiska ( zbiorka surowców wtórnych) W miarę potrzeb klas SFERA DUCHOWA Uczeń przyjmuje właściwą postawę wobec zwierząt, Uczeń czuje się odpowiedzialny za swoje najbliższe otoczenie, zgodnie współżyje z przyrodą 4. Kultura zdrowotna SFERA INTELEKTUALNA Objęcie uczniów profilaktyką zdrowotną, Wdrażanie do utrzymania higieny ciała i estetyki wyglądu, Wpajanie uczniom zdrowego stylu życia, odżywiania i wypoczynku, Uświadomienie roli sportu w życiu człowieka, Wdrażanie do racjonalnego gospodarowania czasem przeznaczonym na naukę i zabawę, Znajomość zasad ruchu drogowego, Na bieżąco klas, pielęgniarka szkolna klas, nauczyciele wychowania fizycznego
Kształtowanie wiedzy na temat zagrożeń płynących z nadmiernego korzystania z mediów (Internet, telewizja), Fonoholizm omówienie problemu uzależnienia od telefonów komórkowych, Dostarczenie wiedzy o konsekwencjach stosowania środków uzależniających - alkohol, papierosy, narkotyki, dopalacze, Na bieżąco Na bieżąco klas, przedstawiciele instytucji, pedagog szkolny klas, przedstawiciele instytucji, pedagog szkolny Przygotowanie gazetki ściennej o tematyce przeciwdziałania uzależnieniom, Pedagog szkolny, U SFERA FIZYCZNA Wyrabianie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą i ochronę zdrowia Wg harmonogramu Nauczyciel przyrody, mgr Dorota Iwanowicz Wdrażanie do aktywnego spędzania wolnego czasu, Propagowanie zdrowego stylu życia, Kształtowanie umiejętności organizacji miejsca pracy w zgodzie z zasadami higieny, Rozwijanie zainteresowań sportowych oraz propagowanie zasad sportowego współzawodnictwa, Zachęcanie do uprawiania turystyki rekreacyjnej, Przekazywanie uczniom zasad higieny pracy umysłowej, Wychowawcy klas, nauczyciele wychowania fizycznego Wychowawcy klas, nauczyciele wychowania fizycznego
Uczestnictwo uczniów w sportowych zawodach szkolnych i międzyszkolnych, propagowanie zasad fair play, Wychowawcy klas, nauczyciele wychowania fizycznego Zaznajomienie uczniów z zasadami obowiązującymi w klasach i pracowniach przedmiotowych, Prowadzenie ćwiczeń logopedycznych (klasy I-III), Wychowawcy klas Prowadzenie ćwiczeń śródlekcyjnych w klasach I-III, 5. Praca opiekuńcza SFERA INTELEKTUALNA Różnicowanie wymagań dydaktycznych w zależności od cech psychicznych i możliwości intelektualnych dziecka, Organizacja zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia klas Pedagog szkolny, przedstawiciele różnych instytucji ucznia, Zapewnienie możliwości wyrównywania braków edukacyjnych, Dbanie o rozwój intelektualny i rozwijanie uzdolnień oraz zainteresowań uczniów - zachęcanie i przygotowanie uczniów do udziału w konkursach szkolnych i międzyszkolnych, Zaznajamianie uczniów z technikami uczenia się, klas Pedagog szkolny, przedstawiciele różnych instytucji Wdrażanie uczniów do korzystania z różnych źródeł wiedzy i umiejętności wyszukiwania informacji, Prezentowanie na gazetkach, wystawach efektów pracy uczniów
Doradztwo zawodowe - wsparcie w procesie podejmowania decyzji edukacyjno-zawodowych, Wg harmonogramu Nauczyciel doradztwa zawodowego Wdrażanie uczniów do przestrzegania dyscypliny i samodyscypliny. Kształtowanie kultury osobistej, klas, pedagog szkolny SFERA EMOCJONALNA Objęcie pomocą psychologiczno - pedagogiczną i materialną potrzebujących uczniów, Zapobieganie niedostosowaniu społecznemu, Dbanie o profilaktykę i zwalczanie patologii, Przeciwdziałanie agresji poruszenie tematyki agresji podczas zajęć z wychowawcą i pedagogiem szkolnym, Uświadomienie rodzicom niebezpieczeństw wynikających ze zjawiska agresji i przemocy, Pomoc w rozwiązywaniu konfliktów i trudności zaistniałych w rodzinie poprzez rozmowy indywidualne, mediacje, konsultacje, klas Pedagog szkolny, przedstawiciele różnych instytucji Wspólne rozwiązywanie problemów w klasie, Objęcie szczególną opieką uczniów klas pierwszych dzieci rozpoczynających naukę, Wychowawcy klas, pedagog szkolny SFERA SPOŁECZNA Zapoznanie z warunkami życia uczniów, strukturą ich rodzin, warunkami i sytuacją materialną, klas, pedagog szkolny, przedstawiciele instytucji
Wspomaganie wychowawczych funkcji rodziny poprzez: utrzymanie stałego kontaktu z domem rodzinnym ucznia pedagogizację rodziców mającą na celu zwiększenie ich świadomości na temat obowiązków rodzicielskich, przekazywanie informacji dotyczących warsztatów, szkoleń, Organizowanie zajęć otwartych dla rodziców oraz przedstawień dla rodziców i przedszkoli, Zachęcanie rodziców do współpracy z wychowawcą, pedagogiem szkolnym oraz innymi placówkami wychowawczymi, Rozwijanie umiejętności korzystania z pomocy osób zajmujących się problemami dzieci i młodzieży, Rozwijanie pozytywnych postaw społecznych poprzez udział w akcjach charytatywnych, propagowanie idei wolontariatu, Współpraca z osobami wspomagającymi pracę wychowawczą, zajmującymi się problemami dzieci i młodzieży, Współpraca klasowego zespołu wychowawczego, świetlicy szkolnej oraz pedagoga w celu rozwiązywania problemów wychowawczych, Organizacja spotkań prewencyjnych z Policją, Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę w zakresie przeciwdziałania agresji, przemocy oraz uzależnieniom, Kierowanie uczniów na badania do Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, Według kalendarza szkolnego W miarę potrzeb W miarę potrzeb Wychowawcy klas, pedagog szkolny Wychowawcy klas, wychowawcy świetlicy, pedagog szkolny Pedagog szkolny Działalność Rzecznika Praw Ucznia. Rzecznik Praw Ucznia
SFERA DUCHOWA Dbanie o kultywowanie wartości rodzinnych Wychowawcy klas 6. Bezpieczeństwo w szkole SFERA INTELEKTUALNA Zaznajamianie z przepisami BHP, drogami ewakuacyjnymi w szkole, Kształtowanie gotowości i umiejętności udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, Systematyczne przypominanie zasad bezpiecznego nawiązywania znajomości, wypoczynku nad woda itp. Doskonalenie umiejętności szacowania ryzyka sytuacyjnego, rozpoznawanie nietypowych sygnałów niebezpieczeństwa, SFERA EMOCJONALNA Przeciwdziałanie szerzeniu się agresji i przemocy w szkole, Eliminowanie zagrożeń związanych z zrachowaniami ryzykownymi uczniów, SFERA SPOŁECZNA Zapewnienie uczniom zorganizowanej opieki podczas różnorodnych imprez szkolnych, SFERA DUCHOWA Uczeń rozumie i stosuje zasady obowiązujące podczas zajęć i przerw, a także imprez i wycieczek. Na bieżąco Wychowawcy klas
SFERA FIZYCZNA Przypominanie zasad właściwego i bezpiecznego zachowania się na terenie szkoły i poza nią Na bieżąco Wychowawcy klas Współpraca z Policją, pielęgniarką szkolną (pogadanki na temat własnego zachowania na drodze, reagowanie w niebezpiecznych sytuacjach, zdrowego odżywiania itd.), W miarę potrzeb Pedagog szkolny, pielęgniarka szkolna, przedstawiciele Policji Wykorzystanie monitoringu wizyjnego w szkole w celu podnoszenia bezpieczeństwa wśród uczniów funkcja prewencyjna, wykorzystanie nagrań z kamer, udostępnianie nagrań rodzicom i Policji, zapobieganie wejścia do szkoły osobom nieupoważnionym. Systematyczne dyżury nauczycieli podczas przerw międzylekcyjnych Dyrektor szkoły, mgr Mariusz Reszka, pedagog szkolny
EWALUACJA: W ustaleniu czy realizowany program przynosi oczekiwane efekty, niezbędna jest jego ewaluacja. Należy kontrolować zarówno przebieg procesu jak i osiągnięte wyniki. Proces ten powinien być kontrolowany na bieżąco a uzyskanie informacje wykorzystane do modyfikacji samego programu, (jeśli wystąpi taka potrzeba). Ewaluacje wyników należy przeprowadzić pod koniec orku szkolnego i opracować wnioski do pracy na następny rok szkoły. Narzędzia ewaluacji: Sprawozdania wychowawców z realizacji Programu Wychowawczo profilaktycznego, Analiza trudności wychowawczych, problemów szkolno środowiskowych i profilaktycznych przeprowadzona przez pedagoga szkolnego na podstawie danych zebranych od nauczycieli, wychowawców klas, rodziców i uczniów, Analiza dokumentów: dziennika, frekwencji, wyników nauczania, Obserwacje, wywiady, Rozmowy z uczniami, rodzicami i nauczycielami, Ankieta skierowana do rodziców, dotycząca osiągnieć dydaktyczno wychowawczych dziecka oraz oczekiwań wobec szkoły.