Załącznik nr 2 do Statutu Gimnazjum Nr 1 im. Bohaterów Monte Cassino

Załącznik nr 2 do Statutu Gimnazjum Nr 1 im. Bohaterów Monte Cassino w Złocieńcu SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 1

I. WPROWADZENIE Profilaktyka to chronienie młodego człowieka przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona ucznia przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. Stąd też ważne jest wzmacnianie czynników chroniących, które neutralizują przyczyny zachowań ryzykownych. Czynniki chroniące zwiększające odporność na działania czynników ryzyka to przede wszystkim silna więź emocjonalna z rodzicami, zainteresowanie nauką szkolną, szacunek do norm, wartości, autorytetów, zdolności umożliwiające dobre wyniki w nauce, umiejętność rozwiązywania problemów, wrażliwość społeczna, poczucie własnej wartości, budzenie zainteresowań, pozytywna grupa rówieśnicza. Szkoła realizuje zadania dydaktyczne i wychowawcze, wspierające wszechstronny rozwój ucznia, wyposaża młodego człowieka w wiedzę, budzi aktywność intelektualną oraz rozwija postawy i zachowania cenione i pożądane w społeczeństwie. Szkolny program profilaktyki jest ściśle powiązany z działaniami wychowawczymi i edukacyjnymi szkoły. Powstał na podstawie diagnozy problemów w naszym gimnazjum. II. DIAGNOZA ZAGROŻEŃ 1. Przy tworzeniu Szkolnego Programu Profilaktyki uwzględnione zostały dotychczasowe działania podejmowane przez szkołę, spostrzeżenia pedagoga, rozmowy z nauczycielami i rodzicami, obserwacje zachowań uczniów oraz wnioski wynikające z ewaluacji dotychczasowego programu profilaktyki ( wrzesień 2010 ). Przeprowadzona diagnoza zagrożeń wśród młodzieży agresja i przemoc ( Raport końcowy ewaluacji BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE) w roku szkolnym 2009/2010 obejmowała młodzież oraz całe środowisko wychowawcze. Przeprowadzono ją na podstawie ankiet skierowanych do uczniów, nauczycieli, rodziców i pedagoga szkolnego. Ocena zagrożeń i sytuacji ryzykownych, a także diagnoza problemów występujących w środowisku szkolnym wskazała na pewne obszary problemowe istotne dla podejmowania działań profilaktyczno wychowawczych : 1) agresja słowna w relacjach uczeń uczeń 2) nękanie psychiczne między uczniami 3) bójki rówieśnicze 4) palenie papierosów ( 5% - 6% wszystkich uczniów regularnie pali papierosy) 5) wandalizm 6) agresja słowna w relacjach uczeń nauczyciel 7) spożywanie alkoholu poza szkołą ( zarówno uczniowie jak i rodzice na pytanie jak często dzieci używają środków tego typu, nigdy odpowiedzieli w najmniejszym procencie właśnie przy alkoholu, przy czym uczniowie tylko w 39%, natomiast 20% wskazuje na sporadyczne spożywanie alkoholu, a 4% na regularne). 2

Niepokojące są również: zastraszanie między uczniami, wagary i nadmierne korzystanie z Internetu. Natomiast bardzo niepokojące - próby samobójcze i zażywanie narkotyków na terenie szkoły, choć były to zdarzenia jednostkowe. Są to zachowania zauważalne, mające charakter zewnętrzny, dające szansę szybkiej reakcji lub interwencji ze strony dorosłych. Analizując przyczyny zagrożeń działania szkoły skierowano przede wszystkim na wzmacnianie czynników chroniących. 2. Planowana jest ankieta diagnostyczna w czerwcu 2013 r. obejmująca losowo wybraną grupę uczniów, rodziców i nauczycieli. III. CEL GŁÓWNY Planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na ucznia, jego środowisko w celu przygotowania ucznia do zdrowego stylu życia i niwelowania negatywnych wpływów środowiska oraz własnych ograniczeń. IV. CELE SZCZEGÓŁOWE 1. wzmacnianie poczucia własnej wartości, 2. integracja zespołów uczniowskich, 3. pobudzanie kreatywności i możliwości twórczych wychowanków, 4. dążenie do większej otwartości uczniów, 5. świadome przeżywanie emocji, 6. kształcenie umiejętności otwartego wyrażania swoich myśli i poglądów, 7. kształcenie umiejętności komunikacji w różnego rodzaju relacjach: zarówno uczeń - uczeń, jak i uczeń nauczyciel, 8. kształcenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, 9. kształtowanie postaw twórczych i asertywnych, 10. kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyborów, 11. uświadamianie uczniom, czym jest uzależnienie, 12. propagowanie zdrowego stylu życia, 13. zwrócenie uwagi nauczycieli na najpilniejsze potrzeby społeczności uczniowskiej (np. samoakceptacji, bezpieczeństwa w grupie), 14. poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel uczeń, uczeń rodzic, uczeń uczeń, 15. uczulenie grona pedagogicznego na zagrożenia uzależnieniami dzieci i młodzieży, 16. wyposażenie uczniów, nauczycieli i rodziców w podstawowy zasób na temat zagrożeń, 17. zapobieganie i niwelowanie niepowodzeń szkolnych, tj. rozbieżności między celami edukacji a osiągnięciami szkolnymi uczniów oraz kształtowaniem się negatywnego stosunku młodzieży do szkoły. V. ZADANIA SZKOŁY W ZAKRESIE PROFILAKTYKI 1. Eliminowanie agresywnych zachowań uczniów i stosowanej przez nich przemocy ze szczególnym 3

zwróceniem uwagi na agresję słowną uczeń uczeń, uczeń - nauczyciel. 2. Wdrażanie uczniów do przestrzegania norm, zachowań dotyczących kultury osobistej. 3. Wykształcenie właściwej postawy wobec problemów uzależnień ze szczególnym uwzględnieniem nałogu nikotynowego. 4. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna uczniom mającym trudności w nauce, sprawiającym problemy wychowawcze. 5. Pomoc socjalna uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. 6. Prowadzenie edukacji prozdrowotnej wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. 7. Zapoznawanie z wykazem instytucji, w których można uzyskać pomoc. 8. Zapewnienie obiegu informacji pomiędzy pracownikami szkoły i rodzicami. 9. Wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży, uwzględniając zasady podejmowania wczesnej interwencji w sytuacji zagrożenia. 10. Współpraca z organami ścigania. 11. Edukacja prawna uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie problemów dzieci i młodzieży. 12. Współpraca wszystkich organów szkoły w działaniach wychowawczych, profilaktycznych i interwencyjnych związanych z pomocą uczniom zagrożonym uzależnieniami. 13. Poszanowanie mienia szkoły. VI. ZADANIA RODZICÓW W REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO 1. Zwiększenie kontroli nad spędzaniem czasu wolnego i doborem grupy rówieśniczej. 2. Udział rodziców w szkolnych imprezach i uroczystościach. 3. Udział w akcjach kreowania postawy zdrowego stylu życia. 4. Udział w szkoleniach, pogadankach na tematy związane z profilaktyką uzależnień. 5. Wspieranie szkoły w jej oddziaływaniach profilaktycznych. 6. Budowanie pozytywnych relacji ucznia ze szkoła. 7. Stałe kontaktowanie się ze szkołą w celu pozyskania najszerszych informacji o swoim dziecku, konsekwentne przestrzeganie uczestnictwa dziecka w zajęciach dodatkowych. 8. Rozbudzanie aspiracji oraz kreowanie rozwoju ucznia poprzez przykład rodzica. 9. Współpraca z instytucjami wspomagającymi rodzinę. VII. FORMY REALIZACJI 1. Pogadanki i rozmowy (na godzinach wychowawczych). 2. Konkursy. 3. Akcje: Dni Promocji Zdrowia, Dni Profilaktyki, Zachowaj Trzeźwy Umysł, Festyn Bezpieczeństwa. 4. Prelekcje. 4

5. Warsztaty. 6. Udział w zajęciach sportowych. 7. Utrwalanie zdrowych nawyków spędzania czasu wolnego dzieci wraz z rodzicami (scenariusz spotkania z rodzicami). 8. Lekcje otwarte. 9. Szkolenia rady pedagogicznej. 10. Spotkania rodziców i uczniów z policjantem i psychologiem. 11. Treści propagujące profilaktykę w szkolnej gazetce GIMGA. 12. Zachęcanie uczniów do udziału w zajęciach pozalekcyjnych. 13. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych (kół przedmiotowych, zainteresowań, zespołów pomocy). 14. Zachęcanie uczniów do przynależności do organizacji (ZHP, PCK). 15. Umieszczanie na tablicach informacji o placówkach i instytucjach wspomagających rodzinę. 16. Gromadzenie i kompletowanie literatury dotyczącej szeroko pojętej profilaktyki. 17. Współpraca z instytucjami wspomagającymi szkołę w działalności profilaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej: GKRPA, MGPOPS, PCPR, lekarze rodzinni, Poradnia Psychologiczno iczna). 18. Rozmowy wychowawcy, pedagoga, Dyrektora z uczniem mającym problem i jego rodzicami. 19. Kierowanie uczniów na badania do Poradni. 20. Informowanie Policji o uczniach. 21. Informowanie Policji i GKRPA o sprzedaży alkoholu nieletnim. 22. Kierowanie do Sądu trudnych spraw uczniów. 23. Tematyka na przedmiotach WDŻ, biologia, WF, religia. 24. Lekcje wychowawcze. VIII. STRUKTURA PROGRAMU 1. Aby można osiągnąć i w pełni zrealizować postawione cele, programem muszą być objęte wszystkie osoby tworzące środowisko szkolne, a więc: uczniowie, nauczyciele,rodzice. Wtedy profilaktyka będzie miała charakter środowiskowy. Należy również uwzględnić w pracy najważniejsze strategie: działania informacyjne, działania edukacyjne, działania interwencyjne, zmiany środowiskowe. 2. Treści profilaktyczne będą przekazywane uczniom klas I III Gimnazjum nr 1 im. Bohaterów Monte Cassino w Złocieńcu wykorzystując: lekcje przedmiotowe, godziny do dyspozycji wychowawcy, zajęcia pozalekcyjne. 5

3. Zajęcia prowadzone będą przez wychowawców, nauczycieli przedmiotów, pedagogów, pielęgniarkę szkolną oraz zapraszanych gości: pracowników Poradni Psychologiczno icznej, Strażników Miejskich, Policjantów, Pracowników Sądu. 4. Wszystkie treści będą przekazywane w ramach obligatoryjnego programu nauczania oraz na podstawie szczegółowych programów profilaktycznych odnoszących się do poszczególnych problemów. 5. Szczegółowe programy profilaktyczne stanowią załączniki do niniejszego Programu: Program wspierania ucznia drugorocznego Procedura poprawy frekwencji na zajęciach w Gimnazjum nr 1 im. Bohaterów Monte Cassino w Złocieńcu Sobą być dobrze żyć. Gimnazjalny Elementarz Profilaktyczny. IX. KRYTERIA EFEKTYWNOŚCI PROGRAMU 1. Zminimalizowanie agresji słownej, poprawa relacji uczeń uczeń, uczeń nauczyciel, pracownik szkoły. 2. Zwiększenie świadomości uczniów z zakresu uzależnień (spożywanie alkoholu, palenie papierosów, używanie narkotyków czy dopalaczy) oraz zminimalizowanie liczby uczniów ulegających nałogom. 3. Wzrost poziomu wzajemnej życzliwości i tolerancji. 4. Zwiększenie świadomości uczniów z konsekwencji prawnych swoich czynów. 5. Zwiększenie poziomu zachowań asertywnych w sytuacjach nacisku grupowego. 6. Zmniejszenie przejawów wandalizmu. X. EWALUACJA Ewaluacja programu przeprowadzana będzie: 1. na bieżąco poprzez sporządzanie sprawozdań z realizacji poszczególnych zadań przez osoby odpowiedzialne za ich wykonanie ze wskazaniem wniosków lub rekomendacji 2. co trzy lata na koniec roku szkolnego za pomocą ankiet ewaluacyjnych po programie profilaktycznym, przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli przez realizatorów programów ( wzory ankiet w załączniku). Kolejna ewaluacja szkolnego programu profilaktyki odbędzie się w czerwcu 2013 roku. 3. na koniec roku szkolnego poprzez ankietę badająca zmianę postaw wśród młodzieży oraz na podstawie wyników klasyfikacji i frekwencji w poszczególnych klasach. XI. SZCZEGÓŁOWA REALIZACJA PROGRAMU 6

Zagrożenie Działania Odpowiedzialni Termin realizacji AGRESJA - słowna uczeń uczeń - słowna uczeń nauczyciel - gnębienie uczniów młodszych i słabszych - nękanie psychiczne między uczniami - bójki rówieśnicze - cyberprzemoc - mobbing - bullying 1. Realizacja Programu przeciwdziałania agresji w szkole. 2. Realizacja Programu adaptacji. 3. Dyżury nauczycieli zgodnie z grafikiem dyżurów. 4. Realizacja programu Jak żyć z ludźmi. 5. Opracowanie Regulaminu klasowego zawierającego normy postępowania zapobiegające agresji słownej, mobbingowi, bullyingowi (wyjaśnienie problemu) i wywieszenie go w każdej klasie. 6. Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich poprzez organizowanie zajęć integracyjnych dla klasy (wycieczki, ogniska, biwaki, Wigilia, Mikołajki). Nauczyciele poszczególnych przedmiotów, wychowawcy, pedagog Wszyscy nauczyciele Nauczyciele dyżurujący Wszyscy nauczyciele Wychowawcy klas pierwszych, pedagog. Wychowawcy klas i klasy. Wychowawcy klas zgodnie z potrzebami wg harmonogramu 1 półrocze kl.i koniec i półrocza cały rok szkolny zgodnie z kalendarzem imprez ŚRODKI UZALEŻNIAJĄCE - PAPIEROSY - ALKOHOL 7. Wprowadzenie i realizacja Tygodnia Życzliwości i Bez Agresji 8. Edukacja prawna uczniów w zakresie czynów sprzecznych z prawem, naruszających czyjąś godność i prawa z udziałem Komendy Powiatowej Policji. 9. Systematyczne i konsekwentne reagowanie na przejawy agresji i przemocy, zgodnie z procedurami zachowań agresywnych. 10. Gromadzenie literatury fachowej. 11. Przeprowadzanie ankiet diagnozujących środowisko szkolne. 12. Gazetki na korytarzu szkolnym i artykuły do GimGI. 13.Wprowadzenie Tygodnia Tolerancji. 14.Pogadanki na lekcjach wychowawczych na temat przemocy w internecie. 15.Wykonanie ulotek i gazetki na korytarzu szkolnym na temat cyberprzemocy dla rodziców i uczniów.. 16.Zwrócenie uwagi na zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu na lekcjach informatyki. 17. W miarę możliwości szkoły na dany rok szkolny fachowa pomoc psychologa dla rodziców i uczniów, których dotyczy mobbing, bullying lub inna forma agresji w szkole. 1. Dni Promocji Zdrowia gazetki, konkursy, pogadanki prozdrowotne. Opiekun SU Wszyscy nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni Nauczyciel biblioteki., wychowawca klasy Opiekunowie MOPR, opiekun koła dziennikarskiego Opiekun SU wychowawcy MOPR Nauczyciele informatyki dyrektor Nauczyciele biologii, pielęgniarka szkolna, opiekunowie MOPR, IX cały rok szkolny cały rok szkolny cały rok szkolny cały rok szkolny dwa razy w półroczu wg kalendarza cały rok szkolny zgodnie z kalendarzem imprez cały rok szkolny na bieżąco 7

- NARKOTYKI - DOPALACZE 2. Obchody Ogólnoświatowego Dnia bez Papierosa. 3. Szkolne Dni Profilaktyki. wychowawcy. Nauczyciele biologii, opiekunowie MOPR. 4.Kampania Zachowaj Trzeźwy Umysł przy współpracy GKRPA w Złocieńcu, Festyn Bezpieczeństwa, nauczyciele języka polskiego, nauczyciel plastyki, opiekunowie MOPR. 5. Akcja Stop dopalaczom - prelekcja dla rodziców, - pogadanka na godzinach wychowawczych - konkurs na gazetkę klasową na temat szkodliwości środków uzależniających ( papierosy, alkohol, narkotyki, dopalacze) 6. Realizacja programu Jak żyć z ludźmi. 7. Szkolenie uczniów w zakresie profilaktyki uzależnień przez specjalistów., wychowawcy, opiekunowie MOPR, organizatorzy Bezpieczna szkoła Bezpieczny Ja., wychowawcy, lider zespołu ds. profilaktyki Wychowawcy. Listopad, grudzień każdego roku potrzebami 8. Dramy przygotowywane przez uczniów z profilaktyki uzależnień. Pedagodzy. 9. Okolicznościowe artykuły do gazetki szkolnej o tematyce zdrowotnej. Nauczyciele języka polskiego. 10. Szkolenie dla rodziców z zakresu profilaktyki uzależnień oraz edukacja prawna rodziców w zakresie czynów sprzecznych. Nauczyciele języka polskiego, opiekunowie MOPR. 11. Konkurs dotyczący profilaktyki uzależnień. 13. Biblioteczka dotycząca literatury z zakresu uzależnień. Nauczyciele informatyki, wychowawcy. 14. Oferta zajęć pozalekcyjnych sportowych. Wychowawcy klas. 15. Promowanie aktywnych form wypoczynku z udziałem rodziców (wycieczki, biwaki, ogniska klasowe). Nauczyciele biblioteki. 16. Postępowanie zgodne z procedurami postępowania w sytuacjach kryzysowych. 17. Umieszczenie w gablocie szkolnej i na stronie internetowej informacji Gdzie szukać pomocy? Dyrektor, nauczyciele wychowania fizycznego. Wychowawcy klas. Z godnie z planem pracy wychowawcy Cały rok Wszyscy nauczyciele. Pedagodzy, nauczyciel informatyki. WANDALIZM 1. Pisemne wezwania rodziców do uiszczenia opłat za zniszczenia dokonane przez ich dzieci. Wychowawcy, dyrektor. Cały rok szkolny 2. Nadzorowane przez nauczycieli karne prace 8

porządkowe na rzecz szkoły wykonywane przez sprawców. 3. Edukacja prawna uczniów w zakresie czynów sprzecznych z prawem. Wszyscy nauczyciele, pedagodzy. Cały rok szkolny 4. Akcja Sprzątanie Świata Pedagodzy. Cały rok szkolny 5. Lekcje prowadzone przez organizacje uczniowskie. Nauczyciele biologii. Wrzesień Opiekun SU, nauczyciele języka polskiego, MOPR Cały rok szkolny WAGARY 1. Działania prewencyjno profilaktyczne przy współpracy ze Strażą Miejską. 2. Organizowanie alternatywnych form obchodów Dnia wiosny. 3. Usprawnienie szybkiego systemu reagowania i usprawnienie przepływu informacji na wszystkich poziomach nauczyciel nauczyciel, nauczyciel rodzic, nauczyciel uczeń ( System Kontroli Frekwencji, przestrzeganie procedury realizowanie obowiązku szkolnego ). Dyrektor, wychowawcy klas, nauczyciele wychowania fizycznego, SU. Wszyscy nauczyciele. Pedagodzy, wychowawcy klas. Na bieżąco 4. Diagnoza przyczyn wagarowania. 5. Realizacja Programu przeciwdziałania złej frekwencji. 6. Realizacja programu Jak żyć z ludźmi. 7. Edukacja prawna rodziców w zakresie czynów sprzecznych z prawem poprzez przybliżenie rodzicom Ustawy o nieletnich i prawa szkolnego. Wychowawcy, pedagodzy. Wychowawcy. Według potrzeb Według potrzeb Według potrzeb NISKA KULTURA SŁOWA 1. Kontynuacja idei teatru szkolnego. 2. Organizowanie wycieczek do Teatru, kina. 3. Konkurs: - czytelniczy, Opiekun koła teatralnego. Nauczyciele języka polskiego. Nauczyciele języka polskiego, Spotkanie rodziców IX 9

- krasomówczy. 4. Egzekwowanie przestrzegania regulaminu szkoły. nauczyciele biblioteki. Wszyscy nauczyciele, pedagodzy. 5. Gazetki i wystawa pozycji książkowych z zakresu tematyki savoir vivre. Nauczyciele biblioteki. 6. Realizacja programu Jak żyć z ludźmi. 7. Informowanie rodziców o niestosownym zachowaniu dzieci. Wychowawcy, nauczyciele, pedagodzy. Wychowawcy, pedagog. planem pracy nauczyciela biblioteki potrzebami Na bieżąco TRUDNOŚCI W NAUCE 1. Realizacja i wdrożenie Programu wspierania ucznia drugorocznego oraz zapobiegania zjawisku drugoroczności Cele, zadania oraz formy zawarte programie Wszyscy nauczyciele 2. Realizacja i wdrożenie programu Praca z uczniem mającym problemy w nauce 3. Organizacja zajęć pozalekcyjnych 4. Organizacja zajęć dydaktyczno wyrównawczych z bloku matematycznego i humanistycznego. Cele, zadania oraz formy zawarte programie Wszyscy nauczyciele 5. Organizacja zajęć rewalidacyjnych z uczniami z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego planem zajęć pozalekcyjnych planem zajęć pozalekcyjnych Zadania wspierające 1. Dożywianie uczniów na terenie szkoły Ciepłe posiłki w szkole refundowane przez MGOPS Cały rok szkolny DZIAŁALNOŚĆ OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZA Konsultacje z pracownikami socjalnymi MGOPS Wspólne wywiady w środowisku rodzinnym uczniów z pracownikami socjalnymi MGOPS Według potrzeb potrzebami Wnioski o pomoc 10

2. Pomoc edukacyjna dla ucznia (stypendium szkolne, zasiłek szkolny, wyprawka szkolna) materialną dla uczniów i wnioski o zasiłki losowe. Podręczniki z biblioteki szkolnej terminem składania wniosków 3. Pomoc rzeczowa dla uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej Zbieranie odzieży, nauczyciele biblioteki Wrzesień Według potrzeb WSPÓŁPRACA 1. Współpraca wychowawców, nauczycieli i pedagoga Konsultacje z wychowawcami i podejmowanie wspólnych środków zaradczych Wychowawcy, pedagog Według potrzeb Uwrażliwienie nauczycieli na problemy uczniów Wychowawcy, pedagog Na bieżąco 2. Współpraca z rodzicami Spotkania z rodzicami Przekazywanie informacji na temat zachowania uczniów Informowanie rodziców o instytucjach wspomagających rodzinę Udział rodziców w spotkaniach z psychologiem Wychowawcy Wychowawcy, pedagog Wychowawcy, pedagog spotkań z rodzicami Według potrzeb planem pracy szkoły 3. Współpraca z instytucjami wspomagającymi działania profilaktyczne Kontynuacja współpracy z MGOPS, Sądem Rejonowym, Policją Organizowanie badań w Poradni Psychologiczno icznej Wychowawcy, pedagog potrzebami W miarę potrzeb ZAŁĄCZNIKI Kwestionariusz ankiety dla ucznia Kwestionariusz ankiety dla nauczyciela Kwestionariusz ankiety dla rodziców ANKIETA DLA UCZNIA Celem tej ankiety jest poznanie Twojej opinii na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole. Proszę o rzetelne odpowiedzi. Ankieta jest anonimowa. 1.Jak się czujesz w swojej klasie i w swojej szkole? Czuję się: W klasie W szkole bezpiecznie 11

niepewnie boję się osamotniony 2.Jakie rodzaje zagrożeń bezpieczeństwa występują na terenie szkoły? Wpisz w kratkę odpowiednią cyfrę zgodnie z instrukcją: 1 nie występują 2 bardzo rzadko 3 rzadko 4 często 5 bardzo często 6 nie mam wiedzy Pobicia z uszkodzeniem ciała Gnębienie uczniów młodszych i słabszych Tzw. Fala Wymuszanie o charakterze materialnym Bójki rówieśnicze Kradzieże Izolowania Zastraszania Nękanie psychiczne między uczniami Agresja słowna w relacjach uczeń-uczeń Agresja słowna w relacjach uczeń-nauczyciel Agresja słowna w relacjach nauczyciel-uczeń Palenie papierosów Spożywanie alkoholu na terenie szkoły Spożywanie alkoholu poza szkołą Zażywanie przez uczniów narkotyków lub innych środków odurzających na terenie szkoły Zażywanie przez uczniów narkotyków lub innych środków odurzających poza szkołą Rozprowadzanie narkotyków poza szkołą Rozprowadzanie narkotyków w szkole Wandalizm (niszczenie mienia) 3.Czy sam byłeś ofiarą przemocy w szkole, zaznacz wszystkie zdarzenia, które przytrafiły Ci się w tym roku szkolnym? Przezywano mnie Wyśmiewano mnie Obgadywano mnie Izolowano mnie w klasie Grożono i zastraszano mnie Okradziono mnie Wymuszano ode mnie pieniądze Bito, kopano, popychano mnie Zamykano mnie w pomieszczeniu Stosowano inną formę przemocy-napisz jaką?..... 4.Gdzie te zdarzenia miały miejsca? Na korytarzu szkolnym W szatni W szatni przy sali gimnastycznej W sali lekcyjnej W sali gimnastycznej Przy sklepiku W łazience Przed szkołą W drodze między szkołą, a domem W innym miejscu-napisz jakim?... 5.Kto był sprawcą przemocy? Jeden uczeń Grupa uczniów z mojej klasy Grupa uczniów z różnych klas Grupa uczniów z innej szkoły Nie wiem 6.Kim były osoby, które tak się zachowały? Możesz zaznaczyć obie odpowiedzi. Chłopcy Dziewczęta 12

7.Czy mówisz o tym komuś, kiedy inny uczeń czy uczniowie stosują wobec Ciebie przemoc? Nikomu nie mówię Mówię o tym kolegom/koleżankom Mówię o tym nauczycielowi Mówię o tym rodzicom Inne, napisz komu?... 8.Jak często używasz następujących środków? Środki: nigdy jeden raz sporadycznie regularnie Papierosy Alkohol Narkotyki Dopalacze Inne, jakie? 9.Które z poniższych sytuacji dotyczą Ciebie? Trudności w nauce Trudności w dogadaniu się z rówieśnikami Brak zrozumienia u rodziców Trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami Czuję się osamotniony Używanie papierosów, alkoholu, narkotyków Nadmierne korzystanie z internetu Inne, jakie?... 10.Czy dostrzegasz wśród kolegów/koleżanek ze szkoły poddawanie się modzie na szczupłą sylwetkę? Tak Nie 11.O swoich problemach rozmawiam najczęściej: Z rodzicami Z kolegami/koleżankami Z nauczycielami Z pedagogiem Z psychologiem Z wychowawcą Z innymi osobami, z kim?... Klasa I, II, III Chłopak Dziewczyna Szanowni Państwo. ANKIETA DLA NAUCZYCIELA Celem tej ankiety jest poznanie Państwa opinii na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole. Ankieta jest anonimowa. Dziękujemy za jej wypełnienie. 1. Jaki jest w Pana(i) ocenie stopień agresji i przemocy wśród młodzieży naszej szkoły? Taki problem nie występuje w naszej szkole Przeciętny Niepokojący Wysoki Bardzo wysoki 13

Nie mam zdania 2. Jakie rodzaje zagrożeń bezpieczeństwa występują na terenie szkoły? Proszę wpisać w kratkę odpowiednią cyfrę zgodnie z instrukcją. Pobicie z uszkodzeniem ciała Gnębienie uczniów młodszych i słabszych Tzw. fala Wymuszenia o charakterze materialnym Bójki rówieśnicze Kradzieże Izolowanie Zastraszanie Nękanie psychiczne między uczniami Agresja słowna w relacjach uczeń uczeń Agresja słowna w relacjach uczeń nauczyciel Agresja słowna w relacjach nauczyciel uczeń Palenie papierosów Spożywanie alkoholu na terenie szkoły Spożywanie alkoholu poza szkołą Zażywanie przez uczniów narkotyków lub innych środków odurzających na terenie szkoły Zażywanie przez uczniów narkotyków lub innych środków odurzających poza szkołą Rozprowadzanie narkotyków poza szkołą Rozprowadzanie narkotyków w szkole Wandalizm (niszczenie mienia) Anoreksja lub bulimia 3. Czy Pan(i) czuje się w szkole bezpiecznie? Tak Nie Czuję się niepewnie Czuję stały niepokój 4. Czy w tym roku szkolnym zdarzyła się Panu(i) któraś z poniższych sytuacji agresji czy przemocy ze strony uczniów? Ignorowano moje polecenia, przez co niemożliwe było prowadzenie lekcji Obrażano mnie w grubiański sposób Wyśmiewano mnie Przezywano mnie Celowo prowokowano mnie aby doprowadzić do wybuchu gniewu z mojej strony Grożono mi lub zastraszano mnie Szykanowano mnie Naruszono lub uszkodzono moje mienie, np. samochód Okradziono mnie Zastosowano inną formę przemocy jaką?. 14

5. Kto był sprawcą przemocy? Jeden uczeń Grupa uczniów Nie wiem 6. Kim były osoby, które tak się zachowywały? Można zaznaczyć obie odpowiedzi. Chłopcy Dziewczęta 7. Czy mówił(a) Pan(i) komuś o zaistniałych zdarzeniach? Nikomu nie mówiłam Tak, innym nauczycielom Wychowawcy klasy owi szkolnemu Dyrekcji szkoły Innym osobom, ewentualnie proszę podać komu?.. 8. Czy w szkole są podejmowane działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń bezpieczeństwa? Tak Nie Nie wiem Nie mam zdania 9. Jeśli tak, to jakie?. 10. Jeśli nie, to dlaczego?. 11. Proszę ocenić, czy podejmowane przez szkołę działania wychowawcze wpływają na zmniejszanie (eliminowanie) zagrożeń bezpieczeństwa w szkole? 15

ANKIETA DLA RODZICÓW Celem tej ankiety jest poznanie opinii rodziców na temat poczucia bezpieczeństwa w szkole. Proszę o rzetelne odpowiedzi. Ankieta ta jest anonimowa. 1. Jak Pana(i) dziecko czuje się w swojej klasie i w swojej szkole? czuję się: w klasie w szkole bezpiecznie niepewnie boji się (czego, kogo?) osamotniony 2. Jakie rodzaje zagrożeń bezpieczeństwa występują na terenie szkoły? Należy wpisać w kratkę odpowiednią cyfrę zgodnie z instrukcją: 1 nie występują 2 bardzo rzadko 3 rzadko 4 często 5 bardzo często 6 nie mam wiedzy Pobicia z uszkodzeniem ciała Gnębienie uczniów młodszych i słabszych Tzw. fala Wymuszenia o charakterze materialnym Bójki rówieśnicze Kradzieże Izolowanie Zastraszanie Nękanie psychiczne między uczniami Agresja słowna w relacjach uczeń - uczeń Agresja słowna w relacjach uczeń - nauczyciel Agresja słowna w relacjach nauczyciel - uczeń Palenie papierosów Spożywanie alkoholu na terenie szkoły Zażywanie przez uczniów narkotyków lub innych środków odurzających na terenie szkoły Zażywanie przez uczniów narkotyków lub innych środków odurzających poza szkołą Rozprowadzania narkotyków poza szkołą Rozprowadzanie narkotyków w szkole Wandalizm (niszczenie mienia) 1. Czy pana(i) dziecko było ofiarą przemocy? Proszę zaznaczyć wszystkie zdarzenia, jakie przytrafiły się Pana(i) dziecku w tym roku szkolnym. 1. Przezywanie 2. Wyśmiewanie 3. Obgadywanie 4. Izolowanie w klasie 5. Grożenie i zastraszanie 6. Ofiara kradzieży 7. Wymuszanie pieniędzy 8. Bicie, kopanie, popychanie 9. Zamykanie w pomieszczeniu 10. Stosowanie innej formy przemocy napisz jakiejkolwiek... Czy o zdarzeniu poinformowała Pan(i) szkołę, jeśli tak to kogo?...... 1. Gdzie te zdarzenia miały miejsce? 1. Na korytarzu szkolnym 2. W szatni 3. W szatni przy sali gimnastycznej 4. W sali lekcyjnej 5. Przy sklepiku 6. W łazience 7. Przed szkołą 16

8. W drodze między domem a szkołą 9. W innym miejscu w jakim? 1. Kto był sprawcą przemocy? 1. Jeden uczeń 2. Grupa uczniów z klasy dziecka 3. Grupa uczniów z różnych klas 4. Grupa uczniów z innej szkoły 5. Nie wiem 6. Jak często Pana(i) dziecko używa następujących środków? środki nigdy jeden raz sporadycznie regularnie papierosy alkohol narkotyki dopalacze inne, jakie?... 7. Które z poniższych sytuacji dotyczą Pana(i) dziecka? Proszę zaznaczyć stawiając znak X. Zaznacz x tyle odpowiedzi ile Cię dotyczy Trudności w nauce Trudności w dogadaniu się z kolegami Brak zrozumienia z rodzicami Trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami Samotność Używanie alkoholu, papierosów, narkotyków Nadmierne korzystanie z komputera/internetu Inne jakie?... 8. Czy Pana(i) dziecko rozmawia o swoich problemach z Państwem? TAK / NIE a) Czy rozmowa wynika z jego inicjatywy? TAK / NIE b) Czy kiedy dziecko jest pytane? TAK / NIE Proszę podkreślić poniżej: Klasa: I Klasa: II Klasa: III Uczennica / Uczeń DZIĘKUJĘ 17