PROGRAM 2015/2016 PROFILAKTYKI Zespół Placówek Edukacyjno- Wychowawczych w Turku
Diagnoza Tworzenie Programu Profilaktyki wymaga określenia obszarów problemowych i dostosowania do nich konkretnych, zaplanowanych działań. Problemy i zagrożenia wychowawcze zostały zidentyfikowane na podstawie: 1. Interpretacji sprawozdań wychowawców dotyczących sytuacji wychowawczej w klasie i w grupie wychowawczej w Roku Szkolnym 2014/2015. 2. Interpretacji sprawozdań wychowawców klas i grup wychowawczych z realizacji Programu Profilaktyki w Roku Szkolnym 2014/2015 3. Wniosków z realizacji Programu Profilaktyki w roku szkolnym 2014/2015. 4. Wniosków z realizacji Programu Wychowawczego w roku szkolnym 2014/2015. 5. Rozmów z rodzicami podczas zebrań rodzicielskich i indywidualnych kontaktów z zainteresowanymi. 6. Obserwacji i analizy sytuacji rodzinnej i środowiskowej uczniów i wychowanków. 7. Wniosków z pracy Rady Pedagogicznej w Roku Szkolnym 2014/2015. 8. Wniosków z pracy psychologa i pedagoga w Roku Szkolnym 2014/2015. 9. Wniosków z prac Zespołu Wychowawczego w Roku Szkolnym 2014/2015. 10. Wniosków z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Roku Szkolnym 2014/2015. Strona 1 z 15
Podstawowym celem badań było zebranie wiarygodnych informacji dotyczących występowania i rozmiarów takich zjawisk jak: używanie substancji psychoaktywnych (tytoń, alkohol, narkotyki, dopalacze), agresja wśród młodzieży, trudności szkolne, brak troski o własne zdrowie. Jednocześnie zwrócono uwagę na rozpoznanie czynników chroniących tj. więzi rodzinne, zainteresowania uczniów, aktywne spędzanie wolnego czasu, pozytywny wpływ grupy rówieśniczej. Istotnym elementem diagnozy było rozpoznanie oczekiwań rodziców wobec konstruowanego programu profilaktyki oraz ich nastawienia i chęci zaangażowania się w realizowanie tego programu. Z diagnozy sytuacji wynika, że uwagę należy zwrócić na takie zagadnienia jak : Zaniedbania w obszarze kultury osobistej i zachowaniu społecznym wychowanków, stopień powszechności wulgaryzmów. Profilaktyka uzależnień. Agresja i przemoc. Bezpieczeństwo w szkole i w bursie, poszanowanie prawa i przestrzeganie norm. Zagospodarowanie czasu wolnego. Zasady zdrowego odżywiania. Strona 2 z 15
Program Profilaktyki adresowany do wychowanków Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego, wychowanków Bursy Szkolnej oraz nauczycieli, wychowawców i rodziców. Program Profilaktyki jest zgodny z: Statutem. Szkolnym Programem Wychowawczym. Rocznym Planem Pracy. Podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2015/2016 określonymi przez Ministra Edukacji Narodowej. Cele Programu Profilaktyki Wychowankowie: Posiadają umiejętność właściwego postrzegania i rozumienia innych ludzi w grupie. Znają i potrafią stosować zasady prawidłowej komunikacji. Dokonują słusznych i wartościowych wyborów. Potrafią docenić rolę edukacji w życiu człowieka. Planują swoją drogę edukacyjną i zawodową. Nabyli wiedzę o szkodliwości środków psychoaktywnych oraz skutków prawnych i społecznych używania środków psychoaktywnych. Umiejętnie radzą sobie w sytuacjach zetknięcia się z przemocą i uzależnieniami. Czują się bezpiecznie, dbają o bezpieczeństwo swoje i innych. Stosują się do zasad zdrowego stylu życia, dbają o higienę osobistą. Posiadają umiejętność prawidłowego odżywiania się. Strona 3 z 15
Prezentują dobre nawyki spędzania czasu wolnego. Przestrzegają zasad postępowania szczególnie wobec ludzi starszych, słabszych i chorych. Rodzice: Czują się współodpowiedzialni za wyniki realizowanych przez nauczycieli zadań. Angażują się w życie szkoły. Chętnie uczęszczają w oferowanych im programach, warsztatach, korzystają z proponowanej specjalistycznej pomocy. Mają pogłębione kompetencje pedagogiczne. Nauczyciele i wychowawcy: Ściśle współpracują ze sobą, planują działania i zespołowo rozwiązują problemy. Wspierają uczniów w rozwoju emocjonalnym, społecznym i fizycznym. Posiadają szczegółową i precyzyjną wiedzę z zakresu profilaktyki. Realizacja Programu Profilaktycznego Treści Programu Profilaktycznego realizowane będą w trakcie: Zajęć dydaktycznych. Zajęć opiekuńczo wychowawczych prowadzonych w grupach wychowawczych. Zajęć z pedagogiem i psychologiem szkolnym. Zajęć warsztatowych prowadzonych przez specjalistów. Strona 4 z 15
Zajęć pozalekcyjnych. Spotkań z przedstawicielami instytucji wspomagających rolę szkoły. Realizacji programów. Konkursów, wycieczek, biwaków szkolnych, turnusów rehabilitacyjnych. Metody pracy Pogadanki, rozmowy kierowane. Dyskusje. Metody aktywizujące. Projekcje filmów. Prezentacje multimedialne. Konsultacje dla nauczycieli i rodziców. Zajęcia terapeutyczne - gry i zabawy psychologiczne. Akcje informacyjne plakaty, gazetki. Spotkania ze specjalistami. Zajęcia sportowe, gry, zabawy, zawody, olimpiady. Wycieczki, rajdy, biwaki, turnusy rehabilitacyjne. Monitoring absencji. Udział w akcjach, happeningach i innych wydarzeniach o charakterze profilaktycznym. Strona 5 z 15
Sposoby ewaluacji Obserwacja zachowań wychowanków. Sondaże - rozmowy z wychowankami, rodzicami, pracownikami szkoły i bursy. Analiza dokumentów (plany pracy wychowawcy, dziennik wychowawcy, zeszyty obserwacji, dzienniki lekcyjne). Wnioski z pracy pedagoga i psychologa szkolnego. Wnioski z działalności Zespołów Wychowawczych. Wnioski z Rady Pedagogicznej. Wnioski z pracy zespołów wspierających. Strona 6 z 15
Plan działań profilaktycznych Strona 7 z 15
Skierowane do uczniów i wychowanków TREŚCI /ZADANIA DO REALIZACJI Ja wśród innych - rozwijanie kompetencji społecznych Komunikacja interpersonalna sposoby porozumiewania się. Kształtowanie pojęcia odrębności i odpowiedzialności za swoje postępowanie. Wdrażanie do systematyczności i sumienności w przestrzeganiu swoich obowiązków. Budowanie poczucia empatii i umiejętności podejmowania ról. Modyfikowanie negatywnych postaw i promowanie zdrowego stylu życia. Kształtowanie postaw społeczno moralnych. OSOBY ODPOWIEDZIALNE Wychowawcy klas, grup wychowawczych, pedagog, psycholog szkolny. TERMIN Cały rok szkolny według planów pracy wychowawców, nauczycieli, planów pracy pedagoga i psychologa szkolnego. Skierowane do uczniów i wychowanków Doradztwo edukacyjno zawodowe Określenie własnej osobowości, cech temperamentu. Przełamanie barier nieśmiałości i niechęci. Nauka prawidłowej oceny własnych możliwości uzdolnień i ograniczeń. Odkrywanie i rozpoznawanie własnych predyspozycji, aspiracji i dążeń. Określanie własnych zainteresowań. Umiejętność planowania własnej kariery edukacyjno zawodowej. Realizacja programu Doradztwa Zawodowego. Wychowawcy klas, grup wychowawczych, psycholog, pedagog doradca zawodowy. Cały rok szkolny według planów pracy wychowawców, nauczycieli, planów pracy pedagoga i psychologa szkolnego, harmonogramu zajęć doradcy zawodowego. Strona 8 z 15
Skierowane do uczniów i wychowanków Skierowane do uczniów i wychowanków Skierowane do uczniów i wychowanków Nikotynizm drogą do innych uzależnień. Zdrowotne i społeczne skutki palenia tytoniu ( palenie a choroby nowotworowe, układu krążenia, układu nerwowego). Uzależnienie od nikotyny. Co to znaczy, że nikotyna jest narkotykiem? Przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się nikotynizmu. Przeciwdziałanie nikotynizmowi. Jak zerwać z nałogiem palenia? Palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu, a mój przyszły partner w życiu. Nie dziękuję, mnie papierosy nie imponują - sztuka odmawiania. Alkohol fałszywy przyjaciel Pojęcie pijaństwa i alkoholizmu. Działanie alkoholu na organizm człowieka. Powody sięgania po alkohol. Rodzina z problemem alkoholowym. Używanie i nadużywanie alkoholu. Zdrowotne i społeczne skutki spożywania alkoholu. Jak przeciwstawiać się presji rówieśniczej? Środki psychoaktywne - narkotyki, dopalacze i problemy z nimi związane. Powody sięgania po narkotyki, dopalacze. Narkotyki i ich kategorie- charakterystyka wybranych środków narkotycznych. Dopalacze Konsekwencje zażywania narkotyków, dopalaczy. Leczenie osób uzależnionych. Jestem asertywny - jak odmówić zażycia narkotyków, dopalaczy. Wychowawcy klas, wychowawcy grup wychowawczych, nauczyciel biologii, pielęgniarka szkolna, psycholog, pedagog. Wychowawcy grup wychowawczych, nauczyciel biologii psycholog, pedagog. Wychowawcy klas, wychowawcy grup wychowawczych, psycholog, pedagog. Cały rok szkolny według planów pracy wychowawców, nauczycieli, planów pracy pedagoga i psychologa szkolnego. Cały rok szkolny według planów pracy wychowawców, nauczycieli, planów pracy pedagoga i psychologa szkolnego. Strona 9 z 15
Skierowane do uczniów i wychowanków AIDS- pytania i odpowiedzi. Co to jest AIDS i co powoduje tę chorobę?. Drogi i sposoby zakażenia się wirusem HIV. Zachowania ryzykowne i bezpieczne, a możliwość zakażenia się wirusem HIV. AIDS- choroba, której nie należy się bać, tylko nauczyć się jej zapobiegać. Uprzedzenia stereotypy a tolerancja. Dzień pamięci o zmarłych na AIDS. Wychowawcy klas, Wychowawcy grup wychowawczych, pedagog, Nauczyciele wdż. Cały rok szkolny, szczególnie grudzień, 2015, maj 2016. Strona 10 z 15
Skierowane do uczniów i wychowanków Stop agresji i przemocy Pojęcie i źródła agresji i przemocy. Przejawy agresji. Cechy agresora i ofiary. Konflikty. Metody pokojowego rozwiązywania sporów. Powiedz stop cyberprzemocy pojęcie cyberprzemocy i stalkingu. Przyczyny i skutki cyberprzemocy. Przemoc we współczesnym świecie. Jak się przed nią bronić? Konsekwentne i skrupulatne przestrzeganie prawa szkolnego, respektowanie ustalonych procedur zawartych m.in. w Procedurach postępowania w przypadkach szczególnych zagrożeń. Jestem bezpieczny w domu, w szkole i na drodze Zagrożenia w drodze do i ze szkoły oraz w czasie zabawy i przebywania w domu. Sposoby radzenia sobie w sytuacjach zagrożeń. Zasady bezpieczeństwa w czasie zabawy i pracy w domu i w szkole. Umiejętność przewidywania skutków nieodpowiedniego postępowania i zachowania w różnych sytuacjach i miejscach. Powiedz nie obcemu. Odpowiedzialność za bezpieczeństwo innych. Zwracania się o pomoc w przypadkach wystąpienia zagrożeń. Nauczyciele, wychowawcy klas, wychowawcy grup wychowawczych, psycholog, pedagog. Nauczyciele, wychowawcy klas, wychowawcy grup wychowawczych, psycholog, pedagog. Cały rok szkolny. Wg planu pracy. Realizacja programu zajęć socjoterapeutycznych Świat emocji. Anna Lipińska. Strona 11 z 15
Skierowane do uczniów i wychowanków Skierowane do uczniów i wychowanków Kształtowanie efektywnego zagospodarowania czasu wolnego z pożytkiem dla zainteresowań Udział w kółkach zainteresowań i zajęciach pozalekcyjnych. Sport i turystyka jako jedna z form spędzania czasu wolnego. Współorganizowanie imprez i uroczystości. Prowadzenie działań prozdrowotnych poprzez realizację programów edukacyjnych Trzymaj Formę, Bądźmy Zdrowi Wiemy, Więc Działamy. Program edukacji antynikotynowej dla uczniów klas I III szkoły podstawowej Nie pal przy mnie proszę. Program profilaktyki palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkoły podstawowej oraz gimnazjum Znajdź właściwe rozwiązanie. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce. Ogólnopolska Kampania Społeczna w zakresie zapobiegania HIV/AIDS. ARS czyli jak dbać o miłość? program dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej. Nauczyciele i wychowawcy prowadzący zajęcia Nauczyciele wychowania fizycznego Nauczyciele i wychowawcy odpowiedzialni. Koordynatorzy projektów. Cały rok szkolny. Strona 12 z 15
Skierowane do rodziców Współpraca z rodzicami w zakresie rozwiązywania problemów dzieci i młodzieży Nawiązanie pozytywnych relacji z rodzicami podczas spotkań, konsultacji i rozmów indywidualnych i podczas spotkań szkolnych. Pomoc w rozwiązywaniu trudnych problemów wychowawczych, poszukiwanie wspólnych rozwiązań i dróg postępowania. Wzbogacanie świadomości pedagogicznej i kompetencji rodziców zajęcia w Klubie dla Rodzica. Budzenie zainteresowania rodziców życiem grupy. Pedagogizacja rodziców podczas zebrań i indywidualnych spotkań pod kątem uczenia zasad savoir vivre u. Dyrektor Ośrodka, Pedagog, psycholog szkolny, wychowawcy klas, wychowawcy bursy. Na bieżąco cały rok szkolny. Strona 13 z 15
Skierowane do nauczycie i wychowawców Rozwijanie potencjału rozwojowego dzieci i młodzieży Dążenie do minimalizowania skutków dysfunkcji, zaburzeń rozwojowych i zachowania Stała i systematyczna ocena potrzeb i problemów szkolnych i wychowawczych. Tworzenie bezpiecznej atmosfery w szkole i w bursiestała kontrola zachowań uczniów i wychowanków, zapobieganie samowolnemu opuszczaniu terenu placówki. Konsekwentne egzekwowanie prawa szkolnego i wewnątrzbursowego, stosowanie ustalonych procedur. Tworzenie optymalnych warunków higieny pracy, nauki i wypoczynku. Udzielanie porad i konsultacji. Wspieranie nauczycieli w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. Stwarzanie warunków i możliwości do realizacji własnych inicjatyw uczniów ich rozwoju i samorealizacji. dążenie do zacieśniania współpracy między nauczycielami, wychowawcami i specjalistami w zakresie zadań opiekuńczych, wychowawczych i profilaktycznych placówki. podejmowanie działań mających na celu utrzymanie lub poprawę frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych i pozalekcyjnych. Pedagog, psycholog szkolny. Wszyscy nauczyciele i wychowawcy. Na bieżąco, cały rok szkolny. Zatwierdzono na posiedzeniu Rady Pedagogicznej Zespołu Placówek Edukacyjno - Wychowawczych w dniu 15 września 2015 r. Strona 14 z 15