PROGRAM PROFILAKTYKI

PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W LUBLINIE ROK SZKOLNY 2015/2016 DZIECI UCZĄ SIĘ TEGO, CZEGO DOŚWIADCZAJĄ Dorothy Law Nolte w Rewolucja w uczeniu LUBLIN, WRZESIEŃ 2015

SPIS TREŚCI WSTĘP.. 3 I. WNIOSKI Z RAPORTU POEWALUACYJNEGO. 4 II. CELE PROGRAMU PROFILAKTYKI... 6 III. IDENTYFIKACJA PROBLEMU......... 7 IV. PSYCHOSPOŁECZNA DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO.... 8 V. WYBRANE OBSZARY DZIAŁAN PROFILAKTYCZNYCH.. 8 VI. KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH... 9 VII. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH... 11 VIII. OCENA SKUTECZNOŚCI - EWALUACJA..... 13 IX. ZAŁĄCZNIKI.:... 14 1. Ankieta dla uczniów klas I - III (załącznik nr 1), 2. Ankieta dla uczniów klas IV - VI (załącznik nr 2), 3. Ankieta dla rodziców (załącznik nr 3), 4. Ankieta dla nauczycieli (załącznik nr 4), 5. Harmonogram działań w wybranych obszarach zagrożeń, opracowywany na rok szkolny (załącznik nr 5). 2

WSTĘP Proponowany Program Profilaktyki został opracowany na podstawie badań ankietowych, przeprowadzonych wśród rodziców, nauczycieli i uczniów, w czerwcu 2014 r. oraz w oparciu o wnioski z raportu poewaluacyjnego z września 2015 r. Przeprowadzone badania dotyczyły stanu bezpieczeństwa w szkole (podejmowanych w placówce działań profilaktycznych oraz zagrożeń, na które należy zwrócić szczególną uwagę (np. sposób spędzania wolnego czasu, relacje rówieśnicze, zachowania agresywne,). Naczelnym zadaniem Szkoły Podstawowej nr 3 w Lublinie w roku szkolnym 2015/2016, dotyczącymi profilaktyki będzie podnoszenie stanu bezpieczeństwa uczniów w szkole oraz dbałość o ich zdrowie poprzez: 1. Wzmacnianie czynników ochronnych (promocja zdrowego trybu życia oraz postaw i zachowań prospołecznych); 2. Ograniczanie czynników ryzyka (zapobieganie i zmniejszanie aktualnych oraz przyszłych szkód, związanych z podejmowaniem przez uczniów zachowań ryzykownych, w szczególności przemocy i agresji oraz zasadami zdrowego stylu życia); 3. Wypracowanie zasad efektywnej i konsekwentnej współpracy pomiędzy uczniami, nauczycielami i rodzicami. 4. Upowszechnianie wiedzy na temat zdrowego odżywiania się i profilaktyki otyłości Program profilaktyki jest spójny z wizją i misją szkoły, Programem Wychowawczym Szkoły, Statutem Szkoły i Szkolnym Zestawem Programów Nauczania. 3

I. WNIOSKI Z RAPORTU POEWALUACYJNEGO Na podstawie ewaluacji podjętych działań w ramach Szkolnego Programu Profilaktyki ustalono następujące wnioski: 1. Działania profilaktyczne szkoły skutkują poprawą funkcjonowania uczniów na terenie szkoły. 2. Nasza szkoła w opinii uczniów i rodziców uważana jest za bezpieczną. 3. Na terenie szkoły występują liczne zachowania agresywne, dlatego nadal należy prowadzić zróżnicowane działania profilaktyczne i wychowawcze celem zmniejszenia liczby zachowań niewłaściwych lub wyeliminowania ich. 4. W szkole we właściwy sposób szerzona jest idea zdrowego stylu życia. 5. Uczniowie chętnie spędzają swój wolny czas z kolegami i koleżankami ze szkoły, a swoje relacje oceniają jako dobre, pomimo że doświadczają z ich strony przykrości. 6.. Uczniowie potrafią rozpoznawać sytuacje stwarzające zagrożenie dla nich samych i kolegów, ale często nie przestrzegają zasad bezpieczeństwa. 7. Uczniowie zwracają uwagę na wyśmiewanie się, głównie z wyglądu lub innych wad. Pojawiają się też inne formy agresji, jak wyzwiska czy obrażanie rodziców. 8. Dzieci wiedzą gdzie szukać pomocy w sytuacjach zagrożenia i w razie potrzeby korzystają z niej. 9. Uczniowie systematycznie nabywają, poszerzają i utrwalają swoją wiedzę z zakresu profilaktyki zachowań niebezpiecznych, środków uzależniających - podczas zajęć lekcyjnych oraz realizowanych programów profilaktycznowychowawczych. Należy zachęcić rodziców naszych uczniów do współpracy z wychowawcami w przygotowaniu spotkań tematycznych dla uczniów. 10. Nauczyciele systematycznie nabywają, poszerzają i utrwalają wszelkich starań, aby podczas zajęć lekcyjnych i poza lekcyjnych oraz godzin wychowawczych, uczniowie mogli pokazać własną sprawność i swoje mocne strony. 11. Uczniowie uczestniczą na terenie szkoły w zajęciach na temat bezpieczeństwa, zdrowego odżywiania i potrzeby aktywnego spędzania wolnego czasu. 12. Uczniowie, w sytuacjach trudnych, mogą liczyć na pomoc i wsparcie nauczycieli w rozwiązywaniu problemów. 13. Rodzice nie są zainteresowani są prowadzeniem dla nich spotkań o charakterze wychowawczym i profilaktycznym. 14. Rodzice mają możliwość korzystania ze wsparcia szkoły przy rozwiązywaniu problemów wychowawczych oraz natury społecznej. Należy jednak szerzyć wśród rodziców wiedzę dotyczącą stosowanych w szkole form i metod wsparcia oraz zachęcać do korzystania z nich. 4

15. Ograniczenie i zapobieganie zagrożeniom w środowisku szkolnym, zdaniem rodziców, powinno się odbywać głównie poprzez organizowanie atrakcyjnych zajęć pozalekcyjnych, realizowanie zagadnień z zakresu profilaktyki w czasie lekcji wychowawczych, organizowanie spotkań edukacyjnych ze specjalistami 16. Należy zwracać każdorazowo uwagę na zachowania naganne uczniów ze szczególnym uwzględnieniem zachowań agresywnych. 17. Należy jeszcze bardziej promować i kształtować właściwe zachowania wśród uczniów. 18. W dalszym ciągu wychowawcy powinni wnikliwie analizować z rodzicami zachowania uczniów (na podstawie obserwacji klasy i uczniów), podejmowanie przez uczniów zachowań ryzykownych (np. agresja, wymuszenia, zdrowy styl życia). 19. Zachęcić rodziców do korzystania z różnorodnych spotkań dotyczących wychowania, dojrzewania, uzależnień organizowanych na terenie szkoły. 20. Zwracać większą uwagę na samoocenę uczniów, uświadamianie im ich mocnych stron i możliwości ich wykorzystania. 21. Należy przeprowadzić rozmowy z rodzicami na temat zdrowego odżywiania dzieci i zakupów w sklepiku szkolnym oraz zwrócić uwagę na oferowane w nim artykuły. 22. W roku szkolnym 2015-2016 będą realizowane następujące programy edukacyjnoprofilaktyczne: Szkoła Promująca Zdrowie, Żyjmy zdrowo i odżywiajmy się kolorowo, Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej Nie pal przy mnie, proszę, Znajdź właściwe rozwiązanie, Pierwszy dzwonek, Moje dziecko idzie do szkoły, Co ty wiesz o alkoholu, Spójrz inaczej. 5

II. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Celem działań profilaktycznych w Szkole Podstawowej nr 3 w Lublinie jest kształcenie u uczniów umiejętności radzenia sobie z różnymi trudnymi sytuacjami, przygotowywanie młodego człowieka do dokonywania takich wyborów, aby nie szkodziły ani jemu samemu ani innym. Jest to pomoc w pracy nad właściwym rozwojem osobowości dziecka, samorozwojem uczniów i kształtowaniem ich systemu wartości. CELE GŁÓWNE dostarczenie uczniom i nauczycielom wiedzy i umiejętności do skutecznego przeciwdziałania i radzenia sobie z zagrożeniami dla zdrowia i jakości życia, osłabienie czynników ryzyka, zacieśnienie współpracy ze środowiskiem domowym ucznia, jak również instytucjami wspomagającymi rodzinę i promującymi zdrowy styl życia, sprawne reagowanie na terenie szkoły w sytuacji pojawienia się zagrożenia. CELE SZCZEGÓŁOWE szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go, troska o realizację obowiązku szkolnego przeciwdziałanie wagarom oraz dbanie o dyscyplinę, poznanie systemu rodzinnego i środowiska, w którym przebywa uczeń, pomoc uczniom mającym trudności w nauce oraz sprawiającym problemy wychowawcze, budowanie wśród uczniów motywacji do nauki, budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji, propagowanie zdrowego stylu życia, uwrażliwianie młodzieży na zagrożenia współczesnego świata, kształtowanie odpowiedzialności za własne życie i zdrowie, uwrażliwienie młodzieży na niesienie pomocy słabszym i pokrzywdzonym, 6

współdziałanie z rodzicami w zakresie profilaktyki wczesna interwencja, udzielanie pomocy, powiększanie poczucia bezpieczeństwa i kompetencji rodziców poprzez wskazanie, co robić i gdzie szukać pomocy w sytuacji problemowej. III. IDENTYFIKACJA PROBLEMU 1. Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego i analizy ankiet zauważa się, iż występują następujące problemy: a) uzależnienie od wzorców medialnych, b) problem przemocy i agresji (walki o dominację na terenie szkoły, drobne bójki, zaczepki, zastraszanie, agresja słowna), c) niebezpieczne zachowania uczniów, pomimo znajomości zagrożeń, d) mała umiejętność prawidłowego reagowania w sytuacjach zagrożenia, e) brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne, f) niska samoocena uczniów, g) ubóstwo materialne rodziców (brak śniadania u niektórych uczniów, brak podręczników, brak środków finansowych na wycieczki, wyjazdy do kina, do teatru), h) mała znajomość stosowanych w szkole form i metod wsparcia rodziny, i) pojawiają się brak dyscypliny i niska kultura osobista, języka, j) uzależnienia panujące w rodzinach niektórych uczniów, k) zaniedbanie obowiązków opiekuńczo-wychowawczych rodziców wobec dzieci, l) powszechny i nasilający się problem nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży w Polsce. 7

IV. PSYCHOSPOŁECZNA DIAGNOZA ŚRODOWISKA SZKOLNEGO 1. Opracowania narzędzia badawczego i całej diagnozy zleca się powołanemu zespołowi ds. opracowania raportu z realizacji programu profilaktyki, który weryfikuje obserwacje poprzez: a) ankiety dla wychowawców klas, b) ankiety dla uczniów, c) wywiady z uczniami, nauczycielami, rodzicami, d) obserwacje zachowania uczniów, e) analizę frekwencji w dzienniku elektronicznym, f) analizę informacji wychowawczej w dzienniku elektronicznym, g) analizę frekwencji rodziców na zebraniach organizowanych przez szkołę, h) analiza dokumentacji wychowawców klasowych i pedagoga szkolnego, i) w razie potrzeby kontakty z pracownikami socjalnymi, policją i sądem. 2. Analiza wyników diagnozy potwierdziła wstępnie założone obszary zagrożeń występujących w naszej szkole. V. WYBRANE OBSZARY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Podejmowane działania profilaktyczne obejmują głównie następujące obszary: I. Motywowanie uczniów do nauki, zwiększanie potrzeb edukacyjnych i samooceny, II. Bezpieczeństwo ucznia w szkole i poza szkołą przeciwdziałanie różnym formom agresji i przemocy w szkole III. Kształtowanie właściwych postaw wobec innych, dbałość o kulturę języka IV. Promocja zdrowego stylu życia V. Pedagogizacja rodziców. Harmonogram podejmowanych działań jest opracowywany na każdy rok szkolny i jest zamieszczony w programie jako załącznik nr 6 8

VI. KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH 1. Analiza sposobu realizacji zadań szkoły wynikających z przepisów prawnych i statutu szkoły oraz programu wychowawczego szkoły zapewnienie w szkole zaspokojenia podstawowych potrzeb psychicznych uczniów. 2. Działania szkoły w kierunkach wskazanych w wyniku diagnozy: a) Realizacja współpracy z MOPR-em i innymi instytucjami współdziałającymi na rzecz niesienia pomocy dzieciom (zarówno finansową jak i instytucjonalną). b) Doskonalenie umiejętności nauczycieli rozszerzenie wiedzy nauczycieli, a przede wszystkim wychowawców klas, o takie zagadnienia jak: - wiedza na temat uzależnień, - przejawy agresji, - postępowania w konkretnych przypadkach i stosowania form pomocy uczniom, - regulacje prawne - zasady zdrowego odżywiania się i przeciwdziałania nadwadze i otyłości. c) W roku szkolnym 2015-2016 będą realizowane następujące programy edukacyjno-profilaktyczne: Szkoła Promująca Zdrowie, Żyjmy zdrowo i odżywiajmy się kolorowo, Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej Nie pal przy mnie, proszę, Znajdź właściwe rozwiązanie, Nie, dla meningokoków. Pierwszy dzwonek, Moje dziecko idzie do szkoły, Co ty wiesz o alkoholu, Spójrz inaczej. d) Stałe wyposażanie biblioteki szkolnej w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki. Prezentacja wybranych na tablicy informacyjnej dla rodziców. e) Włączenie przedstawicieli samorządu uczniowskiego do działań (uczniowie mają prawo zgłaszania własnych pomysłów i inicjatyw). f) Organizowanie systematycznych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych, zastępstw lub spotkań dodatkowych. 9

g) Stała współpraca z rodzicami w celu przekazywania im wiedzy na temat zagrożeń, a także zapoznanie ich z działaniami szkoły wynikającymi z planu. h) Zacieśnienie współpracy Rodzic-Szkoła. i) Wnikliwe poznanie środowiska, w którym przebywa uczeń. j) Organizowanie w szkole imprez tematycznych (konkursy, przedstawienia, projekty). k) Realizowanie programów profilaktycznych przez: nauczycieli i wychowawców. l) Systematyczne omawianie w ramach rady pedagogicznej efektów realizacji planu profilaktyki w szkole. m) Starania w celu zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (różnorodna atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych, aktywne formy spędzania wolnego czasu, zajęcia rekreacyjno sportowe, wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo-turystyczne, imprezy integracyjne). n) Promocja zdrowego stylu życia (wiedzy na temat zdrowego odżywiania, kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania właściwych wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi). o) Kształtowanie świadomości ekologicznej. p) Wprowadzanie różnorodnych form pracy w ramach zajęć edukacyjnych. q) Kształtowanie systemu pozytywnych wartości czerpanie z wzorców osobowych. r) Współudział szkoły w organizowaniu imprez profilaktycznych na terenie gminy, powiatu, zaprzyjaźnionych szkół oraz współpraca z rodzicami w tym zakresie. 10

VII. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. W szkole zmniejszyła się liczba uczniów bez śniadania. 2. Na stanie biblioteki szkolnej znajdują się komplety podręczników, które mogą wypożyczać uczniowie z rodzin biednych. Uczniowie otrzymują dofinansowania od Rady Rodziców (w miarę posiadanych środków) na wycieczki, wyjścia do kina i teatru, itp. 3. W bibliotece znajduje się szeroka oferta materiałów i publikacji dotyczących profilaktyki. Utworzony jest bank publikacji i scenariuszy wykorzystywanych przez nauczycieli naszej szkoły. 4. Nauczyciele posiadają szeroką wiedzę z zakresu profilaktyki oraz umiejętności postępowania w konkretnych przypadkach i stosowania różnorodnych form pomocy. Następuje poprawa relacji: uczeń - nauczyciel - rodzic. 5. Rodzice w sytuacjach problemowych częściej świadomie korzystają ze wsparcia nauczycieli, pedagoga szkolnego, poradni specjalistycznych i innych instytucji. 6. Kształtuje się moda na zdrowy styl życia. 7. Nastąpiła poprawa wyników w nauce. 8. Obserwuje się mniej przejawów agresji i przemocy rówieśniczej. 9. Rodzice uczniów włączają się w życie szkoły i wspólnie z nauczycielami organizują wycieczki, rajdy, dyskoteki, obozy itp. 10. Następuje systematyczna poprawa kultury osobistej uczniów. 11. Pozytywne postawy nauczycieli wychowawców wpływają na właściwą postawę uczniów i ich dążenie do bycia lepszym, wolnym od przemocy, agresji, nałogów. 14. Rodzice uczestniczą w oferowanych im programach, warsztatach. 11

15. Uczeń: a) doświadczył, że można ciekawie i radośnie spędzić czas z rówieśnikami, b) przekonał się, że z kolegami w czasie wspólnej zabawy może pokazać własną sprawność i inne swoje mocne strony, c) umie sam inicjować zachowania akceptowane, pożyteczne i zdrowe, d) odróżnia zachowania i sytuacje szkodliwe oraz dokonuje dobrych wyborów, e) funkcjonuje lepiej w grupie rówieśniczej, w szkole i w domu, f) komunikuje się lepiej z otoczeniem, g) posiada wiedzę o szkodliwości narkotyków i konsekwencjach uzależnień, h) rozwinął zainteresowania zdrowym stylem życia, i) ma możliwość uczestniczenia w pozalekcyjnych, konstruktywnych formach spędzania wolnego czasu, j) szybko adaptuje się w nowym środowisku szkolnym, k) chętnie i aktywnie uczestniczy w zajęciach promujących zdrowy styl życia (promujących abstynencję tytoniową, alkoholową i narkotykową);. l) bierze udział w różnych konkursach, (wzrost liczby uczestników), m) uprawia różne dyscypliny sportowe i osiąga sukcesy w lokalnych rozgrywkach i zawodach. n) konstruktywnie radzi sobie z trudnymi emocjami, o) nie opuszcza zajęć lekcyjnych. p) jest bardziej aktywny w życiu szkoły i zaangażowany w działalność samorządową. 12

VIII. OCENA SKUTECZNOŚCI - EWALUACJA Ocena skuteczności programu dokonywana będzie, co trzy lata. W uzasadnionych sytuacjach możliwe jest jednak dokonanie wcześniejszych korekt i poprawek w okresie poprzedzającym trzy lata. Ocena skuteczności programu opiera się na poniżej zamieszczonych przesłankach: 1. Zespół ds. Profilaktyki prowadzi monitoring dotyczący działań w wyodrębnionych obszarach zagrożeń wg. harmonogramu działań (załącznik nr 6). 2. Przeprowadzana jest analiza corocznie składanych przez nauczycieli sprawozdań z realizacji podejmowanych działań. 3. Sformułowanie i prezentacja wniosków do pracy na następny rok szkolny uwzględnia następujące procedury, metody i narzędzia ewaluacji: a) Analiza informacji zawartych w klasowych zeszytach uwagi oraz danych klasyfikacyjnych, b) Obserwacja zachowania i funkcjonowania uczniów przez wychowawców, innych nauczycieli i pracowników szkoły, c) Informacje z rozmów z rodzicami i uczniami, d) Roczne sprawozdania merytoryczne z realizacji zadań w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, e) Uwzględnianie wyników publikowanych badań naukowych z zakresu problematyki wychowawczej i profilaktycznej. f) Odpowiedzi rodziców, uczniów i nauczycieli na pytania ankietowe, zawarte w: - Ankiecie dla uczniów klas II-III (załącznik nr 1), - Ankiecie dla uczniów klas IV-VI (załącznik nr 2), - Ankiecie dla rodziców (załącznik nr 3), - Ankiecie dla nauczycieli (załącznik nr 4). PROGRAM PROFILAKTYKI OPRACOWAŁ ZESPÓŁ W SKŁADZIE: o Kazimiera Sitarz o Anna Tymoszuk o Izabella Ciorgoń o Ewa Kaczanowska o Małgorzata Szymańczuk 13

ZAŁĄCZNIKI SPIS ZAŁĄCZNIKÓW: 1. Ankieta dla uczniów klas II - III (załącznik nr 1), 2. Ankieta dla uczniów klas IV - VI (załącznik nr 2), 3. Ankieta dla rodziców (załącznik nr 3), 4. Ankieta dla nauczycieli (załącznik nr 4), 5. Harmonogram działań w wybranych obszarach zagrożeń, opracowywany na rok szkolny (załącznik nr 5). 14

Załącznik nr 1 ANKIETA SKIEROWANA DO UCZNIÓW KLAS II-III Podkreśl właściwe odpowiedzi. 1. Czy w szkole czujesz się bezpiecznie? a) zawsze b) rzadko c) nigdy 2. Czy byłeś / byłaś na terenie szkoły ofiarą: a) wymuszania pieniędzy b) bicia 3. Czy Ty biłeś kogoś / dokuczałeś komuś w szkole? a) TAK b) NIE 4. W jaki sposób reagujesz na przemoc okazaną Tobie? a) nie bronię się b) oddaję c) uciekam d) wzywam pomocy 5. Czy proponowano Ci papierosy? a) TAK b) NIE Jeśli tak, to: a) W SZKOLE b) POZA SZKOŁĄ 6. Czy uczestniczyłeś w szkole w zajęciach na temat bezpieczeństwa? a) TAK b) NIE Dziękujemy za wypełnienie ankiety 15

Załącznik nr 2 ANKIETA DLA UCZNIÓW KLAS IV-VI Chcemy dowiedzieć się o efektach działań profilaktycznych w naszej szkole. Jest to anonimowa ankieta, nie musisz wpisywać swoich danych. Prosimy potraktować ją poważnie i odpowiedzieć na wszystkie pytania podkreślając odpowiedź lub udzielając własnej. 1. W której jesteś klasie? a) IV b) V c) VI 2. Jak często spędzasz czas ze swoimi kolegami lub koleżankami? a) często b) rzadko c) nigdy 3. Czy w czasie wspólnych zabaw udaje ci się pokazać swoje umiejętności lub inne mocne strony? a) tak b) nie c) nie wiem 4. Jeśli tak, to wymień jakie... 5. Jak oceniasz swoje kontakty z kolegami lub koleżankami poza szkołą? a) bardzo dobre b) dobre c) złe 6. Jak się czujesz wśród kolegów lub koleżanek w szkole? a) bardzo dobrze b) dobrze c) źle 7. Czy doświadczyłeś przykrości ze strony kolegów lub koleżanek? a) tak b) nie 8. Jeśli tak, to wymień jakie... 9. Jak często pomagasz w obowiązkach domowych? a) często b) rzadko b) nigdy 10. Jakie to są obowiązki? Możesz zakreślić więcej niż jedną odpowiedź. a) wyrzucanie śmieci b) odkurzanie c) sprzątanie pokoju d) robienie zakupów e) inne (wymień) 16

l1. Czy zdarza ci się popadać w konflikty z innymi osobami? a) często b) rzadko c) nigdy 12. Jeśli tak, to z kim najczęściej wchodzisz w konflikt? Możesz zakreślić więcej niż jedną odpowiedź. a) z kolegami b) z rodzicami c) z nauczycielami d) z sąsiadami e) z innymi (wymień)... 13. Czy o skutkach środków uzależniających byłeś informowany w szkole? a) tak b) nie c) nie wiem 14. Jeśli tak, to wymień jakie mogą być konsekwencje zażywania narkotyków? a). b).c). 15. Jakie znasz inne szkodliwe nałogi? a). b).c). 16. Czy uprawiasz aktywnie jakiś sport? a) tak b) nie 17 Jeśli tak, to wymień jaki... 18 Czy poza lekcjami uczestniczysz w innych formach zajęć? a) tak b) nie 19. Jeśli tak, to wymień w jakich... Dziękujemy za wypełnienie ankiety 17

Załącznik nr 3 ANKIETA DLA RODZICÓW Ankieta, o wypełnienie której Państwa prosimy, służyć będzie doskonaleniu Szkolnego Programu Profilaktyki. Prosimy o szczere wypowiedzi. Jakiej płci jest Państwa dziecko ( dzieci )? - podkreśl dziewczynka chłopiec W której jest (są) klasie? a) I b) II c) III d) IV e) V f) VI 1) Czy Państwa dziecko czuje się w szkole bezpieczne? tak nie nie wiem 2) Czy doświadczyło ataków agresji na terenie szkoły? tak nie nie wiem 3) Jeśli dziecko było ofiarą przemocy, w czym ona się przejawiała? a) bicie, kopanie b) wymuszanie pieniędzy c) niszczenie rzeczy należących do dziecka d) poniżanie słowne ( wyzwiska, obelgi) e) zastraszanie i groźby f) inne zachowania ( jakie? ) 4) Komu dziecko zgłosiło zachowania agresywne? a) wychowawcy b) innemu nauczycielowi c) rodzicom 5) Czy dziecko uzyskało dostateczną pomoc i wsparcie ze strony nauczyciela? tak nie nie wiem 6) Czy w szkole w dostatecznym stopniu ukazywane są zagrożenia związane ze spożywaniem alkoholu, paleniem papierosów lub zażywaniem narkotyków? tak nie nie wiem 7) Czy uważacie Państwo, że Wasze dziecko potrafi rozpoznać zachowania (sytuacje) 18

stwarzające dla niego zagrożenie? tak nie nie wiem 8) Czy sądzicie Państwo, że dziecko potrafi przeciwstawić się namowom rówieśników lub starszych kolegów zachęcających je do złych (ryzykownych) zachowań? tak nie nie wiem 9) Czy w szkole we właściwy sposób szerzona jest idea zdrowego stylu życia i korzystnych dla zdrowia form spędzania wolnego czasu? tak nie nie wiem 10) Czy szkoła oferuje wystarczającą liczbę interesujących, nieodpłatnych form spędzania wolnego czasu? tak nie nie wiem 11) Czy Państwa zdaniem dziecko ma poczucie własnej wartości, zna swoje mocne strony i potrafi je wykorzystać? tak nie nie wiem 12) Czy dziecko Państwa dobrze funkcjonuje w grupie rówieśniczej (ma dobre kontakty z rówieśnikami)? tak nie nie wiem 13) Czy uważacie Państwo, że dzieci z rodzin, w których występują problemy społeczne (ubóstwo, problemy alkoholowe, rozbicie rodziny) są otoczone w naszej szkole dostateczną opieką? tak nie nie wiem 14) Czy sądzicie Państwo, że potrzebne są zajęcia dotyczące problemów wychowawczych i zagadnień profilaktycznych prowadzone dla rodziców? tak nie nie wiem. Jeśli tak to jakie?... 15) Czy Państwa dziecko uczestniczyło lub uczestniczy w prowadzonych w szkole w ramach programu profilaktycznego zajęciach: a) Spójrz inaczej 19

b) spotkaniach z policjantami dotyczących zasad i sposobów bezpiecznego zachowania się c) godzinach wychowawczych poświęconych szkodliwości uzależnień 16) Jakiego rodzaju działania profilaktyczne powinny być Państwa zdaniem prowadzone w szkole?...... Dziękujemy za wypełnienie ankiety 20

ANKIETA DLA NAUCZYCIELI Załącznik nr 4 Ankieta ma służyć zebraniu informacji na temat efektów realizacji Programu Profilaktyki realizowanego w naszej szkole. Prosimy o szczere i wyczerpujące odpowiedzi na podane tematy. 1. Czy Pan/Pani obserwuje wzrost zainteresowania u uczniów zdrowym stylem życia? Zdecydowanie W niewielkim stopniu Wcale 2. Czy Pan/Pani kreuje takie sytuacje, w których uczniowie w czasie wspólnej zabawy mogą pokazywać własną sprawność i swoje mocne strony? Często Czasami Wcale 3. Czy Pani/Pan uważa, ze tematyka godzin wychowawczych i zajęć profilaktycznych przyczyniły się do lepszego funkcjonowania uczniów w szkole i w domu? Zdecydowanie W niewielkim stopniu Wcale 4. Czy Pani/Pan obserwuje, że uczniowie lepiej i łatwiej komunikują się z otoczeniem? Zdecydowanie W niewielkim stopniu Wcale 5. Czy wiedza, którą posiadają uczniowie na temat narkotyków, alkoholu i konsekwencji uzależnień, stosownie do ich wieku jest: Bardzo dobra Zadowalająca Słaba 6. W jakim stopniu uczniowie mający problemy szkolne lub rodzinne są w naszej szkole otaczane pomocą ze strony nauczycieli? W znacznym stopniu W niewielkim stopniu Wcale 7. Proszę określić zadowolenie Pana/Pani ze współpracy z rodzicami. Bardzo zadowolony Zadowolony Niezadowolony 8. Jakie obserwuje Pan/Pani niepokojące zjawiska, na które należy zwrócić uwagę podczas realizacji Programu Profilaktyki w naszej szkole? Dziękujemy za wypełnienie ankiety 21

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ W WYBRANYCH OBSZARACH ZAGROŻEŃ w roku szkolnym 2015/2016 Załącznik nr 5 Lp. Działania Kto podejmuje działania Kiedy Obszar: Motywowanie uczniów do nauki, zwiększanie potrzeb edukacyjnych, zapobieganie wagarom. Pedagogizacja rodziców: pedagog szkolny - prezentacja referatów i materiałów biblioteka informacyjnych w Kąciku dla 1 raz w miesiącu rodziców 1. - prelekcje dla rodziców kl. I,: Bezpieczeństwo dziecka w drodze do i ze szkoły - punkt konsultacyjny dla rodziców, - bieżąca pedagogizacja rodziców. - kampania informacyjna dla rodziców dot. pomocy materialnej o charakterze socjalnym Komenda Miejska Policji Poradnia Psych- Ped. nr 3 p. Ewa Zygmunt-Brauze i Edmund Klocek Wychowawcy pedagog szkolny pedagog szkolny wrzesień - grudzień 1 raz w miesiącu wrzesień październik - listopad 2. 3. 4. 6. 7. Konsultacje i porady indywidualne dla uczniów i rodziców. Stosowanie różnorodnych form pracy wspierających aktywność dziecka. Organizowanie konkursów tematycznych i przedmiotowych wg Rocznego Programu Rozwoju Szkoły na rok szk. 2015/2016 Wspomaganie uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, pomoc w odrabianiu lekcji w świetlicy kl. I - III. Konsultacje dla uczniów i rodziców o charakterze edukacyjnym, nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny nauczyciele przedmiotów nauczyciele i wychowawcy nauczyciele uczący, pedagog szkolny, nauczyciele świetlicy nauczyciele kl. I VI 22

10. 8. 9. - Realizacja lekcji wychowawczych poświęconych technikom uczenia się, roli motywacji w procesie nauki. - Monitorowanie funkcjonowania Procedury kontroli frekwencji i realizacji obowiązku szkolnego przez uczniów. Stała kontrola frekwencji na wszystkich zajęciach. Mobilizacja zespołów klasowych. Pomoc rówieśnicza organizacja grup wsparcia. wychowawcy klas wicedyrektor pedagog wychowawca, nauczyciele, dyrekcja wychowawca, samorząd klasowy Obszar: Bezpieczeństwo ucznia w szkole i poza szkołą - przeciwdziałanie różnym formom agresji i przemocy w szkole Przeprowadzenie spotkań na których będą obecni pedagog, psycholog, policjant, przedstawiciel sądu: spotkania z uczniami, rodzicami, dyrektor i pedagog, wg 11. nauczycielami mające na celu szkolny, potrzeb uświadomienie problemu i wychowawcy. zaangażowanie we współpracę w redukowaniu aktów agresji i przemocy w szkole. 12. Konsekwentne reagowanie na wszelkie przejawy agresji w szkole. Nauczyciele, pracownicy administracji 13. Stwarzanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu przez dzieci realizacja programu Aktywne formy spędzania czasu wolnego nauczyciele w-f: ferie zimowe 2015 r. 15. Realizacja programów profilaktyczno wychowawczych: - Spójrz inaczej, - Co ty wiesz o alkoholu, - Wakacje z trzeźwą głową nauczyciele realizujący te programy wg. harmonogramu programów 17. Realizacja programu wychowawczozdrowotnego w kl.v-vi jako 4godz wf, nauczyciele w-f 18. Pedagogizacja rodziców pedagog szkolny 23

19. 20. Częstsze stosowanie pochwał wobec uczniów i klasy (przed klasą, na zebraniach rodziców również w formie pisemnej), nagradzanie zachowań pozytywnych. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami (pogadanki, dyskusje, plakaty, scenki rodzajowe) nauczyciele Nauczyciele, wychowawcy Obszar: Kształtowanie właściwych postaw wobec innych, dbałość o kulturę języka 22. Stała kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów analiza wpisów do dzienników i zeszytów uwag. wychowawcy, pedagog szkolny 23. 24. 25. 26. Nowelizacja prawa wewnątrzszkolnego (na podstawie ewentualnych wniosków). Dbałość o czystość języka i kulturę zachowań-praca z uczniami przy redagowaniu gazetki szkolnej Spotkania uczniów, nauczycieli i dyrekcji na co miesięcznych apelach szkolnych apele wychowawcze, Organizowanie w ramach czasu wolnego zajęć wychowawczych (wycieczki, dyskoteki, integracyjne festyny) wychowawcy, samorząd szkolny, rada rodziców opiekun gazetki szkolnej dyrektor, opiekun samorządu wychowawcy klas zgodnie z potrzebami uczniów wg. potrzeb wg harmonogramu samorządu szkolnego 27. Nauka zasad uczciwości, kultury bycia, postępowania zarówno podczas gier i zabaw jak i w codziennym życiu czysta gra fair play. nauczyciele w f wychowawcy 28. Wzmocnienie poczucia własnej wartości nauczyciele w f wychowawcy 29. Kształtowanie właściwych postaw uczniów poprzez ukazywanie odpowiednich wzorców nauczyciele w f wychowawcy 30. Przygotowanie uczniów do życia w rodzinie i świadomego pełnienia obowiązków. wychowawcy, n-le WDŻR, 24

Obszar: Promocja zdrowego stylu życia 31. 32. 33. 34. Działania kształtujące świadomość ekologiczną oraz promujące zdrowy styl życia ze zwróceniem uwagi na poprawę sposobu żywienia i zapobiegania otyłości Realizacja tematyki promocji zdrowego stylu życia na lekcjach wychowawczych. Organizacja międzyszkolnego konkursu udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej Mały Ratownik w Akcji. Realizacja projektu dydaktycznowychowawczego z okazji Dnia Ziemi nauczyciele przyrody, wychowawcy, pedagog szkolny nauczyciele, wychowawcy nauczyciele odpowiedzialni za realizację programów nauczyciele przyrody marzec marzec-kwiecień 35. Zorganizowanie rozgrywek sportowych z okazji Dnia Dziecka nauczyciele w-f 1 czerwca 36. 37. Organizacja Półkolonii realizacja programu profilaktyczno - wychowawczego Wakacje z trzeźwą głową. Zajęcia z pielęgniarką szkolną nt. higienicznego trybu życia, zdrowego żywienia, zaburzeń odżywiania, wad postawy itp I. Wołowska, zainteresowani nauczyciele pielęgniarka szkolna lipiec sierpień /wg. wskazań UM w Lublinie 38. Udział w kampanii Nie pal przy mnie proszę uczniów klas I-III pedagog szkolny, wychowawcy listopad- czerwiec 39. Udział w kampanii Nie dla meningokoków uczniów klas I-III pedagog szkolny, wychowawcy 40. Udział szkoły w projekcie Szkoła promująca zdrowie M. Szymańczuk 25

41. Propagowanie świadomego wybierania programów TV i racjonalnego korzystania z komputera i Internetu Uzależnieniom stop, Bezpieczeństwo w Internecie cykl zajęć z uczniami klas IV-VI Już sam poruszam się po Internecie pedagog szkolny, n-le informatyki 26