PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W ŁĘGU TARNOWSKIM Program przeznaczony jest do realizacji w szkole podstawowej. W swoim założeniu obejmuje prace wychowawczo profilaktyczną nad całością osobowości dziecka z uwzględnieniem kształtowania sfery psychicznej, duchowej i fizycznej. Program kładzie szczególny nacisk na kształtowanie osobowości i wspieranie rozwoju każdego dziecka z uwzględnieniem jego indywidualnych cech, zarówno poprzez proponowane treści programowe, jak również osobisty kontakt nauczyciela z dziećmi. Poprzez wdrażanie programu równolegle wśród rodziców, nauczycieli, tworzenie wspólnego, jednorodnego środowiska wychowawczego, ( co w myśl aktualnej wiedzy jest jedną z najskuteczniejszych metod w profilaktyce wszelkich zachowań patologicznych).program w założeniu ma odpowiadać na realne zagrożenia uczniów, z którymi mogą spotkać się na terenie szkoły i poza tą instytucją. Ośrodkiem programu jest dziecko jako podmiot, nauczyciel zaś jest tym, który kieruje i prowadzi tak dziecko, aby ono samo doszło do pewnych prawd i prezentowało odpowiednie postawy. UWAGI O PROGRAMIE Program profilaktyki szkoły powstał w oparciu o podstawę programową, program wychowawczy oraz analizę problemów wychowawczych występujących w szkole. Treści dotyczące psychoprofilaktyki zapisane w podstawie programowej kształcenia ogólnego zawierają: promocja zdrowego stylu życia, rozwijanie najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, prawidłowości i trudności rozwojowe okresu dojrzewania oraz profilaktykę uzależnień. Opracowując program zwrócono uwagę na to, żeby był on: * Dostosowany do potrzeb i problemów uczniów, do ich poziomu wiedzy, umiejętności, wrażliwości; * Skierowany do wszystkich dzieci, na wszystkich etapach kształcenia; * Skoncentrowany na wielu obszarach; * Obejmujący cały okres nauki; * Zapewniający ciągłość i systematyczność działań; * Uwzględniający współpracę z rodzicami. IDEA I CELE PROGRAMU Profilaktyka zawarta w programie ma odbywać się poprzez rozwój osobowości młodego człowieka, jak i poprzez wskazywanie umiejętności kierowania swoim postępowaniem. Program profilaktyki obejmuje następujące obszary: * Zachowanie w sytuacjach wypadkowych * Higiena * Agresja * Uspołecznienie * Rodzina
1 CELEM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH JEST WZMOCNIENIE CZYNNIKÓW CHRONIĄCYCH PRZY JEDNOCZESNEJ REDUKCJI CZYNNIKÓW RYZYKA Wszystkie cele realizowane są w odwołaniu do wyższych wartości ewangelicznych, w oparciu o katolicką naukę Kościoła. * Gotowość do radzenia sobie z trudnościami wieku dziecięcego i młodzieńczego. * Wzmacnianie poczucia wartości. * Budowanie pozytywnego obrazu siebie. * Uczenie porozumiewania się oraz rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji. * Modyfikowanie niepożądanych lub nieodpowiednich zachowań bez stosowania różnorodnych form przemocy. * Kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego integralnego rozwoju. * Wskazywanie właściwych rozwiązań w różnych sytuacjach życiowych. * Kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyboru. * Kształtowanie umiejętności rozwiązywania problemów i konfliktów. * Dążenie do większej otwartości dziecka, świadomego przeżywania emocji. * Wspieranie rozwoju dziecka poprzez kształtowanie następujących zachowań: prawidłowe odżywianie, troska o higienę, dbałość o bezpieczeństwo, współpraca i współżycie w grupie rówieśniczej i w środowisku. * Wskazanie na potrzebę zachowań asertywnych w stosunkach międzyludzkich. * Ukazanie właściwych form spędzania czasu wolnego. * Stworzenie klimatu zaufania miedzy m i dzieckiem mającym problemy. * Dostarczenie wiadomości o substancjach uzależniających, systemach wartości, umiejętnościach życiowych, sposobach rozwiązywania problemów i konfliktów. * Wyrabianie odpowiedzialności za siebie. * Uczenie umiejętności obrony przed naciskiem otoczenia. * Dążenie ku samowychowaniu i samorealizacji w obliczu Boga". Za realizację działań profilaktycznych odpowiedzialni będą: * dyrekcja szkoły * * Szkoła realizując zadania wychowawczo-profilaktyczne będzie współpracować z osobami reprezentującymi środowisko lokalne. Będą to: rodzice, lekarz, pielęgniarka szkolna, policjanci, pedagodzy i psychologowie z PPP, strażacy.
UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU Program podlegać będzie ewaluacji. Program jest otwarty i może być poddawany modyfikacjom w zależności od wyników ewaluacji. Przedstawione działania realizują wszyscy pracownicy szkoły. Obszar I Zachowania w sytuacjach wypadkowych Cel ogólny Zadania Formy realizacji Kształtowanie postaw dbałości o bezpieczeństw o własne i innych 1.Uświadomienie skutków zdrowotnych, niebezpiecznych i brawurowych zachowań na przerwach, w szatni i na wycieczkach. 2. Zapobieganie panice i działaniom histerycznym 3.Powiadamianie o wypadkach osób kompetentnych Pogadanki apele porządkowe Zapoznanie z regulaminami obowiązującymi w szkole i na terenie szkolnym (sale lekcyjne, sala gimnastyczna, boisko szkolne, szatnia, biblioteka, korytarze, plac zabaw) «Dyżury nauczycieli w czasie przerw. Zapoznanie z planem ewakuacji szkoły i z zachowaniem na wypadek sytuacji zagrożenia. Próbna ewakuacja uczniów Eksponowanie w widocznym miejscu telefonów alarmowych. Spotkania z Odpowiedzialni wszyscy dyrektor klas dyrektor dyrektor
Kształtowanie postaw dbałości o bezpieczeństw o własne i innych 1 4. Nabywanie umiejętności zachowania się w przypadkach kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi (petardy, niewybuchy, substancje toksyczne i inne) 5. Bezpieczna droga do szkoły. przedstawicielami policji, straży pożarnej. Ćwiczenia w rozpoznawaniu sygnałów alarmowych. * Omawianie prawdziwych sytuacji kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi (skutki postępowania). Film edukacyjny. Pogadanki w okresie największego zainteresowania młodzieży z artykułami pirotechnicznymi (Święta Bożego Narodzenia, Nowy Rok) Pogadanki na zajęciach lekcyjnych. Przyprowadzanie i odbieranie uczniów kl. I. Udział w akcji Odblaskowa szkoła. Przeprowadzenie kursu na kartę rowerową. Nauczyciele dyrektor szkoły rodzice i kl. I. kl. I-III dyrektor, p. D. Świątek
Obszar II Higiena Cel ogólny Zadania Formy realizacji Kształcenie postaw prozdrowotnych 1.Wdrażanie zasad dbałości o higienę i właściwe odżywianie. Uczenie i przypominanie prawidłowej postawy w czasie nauki i zabawy. Spotkania z pielęgniarką szkolną prelekcje na temat zdrowego odżywiania się, przeciwdziałania chorobom. Fluoryzacja zębów. * Tworzenie kącików tematycznych: Zdrowie i higiena" Zdrowe odżywianie". Odpowiedzialni wszyscy opiekun SU 2. Kształtowanie postaw związanych z ochroną środowiska. Udział w akcji Sprzątanie Świata" Zbiórka surowców wtórnych. Obchody Dnia
1 3. Podejmowanie działań dla ochrony i poszanowania zdrowia własnego i innych negatywnego stosunku do alkoholu, tytoniu i narkotyków. 4.Sposoby organizacji czasu wolnego i uświadomienie znaczenia czynnego wypoczynku. 5.Uświadomienie skutków uzależnień od gier komputerowych, telewizji, Internetu. 6. Ukazywanie wpływu reklam i środków masowego przekazu na zachowania młodych ludzi. Ziemi wycieczka do miejsca związanego z ochroną przyrody. Prelekcja pielęgniarki szkolnej na temat uzależnień dla klas IV VI. Pedagogizacja rodziców prelekcja psychologa na temat. Zorganizowanie wystawki dotyczącej profilaktyki uzależnień Udział w kołach zainteresowań. Wędrówki piesze, rajdy rowerowe, wycieczki, gry i zabawy ruchowe, zajęcia terenowe. Pogadanki na zajęciach lekcyjnych, lekcjach informatyki, lekcjach wychowawczych. Debaty na godzinach wychowawczych. Scenki dramowe, plakaty, komiksy wystawki. opiekun koła ekologicznego pielęgniarka szkolna. dyrektor szkoły IV-VI. opiekunowie zainteresowań nauczyciel informatyki kl. kół klas opiekun SU Obszar III Agresja
Cel ogólny Zadania Formy realizacji Kształcenie umiejętności uczniów w relacjach interpersonalnych 1. Uczenie konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, negocjowania, przepraszania i przebaczania 2. Zapobieganie przyzwalaniu na zachowania nieakceptowane społecznie, agresywne i dewastujące otoczenie. 3.Promowanie właściwego zachowania się w każdej sytuacji. 4. Uczenie rozładowywania napięć: zdrowych, przynoszących ulgę Organizowanie zabaw z zrachowaniami grzecznościowymi, odgrywanie ról,pogadanki. Trening poprawnej komunikacji Promowanie zasad uczciwego sprawiedliwego i honorowego postępowania. Wprowadzenie systemu motywowania uczniów ki. I-III do właściwego zachowania się. Dyskusje, pogadanki i rozmowy Zabawy socjoterapeutyczne w klasach I-III Analiza lektur ukazujących pozytywne relacje człowiek - człowiek Zabawy integrujące, dyskoteki, spotkania klasowe, uroczystości klasowe, szkolne i środowiskowe. Odpowiedzialni wszyscy dyżurujący, klas Nauczyciele klas I- III Wychowawcy, Nauczyciele języka polskiego, Bibliotekarz.
1 5. Edukacja rodziców z zakresu zjawiska przemocy. Omawianie przypadków agresywnych, dyskusja na ten temat i natychmiastowe reagowanie. Rozmowy z rodzicami. Uczenia poprzez przykłady właściwego rozumienia solidarności grupowej. Wychowawcy dyrektor Wszyscy Obszar IV Uspołecznienie Cel ogólny Zadania Formy realizacji Podnoszenie poziomu kultury uczniowskiej 1. Uczenie współdziałania w grupie rówieśniczej z nastawieniem na szacunek dla różnic między ludźmi 2. Dostrzeganie osób niepełnosprawnych podeszłych wiekiem, samotnych i potrzebujących. 3. Dostrzeganie pozytywnych wzorców - organizowanie Prace w zespołach zadaniowych. Zabawy i spotkania integrujące zespoły uczniów. Wspólny udział klas w wycieczkach szkolnych. Pogadanki na lekcjach wychowawczych w kl. IV-VI, oraz na zajęciach edukacyjnych w kl.i-iii. Prezentowanie własnych zainteresowań. Stwarzanie Odpowiedzialni wszyscy wszyscy
integracyjnych zabaw szkolnych. sytuacji do prezentowania swojego wizerunku (hobby, zainteresowania) - wystawka, Dzień talentów 4. Wspieranie prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego, w tym koleżeństwa i przyjaźni. 5. Stwarzanie okazji do przeżycia sukcesu. Organizowanie pomocy i wsparcia koleżeńskiego. Pogadanki wychowawcze i zajęcia edukacyjne Konkursy klasowe, szkolne, gminne, zawody sportowe Wszyscy opiekunowie zainteresowań,, nauczyciel w-f i kół 6. Wyrabianie umiejętności akceptacji, uczenie odpowiedzialności za siebie i innych. Zajęcia edukacyjne i pogadanki wychowawcze, scenki dramowe Wszyscy Obszar V Rodzina Cel ogólny Zadania Formy realizacji Odpowiedzialni Integracja środowiska rodzinnego szkołą ze 1. Integrowanie wychowawczych działań szkoły i rodziny. Zebrania rodziców Ankietowanie rodziców. Angażowanie rodziców do sprawowania opieki w czasie uroczystości klasowych, szkolnych, wycieczek i rajdów. Prezentacje wytworów uczniów - wystawki prac 2.Pomoc rodzinie * Konsultacje Wszyscy i.
Integracja środowiska rodzinnego ze szkołą 1 w problemach materialnych i społecznych. 3. Ochrona praw dziecka w sytuacjach niewydolności rodziny. indywidualne dla rodziców. Współpraca z instytucjami wspierającymi rodzinę - GOPS, Policja. Pogadanki na temat praw dziecka (Konwencja Praw Dziecka) Współpraca z PPP Badanie środowiska rodzinnego uczniów - wywiad środowiskowy. Wskazywanie dróg uzyskiwania pomocy w sytuacjach dysfunkcyjności środowiska rodzinnego. Dyrektor 4. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym poprzez wczesne wykrywanie trudności w nauce i problemów wychowawczych. Rozmowy z rodzicami - uświadomienie konieczności przeprowadzania badań w PPP. Prowadzenie zajęć dydaktycznowyrównawczych. Praca w grupach koleżeńskich. Prowadzenie zindywidualizowanyc h i indywidualnych zajęć z dziećmi mającymi deficyty rozwojowe. Poradnictwo dla rodziców w sprawie metod postępowania z dziećmi. Dyrektor, Wychowawcy, Nauczyciele.