PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej nr 37 im. K. Makuszyńskiego w Tychach realizowany w roku szkolnym 2015 /2016 Program profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb naszego środowiska, obejmuje wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców zgodnie z art. 54 ust. 2 pkt 1 b ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z póź. zm.) 1
Podstawą do opracowania Szkolnego Programu Profilaktyki była analiza sytuacji profilaktycznej i wychowawczej szkoły poprzez analizę dokumentacji wychowawców, a, pielęgniarki, zebranie informacji od nauczycieli, pracowników biblioteki, świetlicy, pracowników obsługi oraz rodziców i uczniów. Wyniki te pozwoliły na określenie kierunków działań profilaktycznych, takich jak: promocja zdrowego stylu życia, poprawa komunikacji w relacjach interpersonalnych, minimalizowanie przejawów agresji i przemocy oraz poszerzenie zagadnień dotyczących profilaktyki uzależnień.. Szkolny Program Profilaktyki został oparty na: 1. Szkolnym programie nauczania, który uwzględniając wymiar wychowawczy obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego; 2. Szkolnym programie wychowawczym, który opisuje w sposób całościowy wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli. 3. Szkolnych zasadach oceniania; Główne założenia szkolnej profilaktyki Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie dzieci przed zagrożeniami poprzez działania wychowawczo-profilaktyczne, a także reagowanie w sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań ryzykownych poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy. Szkolny program profilaktyki wzbogaca szkolny program wychowawczy o szereg działań profilaktycznych i różnorodnych form oddziaływań wychowawczych. Ma on na celu: umożliwić dzieciom zaspokajanie najważniejszych potrzeb w sposób akceptowany społecznie, wykształcić takie umiejętności psychologiczne, które przyczynią się do wzrostu kompetencji w rozwiązywaniu spraw spornych, konfliktowych, uwrażliwić na problemy innych ludzi, przyczynić się do rozwoju zainteresowań prospołecznych, wyboru własnej drogi do zdrowego i dobrego życia, jak również osiągania sukcesów i satysfakcji osobistych, zmniejszenie u dzieci i młodzieży destrukcyjnych sposobów radzenia sobie ze stresem, niepowodzeniami, brakiem akceptacji, miłości ze strony rodziców i otoczenia. umożliwienie aktywnego i twórczego spędzania czasu wolnego. propagowanie zdrowego stylu życia. poszerzanie wiedzy na temat skutków uzależnienia i konieczności zapobiegania im W realizacji programu profilaktycznego wykorzystywane są następujące strategie: edukacyjna uczenie ważnych umiejętności psychospołecznych, 2
alternatywna angażowanie w działalność o pozytywnym charakterze zaspakajającą ważne potrzeby psychiczne, wczesnej interwencji według potrzeb, z zastosowaniem szkolnych procedur reagowania w sytuacjach trudnych, informacyjna poprzez dostarczanie adekwatnych informacji nt. skutków zachowań ryzykownych. Program będzie realizowany w formie: osobnych zajęć w poszczególnych klasach, zajęć w nauczaniu zintegrowanym, działań skierowanych do rodziców /gazetka wychowawcza, spotkania, grupa wsparcia, aktywny udział rodziców w zajęciach/ konferencji szkoleniowych i warsztatów dla nauczycieli i wychowawców, szkolnych apeli wychowawczych, współpracy z realizatorami innych programów profilaktycznych, współpracy z instytucjami wspomagającymi wychowanie dziecka. Uwagi dla realizatora. Zadania programowe realizują nauczyciele w swoich zespołach klasowych zaś w wybranych przez siebie zgodnie z zapotrzebowaniem; Po zdiagnozowaniu stanu zasobów i potrzeb klasy wychowawca i mogą dowolnie korzystać z bloków tematycznych zawartych w programie; Efektywna realizacja zajęć wymaga ścisłej współpracy z rodzicami oraz ich akceptacji; Instytucje wspomagające działanie szkoły w profilaktyce realizatorzy zewnętrzni MOPS, Policja, Sąd, Młodzieżowy Dom Kultury Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Parafia pod wezwaniem Ducha Świętego, placówki doskonalenia nauczycieli. 3
Ewaluacja SPP Szkolny Program Profilaktyki zakłada ewaluację wewnętrzną, która ma odpowiedzieć na pytanie: Czy cele zawarte w SPP zostały osiągnięte. Ewaluacji całokształtu działań profilaktycznych realizowanych w szkole dokona zespół zadaniowy ds. Szkolnego Programu Profilaktyki. Pracę swoją oprze na okresowych podsumowaniach efektywności działalności profilaktycznej przygotowanej w sprawozdaniach wychowawców klas oraz innych realizatorów profilaktyki w szkole. Wykonane zostaną także badania z wykorzystaniem obserwacji, analizy dokumentów, wywiadów. Wyniki tej pracy zostaną opracowane w raporcie i przedstawione Radzie Pedagogicznej. Posłużą do modyfikacji SPP. Plan realizacji Szkolnego Programu Profilaktyki ZADANIA SPOSOBY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w szkole Poprawa bezpieczeństwa w szkole 1. Systematyczne i rzetelne pełnienie dyżurów przez nauczycieli podczas przerw; 2. Reagowanie na wszelkie zachowania niepożądane 1. Pogadanki n/t bezpieczeństwa na lekcjach w-f, godzinach wychowawczych. 2. Spotkania z policjantem ruchu drogowego, dzielnicowym dla uczniów klas I-IV. 3. Apele n/t bezpieczeństwa dla uczniów całej szkoły. 4. Stworzenie uczniom możliwości informowania o aktach przemocy i agresji. 5. Udział w lokalnych i ogólnopolskich Wrzesień, styczeń, czerwiec nauczyciele dyżurujący wszyscy pracownicy szkoły samorząd uczniowski 4
Promocja zdrowego stylu życia i alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego akcjach i kampaniach np.: Bezpieczne Wakacje, Bezpieczne Ferie, Dzień Bezpiecznego Internetu 1. Akcentowanie treści programowych na lekcjach przedmiotowych i wychowawczych w zakresie zdrowego żywienia, własnej higieny, aktywnego wypoczynku 2. Organizacja i prowadzenie atrakcyjnych zajęć pozalekcyjnych 3. Propagowanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego organizowanie wycieczek szkolnych, udział w imprezach kulturalnych i sportowych, aktywność ruchowa w terenie 4. Realizacja zdrowotnych programów profilaktycznych, m.in.: Trzymaj się prosto. 5. Rozpoznawanie uczniów z problemami zdrowotnymi testy przesiewowe, monitorowanie szczepień ochronnych 6. Kształcenie postaw świadomego konsumenta w zakresie zdrowego żywienia 7. Organizacja spotkań z dietetykiem na temat zdrowego odżywiania oraz czynników zagrażających zdrowiu związanych z żywieniem 8. Realizacja programów prozdrowotnych: - Śniadanie daje moc - Mleko dla ucznia - Owoce w szkole Na bieżąco przez cały rok szkolny Wg harmonogramu zajęć pozalekcyjnych Wg oddzielnych harmonogramów Wg harmonogramu działań pielęgniarki szkolnej Wg harmonogramu działań pielęgniarki szkolnej W ramach zajęć dydaktyczno - wychowawczych nauczyciele, wychowawcy dyrektor szkoły, nauczyciele prowadzący zajęcia pozalekcyjne nauczyciele wf, wychowawcy pielęgniarka szkolna, wychowawcy pielęgniarka szkolna dyrektor szkoły, wszyscy nauczyciele, ajent sklepiku szkolnego, wychowawcy 5
Przeciwdziałanie przemocy i agresji 1. Wdrażanie do odpowiedzialności i dbałości o własne prawa i obowiązki oraz do poszanowania praw innych poprzez zapoznanie z prawami i obowiązkami ucznia oraz przepisami prawa obowiązującego w szkole, zapoznanie z prawodawstwem w stosunku do nieletnich 2. Konsekwentne stosowanie przez wszystkich uczestników życia szkolnego procedur obowiązujących w szkole w zakresie zachowań agresywnych 3. Prowadzenie zajęć w klasach w oparciu o elementy programu profilaktycznego - Spójrz inaczej 4. Praca indywidualna i grupowa z uczniami nad technikami hamowania i rozładowywania złości oraz radzenia sobie z emocjami 5. Zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach szczególnie niebezpiecznych w szkole, wokół niej i w drodze do szkoły 6. Doskonalenie nauczycieli w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa uczniom oraz umiejętności profilaktycznych i wychowawczych dla rodziców 7. Przestrzeganie przepisów BHP podczas organizacji zajęć i opieki nad uczniami utrwalanie zasad bezpiecznego korzystania z dróg publicznych, egzamin na kartę rowerową kl.4-5, udział w konkursach o ruchu drogowym Na bieżąco cały rok szkolny Wrzesień Na bieżąco cały rok szkolny Wg planów wychowawców klas Na bieżąco, według potrzeb Na bieżąco cały rok szkolny Wg potrzeb Na bieżąco cały rok szkolny kwiecień, maj uczniowie - zgodnie z planami dyrektor szkoły, wicedyrektor szkoły, wychowawcy, wszyscy pracownicy szkoły II - VI I wychowawcy, dyrektor szkoły, wicedyrektor szkoły dyrektor szkoły, nauczyciele, lider WDN nauczyciele nauczyciele w-f, informatyki nauczyciele przyrody, wf, pielęgniarka szkolna, 6
Rozwijanie umiejętności interpersonalnych Kształcenie właściwych postaw wobec zagrożeń związanych z uzależnieniami 8. Prowadzenie edukacji w zakresie pomocy przedmedycznej dla uczniów 9. Organizacja spotkań dla uczniów klas szóstych z Policją nt. przestępczości nieletnich i jej prawnych konsekwencji 10. Przeprowadzenie zajęć dotyczących przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz przemocy seksualnej (zły dotyk) 1. Budowanie dobrej atmosfery w klasie poprzez integrację klasy, wzmacnianie więzi rówieśniczej 2. Uczenie i doskonalenie umiejętności komunikacyjnych poprzez warsztaty dla uczniów 3. Wzmacnianie poczucia własnej wartości 4. Uczenie rozwiązywania konfliktów mediacje 5. Podnoszenie kultury osobistej uczniów 1. Realizacja zajęć przygotowujących do podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania 2. Współpraca z instytucjami pomocowymi w zakresie uzależnień, upowszechnianie informacji na ich temat uczniom i rodzicom 3. Kształcenie postaw mających wpływ na świadome korzystanie z Internetu i TV (przypomnienie Kodeksu 2.0 i respektowanie go) 4. Realizacja programu profilaktycznego Nie pal przy mnie, proszę w klasach I dydaktycznymi w ramach godzin wychowawczych i WDŻ Na bieżąco; w miarę potrzeb Na bieżąco Na bieżąco Na bieżąco Na bieżąco Zgodnie z planem pracy y Wg potrzeb Na bieżąco - cały rok szkolny Wg harmonogramu specjaliści wychowawcy nauczyciel WDŻ wychowawcy wychowawcy, nauczyciele, wychowawcy, nauczyciele,, wychowawcy, nauczyciele, wychowawcy, nauczyciele, wychowawcy, wychowawcy, nauczyciele informatyki 7
Podnoszenie świadomości uczniów n/t istniejących praw człowieka, dziecka, praw ucznia i obowiązków z nich wynikających. Kształtowanie postaw humanitarnych. III 5. Prowadzenie zajęć w ramach godzin wychowawczych nt. uzależnień (leki, narkotyki, papierosy, alkohol, Interet, itp.) 6. Udział w regionalnych i ogólnopolskich działaniach profilaktycznych 1. Angażowanie uczniów w akcje na rzecz osób / narodów potrzebujących pomocy np. w ramach Klubu Szkół UNICEF 2. Zbiórki dla zwierząt. 3. Udział w akcji Góra grosza. 4. Pomoc fundacji Pomóż i Ty. 5. Współpraca z hospicjum. 6. Organizacja pomocy koleżeńskiej w nauce. 7. Angażowanie uczniów w organizowane akcje charytatywne. W miarę potrzeb wychowawcy samorząd uczniowski katecheta Pedagogizacja rodziców Kształtowanie postaw proczytelniczych uczniów. 1. Rozmowy i konsultacje indywidualne dla rodziców 2. Prelekcje prowadzone przez specjalistów dla rodziców 3. Konsultacje dla rodziców z pracownikami Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Tychach 1. Zajęcia biblioteczne 2. Włączenie się do akcji Cała Polska czyta dzieciom 3. Organizowanie imprez czytelniczych, zgodnie z kontraktem z PPP W trakcie roku szkolnego pracownicy PPP nauczyciele Nauczyciel bibliotekarz 8
Motywowanie uczniów do rozwoju i osiągania sukcesów dydaktycznych na miarę możliwości każdego ucznia. Kontrola realizacji obowiązku szkolnego przez uczniów. Preorientacja zawodowa szkolnych, międzyszkolnych. 1. Wzmacnianie mocnych stron poprzez angażowanie ucznia w podejmowanie działań na rzecz grupy, 2. Eksponowanie osiągnięć uczniów na forum szkoły 3. Stosowanie wzmocnień: np. pochwała na forum klasy. 1. Comiesięczna kontrola realizacji obowiązku szkolnego 2. Konsultacje a szkolnego z wychowawcami klas. 3. Postępowanie zgodne z procedurami realizowanymi na terenie szkoły. 1. Organizacja spotkań z ciekawymi ludźmi. 2. Monitorowanie losów absolwentów. 3. Zajęcia psychoedukacyjne dla uczniów diagnozujące predyspozycje, mocne strony oraz zainteresowania. wszyscy nauczyciele dyrektor pracownicy PPP 9