S YL AB US MOUŁ U ( PRZEMIOTU) I nforma cje ogólne Kod BFEP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu FILOZOFIA I ETYKA ZAWOU PIELĘGNIARKI Obowiązkowy Wydział Nauk o Zdrowiu Pielęgniarstwo I stopień stacjonarne I Semestr studiów Liczba przypisanych punktów ECTS Formy prowadzenia zajęć Osoba odpowiedzialna za moduł Osoby prowadzące zajęcia Strona internetowa Język prowadzenia zajęć zimowy i letni 3 Wykłady 40 h Ćwiczenia 20 h BN - 15 dr hab. n. zdr. Elżbieta Grochans dr n. zdr. Magdalena Kuczyńska magdalena.kuczynska@pum.edu.pl www.pum.edu.pl polski Strona 1 z 7
Informacje szczegółowe Cele modułu Wymagania wstępne w zakresie Wiedzy Umiejętności Kompetencji społecznych Wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu wybranych koncepcji filozoficzno etycznych, mających zastosowanie w naukach o człowieku, w tym w pielęgniarstwie. Zapoznanie studenta z zasadami etyki medycznej. Zastosowanie w praktyce umiejętności podejmowania decyzji o charakterze moralnym, opartych na racjonalnej argumentacji. Zastosowanie w praktyce zasad etyki zawodowej i dobrej praktyki zawodu pielęgniarki/arza. Przedmiot dotyczy zagadnień filozofii i etyki ogólnej oraz filozofii i etyki zawodu pielęgniarki/arza; podejmowane są w nim podstawowe pojęcia filozofii i etyki ogólnej, etyki badań naukowych, bioetyki i etyki zawodowej pielęgniarki/arza Znajomość na poziomie maturalnym założeń epok od starożytności do współczesności, w kontekście społeczno-historycznym. Umiejętność podejmowania dyskusji w grupie. Postawa otwarta na dyskusję w grupie, nacechowana szacunkiem wobec rozmówców. Opis efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) numer efektu kształcenia BFEP.W41. BFEP.W42. BFEP. W43. BFEP. W44. Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno-etycznych przydatnych w pielęgniarstwie (psychologicznopersonalistyczna, egzystencjalistyczna, personalistyczna, kosmicznoewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego) charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniarki zna problematykę etyki normatywnej w tym aksjologii wartości, powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki SYMBOL (odniesienie do) EKK B. W41. B. W42. B. W43. B. W44. Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) E E, A, E BFEP. W45. rozumie treść kodeksu etyki B. W45., A, E E Strona 2 z 7
BFEP. U28. BFEP. U29. BFEP. U30. FEP.K1. FEP.K2. FEP.K3. zawodowej pielęgniarki szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece B. U28. B. U29. B. U30..K1..K2..K3., P, E, E, E FEP.K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych.k4. FEP.K5. przestrzega praw pacjenta.k5. FEP.K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje.k6. powierzone obowiązki zawodowe FEP.K7. przestrzega tajemnicy zawodowej.k7., E FEP.K8. współdziała w ramach zespołu.k8. interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem, P zasad kodeksu etyki zawodowej FEP.K9. jest otwarty na rozwój.k9. podmiotowości własnej i pacjenta FEP.K10. przejawia empatię w relacji z.k10. pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć numer efektu kształcenia Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: Wykład Zajęcia seminaryjne Forma zajęć dydaktycznych Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne... BFEP.W41. różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej Strona 3 z 7
BFEP.W42. BFEP. W43. BFEP. W44. BFEP. W45. posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficznoetycznych przydatnych w pielęgniarstwie (psychologicznopersonalistyczna, egzystencjalistyczna, personalistyczna, kosmicznoewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego) charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniarki zna problematykę etyki normatywnej w tym aksjologii wartości, powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki rozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki BFEP. U28. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną BFEP. U29. wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej BFEP. U30. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia FEP.K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece FEP.K2. FEP.K3. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece Strona 4 z 7
FEP.K4. FEP.K5. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych przestrzega praw pacjenta FEP.K6. FEP.K7. FEP.K8. FEP.K9. FEP.K10. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe przestrzega tajemnicy zawodowej współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki jest otwarty zawodowej na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami Treść modułu (przedmiotu) kształcenia Symbol treści kształcenia TK_01 TK_02 TK_03 TK_04 TK_05 TK_06 TK_07 Opis treści kształcenia Wprowadzenie w zagadnienia filozoficzne: wybrane pojęcia, przedmiot ontologii, epistemologii, aksjologii, filozofii przyrody, filozofii religii, antropologii filozoficznej. Filozofia starożytna: presokratejczycy, Sokrates, Platon, Arystoteles, cynicy, Epikur stoicy, sceptycy. Filozofia średniowiecza i nowożytna: św. Augustyn jako postać z pogranicza epok, św. Tomasz z Akwinu, Kartezjusz, Bernard Mandeville, Hobbes, Locke, Bentham, Mill, Kant, Hume, Schopenhauer, Nietzsche Filozofia współczesna, przegląd stanowiska: fenomenologia, personalizm, filozofia dialogu, kosmiczno-ewolucyjna koncepcja człowieka. Etyka niezależna Kotarbińskiego. Przedmiot filozofii pielęgniarstwa, pojęcia, obszar działania. Historyczne uwarunkowania rozwoju filozofii pielęgniarstwa. Wprowadzenie w etykę ogólną: przedmiot etyki, metaetyka, etyka deskryptywna, etyka normatywna; moralność a etyka. Źródła norm Odniesienie do efektów kształcenia dla modułu BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; BFEP. U28.; FEP.K1.; FEP.K9. BFEP.W42; BFEP. U28.; FEP.K1.; BFEP.W41.; BFEP. W44 Strona 5 z 7
TK_08 TK_09 TK_10 TK_11 TK_12 TK_13 TK_15 TK_14 TK_15 TK_16 (religia, rozum, emocje, umowa społeczna). Rozwój moralny jako wymóg dojrzałej postawy pielęgniarki w pracy (rozwój moralny wg Kohlberga). Pojęcie wartości, hierarchii wartości. Postawy moralne pielęgniarek w oparciu o analizę postaw pielęgniarek polskich i niemieckich z czasów II wojny światowej dyskusja nad wartościami w życiu pielęgniarki/arza. ylemat moralny, wprowadzenie w analizę dylematów moralnych z ukierunkowaniem na pracę pielęgniarki zajęcia w oparciu o kazusy. Kantyzm, utylitaryzm, teoria cnoty przegląd stanowisk w odniesieniu do wyborów moralnych. Tolerancja jako idea moralna niezbędna w pracy pielęgniarki/arza. Zasady etyki medycznej w odniesieniu do pracy pielęgniarki/arza. Idea troski w pielęgniarstwie. Odpowiedzialność w pracy pielęgniarskiej. Kodeks etyki MRP i Kodeks Etyki Pielęgniarki i Położnej RP praca w oparciu o kazusy. Etyka pielęgniarska w odniesieniu do wybranych specjalizacji: neonatologia i pediatria, chirurgia, intensywna terapia, onkologia, opieka paliatywna. Etyka w pracy w PS. Etyka badań naukowych przygotowanie studentów pielęgniarstwa do aktywnej postawy naukowej opartej na zasadach moralnych. Wybrane zagadnienia z bioetyki i ich odniesienie do pielęgniarstwa. Moralne granice badań naukowych: czy w imię nauki można wykonać wszystko? dyskusja. BFEP. U28.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K4.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W45.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K4.; FEP.K10. BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K3.; FEP.K5.; FEP.K7.; FEP.K8.; BFEP. U28.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K3.; FEP.K5.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W44; BFEP. U28.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K3.; FEP.K4., FEP.K5.; FEP.K7.; BFEP. W45.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K2.; FEP.K3.; FEP.K4.; FEP.K5.; FEP.K6.; FEP.K7.; FEP.K8.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W45.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K3.; FEP.K4.; FEP.K5.; FEP.K6.; FEP.K7.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W43.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; FEP.K2.; FEP.K4.; FEP.K6.; FEP.K7.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K5.; FEP.K7.; FEP.K8.; FEP.K10. BFEP. U28.; FEP.K1.; FEP.K5.; FEP.K7. Strona 6 z 7
Piśmiennictwo i pomoce naukowe Piśmiennictwo obowiązkowe Konstańczak S.: Etyka pielęgniarska. Wyd. ifin. Warszawa 2010 Fry S.T., Johnstone M-J.: Etyka w praktyce pielęgniarskiej. Wyd. Makmed. Warszawa - Lublin 2009 Środa M.: Etyka dla myślących.wyd. Czarna Owca. Warszawa 2010 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] Nauczyciel Student Średnia Godziny kontaktowe z nauczycielem 60 Przygotowanie do seminariów 10 Czytanie wskazanej literatury 5 Przygotowanie do egzaminu 10 Praca bez nauczyciela 15 Sumaryczne obciążenie pracą studenta 100 Punkty ECTS za moduł 3 Uwagi FORMA ZALICZENIA egzamin obecność 100%; nb na seminariach i wykładach musi być zaliczona i usprawiedliwiona na następnych zajęciach aktywność na zajęciach w tym czytanie wskazanej literatury wykonanie pracy samokształceniowej i złożenie jej w sekretariacie Zakładu Pielęgniarstwa pok.312, Żołnierska 48, w nieprzekraczalnym terminie do 15 stycznia 2014. Kryteria zostaną podane w trakcie pierwszych zajęć wykładowych oraz umieszczone na stronie internetowej Zakładu Pielęgniarstw. Prace niespełniające podane kryteria nie będą poddane ocenie, co będzie skutkowało niezaliczeniem przedmiotu w semestrze I. Tematy pracy samokształceniowej (jeden do wyboru): 1. Na podstawie książki Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall, proszę dokonać analizy postaw moralnych pielęgniarek pracujących w Getcie Warszawskim. 2. Z czasopism pielęgniarskich (polskich lub zagranicznych) proszę wybrać jeden artykuł o tematyce filozoficzno - etycznej, streścić go i poddać dyskusji w oparciu o literaturę przedmiotu i własne przemyślenia. 3. Troska o człowieka przestarzały obowiązek czy ponadczasowa idea pielęgniarstwa? Proszę uzasadnić swój pogląd w oparciu o literaturę z przedmiotu i własne przemyślenia. Metody oceniania np.: A analiza literatury E egzamin: test dyskusja P praca pisemna Strona 7 z 7