SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY dla Szkoły Podstawowej Nr 2 w Terespolu przy Zespole Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Terespolu na rok szkolny 2013/2014 OPRACOWANIE PSYCHOLOG SZKOŁY mgr Edyta Guz 1
Podstawy prawne dla działań profilaktycznych w szkole. Ustawa z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami; Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r o przeciwdziałaniu narkomanii; Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r o ochronie zdrowia psychicznego; Ustawa z dnia 9 listopada 1995r o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu; Ustawa z dnia 26 października 1982r o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi; Rozporządzenie MENiS z dnia 26 lutego 2002r w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół; Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem; - Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002r zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Dz. U. nr 10, poz 96. I z dnia 26 lutego 2002r. - Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487), z późniejszymi zmianami. Statut ZSO Nr 1 w Terespolu Szkolny Program Wychowawczy 2
Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój( zachowania ryzykowne). Celem pracy wychowawczej jest wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju młodego człowieka tak, aby był zdolny do życia w społeczeństwie, a najskuteczniejszą metodą zapobiegania uzależnieniom i negatywnym zachowaniom jest profilaktyka. Bez profilaktycznych działań nie wpływamy wychowawczo na ucznia. Charakter działań profilaktycznych kierowany jest na populację dzieci i młodzieży z grupy niskiego ryzyka( nie podejmują jeszcze zachowań ryzykownych, są przed inicjacją).będzie więc to profilaktyka pierwszorzędowa, polegająca na promocji zdrowia i zapobieganiu zagrożeniom poprzez rozwijanie umiejętności radzenia sobie z wymogami codziennego życia. Sylwetka absolwenta Szkoły Podstawowej w Terespolu Nadrzędnym celem działań edukacyjnych jest wszechstronny rozwój ucznia. Edukacja szkolna polega na harmonijnej realizacji przez nauczycieli zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania. Absolwent posiada wiedzę, wykazuje umiejętności oraz prezentuje postawy. Poprawnie pisze, swobodnie wypowiada się, czyta ze zrozumieniem. Posiada wiedzę i umiejętności umożliwiające kontynuację nauki na następnym etapie kształcenia. Planuje, organizuje i ocenia własną naukę, przyjmuje za nią coraz większą odpowiedzialność. Skutecznie porozumiewa się w różnych sytuacjach, prezentuje własny punkt widzenia i bierze pod uwagę poglądy innych ludzi. Efektywnie współdziała w zespole i pracy w grupie. Rozwiązuje problemy w twórczy sposób. Efektywnie posługuje się technologią informacyjną i wykorzystuje informacje z różnych źródeł. Zdobytą wiedzę wykorzystuje do tworzenia potrzebnych doświadczeń i nawyków. Rozwija sprawność umysłową oraz osobiste zainteresowania. Wykorzystuje metody i techniki negocjacyjne w rozwiązywaniu konfliktów i problemów społecznych. Rozróżnia czynniki pozytywne i negatywne wpływające na zdrowie. Dba o zdrowie własne. Rozpoznaje zagrożenia i umiejętnie reaguje na nie. Prowadzi obserwacje i wskazuje pozytywne i negatywne aspekty ingerencji człowieka w środowisko. Przestrzega zasad ładu i porządku w miejscach publicznych. 3
Krytycznie analizuje wartości oferty mediów i dokonuje właściwego wyboru w korzystaniu ze środków masowej komunikacji. Zna własny region i jego podstawowe walory. Zna symbolikę swojego kraju. Potrafi zachować się odpowiednio podczas uroczystości szkolnych i państwowych Zna własne prawa i obowiązki Zna i stosuje etyczne zasady życia publicznego. Zna i stosuje zasady dobrego wychowania. SPOSOBY OSIĄGNIĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW CELE : 1. Poznanie ucznia i jego środowiska. 2. Kształtowanie postawy : odpowiedzialności i świadomej troski o własne zdrowie, asertywności, radzenia sobie w trudnych sytuacjach, budowania dobrych relacji z innymi ludźmi 3. Profilaktyka uzależnień 4. Zapobieganie agresji i przemocy. 5. Otoczenie opieką i pomocą uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej. 4
I. OBSZAR DZIAŁANIA- WYCHOWANIE 1.POZNANIE UCZNIA I JEGO ŚRODOWISKA (DIAGNOZA) PLANOWANE DZIAŁANIA 1.Obserwacja ucznia 2. Rozmowa z rodzicami 3. Integracja uczniów w nowym środowisku SPOSOBY -Monitorowanie zachowania na zajęciach lekcyjnych i poza lekcyjnych; -Rozmowy indywidualne z uczniami; -Zebrania rodzicielskie; -Kontakty indywidualne; - Organizacja zajęć,,nowi koledzy i koleżanki - Zorganizowanie pogadanki na temat:,, w szkole REALIZATORZY/ OSOBY, Wszyscy nauczyciele, Wszyscy Nauczyciele,, Dyrektor szkoły, PRZYBLIŻONY TERMIN IX.2013r. 5
2. PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA PLANOWANE DZIAŁANIA SPOSOBY REALIZATORZY/ OSOBY PRZYBLIŻONY TERMIN 1. Poznanie zasad dotyczących higieny osobistej, zdrowego żywienia i higieny pracy oraz zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu spowodowanymi nieodpowiednim odżywianiem 2. Realizacja programów wychowawczo profilaktycznych 3. Wdrażanie do życia w szkole i w klasie 4. Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w szkole i poza nią - Pogadanki z pielęgniarką szkolną, pracownikiem Sanepidu, lekarzem -Realizacja materiału programowego z przyrody, wychowania do życia w rodzinie, lekcje wychowawcze -,,Trzymaj Formę -,,Znajdź właściwe rozwiązanie -,,Pierwszy Dzwonek -,,Profilaktyka zakażeń meningokokami - Pogadanki tematyczne - Gazetki w klasach - Zajęcia wychowawczoprofilaktyczne dotyczące zagadnień problemowych - Dzień zdrowego odżywiania - Piramida zdrowego odżywiania - Zaznajomienie z wybranymi treściami Statutu Szkoły, -Poznanie regulaminu klasy i norm zachowania, -Uczenie właściwych zachowań wobec personelu szkoły, -Zachęcanie do udzielania sobie pomocy, -Zachęcanie do zwracania się o pomoc w sytuacjach trudnych - Bezpieczna droga do szkoły; kl. 1-3 Nauczyciel przyrody Pielęgniarka Nauczyciel w-fiz. p. A. Kulhawczuk p. M. Iwaniuk p. A. Witkowicz p. J. Moździerz p. E. Guz Wychowawcy klasy, Wychowawcy klasy Nauczyciele, Wszyscy nauczyciele, Funkcjonariusz Policji 6
5. Osiąganie lepszych wyników w nauce. Rozwijanie zdolności, talentów i predyspozycji każdego ucznia, 6. Radzenie sobie ze stresem - Zajęcia wychowawcze - Zajęcia dotyczące efektywnego wykorzystania wolnego czasu Zajęcia wychowawcze Jak rozwiązywać sytuacje problemowe/ trudne?, Wszyscy Nauczyciele, X. XI. 2013r. 7. Poznanie zasad skutecznej komunikacji, rozwijania bezpośredniego i otwartego wyrażania oczekiwań 8. Badania wad postawy u uczniów 9. Propagowanie zasad higieny i próchnicy zębów Opracowanie i stosowanie wymagań edukacyjnych dostosowanych do możliwości intelektualnych dziecka Nauczyciele przedmiotu XI. XII. 2013r. Zajęcia wychowawcze XI. XII. 2013r. Korektywa; kl. 1-3 Spotkanie z pielęgniarką; kl. 1-3 Nauczyciel wychowania fizycznego Pielęgniarka IX.2010r 7
3. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ PLANOWANE DZIAŁANIA 1. Dostarczenie wiedzy o szkodliwości i konsekwencji palenia papierosów, picia alkoholi i zażywania narkotyków 2.Uczenie podejmowania decyzji, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania 3. Współpraca z instytucjami samorządowymi w celu przeciwdziałania zjawiskom uzależnienia wśród uczniów 4.Kształtowanie postawy asertywnejskutecznych sposobów odmawiania i radzenia sobie z presją grupy 5. Bezpieczne korzystanie z Internetu zagrożenia z tym związane SPOSOBY -Tematyka dotycząca uzależnień na godzinie wychowawczej - Program Edukacji Antynikotynowej,,Nie Pal Przy Mnie, Proszę - warsztaty i treningi uczenia konstruktywnego odmawiania - budowanie właściwego wizerunku własnej osoby REALIZATORZY/ OSOBY Wychowawca klasy Spotkania z funkcjonariuszem policji; Zajęcia wychowawcze Pogadanki z psychologiem, nauczycielem informatyki, wychowawcą klasy ;,, Nauczyciel informatyki PRZYBLIŻONY TERMI I. 2014r W zależności od potrzeb XII.2010r. 8
4. ZAPOBIEGANIE AGRESJI I PRZEMOCY W SZKOLE PLANOWANE DZIAŁANIA 1.Budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji. SPOSOBY REALIZATORZY/ OSOBY Godzina wychowawcza Nauczyciele PRZYBLIŻONY TERMI 2.Opracowanie szkolnych kontraktów zachowania w szkole. 3. Dyżury nauczycieli w miejscach w których dochodzi do agresji i przemocy 4. Prowadzenie zajęć w klasach 5. Stwarzanie alternatywnych form spędzania wolnego czasu przez młodzież Godzina wychowawcza, --------------------- Wszyscy nauczyciele Zajęcia rozwijające umiejętności uczniów radzenia sobie z agresją cudzą i własną Walentynki, dyskoteki szkolne, Dzień Wiosny, wyjazdy do teatru, kina, spotkania pozalekcyjne, klasowe i szkolne(andrzejki); inne imprezy integracyjne, zajęcia pozalekcyjne (basen, SKS) X.2013r. XII.2013r. II.2014r Wszyscy nauczyciele 6. Stosowanie szkolnej interwencji profilaktycznej ------------------------ Wszyscy nauczyciele W zależności od potrzeb 9
II.OBSZAR DZIAŁANIA - OPIEKA 1.OTOCZENIE OPIEKĄ I POMOCĄ DZIECI W TRUDNEJ SYTUACJI MATERIALNEJ I RODZINNEJ PLANOWANE DZIAŁANIA REALIZATORZY / OSOBY PRZYBLIŻONY TERMIN 1.Pomoc socjalna Dyrektor szkoły Komisja do spraw pomocy materialnej 2.Dożywianie 3.- Paczki z Tow. Brata Alberta z okazji Świąt Bożego Narodzenia i Świąt Wielkanocnych -Akcja,,Dar Serc 4. Upowszechnianie informacji o placówkach udzielających pomocy uczniom w trudnej sytuacji Ksiądz Boże Narodzenie, Święta Wielkanocne IX. X. 2013r. 10
2. POMOC UCZNIOM MAJĄCYM TRUDNOŚCI W NAUCE ORAZ SPRAWIJĄCYM PROBLEMY WYCHOWAWCZE PLANOWANE DZIAŁANIA - Prace nauczycieli z uczniami wymagającymi wsparcia i pomocy ze względu na przejawiane trudności w nauce lub trudności wychowawcze. Opracowywanie Programów Edukacyjno-Terapeutycznych, Planów Działań Wspierających. - Pomoc korekcyjno kompensacyjna dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce (dysleksja, dysgrafia, dysortografia). - Zajęcia rewalidacyjne wspierające rozwój dla uczniów niepełnosprawnych. - Zajęcia wyrównawcze z poszczególnych przedmiotów. - Indywidualne konsultacje z nauczycielami przedmiotów. - Wspieranie rodziców w nawiązywaniu kontaktu z poradniami specjalistycznymi. - Spotkania indywidualne z rodzicami. - Spotkania indywidualne z uczniami. - Współpraca z policją, kuratorami, Sądem REALIZATORZY / OSOBY, Nauczyciele,, Dyrektor szkoły. PRZYBLIŻONY TERMIN 11
III.OBSZAR DZIAŁANIA - WSPÓŁPRACA Z PODMIOTAMI MAJĄCYMI NA UWADZE DOBRO DZIECKA 1. WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI 2. WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM LOKALNYM I INSTYTUCJAMI PLANOWANE DZIAŁANIA 1.Współdziałanie z rodzicami w celu zapobiegania powstawaniu problemom wychowawczym 2.Współpraca z : SPOSOBY REALIZATORZY / OSOBY Dyrektor szkoły Pomoc w organizowaniu imprez klasowych i szkolnych Praca w Radzie Szkoły, Radzie Rodziców, 3 klasowych rodziców Zainteresowani nauczyciele PRZYBLIŻONY TERMIN - Powiatową Poradnią iczno- Pedagogiczna - Komisariatem Policji -Sądem Rejonowym Wydział Rodzinny i Nieletnich - MOPS, GOPS, PCPR -Urzędem Miasta i Gminy -Tow. Św. Brata Alberta 12
IV. EWALUACJA - obserwacja, rozmowa - zapisy w dzienniku zajęć( analiza dokumentów) - karty monitorowania obecności uczniów na zajęciach - semestralna ewaluacja w dokumentacji SPP V. KRYTERIUM SUKCESU - każdy wychowawca zna środowisko swojego ucznia - uczniowie są świadomi szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, korzystania z Internetu - coraz mniej uczniów opuszcza zajęcia lekcyjne( wagaruje) - więcej niż połowa uczniów twierdzi, że w naszej szkole jest bezpiecznie - uczniowie wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc 13