SYLABUS MOUŁU (PRZEMIOTU) Informacje ogólne Kod modułu BFEP Nazwa modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Semestr studiów Liczba przypisanych punktów ECTS Formy prowadzenia zajęć Osoba odpowiedzialna za moduł Osoby prowadzące zajęcia Strona internetowa Język prowadzenia zajęć Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki Obowiązkowy Wydział Nauk o Zdrowiu Pielęgniarstwo Nie dotyczy I stopień stacjonarne I 2016/2017 I i II 3 wykłady 30 godz., ćwiczenia 20 godz., bez nauczyciela 25 godz. dr hab. n. zdr. Elżbieta Grochans, prof. PUM / zpropnp@pum.edu.pl dr hab. n. zdr. Elżbieta Grochans, prof. PUM / zpropnp@pum.edu.pl dr n. zdr. Magdalena Kuczyńska/ magdalena.kuczynska@pum.edu.pl http://www.pum.edu.pl/wydzialy/wydzial-nauk-ozdrowiu/zaklad-pielegniarstwa polski Strona 1 z 7
Informacje szczegółowe Cele modułu Wymagania wstępne w zakresie Wiedzy Umiejętności Kompetencji społecznych Wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu wybranych koncepcji filozoficzno etycznych, mających zastosowanie w naukach o człowieku, w tym w pielęgniarstwie. Zapoznanie studenta z zasadami etyki medycznej. Zastosowanie w praktyce umiejętności podejmowania decyzji o charakterze moralnym, opartych na racjonalnej argumentacji. Zastosowanie w praktyce zasad etyki zawodowej i dobrej praktyki zawodu pielęgniarki/arza. Przedmiot dotyczy zagadnień filozofii i etyki ogólnej oraz filozofii i etyki zawodu pielęgniarki/arza; podejmowane są w nim podstawowe pojęcia filozofii i etyki ogólnej, etyki badań naukowych, bioetyki i etyki zawodowej pielęgniarki/arza Znajomość na poziomie maturalnym założeń epok od starożytności do współczesności, w kontekście społecznohistorycznym. Umiejętność podejmowania dyskusji w grupie. Postawa otwarta na dyskusję w grupie, nacechowana szacunkiem wobec rozmówców. Opis efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) numer efektu kształcenia BFEP.W41. BFEP.W42. BFEP. W43. BFEP. W44. BFEP. W45. BFEP. U28. BFEP. U29. BFEP. U30. Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno-etycznych przydatnych w pielęgniarstwie (psychologicznopersonalistyczna, egzystencjalistyczna, personalistyczna, kosmicznoewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego) charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniarki zna problematykę etyki normatywnej w tym aksjologii wartości, powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki rozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia SYMBOL (odniesienie do) EKK B. W41. B. W42. B. W43. B. W44. B. W45. B. U28. B. U29. B. U30. E E Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń), A, E E, A, E, P, E FEP.K1. szanuje godność i autonomię osób.k1., E Strona 2 z 7
powierzonych opiece FEP.K2. systematycznie wzbogaca wiedzę.k2. zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do, E profesjonalizmu FEP.K3. przestrzega wartości, powinności i.k3. sprawności moralnych w opiece FEP.K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za.k4. człowieka i wykonywanie zadań zawodowych FEP.K5. przestrzega praw pacjenta.k5. FEP.K6. rzetelnie i dokładnie wykonuje.k6. powierzone obowiązki zawodowe FEP.K7. przestrzega tajemnicy zawodowej.k7., E FEP.K8. współdziała w ramach zespołu.k8. interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej, P FEP.K9. jest otwarty na rozwój podmiotowości.k9. własnej i pacjenta FEP.K10. przejawia empatię w relacji z.k10. pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami Macierz efektów kształcenia dla modułu (przedmiotu) w odniesieniu do form zajęć Forma zajęć dydaktycznych numer efektu kształcenia BFEP.W41. Symbol modułu lub Student, który zaliczył moduł (przedmiot) wie/umie/potrafi: różnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej Wykład Zajęcia seminaryjne Ćw. laborat. Ćw. projektowe Ćwiczenia kliniczne Ćwiczenia Zajęcia praktyczne inne... BFEP.W42. posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno-etycznych przydatnych w pielęgniarstwie (psychologiczno-personalistyczna, egzystencjalistyczna, personalistyczna, kosmicznoewolucyjna, etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego) BFEP. W43. charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniarki Strona 3 z 7
BFEP. W44. BFEP. W45. BFEP. U28. BFEP. U29. zna problematykę etyki normatywnej w tym aksjologii wartości, powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki rozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej BFEP. U30. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia FEP.K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece FEP.K2. FEP.K3. systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece FEP.K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych FEP.K5. przestrzega praw pacjenta FEP.K6. FEP.K7. rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe przestrzega tajemnicy zawodowej FEP.K8. FEP.K9. FEP.K10. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami Treść modułu (przedmiotu) kształcenia Symbol treści kształcenia TK_01 Opis treści kształcenia Wprowadzenie w zagadnienia filozoficzne: wybrane pojęcia, przedmiot ontologii, Odniesienie do efektów kształcenia dla modułu BFEP.W42; FEP.K9. Strona 4 z 7
TK_02 TK_03 TK_04 TK_05 TK_06 TK_07 TK_08 TK_09 TK_10 TK_11 TK_12 TK_13 TK_15 epistemologii, aksjologii, filozofii przyrody, filozofii religii, antropologii filozoficznej. Filozofia starożytna: presokratejczycy, Sokrates, Platon, Arystoteles, cynicy, Epikur stoicy, sceptycy. Filozofia średniowiecza i nowożytna: św. Augustyn jako postać z pogranicza epok, św. Tomasz z Akwinu, Kartezjusz, Bernard Mandeville, Hobbes, Locke, Bentham, Mill, Kant, Hume, Schopenhauer, Nietzsche Filozofia współczesna, przegląd stanowiska: fenomenologia, personalizm, filozofia dialogu, kosmiczno-ewolucyjna koncepcja człowieka. Etyka niezależna Kotarbińskiego. Przedmiot filozofii pielęgniarstwa, pojęcia, obszar działania. Historyczne uwarunkowania rozwoju filozofii pielęgniarstwa. Wprowadzenie w etykę ogólną: przedmiot etyki, metaetyka, etyka deskryptywna, etyka normatywna; moralność a etyka. Źródła norm (religia, rozum, emocje, umowa społeczna). Rozwój moralny jako wymóg dojrzałej postawy pielęgniarki w pracy (rozwój moralny wg Kohlberga). Pojęcie wartości, hierarchii wartości. Postawy moralne pielęgniarek w oparciu o analizę postaw pielęgniarek polskich i niemieckich z czasów II wojny światowej dyskusja nad wartościami w życiu pielęgniarki/arza. ylemat moralny, wprowadzenie w analizę dylematów moralnych z ukierunkowaniem na pracę pielęgniarki zajęcia w oparciu o kazusy. Kantyzm, utylitaryzm, teoria cnoty przegląd stanowisk w odniesieniu do wyborów moralnych. Tolerancja jako idea moralna niezbędna w pracy pielęgniarki/arza. Zasady etyki medycznej w odniesieniu do pracy pielęgniarki/arza. Idea troski w pielęgniarstwie. Odpowiedzialność w pracy pielęgniarskiej. Kodeks etyki MRP i Kodeks Etyki Pielęgniarki i Położnej RP praca w oparciu o kazusy. Etyka pielęgniarska w odniesieniu do wybranych specjalizacji: neonatologia i pediatria, chirurgia, intensywna terapia, onkologia, opieka paliatywna. Etyka w pracy w PS. BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; FEP.K9. BFEP.W42; BFEP. U28.; FEP.K1.; FEP.K9. BFEP.W42; BFEP. U28.; FEP.K1.; BFEP.W41.; BFEP. W44 BFEP. U28.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K4.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W45.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K4.; FEP.K10. BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K3.; FEP.K5.; FEP.K7.; FEP.K8.; BFEP. U28.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K3.; FEP.K5.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W44; BFEP. U28.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K3.; FEP.K4., FEP.K5.; FEP.K7.; BFEP. W45.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K2.; FEP.K3.; FEP.K4.; FEP.K5.; FEP.K6.; FEP.K7.; FEP.K8.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. W45.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K3.; FEP.K4.; FEP.K5.; FEP.K6.; FEP.K7.; FEP.K9.; FEP.K10. Strona 5 z 7
TK_14 TK_15 TK_16 Etyka badań naukowych przygotowanie studentów pielęgniarstwa do aktywnej postawy naukowej opartej na zasadach moralnych. Wybrane zagadnienia z bioetyki i ich odniesienie do pielęgniarstwa. Moralne granice badań naukowych: czy w imię nauki można wykonać wszystko? dyskusja. BFEP. W43.; BFEP. U28.; BFEP. U29.; FEP.K2.; FEP.K4.; FEP.K6.; FEP.K7.; FEP.K9.; FEP.K10. BFEP. U28.; BFEP. U29.; BFEP. U30.; FEP.K1.; FEP.K5.; FEP.K7.; FEP.K8.; FEP.K10. BFEP. U28.; FEP.K1.; FEP.K5.; FEP.K7. Piśmiennictwo i pomoce naukowe 1. Konstańczak S.: Etyka pielęgniarska. Wyd. ifin. Warszawa 2010 2. Fry S.T., Johnstone M-J.: Etyka w praktyce pielęgniarskiej. Wyd. Makmed. Warszawa - Lublin 2009 3. Środa M.: Etyka dla myślących.wyd. Czarna Owca. Warszawa 2010 Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma nakładu pracy studenta (udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawozdania, itp.) Obciążenie studenta [h] Nauczyciel Student Średnia Godziny kontaktowe z nauczycielem 50 Przygotowanie do ćwiczeń 10 Czytanie wskazanej literatury 5 Przygotowanie do egzaminu 10 Praca pisemna (bez nauczyciela) 25 Uwagi Sumaryczne obciążenie pracą studenta 100 Punkty ECTS za moduł 3 FORMA ZALICZENIA egzamin obecność 100%; nb na ćwiczeniach i wykładach musi być zaliczona i usprawiedliwiona na następnych zajęciach aktywność na zajęciach, w tym czytanie wskazanej literatury wykonanie pracy samokształceniowej i złożenie jej w sekretariacie Zakładu Pielęgniarstwa pok.312, Żołnierska 48, w nieprzekraczalnym terminie do 15 stycznia 2015. Kryteria zostaną podane w trakcie pierwszych zajęć wykładowych oraz umieszczone na stronie internetowej Zakładu Pielęgniarstw. Prace niespełniające podane kryteria nie będą poddane ocenie, co będzie skutkowało niezaliczeniem przedmiotu w semestrze I. Tematy pracy samokształceniowej (jeden do wyboru): 1. Na podstawie książki Zdążyć przed Panem Bogiem Hanny Krall, proszę dokonać analizy postaw moralnych pielęgniarek pracujących w Getcie Warszawskim. 2. Z czasopism pielęgniarskich (polskich lub zagranicznych) proszę wybrać jeden artykuł o tematyce filozoficzno - etycznej, streścić go i poddać dyskusji w oparciu o literaturę przedmiotu i własne przemyślenia. 3. Troska o człowieka przestarzały obowiązek czy ponadczasowa idea pielęgniarstwa? Proszę uzasadnić swój pogląd w oparciu o literaturę z przedmiotu i własne przemyślenia. Strona 6 z 7
Metody oceniania np.: A analiza literatury E egzamin: test dyskusja P praca pisemna Strona 7 z 7