Pochodna funkcji. Niech f : A R, a A i załóżmy, że istnieje α > 0 taka, że

Podobne dokumenty
SIMR 2013/14, Analiza 1, wykład 5, Pochodna funkcji

Pochodna funkcji c.d.-wykład 5 ( ) Funkcja logistyczna

Wykład 5. Zagadnienia omawiane na wykładzie w dniu r

I. Pochodna i różniczka funkcji jednej zmiennej. 1. Definicja pochodnej funkcji i jej interpretacja fizyczna. Istnienie pochodnej funkcji.

Analiza Matematyczna I Wydział Nauk Ekonomicznych. wykład XI

Pochodną funkcji w punkcie (ozn. ) nazywamy granicę ilorazu różnicowego:

Rachunek różniczkowy funkcji f : R R

Pochodna funkcji: zastosowania przyrodnicze wykłady 7 i 8

Pochodna funkcji. Pochodna funkcji w punkcie. Różniczka funkcji i obliczenia przybliżone. Zastosowania pochodnych. Badanie funkcji.

Pochodna funkcji a styczna do wykresu funkcji. Autorzy: Tomasz Zabawa

Rachunek Różniczkowy

Wykład VI. Badanie przebiegu funkcji. 2. A - przedział otwarty, f D 2 (A) 3. Ekstrema lokalne: 4. Punkty przegięcia. Uwaga!

1. Pochodna funkcji. 1.1 Pierwsza pochodna - definicja i własności Definicja pochodnej

Zadania z analizy matematycznej - sem. I Pochodne funkcji, przebieg zmienności funkcji

Notatki z Analizy Matematycznej 3. Jacek M. Jędrzejewski

RACHUNEK RÓŻNICZKOWY FUNKCJI JEDNEJ ZMIENNEJ. Wykorzystano: M A T E M A T Y K A Wykład dla studentów Część 1 Krzysztof KOŁOWROCKI

Analiza matematyczna i algebra liniowa Pochodna funkcji

Funkcje wielu zmiennych

Granica funkcji wykład 4

Elementy matematyki, wykład 5. Pochodna funkcji. Daniel Wójcik Szymon Łęski.

Pochodną funkcji w punkcie nazywamy granicę ilorazu różnicowego w punkcie gdy przyrost argumentu dąży do zera: lim

RACHUNEK RÓŻNICZKOWY FUNKCJI JEDNEJ ZMIENNEJ

11. Pochodna funkcji

Roksana Gałecka Okreslenie pochodnej funkcji, podstawowe własnosci funkcji różniczkowalnych

Wykład 6, pochodne funkcji. Siedlce

Zestaw nr 6 Pochodna funkcji jednej zmiennej. Styczna do krzywej. Elastyczność funkcji. Regu la de l Hospitala

2. Definicja pochodnej w R n

II. FUNKCJE WIELU ZMIENNYCH

Matematyka z el. statystyki, # 4 /Geodezja i kartografia I/

Pochodna funkcji: definicja, podstawowe własności wykład 6

Wprowadzenie Metoda bisekcji Metoda regula falsi Metoda siecznych Metoda stycznych RÓWNANIA NIELINIOWE

Wykład 11. Informatyka Stosowana. Magdalena Alama-Bućko. 18 grudnia Magdalena Alama-Bućko Wykład grudnia / 22

Zadanie 1. Z definicji wyprowadź wzory na pochodne funkcji. Przypominam definicję pochodnej f (x)

1 Funkcje dwóch zmiennych podstawowe pojęcia

Rachunek różniczkowy funkcji jednej zmiennej. 1 Obliczanie pochodnej i jej interpretacja geometryczna

VIII. Zastosowanie rachunku różniczkowego do badania funkcji. 1. Twierdzenia o wartości średniej. Monotoniczność funkcji.

Pochodne. Zbigniew Koza. Wydział Fizyki i Astronomii

22 Pochodna funkcji definicja

f(x + x) f(x) . x Pochodne ważniejszych funkcji elementarnych (c) = 0 (x α ) = αx α 1, gdzie α R \ Z (sin x) = cos x (cos x) = sin x

Kurs wyrównawczy - teoria funkcji holomorficznych

Granice funkcji-pojęcie pochodnej

ZASTOSOWANIA POCHODNEJ FUNKCJI

Rozwiązywanie równań nieliniowych

Pochodna funkcji jednej zmiennej

Pochodna funkcji: definicja, podstawowe własności wykład 5

IX. Rachunek różniczkowy funkcji wielu zmiennych. 1. Funkcja dwóch i trzech zmiennych - pojęcia podstawowe. - funkcja dwóch zmiennych,

Wykład 6. Funkcje Różniczkowalne - ciąg dalszy. są różniczkowalne w punkcie p i zachodzą wzory:

( ) Pochodne. Załómy, e funkcja f jest okrelona w pewnym otoczeniu punktu x 0. Liczb

4. Równania Cauchy ego Riemanna. lim. = c.. dz z=a Zauważmy, że warunkiem równoważnym istnieniu pochodnej jest istnienie liczby c C, takiej że

SIMR 2016/2017, Analiza 2, wykład 1, Przestrzeń wektorowa

Agata Boratyńska ZADANIA Z MATEMATYKI, I ROK SGH GRANICA CIĄGU

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI KLASA III ZAKRES ROZSZERZONY (90 godz.) , x

Funkcja liniowa -zadania. Funkcja liniowa jest to funkcja postaci y = ax + b dla x R gdzie a, b R oraz

Zadania do samodzielnego rozwiązania zestaw 11

PLAN WYNIKOWY Z MATEMATYKI DLA KLASY IV TECHNIKUM 5 - LETNIEGO

Podstawy analizy matematycznej II

Matematyka i Statystyka w Finansach. Rachunek Różniczkowy

Elementy metod numerycznych

Rozdział 7. Różniczkowalność. 7.1 Pochodna funkcji w punkcie

1 Równania nieliniowe

Przestrzenie wektorowe

1.1. Rachunek zdań: alternatywa, koniunkcja, implikacja i równoważność zdań oraz ich zaprzeczenia.

1. Definicja granicy właściwej i niewłaściwej funkcji.

(5) f(x) = ln x + x 3, (6) f(x) = 1 x. (19) f(x) = x3 +2x

Funkcje analityczne. Wykład 3. Funkcje holomorficzne. Paweł Mleczko. Funkcje analityczne (rok akademicki 2016/2017) z = x + iy A

1 Relacje i odwzorowania

Funkcja liniowa i prosta podsumowanie

ZADANIA DO SAMODZIELNEGO ROZWIĄZNIA. oprac. I. Gorgol

DEFINICJE: Punkt, prosta, płaszczyzna i przestrzeń są pojęciami pierwotnymi przyjmowanymi bez definicji,

VII. Elementy teorii stabilności. Funkcja Lapunowa. 1. Stabilność w sensie Lapunowa.

Równania różniczkowe liniowe rzędu pierwszego

Przekształcenia liniowe

1 Pochodne pierwszego rzędu

Pochodne funkcji wraz z zastosowaniami - teoria

Przestrzenie liniowe

ZAGADNIENIA PROGRAMOWE I WYMAGANIA EDUKACYJNE DO TESTU PRZYROSTU KOMPETENCJI Z MATEMATYKI DLA UCZNIA KLASY II

PODSTAWY RACHUNKU WEKTOROWEGO

Wykład 4 Udowodnimy teraz, że jeśli U, W są podprzetrzeniami skończenie wymiarowej przestrzeni V to zachodzi wzór: dim(u + W ) = dim U + dim W dim(u

Funkcje dwóch zmiennych

Matematyka dla biologów Zajęcia nr 6.

LUBELSKA PRÓBA PRZED MATURĄ 2018 poziom podstawowy

Iteracyjne rozwiązywanie równań

R n = {(x 1, x 2,..., x n ): x i R, i {1,2,...,n} },

Pochodne wyższych rzędów definicja i przykłady

Metody przybliżonego rozwiązywania równań różniczkowych zwyczajnych

Definicja i własności wartości bezwzględnej.

DEFINICJA. E-podręcznik pod redakcją: Vsevolod Vladimirov Autor: Tomasz Zabawa

Wykład Matematyka A, I rok, egzamin ustny w sem. letnim r. ak. 2002/2003. Każdy zdający losuje jedno pytanie teoretyczne i jedno praktyczne.

Dr inż. Janusz Dębiński Mechanika ogólna Wykład 2 Podstawowe wiadomości z matematyki Kalisz

Analiza Matematyczna 2

Projekt Era inżyniera pewna lokata na przyszłość jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MATEMATYKI POLITECHNICZNEJ KLASA 2

PRÓBNA MATURA ZADANIA PRZYKŁADOWE

Wymagania edukacyjne, kontrola i ocena. w nauczaniu matematyki w zakresie. rozszerzonym. dla uczniów technikum. część III

1 Geometria analityczna

Opracowanie: mgr Jerzy Pietraszko

ANALIZA MATEMATYCZNA Z ELEMENTAMI STATYSTYKI MATEMATYCZNEJ

Całki. Zbigniew Koza. Wydział Fizyki i Astronomii

Co to jest wektor? Jest to obiekt posiadający: moduł (długość), kierunek wraz ze zwrotem.

Zbiory wypukłe i stożki

Transkrypt:

Niec f : A R, a A i załóżmy, że istnieje α > 0 taka, że (a α, a + α) A.

Niec f : A R, a A i załóżmy, że istnieje α > 0 taka, że (a α, a + α) A. Definicja Ilorazem różnicowym funkcji f w punkcie a nazywamy funkcję ϕ: ( α, 0) (0, α) R zdefiniowaną wzorem ϕ() := f (a + ) f (a)

Niec f : A R, a A i załóżmy, że istnieje α > 0 taka, że (a α, a + α) A. Definicja Ilorazem różnicowym funkcji f w punkcie a nazywamy funkcję ϕ: ( α, 0) (0, α) R zdefiniowaną wzorem ϕ() := f (a + ) f (a) Definicja Jeżeli istnieje granica (w sensie właściwym) lim ϕ(), 0 to mówimy, że f jest różniczkowalna w punkcie a, a liczbę f (a) := lim 0 ϕ() nazywamy pocodną funkcji f w punkcie a.

Funkcja pocodna Definicja Funkcja f : A R jest różniczkowalna, jeżeli jest różniczkowalna w każdym punkcie zbioru A.

Funkcja pocodna Definicja Funkcja f : A R jest różniczkowalna, jeżeli jest różniczkowalna w każdym punkcie zbioru A. Definicja Jeżeli f : A R jest różniczkowalna, to definiuje ona funkcję f : A R x f (x), którą nazywamy funkcją pocodną funkcji f.

Interpretacja geometryczna 3 Q 2 3 2 1 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna Q 3 2 3 2 1 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 2 3 2 1 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna Q 3 2 3 2 1 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 Q 2 3 2 1 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 Q 2 1 3 2 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 2 Q 1 3 2 2 1 1 1 2 2 f a f a P 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 2 1 3 2 2 1 1 1 2 Q 2 P 19 4 f a f a Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 2 1 3 2 2 1 1 1 2 2 P Q 19 4 f a f a Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna 3 2 1 3 2 2 1 1 1 2 2 P Q 19 4 Równanie siecznej PQ y f (a) = f (a + ) f (a) (x a)

Interpretacja geometryczna P = (a, f (a)) Q = (a +, f (a + )) Zakładając, że funkcja f jest ciągła zacodzi implikacja 0 Q P, czyli sieczna PQ dąży do stycznej do wykresu funkcji f w punkcie P.

Interpretacja geometryczna Wniosek Jeżeli f jest różniczkowalna w punkcie a, to istnieje styczna do wykresu funkcji f w punkcie (a, f (a)), której równanie ma postać y f (a) = f (a)(x a).

Interpretacja geometryczna Wniosek Jeżeli f jest różniczkowalna w punkcie a, to istnieje styczna do wykresu funkcji f w punkcie (a, f (a)), której równanie ma postać y f (a) = f (a)(x a). Wniosek Jeżeli f jest różniczkowalna w punkcie a, to liczba f (a) jest współczynnikiem kierunkowym prostej l stycznej do wykresu funkcji f w punkcie (a, f (a)). Innymi słowy f (a) = tg (γ), gdzie γ jest kątem jaki tworzy styczna l z osią x.

Różniczkowalność a ciągłość Twierdzenie Jeżeli funkcja f : A R jest różniczkowalna w punkcie a A, to jest w tym punkcie ciągła. W konsekwencji: Jeśli f jest różniczkowalna, to jest ciągła.

Różniczkowalność a ciągłość Twierdzenie Jeżeli funkcja f : A R jest różniczkowalna w punkcie a A, to jest w tym punkcie ciągła. W konsekwencji: Jeśli f jest różniczkowalna, to jest ciągła.

Różniczkowalność a ciągłość Twierdzenie Jeżeli funkcja f : A R jest różniczkowalna w punkcie a A, to jest w tym punkcie ciągła. W konsekwencji: Jeśli f jest różniczkowalna, to jest ciągła. Funkcje ciągłe, które nie są różniczkowalne: m : R R m(x) := x 1.5 1.0 0.5 2

Różniczkowalność a ciągłość Twierdzenie Jeżeli funkcja f : A R jest różniczkowalna w punkcie a A, to jest w tym punkcie ciągła. W konsekwencji: Jeśli f jest różniczkowalna, to jest ciągła. Funkcje ciągłe, które nie są różniczkowalne: s : R R { x sin 1 s(x) := x, dla x 0; 0, dla x = 0. 0.2 0.1 0.3 0.2 0.1 0.1 0.2 0.3 0.1 0.2

Różniczkowanie funkcji elementarnyc

Różniczkowanie kombinacji liniowej funkcji Twierdzenie Jeżeli funkcje f, g : A R są różniczkowalne w punkcie a oraz α, β R, to funkcja αf + βg jest różniczkowalna w tym punkcie oraz (αf + βg) (a) = αf (a) + βg (a).

Różniczkowanie kombinacji liniowej funkcji Twierdzenie Jeżeli funkcje f, g : A R są różniczkowalne w punkcie a oraz α, β R, to funkcja αf + βg jest różniczkowalna w tym punkcie oraz (αf + βg) (a) = αf (a) + βg (a). Uwaga Powyższe twierdzenie orzeka, że różniczkowanie jest operacją liniową.

Różniczkowanie iloczynu Twierdzenie Jeżeli funkcje f, g : A R są różniczkowalne w punkcie a, to fg jest różniczkowalna w tym punkcie oraz (fg) (a) = f (a)g(a) + f (a)g (a).

Różniczkowanie ilorazu Twierdzenie Jeżeli funkcje f, g : A R są różniczkowalne w punkcie a oraz g(a) 0, to f /g jest różniczkowalna w tym punkcie oraz ( ) f (a) = f (a)g(a) f (a)g (a) g g(a) 2.