Załącznik 3 DO STATUTU SZKOŁY PODSTAWOWEJ SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI do realizacji w Szkole Podstawowej w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Brzezinach Na program profilaktyki składają się następujące obszary działań: przystosowanie do życia społecznego (zapobieganie zachowaniom agresywnym, agresji oraz przemocy; kształtowanie umiejętności psychospołecznych; integracja, budowanie więzi społecznych, wzmacnianie własnej tożsamości poprzez edukację historyczną oraz regionalną, integracja i pomoc w adaptacji uczniów ze specyficznymi problemami edukacyjnymi ze środowiskiem szkolnym, zminimalizowanie konfliktów rówieśniczych, przejawów nietolerancji i agresji wynikających z niewiedzy, wzrost empatii, polepszenie współpracy i relacji między uczniami w szkole, budowanie dobrej atmosfery w szkole zapobiegającej zagrożeniom depresji oraz myślom samobójczym, edukacja o bezpiecznych zachowaniach). profilaktyka uzależnień (zapobieganie nałogom: papierosy, alkohol, narkotyki, nielegalne substancje psychoaktywne, choroby społeczne, cyberprzemoc, uzależnienia od komputera); promocja zdrowia (zdrowy tryb życia, bezpieczeństwo, higiena, prawidłowe odżywianie, pierwsza pomoc przed medyczna, sport, turystyka, rekreacja, działalność artystyczna, udział w akcjach i inicjatywach społecznych)
Szkolny program profilaktyki skierowany jest do uczniów, rodziców oraz nauczycieli. Może być realizowany na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych. Cel główny: Promowanie zdrowego stylu życia. Powstał w oparciu o dokumenty wewnętrzne: 1. Statut szkoły 2. Program wychowawczy Przepisy poza oświatowe: 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. 2. Konwencja o Prawach Dziecka. Dziennik Ustaw z 1991 r. nr 120 poz. 526 3.Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym wraz ze zmianami. 4. Narodowy Program Zdrowia 1996 2005 5.Ustawa z dn. 26 X 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 6. Ustawa z dn. 19 VIII 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. 7. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dn. 24 kwietnia 1997 r. 8. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami) oraz 19 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. 228 poz. 1487) Plan działań profilaktycznych I Obszar działania Przystosowanie do życia społecznego 1. Rozwijanie zainteresowań uczniów. prowadzenie lekcji wychowawczych poświęconych rozmowom na temat własnych zainteresowań, omówienie sposobów doceniania samego siebie, nasze talenty, zapoznanie uczniów z treścią Konwencji Praw Dziecka, zachęcanie do uczęszczania na koła zainteresowań, kształtowanie świadomości historycznej promocja zainteresowania przeszłością regionu integracja i pomoc w adaptacji uczniów ze specyficznymi problemami edukacyjnymi ze środowiskiem szkolnym Odpowiedzialni: nauczyciele, wychowawcy klas, opiekunowie kół zainteresowań Termin realizacji: cały rok szkolny
2. Budzenie pragnienia naśladowania pozytywnych cech autorytetów: prezentacja na godzinach wychowawczych współczesnych autorytetów m.in. Jana Pawła II, matki Teresy z Kalkuty przeprowadzenie zajęć na temat sposobów rozwiązywania konfliktów. Odpowiedzialni: wychowawcy Termin realizacji: według planu wychowawczego 3. Kształtowanie właściwego stosunku do kolegów i dorosłych trening sposobów rozwiązywania konfliktów, modelowanie prawidłowych zachowań nie agresywnych, rozmowy na godzinach wychowawczych dotyczące źródeł i rodzajów konfliktów, propagowanie zachowań asertywnych (trenowanie umiejętności mówienia nie ) zminimalizowanie konfliktów rówieśniczych oraz przejawów nietolerancji i agresji wynikających z niewiedzy Odpowiedzialni: wychowawcy, nauczyciele Termin realizacji: cały rok według planu wychowawczego 4. Informowanie uczniów o zmianach zachodzących w świecie redagowanie gazetki szkolnej, udział w akademiach okolicznościowych, dyskusje na temat bieżących wydarzeń na świecie w oparciu o artykuły prasowe, kształtowanie świadomości egzystencji globalnej poprzez naukę języków obcych, Odpowiedzialni: opiekunowie gazetki szkolnej, organizatorzy akademii, nauczyciel historii, nauczyciel języka angielskiego, wychowawcy Termin realizacji: cały rok według harmonogramu działań profilaktycznych, lekcji wychowawczych oraz zajęć języka angielskiego II Obszar działań Profilaktyka uzależnień 1. Zapoznanie uczniów z rodzajami uzależnień występujących we współczesnym świecie: prezentowanie filmów na temat wszelkich uzależnień redagowanie do gazetki szkolnej artykułów związanych z tą tematyką, przeglądanie i omawianie artykułów związanych z tą tematyką,
wdrażanie projektów walki z uzależnieniami, nawiązanie współpracy z GOPS-em cykl zajęć z pielęgniarką szkolną. Odpowiedzialni: zespół do spraw profilaktyki, wychowawcy, bibliotekarz, opiekunowie gazetki, szkolna pielęgniarka Termin realizacji: koniec marca kwiecień 2. Zapoznanie uczniów ze skutkami wszelkich uzależnień i omówienie sposobów zapobiegania im: przeprowadzenie cyklu spotkań ze specjalistami do spraw uzależnień i pielęgniarką poświęconych skutkom uzależnień, dyskusja w gronie klasy na temat skutków uzależnień, przygotowanie przez uczniów prac plastycznych na konkurs dotyczący zapobieganiu uzależnieniom, zorganizowanie apelu poświęconego w/w zagadnieniom Odpowiedzialni: dyrekcja szkoły, pielęgniarka, nauczyciel plastyki, zespół do spraw profilaktyki, Termin realizacji: koniec marca - kwiecień 3. Wyrabianie właściwych nawyków dotyczących spędzania wolnego czasu przez uczniów: częste dyskusje na temat form spędzania wolnego czasu, organizowanie wyjazdów do kina, na spektakle teatralne, do muzeum, na basen, propagowanie wśród uczniów czytelnictwa (konkurs czytelniczy), organizowanie rajdów i wycieczek krajoznawczych, częste organizowanie rozgrywek sportowych na terenie szkoły, udział w międzyszkolnych zawodach sportowych. Odpowiedzialni: wychowawcy, bibliotekarz, nauczyciele w-f, Termin realizacji: według harmonogramu imprez 4. Zapoznanie rodziców z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi uzależnień grożącym ich dzieciom: przygotowanie pogadanki dla rodziców w czasie zebrań klasowych, uświadomienie konieczności wczesnego zapobiegania trudnym sytuacjom na płaszczyźnie dziecko-rodzic,
zwrócenie uwagi na pierwsze sygnały ostrzegawcze (zmiany w zachowaniu i wyglądzie zewnętrznym), podawanie rodzicom telefonów i adresów poradni, w których rodzice mogliby szukać fachowej pomocy. Odpowiedzialni: dyrektor, wychowawcy, nauczyciele, Termin realizacji: według harmonogramu spotkań z rodzicami oraz w trakcie spotkań indywidualnych III Obszar działań Promocja zdrowia 1. Dostarczanie uczniom i rodzicom wiedzy na temat różnych aspektów zdrowia: utworzenie biblioteczki wiedzy o zdrowiu (broszurki, referaty, literatura, videoteka, Internet), projekcja filmów video o tematyce zdrowotnej, redagowanie do gazetki szkolnej artykułów o tematyce zdrowotnej, organizowanie wśród uczniów konkursów wiedzy i konkursów plastycznych o tej tematyce, prowadzenie lekcji wychowawczych poświęconych tematyce zdrowia w różnych aspektach, zorganizowanie cyklu spotkań z pielęgniarką szkolną, przeprowadzenie ankiety dotyczącej zdrowia uczniów i jej analiza Odpowiedzialni: wychowawcy, bibliotekarz, nauczyciel informatyki, nauczyciel plastyki i nauczania zintegrowanego, pielęgniarka szkolna, Termin realizacji: cały rok, 2. Motywowanie uczniów do dbałości o higienę osobistą: zorganizowanie godzin wychowawczych poświęconych higienie osobistej ucznia, częste informowanie rodziców o stanie czystości uczniów (w czasie zebrań i indywidualnych rozmów) propagowanie czytelnictwa czasopism promujących zdrowy styl życia, Odpowiedzialni: zespół do spraw profilaktyki, wychowawcy Termin realizacji: cały rok, 3.Promowanie wśród uczniów racjonalnego odżywiania: zapewnienie uczniom możliwości korzystanie z posiłków na stołówce,
pozyskanie środków na dofinansowanie obiadów dla dzieci z rodzin najuboższych w GOPS-ie, cykl lekcji na temat zdrowego odżywiania się, Odpowiedzialni: zespół do spraw profilaktyki, dyrektor szkoły, nauczyciel przyrody, pielęgniarka szkolna Termin realizacji: cały rok, Formy ewaluacji działań profilaktycznych prowadzonych w ramach programu Ewaluacja to systematyczne monitorowanie przebiegu realizacji zaplanowanych zadań. Musi ona być przydatna, realna, systematyczna, uczciwa i dostarczać jasnych informacji. Przedmiotem ewaluacji jest projekt, a nie ludzie. Informacje niezbędne do ewaluacji będą uzyskiwane w różny sposób: - bezpośrednia rozmowa z uczniami i rodzicami, wywiady, dyskusje; - wnikliwa obserwacja uczniów;- spotkania szkolnych koordynatorów ds. profilaktyki oraz programu wychowawczego, wymiana uwag, spostrzeżeń oraz doświadczeń w zakresie działań profilaktycznych i wychowawczych (w pracy z uczniami i rodzicami); - ankiety przeprowadzane wśród uczniów i rodziców; - analiza wytworów uczniów. Ewaluacja działań profilaktycznych będzie się odbywać na plenarnych posiedzeniach Rady Pedagogicznej dwa razy w ciągu roku. Ewaluacja powinna zakończyć się sporządzeniem raportu zawierającego: - wyniki (fakty wynikające z ewaluacji); - wnioski (interpretacja wyników, słabe i mocne strony, możliwości i zagrożenia na przyszłość); - zalecenia (propozycje do przyszłych działań, oparte na wynikach i ich interpretacji dotyczące rodzaju i kierunku zmian). W celu określenia wyników należy odpowiedzieć na pytania: - Czy zamierzone działania rzeczywiście miały miejsce? Jeśli nie dlaczego? - Czy planowane zadania zostały zakończone? Jeśli nie dlaczego? - Co sądzą o zadaniach ci, którzy w nich uczestniczyli i byli Odbiorcami? - Czy wprowadzono zmiany w planie? Jeśli tak jakie? - Jakich użyto środków i czy były wystarczające?
Informacje dotyczące wyników, wniosków oraz zalecenia będą przekazywane wszystkim nauczycielom. Posłuży to podsumowaniu i ocenie, stworzy okazję do analiz i dyskusji. Opracowanie: Szkolny Koordynator ds. programu wychowawczego mgr Beata Łabęcka Szkolny Koordynator ds. profilaktyki mgr Justyna Kasperek