SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ W NIWISKACH Program profilaktyki szkolnej powstał jako kontynuacja poprzedniego programu obowiązującego w placówce, wprowadzono zmiany wynikające z dotychczasowej praktyki i ewaluacji wewnętrznej programu. Program dostosowano do aktualnych przepisów prawa oświatowego. 1
Cel ogólny: W odniesieniu do uczniów: Wyrobienie umiejętności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi. w odniesieniu do nauczycieli i rodziców: Podniesienie jakości działań podejmowanych na rzecz zdrowia i działań mających na celu zapobieganie zachowaniom problemowym. Cele szczegółowe: uczniowie nauczyciele, rodzice wyrabianie umiejętności rozróżniania dobra od zła rozwijanie umiejętności dostrzegania swoich wad i zalet kształtowanie odpowiedzialności za własne zachowanie w stosunku do innych ludzi i za swoje czyny kształtowanie postawy asertywnej ukazanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni ukazywanie zgubnej roli agresji przejawiającej się w grupach rówieśniczych ukazywanie destrukcyjnego wpływu nałogów na zdrowie. wdrażanie do przestrzegania zasad higieny wskazywanie skutków zdrowotnych nieprawidłowego odżywiania wskazywanie roli ruchu i czynnego wypoczynku w zachowaniu zdrowia wyrabianie umiejętności właściwej organizacji czasu wolnego kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem wdrażanie do rozumienia własnych pozytywnych i negatywnych emocji, radzenie sobie w sytuacjach trudnych poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel - uczeń, uczeń - rodzic wyrabianie umiejętności współpracy z innymi stworzenie klimatu zaufania między nauczyciele i uczniem, rodzicem i dzieckiem dostarczenie informacji o substancjach uzależniających i zagrożeniach wynikających z ich zażywania wskazywanie sposobów radzenia sobie ze stresem i z sytuacjami trudnymi uświadomienie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u dzieci wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wychowanie młodego człowieka. Program naszej szkoły kierowany jest do każdego ucznia, jego rodziców i nauczycieli. Odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, grupie klasowej oraz w środowisku. Zadania, formy i metody działań w zakresie profilaktyki dostosowane są do wieku uczniów. W ramach programu działamy w następujących obszarach: 1. Dbamy o bezpieczne zachowanie uczniów 2. Przeciwdziałamy agresji i przemocy w szkole 3. Promocja zdrowia i zdrowego stylu życia 4. Umiejętność współżycia społecznego i wzmacnianie motywacji do własnego rozwoju 5. Przeciwdziałamy uzależnieniom 2
działania na drodze w szkole w domu podczas zabaw Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach 1.Dbamy o bezpieczeństwo dzieci sposób realizacji - Pogadanki na temat bezpiecznej drogi. - Nauka zachowań wobec napotykanych zwierząt. - Nauka zachowań w przypadku zaczepiania przez osoby obce. - Wycieczka na najbliższe skrzyżowanie-praktyczne ćwiczenia w poruszaniu się zgodnie z zasadami ruchu drogowego. - Akcja TU BEZPIECZNIE, Odblaskowe Pierwszaki. - Współpraca z Policją, konkursy z wiedzy dotyczącej ruchu drogowego, konkurs policyjny dla klasy II i dla kl. IV-VI. - Ćwiczenia w jeździe na rowerze-kurs na kartę rowerową. - Bezpieczne wycieczki-zapoznanie z regulaminem. - Próbny alarm przeciwpożarowy. - Udział w konkursie przeciwpożarowym. - Przypominanie zasad bezpiecznego spędzania przerw i zachowywania się w trakcie zajęć oraz imprez szkolnych. - Lekcje wychowawcze dotyczące regulaminu szkoły i kryteriów ocen zachowania. - Apele szkolne dotyczące spraw porządkowych. - Współpraca z pracownikami obsługi i służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo ( policja, straż) - Pogadanki na temat zagrożeń występujących w domu i sposoby zapobiegania im: właściwe używanie urządzeń w gospodarstwie domowym, zatrucia środkami chemicznymi i roślinami trującymi (sposoby reagowania), upowszechnianie i znajomość numerów alarmowych. - Warsztaty na temat właściwego zachowania w przypadku wizyt nieznajomych. - Odpowiednie korzystanie z zasobów Internetu (Dzień Bezpiecznego Internetu). - Przemoc w mediach i grach komputerowych( programy filtrujące). - Udział w konkursach plastycznych dotyczących bezpieczeństwa. - Rozmowy z policjantem nt. bezpieczeństwa podczas zabaw letnich i zimowych (ferie i wakacje). - Układanie rad dotyczących bezpiecznej jazdy na rolkach, łyżwach i rowerze. - Pogadanki na temat bezpiecznego korzystania z placu zabaw i terenu rekreacyjnego. - Pogadanki nt. zagrożeń wynikających z zabaw nad wodą. - Pokaz apteczki pierwszej pomocy, nazywanie poszczególnych elementów jej zawartości. - Zajęcia z zasad udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach (podejrzenie złamania kończyny, krwotok z nosa, omdlenia). - Pogadanki z pielęgniarką dotyczące właściwego zachowania się w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia. - Realizacja programu WOŚP Ratujemy i uczymy ratować. odpowiedzialni policjant Dyrektor koordynator ds. profilaktyki n-l informatyki policjant ratownicy medyczni 3
2. Przeciwdziałamy agresji i przemocy działania sposób realizacji odpowiedzialni Czym jest agresja - Pogadanki na temat Niepożądane skutki zachowań agresywnych. - Spotkania z iem, psychologiem. i przemoc i jak - Inscenizacje tematyczne przygotowane przez uczniów obrazujące sobie z nimi właściwe zachowanie w różnych sytuacjach. radzić? - Umieszczenie na gazetce szkolnej i tablicy ogłoszeń wykazu instytucji, Eliminowanie wulgaryzmów Kształtowanie umiejętności asertywnych. Podejmowanie działań eliminujących przejawy agresji i przemocy Współpraca z rodzicami do których można zwrócić się o pomoc. - Codzienne wdrażanie do używania form grzecznościowych i kulturalnego zachowania się. - Reagowanie dyżurujących nauczycieli i pracowników obsługi na przejawy wulgaryzmów. - Warsztaty umiejętności zachowań asertywnych (ćwiczenia odmawiania i przeciwstawiania się naciskom ze strony innych osób). - Prowadzenie kół zainteresowań. - Akcje, konkursy, imprezy okolicznościowe, dyskoteki organizowane przez Samorząd Uczniowski formą rozładowania energii. - Współpraca z organizacjami i instytucjami wspierającymi szkołę (policja, Poradnia PPP). - Stop przemocy-szkolny konkurs plastyczny. - Informowanie rodziców o zachowaniach agresywnych. - Pogadanki o tematyce przemocy i agresji rówieśniczej, agresji w mediach, grach komputerowych przeprowadzone przez pracownika poradni psychologiczno-icznej lub a szkolnego. Policja, poradnia PPP n-l plastyki działania Dbałość o zdrowie Higiena spożywania posiłków 3. Promocja zdrowia i zdrowego stylu życia sposób realizacji - Przestrzeganie norm dotyczących dostosowania sprzętu szkolnego do wzrostu uczniów. - Dbałość o prawidłową pozycję podczas zajęć. - Okresowe badania i szczepienia. - Badania kontrolujące wady postawy, kierowanie uczniów do specjalistów. - Pogadanki w klasach na temat zdrowego żywienia. Złe nawyki żywieniowe (fast-fody), układanie przykładowego jadłospisu, analiza piramidy pokarmowej. Filmy edukacyjne dotyczące konsekwencji złego odżywiania. - Czy mogę zawsze przyjmować do swojego organizmu to, czym poczęstuje mnie kolega. - Choroby brudnych rąk. - Organizowanie posiłków dla uczniów (obiady, herbata). - Akcje Mleko w szkole, Owoce w szkole. - Programy profilaktyczne proponowane przez Sanepid. - Światowy Dzień Zdrowia (kwiecień) szkolny konkurs o zdrowiu. odpowiedzialni n-l wych. fizycznego n -l przyrody dyr. szkoły koordynator ds. profilaktyki 4
Kształtowanie postaw ekologicznych Spędzanie czasu wolnego Higiena osobista Lekki tornister Wpływ hałasu na nasze zdrowie - Udział w akcjach mających na celu ochronę środowiska: sprzątanie świata, posprzątajmy powiat wieruszowski na wiosnę, Dzień Ziemi, zbiórka surowców wtórnych. - Pogadanki na temat troski o środowisko naturalne (recykling, segregowanie śmieci, oszczędzanie wody i energii). - Spędzanie czasu wolnego na świeżym powietrzu. - Organizowanie wycieczek szkolnych: krajoznawczych, do kina, do teatru, przedmiotowych. - Imprezy sportowe: Dzień Sportu, zawody sportowe, festyn dla dzieci i rodziców. - Pogadanki na temat higieny okresu dojrzewania. - Film edukacyjny Między nami kobietkami, Higiena okresu dojrzewania. - Choroby brudnych rąk. - Przeprowadzenie fluoryzacji i zachęcanie do dbania o higienę jamy ustnej (film edukacyjny). - Realizacja stomatologicznego programu profilaktycznego dotyczącego przeciwdziałania próchnicy. - Pogadanki na temat dostosowywania stroju do okoliczności i pogody. - Kontrola czystości pomieszczeń. - Fluoryzacja. - Pogadanki, akcja ważenia plecaków i tornistrów. - Rozmowy z rodzicami. - Opracowanie i prezentacja plakatu na temat źródeł hałasu w życiu codziennym. Pomiar hałasu. - Pogadanki nt. szkodliwości hałasu na nasze zdrowie. - Ankieta dotycząca hałasu w naszej szkole (wnioski), opracowanie sposobów na walkę z hałasem., pielęgniarka n-l przyrody n-l przyrody 4. Umiejętność współżycia społecznego i wzmacnianie motywacji do własnego rozwoju Sposób realizacji działania Zasady współżycia w klasie i w szkole - Zapoznanie uczniów z dokumentami: kryteria oceny zachowania, klasowe Kodeksy Dobrego Zachowania, regulaminy sal. - Gra motywacyjna. - Pogadanki na temat zasad dobrego wychowania - Dyskusje na forum grupy dotyczące rozwiązywania konfliktów rówieśniczych. odpowiedzi alni 5
Moje prawa i obowiązki - Zajęcia warsztatowe dotyczące znajomości Konwencji Praw Dziecka. - Prawa i obowiązki ucznia. - Upowszechnienie numerów telefonów instytucji chroniących prawa dziecka. - Konkurs plastyczny,,mam prawo do. dyr. szkoły Pomagam innym Uświadamiani e uczniom ich mocnych stron i możliwości - Podejmowanie tematyki wolontariatu i udział w akcjach i koncertach: Góra grosza, WOŚP, paczka świąteczna. - Uświadamianie potrzeb osób niepełnosprawnych. (udział w imprezie integracyjnej w SP nr 2). - Pomoc koleżeńska uczniom z trudnościami w nauce. - Podkreślanie mocnych stron każdego dziecka i ukazanie perspektyw rozwoju. - Organizacja Dnia Samorządności z aspektem Mówimy sobie miłe rzeczy. - Udział w konkursach szkolnych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich. - To potrafię - prezentacja swoich pasji. działania Profilaktyka uzależnień: palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie narkotyków i substancji odurzających,,dopalaczy Uzależnienie od komputera 5. Przeciwdziałamy uzależnieniom Sposób realizacji - Organizowanie zajęć edukacyjnych nt. zagrożeń wynikających z uzależnień od narkotyków, alkoholu, papierosów, dopalaczy. - Udział w konkursach i akcjach o tematyce profilaktycznej: konkurs Nie pal przy mnie proszę kl. I-III, Światowy Dzień bez Tytoniu 31 V, Znajdź właściwe rozwiązanie. - Udział w przedstawieniach dotyczących profilaktyki uzależnień. - Gazetki klasowe nt. szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu, zażywania dopalaczy. - Spotkanie z policjantem nt.,,dopalaczy - Zajęcia dotyczące przeciwdziałania przemocy, uzależnienie od komputera, świadomego korzystania z komputera: Nie daj się wciągnąć w sieć. Zasady dobrego wychowania w sieci. odpowiedzi alni policjant koordynator ds. profilaktyki n-l zajęć komputerowy ch, szkolny 6
Ewaluacja Ewaluacja SPP ma odpowiedzieć na pytanie Czy w efekcie podejmowanych w naszej szkole działań profilaktycznych uległy osłabieniu czynniki wpływające na występowanie zachowań ryzykownych oraz czy nastąpiło wzmocnienie czynników chroniących przed tymi zachowaniami? Natomiast wyniki ewaluacji służą do oceny rezultatów i efektywności prowadzonych działań. Pozwalają także systematycznie i na bieżąco modyfikować Szkolny Program Profilaktyki uwzględniając aktualne potrzeby uczniów i rodziców naszej szkoły. Formy ewaluacji: Zapisy w dziennikach szkolnych, ankiety, obserwacje, rozmowy z uczniami, nauczycielami, iem, dyrekcją i innymi pracownikami, rozmowy z uczniami, protokoły rad icznych, sprawozdania. 7