Opracowanie: Pedagog Anna Bednarek Anetta Sobiegraj Edyta Ślusarska Ewa Ćwiek Urszula Pasternak SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Chmielniku rok szkolny 2014/2015 Współczesna profilaktyka i wychowanie nie dają się od siebie oddzielić. Bez względu na realizowane systemy wartości, style pracy w poszczególnych szkołach, cele i zadania profilaktyczne muszą być ważną częścią szkolnych programów wychowawczych. Konieczne staje się budowanie porozumienia szkoła dom środowisko, ich wspólna aktywność wychowawcza i partnerstwo w podejmowaniu różnorodnych decyzji. Najbardziej skuteczne są działania zintegrowane z programem wychowawczym. Stąd też zarówno profilaktyka jak i wychowanie pozostają w ścisłej relacji ze sobą. Wychowanie jest procesem, w którym wychowanek ma dojść do pełni osobowego rozwoju poprzez: - ukształtowanie prawnego charakteru w oparciu o właściwe systemy wartość, - budowanie poczucia odpowiedzialności za własny rozwój i dobro wspólne, - uznanie i przestrzeganie norm społecznych, - budowanie postawy życzliwości i miłości do ludzi, - uświadamiane sobie zdań i celów życiowych. Profilaktyka jest chronieniem człowieka w jego rozwoju przed zagrożeniem i reagowaniem na zagrożenia. Pełni funkcję ochronną przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Standardem powinna być harmonizacja działań wychowawczych i profilaktycznych w szkole. Ważne jest, aby owe działania były zintegrowane z programem wychowawczym i stanowiły element szerszych, długotrwałych działań profilaktycznych obejmujących cały okres pobytu wychowanka w szkole. Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej. Wynika to z jej zadań, kompetencji kadry pedagogicznej, a przede wszystkim potrzeb dzieci. Pod pojęciem profilaktyki pierwszorzędowej rozumiane są działania mające na celu, z jednej strony promocję zdrowia i przedłużenie życia człowieka, zaś z drugiej zapobiegania pojawianiu się problemów związanych z zachowaniami dysfunkcjonalnymi. Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej im. Stefana Żeromskiego w Chmielniku nastawiony jest zarówno na eliminację czynników ryzyka (cechy, sytuacje i warunki sprzyjające powstawaniu zachowań ryzykownych), jak i wzmacnianie czynników chroniących (cechy, sytuacje i warunki zwiększające odporność na działanie czynników ryzyka). Opracowany został w oparciu o diagnozę potrzeb uczniów, ich problemów, możliwości oraz uwarunkowań otoczenia. Działania profilaktyczne prowadzone będą przez nauczycieli, wychowawców, pedagoga i pielęgniarkę szkolną, przy ścisłej współpracy z rodzicami oraz różnymi instytucjami i placówkami pomocowymi. Do pomocy zaprosimy specjalistów: pracowników poradni Psychologiczno Pedagogicznej, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Policji, Straży Miejskiej, Straży Pożarnej. Przygotowany program będzie więc programem środowiskowym. Realizowany będzie na lekcjach i ścieżkach międzyprzedmiotowych, np. prozdrowotnej i w trakcie różnorodnych zajęć pozalekcyjnych. W kręgu zainteresowań profilaktyki szkolnej realizowanej na poziomie naszej szkoły będą znajdować się następujące zagadnienia: promocja zdrowego stylu życia, zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej
kształtowanie odpowiedniej postawy w zakresie korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych (cyberprzemoc, agresja elektroniczna) psychoedukacja dotycząca odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych na terenie szkoły, jak i w środowisku uczniów, psychoedukacja dotycząca szkodliwości nikotyny i alkoholu dla zdrowia fizycznego i wpływ środków uzależniających na relacje z innymi, psychoedukacja dotycząca opieki nad uczniami i osobami niepełnosprawnymi. Podstawa prawna: Ustawy i rozporządzenia: Rozporządzenie MEN z dn.27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977); Rozporządzenie MENiS z dnia 30 kwietnia 2013 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach i placówkach, Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 roku w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniami. Dokumenty wewnętrzne: 1. Statut Szkoły, 2. Plan rozwoju szkoły, 3. Szkolny Program Wychowawczy Program opiera się także na wynikach stałego diagnozowania efektów pracy szkoły w różnych obszarach i analizy sytuacji uczniów w ich środowisku. 1.Nabywanie umiejętności (bycia, współdziałania, pracy) w grupie, nauczenie nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi i dorosłymi Sposób realizacji Odpowiedzialni Tarnin realizacji kl.0-vi wychowawcy, pedagog Prowadzenie zajęć edukacyjnych i lekcji z wychowawcą na temat: a) komunikacji (porozumiewania się), b) uczenia się wyrażania własnych uczuć i emocji; c) rola empatii w życiu (wczuwanie się w nastrój, potrzeby i oczekiwania innych); d) nauka rozwiązywania konfliktów przez umiejętne postępowanie; e) radzenie sobie w sytuacjach trudnych; f) umiejętności stawiania celów życiowych i wytrwałości w dążeniu do nich; g) podejmowanie decyzji h) kształtowanie postaw asertywnych i) przygotowanie uczniów kl. VI do zmiany środowiska szkolnego Włączanie uczniów do pracy w SU oraz organizacjach szkolnych. Pomoc koleżeńska. 2 Zadania będą uwzględnione w rocznych planach pracy wychowawczej oraz na zajęciach edukacyjnych dla poszczególnych klas
2. Dostarczenie uczniom wiedzy na temat różnych aspektów zdrowia Prowadzenie lekcji z wychowawcą i zajęć edukacyjnych poświęconych tematyce zdrowia w różnych aspektach, także uzależnień, pedagog, przyrody i w-f, z tematyką godzin wychowawczych i zajęć edukacyjnych Projekcja filmów o tematyce zdrowotnej (właściwe odżywianie, profilaktyka chorób, nałogi itp.) Udział w akcjach Szklanka mleka i Owoce i warzywa w szkole Pierwsza pomoc Organizowanie wśród uczniów konkursów wiedzy i konkursów plastycznych o tematyce prozdrowotnej Zorganizowanie spotkań z pielęgniarką szkolną, lekarzem, policjantem przyrody, pedagog, pielęgniarka : Anetta Sobiegraj, Beata Todorowska, Iwona Majewska, Bożena Szumilas, plastyki i techniki, pedagog Zapoznanie uczniów z zasadami ruchu drogowego i bezpieczeństwa na drodze Bezpieczne zabawy kl. I-III techniki w-f, 3. Motywowanie uczniów do dbałości o higienę osobistą Zorganizowanie godzin z wychowawcą poświęconych higienie osobistej ucznia Przeprowadzenie spotkań z lekarzem i pielęgniarką poświęconych higienie osobistej ucznia. Informowanie rodziców o stanie czystości uczniów podczas indywidualnych rozmów z tematyką godzin z wychowawcą/ na bieżąco 3
4.Kształtowanie zdrowej osobowości pod względem społecznym Tolerancja i pomoc wobec uczniów i osób niepełnosprawnych Pogadanki i dyskusje na temat umiejętności wczuwania się w sytuacje osób niepełnosprawnych ruchowo i intelektualnie Pogadanki na temat zasad właściwego zachowania w szkole i w miejscach publicznych Przeprowadzenie pogadanek poświęconych nauce właściwej komunikacji międzyludzkiej Częste rozmowy z uczniami, którzy używają wulgaryzmów, zawracanie uwagi na czystość języka.,, wychowawcy, pedagog z tematyką godzin z wychowawcą i na bieżąco 5. Zapoznanie uczniów ze skutkami niebezpiecznych, ryzykownych zachowań oraz uzależnień. Profilaktyka bezpieczeństwa internetowego. Omawianie niebezpiecznych, ryzykownych zachowań w ramach zajęć edukacyjnych Uświadomienie uczniów o szkodliwości picia alkoholu Uświadomienie szkodliwości palenia tytoniu Uświadomienie o szkodliwości środków odurzających, które prowadzą do uzależnień Rozdanie materiałów dotyczących problemu uzależnień Uświadomienie konieczności wczesnego zapobiegania trudnym sytuacjom na płaszczyźnie dziecko rodzic Ustalenie systemu reagowania kryzysowego zamieszczenie informacji na tablicy dla rodziców kl.0-vi klas IV-VI, pedagog, klas IV-VI, pedagog, klas IV-VI, pedagog, Pedagog Dyrekcja Psycholog z P P-P Pedagog edukacyjnych Wrzesień 4
Profilaktyka bezpieczeństwa internetowego L.p. zadanie Sposób realizacji odpowiedzialni Termin realizacji 1. Zabezpieczenie uczniowskich stanowisk komputerowych 1. Zainstalowanie bramek przed dostępem do niepożądanych treści i portali. 2. Wyposażenie stanowisk w programów antywirusowe. Administratorzy pracowni, Dyrektor, Wrzesień 2. Edukacja uczniów i rodziców 1. Zapoznawanie uczniów i rodziców z zagadnieniami: a) ochrony danych osobowych, w tym regulacjami prawnymi wynikającymi z konstytucji RP i Ustawy o ochronie danych; b) cyberprzemoc jako przestępstwo przeciwko prawu, rodzaje zachowań zachowania kwalifikowane jako cyberprzemoc. klas, w trakcie realizacji podstawy programowej kształcenia ogólnego W ciągu całego roku szkolnego c) ochrona własnego wizerunku i wizerunku innych osób; d) pojęcie pozornej anonimowości w Internecie; e) prawa autorskie, ochrona praw autor-skich; f) co to jest kradzież własności intelektualnej i dzieł chronionych prawami autorskimi; g) co to jest kradzież tożsamości; h) zagrożenia płynące z czatów, komunikatorów internetowych i portali społecznościowych; 5
i) złośliwe oprogramowania; j) zorganizowanie Dnia Bezpiecznego Internetu konkursy, pogadanki, wystawy, prelekcje. 2. Poinformowanie uczniów i rodziców o sposobach radzenia z zachowaniami przemocy elektronicznej, rozpoznawaniu cyberprzemocy oraz postępowania w przypadku jej wystąpienia. Pedagog, zajęć komputerowych klas IX - XI 3. Przygotowanie gablotki z informacjami z zagrożeniach w Internecie i cyberprzemocy. Pedagog na bieżąco 3. Zadania dla Rady Pedagogicznej 1. Zapoznanie Rady Pedagogicznej z Polityką Bezpieczeństwa Internetowego. Dyrektor, Wrzesień 2. Realizacja na zajęciach z wychowawcą w ramach Programu Profilaktyki tematyki cyberprzemocy i jej skutków. w ciągu roku 3. Uświadamianie rodzicom potrzeby kontroli dostępu do Internetu oraz innych nośników elektronicznych używanych przez ich dzieci. 4. Zaplanować szeroką działalność informacyjną o sposobach pomocy dzieciom, które doznały cyberprzemocy. Pedagog, zajęć komputerowych cały rok 4. Reakcja na zjawisko cyberprzemocy 1. Opracowanie procedur reagowania w szkole na zjawiska cyberprzemocy. Dyrektor, 2.Podejmowanie interwencji w każdym przypadku ujawnienia lub podejrzenia cyberprzemocy. 6
3. Przekazanie uczniom i rodzicom informacji o możliwości i potrzebie poinformowania Dyrektora szkoły, pedagoga lub wychowawcy o zastosowaniu wobec niego przemocy. 6. Działania mające na celu dbałość o właściwy rozwój fizyczny oraz kondycję ucznia Organizowanie szkolnych imprez sportowych i rekreacyjnych - Dzień Sportu, - Dzień Dziecka Dyrekcja,, wychowania fizycznego z kalendarzem imprez Zapewnienie uczniom możliwości aktywnego udziału w różnego typu zawodach na różnych szczeblach wychowania fizycznego z kalendarzem imprez Zorganizowanie wycieczek pieszych, wycieczek autokarowych, rajdów i lekcji w terenie Organizowanie sportowych zajęć pozalekcyjnych SKS, Dyrektor szkoły, wychowania fizycznego z planem pracy Wg harmonogramu zajęć pozalekcyjnych W naszej szkole podejmujemy również inne działania, mające na celu realizację Szkolnego Programu Profilaktyki, m.in.: współpracujemy z agencjami artystycznymi (przedstawienia profilaktyczne w szkole), szukamy wsparcia w instytucjach pozaszkolnych zajmujących się profilaktyką, prowadzimy spotkania i konsultacje indywidualne z rodzicami, przeprowadzamy wywiady środowiskowe, prowadzimy zajęcia rekreacyjne i sportowe, kształcimy się i podnosimy swoje kwalifikacje w zakresie pracy wychowawczej i profilaktycznej, organizujemy opiekę socjalną. 7