"Troska o dziecko, jeszcze przed jego narodzeniem, od pierwszej chwili poczęcia, a potem w latach dziecięcych i młodzieńczych, jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka" Watykan, 25 XII 1979r Jan Paweł II SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoły Podstawowej nr 2 im. Papieża Jana Pawła II w Zespole Szkół nr 2 w Kamieńcu Ząbkowickim 2015/2016 Przyjęty do realizacji na podstawie uchwały Rady Pedagogicznej w porozumieniu z Radą Rodziców w dniu 30.09.2015
Podstawy prawne: 1.Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r. z późń. zmianami. 2.Rozporządzenie MENiS z dn. 21 maja 2001 w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Dz.U. nr 61, poz.624 ze zmianami. 3.Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem 4.Rozporządzenie MEN z dn. 23 grudnia 2008r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 5. Rozporządzenie MEN z dn. 17 listopada 2010 w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie z późń. zmianami. 6. Rozporządzenie MEN z dn. 30 kwietnia 2013 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. 7.Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 8. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2015r. w sprawie realizacji Rządowego programu wspomagania w latach 2015-2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach. 9. Statut Szkoły Szkolny program profilaktyki obejmuje wielostronne oddziaływania na ucznia tak, by mógł on wszechstronnie się rozwijać, świadomie dbać o swoje zdrowie, umieć się zachować w obliczu zagrożeń współczesnego świata, korzystać z doświadczenia i wsparcia dorosłych. Szkolny program profilaktyki wspiera budowę poczucia bezpieczeństwa poprzez kształtowanie postaw obywatelskich. Obejmuje doskonalenie umiejętności współpracy i kształtowanie umiejętności brania odpowiedzialności za siebie i innych.
Uzasadnienie realizacji programu Opracowany program profilaktyki uwzględnia przede wszystkim realizację profilaktyki pierwszorzędowej kierowanej do uczniów, którzy nie przejawiają jeszcze żadnej dysfunkcji, aby mogli oni zwiększyć swoją odporność na czynniki ryzyka oraz nabyć umiejętności konstruktywnego wspierania rówieśników potrzebujących pomocy, a także profilaktykę drugorzędową kierowaną do osób przejawiających zachowania problemowe / tzw. grupy wysokiego ryzyka / umożliwiającą zrozumienie swojej dysfunkcji, poznanie konstruktywnych alternatyw wobec tych zachowań, podjęcie wysiłku w celu zmiany swojego zachowania. Celem działań profilaktycznych jest kształtowanie właściwych zachowań społecznych, dbania o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych, właściwego stosunku do szeroko pojętego otoczenia. Program wskazuje alternatywne formy spędzania czasu wolnego. Uczeń o prawidłowo ukształtowanej osobowości będzie w przyszłości bardziej odporny na różnorodne zagrożenia współczesnej cywilizacji. Kierunki działań profilaktycznych i interwencyjnych uwzględniające priorytety MEN na rok szkolny 2015/16 1. Opracowanie Programu Profilaktyki Szkoły na rok szkolny 2015/2016 z uwzględnieniem wniosków z realizacji programu w roku szkolnym 2014/2015. 2. Realizowanie opracowanych przez wychowawców programów wychowawczo profilaktycznych klas w ramach GZW, imprez, wycieczek i uroczystości. 3. Zapoznanie rodziców z działaniami Szkoły wynikającymi z programu wychowawczego i programu profilaktyki. 4. Zapewnienie sprzyjającego wszechstronnemu rozwojowi, bezpiecznego dla uczniów otoczenia, w tym wykorzystanie monitoringu wizyjnego. 5. Realizowanie działań Szkoły na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa uczniów. Promowanie zdrowego stylu życia. Profilaktyka uzależnień.. 6. Zapewnienie uczniom alternatywnych możliwości spędzania czasu poprzez zajęcia poza lekcyjne. 7. Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci poprzez działania w ramach pomocy psychologiczno pedagogicznej. Ewaluacja działań. 8. Wspieranie wszechstronnego rozwoju uczniów ze szczególnym zwróceniem uwagi na uczniów sześcioletnich i młodszych.. 9. Minimalizowanie trudności edukacyjnych uczniów, w tym stała współpraca z rodzicami uczniów objętych programem pomocy psychologiczno pedagogicznej na terenie szkoły. 10. Realizowanie działań profilaktycznych i interwencyjnych przez pedagoga szkolnego oraz innych pracowników szkoły. 11. Zapobieganie zachowaniom agresywnym i przemocy. Profilaktyka agresji.
12. Rozwijanie umiejętności interpersonalnych. 13. Indywidualna praca z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze. 14. Podnoszenie świadomości pedagogicznej rodziców w zakresie istotnych zagadnień dotyczących zagrożeń współczesnego świata. 15. Pozyskiwanie rodziców do współpracy ze szkołą. 16. Organizowanie w szkole imprez tematycznych, konkursów, przedstawień, spotkań oraz dni otwartych szkoły. 17. Rozwijanie kompetencji czytelniczych. Promowanie czytelnictwa wśród dzieci. 18. Współpraca z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły oraz środowiskiem lokalnym. 19. Realizowanie programów prozdrowotnych i profilaktycznych. Cele główne Programu Profilaktyki: 1. Eliminowanie zachowań problemowych. Kształtowanie prawidłowych zachowań. Profilaktyka agresji i uzależnień. Organizowanie przedsięwzięć wspierających uczniów w rozwoju psychospołecznym. 2. Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów w kontekście praw dziecka i praw człowieka. Promowanie sukcesów na forum klasy, szkoły i w środowisku lokalnym. 3. Promocja zdrowego i bezpiecznego stylu życia. Inicjowanie i wzmacnianie czynników wspierających rozwój dziecka. W celu realizowania w/w należy: - zapoznawać uczniów z zapisami dokumentów Szkoły oraz dokumentami dot. praw dziecka i człowieka - zapoznawać uczniów z uznanymi wartościami ogólnoludzkimi - wzmacniać poczucie własnej wartości dziecka - rozwijać umiejętności bezpiecznego i zdrowego funkcjonowania we współczesnym świecie, w tym bezpiecznego korzystania z technologii komunikacyjnej - stosować wybrane zasady komunikacji asertywnej Ponadto:
- Na bieżąco monitorować zachowanie uczniów, obserwować uczniów pod kątem ewentualnego używania substancji psychoaktywnych, monitorować realizację szkolnych programów wychowawczego i profilaktyki oraz ilość godzin nieobecnych na zajęciach lekcyjnych. - Informować i konsultować zadania z nauczycielami i rodzicami / opiekunami prawnymi / uczniów. - Obserwować uczniów pod kątem ewentualnej przemocy w rodzinie. - Kontynuować doskonalenie nauczycieli w zakresie profilaktyki wychowawczej. Realizacja Programu wymaga od nauczycieli i wychowawców przeprowadzenia wielu rozmów z uczniami, rodzicami, pedagogiem i innymi pracownikami Szkoły, aktywnego uczestnictwa w Zespołach Wychowawczych, obserwacji, analiz dokumentów oraz prowadzenia zajęć profilaktyczno wychowawczych. Działania nauczycieli będą wspierane przez Dyrektora Szkoły, pedagoga, pracowników PPP i SPPP, innych instytucji wspomagających pracę szkoły oraz Rzecznika Praw Ucznia. CELE SZCZEGÓŁOWE: Cel 1: Eliminowanie zachowań problemowych. Kształtowanie prawidłowych zachowań. Zapobieganie zachowaniom agresywnym, Przemocy i uzależnieniom. Organizowanie przedsięwzięć wspierających uczniów w rozwoju psychospołecznym. Cele operacyjne- przewidywane efekty Uczeń: - zna przyczyny konfliktów i zachowań agresywnych - rozumie ich wpływ na relacje międzyludzkie - potrafi rozpoznawać stany emocjonalne własne i innych - podejmuje próby rozwiązywania problemów i konfliktów drogą kompromisów i mediacji
- zna skutki i konsekwencje zachowań agresywnych - zna skutki i konsekwencje zachowań związanych z używaniem środków odurzających, dopalaczy, narkotyków i alkoholu. - wie jak powinien zachowywać się wobec rówieśników i dorosłych - zna normy dobrego zachowania w różnych sytuacjach - zna zasady zdrowej rywalizacji sportowej i mądrego kibicowania - wie, co to jest tolerancja i jak być tolerancyjnym cele zadania formy realizacji realizatorzy Termin cel 1 - integrowanie zespołów klasowych oraz społeczności szkolnej - Rozwijanie umiejętności interpersonalnych - doskonalenie umiejętności pracy w zespole - kształtowanie postaw prospołecznych -Zajęcia GWZ, zajęcia świetlicowe, PŚP, gry i zabawy integrujące /wg potrzeb/, dramy itp. - udział w zajęciach integracyjnych, świetlicowych, wyjściach, wycieczkach i uroczystościach - gry i zabawy integrujące. - Światowy Dzień Tolerancji - Udział w akcjach charytatywnych Wychowawcy, wychowawcy świetlicy,, opiekun Samorządu Uczniowskiego, pedagog - nauczyciele w-f, wychowawcy 09.2015-06.2016 - wprowadzanie zasad sportowej rywalizacji i mądrego kibicowania - dbałość o kulturę słowa, eliminowanie wulgaryzmów - uczestnictwo w zawodach i imprezach sportowych - konkursy językowe, uczestnictwo w imprezach kulturalnych - wychowawcy - nauczyciele języków - pedagog
- przeciwdziałanie aktom agresji, przemocy rówieśniczej - kształtowanie świadomości skutków i konsekwencji własnego zachowania - kształtowanie świadomości skutków używania środków psychotropowych, dopalaczy, narkotyków i alkoholu - promowanie poprawnej polszczyzny - spotkania z przedstawicielami instytucji wspomagających pracę szkoły, zajęcia profilaktyczne - zajęcia w ramach realizacji programów profilaktycznych - Policjant - wychowawca Cel 2: Wyrównywania szans edukacyjnych uczniów w kontekście praw dziecka i praw człowieka. Praca z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze oraz mającym problemy dydaktyczne. Praca z uczniem zdolnym. Promowanie sukcesów na forum klasy, szkoły i w środowisku lokalnym. Cele operacyjne przewidywane efekty Uczeń: - potrafi rozwiązywać konflikty bez używania przemocy - nawiązuje prawidłowe relacje w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi - wie, do kogo udać się w szkole w sytuacjach trudnych - zna swoje prawa i obowiązki - regularnie uczęszcza do szkoły - stara się osiągać jak najlepsze wyniki w nauce
- rozwija swoje pasje i zainteresowania także poprzez udział w zajęciach organizowanych przez szkołę - stara się pracować nad swoim zachowaniem - ma poczucie własnej godności i szanuje godność innych zadania formy realizacji realizatorzy termin Cel 2 - uczenie konstruktywnych metod rozwiązywania konfliktów - pedagogizacja rodziców dot. radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych i trudnych - organizowanie pomocy psychologiczno pedagogicznej na terenie szkoły - pogadanki, rozmowy, dramy itp. w ramach GZW - zebrania z rodzicami, konsultacje, rozmowy - wskazywanie miejsc i instytucji świadczących pomoc na rzecz dziecka i rodziny - udzielanie pomocy psychologiczno pedagogicznej na terenie szkoły - dostosowywanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb uczniów - zapewnienie możliwości uczestnictwa w zajęciach wyrównujących szanse edukacyjne - wychowawcy, pedagog, nauczyciele przedmiotów - pedagog, wychowawcy, nauczyciele - przedstawiciele instytucji współpracujących ze szkołą / PPP i PPPP /. rok szkolny 2015/2016 - wg potrzeb - wskazywanie sposobów nawiązywania dobrych relacji z rówieśnikami i dorosłymi lekcje wychowawcze, rozmowy wychowawcze z pedagogiem, zespoły wychowawcze -poradnictwo dla rodziców - współpraca z instytucjami wspomagającymi pracę szkoły / Policja, Sąd, GOPD, PPP itp./ - psycholog PPP, pedagog - wychowawcy klas, pedagog - wskazywanie właściwych, pożądanych postaw - wdrażanie do - realizacja klasowych programów wychowawczo profilaktycznych - realizacja programów profilaktycznych
odpowiedzialnego korzystania z własnych praw i obowiązków - premiowanie uczniów za bardzo wysoką frekwencję - warsztaty doskonalące umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych - monitorowanie uczęszczania na zajęcia lekcyjne - monitoring realizacji obowiązku szkolnego - kształtowanie poczucia godności ludzkiej w kontekście zapisów prawa - zajęcia wychowawcze, apele i imprezy okolicznościowe Cel 3: Promocja bezpiecznego i zdrowego stylu życia. Promocja zdrowego odżywiania. Inicjowanie i wzmacnianie czynników wspierających rozwój dziecka. Cele operacyjne przewidywane efekty Uczeń: - unika zachowań będących zagrożeniem dla niego i innych - potrafi powiedzieć nie - aktywnie spędza czas wolny - zna zasady ruchu drogowego - wie jak zachować się w czasie alarmu -zna zagrożenia związane z Internetem - posiada wiedzę nt. prawidłowego żywienia
- dba o higienę osobistą i otoczenia zadania formy realizacji realizatorzy Termin Cel 3 - uczeń jest bezpieczny w szkole i w środowisku - uczenie bezpiecznych zachowań w kontaktach z nieznajomymi - wpajanie zasad bezpieczeństwa w szkole i w środowisku: pogadanki, rozmowy, warsztaty, realizacja programów profilaktycznych -wychowawcy, nauczyciele, pedagog, wychowawcy świetlicy, realizatorzy programów profilaktycznych, Samorząd szkolny Rok szkolny 2015/2016 - uczenie asertywności - promowanie zdrowego stylu życia - wdrażanie zasad higieny umysłowej -realizacja programów prozdrowotnych, zasady zdrowego odżywiania, profilaktyka zdrowotna - doskonalenie umiejętności organizowania warsztatu pracy i dbałości o estetykę otoczenia Zajęcia biblioteczne i świetlicowe, GZW. -pedagog, wychowawcy, pielęgniarka szkolna - nauczyciel biblioteki - wychowawcy klas i świetlicy - wg. potrzeb - wskazywanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego -Dni Sportu,, pływackie i szachowe Zawody Sportowe Rodzice kontra Nauczyciele, inne zawody sportowe, wycieczki itp. - Dyrektor Szkoły - nauczyciele w-f, wychowawcy, rodzice maj / czerwiec 2016 - wdrażanie do korzystania z rożnych form aktywności fizycznej - uczenie zasad ruchu egzamin na Kartę rowerową - spotkanie z policjantem dla uczniów klas I - nauczyciele techniki i w-f -Komenda Policji - nauczyciele przyrody, -wg.potrzeb -wg. potrzeb
drogowego - popularyzacja wiedzy z zakresu ochrony przyrody - Dzień Ziemi, sprzątanie świata, zajęcia o tematyce ekologicznej wychowawcy - pedagog rok szkolny 2015/16 - uświadamianie zagrożeń związanych z używaniem substancji uzależniających, w tym dopalaczy - uświadamianie zagrożeń wynikających z wybuchu pożaru lub ładunków wybuchowych - wdrażanie do bezpiecznego korzystania z Internetu - sprzątanie grobów, Mogiła dziada pradziada ocal od zapomnienia Realizacja programu Bezpieczna Szkoła - rozmowy, pogadanki, programy Owoce w szkole, Szklanka mleka, profilaktyka próchnicy zębów - pogadanki w ramach GZW, lekcje przyrody, ścieżki, konkursy plastyczne - Policja - wychowawcy, nauczyciele informatyki, pedagog - dyrekcja, wychowawcy, nauczyciele przyrody, higienistka - promowanie zasad zdrowego odżywiania - wdrażanie zasad higieny osobistej i higieny otoczenia
Odpowiedzialni za realizację zadań: Dyrektor Szkoły, wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog oraz inne osoby ujęte w programie. Termin realizacji: rok szkolny 2015/2016 Ewaluacja: badanie efektywności działań za pomocą dostępnych narzędzi badawczych, analiza dokumentacji wychowawców, pedagoga, analiza pracy i wniosków Zespołu ds. Ewaluacji, ocena realizacji programów profilaktycznych i prozdrowotnych Dowody realizacji: Zapisy w dokumentach, dokumentacja z prowadzonych analiz, sprawozdania z realizacji programów Opracowanie Raportu z roku 2015/16: wychowawcy/ raporty klasowe / i pedagog szkolny / raport zbiorczy / - czerwiec 2016