Szkoła Podstawowa nr 8 im. 1 WDP w Legionowie ul. Zegrzyńska 3 PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY Szkoły Podstawowej nr 8 im. 1 WDP w Legionowie Wydanie I Data wydania 20.09.2017 Podstawy prawne: PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY Szkoły Podstawowej nr 8 im. 1 WDP w Legionowie Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78,poz. 483 ze zm.). Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120, poz. 526). Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2017r. poz. 1189). Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.:dz.u. z 2016 r. poz. 1943 ze zm.). Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 59). Ustawa z 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 487). Ustawa z 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 783). Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2017r. poz. 957). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249). Statut Szkoły Podstawowej nr 8 im. 1 WDP w Legionowie Program wychowawczo - profilaktyczny został opracowany na podstawie diagnozy środowiska szkolnego: 1
wyników ewaluacji wewnętrznej, wyników nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora, wniosków i analiz z pracy zespołów zadaniowych, zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych, analizy dokumentacji szkolnej uczniów (opinie, orzeczenia, i in.) uwag, obserwacji, wniosków nauczycieli, uczniów, rodziców. Zebrane informacje wykazały, że głównymi problemami w szkole są: agresja słowna, fizyczna, cyberprzemoc, w niektórych klasach - niski poziom dyscypliny podczas lekcji, zachowania opozycyjne niektórych uczniów, nadpobudliwość, nadmierna ruchliwość, impulsywność, trudności w koncentracji uwagi, manipulowanie rówieśnikami i dorosłymi, nieradzenie sobie z emocjami objawiające się niskimi kompetencjami w zakresie społecznie akceptowanego sposobu wyrażania emocji i rozładowywania nadmiernego napięcia, obniżona samoocena. Oczekiwane efekty realizacji programu sylwetka absolwenta: Ma szacunek dla własnego państwa jako dobra wspólnego. Ma szacunek dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego, przygotowuje się do życia w rodzinie, społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego. Zna swoje prawa obywatelskie, rozumie zasady demokratycznego państwa. Jest prawy i odpowiedzialny. Rozróżnia dobre i złe uczynki w oparciu o system wartości obowiązujący w jego otoczeniu. Potrafi przewidywać konsekwencje swojego postępowania. Jest tolerancyjny. Rozumie, że różnice między ludźmi są czymś normalnym i pożądanym. W każdym człowieku stara się dostrzec coś dobrego i zrozumieć go. Potrafi samodzielnie zaplanować swoją przyszłość, swoje uczenie się, i staje się coraz bardziej samodzielny w dążeniu do dobra w jego wymiarze indywidualnym i społecznym. Jest twórczy i optymistyczny, ukierunkowany na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna w świecie. 2
Bezpiecznie i racjonalnie wykorzystuje narzędzia i technologie informatyczne, nie stosuje żadnej z form cyberprzemocy Jest gotowy do współpracy i pracy w zespole. Jest życzliwy. Szanuje potrzeby innych, respektuje ich prawa. Jest kulturalny, postępuje zgodnie z zasadami fair play. Prowadzi zdrowy tryb życia. Potrafi rozpoznawać zagrożenia wynikające z zachowań ryzykownych i asertywnie im przeciwdziałać. Cele główne programu: Promowanie zdrowego stylu życia, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z różnymi trudnymi sytuacjami i problemami bez nadmiernego napięcia, rozwijanie umiejętności rozumienia siebie, współżycia z innymi oraz znajdowania w samym sobie oparcia w trudnych sytuacjach. Cele szczegółowe: 1. Wzajemne poznawanie się oraz doskonalenie umiejętności komunikacyjnych, budowanie zaufania i integrowanie zespołów klasowych. 2. Poznawanie sposobów radzenia sobie ze stresem i agresją, wzmacnianie poczucia własnej wartości. 3. Rozbudzanie i rozwijanie indywidualnych zainteresowań i hobby uczniów. 4. Wskazywanie na szkodliwość używek i ukazywanie zagrożeń, jakie niosą ze sobą uzależnienia. 5. Propagowanie zdrowego trybu życia i wartościowych rozrywek właściwe zagospodarowanie czasu. 6. Rozwiązywanie konfliktów z wykorzystaniem metod mediacji i negocjacji. Oczekiwane efekty realizacji programu portret absolwenta: uczeń potrafi skutecznie porozumiewać się, rozwiązywać problemy, podejmować właściwe decyzje zdobędzie informacje o zagrożeniach związanych z uzależnieniami, pozna sposoby radzenia sobie z nimi potrafi budować pozytywny obraz siebie, dokonywać samooceny, pozna swoją wartość 3
pozna sposoby dbania o swoje zdrowie, będzie potrafił właściwie wykorzystać czas wolny, rozwijać swoje zdolności i zainteresowania zdobędzie doświadczenie we wspólnym planowaniu i współdziałaniu Metody: dyskusja dydaktyczna, drama, pogadanka i inne, z dużą przewagą metod aktywizujących, metoda projektu. Formy pracy: zbiorowa, grupowa, indywidualna. PROGRAM DZIAŁAŃ L.p Obszar działania Cele szczegółowe Sposoby realizacji Odpowiedzialni za realizację 1. Budowanie - wszyscy pozytywnego nauczyciele, obrazu siebie, - pedagog szkolny, adekwatnej - psycholog szkolny samooceny, - wychowawcy klas rozumienie swoich uczuć - rozpoznawanie uczuć oraz uczenie umiejętności otwartego ich wyrażania; - uczenie wyrażania emocji w sposób społecznie akceptowany - budzenie i rozwijanie poczucia własnej wartości. - godziny z wychowawcą; - spotkania z pedagogiem szkolnym; - spotkania z psychologiem szkolnym - stwarzanie szans do odnoszenia sukcesów - wzmacnianie najmniejszych nawet sukcesów Ewaluacja - obserwacja zachowań uczniów - rozmowy indywidualne z uczniami 4
2. Budowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole, tworzenie warunków do budowania pozytywnych relacji interpersonalnych, wzmocnienie wychowawczo opiekuńczej funkcji szkoły. umiejętności pracy w grupie; - przestrzeganie ustalonych reguł zachowań i regulaminów; - budzenie świadomości własnej roli w grupie. - demokratyzacja społeczności uczniów - SU poczucia bezpieczeństwa; inteligencji emocjonalnej (rozpoznawanie własnych i cudzych emocji, wyrażanie i kontrola emocji) - uznawanie prawa do własnego celu życia; - nauka otwartego mówienia o swoich potrzebach. - realizacja programów profilaktycznych - udział oraz współorganizowanie imprez i uroczystości klasowych i szkolnych; - wycieczki; - organizowanie pomocy koleżeńskiej. - organizacja i uczestniczenie w akcjach charytatywnych, działalność wolontariatu, realizowanie projektów. - godziny z wychowawcą; - spotkania klas z pedagogiem, psychologiem, programy profilaktyczne - organizowanie wspólnego świętowania, tworzenie szkolnych rytuałów - organizowanie pomocy koleżeńskiej; - opieka starszych nad młodszymi; - współtworzenie regulaminów. - dyrekcja szkoły - wychowawcy klas, nauczyciele uczący, - świetlica, - opiekun Samorządu Uczniowskiego, SU - Rada Rodziców - wychowawcy, - pedagog i psycholog szkolny, - wychowawcy świetlicy. - obserwacja zachowań uczniów, - ankieta określająca zaspokojenie potrzeb uczniów. - obserwacja uczniów pod kątem więzi koleżeńskiej i skuteczności pomocy. 5
3. Monitorowanie i wspomaganie wszechstronnego rozwoju ucznia. Wzmocnienie i rozszerzenie specjalistycznej pomocy psychologiczno pedagogicznej. 4. Propagowanie zdrowego stylu życia. Promocja zdrowia. - uświadomienie znaczenia stresu dla zdrowia człowieka; - uczenie sposobów radzenia sobie z nadmiernym stresem. - uświadamianie konieczności umiejętnego - rozwiązywania konfliktów, rozwijanie umiejętności negocjacji i mediacji - uczenie umiejętności wymiany poglądów w sposób przyjazny i kulturalny, ze świadomością prawa do popełniania błędów - uświadomienie znaczenia higieny osobistej i otoczenia; - nauka prawidłowego żywienia; - godziny z wychowawcą; - spotkania z pedagogiem, psychologiem i pielęgniarką szkolną; - sprawdziany próbne, oswajanie uczniów ze stresem, z sytuacją egzaminacyjną - pedagogizacja rodziców - zapoznanie z prawami ucznia, prawami człowieka - tworzenie regulaminów, procedur, dokumentów regulujących życie społeczności uczniowskiej - zawieranie kontraktów wychowawcy z uczniem - promowanie pozytywnych postaw np. konkurs super kolega, super koleżanka, super świetliczak - Znajdź właściwe rozwiązanie profilaktyka palenia tytoniu dla uczniów klas gimnazjalnych - zajęcia wychowania fizycznego, - zajęcia pozalekcyjne 6 - wychowawcy, - pedagog, - psycholog, - pielęgniarka. - praca na lekcjach; - wychowawcy, - nauczyciele przedmiotów, - wychowawcy, - nauczyciele uczący, - pielęgniarka szkolna, - wychowawcy świetlicy. - obserwacja uczniów, ich zachowań i wzajemnych relacji - wymiana informacji między wychowawcami i nauczycielami uczącymi (spotkania zespołu wychowawczego, nauczycielskich zespołów klasowych) - analiza treści prac uczniów - rozmowy z rodzicami - badania lekarskie; - wyniki sportowe; - kontrola higieny osobistej - analiza frekwencji na zajęciach pozalekcyjnych
- propagowanie aktywności ruchowej; - uświadomienie wpływu używek (dopalacze, narkotyki, alkohol, papierosy) na organizm człowieka; - uczenie umiejętności asertywnego odmawiania; potrzeby bezpiecznej i higienicznej pracy - rozwijanie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych - dostarczanie wiedzy na temat bezpiecznego korzystania z urządzeń elektronicznych - uświadomienie ryzyka związanego z cyberprzemocą finansowane przez Wydział Zdrowia Publicznego i Spraw Społecznych Urzędu Miasta - spotkania z pielęgniarką szkolną; - zajęcia sportowo-rekreacyjne w szkole, - wycieczki, zajęcia sportowe. - organizacja dni promocji zdrowia - realizacja projektów w-f z klasą, Trzymaj formę, piknik rodzinny, rajd rowerowy, rajd pieszy. - nauczyciele przyrody - dyrektor szkoły - pedagog i psycholog 7
5. Wspomaganie rozwoju uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji: rodzinnej, środowiskowej, zdrowotnej, rozwojowej. Pomoc w pokonywaniu trudności w nauce. - poznawanie swoich mocnych i słabych stron, uzdolnień, zainteresowań; - uświadomienie dzieciom, możliwości korzystania ze wsparcia osób dorosłych (nauczyciele, pedagog, psycholog) - rozbudzenie zainteresowania własnym rozwojem - wsparcie prawidłowego rozwoju uczniów - godziny z wychowawcą; -praca nauczycielskich zespołów klasowych, - pomoc psychologicznopedagogiczna w szkole, (zajęcia logopedyczne, terapia pedagogiczna, socjoterapia) - współpraca z PPP, - praca z uczniem zdolnym - praca z uczniem z trudnościami w nauce - rozwijanie kompetencji informatycznych dzieci i młodzieży - upowszechnianie czytelnictwa, rozwijanie kompetencji czytelniczych wśród dzieci i młodzieży - koła zainteresowań, - pomoc koleżeńska - projekty profilaktyczne wspomagające ucznia w nauce - wychowawcy, - nauczyciele uczący, - pedagog, - psycholog, - opiekunowie kół zainteresowań - szkolni specjaliści - dyrektor szkoły - ocena wyników nauczania; - ocena wyników konkursów; - analiza udziału w zajęciach korekcyjno - kompensacyjnych - zestawienie osiągnięć artystycznych, sportowych, dydaktycznych 6. Przeciwdziałanie trudnościom wychowawczym. Zwiększenie efektywności działań wychowawczych w - przeciwdziałanie agresji w szkole; postaw społecznych - rozpoznawanie i niwelowanie objawów - systematyczne diagnozowanie problemów szkolnych uczniów, - badanie klimatu szkoły, - realizacja programów profilaktycznych ze szczególnym uwzględnieniem - wychowawcy, - pedagog, psycholog - nauczyciele świetlicy. - analiza sprawozdań z pracy wychowawców oraz agend szkolnych; - świetlica - psychologów i pedagogów 8
celu zapobiegania problemom i eliminacji zachowań niepożądanych: agresji słownej, fizycznej i cyberprzemocy. 7. Przeciwdziałanie przemocy w szkole oraz zapobieganie problemom z nią nadpobudliwości - rozpoznawanie trudności rozwojowych uczniów podstawowych umiejętności społecznych, edukacji informatycznej - doskonalenie umiejętności wychowawczych nauczycieli (przygotowanie kadry pedagogicznej pod kątem realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem zjawiskom patologii i innym problemom dzieci i młodzieży). - szkolenia nauczycieli dotyczące specyfiki pracy z uczniami ze zdiagnozowanym ADHD, ZA, zagrożeniem niedostosowaniem społecznym i in.) - doskonalenie umiejętności wychowawczych rodziców (w ramach pedagogizacji), - dostarczanie informacji o nowej literaturze; - sprawny przepływ informacji pomiędzy nauczycielami, świetlicą, pedagogiem i psychologiem - propagowanie pozytywnych postaw - praca zespołu wychowawczego szkoły - relacje uczeń-nauczyciel oparte na wzajemnym - Dyrektor szkoły, - zespół wychowawczy szkoły - analiza sprawozdań wychowawców i pedagoga. 9
związanych. Poprawa efektywności działań wychowawczych, ograniczenie skali występowania zjawisk patologicznych, redukowanie zachowań agresywnych. 8. Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży. - uczenie zastosowania podstawowych umiejętności prospołecznych, - uświadomienie, że przemoc i agresja nie są skutecznymi sposobami realizacji własnych celów, - uświadamianie konsekwencji agresji i przemocy, alternatywnych umiejętności wobec agresji umiejętności planowania wolnego czasu, wyboru sposobów rekreacji; - rozbudzanie szacunku, podmiotowe traktowanie ucznia - programy proponowane przez Urząd Miasta oraz udział w ogólnopolskich projektach, programach przeciw agresji i przemocy. - godziny z wychowawcą, rozmowy z pedagogiem, psychologiem, - pomoc materialna uczniom, - bezpłatne obiady w stołówce szkolnej - spotkania z przedstawicielami policji - zawieranie kontraktów z uczniami, rodzicami - zorganizowanie spotkań z Policją, Strażą Miejską, Strażą Pożarną w ramach profilaktyki zachowań przemocowych w szkole ze szczególnym uwzględnieniem przemocy werbalnej oraz cyberprzemocy - organizowanie dyskotek klasowych, szkolnych, - organizowanie imprez środowiskowych - organizowanie wycieczek; - szeroka oferta różnorodnych wychowawcy, - pedagog, - psycholog, - nauczyciele religii. - dyrektor szkoły, - wychowawcy, - nauczyciele, - opiekunowie kół. - Samorząd Uczniowski - analiza wyników zajęć sportowych i innych osiągnięć szkolnych - analiza frekwencji uczniów na tych zajęciach 10
zainteresowań. - zainteresowanie wolontariatem, działaniami na rzecz innych ludzi zajęć pozalekcyjnych, - udział w licznych akcjach charytatywnych organizowanych przez SU, - koła zainteresowań; - udział w szerokiej ofercie konkursowej 9. Rozbudzanie uczuć patriotycznych i zainteresowań środowiskiem lokalnym. Kształtowanie postaw obywatelskich, społecznych, patriotycznych. postaw tolerancji i szacunku dla innych ludzi - wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej -kształtowanie szacunku do środowiska przyrodniczego - podejmowanie działań na rzecz środowiska lokalnego np. wolontariat. - udział w uroczystościach szkolnych, miejskich -udział w organizowanych przez miasto akcjach, konkursach, imprezach - pogłębienie wiedzy o Mazowszu -budowanie i umacnianie więzi uczniów z naszym miastem i regionem -uwzględnienie różnorodności kulturowej, społecznej, ekonomicznej, etnicznej w procesie dydaktyczno - wychowawczym Dyrektor szkoły wychowawcy - sprawozdania z pracy wychowawców - kalendarz imprez szkolnych 11
DZIAŁANIA UKIERUNKOWANE NA NAUCZYCIELI Lp. Rodzaj działania Tematyka 1. Szkolenia Rady Pedagogicznej. Wg harmonogramu szkoleń na rok szkolny 2017/2018 (zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami szkoły) 2. Samodoskonalenie nauczycieli. 1. Samodzielne studiowanie fachowej literatury pedagogicznej i psychologicznej. 2. Udział w programach i działaniach profilaktycznych realizowanych przez inne instytucje (Urząd Miasta, poradnie, instytucja pozarządowe, CSP). 3. Spotkania z pedagogiem i psychologiem szkolnym 4. Spotkania z policjantami z Wydziału ds. Nieletnich i Patologii oraz przedstawicielami innych instytucji pracujących na rzecz wychowania. 1. Rozpoznawanie środowisk uczniów i analizowanie występujących w nich problemów wychowawczych. 2. Rozwiązywanie problemów uczniów sprawiających trudności wychowawcze. 3. Tworzenie właściwego klimatu szkoły. 1. Możliwości współpracy i współdziałania i policją, strażą miejska w przeciwdziałaniu problemom wychowawczym: przemocy, uzależnieniom, agresji. 2. Kierunki współdziałania z poradnia psychologiczno-pedagogiczną w zakresie rozwiązywania trudności wychowawczych uczniów szkoły podstawowej. 12
DZIAŁANIA UKIERUNKOWANE NA RODZICÓW Lp Rodzaj działań Tematyka 1. Pedagogizacja rodziców. 1. Główne zasady higieny pracy umysłowej uczniów szkoły podstawowej tworzenie optymalnych warunków do nauki. 2. Podstawowe zagrożenia w procesie wychowania dzieci i młodzieży i ich pokonywanie przekazanie doświadczeń szkoły w tym zakresie. 3. Czynniki sprzyjające powstawaniu agresji i przemocy oraz skuteczne metody przeciwdziałania. 4. Obowiązki rodziców w zakresie kształcenia i wychowania dzieci wynikające z uregulowań prawnych. 5. Odpowiedzialność nieletnich i ich rodziców za popełniane wykroczenia i przestępstwa. 6. Jak rozmawiać z dzieckiem, jak wspólnie rozwiązywać problemy? 7. Jak radzić sobie z problemami wychowawczymi wieku dojrzewania? 8. Czas wolny dzieci i młodzieży podstawowe zasady wypoczynku i rekreacji. 9. Zagrożenia wynikające z uzależnień ochrona dzieci i młodzieży przed nałogami. 10. Funkcjonowanie instytucji powołanych do świadczenia pomocy rodzinie w procesie wychowania dzieci i młodzieży. 13
2. Spotkania z pedagogiem i psychologiem szkolnym, pedagogiem wspomagającym. 1. Rozpoznawanie środowiska ucznia i analiza występujących w nich problemów. 2. Spotkania psychologa i pedagoga szkolnego z rodzicami uczniów sprawiających trudności wychowawcze. 3. Organizowanie spotkań dla rodziców dzieci z orzeczeniem w celu ustalenia metod pracy w domu. 14