SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W ŁOSIENIU WSTĘP Szkolny Program Wychowawczy i Szkolny Program Profilaktyki, realizowane w latach ubiegłych poddane zostały modyfikacji, polegającej na scaleniu obydwu programów w niniejszy, uwzględniając aktualną sytuację wychowawczą w szkole oraz wytyczne zawarte w nowej podstawie kształcenia ogólnego. Potrzeby i zasoby szkoły - zakresu wychowania i profilaktyki - diagnozowane są corocznie na podstawie: Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami, Bieżących obserwacji zachowań uczniów na lekcjach, podczas przerw, zajęć świetlicowych i pozalekcyjnych, a także na wycieczkach oraz imprezach szkolnych, Analizy niepowodzeń szkolnych dokonywanej systematycznie, nie rzadziej niż co semestr, Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczych, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty uwag, dokumentacja pedagoga szkolnego, notatki służbowe, indywidualnie zawierane kontrakty. Wnikliwa analiza posiadanych informacji pozwoliła wyłonić podstawowe problemy występujące w szkole, którymi są: Naruszenia dyscypliny szkolnej, Agresja i przemoc rówieśnicza, Wagary, Zachowania ryzykowne sięganie po używki i samookaleczenie się, Specyficzne problemy okresu dorastania (konflikty, zachowania opozycyjno - buntownicze, trudności emocjonalne, adaptacyjne, lęki, akceptacja własnego ciała, i inne), Nieumiejętność korzystania z zasobów Internetu. Analizując zagrożenia występujące wśród uczniów i ich rodziców uwzględniono również problemy istniejące w środowisku lokalnym, którym występuje duże bezrobocie. W wielu przypadkach rodzice naszych uczniów podejmują pracę zarobkową na terenie państw Unii Europejskiej. W związku z tym wyróżniliśmy następujące obszary problemowe: Bezrobocie i zubożenie rodzin Niska samoocena dzieci i ich rodziców (szczególnie po utracie pracy przez rodziców, zarobkowy wyjazd za granicę) 1
Zaburzone więzi rodzinne, a tym samym wpływy wychowawcze środowiska rodzinnego, co skutkuje nadmiernym wpływem, nie zawsze korzystnego środowiska rówieśniczego Trudności w wyrównywaniu szans edukacyjnych i wychowawczych z terenów wiejskich. I. WIZJA SZKOŁY I MODEL ABSOLWENTA Jesteśmy szkołą wspierającą rodziców w wychowaniu dobrego, kulturalnego, wykształconego i odpowiedzialnego człowieka, który osiągnie sukces w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym. Naszym uczniom służymy pomocą w wytyczaniu drogi, wybieraniu celów oraz dążeń życiowych, ukierunkowanych na poszukiwanie prawdy, dobra i piękna. Wprowadzamy ich w świat wiedzy. Wychowujemy w duchu patriotycznym i uniwersalnych wartości humanistycznych. Kształtujemy postawy uczniów minimalizujące negatywny wpływ zagrożeń rozwojowych. Absolwent Publicznego Gimnazjum w Łosieniu: 1. Jest przygotowany do dalszego kształcenia, posiada ogólną wiedzę i kluczowe umiejętności, niezbędne we współczesnym świecie, do których należą przede wszystkim: - posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi, - wyszukiwanie, selekcjonowanie i krytyczna analiza informacji, - rozpoznawanie własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się - pracy zespołowej. 2. Akceptuje siebie mając świadomość mocnych i słabych stron. 3. Pracuje nad własnym rozwojem, budując swój system wartości, rozwija swoje pasje i zainteresowania. 4. Jest aktywny i twórczy - potrafi zaprezentować i obronić swoje zdanie, szanuje tych, którzy mają odmienne poglądy. 5. Potrafi wybrać właściwe wzorce moralne. 6. Umie rzetelnie pracować, ma szacunek dla pracy, jest samodzielny i odpowiedzialny. 7. Potrafi samodzielnie i krytycznie myśleć oraz podejmować właściwe decyzje. 8. Jest wrażliwy na otaczającą przyrodę, piękno natury, szanuje człowieka i środowisko naturalne. 9. Potrafi radzić sobie z zagrożeniami życia codziennego oraz rozwojowymi. II. GŁÓWNE CELE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE 1. Uświadomienie wartości służących osobowemu rozwojowi uczniów. 2. Kształtowanie zdrowego stylu życia i inspirowanie harmonijnego rozwoju. 3. Kształtowanie wrażliwości moralnej oraz potrzeby poznawania samego siebie. 2
4. Budzenie zainteresowań szeroko rozumianą przestrzenią własnego kraju, Europy i świata oraz swobodnej w niej orientacji. 5. Uświadomienie wartości związanych z ogólnoludzkim dziedzictwem kulturowym. 6. Rozwijanie wiedzy o problemach cywilizacyjnych współczesnego świata oraz o możliwościach i potrzebie ich rozwiązywania. 7. Pogłębianie poczucia przynależności do ogólnie pojmowanej wspólnoty ludzkiej. 8. Budowanie poczucia własnej wartości i przydatności działania na rzecz wspólnego dobra. 9. Uświadomienie idei wolności poprzez rozumienie i poszanowanie elementarnych praw człowieka. 10. Kształtowanie i propagowanie poprawnego i pięknego języka ojczystego, nie tylko na lekcjach, w szkole, ale i poza nią. 11. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 12. Kształtowanie i wzmacnianie pozytywnego i realnego poczucia własnej wartości. 13. Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji i radzenia sobie w sytuacjach trudnych. 14. Dbanie o zdrowie i bezpieczeństwo uczniów oraz nauczycieli w środowisku szkolnym. III. STRATEGIE WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNE Cele i zadania programu realizowane będą w oparciu o następujące strategie: Dostarczanie informacji na temat celów i treści kształcenia oraz efektów pracy, jasne kryteria oceniania, wskazywanie mocnych i słabych stron ucznia. Wyrażanie emocji, inicjowanie dyskusji umożliwiających wyrażanie własnych poglądów, szczerości i otwartości w dyskusji, podejmowanie tematów trudnych, dotyczących jednostki i grupy. Podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami, wspólne rozwiązywanie problemów i konfliktów, inspirowanie współpracy między uczniami. Bycie wzorem, autorytetem dla ucznia, wskazywanie reguł i norm postępowania na lekcji, w szkole i w otoczeniu innych ludzi. Stwarzanie różnorodnych sytuacji wychowawczych, aktywne i refleksyjne pełnienie ról w klasie i w szkole, dzielenie się efektami własnej pracy z innymi. Stwarzanie warunków do wyboru różnej aktywności przez ucznia oraz różnych strategii umożliwiających mu korzystanie z własnych zasobów i niwelowanie indywidualnych deficytów. Pomoc w identyfikacji i rozwiązywaniu zaistniałych problemów, udzielanie wsparcia w sytuacjach trudnych. 3
IV. ZADANIA DO REALIZACJI 1. Działania adresowane do wszystkich uczniów Poznanie uczniów, ich potrzeb i możliwości rozwojowych; Udzielanie wsparcia i pomocy w rozwiązywaniu pojawiających się trudności w nauce, komunikacji interpersonalnej, pomoc w adaptacji w nowym środowisku szkolnym; Integracja zespołu klasowego oraz zespołu rodziców; Wypracowanie form współpracy z rodzicami; Efektywne uczenie się; Uświadomienie w zakresie zagrożeń płynących z Internetu; Umiejętność pracy w zespole; Profilaktyka zachowań agresywnych; Świadomość własnych możliwości i ich rozwijanie, koncentracja na samorozwoju; Podejmowanie przez młodzież decyzji o wyborze kierunku swojego kształcenia, czyli pierwszej decyzji zawodowej; Radzenie sobie ze stresem w obliczu egzaminu gimnazjalnego; Profilaktyka uzależnień: nikotyna, alkohol, narkotyki, dopalacze, komputer. Zadania Formy realizacji Uwagi - Omówienie na lekcjach wychowawczych organizacji roku (wrzesień) szkolnego, podstawowych zapisów Statutu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na zapisy WSO, Szkolnego Programu Wychowawczo- Profilaktycznego oraz procedur szkolnych. 1. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami, w tym prawami i obowiązkami ucznia - Zwrócenie szczególnej uwagi na poziom frekwencji w klasach. Na bieżąco wychowawcy - Przypominanie o obowiązku noszenia odpowiedniego stroju w czasie zajęć lekcyjnych oraz podczas uroczystości szkolnych (strój galowy) Na bieżąco wszyscy nauczyciele 4
- Zapoznanie uczniów z zapisami Statutu dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających, opuszczania szkoły podczas zajęć lekcyjnych, oraz procedurami interwencji szkoły w sytuacjach ryzykownych zachowań uczniów. (wrzesień) całoroczny nadzór 2. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od agresji, przemocy i uzależnień środowiska wychowawczego szkoły. 3. Propagowanie szacunku dla kultury i tradycji oraz zdrowego stylu życia, i twórczego samorozwoju - Realizowanie działań profilaktycznych zmierzających do wyeliminowania zagrożeń związanych z paleniem papierosów, zażywaniem alkoholu, narkotyków i dopalaczy - Systematyczne monitorowanie boiska, toalet i pomieszczeń szkoły, wskazanych przez uczniów jako niebezpieczne, w ramach dyżurów pełnionych przez nauczycieli i zainstalowanego monitoringu. - Dbanie o przestrzeganie przez uczniów zakazu stosowania agresji w środowisku szkolnym - Kultywowanie tradycji i obrzędowości narodowej, lokalnej i szkolnej. Omawianie tematyki z tego zakresu na lekcjach wychowawczych - Zachęcanie uczniów do udziału w akcjach profilaktycznych i charytatywnych organizowanych w szkole - Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień. - Organizowanie szkolnych kampanii, debat i konkursów - Opracowywanie gazetek tematycznych, plakatów, ulotek - Aktualizacja gablot osiągnięć szkolnych, tablic dyplomowych. pedagog szkolny, Dyrekcja i nauczyciele dyżurujący Wszyscy pracownicy szkoły, cały rok zgodnie z kalendarzem świąt i uroczystości Nauczyciele, opiekunowie SKW, PCK Pedagog szkolny, Nauczyciele, SU Uczniowie 5
4. Przeciwdziałanie sytuacjom stresowym 5. Kształtowanie oraz wzmacnianie poczucia własnej wartości, budowanie postaw empatii i zaufania 6. Zintegrowanie zespołu klasowego 7. Rozwijanie u uczniów umiejętności radzenia sobie z presją rówieśników 8. Kształtowanie umiejętności pracy w grupie 9. Kształtowanie postawy odpowiedzialności za własne środowisko szkolne 10. Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabianie nawyku poszanowania go 11. Kształtowanie postaw asertywnych poprzez - Zapoznanie ze szkołą i jej najbliższym otoczeniem - Klasowe zajęcia adaptacyjne i integracyjne - Uroczyste pasowanie na: przedszkolaka, pierwszoklasistę i gimnazjalistę - Organizowanie imprez klasowych w celu bliższego poznania się (wycieczki, ogniska, dyskoteki, andrzejki, mikołajki) - Organizowanie warsztatów tematycznych - Ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia zasady obowiązujące obie strony uczeń-nauczyciel Godziny wychowawcze poświęcone tematom związanym z zainteresowaniami uczniów - Godziny wychowawcze dotyczące asertywności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych Zajęcia z zakresu: - Komunikacji interpersonalnej - Budowania zaufania do innych - Poszanowania odmienności - Godziny oraz rozmowy wychowawcze -Udział uczniów w samoocenie - Motywowanie uczniów do korzystania z pomocy pedagoga szkolnego - Spotkania z kuratorem sądowym lub policjantem - Psychoedukacyjne zajęcia z asertywności Dzień Integracji Dyrekcja pedagog szkolny,, nauczyciel WDŻ, pedagog szkolny pedagog szkolny Wszyscy pracownicy szkoły Pedagog szkolny pedagog szkolny, 6
- sztukę odmawiania - wzajemnie wspieranie - werbalizację potrzeb 12. Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: poznawanie swoich mocnych stron, docenianie własnych sukcesów - Realizacja na lekcjach wychowawczych tematów o systemie wartości, kształtowaniu charakteru - Spotkania z pedagogiem i psychologiem - Organizowanie kół zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, umiejętności, uzdolnień - Promowanie sukcesów młodzieży poprzez system nagród, dyplomy. - Działalność w organizacjach szkolnych i kołach zainteresowań Dyrekcja, opiekunowie 13. Uświadomienie młodzieży zagrożeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych, promocja zdrowia 14. Kształtowanie postawy tolerancji wobec innych zachowań i ludzi oraz umiejętności minimalizujących zachowania agresywne i zapobiegających dyskryminacji 15. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowane decyzje i zachowania 16. Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień Wolontariat - Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na wszystkich zajęciach i przedmiotach - Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej - Przygotowanie gazetek tematycznych - Omawianie tematyki akceptacji własnego ciała - Systematyczne przypominanie zasad obowiązujących w grupie i środowisku szkolnym. - Omawianie tematyki tolerancyjności wobec innych - Prowadzenie zajęć poświęconych emocjom i radzeniu sobie z nimi - Rozmowy wspierające i kształtujące właściwe zachowania. - Omawianie tematyki agresji, przemocy i dyskryminacji - Godziny wychowawcze dotyczące właściwych wyborów - Działalność w organizacjach szkolnych i kołach zainteresowań - Zajęcia wychowawcze informujące o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień pedagog szkolny, pielęgniarka szkolna, pedagog, pozostali pracownicy na bieżąco bieżąco Opiekunowie na pedagog szkolny, koordynator ds. 7
17. Przygotowanie uczniów do wyboru szkoły ponadgimnazjalnej 18. Kształtowanie kompetencji radzenia sobie ze stresem 19. Kształtowanie kompetencji efektywnego uczenia się - Akcje profilaktyczne (spektakle, gazetki, warsztaty, filmy, spotkania) - Spotkania z doradcą zawodowym - warsztaty - Udział w dniach otwartych szkół - Udostępnianie informacji o szkolnictwie ponadgimnazjalnym (Targi Edukacyjne) - Organizowanie spotkań z przedstawicielami innych szkół, prezentującymi swoje oferty edukacyjne - Omawianie tematyki stresu na lekcjach wychowawczych - Warsztaty radzenia sobie ze stresem. - Zapoznanie z różnorodnymi technikami efektywnego uczenia się bezpieczeństwa pedagog szkolny, pedagog szkolny wszyscy nauczyciele 2. Działania alternatywne adresowane do wszystkich uczniów Szkoła organizuje liczne i różnorodne zajęcia pozalekcyjne przeznaczone dla uczniów pragnących wspólnie z nauczycielem poszerzać swoje wiadomości i umiejętności w zakresie jednego przedmiotu lub innej dziedziny aktywności. Celem tych zajęć jest: - Rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań uczniów - Poszerzanie wiedzy uczniów poza zakres przewidziany w programie nauczania - Rozwijanie uzdolnień i talentów uczniów - Udzielanie pomocy edukacyjnej uczniom napotykającym na trudności w uczeniu się - Zagospodarowanie wolnego czasu ucznia - Dbałość o kondycję zdrowotną - Integrowanie i kształtowanie postawy aktywności społecznej - Kształtowanie właściwych postaw życiowych - Wspieranie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Zadania Formy realizacji Uwagi 1. Praca w organizacjach - Samorząd Uczniowski Opiekunowie SU działających w szkole 8
2. Zajęcia pozalekcyjne 3. Organizacja imprez masowych 4. Organizacja i propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów - Koła przedmiotowe i inne koła zainteresowań - Zajęcia sportowe - Wyjścia do teatru i kina - Spotkania z ciekawymi ludźmi Wycieczki szkolne i klasowe - Dyskoteki szkolne, - Organizacja świąt szkolnych, państwowych i środowiskowych - Organizacja Dnia Bez Agresji - Udział w konkursach wiedzy i umiejętności - Udział w olimpiadach przedmiotowych Udział w zawodach sportowych Opiekunowie Osoby odpowiedzialne Opiekunowie 3. Działania skierowane do nauczycieli Zadania Formy realizacji Uwagi 1. Bieżąca aktualizacja wiedzy z zakresu funkcjonowania oświaty - Udostępnianie tekstów oraz omawianie najważniejszych ich zapisów Dyrekcja 2. Monitorowanie potrzeb nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych 3.Psychoedukacja - Rozmowy i konsultacje indywidualne, dyskusje podczas zebrań rady pedagogicznej - Bieżąca współpraca w zespole wychowawczym - Zwiększenie konsekwentności i ujednolicenie oddziaływań wychowawczych - Umożliwianie udziału w różnych zewnętrznych formach szkoleniowych Dyrektor, pedagog szkolny Wszyscy nauczyciele!!! Dyrekcja - Organizowanie warsztatów umiejętności wychowawczych w ramach WDN - Udostępnianie literatury z zakresu rozwoju psychofizycznego ucznia Biblioteka, pedagog szkolny, 9
4. Udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych i konfliktowych - Organizowanie spotkań mediacyjnych z rodzicami i uczniami (kuratorami, Inspektorem ds. Nieletnich) - Pomoc w konstruowaniu kontraktów wychowawczych z klasą lub uczniem i jego rodzicami. - Pomoc w rozwiązywaniu bieżących problemów wychowawczych Pedagog szkolny 4. Działania skierowane do rodziców Zadania Formy realizacji Uwagi - Rozmowy i konsultacje indywidualne pedagog szkolny, - Dyskusje podczas 1. Monitorowanie potrzeb i wywiadówek klasowych oczekiwań rodziców wobec - Bieżąca współpraca z Radą sytuacji wychowawczo - Rodziców profilkatycznej szkoły - Anonimowe sondaże ankietowe 2. Zapoznanie rodziców z aktami normującymi pracę szkoły (Statut Szkoły, WSO, regulaminy, procedury, niniejszy program) 3. Psychoedukacja - Udostępnianie tekstów oraz omawianie najważniejszych ich zapisów podczas wywiadówek klasowych i spotkań Rady Rodziców z Dyrekcją - Funkcjonowanie strony internetowej szkoły udostępniającej dokumenty i komunikaty - Wykłady i prelekcje, warsztaty o tematyce wychowawczej z udziałem specjalistów - Udostępnianie fachowej literatury z zakresu rozwoju psychofizycznego ucznia Dyrekcja Opiekun Pedagog szkolny, - Kierowanie do placówek pomocowych 10
- Umożliwianie rodzicom udziału w tworzeniu dokumentacji szkolnej Dyrekcja, nauczyciele 4. Umożliwianie rodzicom współdziałania i decydowania w zakresie życia szkoły - Zapraszanie rodziców do współorganizowania imprez i uroczystości szkolnych i klasowych - Organizowanie spotkań o charakterze mediacyjnym uczeń, nauczyciel, rodzic - Podziękowania kierowane do rodziców za aktywny udział w życiu szkoły oraz listy gratulacyjne za osiągnięcia i sukcesy ich dzieci Pedagog szkolny Dyrekcja, wychowawcy V. WSPÓŁPRACA Z SAMORZĄDEM LOKALNYM ORAZ ORGANIZACJAMI I INSTYTUCJAMI WSPIERAJĄCYMI SZKOŁĘ W DZIAŁANIACH DYDAKTYCZNYCH, WYCHOWAWCZYCH I OPIEKUŃCZYCH W zakresie działań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych szkoła współpracuje m.in. z: Kuratorium Oświaty w Kielcach, Urzędem Gminy w Piekoszowie, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Piekoszowie, Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi, Biblioteką i Centrum Kultury w Piekoszowie, Parafią pod wezwaniem MNMP w Łosieniu, Caritasem Diecezji Kieleckiej oraz jego oddziałem w Piekoszowie (Dom dla Niepełnosprawnych), Rejonowym Oddziałem PCK w Kielcach, Gminną Komisją do spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii, Ośrodkiem Zdrowia w Piekoszowie, Sądem Rejonowym w Kielcach, Komisariatem Policji w Chęcinach i w Strawczynie, OSP. Rodzaj organizacji Sposób współpracy Samorząd Lokalny - realizowanie wspólnych zadań, - zapraszanie przedstawicieli samorządu na uroczystości szkolne. 11
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Piekoszowie Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Piekoszowie Gminna Komisja do spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii Sąd Rejonowy w Kielcach, Komisariat Policji w Chęcinach i Strawczynie Parafia pw. Macierzyństwa NMP w Łosieniu - rozpoznanie środowiska życia uczniów, - zapewnienie pomocy materialnej uczniom z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej i rodzinnej, - zapewnienie uczniom z rodzin zaniedbanych możliwości uczestniczenia w zajęciach pozaszkolnych i różnych formach wypoczynku. - organizowanie konsultacji dla nauczycieli i rodziców z pracownikami poradni, - prowadzenie przez pracowników poradni zajęć indywidualnych i grupowych z uczniami o charakterze profilaktycznym, terapeutycznych, psychologicznym, integracyjnym, - organizowanie warsztatów dla rodziców i nauczycieli, prowadzonych przez psychologów i pedagogów, - prowadzenie badań psychologicznopedagogicznych i udzielanie wskazówek odnośnie dalszej pracy z uczniem, - prowadzenie terapii rodzinnej, - doradztwo zawodowe. - wspieranie szkoły w zakresie zadań związanych z profilaktyką uzależnień (realizacja programów profilaktycznych, konsultacje i szkolenia dla nauczycieli i rodziców, spotkania z młodzieżą) - przeciwdziałanie przestępczości dzieci i młodzieży, profilaktyka uzależnień oraz opieka nad dziećmi rodzin patologicznych i problemowych - udostępnianie szkole materiałów dydaktyczno-wychowawczych, takich jak: czasopisma dla dzieci i młodzieży, materiały szkoleniowe dla katechetów i nauczycieli, literatura, - wspólne organizowanie uroczystości religijnych i patriotycznych, 12
Caritas Diecezji Kieleckiej oraz jego oddział w Piekoszowie (Dom dla Niepełnosprawnych) - zapraszanie księdza proboszcza na uroczystości szkolne, - organizowanie zajęć pozalekcyjnych. - organizowanie pomocy skierowanej do dzieci - uczniów szkół podstawowych, gimnazjów, którzy z powodu złej sytuacji materialnej w rodzinie wymagają pomocy w formie dożywiania w szkole, zakupu wyprawek z artykułami szkolnymi, dofinansowania do wycieczek szkolnych, - typowanie dzieci do programu SKRZYDŁA. Program ten polega na objęciu opieką finansową dziecka przez firmy i osoby prywatne, które zobowiążą się do wsparcia finansowego ucznia przez okres przynajmniej jednego semestru szkolnego. Program Skrzydła daje możliwość wyboru formy pomocy i dopasowania jej do indywidualnych potrzeb ucznia, a także do możliwości finansowych sponsora, VI. EWALUACJA PROGRAMU Program będzie podlegał metodycznej ocenie skuteczności. Działania wychowawczo - profilaktyczne zakładają powodowanie pozytywnych zmian w wiedzy, postawach i zachowaniach młodych ludzi. Niezbędne więc będzie sprawdzanie, czy zmiany te rzeczywiście zachodzą i czy program jest pożądany. Należy sprawdzać, czy zrealizowano zakładane cele wychowawczo-profilaktyczne i w jakim zakresie, co ułatwiło, a co utrudniło realizację. Taka kontrola umożliwi podjęcie decyzji o zakończeniu programu, kontynuacji lub wprowadzeniu korekt podnoszących jego jakość. Sposoby ewaluacji: - analiza dokumentacji szkolnej - obserwacja - wystawy prac - ankiety ewaluacyjne Za realizację Programu Wychowawczo-Profilaktycznego odpowiedzialni są nauczyciele, wychowawcy i rodzice. Nadzór nad realizacją niniejszego programu sprawuje Dyrektor/ Zastępca Dyrektora Szkoły. 13