Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Michałowicach Program Profilaktyki dla klas I III Podstawy prawne opracowania Programu Profilaktyki 1. Konstytucja RP z dnia 17.10.1997 r. 2. Ustawa o systemie oświaty z dn. 07.09.1991 (Dz. U. Nr 95poz. 425 z późn. zm.) 3. Konwencja o Prawach Dziecka z dn. 20.11.1989 r. 4. Statut Szkoły 5. Program Wychowawczy Szkoły 6. Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012r., poz. 977) ze zmianami z 30 maja 2014 r. 7. Program Bezpieczna Szkoła + Wrzesień 2016
Realizatorzy programu: nauczyciele wychowawcy edukacji wczesnoszkolnej we współpracy z rodzicami, personel medyczny, psycholog, pedagog szkolny. Terminy realizacji: Cały rok szkolny zgodnie z planem wychowawczym poszczególnych klas. Instytucje wspomagające: szkoła współpracuje w zakresie realizacji działań profilaktycznych z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, terapeutami i specjalistami zajmującymi się pomocą psychologiczną, Sądem Rodzinnym i Nieletnich, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Policją, Strażą Pożarną Metody badania skuteczności programu: analiza dokumentacji pedagogicznej. okresowe sprawozdania wychowawców. Cel 1. Wdrażanie do życia w szkole i w klasie. Zadania: 1. Wdrażanie do przestrzegania Statutu i Regulaminu Porządkowego Szkoły. 2. Kształtowanie świadomości uczniów na temat przysługujących im praw wynikających z Konwencji o Prawach Dziecka. 3. Wzmocnienie relacji międzyludzkich w grupie jako znaczącego czynnika chroniącego przed wchodzeniem w ryzykowne sytuacje. 4. Rozwijanie u uczniów postawy szacunku i zaufania do szkolnego personelu pedagogicznego i technicznego jako osób mogących udzielić wsparcia w problemach zaistniałych na terenie szkoły. 5. Kształtowanie postawy kulturalnego i życzliwego zachowania wobec rówieśników. 2
Treści Osiągnięcia ucznia Formy realizacji Klasy I Zaznajomienie z wybranymi uczniowie przestrzegają zasad i norm pogadanki treściami Statutu Szkoły. przyjętych w szkole, lekcje tematyczne Zapoznanie z prawami są świadomi swoich praw, akceptują mini drama wynikającymi z Konwencji i rozumieją fakt, że człowiek jest osobą o Prawach Dziecka. niepowtarzalną i wartościową, zabawy integrujące Zapoznanie ze szkołą i znają personel szkolny, personelem szkolnym. Integracja zespołu klasowego. czują się związani z grupą i wychowawcą, gry zespołowe Wspólne opracowanie regulaminu przestrzegają regulaminu klasowego oraz Program profilaktyczny,,trzy klasy i zasad zachowania. norm przyjętych w grupie, koła, Spójrz inaczej Kształtowanie nawyku dbają o swoje otoczenie w klasie, punktualności. przestrzegają zasady punktualności Systematyczne egzekwowanie Uczenie właściwych zachowań punktualnego przychodzenia na wobec personelu szkoły. kulturalnie zachowują się wobec lekcje. Kształtowanie postawy kulturalnego i pracowników szkoły, utrzymując właściwy Realizacja programu Trzy życzliwego zachowania wobec dystans wobec osób dorosłych, koła rówieśników, osób innej narodowości, Kulturalnie zachowują się wobec Przedstawienia teatralne wyznawców innej religii. rówieśników, osób innej narodowości, Gazetki ścienne Kulturalny Zachęcanie do zwracania się do wyznawców innej religii. uczeń, Dzień Życzliwości osób dorosłych o pomoc zwracają się z problemami do osób dorosłych. Pogadanki, zabawy integrujące. w sytuacjach trudnych. 3
Klasy II Zapoznanie z wybranymi treściami Statutu Szkoły. Integracja zespołu klasowego oraz międzyklasowa. Zaznajomienie z prawami z Konwencji o prawach Dziecka Uczniowie przestrzegają zasad i norm przyjętych w szkole. Czują się związani z rówieśnikami i opiekują się młodszymi. Znają swoje prawa. Akceptują fakt, że człowiek jest osobą niepowtarzalną i wartościową. Pogadanki, lekcje tematyczne Drama, zabawy integrujące, gry zespołowe, imprezy szkolne Program Ja i moje prawa Wspólne opracowanie regulaminu klasy i norm zachowania. Pierwsze próby samorządności wybór łącznika z biblioteką, wybory do Małego Samorządu. Przestrzegają zasad i norm przyjętych w szkole i w klasie. Przestrzegają zasady punktualności. Są samodzielni w dbałości o szkołę i klasę. Systematyczne egzekwowanie punktualnego przychodzenia na lekcje. Poznanie sposobów rozwiązywania problemów i radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych. Kształtowanie postawy kulturalnego i życzliwego zachowania wobec rówieśników, osób innej narodowości, wyznawców innej religii. Umieją rozwiązywać konflikty w kulturalny sposób oraz odpowiednio reagować w sytuacjach zagrożenia. Są kulturalni, życzliwi i tolerancyjni wobec innych. Program profilaktyczny Trzy koła, Spójrz inaczej, zajęcia z pedagogiem, psychologiem Dzień Życzliwości Wykonywanie gazetek klasowych., program Ty jesteś sobą i ja jestem sobą Przedstawienia teatralne 4
Klasy III Przypomnienie wybranych treści Uczniowie samodzielnie potrafią dokonać pogadanki Statutu Szkoły. wyborów do łącznika z biblioteką. Zapoznanie z pracą samorządu Rozumieją pojęcia: poszanowanie prawa, lekcje tematyczne klasowego. egzekwowanie prawa. Przeprowadzają drama Przypomnienie praw z Konwencji wybory do samorządu klasowego. o Prawach Dziecka. zabawy integrujące Integracja z uczniami młodszych i starszych klas. Wspólne ustalenie regulaminu Czują się związani z innymi uczniami gry zespołowe zachowania w klasie, w szkole szkoły, opiekują się młodszymi. Program profilaktyczny i na wycieczkach. Przestrzegają ustalonych regulaminów.,,spójrz inaczej Działalność w ramach Małego Punktualnie przychodzą na lekcje, zbiórki Systematyczne egzekwowanie Samorządu i inne zajęcia. punktualnego przychodzenia na lekcje. Kształtowanie postawy kulturalnego i Prezentują postawy tolerancji i akceptacji Dzień Życzliwości życzliwego zachowania wobec wobec innych. Gazetki Kulturalny uczeń rówieśników, osób innej narodowości, wyznawców innej religii. Zachęcanie do szukania pomocy u osób dorosłych w sytuacjach Mają szacunek i zaufanie do szkolnego personelu pedagogicznego i technicznego, jako osób mogących udzielić wsparcia w Realizacja programu Trzy koła Program Cukierki trudnych. problemach zaistniałych na terenie szkoły. 5
Cel 2: Zapobieganie agresji, przemocy i cyberprzemocy. Zadania: 1. Kształtowanie poczucia własnej wartości. 2. Zachęcanie do pokojowego rozwiązywania konfliktów. 3. Wyposażenie uczniów w umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, radzenia sobie ze stresem, samopoznania, kontroli emocjonalnej oraz samooceny. 4. Kształtowanie postawy asertywności jako alternatywy zachowania agresywnego. 5. Wdrażanie do kierowania się w życiu zasadami tolerancji i humanitaryzmu w stosunku do ludzi i zwierząt. 6
Treści Osiągnięcia uczniów Formy realizacji Klasy I Poznawania swoich mocnych Uczniowie poznają własne emocje np. złość, zabawy integracyjne, drama i słabych stron gniew, zazdrość, radość itp. wspólne ocenianie swojego Wdrażanie do zachowań Czynią próby opanowania negatywnych zachowania w ciągu całego asertywnych emocji poprzez np. uśmiech. semestru, roku, na wycieczce, Uczniowie szukają pomocy u dorosłych w sytuacji zachowań agresywnych rówieśników. Potrafią wyrażać swoje potrzeby za pomocą koła zainteresowań Zachęcanie do samooceny,,magicznych słów : proszę, dziękuję, przepraszam tworzenie klasowych klubów Potrafią odmówić kolegom udziału rozjemców, Ukazanie potrzeby dobrych np. w niebezpiecznej zabawie. wspólne zabawy po stosunków koleżeńskich Uczniowie czynią próby oceny własnego lekcjach, odwiedziny, i przyjaźni z rówieśnikami. zachowania w różnych sytuacjach. kultywowanie urodzin, imienin Prezentują postawy tolerancji i akceptacji itp., wycieczki integracyjne, Krzewienie zasad tolerancji wobec wobec innych. Program profilaktyczny pochodzenia, koloru skóry, statusu,,spójrz inaczej społecznego. Deklarują pomoc ludziom chorym i Rozbudzanie empatii do ludzi skrzywdzonym przez los. akcje charytatywne biednych, chorych, pokrzywdzonych przez los oraz do zwierząt. Mają świadomość, że zwierzę nie jest rzeczą. współpraca z rodzicami poprzez włączanie ich do życia klasy, pedagogizację itp. 7
Klasy II Kształtowanie poczucia własnej wartości. Poznawanie swoich pozytywnych i negatywnych uczuć. Wzmacnianie potrzeby zachowań asertywnych. Wyrabianie umiejętności samooceny. Ukazanie potrzeby dobrych stosunków koleżeńskich i przyjaźni z rówieśnikami. Krzewienie zasad tolerancji wobec pochodzenia, koloru skóry, statusu Uczniowie chętnie uczestniczą w różnych kołach zainteresowań i konkursach szkolnych, angażują się w życie szkoły. Uczniowie poznają emocje swoje i innych, np. złość, gniew, zazdrość, radość, zadowolenie itp. i czynią próby opanowania negatywnych emocji. Nie akceptują agresywnych zachowań kolegów i szukają pomocy u osób dorosłych. Potrafią odpowiednio wyrażać swoje prośby i zdanie bez zbędnych, negatywnych emocji. Potrafią odmawiać udziału w zabawach zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu. Potrafią bez wstydu ocenić swoje zachowanie w różnych sytuacjach. wzmocnienia pozytywne; pochwały, nagrody, pełnienie funkcji klasowych, udział w kołach zainteresowań zabawy integracyjne, drama Program profilaktyczny,,spójrz inaczej wspólne ocenianie swojego zachowania w ciągu całego semestru, roku, na wycieczce, tworzenie klasowych klubów rozjemców, społecznego. Rozbudzanie empatii do ludzi biednych, chorych, pokrzywdzonych przez los oraz do zwierząt. Kształtowanie umiejętności właściwego korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych. Uczniowie są koleżeńscy, otwarci, pomocni i przyjaźni dla innych. Prezentują postawy tolerancji i akceptacji wobec innych. Deklarują pomoc ludziom chorym i skrzywdzonym przez los. Mają świadomość, że zwierzę nie jest rzeczą. Korzystają z urządzeń elektronicznych zgodnie ze statutem szkoły. Swoją działalnością nie krzywdzą innych. wspólne zabawy po lekcjach, odwiedziny, kultywowanie urodzin, imienin itp. wycieczki integracyjne, współpraca z rodzicami, akcje charytatywne, pogadanki, drama, filmy 8
Klasa III Uświadomienie dwubiegunowości uczuć ludzkich. Uczniowie znają skutki negatywnych emocji i próbują je łagodzić. Uczniowie zachowują postawę krytycyzmu zabawy integracyjne, drama Program profilaktyczny,,spójrz inaczej Ukazanie znaczenia zachowań asertywnych. Wyposażenie w umiejętność samooceny. Wpojenie zasad dobrego wobec postaw agresji i potrafią odpowiednio zareagować na te negatywne zachowania. Potrafią odpowiednio komunikować swoje potrzeby, chęci i uczucia, bez naruszania praw innych osób. wspólne ocenianie swojego zachowania w ciągu całego semestru, roku, na wycieczce, koleżeństwa i przyjaźni opartej na wzajemności i akceptacji. Krzewienie zasad tolerancji wobec pochodzenia, koloru skóry, statusu społecznego. Rozbudzanie empatii do ludzi biednych, chorych, pokrzywdzonych przez los oraz do zwierząt. Utrwalanie umiejętności właściwego korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych. Potrafią zdecydowanie odmawiać w sytuacjach niepewnych i ryzykownych. Potrafią w miarę obiektywnie dokonać oceny swojego zachowania i ponieść jego konsekwencje. Uczniowie są koleżeńscy i pomocni. Prezentują postawy tolerancji i akceptacji wobec innych. Deklarują pomoc ludziom chorym i skrzywdzonym przez los. Mają świadomość, że zwierzę nie jest rzeczą. Korzystają z urządzeń elektronicznych zgodnie ze statutem szkoły. Swoją działalnością nie krzywdzą innych. tworzenie klasowych klubów rozjemców. wspólne zabawy po lekcjach, odwiedziny, kultywowanie urodzin, imienin itp. wycieczki integracyjne, współpraca z rodzicami poprzez włączanie ich do życia klasy, pedagogizację itp. akcje charytatywne pogadanki, drama, filmy poglądowe. 9
Cel 3. Zaznajomienie z zagrożeniami zdrowia człowieka i kształtowanie prawidłowych postaw prozdrowotnych. Zadania: 1. Uczenie zdrowego stylu życia. 2. Przeciwdziałanie naśladowaniu zachowań agresywnych proponowanych przez TV i gry komputerowe poprzez zainteresowanie literaturą dziecięcą. 3. Kształtowanie umiejętności troski o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi. 4. Wyrabianie nawyku bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji i poruszania się po drogach. 5. Kształtowanie postaw proekologicznych i świadomości ochrony Ziemi. 10
Treści Osiągnięcia uczniów Formy realizacji Klasy I Poznanie zasad higieny osobistej. Uczniowie znają zasady higieny. Pogadanki z pielęgniarką, Zachęcanie do czynnego wypoczynku. Wypoczywają czynnie. dentystą. Kształtowanie umiejętności bezpiecznego Wiedzą gdzie i jak można bawić się Wycieczki, gry sportowe. organizowania zabawy. bezpiecznie. Udział w programie Szkoły Promowanie wśród uczniów zdrowego Uczniowie znają wartość zdrowotną Promującej Zdrowie, stylu życia, dbałość o zdrowie psychiczne podstawowych pokarmów. Wiedzą, że organizowanie dni o zdrowiu, Poznanie zasad zdrowego żywienia. owoce i warzywa są zdrowe. Wiedzą jakie udział w akcjach: Czysta woda Kształtowanie umiejętności wybiórczego korzystania z gier znaczenie ma picie wody. Oglądają programy tylko dla nich zdrowia doda, Owoce w szkole, Mleko dla szkół, komputerowych i TV. przeznaczone oraz nie korzystają z gier Wspólne przyrządzanie Poznanie czynników i substancji zawierających treści przemocy i agresji. sałatek i surówek. szkodliwych dla zdrowia. Znają substancje i czynniki, które szkodzą Włączenie rodziców do akcji Wdrażanie do właściwego korzystania z leków i środków chemicznych. Przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić ze strony osób nieznanych. Podstawy udzielania pierwszej pomocy. Poznanie telefonów alarmowych. ich zdrowiu. Nie zażywają samodzielnie żadnych leków. Używają środków chemicznych jedynie za pozwoleniem, kontrolą i w obecności osób dorosłych. Prezentują postawę ograniczonego zaufania do ludzi nieznajomych. Znają i umieją korzystać z telefonów promującej zdrowie: przygotowywanie zdrowych śniadań. Programy profilaktyczne,,magiczne kryształy, Tydzień Książki, Przyjaciele Zippiego Poszerzenie asortymentu sklepiku szkolnego o owoce i 11
Poznanie wybranych znaków alarmowych. warzywa oraz przetwory. drogowych. Znają znaki drogowe w otoczeniu szkoły Lekcje przyrody, plakaty. Poznanie zasad bezpiecznego oraz potrafią przejść przez skrzyżowanie Udział w akcji Bezpieczna zachowania się w szkole ulic. przerwa Wyrabianie nawyku kulturalnego i Wiedzą jak bezpiecznie poruszać się po Film Pierwsza pomoc bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji i miejscach publicznych. szkole. Zachowują się bezpiecznie podczas przerw. Akcje Policji,,Bezpieczna droga do szkoły : Kształtowanie postaw proekologicznych. Umieją kulturalnie zachować się w środkach komunikacji i miejscach publicznych. Ustalenie wspólnych zasad obowiązujących w szkole, Zdobywają wiedzę o oszczędzaniu wody, pogadanki z uczniami, dyżury prądu, segregowaniu i recyklingu odpadów nauczycieli podczas przerw. Konkursy plastyczne Program Eko dzieciak Korzystanie z pojemników do segregacji- 12
Klasy II Wdrażanie do przestrzegania zasad Uczniowie stosują zasady higieny Pogadanki z pielęgniarką, higieny. osobistej. dentystą. Poznanie zasad zdrowego żywienia. Znają szkodliwy wpływ na zdrowie Udział w programie Szkoły Promowanie wśród uczniów zdrowego nadmiernej ilości słodyczy, Promującej Zdrowie, stylu życia, dbałość o zdrowie psychiczne Wiedzą jakie znaczenie ma picie dużej ilości organizowanie dni o zdrowiu, Poznanie wpływu substancji wody. udział w akcjach: Czysta szkodliwych dla zdrowia. Spędzają aktywnie wolny czas woda zdrowia doda, Owoce Wdrażanie do spędzania wolnego Unikają programów telewizyjnych i gier w szkole, Mleko dla szkół. czasu w ciszy. komputerowych niedozwolonych dla dzieci. Wspólne przyrządzanie Przestrzeganie przed Znają substancje, które szkodzą ich sałatek i surówek. niebezpieczeństwami mogącymi grozić zdrowiu. Nie zażywają samodzielnie Włączenie rodziców do akcji ze strony osób nieznanych. żadnych leków. promującej zdrowie: Podstawy udzielania pierwszej pomocy. Unikają zbędnego hałasu. przygotowywanie zdrowych Bezpieczeństwo w szkole Prezentują postawę ograniczonego zaufania śniadań.. Poznanie podstawowych zasad ruchu do ludzi nieznajomych. Programy profilaktyczne drogowego. Wyrabianie nawyku kulturalnego i bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji i miejscach Znają i umieją korzystać z telefonów alarmowych. Wiedzą jak bezpiecznie zachować się w szkole. Zachowują się bezpiecznie podczas,,magiczne kryształy, Tydzień Książki, Przyjaciele Zippiego Teatrzyki, scenki dramowe. publicznych. przerw. Konkursy plastyczne. Kształtowanie postaw Znają podstawowe zasady ruchu Realizacja programu proekologicznych. drogowego. edukacyjnego,,zdrowie to Promowanie bezpieczeństwa w sieci. Umieją zachować się kulturalnie. największy skarb. 13
Znają największe zagrożenia dla gleby, Film Pierwsza pomoc wody i powietrza. Udział w akcji Bezpieczna Mają świadomość oszczędzania wody, przerwa prądu, segregowania i recyklingu odpadów. Akcje przeprowadzane przez Potrafią bezpiecznie korzystać z Internetu. Policję,,Bezpieczna droga do szkoły : Wycieczki szkolne Konkursy plastyczne. Program Eko dzieciak Segregacja śmieci w klasie i w szkole Program Sieciaki.pl. Klasy III Przypomnienie zasad higieny osobistej Uczniowie samodzielnie dbają o swoje Pogadanki z pielęgniarką, i zachęcanie do dbałości zdrowie i higienę osobistą. dentystą, fluoryzacja zębów. o własne zdrowie. Umieją dokonywać wyboru na rzecz Udział w programie Szkoły Stosowanie w praktyce zasad pokarmów i płynów wartościowych dla Promującej Zdrowie, zdrowego żywienia. zdrowia. organizowanie dni o zdrowiu, Organizowanie form czynnego Umieją sami organizować czynny udział w akcjach: Czysta wypoczynku. wypoczynek. woda zdrowia doda, Owoce Wyrabianie zainteresowań literaturą. Potrafią w inny sposób niż oglądanie w szkole, Mleko dla szkół. Przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić telewizji spędzać wolny czas. Prezentują postawę ograniczonego zaufania Zdrowe zakupy w sklepiku szkolnym Wspólne przyrządzanie 14
ze strony osób nieznanych. do ludzi nieznajomych. sałatek i surówek. Wdrażanie do unikania hałasu. Unikają zbędnego hałasu. Wycieczki, gry i zabawy Podstawy udzielania pierwszej pomocy. Znają i umieją korzystać z telefonów sportowe. Wykształcenie umiejętności alarmowych. Program profilaktyczny rozpoznawania większości znaków Potrafią bezpiecznie poruszać się po,,magiczne kryształy, drogowych i bezpiecznego poruszania drogach wiejskich i miejskich. Tydzień Książki się po drogach. Program Cukierki Wypracowanie zasad bezpiecznego Potrafią bezpiecznie zachowywać się w Film Pierwsza pomoc zachowania się w szkole szkole. Akcje przeprowadzane przez Wyrabianie nawyku kulturalnego Umieją kulturalnie zachować się w środkach Policję,,Bezpieczna droga i bezpiecznego zachowania się komunikacji. do szkoły : Zajęcia z w środkach komunikacji Znają największe zagrożenia dla gleby, wychowawcą, pogadanki Kształtowanie postaw wody i powietrza. prowadzone przez innych proekologicznych. Mają świadomość oszczędzania wody, pracowników szkoły, dyżury Promowanie bezpieczeństwa w sieci. prądu, segregowania i recyklingu odpadów. nauczycieli podczas przerw Uświadomienie potrzeby umiejętnego Potrafią bezpiecznie korzystać z Internetu. Wycieczki szkolne korzystania z technologii informacyjnej. Konkursy plastyczne. Program Eko dzieciak Segregują śmieci w szkole i w klasie Program Sieciaki.pl, pogadanki, spotkania z policjantem. 15