Rys.. Cash flow wypływów. Rys.. Cash flow: wypływów (strzałki skierowane w dół) i wpływów (strzałki skierowane w górę).

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rys.. Cash flow wypływów. Rys.. Cash flow: wypływów (strzałki skierowane w dół) i wpływów (strzałki skierowane w górę)."

Transkrypt

1 3 WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Ziea watość pieiądza w czasie to ieodłączy atybut pieiądza właściwy ie tylko aszy czaso W teoii fiasów, okesowe płatości azywa się stuieie pieiędzy, pzepływe pieiędzy lub z agielskiego cash flow Ciąg wydatków dokoywaych w ówych odcikach czasu azywa się cash flow wypływów (ag cash outflow), a ciąg wpływów pieięŝych azwa się cash flow wpływów (ag cash iflow) oś czasu Rys Cash flow wypływów oś czasu Rys Cash flow: wypływów (stzałki skieowae w dół) i wpływów (stzałki skieowae w góę) Lub po odjęciu wpłat i wypłat w 7 i 0 okesie - ys oś czasu Rys Cash flow w 7 i 0 okesie został skopesoway dodatie i ujee pzepływy w ty say czasie edukują się

2 Ozaczeia: i - bieŝąca chwila czasu, i,,,,, - liczba lat lub ogóliej liczba okesów (poŝyczaia od kogoś lub iwestowaia), - opocetowaie, stopa pocetowa stała w czasie, i, i,,, i,,,, - opocetowaie, stopa pocetowa ziea w czasie, watość stopy pocetowej w i-ty okesie kapitalizacji wyosi i, - obeca (bieŝąca) watość kapitału (ag Peset value), 0,,, - watość kapitału bieŝąca dla chwili 0,,,, FV - pzyszła watość kapitału (ag futue value), FV FV,, FV, FV - watość pzyszła kapitału w chwili, (-),,, 0-0 Oczywiście FV 0, a w ozaczeiu FV często opuszczay ideks ; FV FV Pocete posty azywa się odsetki płacoe lub zaabiae wyłączie od podstawowej kwoty kapitału (ag siple iteest) Watość pzyszłą FV kwoty 0 opocetowaej pocete posty o stopie po okesach (latach) oŝa obliczyć ze wzou: FV + ** Wzó jest słuszy ówieŝ, gdy - jest iecałkowitą liczbą lat, - okes, po któy aliczae są odsetki ie jest okie, ale iy okese, jak a pzykład dzień, iesiąc, kwatał, półocze; wówczas ozacza stopę pocetową w ty okesie FV + * i i gdzie,,, - stopa opocetowaia w poszczególych okesach Pzykład 4 Jeśli pa Ada złoŝył do baku 0XXX oku 000zł a waukach opocetowaia postego, 0% oczie, to po oku jego koto wzośie o kwotę 0%*000zł 0*000zł 00zł Po kolejy oku jego koto wzośie o astępe 00zł i będzie posiadał a kocie juŝ zł Poces dopisywaia odsetek do kwoty kapitału azywa się kapitalizacją - odsetki są kuulowae z kwotą kapitału (ag copoudig) Okes, po któy dopisywae są odsetki do kwoty kapitału, azywa się okese kapitalizacji (ag copoudig peiod) Pocete składay (ag copoud iteest) azywa się odsetki płacoe lub zaabiae ie tylko od podstawowej kwoty kapitału ale i od zapłacoych lub zaobioych odsetek we wcześiejszy okesie ich aliczaia; o ile te odsetki ie zostały juŝ pzez poŝyczającego lub iwestującego wycofae (podjęte) Watość pzyszłą FV kwoty 0 z kuulacją odsetek o stopie pocetowaej po okesach (latach) oŝa obliczyć ze wzou: FV + ) *( + ) **( + ) ( + i ) i (, lub FV ( + ), dla Albo

3 FV * MWP, gdzie MWP - MoŜik Watości Pzyszłej po okesach i stopie pocetowej, MWP MWP(,) ( + ), któy oŝa odczytać w tablicach fiasowych Pzykład 4 (cd) Gdyby pa Ada złoŝył swoje pieiądze a pocet składay, 0% oczie z kapitalizacją oczą, to po oku bak dopisałby u, podobie jak w popzedi pzykładzie 0%*000 00zł Miałby więc a kocie 00zł Pocet składay ty óŝi się od pocetu postego, Ŝe w kolejy oku bak opocetowałby stopą 0% ie tylko kwotę kapitału piewotie złoŝoą w baku, a więc 000zł, ale kwotę kapitału powiększoą o dopisae a koiec popzediego oku odsetki Tak więc a koiec dugiego oku bak dopisałby kwotę 00zł*0% 40zł, czyli pa Ada posiadałby juŝ a kocie kwotę: 000zł + 00zł + 40zł 440zł, a więc o 40zł więcej iŝ w pzypadku opocetowaia kota pocete posty W kolejy oku bak aliczyłby pau Adaowi odsetki od kwoty 440zł, a ie jak w pzypadku pocetu postego od kwoty 000zł Poces obliczaia watości pzyszłej, z kuulacją odsetek, pzedstawia ysuek FV (+) 0 FV (+) FV 3 (+) FV (+) FV (+) 4 FV (+) oś czasu Rys Poces obliczaia watości pzyszłej Obliczeie watości pzyszłej (FV ) odpowiada a pytaie: jaka będzie watość pzyszła pewej kwoty () zaiwestowaej lub otzyaej dziś w okeśloych waukach ykowych? Często jedak tzeba odpowiedzieć a ie pytaie: ile jest wata w tej chwili kwota FV, któą otzya się w pzyszłości w okeśloych waukach ykowych? Odpowiedź a postawioe pytaie oŝa zaleźć obliczając watość obecą ( FV FV ( + i )) ( + ) *( + ) **( + ) i Dla stałej (takiej saej w kaŝdy okesie kapitalizacji) stopy pocetowej wzó pzybiea postać: FV FV *( + ( + ) ), dla Lub 3

4 FV * MWO, gdzie MWO - - oŝik watości obecej MWO MWO MWO(,) ( + ) Poces obliczaia watości obecej pzedstawia ysuek 30 40% 35% 30% 5% 0% 5% 5 0 0% Lokesów Rys Watość pzyszła zł dla óŝych stóp pocetowych i óŝej liczby okesów kapitalizacji 5% % 4

5 STOPA NOMINALNA Utało się, iŝ stopy pocetowe podaje się w watościach oialych, w doyśle oczych (ag Aual Pecetage Rate APR) Stopa oiala No jest to No FV-, gdzie watość kapitału a początku oku, FV watość kapitału a końcu oku, oaz okes kapitalizacji jest ówy ok Jest pzyjęte, Ŝe opocetowaie za jede okes kapitalizacji t kap ustala się ze wzou: No tkap t, gdzie ok t kap czas okesu kapitalizacji t ok czas jedego oku Stąd jeŝeli liczba okesów kapitalizacji w ciągu oku jest liczbą całkowitą, to t t co po podstawieiu do wzou daje (3 ok kap No ) MoŜa wypowadzić wzó a watość pzyszłą FV dla lat i okesów kapitalizacji Liczba okesów kapitalizacji w ciągu lat będzie ówa *, co po podstawieiu do wzou5 daje FV No ( + ), a poiewaŝ, więc wzó ostateczie pzyjie postać FV No +, gdzie () liczba kapitalizacji w ciągu oku, 5

6 liczba lat, a ie jak we wzoze5 liczba okesów No opocetowaie oiale W zakesie ustaleia długości oku a świecie stosuje się óŝe ustaleia W iektóych kajach istieje dowolość i uowa defiiuje długość oku, baki ustalają tę długość a 360 di lub 365 di lub zeczywistą długość oku kaledazowego W Polsce, po okesie paowaia dowolości w ty zakesie, został ustaloy dla depozytów bakowych ok zeczywisty, dla kedytów bakowych zgodie z uową kedytową, dla obligacji ok zeczywisty, 3 dla boów skabowych ok 360 diowy Stopą efektywą azywa się wielkość STOPA EFEKTYWNA FV- Stopa efektywa, gdzie watość kapitału a początku okesu, dla któego jest liczoa stopa efektywa, FV watość kapitału a końcu okesu, dla któego jest liczoa stopa efektywa, oaz okes kapitalizacji jest dowoly, czy óŝi się ta defiicja od defiicji stopy oialej Stopy efektywej uŝywa się aczej zadko, poiewaŝ pzy poówywaiu stóp pocetowych aleŝy poówywać opocetowaia za te sa okes 6

7 Z tego powodu wpowadzoo często uŝywae pojęcie oczej stopy efektywej (ag Effective Aual Rate EFF) FV- ef, gdzie watość kapitału a początku oku, FV watość kapitału a końcu oku, oaz okes kapitalizacji jest dowoly Efektywą oczą stopą pocetową pzy kapitalizacjach w ciągu oku azywa się taką stopę, któa dawałaby to sao opocetowaie pzy jedokotej, oczej kapitalizacji (ag effective aual ate - EFF) JeŜeli liczba kapitalizacji w ciągu oku jest ówa, to ze wzou dla czasu jedego oku ówego okeso kapitalizacji i ef ef FV- No ay + No + No, czyli + No Zawsze zachodzi ieówość (3) ef > No, poiewaŝ (4) No > No, + No + > + No + No > + No co jest oczywiste jeśli tylko No > 0 7

8 Wyika z tego, Ŝe kapitalizacja częstsza iŝ ok zwiększa efektywość opocetowaia i to ty badziej i większe jest : + No > + No, jeśli > oaz No > 0 Zaiast więc stosowaia kapitalizacji częstszej iŝ ocza oŝa uŝywać stopy efektywej i kapitalizacji oczej W pzypadku gdy stopy opocetowaia w poszczególych okesach kapitalizacji są óŝe, to oczywiście ef FV- (+ )(+ )**(+ ) czyli FV- (+ )(+ )**(+ ) ef Pojęcie opocetowaia oialego i efektywego oŝa stosować do okesu iego iŝ ok i do liczby kapitalizacji w ty właśie okesie Jeśli okese taki będzie, a pzykład iesiąc, będzie się ówić o iesięczy opocetowaiu oialy i iesięczy opocetowaiu efektywy Kapitalizacja oŝe być takŝe, a pzykład, tygodiowa, dziea itd MoŜa wpowadzić wykozystywae w teoii fiasów pojęcie kapitalizacji ciągłej: ef,c li ( + o ) e o gdzie e 78 jest podstawą logaytów atualych 8

9 Wioski Wiosek A Z ozwaŝań pzepowadzoych dotąd w iiejszy ozdziale wyika eotechicza zasada pozwalająca często upościć obliczeia Dowoly pojedyczy pzepływ pieiądza oŝa dowolie pzesuąć w czasie, czyli zastąpić go iy wpływe lub wypływe w iy czasie o ile wielkość tego sztuczie powstałego pzepływu zostaie ustaloa zgodie z teoią watości pieiądza w czasie A więc jeśli pzepływ zostaie pzesuięty do tyłu (w kieuku zea osi czasu), aleŝy zastąpić go jego watością obecą Jeśli pzepływ zostaie pzesuięty w czasie do pzodu, aleŝy go zastąpić jego watością pzyszłą Oś watości (CF) pzepływów CF FV(CF) oś czasu Rys Dowoly pzepływ CF oŝa pzesuąć w czasie zastępując go jego watością obecą lub pzyszłą odpowiedio Wiosek B Jeśli watość A jest X azy większa od watości B to pzy ty say opocetowaiu i tej saej liczbie okesów watość pzyszła FV(A) jest X azy większa od watości pzyszłej FV(B): FV(A) A*( + ) X*B*( + ) X*[B*( + ) ] X*FV(B) (5B) Wiosek C Aalogiczie oŝa pokazać, Ŝe jeśli watość A jest X azy większa od watości B to pzy ty say opocetowaiu i tej saej liczbie okesów watość obeca (A) jest X azy większa od watości obecej (B): A X B B ( A) X X * ( B) ( + ) ( + ) ( + ) (9C) 9

10 Reala stopa zwotu Pzykład M Kowalsky powadzi fię w Staach Zjedoczoych Pzyosi u oa 5% zwotu z wiesioego do fiy kapitału PoiewaŜ dowiedział się, Ŝe Polsce oŝa osiągąć duŝy zwot z zaiwestowaego kapitału, a posiada jeszcze spoo wolej gotówki postaowił zaiwestować w Polsce W ty celu załoŝył w Polsce fię Kowalsky & So, 7 aja X wyieił l dolaów a złotówki po kusie 3,889zł/USD a uzyskae złotówki zaiwestował w podukcję PoiewaŜ powadzeie dwu fi, jedej w Staach Zjedoczoych, dugiej w Polsce okazało się zbyt tude, po oku zezygował z działalości w Polsce i 07 aja Y spzedał fię Uzyskał zwot z iwestycji 45%, a fię udało u się spzedać za ówowatość iwestycji, to zaczy za 3,889 l zł Uzyskae złotówki wyieił a dolay po aktualy kusie Okazało się, Ŝe w ciągu oku iflacja złotówki do dolaa wyiosła 0% Ile wyiosła watość pzyszła kapitału l USD po oku iwestycji w Polsce oaz jaki to staowi zwot z iwestycji? Dla uposzczeia, w pzykładzie pzyjęto kusy śedie zaiast osobych kusów spzedaŝy i kupa USD Ozaczy pzez: zł 45% - stopa zwotu z iwestycji w Polsce, $ - poszukiwaa stopa zwotu w USD z iwestycji w Polsce, $ USD - wielkość iwestycji, zł - watość iwestycji w złotych, FV zł - kwota w złotych uzyskaa z iwestycji (łączie z wycofay kapitałe), FV $ kwota w USD uzyskaa z iwestycji (łączie z wycofay kapitałe), if zł/$ 0% - iflacja USD do złotego, k - kus złotego do USD 7 aja X, k - kus złotego do USD 7 aja Y Po oku pa Kowalsky uzyskał kapitał z wyiay kapitału w złotych a kapitał w USD: 0

11 FVzł FV$ k Ale kapitał w złotych uzyskał ze zwotu z iwestycji, któy wyiósł zł 45%: FV zł zł ( + z ł ), atoiast kus wyiay k uzyskay ze stopy iflacji złotówki do USD: k k ( + if zl / $ 3,889 zl/usd, i otzyay FV $ zł ( + k ( + ) 3,889 zl / USD ( + 0%) if zł zł / $ ) ) 4,6668 zl/usd Natoiast kapitał początkowy w złotych zł uzyskał z kapitału początkowego w dolaach $ po kusie wyiay k : FV zł $ $ k, czyli k $ k ( + ( + if zł / $ zł ) ) $ ( + ( + zł if zł ) / $ ) Ze wzou widać, Ŝe wpływ czyika iekozystego (iflacji złotówki do dolaa) wpływa popzez czyik ( +stopa pocetowa pzeciwdziałająca wzostowi kapitału) ale w iaowiku PoiewaŜ FV $ $ ( + $ ) więc FV$ $ i wstawiając za FV $ pawą stoę popzediego wzou $ i skacając pzez $ ay wzó a stopę zwotu w USD: ( + zł $ ( + if zł / $ ) )

12 Pzykład Gdyby kwotę została ulokowaa w baku pzy stopie pocetowej z zaiae utzyaia lokaty pzez okesów kapitalizacji, to watość kapitału po okesach wyiosłaby FV (+ ) Ale gdyby depozytaiusz zdecydował się ją z jakiś powodów wycofać o jede okes wcześiej, to otzyałby kwotę ( + ) FV ( + ) A więc i w ty pzypadku wpływ czyika iekozystego (skóceie okesu depozytu) wpływa popzez podzieleie pzez czyik ( +stopa pocetowa pzeciwdziałająca wzostowi kapitału) Oba pzykłady powadzą do wiosku, któy oŝa wyazić wzoe: ( + )( + )** ( + ) FV ( + q )( + q )** ( + q ), gdzie,, 3,, są stopai opocetowaia za koleje okesy, któych jest, q, q, q3,, q są stopai pocetowyi czyików wpływających egatywie a wzost kapitału W szczególości q, q, q3,, q ogą być stopai iflacji Wówczas powio się uwzględić ich tyle ile okesów kapitalizacji oaz oŝa je ozaczyć wspólą liteą, FV ( + )( + )**( + ) ( + q )( + q )**( + q ) (6a)

13 Stopę zwotu z kapitału, uwzględiającą wpływ iflacji azywa się stopą ealą Stopę ealą defiiuje się podobie do stopy efektywej, z ty Ŝe uwzględia oa dodatkowo wpływ iflacji: FV- ea l a Stąd oŝa wypowadzić wzó a stopę ealą dla okesów, w kaŝdy okesie opocetowaie wyosi i, stopa iflacji q i : ( + )( + )**( + ) FV- ( + q )( + q )**( + q ) ea l a, czyli ( + )( + )**( + ) l ea a ( + q )( + q )**( + q ) (0b) Jeśli stopa eala a być oczą stopą ealą, oczywiście wszystkie okesy kapitalizacji uszą łączie staowić dokładie jede ok Pzykład3 Jeśli oiala stopa opocetowaia kedytu wyosi No, 4%, iflacja ocza wyosi q %, to pzy spłacie kedytu jede az w oku ealy koszt kedytu wyosi (+ ) (+ 4%),4 kosztea l y oczy 0,07 0,7% (+ q) (+ %), Gdyby spłaty astępowały iesięczie, a iflacja kaŝdego iesiąca wyosiła q' %, to koszt ea + No (+ %),0 l y oczy,0099 0,55,55% ( + q' ) (+ %),0 3

14 Reta W Polsce zaczeie ety jest ozuiae a wiele sposobów W potoczy ozuieiu jest to okesowe lub doŝywotie świadczeie pieięŝe, p z tytułu ubezpieczeń społeczych, zapewiające osobie upawioej śodki utzyaia w okeśloych sytuacjach Ŝyciowych (po pzekoczeiu ustaloego wieku pacowika, w wypadku iwalidztwa itp) * Osoby upawioe do kozystaia z takiego świadczeia azywa się RENCISTAMI, a watość saego okesowego świadczeia etą Te sa słowik podaje takŝe ekooicze zaczeie ety egulaie otzyyway dochód z kapitału, ajątku (p papieów watościowych, z wydzieŝawioej ziei) ie wyagający wkładu pacy właściciela * Osoby kozystające z takich dochodów azywa się (jak w powieściach Balzaka) RENTIERAMI W fiasach etą azywa się poces dokoywaia seii wpłat lub wypłat co pewie stały, okeśloy odciek czasu Watość wpłat lub wypłat azywa się wielkością stuieia pieięŝego lub płatością, ozaczaą PMT (skót od ag Payet) Model ety pzedstawia ysuek oś czasu Rys Reta W ecie zwykłej płatej z dołu ( ag odiay auity) płatości występują a koiec kaŝdego odcika czasu (ys 47) W ecie płatej z góy ( ag auity due) płatości występują a początku kaŝdego odcika czasu Watością pzyszłą ety FVA Futue Value of Auity (ety z góy FVA D ) jest taka kwota a końcu ostatiego odcika czasu, Ŝe jest oa ówowaŝa seii płatości pzy day opocetowaiu oaz daej liczbie okesów FVA ie jest watością świadczeia, któe iwesto będzie ógł pobieać w pzyszłości, ale watością kapitału skuulowaego a końcu okesów płatości Watością obecą ety A (ety z góy AD) jest taka wielkość kapitału w chwili t 0, Ŝe jest oa ówowaŝa seii płatości pzy day opocetowaiu i daej liczbie okesów Okesy czasu poiędzy płatościai ogą, ale wcale ie uszą być okesai oczyi Jaka będzie watość ety watość uskładaego kapitału - po okesach, jeśli okesowe wpłaty wyoszą PMT (ag payet - płatość), a opocetowaie? Poces obliczeia watości FVA pzedstawia gaficzie ysuek * Słowik języka polskiego, PWN, Waszawa 98 4

15 FVA, FV PMT (+) - FV + FV PMT (+) - FV 3 PMT 3 (+) -3 FV - PMT - (+) FV PMT FV + FV 3 + FV - + FV PMT PMT PMT 3 PMT - PMT Rys Poces obliczaia watości pzyszłej kapitału goadzoego pzez okesów Poces obliczaia ety, pzy załoŝeiu, Ŝe PMT PMT PMT PMT, pzedstawia ys Reta ("zwykła" albo iaczej "płata z dołu") FVA F + F + F + F + K + F + F 3 F F F F F F -ta chwila czasu Rys Poces obliczaia watości pzyszłej goadzoego kapitału watości pzyszłej ety Na wielkość pzyszłej watości ety składa się iezaleŝych składików: F, F,, F 3, F, F, F KaŜdy z ich jest watością pzyszłą odpowiediej wpłaty F PMT F PMT*(+) Podobie oblicza się: F PMT*(+), F F ( ) PMT*(+) -, (-) od końca wpłata dokoaa w oecie pocetowała pzez (-) okesy i w końcu 5

16 F F ( ) PMT*(+) -, -ta od końca wpłata dokoaa w oecie pocetowała pzez (-) okesów Dalej więc ay FVA F + F + F + F 3 + K+ F + F PMT + PMT ( + ) + PMT ( + ) + PMT ( + ) + PMT ( + ) Obliczając suę szeegu, otzyuje się ( + ) FVA PMT, lub FVA PMT MWPR, gdzie : + PMT ( + ) ( + ) MWPR jest MoŜikie Watości Pzyszłej Rety publikoway w tablicach fiasowych Płatości PMT w odelu ety płatej z góy są o cały okes wcześiejsze KaŜda płatość będzie więc pocetowała o okes dłuŝej W ecie (zwykłej) ostatia płatość ie pocetuje, w ecie płatej z góy ostatia płatość pocetuje pzez jede okes Zate, watość pzyszła ety z góy: FVAD FVA*(+) Watość obecą ety A (ag Peset Vvalue of Auity) obliczyć oŝa w astępujący sposób A i PMT ( + ) i, lub dokoując postego pzekształceia FVA (+ ) (+ ) A PMT PMT PMT ( ) (+ ) (+ ) ( + ) Tabele MoŜika Watości Obecej Rety MWOR są ówieŝ publikowae: A PMT * MWOR, gdzie MWOR ( + ) Aalogiczie dla obliczeia watości pzyszłej ety płatej z góy: AD A*(+) Reta wiecza Reta wiecza to eta (zwykła) o płatościach, któe się igdy ie kończą, a więc o ieskończeie wielu płatościach (ag pepetuities) Wzó a watość obecą ety wieczej łatwo wypowadzić ze wzou a watość ety zwykłej pzechodząc z liczbą płatości do ieskończoości: li PMT( ) li PMT li etywieczej PMT (+ ) (+ ) Zate ety wieczej etywiecz ej PMT PMT li PMT 0 (+ ) PMT 6

17 Pzykład4 Ile powiie wpłacić Pa Ada do baku dziś, aby w astępych kolejych latach otzyywać wypłaty w wysokości 000zł oczie pzez ieogaiczoy okes czasu, jeśli zakłada się, ze stopa pocetowa będzie stała 5%? Albo, iaczej ówiąc, jaka kwota wpłacoa dziś, zówowaŝy koieczość dokoywaia wpłat pzez ieogaiczoy okes czasu w wysokości 000 zł? Rozwiązaie spowadza się do obliczeia watości obecej ety wieczej, ys PMT PMT A t ( + t ) zl 05 PMT [zł] A A % 5% 5% 5% 5% 3330 zł watość płatości PMT 000zł (PMT) 000,5 t, i lata Rys Poces obliczaia A (000zł) dla ety wieczej Pzykład3 Ile powiie wpłacić Pa Ada do baku dziś, aby w astępych kolejych latach otzyywać wypłaty osące o % oczie w stosuku do obecej watości 000zł pzez ieogaiczoy okes czasu, jeśli zakłada się, ze stopa pocetowa będzie stała 5%? Iaczej ówiąc, jaka kwota wpłacoa dziś, zówowaŝy koieczość dokoywaia osących o % oczie wpłat pzez ieogaiczoy okes czasu, pzy obecej watości wpłaty ówej 000zł? Rozwiązaie spowadza się do obliczeia watości obecej ety wieczej, ys + PMT ( g) PMT A zl, t t ( + ) g 003 gdzie g stopa wzostu płatości (%) 7

18 PMT PMT PMT 3 PMT 4 PMT 5 5% 950 5% % 800 5% 5% 750 5% A Σ 74670zł watość płatości PMT PMT i 000(+0) i Spłata poŝyczek t ( D t ) $ ( (PMT ) i ) 000 ()i (5) i t ( 5 ) t Rys Poces obliczaia watości obecej ety wieczej pzy wzastających płatościach lata odsetki aty pobaie kedytu Spłata kedytu ówyi atai kapitałowyi Rys Spłata kedytu - 0% w okesie, kwota kedytu 000, at 8

19 Spłata kedytu stałą kwotą suy aty i odsetek 50 odsetki aty pobaie kedytu Spłata kedytu stałą kwotą suy aty i odsetek Rys Spłata kedytu - 0% w okesie, kwota kedytu 000, at Pzykład 5 Pa Ada osiągie wiek eeytaly za lat Postaowił pzez te lata wpłacać a swoje koto osobiste kwoty w wysokości PMT, PMT,, PMT oczie, aby pzez astępe lat óc otzyywać eeytuę oczą w kwocie EMT, EMT,, EMT W jakiej sytuacji pa Ada oŝe się spodziewać, Ŝe jego oczekiwaia zostaą zealizowae? Pa Ada zakłada, Ŝe w cały ozwaŝay okesie,, + lat stopa pocetowa będzie taka saa RozwaŜaą sytuację pzedstawia ysuek ** Wyika z iej, Ŝe watość pzyszła kapitału a koiec oku -tego FVA powia być ówa watości obecej kapitału wypłacoego w latach + do +, czyli A, FVA, FV PMT (+) - FVA, A, EMT + (+) FV PMT (+) - FV + FV 3 PMT 3 (+) - 3 EMT 3 (+) -3 FV + + FV - PMT - EMT (+) - FV PM FV PMT PMT PMT 3 PMT - PMT EMT EMT EMT Rys Poces obliczaia ówowagi iędzy oczyi składkai a oczyi wypłatai 9

ELEMENTY MATEMATYKI FINANSOWEJ. Wprowadzenie

ELEMENTY MATEMATYKI FINANSOWEJ. Wprowadzenie ELEMENTY MATEMATYI FINANSOWEJ Wpowadzeie Pieiądz ma okeśloą watość, któa ulega zmiaie w zależości od czasu, w jakim zostaje o postawioy do aszej dyspozycji. Watość tej samej omialie kwoty będzie ia dziś

Bardziej szczegółowo

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Czyiki wpływające a zmiaę watości pieiądza w czasie:. Spadek siły abywczej. 2. Możliwość iwestowaia. 3. Występowaie yzyka. 4. Pefeowaie bieżącej kosumpcji pzez człowieka. Watość

Bardziej szczegółowo

500 1,1. b) jeŝeli w kolejnych latach stopy procentowe wynoszą odpowiednio 10%, 9% i 8%, wówczas wartość obecna jest równa: - 1 -

500 1,1. b) jeŝeli w kolejnych latach stopy procentowe wynoszą odpowiednio 10%, 9% i 8%, wówczas wartość obecna jest równa: - 1 - Zdyskotowae pzepływy pieięŝe - Pzepływy pieięŝe płatości ozłoŝoe w czasie - Pzepływy występujące w kilku óŝych okesach ie są poówywale z uwagi a zmiaę watość pieiądza w czasie - śeby poówywać pzepływy

Bardziej szczegółowo

Wartość pieniądza w czasie (Value of money in time)

Wartość pieniądza w czasie (Value of money in time) WRTOŚĆ PIENIĄDZ W CZSIE FINNSE I ROBERT ŚLEPCZUK Watość pieiądza w czasie (Value of oey i tie - futue value - watość pzyszła, PV - peset value - watość bieżąca, - stopa pocetowa, - ilość kapitalizacji

Bardziej szczegółowo

Wartość przyszła FV. Zmienna wartość pieniądza w czasie. złotówka w garści jest warta więcej niŝ złotówka spodziewana w przyszłości

Wartość przyszła FV. Zmienna wartość pieniądza w czasie. złotówka w garści jest warta więcej niŝ złotówka spodziewana w przyszłości Zmiea wartość pieiądza w czasie Zmiea wartość pieiądza w czasie Zmiea wartość pieiądza w czasie jeda z podstawowych prawidłowości wykorzystywaych w fiasach polegająca a tym, Ŝe: złotówka w garści jest

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA FINANSOWA. Zadanie 1 Od jakiej kwoty otrzymano 15 zł odsetek za okres 2 miesięcy przy stopie procentowej 18% w skali roku.

MATEMATYKA FINANSOWA. Zadanie 1 Od jakiej kwoty otrzymano 15 zł odsetek za okres 2 miesięcy przy stopie procentowej 18% w skali roku. MATEMATYA FIASWA Rachuek osetek postych Wykozystyway w okesie kótki o 1 oku Wzó oóly * * t Wzó pzy uwzlęieiu oiesieia czasoweo t * * t * T p. w pzypaku okesu zieeo t * * 360 Zaaie 1 jakiej kwoty otzyao

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY MATEMATYKI FINANSOWEJ

PODSTAWY MATEMATYKI FINANSOWEJ PODSTAWY MATEMATYKI INANSOWEJ WZORY I POJĘCIA PODSTAWOWE ODSETKI, A STOPA PROCENTOWA KREDYTU (5) ODSETKI OD KREDYTU KWOTA KREDYTU R R- rocza stopa oprocetowaia kredytu t - okres trwaia kredytu w diach

Bardziej szczegółowo

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE. PODSTAWOWE POJĘCIA Pieiądz, podobie jak ie doba (toway i usługi)) zieia swoją watość w czasie, co jest astępstwe zachodzących w sposób ciągły pocesów gospodaczych. Ziaie oże

Bardziej szczegółowo

METODY ILOŚCIOWE Matematyka finansowa wykłady 1-2-3

METODY ILOŚCIOWE Matematyka finansowa wykłady 1-2-3 Dwusemestale studium podyplomowe ANALITYK FINANSOWY METODY ILOŚCIOWE Matematyka fiasowa wykłady --3 d Kzysztof Piotek Kateda Iwestycji Fiasowych i Zaządzaia Ryzykiem Uiwesytet Ekoomiczy we Wocławiu Metody

Bardziej szczegółowo

co wskazuje, że ciąg (P n ) jest ciągiem arytmetycznym o różnicy K 0 r. Pierwszy wyraz tego ciągu a więc P 1 z uwagi na wzór (3) ma postać P

co wskazuje, że ciąg (P n ) jest ciągiem arytmetycznym o różnicy K 0 r. Pierwszy wyraz tego ciągu a więc P 1 z uwagi na wzór (3) ma postać P WIADOMOŚCI WSTĘPNE Odsetki powstają w wyiku odjęcia od kwoty teaźiejszej K kwoty początkowej K 0, zate Z = K K 0. Z ekooiczego puktu widzeia właściciel kapitału K 0 otzyuje odsetki jako zapłatę od baku

Bardziej szczegółowo

MODELE MATEMATYCZNE W UBEZPIECZENIACH. 1. Renty

MODELE MATEMATYCZNE W UBEZPIECZENIACH. 1. Renty MODELE MATEMATYCZNE W UBEZPIECZENIACH WYKŁAD 2: RENTY. PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE. TRWANIE ŻYCIA 1. Rety Retą azywamy pewie ciąg płatości. Na razie będziemy je rozpatrywać bez żadego związku z czasem życiem człowieka.

Bardziej szczegółowo

Spłata długów. Rozliczenia związane z zadłużeniem

Spłata długów. Rozliczenia związane z zadłużeniem płata długów Rozliczeia związae z zadłużeiem Źódła fiasowaia Źódła fiasowaia Kapitał własy wkład właściciela, wpłaty udziałowców, opłaty za akcje, wkład zeczowy, apot. Kapitał obcy kedyty, pożyczki, ie

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 08.10.2007 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLIII Egzamin dla Aktuariuszy z 8 października 2007 r.

Matematyka finansowa 08.10.2007 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLIII Egzamin dla Aktuariuszy z 8 października 2007 r. Matematyka fiasowa 08.10.2007 r. Komisja Egzamiacyja dla Aktuariuszy XLIII Egzami dla Aktuariuszy z 8 paździerika 2007 r. Część I Matematyka fiasowa WERSJA TESTU A Imię i azwisko osoby egzamiowaej:...

Bardziej szczegółowo

Co wpływa na zmianę wartości pieniądza? WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE. dr Adam Nosowski

Co wpływa na zmianę wartości pieniądza? WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE. dr Adam Nosowski Fiase osobiste, ed. E. BogackaKisiel, PWN 202 ANALITYKA GOSPODARCZA d Ada Nosowski WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE z wykozystaie ateiałów autostwa: pof. d hab. Kzysztofa Jajugi, d Doiika Bacha PIENIĄDZ postzegaie

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI I GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ

WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI I GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI I GOSPODARKI ELEKTROENERGETYCZNEJ LABORATORIUM RACHUNEK EKONOMICZNY W ELEKTROENERGETYCE INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

Bardziej szczegółowo

Źródła finansowania i ich koszt

Źródła finansowania i ich koszt Źódła fiasowaia i ich koszt Kapitalizacja i dyskoto: k K K0 (1 ) ; 1 ; k 0 k log k0 log 1 efektywa stopa pocetowa; 1 1 Stałe płatości (ety): ef m m ; K o K 1 (1 ) (pzy płatościach częstszych iż ocze) 1

Bardziej szczegółowo

WERSJA TESTU A. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LX Egzamin dla Aktuariuszy z 28 maja 2012 r. Część I. Matematyka finansowa

WERSJA TESTU A. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LX Egzamin dla Aktuariuszy z 28 maja 2012 r. Część I. Matematyka finansowa Matematyka fiasowa 8.05.0 r. Komisja Egzamiacyja dla Aktuariuszy LX Egzami dla Aktuariuszy z 8 maja 0 r. Część I Matematyka fiasowa WERJA EU A Imię i azwisko osoby egzamiowaej:... Czas egzamiu: 00 miut

Bardziej szczegółowo

Zmiana wartości pieniądza

Zmiana wartości pieniądza Ziaa watości piiądza w czasi topa dyskotowa Wydatki i fkty astępują w óży czasi, tzba więc uwzględić fakt, ż watość piiądza ziia się w czasi, więc taka saa sua piiędzy będzi iała ią watość w óży czasi.

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki

System finansowy gospodarki System fiasowy gospodarki Zajęcia r 5 Matematyka fiasowa Wartość pieiądza w czasie 1 złoty posiaday dzisiaj jest wart więcej iż 1 złoty posiaday w przyszłości, p. za rok. Powody: Suma posiadaa dzisiaj

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zasady udzielania i spłaty kredytów

Podstawowe zasady udzielania i spłaty kredytów Podstawowe zasady udzielaia i spłaty kedytów Klasyfikacja kedytów. Wg czasu: kótkoteiowe (do oku), śedioteiowe ( do 5 lat), długoteiowe (powyżej 5 lat).. Wg pzediotu kedytowaia: iwestycyje, obotowe. 3.

Bardziej szczegółowo

Strategie finansowe przedsiębiorstwa

Strategie finansowe przedsiębiorstwa Strategie fiasowe przedsiębiorstwa Grzegorz Michalski 2 Różice między fiasami a rachukowością Rachukowość to opowiadaie [sprawozdaie] JAK BYŁO i JAK JEST Fiase zajmują się Obecą oceą tego co BĘDZIE w PRZYSZŁOŚCI

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA FINANSOWA - PROCENT SKŁADANY 2. PROCENT SKŁADANY

MATEMATYKA FINANSOWA - PROCENT SKŁADANY 2. PROCENT SKŁADANY 2. PROCENT SŁADANY Zasada procetu składaego polega a tym, iż liczymy odsetki za day okres i doliczamy do kapitału podstawowego. Odsetki za astępy okres liczymy od powiększoej w te sposób podstawy. Czyli

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 06.10.2008 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLVII Egzamin dla Aktuariuszy z 6 października 2008 r.

Matematyka finansowa 06.10.2008 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLVII Egzamin dla Aktuariuszy z 6 października 2008 r. Komisja Egzamiacyja dla Aktuariuszy XLVII Egzami dla Aktuariuszy z 6 paździerika 2008 r. Część I Matematyka fiasowa WERSJA TESTU A Imię i azwisko osoby egzamiowaej:... Czas egzamiu: 00 miut . Kredytobiorca

Bardziej szczegółowo

Definicje i charakteryzacja mierników efektywności finansowych:

Definicje i charakteryzacja mierników efektywności finansowych: Defiicje i chaakteyzacja mieików efektywości fiasowych: Iwestycja fiasowa akład dający iwestoowi możliwości uzyskaia w pzyszłości dodatich pzepływów fiasowych Mieiki efektywości iwestycji fiasowych:. Stopą

Bardziej szczegółowo

kartki od 27 do 32 włącznie kap. - kapitalizacja, zał. - założenie, załóżmy, zakładając, st. proc. - stopa procentowa, (...

kartki od 27 do 32 włącznie kap. - kapitalizacja, zał. - założenie, załóżmy, zakładając, st. proc. - stopa procentowa, (... katki od 7 do 3 włączie kap. - kapitalizacja, zał. - założeie, załóży, zakładając, st. poc. - stopa pocetowa, (...) - uciętę watość pzez okesów st. poc. zgodie z odele kap. złożoej z dołu zgodej. Zał.

Bardziej szczegółowo

Procent składany wiadomości podstawowe

Procent składany wiadomości podstawowe Procet składay wiadomości podstawowe Barbara Domysławska I Liceum Ogólokształcące w Olecku Procet prosty to rodzaj oprocetowaia polegający a tym, że odsetki doliczae do złożoego wkładu ie podlegają dalszemu

Bardziej szczegółowo

Konspekt lekcji (Kółko matematyczne, kółko przedsiębiorczości)

Konspekt lekcji (Kółko matematyczne, kółko przedsiębiorczości) Kospekt lekcji (Kółko matematycze, kółko przedsiębiorczości) Łukasz Godzia Temat: Paradoks skąpej wdowy. O procecie składaym ogólie. Czas lekcji 45 miut Cele ogóle: Uczeń: Umie obliczyć procet składay

Bardziej szczegółowo

Elementy matematyki finansowej

Elementy matematyki finansowej Elmty matmatyki fiasowj RZEDMIIOT : EFEKTYWNOŚĆ SYSTEMÓW IINFORMATYCZNYCH Elmty matmatyki fiasowj Wykład: Elmty Matmatyki Fiasowj la Wykładu Tmat: Elmty matmatyki fiasowj Zaczi czasu w oci fktywości iwstycji

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA INWESTORA INDYWIDUALNEGO CZĘŚĆ II. AKCJE.

AKADEMIA INWESTORA INDYWIDUALNEGO CZĘŚĆ II. AKCJE. uma Pzedsiębiocy /6 Lipiec 205. AKAEMIA INWESTORA INYWIUALNEGO CZĘŚĆ II. AKCJE. WYCENA AKCJI Wycena akcji jest elementem analizy fundamentalnej akcji. Następuje po analizie egionu, gospodaki i banży, w

Bardziej szczegółowo

EFEKTYWNA STOPA PROCENTOWA O RÓWNOWAŻNA STPOPA PROCENTOWA

EFEKTYWNA STOPA PROCENTOWA O RÓWNOWAŻNA STPOPA PROCENTOWA EFEKTYWNA STOPA PROCENTOWA O RÓWNOWAŻNA STPOPA PROCENTOWA Nekedy zachodz koneczność zany okesu kapt. z ównoczesny zachowane efektów opocentowane. Dzeje sę tak w nektóych zagadnenach ateatyk fnansowej np.

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Technologiczno- Humanistyczny w Radomiu Radom 2013

Uniwersytet Technologiczno- Humanistyczny w Radomiu Radom 2013 Uiwesytet Techologiczo- Huistyczy w Rdoiu Rdo 3 Podstwy tetyki fisowej D Zbigiew Śleszyński ted Bizesu i Fisów Międzyodowych Wydził kooiczy tudi podyploowe OWOCZ UŁUGI BIZOW Teść wykłdu: Powtók z tetyki

Bardziej szczegółowo

Wykład. Inwestycja. Inwestycje. Inwestowanie. Działalność inwestycyjna. Inwestycja

Wykład. Inwestycja. Inwestycje. Inwestowanie. Działalność inwestycyjna. Inwestycja Iwestycja Wykład Celowo wydatkowae środki firmy skierowae a powiększeie jej dochodów w przyszłości. Iwestycje w wyiku użycia środków fiasowych tworzą lub powiększają majątek rzeczowy, majątek fiasowy i

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki

System finansowy gospodarki System fasowy gospodark Zajęca r 6 Matematyka fasowa c.d. Rachuek retowy (autetowy) Maem rachuku retowego określa sę regulare płatośc w stałych odstępach czasu przy założeu stałej stopy procetowej. Przykłady

Bardziej szczegółowo

co wskazuje, że ciąg (P n ) jest ciągiem arytmetycznym o różnicy K 0 r. Pierwszy wyraz tego ciągu a więc P 1 z uwagi na wzór (3) ma postać P

co wskazuje, że ciąg (P n ) jest ciągiem arytmetycznym o różnicy K 0 r. Pierwszy wyraz tego ciągu a więc P 1 z uwagi na wzór (3) ma postać P Wiadomości wstępe Odsetki powstają w wyiku odjęcia od kwoty teraźiejszej K kwoty początkowej K, zatem Z = K K. Z ekoomiczego puktu widzeia właściciel kapitału K otrzymuje odsetki jako zapłatę od baku za

Bardziej szczegółowo

Struktura czasowa stóp procentowych (term structure of interest rates)

Struktura czasowa stóp procentowych (term structure of interest rates) Struktura czasowa stóp procetowych (term structure of iterest rates) Wysokość rykowych stóp procetowych Na ryku istieje wiele różorodych stóp procetowych. Poziom rykowej stopy procetowej (lub omialej stopy,

Bardziej szczegółowo

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XXXVI Egzamin dla Aktuariuszy z 10 października 2005 r. Część I. Matematyka finansowa

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XXXVI Egzamin dla Aktuariuszy z 10 października 2005 r. Część I. Matematyka finansowa Komisja Egzamiacyja dla Aktuariuszy XXXVI Egzami dla Aktuariuszy z 0 paździerika 2005 r. Część I Matematyka fiasowa Imię i azwisko osoby egzamiowaej:... Czas egzamiu: 00 miut . Niech dur() ozacza duratio

Bardziej szczegółowo

NOMINALNA STOPA PROCENTOWA stopa oprocentowania przyjęta w okresie bazowym; nie uwzględnia skutków kapitalizacji odsetek

NOMINALNA STOPA PROCENTOWA stopa oprocentowania przyjęta w okresie bazowym; nie uwzględnia skutków kapitalizacji odsetek Symbole: nominalna stopa pocentowa ( od stu ) n ilość okesów (lat, miesięcy, kwatałów etc.) m ilość podokesów (np. stopa pocentowa podana jest w skali oku; kapitalizacja miesięczna m=12) d stopa dyskontowa

Bardziej szczegółowo

Tradycyjne mierniki ryzyka

Tradycyjne mierniki ryzyka Tadycyjne mieniki yzyka Pzykład 1. Ryzyko w pzypadku potfela inwestycyjnego Dwie inwestycje mają następujące stopy zwotu, zależne od sytuacji gospodaczej: Sytuacja Pawdopodobieństwo R R Recesja 0, 9,0%

Bardziej szczegółowo

Rozważymy nieskończony strumień płatności i obliczymy jego wartość teraźniejszą.

Rozważymy nieskończony strumień płatności i obliczymy jego wartość teraźniejszą. Renty wieczyste Rozważyy nieskończony stuień płatności i obliczyy jego watość teaźniejszą Najpiew ozważy entę wieczystą polegającą na wypłacie jp co ok Jeśli piewsza płatność jest w chwili, to ówiy o encie

Bardziej szczegółowo

ma rozkład złożony Poissona z oczekiwaną liczbą szkód równą λ i rozkładem wartości pojedynczej szkody takim, że Pr( Y

ma rozkład złożony Poissona z oczekiwaną liczbą szkód równą λ i rozkładem wartości pojedynczej szkody takim, że Pr( Y Zadaie. Łącza wartość szkód z pewego ubezpieczeia W = Y + Y +... + YN ma rozkład złożoy Poissoa z oczekiwaą liczbą szkód rówą λ i rozkładem wartości pojedyczej szkody takim, że ( Y { 0,,,3,... }) =. Niech:

Bardziej szczegółowo

PROJEKT: GNIAZDO POTOKOWE

PROJEKT: GNIAZDO POTOKOWE POLITEHNIK POZNŃSK WYZIŁ UOWY MSZYN I ZZĄZNI ZZĄZNIE POUKJĄ GUP ZIM-Z3 POJEKT: GNIZO POTOKOWE WYKONWY: 1. TOMSZ PZYMUSIK 2. TOMSZ UTOWSKI POWZĄY: Mg iż. Maiola Ozechowska SPIS TEŚI OZZIŁ 1. Wpowadzeie.

Bardziej szczegółowo

Finanse przedsiębiorstw mgr Kazimierz Linowski WyŜsza Szkoła Marketingu i Zarządzania

Finanse przedsiębiorstw mgr Kazimierz Linowski WyŜsza Szkoła Marketingu i Zarządzania Finanse przedsiębiorstw mgr Kazimierz Linowski WyŜsza Szkoła Marketingu i Zarządzania Wstęp Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć oraz zaleŝności z zakresu zarządzania finansami w szczególności

Bardziej szczegółowo

Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV

Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV Wartość przyszła pieniądza: Future Value FV Jeśli posiadamy pewną kwotę pieniędzy i mamy możliwość ulokowania ich w banku na ustalony czas i określony procent, to kwota w przyszłości (np. po 1 roku), zostanie

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 6 Matematyka finansowa

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 6 Matematyka finansowa System finansowy gospodarki Zajęcia nr 6 Matematyka finansowa Rachunek rentowy (annuitetowy) Mianem rachunku rentowego określa się regularne płatności w stałych odstępach czasu przy założeniu stałej stopy

Bardziej szczegółowo

Model klasyczny gospodarki otwartej

Model klasyczny gospodarki otwartej Model klasyczny gospodaki otwatej Do tej poy ozpatywaliśmy model sztucznie zakładający, iż gospodaka danego kaju jest gospodaką zamkniętą. A zatem bak było międzynaodowych pzepływów dób i kapitału. Jeżeli

Bardziej szczegółowo

ANALIZA BRYTYJSKIEGO RYNKU RENT HIPOTECZNYCH EQUITY RELEASE ORAZ KALKULACJA ŚWIADCZEŃ DLA POLSKICH ROZWIĄZAŃ Z WYKORZYSTANIEM RACHUNKU RENT ŻYCIOWYCH

ANALIZA BRYTYJSKIEGO RYNKU RENT HIPOTECZNYCH EQUITY RELEASE ORAZ KALKULACJA ŚWIADCZEŃ DLA POLSKICH ROZWIĄZAŃ Z WYKORZYSTANIEM RACHUNKU RENT ŻYCIOWYCH Batosz Lawędziak Uiwesytet Ekoomiczy w Katowicach Wydział Ekoomii Kateda Metod Statystyczo-Matematyczych w Ekoomii batoszlaw@ue.katowice.pl ANALIZA BRYTYJSKIEGO RYNKU RENT HIPOTECZNYCH EQUITY RELEASE ORAZ

Bardziej szczegółowo

www.pokonac-rynek.pl Wzory - matematyka finansowa Opracował: Łukasz Zymiera

www.pokonac-rynek.pl Wzory - matematyka finansowa Opracował: Łukasz Zymiera www.pokonac-rynek.pl Wzory - matematyka finansowa Opracował: Łukasz Zymiera Wartość pieniądza w czasie MWP mnożnik wartości przyszłej MWO mnożnik wartości obecnej MWPR mnożnik wartości przyszłej renty

Bardziej szczegółowo

INWESTYCJE MATERIALNE

INWESTYCJE MATERIALNE OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI INWESTCJE: proces wydatkowaia środków a aktywa, z których moża oczekiwać dochodów pieiężych w późiejszym okresie. Każde przedsiębiorstwo posiada pewą liczbę możliwych projektów

Bardziej szczegółowo

Rodzajowy rachunek kosztów Wycena zuŝycia materiałów

Rodzajowy rachunek kosztów Wycena zuŝycia materiałów Rodzajowy achunek kosztów (wycena zuŝycia mateiałów) Wycena zuŝycia mateiałów ZuŜycie mateiałów moŝe być miezone, wyceniane, dokumentowane i ewidencjonowane w óŝny sposób. Stosowane metody wywieają jednak

Bardziej szczegółowo

a n 7 a jest ciągiem arytmetycznym.

a n 7 a jest ciągiem arytmetycznym. ZADANIA MATURALNE - CIĄGI LICZBOWE - POZIOM PODSTAWOWY Opracowała mgr Dauta Brzezińska Zad.1. ( pkt) Ciąg a określoy jest wzorem 5.Wyzacz liczbę ujemych wyrazów tego ciągu. Zad.. ( 6 pkt) a Day jest ciąg

Bardziej szczegółowo

Zajęcia 8 - Równoważność warunków oprocentowania

Zajęcia 8 - Równoważność warunków oprocentowania Zajęcia 8 - Równoważność warunków oprocentowania Zadanie 1 Mając roczną stopę oprocentowania prostego 18% wyznaczyć równoważną stopę: 1. miesięczną. 2. tygodniową. 3. 2-letnią. Uzasadnić wyniki. Czy czas

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie finansami

Zarządzanie finansami STOWARZYSZENIE KSIĘGOWYCH W POLSCE ODDZIAŁ W POZNANIU Zarządzaie fiasami DR LESZEK CZAPIEWSKI - POZNAŃ - WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Pieiądze posiadają określoą wartość. Wartość w diu dzisiejszym omialej

Bardziej szczegółowo

Arkusz kalkulacyjny MS EXCEL ĆWICZENIA 3

Arkusz kalkulacyjny MS EXCEL ĆWICZENIA 3 Arkusz kalkulacyjny MS EXCEL ĆWICZENIA 3 Uwaga! Każde ćwiczenie rozpoczynamy od stworzenia w katalogu Moje dokumenty swojego własnego katalogu roboczego, w którym będziecie Państwo zapisywać swoje pliki.

Bardziej szczegółowo

Arytmetyka finansowa Wykład 1 Dr Wioletta Nowak

Arytmetyka finansowa Wykład 1 Dr Wioletta Nowak Aytmetyka fiasowa Wykład D Wioletta Nowak Sylabus Watość ieiądza jako fukcja czasu. Oocetowaie lokaty. aitalizacja osta, złożoa z dołu i z góy, ciągła. aitalizacja zgoda i iezgoda. Rówoważość oocetowaia.

Bardziej szczegółowo

PORADNIK DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROMUJ SWÓJ EKSPORT

PORADNIK DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROMUJ SWÓJ EKSPORT PORADNIK DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROMUJ SWÓJ EKSPORT URZĄD KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Wydawca URZĄD KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Al. Ujazdowskie 9, 00-918 Warszawa http://www.ukie.gov.pl e-mail:

Bardziej szczegółowo

Projekt z dnia 24.05.2012 r. Wersja 0.5 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia..

Projekt z dnia 24.05.2012 r. Wersja 0.5 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia.. Projekt z dia 24.05.2012 r. Wersja 0.5 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dia.. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku uzyskaia i przedstawieia do umorzeia świadectw efektywości eergetyczej i uiszczaia

Bardziej szczegółowo

Jarosław Wróblewski Analiza Matematyczna 1, zima 2016/ n 333))

Jarosław Wróblewski Analiza Matematyczna 1, zima 2016/ n 333)) 46. Wskazać liczbę rzeczywistą k, dla której graica k 666 + 333)) istieje i jest liczbą rzeczywistą dodatią. Obliczyć wartość graicy przy tak wybraej liczbie k. Rozwiązaie: Korzystając ze wzoru a różicę

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 5 WPŁYW SYSTEMU OPODATKOWANIA DOCHODU NA EFEKTYWNOŚĆ PROCESU DECYZYJNEGO

ROZDZIAŁ 5 WPŁYW SYSTEMU OPODATKOWANIA DOCHODU NA EFEKTYWNOŚĆ PROCESU DECYZYJNEGO Agieszka Jakubowska ROZDZIAŁ 5 WPŁYW SYSTEMU OPODATKOWANIA DOCHODU NA EFEKTYWNOŚĆ PROCESU DECYZYJNEGO. Wstęp Skąplikowaie współczesego życia gospodarczego powoduje, iż do sterowaia procesem zarządzaia

Bardziej szczegółowo

Rachunek rent. Pojęcie renty. Wartość początkowa i końcowa renty. Renty o stałych ratach. Renta o zmiennych ratach. Renta uogólniona.

Rachunek rent. Pojęcie renty. Wartość początkowa i końcowa renty. Renty o stałych ratach. Renta o zmiennych ratach. Renta uogólniona. Temat: Rachunek rent. Pojęcie renty. Wartość początkowa i końcowa renty. Renty o stałych ratach. Renta o zmiennych ratach. Renta uogólniona. Zadanie Przez 2 lata na koniec każdego miesiąca wpłacamy 200

Bardziej szczegółowo

Załącznik 5. do Umowy nr EPS/[ ]/2016 sprzedaży energii elektrycznej na pokrywanie strat powstałych w sieci przesyłowej. zawartej pomiędzy [ ]

Załącznik 5. do Umowy nr EPS/[ ]/2016 sprzedaży energii elektrycznej na pokrywanie strat powstałych w sieci przesyłowej. zawartej pomiędzy [ ] Załączik 5 do Umowy r EPS/[ ]/ sprzedaży eergii elektryczej a pokrywaie strat powstałych w sieci przesyłowej zawartej pomiędzy Polskie Sieci Elektroeergetycze Spółka Akcyja [ ] a WARUNKI ZABEZPIECZENIA

Bardziej szczegółowo

1% wartości transakcji + 60 zł

1% wartości transakcji + 60 zł Procet.. Wysokość prowizji, którą kliet płaci w pewym biurze maklerskim przy każdej zawieraej trasakcji kupa lub sprzedaży akcji jest uzależioa od wartości trasakcji: Wartość trasakcji do 500 zł od 500.0

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA I ANALIZA DANYCH

STATYSTYKA I ANALIZA DANYCH TATYTYKA I ANALIZA DANYCH Zad. Z pewej partii włókie weły wylosowao dwie próbki włókie, a w każdej z ich zmierzoo średicę włókie różymi metodami. Otrzymao astępujące wyiki: I próbka: 50; średia średica

Bardziej szczegółowo

II.6. Wahadło proste.

II.6. Wahadło proste. II.6. Wahadło poste. Pzez wahadło poste ozumiemy uch oscylacyjny punktu mateialnego o masie m po dolnym łuku okęgu o pomieniu, w stałym polu gawitacyjnym g = constant. Fig. II.6.1. ozkład wektoa g pzyśpieszenia

Bardziej szczegółowo

Rachunek rent. Pojęcie renty. Wartość początkowa i końcowa renty. Renty o stałych ratach. Renta o zmiennych ratach. Renta uogólniona.

Rachunek rent. Pojęcie renty. Wartość początkowa i końcowa renty. Renty o stałych ratach. Renta o zmiennych ratach. Renta uogólniona. Temat: Rachunek rent Pojęcie renty Wartość początkowa i końcowa renty Renty o stałych ratach Renta o zmiennych ratach Renta uogólniona Zadanie 1 Przez 2 lata na koniec każdego miesiąca wpłacamy 1 000 PLN

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 8: Wprowadzenie do modelu ISLM: krzywa LM oraz krzywa IS

Makroekonomia 1 Wykład 8: Wprowadzenie do modelu ISLM: krzywa LM oraz krzywa IS Makoekonomia 1 Wykład 8: Wpowadzenie do modelu ISLM: kzywa LM oaz kzywa IS Gabiela Gotkowska Kateda Makoekonomii i Teoii Handlu Zaganicznego Plan wykładu Deteminanty popytu na pieniądz Równowaga na ynku

Bardziej szczegółowo

ZBIÓR LICZB RZECZYWISTYCH - DZIAŁANIA ALGEBRAICZNE

ZBIÓR LICZB RZECZYWISTYCH - DZIAŁANIA ALGEBRAICZNE ZBIÓR LICZB RZECZYWISTYCH - DZIAŁANIA ALGEBRAICZNE WARTOŚĆ BEZWZGLĘDNA LICZBY Wartość bezwzględą liczby rzeczywistej x defiiujemy wzorem: { x dla x 0 x = x dla x < 0 Liczba x jest to odległość a osi liczbowej

Bardziej szczegółowo

Arkusz kalkulacyjny MS EXCEL ĆWICZENIA 3. Zadanie 1 Amortyzacja środków trwałych

Arkusz kalkulacyjny MS EXCEL ĆWICZENIA 3. Zadanie 1 Amortyzacja środków trwałych Arkusz kalkulacyjny MS EXCEL ĆWICZENIA 3 Uwaga! Każde ćwiczenie rozpoczynamy od stworzenia w katalogu Moje dokumenty swojego własnego katalogu roboczego, w którym będziecie Państwo zapisywać swoje pliki.

Bardziej szczegółowo

Analiza możliwości wykorzystania wybranych modeli wygładzania wykładniczego do prognozowania wartości WIG-u

Analiza możliwości wykorzystania wybranych modeli wygładzania wykładniczego do prognozowania wartości WIG-u Zbigiew Taapaa Aaliza możliwości wykozysaia wybaych modeli wygładzaia wykładiczego do pogozowaia waości WIG-u Wydział Cybeeyki Wojskowej Akademii Techiczej w Waszawie Seszczeie W aykule pzedsawioo aalizę

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA wykład 1. Ciągi. Pierwsze 2 ciągi są rosnące (do nieskończoności), zaś 3-i ciąg jest zbieŝny do zera. co oznaczamy przez

MATEMATYKA wykład 1. Ciągi. Pierwsze 2 ciągi są rosnące (do nieskończoności), zaś 3-i ciąg jest zbieŝny do zera. co oznaczamy przez MATEMATYKA wkład Ciągi,, 2, 3, 4,,, 3, 5, 7, 9,,,,,,,,, są przkładami ciągów 2 4 6 8 Pierwsze 2 ciągi są rosące (do ieskończoości), zaś 3-i ciąg jes zbieŝ do zera co ozaczam przez lim a ch 2-óch ciągów,

Bardziej szczegółowo

2 n < 2n + 2 n. 2 n = 2. 2 n 2 +3n+2 > 2 0 = 1 = 2. n+2 n 1 n+1 = 2. n+1

2 n < 2n + 2 n. 2 n = 2. 2 n 2 +3n+2 > 2 0 = 1 = 2. n+2 n 1 n+1 = 2. n+1 Tekst a iebiesko jest kometarzem lub treścią zadaia. Zadaie 1. Zbadaj mootoiczość i ograiczoość ciągów. a = + 3 + 1 Ciąg jest mootoiczie rosący i ieograiczoy poieważ różica kolejych wyrazów jest dodatia.

Bardziej szczegółowo

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2 Ćwiczenia 2 Wartość pieniądza w czasie Zmienna wartość pieniądza w czasie jest pojęciem, które pozwala porównać wartość różnych sum pieniężnych otrzymanych w różnych okresach czasu. Czy 1000 PLN otrzymane

Bardziej szczegółowo

Pierwiastki z liczby zespolonej. Autorzy: Agnieszka Kowalik

Pierwiastki z liczby zespolonej. Autorzy: Agnieszka Kowalik Pierwiastki z liczby zespoloej Autorzy: Agieszka Kowalik 09 Pierwiastki z liczby zespoloej Autor: Agieszka Kowalik DEFINICJA Defiicja : Pierwiastek z liczby zespoloej Niech będzie liczbą aturalą. Pierwiastkiem

Bardziej szczegółowo

Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE

Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Zmianą wartości pieniądza w czasie zajmują się FINANSE. Finanse to nie to samo co rachunkowość. Rachunkowość to opowiadanie JAK BYŁO i JAK JEST Finanse zajmują

Bardziej szczegółowo

Składka ubezpieczeniowa

Składka ubezpieczeniowa Przychody zakładów ubezpieczeń Przychody i wydatki zakładów ubezpieczeń Składka ubezpieczeiowa 60-95 % Przychody z lokat 5-15 % Przychody z reasekuracji 5-30 % Wydatki zakładów ubezpieczeń Odszkodowaia

Bardziej szczegółowo

30 Matematyka finansowa i bankowa

30 Matematyka finansowa i bankowa 30 Matematyka fiasowa i bakowa koszty admiistrowaia, koszty koserwacji, koszty utrzymaia techiczego budyku, koszty utrzymaia pomieszczeń wspólych op laty za utrzymaie czystości, eergiȩ elektrycz a i ciepl

Bardziej szczegółowo

Elementy matematyki finansowej w programie Maxima

Elementy matematyki finansowej w programie Maxima Maxima-03_windows.wxm 1 / 8 Elementy matematyki finansowej w programie Maxima 1 Wartość pieniądza w czasie Umiejętność przenoszenia kwot pieniędzy w czasie, a więc obliczanie ich wartości na dany moment,

Bardziej szczegółowo

Chemia Teoretyczna I (6).

Chemia Teoretyczna I (6). Chemia Teoretycza I (6). NajwaŜiejsze rówaia róŝiczkowe drugiego rzędu o stałych współczyikach w chemii i fizyce cząstka w jedowymiarowej studi potecjału Cząstka w jedowymiarowej studi potecjału Przez

Bardziej szczegółowo

Matematyka Finansowa. Wykład. Maciej Wolny

Matematyka Finansowa. Wykład. Maciej Wolny Matematyka Fasowa Wykład Macej Woly macej.woly@polsl.pl Ageda Ogazacja zajęć, wpowadzee, podstawowe pojęca. Teoa fukcj peądza w czase. Rozlczea zwązae ze spłatą długów. Ocea opłacalośc westycj. Lteatua.

Bardziej szczegółowo

Kongruencje Wykład 4. Kongruencje kwadratowe symbole Legendre a i Jac

Kongruencje Wykład 4. Kongruencje kwadratowe symbole Legendre a i Jac Kogruecje kwadratowe symbole Legedre a i Jacobiego Kogruecje Wykład 4 Defiicja 1 Kogruecję w ostaci x a (mod m), gdzie a m, azywamy kogruecją kwadratową; jej bardziej ogóla ostać ax + bx + c może zostać

Bardziej szczegółowo

n liczba lat m liczba okresów kapitalizacji w ciągu roku ile razy doliczane są odsetki do kwoty kapitału

n liczba lat m liczba okresów kapitalizacji w ciągu roku ile razy doliczane są odsetki do kwoty kapitału pst valu watość biŝąca watość jdostki piięŝj lub pzpływów fiasowych (wpływów lub wydatków, któ zostaą zalizowa/otzya w pzyszłych oksach wyaŝoa w dzisijszj sil abywczj jdostk piięŝych. Watość ta jst ijsza

Bardziej szczegółowo

3. Funkcje elementarne

3. Funkcje elementarne 3. Fukcje elemetare Fukcjami elemetarymi będziemy azywać fukcję tożsamościową x x, fukcję wykładiczą, fukcje trygoometrycze oraz wszystkie fukcje, jakie moża otrzymać z wyżej wymieioych drogą astępujących

Bardziej szczegółowo

Zatem przyszła wartość kapitału po 1 okresie kapitalizacji wynosi

Zatem przyszła wartość kapitału po 1 okresie kapitalizacji wynosi Zatem rzyszła wartość kaitału o okresie kaitalizacji wyosi m k m* E Z E( m r) 2 Wielkość K iterretujemy jako umowa włatę, zastęującą w rówoważy sosób, w sesie kaitalizacji rostej, m włat w wysokości E

Bardziej szczegółowo

Metrologia: miary dokładności. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Metrologia: miary dokładności. dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Metrologia: miary dokładości dr iż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczeciie Miary dokładości: Najczęściej rozkład pomiarów w serii wokół wartości średiej X jest rozkładem Gaussa: Prawdopodobieństwem,

Bardziej szczegółowo

1. Metoda zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych

1. Metoda zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych Iwetta Budzik-Nowodzińska SZACOWANIE WARTOŚCI DOCHODOWEJ PRZEDSIĘBIORSTWA STUDIUM PRZYPADKU Wprowadzeie Dochodowe metody wycey wartości przedsiębiorstw są postrzegae, jako ajbardziej efektywe sposoby określaia

Bardziej szczegółowo

O liczbach naturalnych, których suma równa się iloczynowi

O liczbach naturalnych, których suma równa się iloczynowi O liczbach aturalych, których suma rówa się iloczyowi Lew Kurladczyk i Adrzej Nowicki Toruń UMK, 10 listopada 1998 r. Liczby aturale 1, 2, 3 posiadają szczególą własość. Ich suma rówa się iloczyowi: Podobą

Bardziej szczegółowo

Zasada indukcji matematycznej. Dowody indukcyjne.

Zasada indukcji matematycznej. Dowody indukcyjne. Zasada idukcji matematyczej Dowody idukcyje Z zasadą idukcji matematyczej i dowodami idukcyjymi sytuacja jest ajczęściej taka, że podaje się w szkole treść zasady idukcji matematyczej, a astępie omawia,

Bardziej szczegółowo

Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski

Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Wykład 4 Prawda ekonomiczna Pieniądz, który mamy realnie w ręku, dziś jest wart więcej niż oczekiwana wartość tej samej

Bardziej szczegółowo

Przykład Obliczenie wskaźnika plastyczności przy skręcaniu

Przykład Obliczenie wskaźnika plastyczności przy skręcaniu Przykład 10.5. Obliczeie wskaźika plastyczości przy skręcaiu Obliczyć wskaźiki plastyczości przy skręcaiu dla astępujących przekrojów: a) -kąta foremego b) przekroju złożoego 6a 16a 9a c) przekroju ciekościeego

Bardziej szczegółowo

Pieniądz ma zmienną wartość w czasie również w przypadku zerowej inflacji. Jest kilka przyczyn tego zjawiska:

Pieniądz ma zmienną wartość w czasie również w przypadku zerowej inflacji. Jest kilka przyczyn tego zjawiska: Prawie wszyscy wiedzą, że pewna suma pieniędzy ma dziś większą wartość niż ta sama suma w przyszłości. Mówi się, że pieniądz traci na wartości. Używając bardziej precyzyjnej terminologii trzeba powiedzieć

Bardziej szczegółowo

A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 2(300), 2014. Tomasz Zapart *

A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 2(300), 2014. Tomasz Zapart * A C T A N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 2(300), 2014 Toasz Zapart * CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WSKAŹNIK SZKODOWOŚCI ZE SZCZEGÓLNYM WZGLĘDNIENIEM BEZPIECZENIA FLOTY POJAZDÓW 1.

Bardziej szczegółowo

Dariusz Wardowski Katedra Analizy Nieliniowej. Bankowość i metody statystyczne w biznesie - zadania i przykłady

Dariusz Wardowski Katedra Analizy Nieliniowej. Bankowość i metody statystyczne w biznesie - zadania i przykłady Wydział Matematyki Uniwersytetu Łódzkiego w Łodzi Dariusz Wardowski Katedra Analizy Nieliniowej Bankowość i metody statystyczne w biznesie - zadania i przykłady Łódź 2006 Rozdział 1 Oprocentowanie lokaty

Bardziej szczegółowo

Stwierdzenie 1. Jeżeli ciąg ma granicę, to jest ona określona jednoznacznie (żaden ciąg nie może mieć dwóch różnych granic).

Stwierdzenie 1. Jeżeli ciąg ma granicę, to jest ona określona jednoznacznie (żaden ciąg nie może mieć dwóch różnych granic). Materiały dydaktycze Aaliza Matematycza Wykład Ciągi liczbowe i ich graice. Graice ieskończoe. Waruek Cauchyego. Działaia arytmetycze a ciągach. Podstawowe techiki obliczaia graic ciągów. Istieie graic

Bardziej szczegółowo

Moduł 4. Granica funkcji, asymptoty

Moduł 4. Granica funkcji, asymptoty Materiały pomocicze do e-learigu Matematyka Jausz Górczyński Moduł. Graica fukcji, asymptoty Wyższa Szkoła Zarządzaia i Marketigu Sochaczew Od Autora Treści zawarte w tym materiale były pierwotie opublikowae

Bardziej szczegółowo

4.5. PODSTAWOWE OBLICZENIA HAŁASOWE 4.5.1. WPROWADZENIE

4.5. PODSTAWOWE OBLICZENIA HAŁASOWE 4.5.1. WPROWADZENIE 4.5. PODTAWOWE OBCZENA HAŁAOWE 4.5.. WPROWADZENE Z dotychczasowych ozważań wiemy już dużo w zakesie oisu, watościowaia i omiau hałasu w zemyśle. Wato więc tę wiedzę odsumować w jedym zwatym ukcie, co umożliwi

Bardziej szczegółowo

Wartość przyszła pieniądza

Wartość przyszła pieniądza O koszcie kredytu nie można mówić jedynie na podstawie wysokości płaconych odsetek. Dla pożyczającego pieniądze najważniejszą kwestią jest kwota, jaką będzie musiał zapłacić za korzystanie z cudzych środków

Bardziej szczegółowo

Przykładowe zadania dla poziomu rozszerzonego

Przykładowe zadania dla poziomu rozszerzonego Przkładowe zadaia dla poziomu rozszerzoego Zadaie. ( pkt W baku w pierwszm roku oszczędzaia stopa procetowa bła rówa p%, a w drugim roku bła o % iższa. Po dwóch latach, prz roczej kapitalizacji odsetek,

Bardziej szczegółowo

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WPROWADZENIE

WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WPROWADZENIE WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE WPROWADZENIE PYTANIA KONTROLNE Różnica pomiędzy: inwestycją, projektem inwestycyjnym, przedsięwzięciem inwestycyjnym Rodzaje inwestycji ze względu na cel Wartość pieniądza w

Bardziej szczegółowo

Ciągi liczbowe wykład 3

Ciągi liczbowe wykład 3 Ciągi liczbowe wykład 3 dr Mariusz Grządziel semestr zimowy, r akad 204/205 Defiicja ciągu liczbowego) Ciagiem liczbowym azywamy fukcję odwzorowuja- ca zbiór liczb aturalych w zbiór liczb rzeczywistych

Bardziej szczegółowo

Kolorowanie Dywanu Sierpińskiego. Andrzej Szablewski, Radosław Peszkowski

Kolorowanie Dywanu Sierpińskiego. Andrzej Szablewski, Radosław Peszkowski olorowaie Dywau ierpińskiego Adrzej zablewski, Radosław Peszkowski pis treści stęp... Problem kolorowaia... Róże rodzaje kwadratów... osekwecja atury fraktalej...6 zory rekurecyje... Przekształcaie rekurecji...

Bardziej szczegółowo