FALKI HAARA W LINIOWYCH UKŁADACH DYNAMICZNYCH *)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "FALKI HAARA W LINIOWYCH UKŁADACH DYNAMICZNYCH *)"

Transkrypt

1 Maria KOSICKA Paweł ADAMCZYK FALKI HAARA W LINIOWYCH UKŁADACH DYNAMICZNYCH *) STRESZCZENIE W arykule przedsawiono eody analizy i opyalizacji liniowych układów dynaicznych o sałych skupionych przy zasosowaniu funkcji Haara. Podano eody analizy dla układów dowolnego rzędu i o dowolnej liczbie sygnałów serujących. Oówiono zaley sosowanej eody, a akże jej pewne niedogodności.. FUNKCJA HAARA Publikacja Haara [6] pochodząca z 9 była pierwszą pracą doyczącą ożliwości konsruowania rodzin funkcji schodkowych, nieciągłych funkcji orogonalnych []. Przez szereg la funkcje Haara uważane były za rodzaj ciekawoski aeaycznej bez większego zasosowania. Dopiero w laach 8. ubiegłego wieku w związku z rozwoje dziedziny przewarzania sygnałów zwrócono uwagę na nie uwagę. Znalazły one zasosowanie w eorii ransforacji falkowej jako najprossze falki [, 8, 9]. * ) Arykuł jes rozszerzoną i uzupełnioną wersją referau zgłoszonego na XXV Konferencję IC-SPETO Gliwice-Beskid Śląski gr inż. Maria KOSICKA, gr inż. Paweł ADAMCZYK Zakład Badań Podsawowych Elekroechniki Insyu Elekroechniki PRACE INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI, zeszy,

2 48 M. Kosicka, P. Adaczyk Podsawowa falka Haara jes definiowana nasępująco: dla <,5 ψ () = dla,5 < dla < i () Ta falka generuje poniższy zbiór falek: ψ () j j jk ψ = ( k ) () gdzie j i k są liczbai całkowiyi, przy czy j zwane jes współczynnikie skali, a k współczynnikie przesunięcia []* ). Charakerysyczną cechą falki jes zależność przesunięcia j k od współczynnika skali, naoias paraer j zwany jes współczynnikie noralizujący i powoduje, że dla każdej falki całka z jej kwadrau w przedziale, w kóry ψ jk ( ) (zw. przedziale nośnika), jes równa. Falki Haara sanowią zae rodzinę funkcji orogonalnych i oronoralnych. Czase jednak wygodniej jes przyjąć sałą apliudę falki zwykle równą. Taki zbiór funkcji [4, 5] jes orogonalny, ale nie oronoralny. Dla h( ) = ψ (), gdzie ψ ( ) opisane jes wzore (), kolejne funkcje są generowane nasępująco: j h () = h ( k) n j n = + k, j, k < j (3) przy czy dla i= l = + k j j j hi() hl()d = δ i, l= dla i l (4) * ) Lieraura doycząca ransforay falkowej jes bardzo obszerna. Tu powołano się jedynie na najpopularniejszą pracę w języku polski zawierającą propozycję erinologii polskiej z ej dziedziny oraz 6 pozycji bibliografii.

3 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 49 Kolejne falki uzyskuje się zae przez przesunięcie oraz kopresję falki podsawowej. Dodakowo uwzględnia się funkcję h( ) = dla < zwaną funkcją skalującą (rys.). h( ) h( ) h( ),5,5,5 h3( ),5,75,5,5,5,5,5 h ()d τ τ h ()d τ τ h ()d τ τ h ()d τ τ 3 Rys.. Funkcja skalująca i rzy pierwsze falki Haara skonsruowane zgodnie ze wzore (3) oraz ich całki. Falki opisane wzore (3) oraz funkcja skalująca sanowią bardzo dobrą bazę do rozkładu każdej funkcji y( ) całkowalnej z kwadrae w przedziale,. A zae, jeśli y() d< [ ) y oże być przedsawiona w posaci:, funkcja ( ) N () c h () y i = i i = (5) przy czy

4 5 M. Kosicka, P. Adaczyk c i j () () = y h d (6) i gdzie j = i k. Foralnie wyrażenie (5) oże zawierać nieskończoną liczbę wyrazów. W prakyce jednak przyjuje się liczbę skończoną, szczególnie wówczas, gdy y() jes kawałkai sałe. Rozparywane u falki Haara ożna zapisać jako wekory o eleenach w posaci: h () = { K () { K h [ ] = [ K ] 443 h() = [ { K K { K] h3() = [ { K { K K ] id (7) przy czy usi być poęgą liczby. Z powyższych wekorów worzy się acierz ( ) H () () () = H o posaci: h h M (8) h () Całkę z (8) ożna również wyrazić za poocą falek Haara, w posaci: H ( τ) dτ = P H ( ) (9) gdzie: P P/ H/ = H ()

5 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 5. ANALIZA UKŁADÓW LINIOWYCH Z WYKORZYSTANIEM FALEK HAARA Układ liniowy o paraerach skupionych opisywany jes zwykle równaniai sanu i równaniai wyjścia o posaci: x& () = Ax() + Bu(), x() = x y() = Bx() + Cu(). () y wekory odpowiednio: ziennych sanu o n składowych, sygnałów wejściowych o p składowych i sygnałów wyjściowych o q składowych. Macierze,,, n n, n p, q n, q p. gdzie x (), u (), () ABCD ają wyiary odpowiednio [ ] [ ] [ ] [ ], oż- Jeśli u () jes funkcją całkowalną z kwadrae w przedziale,) na ją przedsawić w posaci suy funkcji Haara: u() = GH () () gdzie G jes acierzą o wyiarach [ p ]. W podobny sposób ożna przedsawić wekor pochodnych ziennych sanu: & (3) x() = FH () Po scałkowaniu powyższego równanie orzyuje się: x ( ) = x &( τ)d τ+ x = H ( τ)d τ + x = FP H () + x (4) przy czy acierze F, P, H ają wyiary odpowiednio [ n ],[ ],[ ]. Po podsawieniu równań (), (3) i (4) do () orzyuje się wyrażenie FH () = AFP H () + Ax + BGH () (5)

6 5 M. Kosicka, P. Adaczyk kóre ożna również zapisać w posaci: F AFP H() = GH () (6) gdzie G = Ax, { K + BG. - H () ożna przed- Równanie (5) po przenożeniu obu sron przez sawić w równoważnej posaci: f, f,, f A f, f,, f P g, g,, g (7) = gdzie f i i g i są kolunai acierzy F i G odpowiednio. Ponieważ szukana acierz F jes lewosronnie nożona przez acierz A, a prawosronnie przez acierz P powyższe równanie oże być rozwiązane przy zasosowaniu iloczynu Kroneckera [3]: T vec( )= vec( ) F I A P G (8) gdzie vec( F ) i vec( G ) są wekorai kolunowyi zbudowanyi z kolun odpowiednich acierzy zgodnie z ogólną definicją: vec ( ) = [ d d... d d d... d... d d... d ] T D s s s (9) przy czy D jes acierzą o wyiarach [ s ], a iloczyn Kroneckera [3] zdefiniowano nasępująco: A pa pa K p A p A p A K p A M M O M pa p A K pa T P = () co oznacza, że wynik iloczynu jes acierzą o wyiarach [ n n ].

7 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 53 Równanie (6) ożna przedsawić akże za poocą równania Lapunowa w posaci: A F FP A G () = przy czy równanie o a rozwiązanie ylko wówczas, gdy de( A ). Znajdowanie acierzy F przy zasosowaniu iloczynu Kroneckera wyaga wykonywania operacji odwracania acierzy kwadraowej o dużych wyiarach, co znacznie zwiększa czas obliczeń szczególnie przy duży paraerze. Dlaego eż auorzy [4] zaproponowali algory pozwalający na znalezienie acierzy F bez użycia iloczynu Kroneckera. Algory en zosał zasosowany przy obliczaniu wszelkich przebiegów przy wykorzysaniu prograu Malab. 4. ROZWIĄZYWANIE RÓWNANIA RICCATIEGO ZA POMOCĄ FALEK HAARA Serowanie przy kwadraowy wskaźniku jakości o posaci: f T () () () () x Qx u Ru () T J = + d dla układu opisanego równaniai () wyaga znalezienia serowania (rys.) w posaci: lub T ( ) = ( ) ( ) u R B K x (3) T () = () = ( ) ( ) u R B v L x (4) gdzie K () jes rozwiązanie równania Riccaiego o posaci: T T () () ( ) ( ) ( ) K& = K A A K + K BR B K Q (5)

8 54 M. Kosicka, P. Adaczyk T przy czy K( ) = oraz K( ) = K ( ), ( ) f L opyalny współczynnik sprzężenia zwronego, v () poocnicza zienna sanu zasosowana w równaniu (), co pozwala na przedsawienie go w posaci: () () ( ) () ( ) () T x& A BR B x x = = T A v& Q A v v (6) K () x() T R ( ) B ( ) u ( ) x x& ( ) = Ax( ) + Bu( ) ( ) u ( ) x& ( ) = Ax( ) + Bu( ) x ( ) K () L ( ) Rys.. Równoważne scheay blokowe serowania opyalnego układu liniowego przy kwadraowy wskaźniku jakości. Przy rozwiązywaniu równania Riccaiego wygodnie jes znoralizować przedział czasu [, f ] do [, ] i rozwiązywać równanie od końca, wprowadzając nową zienną: τ = (7) f Równanie (6) zosanie zae przekszałcone do posaci: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) x& τ x τ x τ = = x = A,, A = A v& τ v τ v τ = = f f (8) i oże być wyrażone za poocą acierzy Φ ( τ ) zwanej acierzą podsawową [7] lub ransisyjną układu: ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) x τ xf Φ τ Φ τ xf = Φ( τ ) = τ τ τ v Φ Φ (9)

9 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 55 Wówczas zgodnie z (5) opyalny współczynnik sprzężenia zwronego ożna wyrazić wzore: ( ) T τ = ( τ) ( τ) L R B Φ Φ (3) Wzór (8) ożna przekszałcić podobnie jak wzór (), zgodnie z zasadai podanyi w p.. Wedy: ( τ) ( τ) ( τ) ( τ) x& x xf = CH( τ), = CPH ( τ) + v& v (3) i analogicznie do wzoru (6): xf C ACP= A, { K M n (3) n Eleeny acierzy Φ ( τ ) znajduje się eodą zwaną eodą przebiegów chwilowych [7]. Współczynniki sprzężenia zwronego ożna znaleźć analiycznie, np. eodą odwronego przekszałcenia Laplace a, ponieważ { } () = L [ s ] Φ I A. Meoda a jes jednak dość uciążliwa, a orzyane wzory bardzo skoplikowane. Nieniej dla prosego przykładu opisanego w pracy [] przy danych dla wzoru (6):.. =... =. A, B, [,5] R =, f= s. =. C, ( )... x =., Q =.., wyprowadzenie wzorów jes ożliwe i pozwala na porównanie wyników uzyskanych eodą falek Haara z przebiegai obliczonyi z funkcji analiycznych (rys.3).

10 56 M. Kosicka, P. Adaczyk L L L L, L 5 L L, L 5 L L L, L 5 L L = 4 = 6 = 56 Rys.3. Porównanie opyalnych współczynników sprzężenia zwronego obliczonych eodą rozkładu na falki Haara z obliczonyi analiycznie. u x x = 6 u x x = 56 Rys.4. Syulacja przebiegów sygnału serującego oraz ziennych sanu przy opyalny współczynniku sprzężenia zwronego dla przykładu z rys.3. Rozważono odel [] układu regulacji położenia kąowego aneny śledzącej obieky w przesrzeni, gdzie ruch układu opisany jes równanie różniczkowy:

11 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 57 J d ϑ d D () L() d k ϑ + = d M + M (33) przy czy: J zasępczy oen bezwładności układu; k D współczynnik arcia kineycznego; ϑ położenie kąowe aneny; M oen wywarzany przez silnik napędzający; M oen oporowy. L Przyjęo, że oen obroowy wywarzany przez silnik jes wpros proporcjonalny do sygnału serującego u ( ), a zae M ( ) = ku( ). Przekszałcenie równania () pozwala na opisanie układu równaniai sanu o posaci (): gdzie A = a, = b B, = [ ] x y, =,, x = = y, & C, x x( ) kd k przy czy: a =, b J = J. Obliczenia przeprowadzono dla danych: J = kg, 5,, k = 7,87 kg V s, k D= 46 kg s, =,, f= 5,s. Q, = [,5] R, 5 L 5 5 L L, L 5 L L, L 5 L L L, L 5 L L L [s] [s] = 4 = 6 = 56 Rys.5. Opyalne współczynniki sprzężenia zwronego obliczone eodą rozkładu na falki Haara dla układu regulacji położenia kąowego aneny.

12 58 M. Kosicka, P. Adaczyk u [ V ] y =x [ rad ] [s] y =x [ rad/s ] = 6 u [ V ] y =x [ rad ] y =x [ rad/s ] = 56 Rys.6. Syulacja przebiegów sygnału serującego oraz ziennych sanu przy opyalny współczynniku sprzężenia zwronego dla układu regulacji położenia kąowego aneny. 3. ZASTOSOWANIE FUNKCJI HAARA DO OBLICZANIA ODPOWIEDZI UKŁADU NA DANE WYMUSZENIE W pracy [] wyznaczano rajekorię serowania opyalnego eodai wieloianów Czebyszewa oraz na drodze rozwiązywania równania Riccaiego eodą klasyczną. Zakładano, że rozwiązania za poocą równań Riccaiego są rozwiązaniai dokładnyi. Swierdzono, że serowanie opyalne dla układu regulacji położenia kąowego aneny a charaker funkcji wykładniczej, kórą ożna w przybliżeniu opisać analiycznie: u ( ) = 8exp(,369 )

13 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 59 Rozkładając powyższą funkcję na falki Haara zgodnie ze wzore () przy różny sopniu rozwinięcia i sosując algory opary na wzorach (7) i () orzyuje się przebiegi odpowiedzi układu na wyuszenie u ()(rys.) u [ V ] 6 4 u = 8 exp (-,369 ) u [ V ] 6 4 u = 8 exp (-,369 ) u [ V ] 6 4 u = 8 exp (-,369 ) y = x [rad].5 y = x [rad] y = x [rad] y = x [rad/s] y = x [rad/s].6.4. y = x [rad/s] = 4 = 6 = 56 Rys.7. Odpowiedzi układu regulacji położenia kąowego aneny na wyuszenie u ( ) przy jego rozkładzie na falki Haara przy różny sopniu rozwinięcia. Można zauważyć pewne niewielkie różnice warości przebiegów przy różnych eodach obliczeń (rys.6, 7) nie wpływające jednak w sposób isony na jakościowy przebieg sygnału. PRACE INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI, zeszy,

14 6 M. Kosicka, P. Adaczyk 5. FALKI HAARA W UKŁADACH WIELOWEJŚCIOWYCH Zarówno w cyowanych pracach [4,5] jak i w niniejszy arykule ograniczano się doychczas do analizy i opyalizacji układów jednowejściowych. W rakcie prac rozszerzono eorię na układy dowolnego rzędu o dowolnej liczbie sygnałów serujących. Przykłade syseu wielowejściowego jes napęd dwusilnikowy z połączeniai sprężysyi []. Jes o układ elekroechaniczny dwóch silników prądu sałego napędzających echaniz roboczy przez przekładnię. Połączenie każdego silnika z przekładnią a charaker sprężysy. W opisie syseu zasosowano nasępujące oznaczenia (rys.8): M, M, M oeny napędowe silników oraz oen oporowy echanizu; J, J, J oeny bezwładności silników i echanizu; c, c współczynniki sprężysości połączeń elasycznych; d, d współczynniki łuienia wewnęrznego połączeń elasycznych; ω, ω, ω prędkości kąowe silników i echanizu; P przekładnia echaniczna; α, α, α kąy obrou wałów i echanizu; k= cφ, k = cφ sałe silników; R, R, L, L rezysancje i indukcyjności obwodów worników; U, U napięcia worników przyjęe jako sygnały serujące. Rys.8. Schea dwusilnikowego układu napędzającego echaniz przez połączenie sprężyse. Zakładając, że M =, oraz że warość przekładni równa się, układ opisano nasępującyi równaniai sanu []:

15 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 6 & α & ω & α & ω & α & ω M& M & = c d c d J J J J J α ω c d c d α J J J J J ω U + α U c d c d ( c+ c) ( d+ d) ω J J J J J J k M L k R M k L k R L L (34) L L Do obliczeń przyjęo nasępujące dane dla układu pracującego jako pozycyjny: dwa jednakowe silniki o danych znaionowych: P n =,5kW, U n = V, I n = 8,7 A, n n = 45 obr/in 5,8rad/s, J = J =, kg, k = k =, 3N/A, R= R=,5 Ω, L= L=,57 H; paraery połączeń elasycznych: c = c = 43N/rad; oen bezwładności obciążenia: J =,kg ;. czas końcowy: f =,4s ; warunki począkowe: x ( ) = [ π π π ] T ; acierz Q : Q =

16 6 M. Kosicka, P. Adaczyk acierz R : R =.. i i+8 Liczba opyalnych współczynników sprzężenia zwronego L () wynosi szesnaście. Ponieważ jednak paraery obu silników są akie sae, zae L () = L () dla i =K 8. Przedsawiono przebiegi opyalnych współczynników wzocnienia (rys.9) oraz wyniki syulacji układu z opyalny sprzężenie zwrony dla dwóch sopni rozwinięcia (rys. ). L L 5 L L L L 5 L 3 L L L L L 6 3 L 7 3 L 7 L L 8 L 4 L L 4 L = 6 = 56 Rys.9. Opyalne współczynniki wzocnienia dla układu dwusilnikowego przy dwóch sopniach rozwinięcia.

17 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych 63 U, U [ V ] U, U [ V ] , α, α [ rad ] α α, α, α, α [ rad ] α α, α α α Ω, Ω, Ω [ rad/s ] Ω Ω, Ω, Ω, Ω [ rad/s ] Ω Ω Ω, Ω M, M [ N. ] M, M [ N. ] = 6 = 56 Rys.. Syulacja przebiegów sygnału serującego oraz ziennych sanu przy opyalny współczynniku sprzężenia zwronego dla układu dwusilnikowego.

18 64 M. Kosicka, P. Adaczyk 6. UWAGI i WNIOSKI Sosując falki Haara do rozwiązywania probleów analizy i opyalizacji układów dynaicznych swierdzono, że ogą być one arakcyjny narzędzie wszędzie a, gdzie isona jes szybkość obliczeń. Szybkość obliczeń uzyskuje się dzięki dużej liczbie zer wysępujących w rozwinięciu funkcji (5, 7). Auorzy [4] podają, że zasosowanie ransforay Haara dla =56 zniejsza czas obliczeń ok. 6-kronie w sosunku do szybkiej ransforay Fouriera i ok. 8- kronie w sosunku do ransforay Walsha. Sosując falki Haara ożna uzyskać poprawne rozwiązania nawe przy ałej liczbie kroków (sopniu rozwinięcia) (rys.). Falki Haara ają jednak pewne wady. Powodują generowanie niepoprawnych rozwiązań dla dużego horyzonu czasowego f (proble zbliżony do rozwiązania algebraicznego równania Riccaiego []). Wynika o ze specyfiki funkcji, kóre w procedurach obliczania odpowiedzi układu, opisanych w [4] prowadzą do odwracania acierzy bliskich acierzo osobliwy. Wady ej nie ają wieloiany Czebyszewa []. Również przy zby ały sopniu rozwinięcia (p. rys.6 dla = 6, rys.7 dla = 4) uzyskuje się czase wyniki odległe od prawidłowych. Właściwie każdy przypadek należy analizować osobno i rudno podać u jakieś ogólne reguły. Należy u jeszcze wsponieć o doborze eleenów acierzy Q i R. Tu również nie a ogólnych reguł. Dobór przeprowadza się eodą prób i błędów zwracając uwagę na o, aby sygnały nie przekraczały warości dopuszczalnych. Wszyskie wyniki orzyano przy wykorzysaniu prograów Malab i Siulink. LITERATURA. Adaczyk P., Morawski M., Zajączkowski A.M.: Algoryy kopuerowe do obliczania serowania opyalnego układai elekroechanicznyi przy wykorzysaniu wieloianów Czebyszewa. Cz.I. Sprawozdanie z działalności sauowej. Zakład Badań Podsawowych Elekroechniki. Insyu Elekroechniki, Warszawa, grudzień.. Białasiewicz J.T.: Falki i aproksyacje. WNT, Warszawa,. 3. Brewer J.W.: Kronecker producs and arix calculus in syse heory. IEEE Trans. On Circus and Syses, vol. CAS-5, no.9, Sep. 978, pp Chen C.F., Hsiao C.H.: Haar wavele ehod for solving luped and disribued-paraeer syses. IEE Proc.-Conrol Theory Appl. vol.44, no. Jan. 997, pp

19 Falki Haara w liniowych układach dynaicznych Chen C.F., Hsiao C.H.: Wavele approach o opiising dynaic syses. IEE Proc.- Conrol Theory Appl. vol.46, no., March 999, pp Haar A..: Zur Theorie der orhogonalen Funkionensysee. Maheaische Annalen, Leipzig, 9, pp Kaczorek T.: Teoria układów regulacji auoaycznej. WNT, Warszawa, Kosicka M.: Transforaa falkowa a ransforaa Fouriera, Przegląd Elekroechniczny, z.7, 998, sr Kosicka M.: Właściwości ransforay falkowej, Przegląd Elekroechniczny, z.9,, sr Nowacki Z.: Napęd dwusilnikowy z połączeniai sprężysyi. V Krajowa Konferencja Naukowa Serowanie w Energoelekronice i Napędzie Elekryczny, Łódź Arurówek, 4-6 lisopada,.. Wajs K.: Funkcje Walsha i ich zasosowanie w elekroechnice. Przegląd Elekroechniczny, z., 976, sr Rękopis dosarczono, dnia.3. r. Opiniował: prof. dr hab. inż. Krysyn Pawluk HAAR WAVELETS IN LINEAR DYNAMIC SYSTEMS M. KOSICKA, P. ADAMCZYK ABSTRACT The paper presens ehod of analysis and opiisaion of luped-paraeers syses by eans of he Haar waveles. I has been found ha Haar wavele operaional arix is faser han Fas Fourier Transfor and Walsh Transfor, however, i has soe disadvanages, oo.

20 66 M. Kosicka, P. Adaczyk Mgr inż. Maria Kosicka urodziła się w 944 roku w Warszawie. Ukończyła sudia na Wydziale Elekryczny Poliechniki Warszawskiej w 968 roku w specjalności auoayka przeysłowa. W y say roku rozpoczęła pracę w Insyucie Elekroechniki, począkowo w Zakładzie Zasosowań Przeysłowych Układów Regulacji (obecnie Zakład Napędów Obrabiarkowych), a od 978 roku w Zakładzie Badań Podsawowych Elekroechniki. Zajowała się probleai auoayki napędu elekrycznego, eorią regulacji, przewarzanie obrazów, a obecnie zagadnieniai doyczącyi zasosowań ablic sysolicznych. Jes auorką lub współauorką ponad rzydziesu arykułów i referaów. Dwukronie orzyała nagrodę Dyrekora Insyuu Elekroechniki za arykuł wyróżniający się wśród drukowanych na łaach Prac IEL. Jes członkie Sowarzyszenia Elekryków Polskich od czasów sudenckich. Mgr inż. Paweł Adaczyk ukończył sudia agiserskie na Wydziale Elekryczny Poliechniki Łódzkiej w roku 993. W y say roku rozpoczął pracę w Zakładzie Napędu Elekrycznego i Auoayki Przeysłowej Insyuu Auoayki, gdzie pracuje do dziś. W laach pracował Pracowni Serowania Opyalnego Zakładu Badań Podsawowych Elekroechniki. W swojej pracy naukowej zajuje się zagadnieniai, związanyi z napęde elekryczny: zagadnieniai echanicznyi, oraz napędai wielosilnikowyi. W okresie pracy w Zakładzie Badań Podsawowych zajował się probleai syulacji układów dynaicznych przy poocy funkcji Haara. Jes auore i współauore arykułów publikowanych in. na konferencjach PEMC 96 Budapesz, SENE 95,97, Łódź, SMC 95 Zakopane. Działalność dydakyczna obejuje zajęcia z napędu elekrycznego, szucznej ineligencji i syseów nadzoru procesów przeysłowych.

ANALIZA UKŁADÓW O PARAMETRACH ROZŁOŻONYCH ZA POMOCĄ FALEK HAARA

ANALIZA UKŁADÓW O PARAMETRACH ROZŁOŻONYCH ZA POMOCĄ FALEK HAARA Maria KOSICKA 68.5 57.5.4.4 6.37 ANALIZA UKŁADÓW O PARAMERACH ROZŁOŻONYCH ZA POMOCĄ FALEK HAARA SRESZCZENIE W arykule przedsawiono eody analizy liniowych układów dynaicznych o paraerach rozłożonych opisanych

Bardziej szczegółowo

DYNAMIKA KONSTRUKCJI

DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,

Bardziej szczegółowo

cx siła z jaką element tłumiący działa na to ciało.

cx siła z jaką element tłumiący działa na to ciało. Drgania układu o jedny sopniu swobody Rozparzy układ składający się z ciała o asie połączonego z nierucoy podłoże za poocą eleenu sprężysego o współczynniku szywności k oraz eleenu łuiącego o współczynniku

Bardziej szczegółowo

C d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:

C d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się: Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili

Bardziej szczegółowo

ψ przedstawia zależność

ψ przedstawia zależność Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi

Bardziej szczegółowo

WYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład VII Przekształcenie Fouriera.

WYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład VII Przekształcenie Fouriera. 7. Całka Fouriera w posaci rzeczywisej. Wykład VII Przekszałcenie Fouriera. Doychczas rozparywaliśmy szeregi Fouriera funkcji w ograniczonym przedziale [ l, l] lub [ ] Teraz pokażemy analogicznie przedsawienie

Bardziej szczegółowo

Zasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim

Zasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim Zasada pędu i popędu, kręu i pokręu, energii i pracy oraz d Alembera bryły w ruchu posępowym, obroowym i płaskim Ruch posępowy bryły Pęd ciała w ruchu posępowym obliczamy, jak dla punku maerialnego, skupiając

Bardziej szczegółowo

Wykład 5 Elementy teorii układów liniowych stacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie

Wykład 5 Elementy teorii układów liniowych stacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie Wykład 5 Elemeny eorii układów liniowych sacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska

Bardziej szczegółowo

VII. ZAGADNIENIA DYNAMIKI

VII. ZAGADNIENIA DYNAMIKI Konderla P. Meoda Elemenów Skończonych, eoria i zasosowania 47 VII. ZAGADNIENIA DYNAMIKI. Równanie ruchu dla zagadnienia dynamicznego Q, (7.) gdzie M NxN macierz mas, C NxN macierz łumienia, K NxN macierz

Bardziej szczegółowo

Wykład 4 Metoda Klasyczna część III

Wykład 4 Metoda Klasyczna część III Teoria Obwodów Wykład 4 Meoda Klasyczna część III Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska D-, 5/8 el: (7) 3 6 fax: (7)

Bardziej szczegółowo

Dobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych

Dobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego

Bardziej szczegółowo

Interpolacja. Interpolacja wykorzystująca wielomian Newtona

Interpolacja. Interpolacja wykorzystująca wielomian Newtona Interpolacja Funkcja y = f(x) jest dana w postaci dyskretnej: (1) y 1 = f(x 1 ), y 2 = f(x 2 ), y 3 = f(x 3 ), y n = f(x n ), y n +1 = f(x n +1 ), to znaczy, że w pewny przedziale x 1 ; x 2 Ú ziennej niezależnej

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD FIZYKAIIIB 2000 Drgania tłumione

WYKŁAD FIZYKAIIIB 2000 Drgania tłumione YKŁD FIZYKIIIB Drgania łumione (gasnące, zanikające). F siła łumienia; r F r b& b współczynnik łumienia [ Nm s] m & F m & && & k m b m F r k b& opis różnych zjawisk izycznych Niech Ce p p p p 4 ± Trzy

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wyidealizowane elementy obwodu elektrycznego Rezystor ( ) = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( τ ) i t i t u ( ) u t u t i ( ) i t. dowolny.

Podstawowe wyidealizowane elementy obwodu elektrycznego Rezystor ( ) = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( τ ) i t i t u ( ) u t u t i ( ) i t. dowolny. Tema. Opracował: esław Dereń Kaedra Teorii Sygnałów Insyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akusyki Poliechnika Wrocławska Prawa auorskie zasrzeżone Podsawowe wyidealizowane elemeny obwodu elekrycznego

Bardziej szczegółowo

2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)

2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1) Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE KASKADOWEGO REGULATORA ROZMYTEGO W UKŁADZIE STEROWANIA MASZYNĄ PRĄDU STAŁEGO

ZASTOSOWANIE KASKADOWEGO REGULATORA ROZMYTEGO W UKŁADZIE STEROWANIA MASZYNĄ PRĄDU STAŁEGO Prace Naukowe Insyu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elekrycznych Nr 64 Polechniki Wrocławskiej Nr 64 Sudia i Maeriały Nr 30 200 Rober ŁUKOWSKI* maszyna prądu sałego, serowanie kaskadowe, regulaor PI, regulaor

Bardziej szczegółowo

4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego

4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego 4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W

Bardziej szczegółowo

( ) ( ) ( τ) ( t) = 0

( ) ( ) ( τ) ( t) = 0 Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany

Bardziej szczegółowo

Rozruch silnika prądu stałego

Rozruch silnika prądu stałego Rozruch silnika prądu sałego 1. Model silnika prądu sałego (SPS) 1.1 Układ równań modelu SPS Układ równań modelu silnika prądu sałego d ua = Ra ia + La ia + ea d równanie obwodu wornika d uf = Rf if +

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie

ĆWICZENIE 7 WYZNACZANIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA. Wprowadzenie ĆWICZENIE 7 WYZNACZIE LOGARYTMICZNEGO DEKREMENTU TŁUMIENIA ORAZ WSPÓŁCZYNNIKA OPORU OŚRODKA Wprowadzenie Ciało drgające w rzeczywisym ośrodku z upływem czasu zmniejsza ampliudę drgań maleje energia mechaniczna

Bardziej szczegółowo

Rys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów

Rys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów Kaedra Podsaw Sysemów echnicznych - Podsawy merologii - Ćwiczenie 1. Podsawowe rodzaje i ocena sygnałów Srona: 1 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z podsawowymi rodzajami sygnałów, ich

Bardziej szczegółowo

( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =

( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: = ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:

Bardziej szczegółowo

Sygnały zmienne w czasie

Sygnały zmienne w czasie Sygnały zmienne w czasie a) b) c) A = A = a A = f(+) d) e) A d = A = A sinω / -A -A ys.. odzaje sygnałów: a)sały, b)zmienny, c)okresowy, d)przemienny, e)sinusoidalny Sygnały zmienne okresowe i ich charakerysyczne

Bardziej szczegółowo

Politechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki. Sprawozdanie #2 z przedmiotu: Prognozowanie w systemach multimedialnych

Politechnika Częstochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki. Sprawozdanie #2 z przedmiotu: Prognozowanie w systemach multimedialnych Poliechnika Częsochowska Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informayki Sprawozdanie #2 z przedmiou: Prognozowanie w sysemach mulimedialnych Andrzej Siwczyński Andrzej Rezler Informayka Rok V, Grupa IO II

Bardziej szczegółowo

Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice

Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice Meody Lagrange a i Hamilona w Mechanice Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informayki Sosowanej Akademia Górniczo-Hunicza Wykład 7 M. Przybycień (WFiIS AGH) Meody Lagrange a i Hamilona... Wykład 7 1 /

Bardziej szczegółowo

Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona

Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu

Bardziej szczegółowo

Regulatory. Zadania regulatorów. Regulator

Regulatory. Zadania regulatorów. Regulator Regulaory Regulaor Urządzenie, kórego podsawowym zadaniem jes na podsawie sygnału uchybu (odchyłki regulacji) ukszałowanie sygnału serującego umożliwiającego uzyskanie pożądanego przebiegu wielkości regulowanej

Bardziej szczegółowo

DOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH

DOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH Franciszek SPYRA ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian URBAŃCZYK Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice DOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH. Wsęp Zagadnienie poprawnego

Bardziej szczegółowo

Dystrybucje, wiadomości wstępne (I)

Dystrybucje, wiadomości wstępne (I) Temat 8 Dystrybucje, wiadomości wstępne (I) Wielkości fizyczne opisujemy najczęściej przyporządkowując im funkcje (np. zależne od czasu). Inną drogą opisu tych wielkości jest przyporządkowanie im funkcjonałów

Bardziej szczegółowo

Fale elektromagnetyczne spektrum

Fale elektromagnetyczne spektrum Fale elekroagneyczne spekru w próżni wszyskie fale e- rozchodzą się z prędkością c 3. 8 /s Jaes Clerk Mawell (w połowie XIX w.) wykazał, że świało jes falą elekroagneyczną rozprzesrzeniającą się falą ziennego

Bardziej szczegółowo

Lista nr Znaleźć rozwiązania ogólne następujących równań różniczkowych: a) y = y t,

Lista nr Znaleźć rozwiązania ogólne następujących równań różniczkowych: a) y = y t, RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE ZWYCZAJNE B Lisa nr 1 1. Napisać równanie różniczkowe, jakie spełnia napięcie u = u() na okładkach kondensaora w obwodzie zawierającym połączone szeregowo oporność R i pojemność C,

Bardziej szczegółowo

IMPLEMENTACJA WYBRANYCH METOD ANALIZY STANÓW NIEUSTALONYCH W ŚRODOWISKU MATHCAD

IMPLEMENTACJA WYBRANYCH METOD ANALIZY STANÓW NIEUSTALONYCH W ŚRODOWISKU MATHCAD Pior Jankowski Akademia Morska w Gdyni IMPLEMENTACJA WYBRANYCH METOD ANALIZY STANÓW NIEUSTALONYCH W ŚRODOWISKU MATHCAD W arykule przedsawiono możliwości (oraz ograniczenia) środowiska Mahcad do analizy

Bardziej szczegółowo

Podstawy elektrotechniki

Podstawy elektrotechniki Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 7 320 320

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym

ĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami

Bardziej szczegółowo

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 9 proste modele klimatu

Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 9 proste modele klimatu Fizyka Procesów Kliaycznych Wykład 9 prose odele kliau prof. dr hab. Szyon Malinowski Insyu Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersye Warszawski alina@igf.fuw.edu.pl dr hab. Krzyszof Markowicz Insyu Geofizyki,

Bardziej szczegółowo

TRANZYSTOROWO-REZYSTANCYJNY UKŁAD KOMPENSACJI WPŁYWU TEMPERATURY WOLNYCH KOŃCÓW TERMOPARY

TRANZYSTOROWO-REZYSTANCYJNY UKŁAD KOMPENSACJI WPŁYWU TEMPERATURY WOLNYCH KOŃCÓW TERMOPARY Oleksandra HOTRA Oksana BOYKO TRANZYSTOROWO-REZYSTANCYJNY UKŁAD KOMPENSACJI WPŁYWU TEMPERATURY WOLNYCH KOŃCÓW TERMOPARY STRESZCZENIE Przedsawiono układ kompensacji emperaury wolnych końców ermopary z wykorzysaniem

Bardziej szczegółowo

2. Wprowadzenie. Obiekt

2. Wprowadzenie. Obiekt POLITECHNIKA WARSZAWSKA Insyu Elekroenergeyki, Zakład Elekrowni i Gospodarki Elekroenergeycznej Bezpieczeńswo elekroenergeyczne i niezawodność zasilania laoraorium opracował: prof. dr ha. inż. Józef Paska,

Bardziej szczegółowo

Ruch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof.

Ruch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof. Ruch płaski Ruchem płaskim nazywamy ruch, podczas kórego wszyskie punky ciała poruszają się w płaszczyznach równoległych do pewnej nieruchomej płaszczyzny, zwanej płaszczyzną kierującą. Punky bryły o jednakowych

Bardziej szczegółowo

Krzywe na płaszczyźnie.

Krzywe na płaszczyźnie. Krzwe na płaszczźnie. Współrzędne paramerczne i biegunowe. Współrzędne biegunowe. Dan jes punk O, zwan biegunem, kór sanowi począek półprosej, zwanej półosią. Dowoln punk P na płaszczźnie można opisać

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 5 PROSTOWNIKI DO UŻYTKU

Bardziej szczegółowo

2. Szybka transformata Fouriera

2. Szybka transformata Fouriera Szybka transforata Fouriera Wyznaczenie ciągu (Y 0, Y 1,, Y 1 ) przy użyciu DFT wyaga wykonania: nożenia zespolonego ( 1) razy, dodawania zespolonego ( 1) razy, przy założeniu, że wartości ω j są już dane

Bardziej szczegółowo

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY

ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM ROZSZERZONY 1 ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM OZSZEZONY 1. ozwiązania poszczególnych zadań i poleceń oceniane są na podsawie punkowych kryeriów oceny.. Podczas oceniania rozwiązań zdających, prosiy o zwrócenie

Bardziej szczegółowo

Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) górotworu

Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) górotworu Henryk FILCEK Akademia Górniczo-Hunicza, Kraków Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) góroworu Sreszczenie W pracy podano rozważania na ema możliwości wzbogacenia reologicznego równania konsyuywnego

Bardziej szczegółowo

9. Napęd elektryczny test

9. Napęd elektryczny test 9. Napęd elekryczny es 9. omen silnika prądu sałego opisany jes związkiem: a. b. I c. I d. I 9.. omen obciążenia mechanicznego silnika o charakerze czynnym: a. działa zawsze przeciwnie do kierunku prędkości

Bardziej szczegółowo

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13

RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13 RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE WYKŁAD 13 Geomeria różniczkowa Geomeria różniczkowa o dział maemayki, w kórym do badania obieków geomerycznych wykorzysuje się meody opare na rachunku różniczkowym. Obieky geomeryczne

Bardziej szczegółowo

Parametry czasowe analogowego sygnału elektrycznego. Czas trwania ujemnej części sygnału (t u. Pole dodatnie S 1. Pole ujemne S 2.

Parametry czasowe analogowego sygnału elektrycznego. Czas trwania ujemnej części sygnału (t u. Pole dodatnie S 1. Pole ujemne S 2. POLIECHNIK WROCŁWSK, WYDZIŁ PP I- LBORORIUM Z PODSW ELEKROECHNIKI I ELEKRONIKI Ćwiczenie nr 9. Pomiary podsawowych paramerów przebiegów elekrycznych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jes zapoznanie ćwiczących

Bardziej szczegółowo

Ekonometryczne modele nieliniowe

Ekonometryczne modele nieliniowe Ekonoeryczne odele nieliniowe Wykład 4 NMNK, MNW, eody radienowe Lieraura W. Greene Econoeric Analysis, rozdz. 7. sr. -4 J. Hailon 994 ie Series Analysis, sr. 33 5 Chun-Min Kuan 7 Inroducion o Econoeric

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR

LABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje

Bardziej szczegółowo

Szeregi Fouriera. Powyższe współczynniki można wyznaczyć analitycznie z następujących zależności:

Szeregi Fouriera. Powyższe współczynniki można wyznaczyć analitycznie z następujących zależności: Trygonomeryczny szereg Fouriera Szeregi Fouriera Każdy okresowy sygnał x() o pulsacji podsawowej ω, spełniający warunki Dirichlea:. całkowalny w okresie: gdzie T jes okresem funkcji x(), 2. posiadający

Bardziej szczegółowo

Amortyzatory uderzeń kompaktowe. Parametry techniczne. wyk. standardowe Model RBQ1604. Maks. energia absorbowana [J] Skok [mm] 1.

Amortyzatory uderzeń kompaktowe. Parametry techniczne. wyk. standardowe Model RBQ1604. Maks. energia absorbowana [J] Skok [mm] 1. Aoryzaory uderzeń kopakowe eria BQ Paraery echniczne Dopuszczalna nieosiowość Idealny do absorbowania energii napędów obroowych. wyk. sandardowe BQ0 BQ00 BQ0 BQ09 BQ33 ze zderzakie BQC0 BQC00 BQC0 BQC09

Bardziej szczegółowo

MECHANIKA 2 RUCH POSTĘPOWY I OBROTOWY CIAŁA SZTYWNEGO. Wykład Nr 2. Prowadzący: dr Krzysztof Polko

MECHANIKA 2 RUCH POSTĘPOWY I OBROTOWY CIAŁA SZTYWNEGO. Wykład Nr 2. Prowadzący: dr Krzysztof Polko MECHANIKA 2 Wykład Nr 2 RUCH POSTĘPOWY I OBROTOWY CIAŁA SZTYWNEGO Prowadzący: dr Krzysztof Polko WSTĘP z r C C(x C,y C,z C ) r C -r B B(x B,y B,z B ) r C -r A r B r B -r A A(x A,y A,z A ) Ciało sztywne

Bardziej szczegółowo

Badanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1

Badanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH IDENYFIKACJA PARAMERÓW RANSMIANCJI Laboraorium auomayki (A ) Opracował: Sprawdził: Zawierdził:

Bardziej szczegółowo

Zasada zachowania pędu i krętu 5

Zasada zachowania pędu i krętu 5 Zasada zachowania pęd i krę 5 Wprowadzenie Zasada zachowania pęd pnk aerialnego Jeżeli w przedziale, sa sił działających na pnk aerialny kład pnków aerialnych jes równa zer, o pęd pnk aerialnego kład pnków

Bardziej szczegółowo

Równanie przewodnictwa cieplnego (I)

Równanie przewodnictwa cieplnego (I) Wykład 4 Równanie przewodnictwa cieplnego (I) 4.1 Zagadnienie Cauchy ego dla pręta nieograniczonego Rozkład temperatury w jednowymiarowym nieograniczonym pręcie opisuje funkcja u = u(x, t), spełniająca

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie reakcji dynamicznych oraz wyważanie ciała w ruchu obrotowym wokół stałej osi 8

Wyznaczanie reakcji dynamicznych oraz wyważanie ciała w ruchu obrotowym wokół stałej osi 8 Wnacanie reakcji dnaicnch ora wważanie ciała w ruchu oroow wokół sałej osi 8 Wprowadenie Jeśli dowolne ciało swne o asie jes w ruchu oroow wokół osi, o na podporach powsają reakcje A i B. Składowe ch reakcji

Bardziej szczegółowo

I. KINEMATYKA I DYNAMIKA

I. KINEMATYKA I DYNAMIKA piagoras.d.pl I. KINEMATYKA I DYNAMIKA KINEMATYKA: Położenie ciała w przesrzeni można określić jedynie względem jakiegoś innego ciała lub układu ciał zwanego układem odniesienia. Ruch i spoczynek są względne

Bardziej szczegółowo

ANALIZA BIPOLARNEGO DYNAMICZNEGO MODELU DIAGNOSTYCZNEGO MONITOROWANIA WYPOSAśENIA ELEKTRYCZNEGO SAMOCHODU

ANALIZA BIPOLARNEGO DYNAMICZNEGO MODELU DIAGNOSTYCZNEGO MONITOROWANIA WYPOSAśENIA ELEKTRYCZNEGO SAMOCHODU LOGITRANS - VII KONFERENCJA NAUKOWO-TECHNICZNA LOGISTYKA, SYSTEMY TRANSPORTOWE, BEZPIECZEŃSTWO W TRANSPORCIE Radosław GAD 1 Moniorowanie diagnosyczne, model dynamiczny, diagnosyka pojazdowa ANALIZA BIPOLARNEGO

Bardziej szczegółowo

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych

Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Akwizycja i przetwarzanie sygnałów cyfrowych Instytut Teleinformatyki ITI PK Kraków 21 luty 2011 Analiza czas - częstotliwość analiza częstotliwościowa: problem dla sygnału niestacjonarnego zwykła transformata

Bardziej szczegółowo

Regulator liniowo kwadratowy na przykładzie wahadła odwróconego

Regulator liniowo kwadratowy na przykładzie wahadła odwróconego Regulator liniowo kwadratowy na przykładzie wahadła odwróconego kwiecień 2012 Sterowanie Teoria Przykład wahadła na wózku Dany jest system dynamiczny postaci: ẋ = f (x, u) (1) y = h(x) (2) Naszym zadaniem

Bardziej szczegółowo

WSTĘP DO ELEKTRONIKI

WSTĘP DO ELEKTRONIKI WSTĘP DO ELEKTRONIKI Część I Napięcie, naężenie i moc prądu elekrycznego Sygnały elekryczne i ich klasyfikacja Rodzaje układów elekronicznych Janusz Brzychczyk IF UJ Elekronika Dziedzina nauki i echniki

Bardziej szczegółowo

Spis treści ZASTOSOWANIE PAKIETU MATLAB W OBLICZENIACH ZAGADNIEŃ ELEKTRYCZNYCH I41

Spis treści ZASTOSOWANIE PAKIETU MATLAB W OBLICZENIACH ZAGADNIEŃ ELEKTRYCZNYCH I41 Ćwiczenie I4 Poliechnika Białosocka Wydział Elekryczny Kaedra Elekroechniki Teoreycznej i Merologii Spis reści Insrukcja do pracowni specjalisycznej INFORMTYK Kod zajęć ESC 9 Tyuł ćwiczenia ZSTOSOWNIE

Bardziej szczegółowo

Pobieranie próby. Rozkład χ 2

Pobieranie próby. Rozkład χ 2 Graficzne przedsawianie próby Hisogram Esymaory przykład Próby z rozkładów cząskowych Próby ze skończonej populacji Próby z rozkładu normalnego Rozkład χ Pobieranie próby. Rozkład χ Posać i własności Znaczenie

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ODPOWIEDZI UKŁADÓW KONSTRUKCYJNYCH NA WYMUSZENIE W POSTACI SIŁY O DOWOLNYM PRZEBIEGU CZASOWYM

ANALIZA ODPOWIEDZI UKŁADÓW KONSTRUKCYJNYCH NA WYMUSZENIE W POSTACI SIŁY O DOWOLNYM PRZEBIEGU CZASOWYM Budownicwo Mariusz Poński ANALIZA ODPOWIEDZI UKŁADÓW KONSTRUKCYJNYCH NA WYMUSZENIE W POSTACI SIŁY O DOWOLNYM PRZEBIEGU CZASOWYM Wprowadzenie Coraz większe ograniczenia czasowe podczas wykonywania projeków

Bardziej szczegółowo

KURS EKONOMETRIA. Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego ZADANIE DOMOWE. Strona 1

KURS EKONOMETRIA. Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonometrycznego ZADANIE DOMOWE.   Strona 1 KURS EKONOMETRIA Lekcja 1 Wprowadzenie do modelowania ekonomerycznego ZADANIE DOMOWE www.erapez.pl Srona 1 Część 1: TEST Zaznacz poprawną odpowiedź (ylko jedna jes prawdziwa). Pyanie 1 Kóre z poniższych

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 43 U R I (1)

ĆWICZENIE NR 43 U R I (1) ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WDZIAŁ INŻNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORJNA Tema ćwiczenia: WZNACZANIE WSPÓŁCZNNIKA PRZEWODZENIA CIEPŁA CIAŁ STAŁCH METODĄ STANU UPORZĄDKOWANEGO

Bardziej szczegółowo

Kombinowanie prognoz. - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz. - podstawowe metody kombinowania prognoz

Kombinowanie prognoz. - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz. - podstawowe metody kombinowania prognoz Noaki do wykładu 005 Kombinowanie prognoz - dlaczego należy kombinować prognozy? - obejmowanie prognoz - podsawowe meody kombinowania prognoz - przykłady kombinowania prognoz gospodarki polskiej - zalecenia

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PODATNOŚCI GŁÓWKI SZYNY NA ROZKŁAD PRZEMIESZCZEŃ WZDŁUŻNYCH PRZY HAMOWANIU POCIĄGU 1

WPŁYW PODATNOŚCI GŁÓWKI SZYNY NA ROZKŁAD PRZEMIESZCZEŃ WZDŁUŻNYCH PRZY HAMOWANIU POCIĄGU 1 A R C H I W U M I N S T Y T U T U I N Ż Y N I E R I I L Ą D O W E J Nr 5 ARCHIVES OF INSTITUTE OF CIVIL ENGINEERING 017 WPŁYW PODATNOŚCI GŁÓWKI SZYNY NA ROZKŁAD PRZEMIESZCZEŃ WZDŁUŻNYCH PRZY HAMOWANIU

Bardziej szczegółowo

ANALIZA HARMONICZNA RZECZYWISTYCH PRZEBIEGÓW DRGAŃ

ANALIZA HARMONICZNA RZECZYWISTYCH PRZEBIEGÓW DRGAŃ Ćwiczenie 8 ANALIZA HARMONICZNA RZECZYWISTYCH PRZEBIEGÓW DRGAŃ. Cel ćwiczenia Analiza złożonego przebiegu drgań maszyny i wyznaczenie częsoliwości składowych harmonicznych ego przebiegu.. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

II.1. Zagadnienia wstępne.

II.1. Zagadnienia wstępne. II.1. Zagadnienia wsępne. Arysoeles ze Sagiry wyraźnie łączy ruch z czasem: A jes niemożliwe, żeby zaczął się albo usał ruch, gdyż jak powiedzieliśmy ruch jes wieczny, a ak samo i czas, bo czas jes albo

Bardziej szczegółowo

Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki, Katedra K-4. Klucze analogowe. Wrocław 2017

Politechnika Wrocławska Wydział Elektroniki, Katedra K-4. Klucze analogowe. Wrocław 2017 Poliechnika Wrocławska Klucze analogowe Wrocław 2017 Poliechnika Wrocławska Pojęcia podsawowe Podsawą realizacji układów impulsowych oraz cyfrowych jes wykorzysanie wielkosygnałowej pacy elemenów akywnych,

Bardziej szczegółowo

Pojęcia podstawowe 1

Pojęcia podstawowe 1 Tomasz Lubera Pojęcia podsawowe aa + bb + dd + pp + rr + ss + Kineyka chemiczna dział chemii fizycznej zajmujący się przebiegiem reakcji chemicznych w czasie, ich mechanizmami oraz wpływem różnych czynników

Bardziej szczegółowo

CHEMIA KWANTOWA Jacek Korchowiec Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Teoretycznej Zespół Chemii Kwantowej Grupa Teorii Reaktywności Chemicznej

CHEMIA KWANTOWA Jacek Korchowiec Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Teoretycznej Zespół Chemii Kwantowej Grupa Teorii Reaktywności Chemicznej CHEMI KWTOW CHEMI KWTOW Jacek Korchowiec Wydział Chemii UJ Zakład Chemii Teoreycznej Zespół Chemii Kwanowej Grupa Teorii Reakywności Chemicznej LITERTUR R. F. alewajski, Podsawy i meody chemii kwanowej:

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych.

Równania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. Równania różniczkowe. Lisa nr 2. Lieraura: N.M. Mawiejew, Meody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza Maemayczna w Zadaniach, część II 1. Znaleźć ogólną posać

Bardziej szczegółowo

Przemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia

Przemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia 1 Przemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia + 0 k k 0 Przemieszczenie jes wekorem. W przypadku jednowymiarowym możliwy jes ylko jeden kierunek, a zwro określamy poprzez znak. Przyjmujemy, że

Bardziej szczegółowo

E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO

E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy

Bardziej szczegółowo

POMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU

POMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE RACHUNKU WARIACYJNEGO DO ANALIZY WAHAŃ PRODUKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH

WYKORZYSTANIE RACHUNKU WARIACYJNEGO DO ANALIZY WAHAŃ PRODUKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH STUDIA I PRACE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH I ZARZĄDZANIA NR 36, T. 1 Sefan Grzesiak * WYKORZYSTANIE RACHUNKU WARIACYJNEGO DO ANALIZY WAHAŃ PRODUKCJI W PRZEDSIĘBIORSTWACH STRESZCZENIE W arykule podjęo problem

Bardziej szczegółowo

Cyfrowe przetwarzanie i kompresja danych

Cyfrowe przetwarzanie i kompresja danych Cyfrowe przetwarzanie i kompresja danych dr inż.. Wojciech Zając Wykład 5. Dyskretna transformata falkowa Schemat systemu transmisji danych wizyjnych Źródło danych Przetwarzanie Przesył Przetwarzanie Prezentacja

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Stabilizacja kursu statku w oparciu o uproszczony komputerowy model dynamiki

ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Stabilizacja kursu statku w oparciu o uproszczony komputerowy model dynamiki ISSN 7-867 ZESZYTY NAUKOWE NR 5(77 AKADEII ORSKIEJ W SZCZECINIE OBSŁUGIWANIE ASZYN I URZĄDZEŃ OKRĘTOWYCH OiUO 25 Pior Borkowski, Zenon Zwierzewicz Sabilizacja kursu saku w oparciu o uproszczony kompuerowy

Bardziej szczegółowo

Sformułowanie Schrödingera mechaniki kwantowej. Fizyka II, lato

Sformułowanie Schrödingera mechaniki kwantowej. Fizyka II, lato Sformułowanie Schrödingera mechaniki kwanowej Fizyka II, lao 018 1 Wprowadzenie Posać funkcji falowej dla fali de Broglie a, sin sin k 1 Jes o przypadek jednowymiarowy Posać a zosała określona meodą zgadywania.

Bardziej szczegółowo

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r. ma złożony rozkład Poissona. W tabeli poniżej podano rozkład prawdopodobieństwa ( )

Matematyka ubezpieczeń majątkowych r. ma złożony rozkład Poissona. W tabeli poniżej podano rozkład prawdopodobieństwa ( ) Zadanie. Zmienna losowa: X = Y +... + Y N ma złożony rozkład Poissona. W abeli poniżej podano rozkład prawdopodobieńswa składnika sumy Y. W ejże abeli podano akże obliczone dla k = 0... 4 prawdopodobieńswa

Bardziej szczegółowo

PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL AUTOR: ŻANETA PRUSKA

PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL AUTOR: ŻANETA PRUSKA 1 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: mgr inż. ŻANETA PRUSKA DODATEK SOLVER 2 Sprawdzić czy w zakładce Dane znajduję się Solver 1. Kliknij przycisk Microsof Office, a nasępnie kliknij przycisk Opcje

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE RACHUNKU OPERATORÓW MIKUS- IŃSKIEGO W PEWNYCH ZAGADNIENIACH DYNAMIKI KONSTRUKCJI

ZASTOSOWANIE RACHUNKU OPERATORÓW MIKUS- IŃSKIEGO W PEWNYCH ZAGADNIENIACH DYNAMIKI KONSTRUKCJI Budownictwo 18 Mariusz Poński ZASTOSOWANIE RACHUNKU OPERATORÓW MIKUS- IŃSKIEGO W PEWNYCH ZAGADNIENIACH DYNAMIKI KONSTRUKCJI 1. Metody transformacji całkowych Najczęściej spotykaną metodą rozwiązywania

Bardziej szczegółowo

y 1 y 2 = f 2 (t, y 1, y 2,..., y n )... y n = f n (t, y 1, y 2,..., y n ) f 1 (t, y 1, y 2,..., y n ) y = f(t, y),, f(t, y) =

y 1 y 2 = f 2 (t, y 1, y 2,..., y n )... y n = f n (t, y 1, y 2,..., y n ) f 1 (t, y 1, y 2,..., y n ) y = f(t, y),, f(t, y) = Uk lady równań różniczkowych Pojȩcia wsȩpne Uk ladem równań różniczkowych nazywamy uk lad posaci y = f (, y, y 2,, y n ) y 2 = f 2 (, y, y 2,, y n ) y n = f n (, y, y 2,, y n ) () funkcje f j, j =, 2,,

Bardziej szczegółowo

Równania różniczkowe cząstkowe drugiego rzędu

Równania różniczkowe cząstkowe drugiego rzędu Równania różniczkowe cząstkowe drugiego rzędu Marcin Orchel Spis treści 1 Wstęp 1 1.1 Metoda faktoryzacji (rozdzielania zmiennych)................ 5 1.2 Metoda funkcji Greena.............................

Bardziej szczegółowo

Część I. MECHANIKA. Wykład KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO. Ruch jednowymiarowy Ruch na płaszczyźnie i w przestrzeni.

Część I. MECHANIKA. Wykład KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO. Ruch jednowymiarowy Ruch na płaszczyźnie i w przestrzeni. Część I. MECHANIKA Wykład.. KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO Ruch jednowymiarowy Ruch na płaszczyźnie i w przesrzeni 1 KINEMATYKA PUNKTU MATERIALNEGO KINEMATYKA zajmuje się opisem ruchu ciał bez rozparywania

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE NR 2 (74) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Adaptacyjny układ stabilizacji kursu statku. An Adaptive System of Ship Course Stabilization

ZESZYTY NAUKOWE NR 2 (74) AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE. Adaptacyjny układ stabilizacji kursu statku. An Adaptive System of Ship Course Stabilization ISSN 9-69 Zenon Zwierzewicz, ior Borkowski ZESZYY NAUKOWE NR 74 AKADEMII MORSKIEJ W SZCZECINIE EXLO-SHI 4 Adapacyjny układ sabilizacji kursu saku Słowa kluczowe: serowanie adapacyjne, idenyfikacja modelu,

Bardziej szczegółowo

Witold Orzeszko Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Krótkoterminowe prognozowanie chaotycznych szeregów czasowych

Witold Orzeszko Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Krótkoterminowe prognozowanie chaotycznych szeregów czasowych Wiold Orzeszko Uniwersye Mikołaja Kopernika Krókoerinowe prognozowanie chaoycznych szeregów czasowych. Wsęp Pozornie przypadkowy charaker chaoycznych szeregów czasowych oże prowadzić do błędnego wniosku,

Bardziej szczegółowo

Drgania elektromagnetyczne obwodu LCR

Drgania elektromagnetyczne obwodu LCR Ćwiczenie 61 Drgania elekromagneyczne obwodu LCR Cel ćwiczenia Obserwacja drgań łumionych i przebiegów aperiodycznych w obwodzie LCR. Pomiar i inerpreacja paramerów opisujących obserwowane przebiegi napięcia

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów. Etap szkolny 5 listopada 2013 Czas 90 minut

Wojewódzki Konkurs Matematyczny dla uczniów gimnazjów. Etap szkolny 5 listopada 2013 Czas 90 minut Wojewódzki Konkurs Maemayczny dla uczniów gimnazjów. Eap szkolny 5 lisopada 2013 Czas 90 minu ZADANIA ZAMKNIĘTE Zadanie 1. (1 punk) Liczby A = 0, 99, B = 0, 99 2, C = 0, 99 3, D = 0, 99, E=0, 99 1 usawiono

Bardziej szczegółowo

POZYCJONOWANIE I NADĄŻANIE MINIROBOTA MOBILNEGO M.R.K

POZYCJONOWANIE I NADĄŻANIE MINIROBOTA MOBILNEGO M.R.K MODELOWANIE INŻYNIERSKIE ISSN 1896-771X 37, s. 97-104, Gliwice 2009 POZYCJONOWANIE I NADĄŻANIE MINIROBOTA MOBILNEGO M.R.K MARIUSZ GIERGIEL, PIOTR MAŁKA Kaedra Roboyki i Mecharoniki, Akademia Górniczo-Hunicza

Bardziej szczegółowo

Silniki cieplne i rekurencje

Silniki cieplne i rekurencje 6 FOTO 33, Lao 6 Silniki cieplne i rekurencje Jakub Mielczarek Insyu Fizyki UJ Chciałbym Pańswu zaprezenować zagadnienie, kóre pozwala, rozważając emaykę sprawności układu silników cieplnych, zapoznać

Bardziej szczegółowo

4. Modulacje kątowe: FM i PM. Układy demodulacji częstotliwości.

4. Modulacje kątowe: FM i PM. Układy demodulacji częstotliwości. EiT Vsemesr AE Układy radioelekroniczne Modulacje kąowe 1/26 4. Modulacje kąowe: FM i PM. Układy demodulacji częsoliwości. 4.1. Modulacje kąowe wprowadzenie. Cecha charakerysyczna: na wykresie wskazowym

Bardziej szczegółowo

ROCZNIKI INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 7/2007 Komisja Inżynierii Budowlanej Oddział Polskiej Akademii Nauk w Katowicach

ROCZNIKI INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 7/2007 Komisja Inżynierii Budowlanej Oddział Polskiej Akademii Nauk w Katowicach ROZNIKI INŻYNIERII BUDOWLANEJ ZESZYT 7/007 Komisja Inżynierii Budowlanej Oddział Polskiej Akademii Nauk w Kaowicach WYZNAZANIE PARAMETRÓW FUNKJI PEŁZANIA DREWNA W UJĘIU LOSOWYM * Kamil PAWLIK Poliechnika

Bardziej szczegółowo

Układy równań liniowych

Układy równań liniowych Układy równań liniowych Niech K będzie ciałem. Niech n, m N. Równanie liniowe nad ciałem K z niewiadomymi (lub zmiennymi) x 1, x 2,..., x n K definiujemy jako formę zdaniową zmiennej (x 1,..., x n ) K

Bardziej szczegółowo

PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: MARTYNA MALAK PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: MARTYNA MALAK

PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: MARTYNA MALAK PROGNOZOWANIE I SYMULACJE EXCEL 2 AUTOR: MARTYNA MALAK 1 PROGNOZOWANIE I SYMULACJE 2 hp://www.oucome-seo.pl/excel2.xls DODATEK SOLVER WERSJE EXCELA 5.0, 95, 97, 2000, 2002/XP i 2003. 3 Dodaek Solver jes dosępny w menu Narzędzia. Jeżeli Solver nie jes dosępny

Bardziej szczegółowo

1.1. Bezpośrednie transformowanie napięć przemiennych

1.1. Bezpośrednie transformowanie napięć przemiennych Rozdział Wprowadzenie.. Bezpośrednie ransformowanie napięć przemiennych Bezpośrednie ransformowanie napięć przemiennych jes formą zmiany paramerów wielkości fizycznych charakeryzujących energię elekryczną

Bardziej szczegółowo