Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Michałowicach Program Profilaktyki dla klas I III Podstawy prawne opracowania Programu Profilaktyki 1. Konstytucja RP z dnia 17.10.1997 r. 2. Ustawa o systemie oświaty z dn. 07.09.1991 (Dz. U. Nr 95poz. 425 z późn. zm.) 3. Konwencja o Prawach Dziecka z dn. 20.11.1989 r. 4. Statut Szkoły 5. Program Wychowawczy Szkoły 6. Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012r., poz. 977) ze zmianami z 30 maja 2014 r. 7. Program Bezpieczna Szkoła + Wrzesień 2015
Realizatorzy programu: nauczyciele wychowawcy edukacji wczesnoszkolnej we współpracy z rodzicami, personel medyczny, psycholog, pedagog szkolny. Terminy realizacji: Cały rok szkolny zgodnie z planem wychowawczym poszczególnych klas. Instytucje wspomagające: szkoła współpracuje w zakresie realizacji działań profilaktycznych z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, terapeutami i specjalistami zajmującymi się pomocą psychologiczną, Sądem Rodzinnym i Nieletnich, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Policją, Strażą Pożarną Metody badania skuteczności programu: analiza dokumentacji pedagogicznej. okresowe sprawozdania wychowawców. Cel 1. Wdrażanie do życia w szkole i w klasie. Zadania: 1. Wdrażanie do przestrzegania Statutu i Regulaminu Porządkowego Szkoły. 2. Kształtowanie świadomości uczniów na temat przysługujących im praw wynikających z Konwencji o Prawach Dziecka. 3. Wzmocnienie relacji międzyludzkich w grupie jako znaczącego czynnika chroniącego przed wchodzeniem w ryzykowne sytuacje. 4. Rozwijanie u uczniów postawy szacunku i zaufania do szkolnego personelu pedagogicznego i technicznego jako osób mogących udzielić wsparcia w problemach zaistniałych na terenie szkoły. 5. Kształtowanie postawy kulturalnego i życzliwego zachowania wobec rówieśników. 2
Treści Osiągnięcia ucznia Formy realizacji Klasy I Zaznajomienie z wybranymi treściami Statutu Szkoły. Zapoznanie z prawami wynikającymi z Konwencji o Prawach Dziecka. Zapoznanie ze szkołą i personelem szkolnym. Integracja zespołu klasowego. Wspólne opracowanie regulaminu klasy i zasad zachowania. Kształtowanie nawyku punktualności. Uczenie właściwych zachowań wobec personelu szkoły. Kształtowanie postawy kulturalnego i życzliwego zachowania wobec rówieśników, osób innej narodowości, wyznawców innej religii. Zachęcanie do zwracania się do osób dorosłych o pomoc w sytuacjach trudnych. uczniowie przestrzegają zasad i norm przyjętych w szkole, są świadomi swoich praw, akceptują i rozumieją fakt, że człowiek jest osobą niepowtarzalną i wartościową, znają personel szkolny, czują się związani z grupą i wychowawcą, przestrzegają regulaminu klasowego oraz norm przyjętych w grupie, dbają o swoje otoczenie w klasie, przestrzegają zasady punktualności kulturalnie zachowują się wobec pracowników szkoły, utrzymując właściwy dystans wobec osób dorosłych, Kulturalnie zachowują się wobec rówieśników, osób innej narodowości, wyznawców innej religii. zwracają się z problemami do osób dorosłych. pogadanki lekcje tematyczne mini drama zabawy integrujące gry zespołowe Program profilaktyczny,,trzy koła, Spójrz inaczej Systematyczne egzekwowanie punktualnego przychodzenia na lekcje. Realizacja programu Trzy koła Przedstawienia teatralne Gazetki ścienne Kulturalny uczeń, Dzień Życzliwości Pogadanki, zabawy integrujące. 3
Klasy II Zapoznanie z wybranymi treściami Statutu Szkoły. Integracja zespołu klasowego oraz międzyklasowa. Zaznajomienie z prawami z Konwencji o prawach Dziecka Wspólne opracowanie regulaminu klasy i norm zachowania. Pierwsze próby samorządności wybór łącznika z biblioteką, wybory do Małego Samorządu. Poznanie sposobów rozwiązywania problemów i radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych. Kształtowanie postawy kulturalnego i życzliwego zachowania wobec rówieśników, osób innej narodowości, wyznawców innej religii. Uczniowie przestrzegają zasad i norm przyjętych w szkole. Czują się związani z rówieśnikami i opiekują się młodszymi. Znają swoje prawa. Akceptują fakt, że człowiek jest osobą niepowtarzalną i wartościową. Przestrzegają zasad i norm przyjętych w szkole i w klasie. Przestrzegają zasady punktualności. Są samodzielni w dbałości o szkołę i klasę. Umieją rozwiązywać konflikty w kulturalny sposób oraz odpowiednio reagować w sytuacjach zagrożenia. Są kulturalni, życzliwi i tolerancyjni wobec innych. Pogadanki, lekcje tematyczne Drama, zabawy integrujące, gry zespołowe, imprezy szkolne Program Ja i moje prawa Systematyczne egzekwowanie punktualnego przychodzenia na lekcje. Program profilaktyczny Trzy koła, Spójrz inaczej, zajęcia z pedagogiem, psychologiem Dzień Życzliwości Wykonywanie gazetek klasowych., program Ty jesteś sobą i ja jestem sobą Przedstawienia teatralne 4
Klasy III Przypomnienie wybranych treści Statutu Szkoły. Zapoznanie z pracą samorządu klasowego. Przypomnienie praw z Konwencji o Prawach Dziecka. Integracja z uczniami młodszych i starszych klas. Wspólne ustalenie regulaminu zachowania w klasie, w szkole i na wycieczkach. Działalność w ramach Małego Samorządu Kształtowanie postawy kulturalnego i życzliwego zachowania wobec rówieśników, osób innej narodowości, wyznawców innej religii. Zachęcanie do szukania pomocy u osób dorosłych w sytuacjach trudnych. Uczniowie samodzielnie potrafią dokonać wyborów do łącznika z biblioteką. Rozumieją pojęcia: poszanowanie prawa, egzekwowanie prawa. Przeprowadzają wybory do samorządu klasowego. Czują się związani z innymi uczniami szkoły, opiekują się młodszymi. Przestrzegają ustalonych regulaminów. Punktualnie przychodzą na lekcje, zbiórki i inne zajęcia. Prezentują postawy tolerancji i akceptacji wobec innych. Mają szacunek i zaufanie do szkolnego personelu pedagogicznego i technicznego, jako osób mogących udzielić wsparcia w problemach zaistniałych na terenie szkoły. pogadanki lekcje tematyczne drama zabawy integrujące gry zespołowe Program profilaktyczny,,spójrz inaczej Systematyczne egzekwowanie punktualnego przychodzenia na lekcje. Dzień Życzliwości Gazetki Kulturalny uczeń Realizacja programu Trzy koła Program Cukierki 5
Cel 2: Zapobieganie agresji, przemocy i cyberprzemocy. Zadania: 1. Kształtowanie poczucia własnej wartości. 2. Zachęcanie do pokojowego rozwiązywania konfliktów. 3. Wyposażenie uczniów w umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej, radzenia sobie ze stresem, samopoznania, kontroli emocjonalnej oraz samooceny. 4. Kształtowanie postawy asertywności jako alternatywy zachowania agresywnego. 5. Wdrażanie do kierowania się w życiu zasadami tolerancji i humanitaryzmu w stosunku do ludzi i zwierząt. 6
Treści Osiągnięcia uczniów Formy realizacji Klasy I Poznawania swoich mocnych i słabych stron Wdrażanie do zachowań asertywnych Zachęcanie do samooceny Ukazanie potrzeby dobrych stosunków koleżeńskich i przyjaźni z rówieśnikami. Krzewienie zasad tolerancji wobec pochodzenia, koloru skóry, statusu społecznego. Rozbudzanie empatii do ludzi biednych, chorych, pokrzywdzonych przez los oraz do zwierząt. Uczniowie poznają własne emocje np. złość, gniew, zazdrość, radość itp. Czynią próby opanowania negatywnych emocji poprzez np. uśmiech. Uczniowie szukają pomocy u dorosłych w sytuacji zachowań agresywnych rówieśników. Potrafią wyrażać swoje potrzeby za pomocą,,magicznych słów : proszę, dziękuję, przepraszam itp. Potrafią odmówić kolegom udziału np. w niebezpiecznej zabawie. Uczniowie czynią próby oceny własnego zachowania w różnych sytuacjach. Prezentują postawy tolerancji i akceptacji wobec innych. Deklarują pomoc ludziom chorym i skrzywdzonym przez los. Mają świadomość, że zwierzę nie jest rzeczą. zabawy integracyjne, drama wspólne ocenianie swojego zachowania w ciągu całego semestru, roku, na wycieczce, koła zainteresowań tworzenie klasowych klubów rozjemców, wspólne zabawy po lekcjach, odwiedziny, kultywowanie urodzin, imienin itp., wycieczki integracyjne, Program profilaktyczny,,spójrz inaczej akcje charytatywne współpraca z rodzicami poprzez włączanie ich do życia klasy, pedagogizację itp. 7
Klasy II Kształtowanie poczucia własnej wartości. Poznawanie swoich pozytywnych i negatywnych uczuć. Wzmacnianie potrzeby zachowań asertywnych. Wyrabianie umiejętności samooceny. Ukazanie potrzeby dobrych stosunków koleżeńskich i przyjaźni z rówieśnikami. Krzewienie zasad tolerancji wobec pochodzenia, koloru skóry, statusu społecznego. Rozbudzanie empatii do ludzi biednych, chorych, pokrzywdzonych przez los oraz do zwierząt. Kształtowanie umiejętności właściwego korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych. Uczniowie chętnie uczestniczą w różnych kołach zainteresowań i konkursach szkolnych, angażują się w życie szkoły. Uczniowie poznają emocje swoje i innych, np. złość, gniew, zazdrość, radość, zadowolenie itp. i czynią próby opanowania negatywnych emocji. Nie akceptują agresywnych zachowań kolegów i szukają pomocy u osób dorosłych. Potrafią odpowiednio wyrażać swoje prośby i zdanie bez zbędnych, negatywnych emocji. Potrafią odmawiać udziału w zabawach zagrażających zdrowiu i bezpieczeństwu. Potrafią bez wstydu ocenić swoje zachowanie w różnych sytuacjach. Uczniowie są koleżeńscy, otwarci, pomocni i przyjaźni dla innych. Prezentują postawy tolerancji i akceptacji wobec innych. Deklarują pomoc ludziom chorym i skrzywdzonym przez los. Mają świadomość, że zwierzę nie jest rzeczą. Korzystają z urządzeń elektronicznych zgodnie ze statutem szkoły. Swoją działalnością nie krzywdzą innych. 8 wzmocnienia pozytywne; pochwały, nagrody, pełnienie funkcji klasowych, udział w kołach zainteresowań zabawy integracyjne, drama Program profilaktyczny,,spójrz inaczej wspólne ocenianie swojego zachowania w ciągu całego semestru, roku, na wycieczce, tworzenie klasowych klubów rozjemców, wspólne zabawy po lekcjach, odwiedziny, kultywowanie urodzin, imienin itp. wycieczki integracyjne, współpraca z rodzicami, akcje charytatywne, pogadanki, drama, filmy
Klasa III Uświadomienie dwubiegunowości uczuć ludzkich. Ukazanie znaczenia zachowań asertywnych. Wyposażenie w umiejętność samooceny. Wpojenie zasad dobrego koleżeństwa i przyjaźni opartej na wzajemności i akceptacji. Krzewienie zasad tolerancji wobec pochodzenia, koloru skóry, statusu społecznego. Rozbudzanie empatii do ludzi biednych, chorych, pokrzywdzonych przez los oraz do zwierząt. Utrwalanie umiejętności właściwego korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych. Uczniowie znają skutki negatywnych emocji i próbują je łagodzić. Uczniowie zachowują postawę krytycyzmu wobec postaw agresji i potrafią odpowiednio zareagować na te negatywne zachowania. Potrafią odpowiednio komunikować swoje potrzeby, chęci i uczucia, bez naruszania praw innych osób. Potrafią zdecydowanie odmawiać w sytuacjach niepewnych i ryzykownych. Potrafią w miarę obiektywnie dokonać oceny swojego zachowania i ponieść jego konsekwencje. Uczniowie są koleżeńscy i pomocni. Prezentują postawy tolerancji i akceptacji wobec innych. Deklarują pomoc ludziom chorym i skrzywdzonym przez los. Mają świadomość, że zwierzę nie jest rzeczą. Korzystają z urządzeń elektronicznych zgodnie ze statutem szkoły. Swoją działalnością nie krzywdzą innych. 9 zabawy integracyjne, drama Program profilaktyczny,,spójrz inaczej wspólne ocenianie swojego zachowania w ciągu całego semestru, roku, na wycieczce, tworzenie klasowych klubów rozjemców. wspólne zabawy po lekcjach, odwiedziny, kultywowanie urodzin, imienin itp. wycieczki integracyjne, współpraca z rodzicami poprzez włączanie ich do życia klasy, pedagogizację itp. akcje charytatywne pogadanki, drama, filmy poglądowe.
Cel 3. Zaznajomienie z zagrożeniami zdrowia człowieka i kształtowanie prawidłowych postaw prozdrowotnych. Zadania: 1. Uczenie zdrowego stylu życia. 2. Przeciwdziałanie naśladowaniu zachowań agresywnych proponowanych przez TV i gry komputerowe poprzez zainteresowanie literaturą dziecięcą. 3. Kształtowanie umiejętności troski o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi. 4. Wyrabianie nawyku bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji i poruszania się po drogach. 5. Kształtowanie postaw proekologicznych i świadomości ochrony Ziemi. 10
Treści Osiągnięcia uczniów Formy realizacji Klasy I Poznanie zasad higieny osobistej. Zachęcanie do czynnego wypoczynku. Kształtowanie umiejętności bezpiecznego organizowania zabawy. Promowanie wśród uczniów zdrowego stylu życia Poznanie zasad zdrowego żywienia. Kształtowanie umiejętności wybiórczego korzystania z gier komputerowych i TV. Poznanie czynników i substancji szkodliwych dla zdrowia. Wdrażanie do właściwego korzystania z leków i środków chemicznych. Przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić ze strony osób nieznanych. Podstawy udzielania pierwszej pomocy. Poznanie telefonów alarmowych. Poznanie wybranych znaków Uczniowie znają zasady higieny. Wypoczywają czynnie. Wiedzą gdzie i jak można bawić się bezpiecznie. Uczniowie znają wartość zdrowotną podstawowych pokarmów. Wiedzą, że owoce i warzywa są zdrowe. Wiedzą jakie znaczenie ma picie wody. Oglądają programy tylko dla nich przeznaczone oraz nie korzystają z gier zawierających treści przemocy i agresji. Znają substancje i czynniki, które szkodzą ich zdrowiu. Nie zażywają samodzielnie żadnych leków. Używają środków chemicznych jedynie za pozwoleniem, kontrolą i w obecności osób dorosłych. Prezentują postawę ograniczonego zaufania do ludzi nieznajomych. Znają i umieją korzystać z telefonów Pogadanki z pielęgniarką, dentystą. Wycieczki, gry sportowe. Udział w programie Szkoły Promującej Zdrowie, organizowanie dni o zdrowiu, udział w akcjach: Czysta woda zdrowia doda, Owoce w szkole, Mleko dla szkół. Wspólne przyrządzanie sałatek i surówek. Włączenie rodziców do akcji promującej zdrowie: przygotowywanie zdrowych śniadań. Program profilaktyczny,,magiczne kryształy, Tydzień Książki Poszerzenie asortymentu sklepiku szkolnego o owoce i 11
drogowych. Poznanie zasad bezpiecznego zachowania się w szkole Wyrabianie nawyku kulturalnego i bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji i miejscach publicznych. Kształtowanie postaw proekologicznych. alarmowych. Znają znaki drogowe w otoczeniu szkoły oraz potrafią przejść przez skrzyżowanie ulic. Wiedzą jak bezpiecznie poruszać się po szkole. Zachowują się bezpiecznie podczas przerw. Umieją kulturalnie zachować się w środkach komunikacji i miejscach publicznych. Zdobywają wiedzę o oszczędzaniu wody, prądu, segregowaniu i recyklingu odpadów. warzywa oraz przetwory. Lekcje przyrody, plakaty. Udział w akcji Bezpieczna przerwa Film Pierwsza pomoc Akcje Policji,,Bezpieczna droga do szkoły : Ustalenie wspólnych zasad obowiązujących w szkole, pogadanki z uczniami, dyżury nauczycieli podczas przerw Konkursy plastyczne Program Eko dzieciak Korzystanie z pojemników do segregacji- 12
Klasy II Wdrażanie do przestrzegania zasad higieny. Poznanie zasad zdrowego żywienia. Promowanie wśród uczniów zdrowego stylu życia Poznanie wpływu substancji szkodliwych dla zdrowia. Wdrażanie do spędzania wolnego czasu w ciszy. Przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić ze strony osób nieznanych. Podstawy udzielania pierwszej pomocy. Bezpieczeństwo w szkole Poznanie podstawowych zasad ruchu drogowego. Wyrabianie nawyku kulturalnego i bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji i miejscach publicznych. Kształtowanie postaw proekologicznych. Promowanie bezpieczeństwa w sieci. Uczniowie stosują zasady higieny osobistej. Znają szkodliwy wpływ na zdrowie nadmiernej ilości słodyczy, Wiedzą jakie znaczenie ma picie dużej ilości wody. Spędzają aktywnie wolny czas Unikają programów telewizyjnych i gier komputerowych niedozwolonych dla dzieci. Znają substancje, które szkodzą ich zdrowiu. Nie zażywają samodzielnie żadnych leków. Unikają zbędnego hałasu. Prezentują postawę ograniczonego zaufania do ludzi nieznajomych. Znają i umieją korzystać z telefonów alarmowych. Wiedzą jak bezpiecznie zachować się w szkole. Zachowują się bezpiecznie podczas przerw. Znają podstawowe zasady ruchu drogowego. Umieją zachować się kulturalnie. 13 Pogadanki z pielęgniarką, dentystą. Udział w programie Szkoły Promującej Zdrowie, organizowanie dni o zdrowiu, udział w akcjach: Czysta woda zdrowia doda, Owoce w szkole, Mleko dla szkół. Wspólne przyrządzanie sałatek i surówek. Włączenie rodziców do akcji promującej zdrowie: przygotowywanie zdrowych śniadań.. Program profilaktyczny,,magiczne kryształy, Tydzień Książki. Teatrzyki, scenki dramowe. Konkursy plastyczne. Realizacja programu edukacyjnego,,zdrowie to największy skarb. Film Pierwsza pomoc
Klasy III Przypomnienie zasad higieny osobistej i zachęcanie do dbałości o własne zdrowie. Stosowanie w praktyce zasad zdrowego żywienia. Organizowanie form czynnego wypoczynku. Wyrabianie zainteresowań literaturą. Przestrzeganie przed niebezpieczeństwami mogącymi grozić ze strony osób nieznanych. Znają największe zagrożenia dla gleby, wody i powietrza. Mają świadomość oszczędzania wody, prądu, segregowania i recyklingu odpadów. Potrafią bezpiecznie korzystać z Internetu. Uczniowie samodzielnie dbają o swoje zdrowie i higienę osobistą. Umieją dokonywać wyboru na rzecz pokarmów i płynów wartościowych dla zdrowia. Umieją sami organizować czynny wypoczynek. Potrafią w inny sposób niż oglądanie telewizji spędzać wolny czas. Prezentują postawę ograniczonego zaufania do ludzi nieznajomych. 14 Udział w akcji Bezpieczna przerwa Akcje przeprowadzane przez Policję,,Bezpieczna droga do szkoły : Wycieczki szkolne Konkursy plastyczne. Program Eko dzieciak Segregacja śmieci w klasie i w szkole Program Sieciaki.pl. Pogadanki z pielęgniarką, dentystą, fluoryzacja zębów. Udział w programie Szkoły Promującej Zdrowie, organizowanie dni o zdrowiu, udział w akcjach: Czysta woda zdrowia doda, Owoce w szkole, Mleko dla szkół. Zdrowe zakupy w sklepiku szkolnym Wspólne przyrządzanie sałatek i surówek.
Wdrażanie do unikania hałasu. Podstawy udzielania pierwszej pomocy. Wykształcenie umiejętności rozpoznawania większości znaków drogowych i bezpiecznego poruszania się po drogach. Wypracowanie zasad bezpiecznego zachowania się w szkole Wyrabianie nawyku kulturalnego i bezpiecznego zachowania się w środkach komunikacji Kształtowanie postaw proekologicznych. Promowanie bezpieczeństwa w sieci. Uświadomienie potrzeby umiejętnego korzystania z technologii informacyjnej. Unikają zbędnego hałasu. Znają i umieją korzystać z telefonów alarmowych. Potrafią bezpiecznie poruszać się po drogach wiejskich i miejskich. Potrafią bezpiecznie zachowywać się w szkole. Umieją kulturalnie zachować się w środkach komunikacji. Znają największe zagrożenia dla gleby, wody i powietrza. Mają świadomość oszczędzania wody, prądu, segregowania i recyklingu odpadów. Potrafią bezpiecznie korzystać z Internetu. Wycieczki, gry i zabawy sportowe. Program profilaktyczny,,magiczne kryształy, Tydzień Książki Program Cukierki Film Pierwsza pomoc Akcje przeprowadzane przez Policję,,Bezpieczna droga do szkoły : Zajęcia z wychowawcą, pogadanki prowadzone przez innych pracowników szkoły, dyżury nauczycieli podczas przerw Wycieczki szkolne Konkursy plastyczne. Program Eko dzieciak Segregują śmieci w szkole i w klasie Program Sieciaki.pl, pogadanki, spotkania z policjantem. 15