Program Profilaktyki PSP Nr 21 im.ks.j.twardowskiego w Radomiu rok szkolny 2013/2014 1
PROGRAM PROFILAKTYKI SYSTEMOWEJ Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 21 im. ks. Jana Twardowskiego W RADOMIU motto: Kropla drąży kamień nie siłą, ale częstym spadaniem WSTĘP Podstawę do skonstruowania programu profilaktyki szkoły stanowi Dz. U. Nr 51 z 09.05. 2002r. Głównym celem naszego programu jest dobranie takich oddziaływań, które pomogą naszym uczniom, nauczycielom i rodzicom podejmować właściwe decyzje w trudnych sytuacjach. Nauczyciele swoją pracą wychowawczą będą wspierać rodziców w wychowaniu dzieci. Wszystkim pracownikom szkoły, zależy na tym, aby w naszej szkole panowała atmosfera życzliwości, bezpieczeństwa, dialogu i porozumienia. Dlatego zaprosiliśmy uczniów, rodziców i nauczycieli do wspólnego tworzenia tej atmosfery i podejmowania wspólnych działań. W wyniku realizacji zadań i uczniowie nauczą się rozwiązywania swoich problemów, konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z odmawianiem w sytuacjach zagrożeń, dbania o swoje zdrowie i zwracania się o pomoc do odpowiednich osób. DIAGNOZA PROBLEMÓW Na podstawie: badań przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców i nauczycieli, rozmów z nauczycielami, uczniami i rodzicami, obserwacji zachowań uczniów w szkole, 2
rozmów z personelem administracyjnym szkoły, analizy dokumentacji szkolnej, analizy ankiet przeprowadzanych w ubiegłych latach, analizy sytuacji wychowawczej szkoły, analizy wyników ewaluacji po przeprowadzonych zajęciach, Dokonaliśmy kolejnej diagnozy problemów i zdecydowaliśmy o kontynuacji pracy w następujących obszarach: 1. bezpieczeństwo uczniów. 2. zachowania agresywne uczniów w szkole, 3. dyscyplina na lekcjach 4. zachowania uczniów w czasie przerw, 5. niski poziom kultury osobistej uczniów, 6. promocja zdrowego stylu życia, CELE PROGRAMU Celem programu jest eliminowanie i zmniejszanie powyższych problemów poprzez różnorodne działania podejmowane wobec uczniów, nauczycieli i rodziców: 1. tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole, 2. budowanie klimatu wzajemnego zaufania, 3. zmniejszanie zachowań agresywnych i przemocy w szkole, 4. wskazywanie pożądanych wzorców zachowań, 5. rozumienie i stosowanie się do zasad zachowania obowiązujących na poszczególnych lekcjach, 6. rozumienie i stosowanie się do zasad zachowania obowiązujących w czasie przerw, 7. rozumienie praw i stosowanie się do obowiązków ucznia, 8. rozwijanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiającym się w trudnych sytuacjach, 9. rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów, 3
10. wskazywanie szkodliwości używek oraz ukazywanie zagrożeń, jakie niosą ze sobą uzależnienia, 11. propagowanie zdrowego stylu życia, 12. projekcja filmów o tematyce prozdrowotnej, 13. informowanie rodziców o możliwościach zapobiegania uzależnieniom swoich dzieci. Zaplanowane zajęcia będą realizowane w następujących formach: godziny wychowawcze prowadzone przez wychowawców, praca wychowawcza nauczycieli klas I - III spotkania z psychologiem, spotkania z pedagogiem, spotkania z rodzicami, spotkania pozalekcyjne z wybranymi uczniami, prowadzenie z programu profilaktyczno-wychowawczego Spójrz inaczej, przestrzeganie przez wszystkich nauczycieli zasad obowiązujących w szkole na lekcjach i przerwach, praca wszystkich pracowników szkoły w zakresie przestrzegania zasad zachowania w szkole, spotkania z funkcjonariuszami Policji, korzystanie z pomocy osób i instytucji wspomagających pracę szkoły. Aby zrealizować powyższe cela i zadania Rada Pedagogiczna opracowała Szkolny System Dyscyplinarny dla ujednolicenia oddziaływań i konsekwencji za niewłaściwe zachowania uczniów. Aby zrealizować powyższe zadania wszystkie osoby realizujące program prezentują odpowiednią postawę. 4
POSTAWA PROWADZĄCEGO: 1. Buduje zaufanie grupy, sprawiając tym samym, że każdy uczeń czuje się pełnowartościowym członkiem klasy. 2. Analizuje przyczyny różnych zachowań ucznia. 3. Jest stanowczy i reaguje na bieżąco wobec wszystkich agresywnych i destrukcyjnych zachowań uczniów. 4. Podkreśla pozytywne relacje i zachowania uczniów. 5. Nie osądza wypowiedzi, choć nie zawsze musi się z nimi zgadzać. 6. Akceptuje i docenia uczucia uczniów, przy czym wyraża swoje uczucia i oczekiwania. 7. Jest otwarty na propozycje uczniów, szanuje pytania i zarzuty uczniów, dotrzymuje obietnic, przyznaje się do błędów. Pamięta, że jest wzorem do naśladowania dla swoich uczniów. 8. Stosuje komunikację werbalną adekwatną do niewerbalnej. 9. Jest elastyczny, styl i organizację dostosowuje do poszczególnych grup, etapów ich rozwoju i możliwości uczniów. SPODZIEWANE EFEKTY: Zmniejszenie zjawiska agresji i przemocy w szkole, Wzrost wiedzy uczniów, rodziców na temat zjawiska agresji i przemocy, Umiejętne radzenie sobie w sytuacjach zetknięcia się z agresją, przemocą, propozycjami niewłaściwych zachowań i naciskami ze strony innych, Umiejętność konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, Rozumienie mechanizmu uzależnienia oraz umiejętność przeciwdziałania, Zwiększenie dyscypliny na lekcjach - poprawa zachowania uczniów na lekcjach, Poprawa zachowania uczniów w czasie przerw, Znajomość praw swoich i innych osób, Stosowanie się do obowiązków zapisanych w Statucie Szkoły, Zwiększenie kultury osobistej uczniów, 5
Uczniowie nauczą się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania i rozumienia ludzi, Uczniowie nauczą się wyrażać swoje uczucia, mówić o czym myślą oraz szanować uczucia innych ludzi Znajomość reguł i konsekwencji dotyczących niewłaściwych zachowań. W realizacji zamierzonych celów zadaniem naszej szkoły będzie stworzenie środowiska szkolnego przyjaznego uczniowi, z atmosferą ciepła, życzliwości, zrozumienia i tolerancji. Dzięki temu nasza szkoła będzie miejscem, w którym dzieci, młodzież i rodzice poczują się bezpiecznie, będą chętnie do niej uczęszczali i coraz aktywniej uczestniczyli w jej życiu. MONITORING I EWALUACJA Monitoring realizacji Programu Profilaktyki będzie prowadzony na bieżąco z zastosowaniem następujących technik: a. Dyskusja bezpośrednia, rozmowy indywidualne i grupowe z uczniami, nauczycielami, rodzicami, pracownikami administracyjnymi, b. Obserwacje, c. Ankieta, d. Analiza dokumentów szkoły. Ewaluacja programu będzie przeprowadzana po zajęciach. Dołączane będą także wnioski osób realizujących poszczególne zadania programu. 6
Ewentualna zmiana działań w programie będzie dokonywana na pierwszym spotkaniu Rady Pedagogicznej w nowym roku szkolnym po uwzględnieniu ewentualnych trudności, czy wystąpieniu nowych problemów nie ujętych w programie. Oprócz działań przedstawionych w Programie Profilaktyki kontynuować będziemy zagadnienia z profilaktyki uwzględnione w Programie Wychowawczym Szkoły oraz zajęcia zaplanowane w planach niektórych wychowawców klasowych. W ramach szczegółowych działań planujemy: TREŚĆ ZADANIA Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole SPOSÓB REALIZACJI 1. Zapoznanie uczniów z regulaminem zachowania w szkole OSOBY ODPOWIEDZIALNE I WSPÓŁPRACUJĄCE Wychowawcy SPODZIEWANE EFEKTY - umiejętność dostosowania swojego zachowania w szkole do wymagań regulaminów szkolnych TERMIN REALIZACJI I półrocze BAZA 2.Zajęcia dla uczniów kl. IV wg programu O agresji inaczej cykl w każdej klasie (po 4 godziny) 3.Zajęcia Radzenie sobie z zachowaniami agresywnymi kl. V, VI; klasy I III Psycholog, psycholog wychowawcy - zmniejszenie zachowań agresywnych poprzez nauczenie się powstrzymywania agresji, - nauka radzenia sobie z zachowaniem agresywnym swoim i innych, I półrocze Program O agresji inaczej - scenariusze, 7
3.Obejrzenie filmu video dla uczniów kl. VI Przemoc i agresja- jak się jej przeciwstawić? I cz. pedagog - uświadomienie, że można nauczyć się powstrzymywania agresji, - zmniejszenie ilości zachowań agresywnych w szkole, I półrocze film 4. Zajęcia dla kl. IV i V Rozwiązywanie konfliktów po 1 godz. psycholog - nauczenie się rozwiązywania konfliktów bez agresji i przemocy, I półrocze 5. Dni przeciwko agresji i przemocy, Psycholog - budowanie atmosfery bezpieczeństwa i życzliwości w szkole, II półrocze 6. Realizacja wybranych z programu profilaktyczno wychowawczego Spójrz inaczej Wychowawcy Pedagog, - polepszenie relacji społecznych w klasach pomiędzy uczniami i nauczycielem cały rok 7. Zajęcia dla kl. III Naucz się mówić Nie po 3 godz. psycholog, - Nauka odmawiania w sytuacjach niebezpiecznych dla dzieci, - przeciwdziałanie krzywdzeniu dzieci przez II półrocze Nauczyciele 8
starszych kolegów i dorosłych 8. Zwiększenie roli rodziców w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. Rozmowy z rodzicami na temat umiejętności reagowania na agresję w zachowaniu dzieci i młodzieży. Informacje dla rodziców nauczyciele, psycholog, pedagog - częstsze kontakty z rodzicami -uświadomienie rodzicom powodów agresji w zachowaniu ludzi oraz sposobów radzenia sobie z nią - właściwe, kulturalne zachowanie uczniów w stosunku do nauczycieli i innych osób cały rok zebrania z rodzicami pierwsze wtorki miesiąca 9. Kształtowanie u uczniów właściwych postaw dotyczących szanowania mienia szkolnego jako dobra wspólnego Wszyscy nauczyciele, wychowawcy, - umiejętność poszanowania własności szkolnej jako wspólnego dobra, cały rok szkolny Podniesienie dyscypliny w szkole 1. Systematyczne i konsekwentne przestrzeganie zasad zachowania uczniów w szkole, Zapoznanie uczniów Wszyscy nauczyciele, wychowawcy, psycholog, pedagog, wszyscy pracownicy szkoły - zwiększenie dyscypliny na lekcjach i efektywniejsze korzystanie uczniów z lekcji - właściwe, kulturalne cały okres realizacji Dokumenty szkolne 9
z Regulaminem i Zasadami Zachowania w Szkole, Zapoznanie i realizowanie Szkolnego Systemu Dyscyplinarnego I VI, Respektowanie zasad zawartych w kontraktach między wychowawcami i uczniami, zachowanie się uczniów w szkole - zwiększenie umiejętności radzenia sobie z niewłaściwym zachowaniem uczniów na lekcjach, przerwach - poprawa efektywnej komunikacji w relacjach nauczyciel uczeń, uczeń nauczyciel, - reagowanie na zachowania agresywne uczniów, - każdorazowe rozwiązywanie sytuacji problemowych, - ćwiczenie zachowań pozytywnych w kontaktach z innymi ludźmi cały okres realizacji Nauczyciele 3. Aktywne pełnienie dyżurów przez nauczycieli w czasie przerw zgodnie z Regulaminem dyżurów, Wszyscy nauczyciele 10
Podniesienie kultury osobistej uczniów 1.Zajęcia z kultury zachowania dla wszystkich uczniów, Zwracanie uwagi na kulturalne zachowanie uczniów w różnych sytuacjach Wychowawcy klas Wszyscy pracownicy szkoły - zmniejszenie zachowań niewłaściwych w szkole i wobec innych osób - zwiększenie poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów Zasady opracowane przez uczniów i wychowawców poszczególne klasy 2. Zajęcia dla klas I-VI Zapobieganie dewastacji szkoły i terenu szkolnego - poszanowanie mienia, budynku i terenu szkolnego wychowawcy klas - nauka odpowiedzialności, szanowania i dbania o mienie szkolne - uświadomienie uczniom i rodzicom konsekwencji niszczenia szkoły Statut Szkoły, konspekty 3. Zajęcia dla uczniów o prawach i obowiązkach Prawa człowieka, prawa ucznia kl. IV Pedagog, - uświadomienie dzieciom posiadania praw i obowiązków, - rozumienie i szanowanie praw innych ludzi - wywiązywanie się z obowiązków ucznia I półrocze 4. Zajęcia dla uczniów klas VI Co to znaczy być uczciwym w różnych sytuacjach? psycholog - uświadomienie dzieciom wartości bycia w zgodzie z prawem, zasadami moralnymi, szanowaniem pracy i osiągnięć innych, II półrocze 11
rozumienie wartości nabywania wiedzy przez prace własną 5. Respektowanie zasad Szkolnego Systemu Dyscyplinarnego umieszczonych w salach, na korytarzach szkolnych i na holu Wychowawcy -zmniejszenie niewłaściwych zachowań w szkole na przerwach - zwiększenie bezpieczeństwa uczniów w szkole - zwiększenie umiejętności efektywnego reagowania na niewłaściwe zachowania uczniów. - rozumienie i stosowanie się do zasad kulturalnego zachowania się w szkole Zasady opracowane przez uczniów i wychowawców poszczególne klasy 6. Zajęcia dla uczniów klas V, VI Radzenie sobie z trudnymi uczuciami psycholog - rozumienie własnych stanów emocjonalnych, - uświadomienie ich wpływu na nasze zachowanie, - nauka sposobów radzenia sobie z trudnymi uczuciami 12
Promocja zdrowia i zdrowego stylu życia 1.Zajęcia z profilaktyki zdrowotnej dla klas: - kl. VI,,Narkotyki albo życie w każdej klasie Pedagog, - dostarczenie informacji na temat uzależnienia oraz skutków nałogów, - umiejętność szukania pomocy u dorosłych, - umiejętność odmawiania w sytuacjach nacisku, 2. Zajęcia dla kl. III Nie pal przy mnie proszę Pedagog, -dostarczenie wiedzy o zgubnych skutkach nałogów, - uświadomienie jaką wartością jest zdrowie, - promocja zdrowego stylu życia, programu akcji filmy video, ulotki 3. Zajęcia Znajdź właściwe rozwiązanie dla kl. V pedagog Wychowawcy - dostarczenie wiedzy na temat uzależnień oraz skutków nałogów, - promowanie zdrowia i zdrowego stylu życia, - wiedza o szkodliwości palenia papierosów, I półrocze, 4. Wybrane zagadnienia z profilaktyki zdrowotnej z programu Spójrz inaczej w kl. IV - VI szkodliwość - nikotyny, alkoholu, narkotyków, w kl. I III zajęcia z promowania Pedagog, psycholog wychowawcy - wiedza o szkodliwości substancji uzależniających - umiejętność odmawiania w sytuacjach nacisku - uświadomienie jaką cały rok 13
zdrowego stylu życia wartością jest zdrowie, - promocja zdrowego stylu życia, 5. Radzenie sobie ze stresem przed egzaminami - klasy VI psycholog - dostarczenie informacji o działaniu stresu i napięcia emocjonalnego na nasz organizm, zmian w organizmie i sposobów radzenia sobie w sytuacjach stresowych II półrocze 6. Jak dbać o zęby? program profilaktyczny dla uczniów. Elmeksowanie zębów Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej i p. pielęgniarka, -nauka prawidłowego mycia zębów. cały rok 7. Zajęcia dla dziewcząt kl. VI Między nami kobietkami prelegent, psycholog - dostarczenie informacji o dojrzewaniu dziewcząt i zmian w organizmie w tym okresie. cały rok Materiały dla dziewcząt 8.Program,,Szklanka mleka dla ucznia kl. 0 VI Dyrekcja dbanie o właściwe nawyki żywieniowe cały rok 9.Program Owoce i warzywa dla uczniów kl. I III Dyrekcja dbanie o właściwe odżywianie cały rok 14
Zajęcia promujące zdrowe odżywianie nauczyciele dbanie o właściwe odżywianie 10. Czyste powietrze wokół nas Program dla dzieci z oddziałów przedszkolnych Krystyna Kucharska promowanie zdrowego stylu życia, dbanie o czystość powietrza w naszym środowisku naturalnym 11. Trzymaj formę Program dla uczniów kl. V i VI Małgorzata Moskwa, nauczyciele przedmiotów Dbanie o zdrowy styl życia, sprawność, formę i kondycję fizyczną 12. Kontynuowanie współpracy z Fundacją Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w zakresie Ratujemy i uczymy się ratować. Zajęcia dla ucz. kl. I III Dorota Kubik, Jolanta Kroczek Nauka umiejętności udzielania pierwszej pomocy Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w szkole 1.Bezpieczeństwo w sieci Zajęciach w klasach Nauczyciele informatyki, zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom w czasie korzystania z Internetu 15
2. Bezpieczeństwo na torach Prelekcje prelegenci - uświadomienie dzieciom konsekwencji przebywania na torach Tekst prelekcji 3. Bezpieczeństwo w drodze do szkoły i w szkole Rozmowy podczas zebrań z rodzicami Wychowawcy - zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa w szkole i w drodze do szkoły 4. Udział w programie Klub bezpiecznego Puchatka Wychowawcy - reagowanie na niewłaściwe zachowania uczniów, 5. Objęcie indywidualną opieką psychologiczno pedagogiczną uczniów stwarzających zagrożenia innym dzieciom poprzez swoje niewłaściwe zachowanie Psycholog, pedagog, - wspomaganie rozwoju dzieci, pomoc w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych 6. Lekcje wychowawcze na temat właściwego zachowania wobec kolegów i koleżanek w czasie przerw śródlekcyjnych Wychowawcy właściwe, kulturalne zachowanie się uczniów w szkole - zwiększenie umiejętności radzenia sobie z niewłaściwym zachowaniem kolegów Konspekty lekcji 16
na lekcjach, przerwach - poprawa efektywnej komunikacji w relacjach rówieśniczych - rozumienie i stosowanie się do zasad kulturalnego zachowania się w szkole 7. Bezpieczny pobyt w szkole i poza nią zajęcia dla uczniów klas I VI wychowawcy - nauka radzenia sobie z trudnymi zachowaniami innych ludzi i w różnych sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu, umiejętność szukania pomocy 8.Realizacja Projektu Edukacyjnego Bezpieczny uczeń zdrowy uczeń Cała społeczność szkolna - nauka radzenia sobie z zachowaniami innych ludzi i w różnych sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu, dbanie o zdrowie i o bezpieczeństwo swoje i innych, umiejętność szukania pomocy 17