Agieszka Jakubowska ROZDZIAŁ 5 WPŁYW SYSTEMU OPODATKOWANIA DOCHODU NA EFEKTYWNOŚĆ PROCESU DECYZYJNEGO. Wstęp Skąplikowaie współczesego życia gospodarczego powoduje, iż do sterowaia procesem zarządzaia przedsiębiorstwem ie wystarczy już wyczucie lub ituicja meadżera. Specyfika zjawisk i zdarzeń gospodarczych powoduje poważe trudości w dokoywaiu pomiaru efektów ekoomiczych działań, a co za tym idzie ograicza racjoalość podejmowaych decyzji. Rachuek meedżerski musi uwzględiać w procesie decyzyjym szereg uwarukowań determiujących racjoalość ekoomiczą podejmowaych wyborów, jedakże sprzeczość celów stawiaych przed przedsiębiorstwem powoduje, iż ie ma uiwersalych rozwiązań Niiejszy artykuł idetyfikuje jedo z ograiczeń racjoalości procesu decyzyjego podatek, w wybraych aspektach wspierających decyzje meedżerskie. Artykuł te podejmuje próbę ukazaia metody umożliwiającej aalizę oddziaływaia podatku dochodowego a efektywość procesu decyzyjego. 2. Aaliza efektywości decyzji podatkowych Poiższa aaliza propouje metodologię badaia efektywości decyzji podatkowej, której celem pomiejszeie podstawy opodatkowaia w dwóch wariatach : A. w przypadku korzystaia przez przedsiębiorstwo z częściowego lub całkowitego zwolieia dochodu od opodatkowaia podatkiem dochodowym (p. ulgi podatkowe o charakterze podmiotowym), które ie wiążą się bezpośredio z koieczością pooszeia akładów iwestycyjych, czyli wzrostem produktywości; B. w przypadku obiżaia podstawy opodatkowaia w związku w poiesioymi wydatkami iwestycyjymi powiększającymi kapitał produkcyjy i produkcyjość przedsiębiorstwa (p. przyśpieszoa amortyzacja) Uwaga metodologicza skupioa została a:. zmiaach wysokości płacoego przez przedsiębiorstwo podatku dochodowego, 2. wielkości zysku pozostającego do dyspozycji przedsiębiorstwa, 3. oddziaływaiu istrumetu wykorzystaego istrumetu preferecji podatkowych a wybrae wskaźiki efektywości. Przyjęto astępujące ozaczeia: D U korzyści podatkowe z wykorzystaia istrumetu preferecyjego powiększające zysk etto, K U koszty związae z uzyskaiem możliwości korzystaia z istrumetu preferecyjego, Opis arzędzi podatkowego oddziaływaia a wyik fiasowy podmiotów gospodarczych zobacz:. R.Machała, Praktycze zarządzaie fiasami firmy, PWN, Warszawa 200, s. 257-262; M.Dobrucka, A.Berczyńska, Wyik fiasowy ujęcie podatkowe i bilasowe a zmiay w rachukowości od 2002 roku, Ośrodek Doradztwa i Doskoaleia Kadr, Gdańsk 2004; H.Litwińczuk, Prawo podatkowe przedsiębiorców, Wydawictwo KiK, Warszawa 2000, s. 54-60.
Wpływ systemu opodatkowaia dochodu a efektywość procesu decyzyjego 53 u poziom preferecji podatkowych jako procet pomiejszający podstawa opodatkowaia, Z B zysk brutto, Z N zysk etto, T krańcowa stopa opodatkowaia dochodu przedsiębiorstwa, R SN wskaźik retowości sprzedaży etto, I poziom akładów iwestycyjych, P D wielkość podatku dochodowego płacoego przez przedsiębiorstwo. A. Szacowaie korzyści z wykorzystaia istrumetu podatkowego obażającego podstawę opodatkowaia Szacowaia korzyści wyikających z wykorzystaia preferecyjego istrumetu podatkowego oddziaływującego a wielkość zysku etto poprzez pomiejszaie podstawy opodatkowaia o określoy procet. Modelowe ujęcie wariatu decyzyjego wymagało przyjęcia astępujących założeń:. Przedsiębiorstwo skorzysta z preferecji oferowaych przez państwo w sytuacji, gdy potecjale korzyści z wykorzystaia istrumetu preferecyjego przewyższą szacowae koszty, jakie będzie musiało oo poieść w celu ich otrzymaia, czyli spełioa będzie ierówość: D U > K U 2. W aalizie przyjęto, iż podstawa opodatkowaia jest rówa zyskowi brutto. 3. Poziom preferecji podatkowych jako procet pomiejszający podstawę opodatkowaia wyraża wskaźik u. 4. Stopa opodatkowaia dochodów przedsiębiorstwa jest jedakowa iezależie od wysokości podstawy opodatkowaia. 5. Wszystkie wielkości fiasowe wyrażoe są w wartościach z okresu 0. 6. Skorzystaie z preferecji podatkowych ie wiąże się koieczością z pooszeiem akładów iwestycyjych powodujących wzrost produktywości. Jeżeli przyjmiemy, iż podstawa opodatkowaia (zysk brutto Z B ) pomiejszoa zostaje w wyiku wykorzystaia preferecji podatkowych o określoy procet u, czyli: Z B =Z B (-u) () gdzie: Z B zysk brutto skorygoway o poziom preferecji podatkowych u, to poziom krańcowej stawki podatku dochodowego skorygowaej o poziom preferecji podatkowych możemy zapisać jako: T =(-u) T (2) gdzie: T - krańcowa stopa opodatkowaia dochodu przedsiębiorstwa skorygowaia o poziom preferecji podatkowych u. Wykorzystując formuły () oraz (2), wyliczeie skorygowaego zysku etto Z N, moża oprzeć o astępujący wzór: Z N =Z B (-T )= Z B [ ( u ) T ] (3) gdzie: Z N zysk etto skorygoway o poziom preferecji podatkowych u. W tej sytuacji poziom wskaźika V wyrażającego wielkość osiągiętego zysku etto jako procet zysku brutto w zależości od płacoej skorygowaej stopy krańcowej podatku dochodowego, oszacować moża według formuły: Z' V = N 00 % Z B (4) bądź:
54 Agieszka Jakubowska V=- (-u) T (5) gdzie: V wskaźik określający poziom zysku etto jako procet zysku brutto. Wykres prezetuje symulacje ilustrujące zmiaę poziomu wskaźika V w zależości od wielkości preferecji u oraz poziomu krańcowej stawki podatku dochodowego oszacowae według formuły (5). 90% 85% Poziom wskaźika V 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 0% 0% 20% 30% 40% Poziom preferecji podatkowych (u) dlat=20% dla T=30% dla T=40% Wykres. Zmiaa wskaźika V w zależości od stawki podatku T oraz poziomu preferecji podatkowych u Źródło: opracowaie włase Jeżeli atomiast badaiu poddamy wpływ preferecji podatkowych a poprawę zyskowości etto z działalości, przeaalizować ależy zmiaę wyiku fiasowego etto związaą z wykorzystaiem istrumetu podatkowego. Zmiaę tą wyrażoą wskaźikiem F określającym stosuek zysku etto przy wykorzystaiu preferecji podatkowych do zysku etto przy pełej podstawie opodatkowaia, określa formuła: Z' F = N 00% (6) ZN bądź wykorzystując wzór (3): Z F = B [ ( u ) T ] 00% co po uproszczeiu daje am zależość: ( F = ZB ( T ) u ) T 00% (8) T gdzie: F - wskaźik określający procetowy stosuek zysku etto przy wykorzystaiu preferecji podatkowych do zysku etto przy pełej postawie opodatkowaia, Wykres 2 prezetuje wyiki symulacji poziomu wskaźika F w zależości od poziomu preferecji u oraz stopy podatku dochodowego T. (7),
Wpływ systemu opodatkowaia dochodu a efektywość procesu decyzyjego 55 30% 25% Poziom wskażika F 20% 5% 0% 05% dla T=20% dla T=30% dla T=40% 00% 0% 0% 20% 30% 40% Poziom preferecji podatkowych (u) Wykres 2. Zmiaa wskaźika F w zależości od stawki podatku T oraz poziomu preferecji podatkowych u Źródło: opracowaie włase Zmiaę poziomu zysku etto przedsiębiorstwa w związku z wykorzystaiem preferecyjego istrumetu podatkowego ależałoby zbadać rówież w kotekście retowości etto prowadzoej działalości. Jeżeli weźmiemy pod uwagę wskaźik retowości etto sprzedaży R SN w celu zbadaia wpływu wykorzystaego istrumetu a poziom tego wskaźika R SN otrzymujemy poiższe zależości. Jeżeli wskaźik retowości etto opiszemy formułą: Z Z ( T ) R SN = N B = S S to wskaźik te po przy wykorzystaiu istrumetu podatkowego możemy odpisać wzorem: Z' Z [ ( u ) T ] R SN = N B = (9). S S Relacja wskaźika retowości sprzedaży skorygowaego o wpływ preferecji podatkowych do retowości przy pełej podstawie opodatkowaia opisuje wskaźik G: Z' N R' Z' G = SN 00% = S 00% = N 00% (0), R Z SN N ZN S gdzie: G wskaźik opisujący procetową relację poziomu retowości etto skorygowaej o wpływ preferecjo podatkowych do retowości etto przy pełej podstawie opodatkowaia. Porówaie formuły (6) i (0) wskazuje, iż wskaźik F opisujący procetową relację zysku etto skorygowaego o wpływ preferecji podatkowych do zysku etto przy pełej podstawie opodatkowaia, staowi jedocześie wskaźik określający poprawę retowości sprzedaży etto w wyiku wykorzystaia istrumetu zwaliającego części zysku brutto z obciążeia podatkiem dochodowym, czyli F=G. B. Szacowaie różic w wielkości podatku dochodowego przy powiększaiu produktywości przedsiębiorstwa Przyjmując, że obiżeie podstawy opodatkowaia o wskaźik u związae jest z pooszeiem akładów iwestycyjych powiększających kapitał produkcyjy, to aspekt obiżeia poziomu obciążeia podatkiem dochodowym ależy rozpatrzyć rówież z uwzględieiem efektu tych akładów, jakim jest potecjaly wzrost jego produktywości. Zazaczyć ależy rówież, iż w tym ujęciu poziom zmiejszeia podstawy opodatkowaia
56 Agieszka Jakubowska jest bezpośredio związay z wielkości poiesioych akładów I. W części tej, ze względu a szerszy zakres aalizy, przyjęte zostały dodatkowe założeia:. Przedsiębiorstwo w okresie 0 wydatkuje akłady iwestycyje a poziomie I i w tym okresie akłady te zostają przekształcoe owy kapitał produkcyjy, który w kolejych okresach, począwszy od okresu, skutkuje przyrostem produkcji. 2. Jeżeli wielkość akładów obiżających podstawę opodatkowaia I w całości odliczoa została w okresie 0, to prawidłowa jest zależość: I =I, zaś w przypadku I jeżeli odliczeia astąpiły w rówych częściach w liczbie okresów, to: I =, gdzie: I poziom akładów obiżający podstawę opodatkowaia w okresie 0. 3. Wartość produkcji S t uzyskiwaej z owego kapitału produkcyjego zależy liiowo od poziomu akładów iwestycyjych i wyosi (o ile kapitał produkcyjy ie ulega deprecjacji): S t = I c, gdzie: - współczyik produktywości iwestycji. c 4. Jeżeli owy majątek produkcyjy ulega deprecjacji w okresie t, to: S t = α t I c, gdzie: α t wskaźik efektywości owego kapitału w okresie t, przyjmuje wartości z przedziału (0,), a dla okresu 0 wyosi α 0 =. Natomiast współczyik: δ = - α t traktować moża jako wskaźik deprecjacji majątku w okresie t. 5. Warukiem odliczeia od podstawy opodatkowaia jest poiesieie akładów wyłączie w celach iwestycji produkcyjych, powiększających poziom produkcji w przyszłości. 6. Środki fiasowe otrzymae w wyiku zmiejszeia zobowiązań podatkowych, w całości przekazywae są a iwestycje produkcyje. 7. Zwolieie z płaceia określoej kwoty podatku dochodowego z tytułu akładów iwestycyjych dokouje się z chwilą realizacji iwestycji, a uwolioe środki od razu (w tym samym okresie) przezaczoe zostają a ową działalość iwestycyją, co wywołuje możikowy mechaizm podejmowaia decyzji iwestycyjych. Wyraża to formuła: I = I T (0) Tabela zwiera podstawowe formuły dla założoych waruków. Tabela Podstawowe wielkości w okresie 0 Przedmiot ocey Przy pełej podstawie opodatkowaia Przy podstawie opodatkowaia pomiejszoej o wielkość akładów I Wartość produkcji S 0 = S S 0 = S Podstawa opodatkowaia Z T = Y = d S Z T0 = Y 0 I = d S 0 - I P D = T Z T = T d S Wielkość podatku dochodowego P D0 = T (Y 0 I ) = T (d S I ) P D0 = T Z T0 Źródło: opracowaie włase Korzyści podatkowe D U w okresie 0, określoe jako różica w poziomie obciążeia podatkiem dochodowym, moża więc przedstawić jako: D U0 = P D0 = P D0 P D0 =T d S - T (d S I ) = T I () gdzie: P D0 wielkość podatku bez uwzględieia wpływu akładów a obiżeie podstawy opodatkowaia w okresie 0, P D0 - wielkość podatku z uwzględieiem wpływu akładów a obiżeie podstawy opodatkowaia o I w okresie 0.
Wpływ systemu opodatkowaia dochodu a efektywość procesu decyzyjego 57 Uwzględiając założeie 0 możemy zapisać korzyści podatkowe w okresie 0 jako: D U0 = T I (2) T W okresie 0 przedsiębiorstwo odprowadzi więc miej podatku dochodowego, co wyika za zmiejszeia podstawy opodatkowaia. Formuła (2) wskazuje, iż wielkość tej różicy jest bezpośredio związaa ze stopą opodatkowaia dochodu T i rośie wraz ze wzrostem stopy podatkowej. Wykres 3 prezetuje kształtowaie korzyści podatkowych wyikających z pomiejszeia podstawy opodatkowaia o poziom akładów I w zależości od aktualej stopy podatkowej T w okresie 0. Korzyści podatkowe jako proc. I 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 0,0% 0,0% 0% 0% 20% 30% 40% Stopa podatku dochodowego T Wykres 3. Kształtowaie się korzyści podatkowych D U w okresie 0, jako procet akładów I pomiejszających podstawę opodatkowaia w zależości od stopy opodatkowaia T Źródło: opracowaie włase Aalizując korzyści podatkowe w kolejych okresach,2,..., musimy uwzględić, iż zmiaa podstawy opodatkowaia poprzez pooszeia owych akładów iwestycyjych spowoduje przyśpieszeie produkcji. O ile w okresie 0 wielkość produkcji w obu wypadkach jest a tym samym poziomie, to w każdym astępym okresie produktywość przy wykorzystaiu preferecji podatkowych wzrośie w wyiku uwolieia dodatkowych środków i przezaczeia ich a dalsze iwestycje (założeie 7). Jeżeli założymy, iż uwolioe dodatkowe środki przezaczoe a iwestycje rówe są korzyściom podatkowym D U, to dodatkową produkcję osiągiętą przy ich wykorzystaiu możemy w okresie,2,..., opisać formułą: S t = S t S t = D U t c α = T I t T c α (4), gdzie: c współczyik krańcowej kapitałochłoości iwestycji α t wskaźik efektywości owego kapitału produkcyjego. Zakładając, iż współczyik efektywości α t jest wielkością dodatią, w każdym okresie,2,..., to w każdym wypadku wartość produkcji możliwej do osiągięcia jest wyższa iż w przypadku ie wykorzystaia preferecji podatkowych. Wykorzystaie tego istrumetu wywoła więc, przy realizacji poczyioych założeń, przyspieszeie wzrostu produkcji dzięki zwiększeiu możliwości samofiasowaia iwestycji o kwotę pomiejszoego podatku dochodowego. Jak wyika z powyższej formuły efekt wykorzystaia preferecji podatkowych bezpośredio będzie zależał od: poziomu produktywości iwestycji będącej odwrotością poziomu kapitałochłoości,
58 Agieszka Jakubowska poziomu efektywości kapitału produkcyjego, stopy opodatkowaia dochodu. Tabela 2 prezetuje wyiki symulacji rozmiarów dodatkowej produkcji uzyskaej w wyiku zaiwestowaia środków uwolioych w związku pomiejszeiem podstawy opodatkowaia, jako procet od poziomu akładów I w zależości od poziomu kapitałochłoości i stopy opodatkowaia dochodu, przy założoym poziomie efektywości kapitału produkcyjego α t =. Tabela 2 Poziom dodatkowej produkcji jako procet akładów I w zależości od wskaźika krańcowej kapitałochłoości c oraz stopy opodatkowaia T Wskaźik krańcowej Stawka podatku dochodowego (T) kapitałochłoości 0% 20% 30% 40% kapitału (c) Poziom dodatkowej produkcji jako procet akładów I 0,5 22% 50% 86% 33%,0 % 25% 43% 67%,5 7% 7% 29% 44% 2,0 6% 3% 2% 33% Źródło: opracowaie włase Zmiaa podstawy opodatkowaia poprzez zaliczeie całych lub części kosztów iwestycji do kosztów uzyskaia przychodów wywoła więc w założoych warukach przyspieszeie wzrostu wartości produkcji. Wprawdzie w okresie 0 wielkość produkcji przy obu podstawach jest jedakowa, to już w każdym astępym okresie uwolioe dodatkowe środki pieięże spowodują jej szybszy wzrost, a korzyści z owej podstawy opodatkowaia zależą od takich parametrów, jak kapitałochłoość oraz efektywość produkcji. Aalizując różice w poziomie podatku dochodowego ależy pamiętać, iż przy przejściu od jedej podstawy opodatkowaia do drugiej, większa stopa opodatkowaia dochodu uwoli większe środki. O ile w okresie 0 różicę w poziomie opodatkowaia możemy wyrazić wzorem (2) określającym korzyści z zaliczeia kosztów iwestycji w koszty uzyskaia przychodów, o tyle w kolejych okresach,2,..., uwzględić musimy opisay formułą (4) wzrost podstawy opodatkowaia. Korzyści podatkowe kolejych okresów możemy więc oszacować astępująco: D Ut = P Dt = P Dt P Dt = S t R B T= (S t S t ) R Bt T czyli: D Ut = T 2 I t T c α R Bt (5) gdzie: R Bt - wskaźik retowości produkcji brutto w okresie t, przy założeiu, że R Bt >0. Różice dodatie ozaczają w tym wypadku, iż przedsiębiorstwo odiosło korzyści polegające a zapłaceiu iższego podatku, zaś wyik ujemy świadczy, iż zapłaciło oo większy podatek w wyiku powiększeia podstawy opodatkowaia o dodatkowe dochody wypracowaie dzięki powiększeiu bazy iwestycyjej w okresie 0. Z formuły (5) wyika, iż poziom korzyści podatkowych w kolejych okresach,2,..., jest wielkością dodatio powiązaą z: poziomem efektywości iwestycji, stopą podatku dochodowego, poziomem retowości brutto uzyskaej w wyiku powiększeia bazy iwestycyjej. Tabela 3 prezetuje symulację poziomu korzyści podatkowych D U w przykładowym okresie t, przedstawioych jako procet akładów iwestycyjych I, w zależości od
Wpływ systemu opodatkowaia dochodu a efektywość procesu decyzyjego 59 poziomu opodatkowaia dochodu oraz wskaźika retowości produkcji brutto, przy założoym poziomie efektywości kapitału produkcyjego α t = oraz przyjętym wskaźiku kapitałochłoości c t =,0. Tabela 3 Korzyści podatkowe D Ut jako procet akładów I pomiejszających podstawę opodatkowaia w zależości od stopy opodatkowaia T oraz poziomu retowości produkcji brutto R Bt Wskaźik retowości Stawka podatku dochodowego (T) produkcji brutto (R Bt) ) 0% 20% 30% 40% Poziom korzyści podatkowych D ut jako procet akładów I 0,5 0,06% 0,25% 0,65%,34%,0 0,% 0,50%,29% 2,68%,5 0,7% 0,75%,94% 4,02% 2,0 0,22%,00% 2,58% 5,36% 2,5 0,28%,25% 3,23% 6,70% 3,0 0,33%,50% 3,87% 8,04% Źródło: opracowaie włase Po upływie t okresów suma korzyści podatkowych, rozumiaa jako różica w wielkości płacoego podatku w przypadku obiżoej podstawy opodatkowaia w stosuku do podstawy pełej, będzie miała postać: t = 0 D Ut = D U0 + D Ut = (P D0 P D0 ) + (P Dt P Dt ) co korzystając z formuły (5.6.2) oraz (5.6.5) możemy zapisać: D Ut = T I + T 2 I t T T c α R Bt = T I B (6) T gdzie: B = +T A c R Bt (7) A = α t (8) Poziom całkowitych korzyści podatkowych w liczbie -okresów może przyjąć wartości ujeme dodatie lub zerowe, co jest związae ze zakiem wyrażeia B. W przypadku, jeżeli jest oo: ujeme (B <0) ozacza to, iż całkowita suma płacoego podatku przy wykorzystaiu odpisów iwestycyjych jest większa iż w przypadku pełej podstawy opodatkowaia; dodatie (B >0) ozacza to, iż całkowita suma płacoego podatku przy wykorzystaiu odpisów iwestycyjych jest miejsza iż w przypadku pełej podstawy opodatkowaia; zerowe (B =0) ozacza to, iż całkowita suma płacoego podatku przy wykorzystaiu odpisów iwestycyjych odpowiada dokładie wielkości płacoego podatku przy pełej podstawy opodatkowaia. Przy małej liczbie okresów suma różic w płacoych podatkach może być dodatia, czyli przedsiębiorstwo może w okresach,2,..., odprowadzić miej podatku dochodowego iż wyiosło zwolieia w okresie 0, jedakże przy dużej liczbie okresów i przy spełieiu założoych w aalizie waruków, istiej duże prawdopodobieństwo, iż suma różic osiągie wartości ujeme, czyli poziom zapłacoego podatku dochodowego w liczbie -okresów przy powiększoej bazie iwestycyjej przewyższy poziom podatku płacoego przy ie zaliczeiu kosztów iwestycji w koszty uzyskaia przychodów. Zaliczaie w poczet kosztów
60 Agieszka Jakubowska podatkowych poiesioych akładów iwestycyjych, iezależie od formy prawej w jakiej jest to zrealizowae, ależy traktować jako kredyt udzieloy przedsiębiorcom, który zwrócoy zostaie w kolejych okresach działalości, jako efekt powiększoej bazy produkcyjej. Jedocześie moża próbować ustalić liczbę okresów γ, po upływie których zmiejszoe wpływy podatkowe budżetu zostałyby zrekompesowae poprzez dodatkowe wpływy powstałe przy powiększaiu bazy produkcyjej przedsiębiorstwa. Liczbę okresów γ możemy więc azwać graiczym okresem zwrotu zwolieia podatkowego, w którym zachodzi zależość: (P D0 P D0 ) + (P Dt P Dt ) = 0 (9) Zakładając, iż owy kapitał ie ulega deprecjacji przyajmiej do okresu γ, czyli α t = dla 0,, 2,...γ, to formuła (7) opisująca wyrażeie B dla =γ ma postać: B γ = + T γ R B (20) c poieważ A γ = γ. Wykorzystując zależość (9) możemy zapisać, iż przy liczbie okresów staowiącą graiczy okres zwrotu zachodzi założeie: B γ = 0 Rozwiązując rówaie (20) względem zmieej γ, otrzymujemy formułę opisującą liczbę okresów po upływie których suma płacoego podatku dochodowego będzie jedakowa iezależie od wariatu rozliczaia akładów iwestycyjych : k γ = (2). T R B Z formuły (2) wyika, iż liczba γ okresów jest wielkości malejącą w przypadku: spadku krańcowej kapitałochłoości iwestycji, wzrostu poziomu retowości brutto produkcji, wzrostu stopy opodatkowaia T. Rysuek przedstawia graficzą iterpretację formuły (2). Sumy płatości podatkowych P' Dt 0 P Dt t = 0 Graiczy okres zwrotu (γ) Rysuek. Graficza iterpretacja graiczego okresu zwrotu γ Źródło: opracowaie włase Wykres 4 przedstawia wyiki przykładowej symulacji graiczego okresu zwrotu γ, po upływie którego sumy płacoych podatków dochodowych iezależie od formy uległyby zrówaiu. W aalizie przyjęto założeie, iż poziom współczyika krańcowej kapitałochłoości jest wielkością stałą i wyosi c=,0. t
Wpływ systemu opodatkowaia dochodu a efektywość procesu decyzyjego 6 Graiczy okres zwrotu 200 80 60 40 20 00 80 60 40 20 0 5% 0% 5% 20% 25% 30% Retowość produkcji brutto dla 0% dla 20% dla 30% dla 40% Wykres 4. Poziom graiczego okresu zwroty (γ) w zależości od poziomu retowości oraz stopy opodatkowaia dochodu Źródło: opracowaie włase Wyik formuły (2) ależałoby dodatkowo skorygować o poziom deprecjacji kapitału w przedsiębiorstwie, który powiększy w każdym wypadku liczbę γ o ile α γ <. Z powyższej aalizy wyika, iż w szczególym przypadku może mieć miejsce sytuacja, iż obciążeia podatkowe przedsiębiorstwa zmiejszoe w wyiku odpisów iwestycyjych igdy ie dorówają obciążeiom, jakie poiosłoby przedsiębiorstwo z ich ie korzystające, czyli dla każdego t prawdziwa byłaby ierówość: 0 P Dt > P' (22) Rozpatrując wpływ odliczeń iwestycyjych z puktu widzeia dochodów budżetowych, a więc czysto fiskalej fukcji podatku, moża wyciągąć wioski, iż istrumet te jest efektywy jedyie w przypadku przedsiębiorstw o stosukowo małej kapitałochłoości owej produkcji, iskiej stopie deprecjacji majątku oraz wysokiej, dodatiej retowości produkcji. 4. Podsumowaie Przedsiębiorstwo w gospodarce rykowej stoi ieustaie w obliczu koieczości podejmowaia bieżących i perspektywiczych decyzji gospodarczych zapewiających sprawe jego fukcjoowaie oraz realizację celu. Zajomość skutków podatkowych podejmowaych decyzji pozwala zwiększyć racjoalość zachowań przedsiębiorstwa i umożliwia kształtowaie rzeczywistej stopy opodatkowaia dochodu. Podkreślić jedakże ależy, iż aaliza podatkowych ograiczeń racjoalości decyzji meedżerskich jest procesem otwartym, determiowaym zarówo przez zmieość otoczeia podatkowego, jak rówież postęp w dziedziie zarządzaia fiasowego, wprowadzający do teorii i praktyki życia gospodarczego coraz doskoalsze arzędzia optymalizujące proces wyboru. SPIS LITERATURY:. Dobrucka M., Berczyńska A., Wyik fiasowy ujęcie podatkowe i bilasowe a zmiay w rachukowości od 2002 roku, Ośrodek Doradztwa i Doskoaleia Kadr, Gdańsk 2004. 2. Litwińczuk H., Prawo podatkowe przedsiębiorców, Wydawictwo KiK, Warszawa 2000. 3. Machała R., Praktycze zarządzaie fiasami firmy, PWN, Warszawa 200. 0 Dt