Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 2 im. Jana Kochanowskiego w Lublinie rok szkolny 2016/2017 1
SPIS TREŚCI: I. WSTĘP II. III. IV. CELE PROGRAMU PROFILAKTYKI KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH ZADANIA PROFILAKTYCZNE PRZEWIDZIANE DO REALIZACJI W HARMONOGRAMIE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH ROKU SZKOLNYM 2016 / 2017 V. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH VI. VII. OCENA SKUTECZNOŚCI - EWALUACJA ZAŁĄCZNIKI: 1. Programy profilaktyczne realizowane w roku szkolnym 2016/ 2017 2. Harmonogram działań profilaktycznych opracowywany na rok 2016/2017 2
I. WSTĘP Szkolny Program Profilaktyki został opracowany w oparciu o wyniki ewaluacji działań profilaktycznych podejmowanych w roku szkolnym 2015/ 2016, obserwację zachowań i osiągnięć uczniów oraz w oparciu o wnioski z ubiegłego roku szkolnego. Przeprowadzone analizy dotyczyły: zwiększenia skuteczności oddziaływań wychowawczych, zapobiegania przejawom agresji i przemocy, w tym przemocy w Internecie, podejmowania profilaktycznych działań systemowych obejmujących uczniów, rodziców i pracowników szkoły, psychoedukacji na temat uzależnień. Głównym zadaniem Szkoły Podstawowej nr 2 w Lublinie w roku szkolnym 2016/2017, dotyczącym profilaktyki będzie poprawa stanu bezpieczeństwa uczniów oraz dbałość o ich zdrowie poprzez: 1. Wzmacnianie czynników chroniących (promocja zdrowego trybu życia oraz postaw i zachowań prospołecznych, budowania właściwej samooceny, uczenie umiejętności społecznych); 2. Ograniczanie czynników ryzyka (zapobieganie i zmniejszanie aktualnych oraz przyszłych szkód, związanych z podejmowaniem przez uczniów zachowań ryzykownych, zapobiegania używania przemocy i agresji oraz wskazaniem niezdrowych zachowań); 3. Wypracowanie zasad efektywnej i konsekwentnej współpracy pomiędzy uczniami, nauczycielami i rodzicami. 4. Upowszechnianie wiedzy na temat zdrowego odżywiania się i profilaktyki otyłości. 5. Zwiększanie świadomości uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie zagrożeń zwianych z eksperymentowaniem i zażywaniem środków psychoaktywnych. Niniejszy Szkolny Program Profilaktyki jest spójny z wizją i misją szkoły, Programem Wychowawczym Szkoły, Statutem Szkoły i Szkolnym Zestawem Programów Nauczania. Na podstawie ewaluacji podjętych działań w ramach Szkolnego Programu Profilaktyki ustalono następujące wnioski i wskazania do dalszej pracy: 1. Działaniami profilaktycznymi należy objąć trzy stany szkolne, czyli: uczniów, rodziców i pracowników szkoły. 2. Ujednolicenia oddziaływań wychowawczych rozwijając pracę nauczycieli w zespołach problemowych i wychowawczych oraz wzmacnianie ich w tych klasach, gdzie zauważono problemy wychowawcze. Przeprowadzanie diagnozy sytuacji poszczególnych uczniów, organizowanie zajęć psychoedukacyjnych. 3. Kontynuowania psychoedukacji dla rodziców np. poprzez prowadzenie grupy wsparcia w ramach Szkoły dla rodziców. 3
4. Realizacji zajęć profilaktyczno wychowawczych typu: Spójrz inaczej, Spójrz inaczej na agresję i innych w celu poprawy relacji między uczniami w danej klasie. Są to programy rekomendowane i realizujące założenia profilaktyki uniwersalnej. Pozwalają one uczniom na systematyczne nabywanie, poszerzanie i utrwalanie wiedzy z zakresu profilaktyki zachowań niebezpiecznych w tym eksperymentowania i zażywania środków uzależniających. 5. Skuteczności reagowania na przejawy agresji i przemocy szkolnej, w tym problemu cyberprzemocy. Jednocześnie należy prowadzić działania profilaktyczne w tym zakresie jak np. wprowadzanie zasad netykiety. Zajęcia edukacyjne w tym zakresie mają na celu uświadomienie uczniom korzyści i zagrożeń wynikających z korzystania z Internetu. Należy stale uświadamiać uczniom współodpowiedzialność za atmosferę panującą w szkole oraz odpowiedzialność za naruszenie praw człowieka - szczególnie prawa do nietykalności i godności osobistej także w Internecie. 6. Egzekwowania procedur używania telefonów komórkowych w naszej szkole. 7. Zwrócenia szczególnej uwagi na ujęcie w planach wychowawczych zajęć integrujących uczniów w klasie. 8. Rozumienia założeń i celów profilaktyki uniwersalnej tj. wczesnego zapobiegania, integrowania grupy/klasy, diagnozowania i adekwatnego reagowania na nieprawidłowości w funkcjonowaniu, dostrzegania i kierowania procesem grupowym w klasie. 9. Kształtowania umiejętności psychospołecznych poprzez wzmacnianie samooceny, zdolności komunikowania się, nabywania umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach uczniowie wiedzą, gdzie szukać pomocy w sytuacjach zagrożenia i w razie potrzeby korzystają z niej. 10. W szkole prowadzone są działania mające na celu promowanie zdrowego stylu życia. 11. W dalszym ciągu należy realizować zajęcia dla uczniów związanych z ich bezpieczeństwem w szkole i poza nią. 12. Wzmacnianie samooceny uczniów poprzez uświadamianie im ich mocnych stron i możliwości wykorzystania a jednocześnie jasne i asertywne stawianie granic. II. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Celem działań profilaktycznych w Szkole Podstawowej nr 2 w Lublinie jest kształcenie u uczniów umiejętności radzenia sobie z różnymi trudnymi sytuacjami, przygotowywanie młodego człowieka do dokonywania takich wyborów, aby nie szkodziły ani jemu samemu ani innym. Jest to pomoc w pracy nad właściwym rozwojem osobowości dziecka, samorozwojem uczniów i kształtowaniem ich systemu wartości. 4
CELE GŁÓWNE dostarczenie uczniom i nauczycielom wiedzy i umiejętności do skutecznego przeciwdziałania i radzenia sobie z zagrożeniami dla zdrowia i jakości życia, osłabienie czynników ryzyka, zacieśnienie współpracy ze środowiskiem domowym ucznia, jak również instytucjami wspomagającymi rodzinę i promującymi zdrowy styl życia, sprawne reagowanie na terenie szkoły w sytuacji pojawienia się zagrożenia, zwiększenie wiedzy u nauczycieli i rodziców na temat czynników chroniących młodych ludzi przed zagrożeniami, CELE SZCZEGÓŁOWE poznanie systemu rodzinnego i środowiska, w którym przebywa uczeń, pomoc uczniom mającym trudności w nauce oraz sprawiającym problemy wychowawcze, budowanie wśród uczniów motywacji do nauki, budowanie pozytywnych relacji koleżeńskich, zapobieganie agresji, propagowanie zdrowego stylu życia, uwrażliwianie na zagrożenia współczesnego świata, w tym cyberprzemocy i narkomanii, kształtowanie odpowiedzialności za własne życie i zdrowie, uwrażliwienie na niesienie pomocy słabszym i pokrzywdzonym, współdziałanie z rodzicami w zakresie profilaktyki właściwe rozumienie problemów wychowawczych i potrzeb dzieci w okresie dorastania, wczesna interwencja, udzielanie pomocy, powiększanie poczucia bezpieczeństwa i kompetencji rodziców poprzez wskazanie, co robić i gdzie szukać pomocy w sytuacji problemowej. III. KIERUNKI DZIAŁAŃ INTERWENCYJNYCH I PROFILAKTYCZNYCH 1. Analiza sposobu realizacji zadań szkoły wynikających z przepisów prawnych i statutu szkoły oraz programu wychowawczego szkoły zapewnienie w szkole zaspokojenia podstawowych potrzeb psychicznych uczniów. 2. Działania szkoły w kierunkach wskazanych w wyniku diagnozy: a) Realizacja współpracy z innymi instytucjami współdziałającymi na rzecz niesienia pomocy b) Doskonalenie umiejętności nauczycieli rozszerzenie wiedzy nauczycieli, a przede wszystkim wychowawców klas, o takie zagadnienia jak: wiedza na temat uzależnień, przeciwdziałanie agresji i przemocy róweiśniczej, 5
postępowania w konkretnych przypadkach i stosowania form pomocy uczniom, zasady zdrowego odżywiania się i przeciwdziałania nadwadze i otyłości. c) Organizowanie systematycznych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych, zastępstw lub spotkań dodatkowych d) Stała współpraca z rodzicami w celu przekazywania im wiedzy na temat zagrożeń, a także zapoznanie ich z działaniami szkoły wynikającymi z haromonogramu działań profilaktycznych na rok szkolny 2016/2017 e) Budowania porozumienia i współpracy z rodzicami. f) Wnikliwe poznanie środowiska, w którym przebywa uczeń g) Organizowanie w szkole imprez tematycznych (konkursy, przedstawienia, projekty). h) Realizowanie programów profilaktycznych przez: nauczycieli i wychowawców i) Systematyczne omawianie efektów realizacji planu profilaktyki w szkole j) Zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu (różnorodna atrakcyjna oferta zajęć pozalekcyjnych, aktywne formy spędzania wolnego czasu, zajęcia rekreacyjno sportowe, wycieczki przedmiotowe i krajoznawczo-turystyczne, imprezy integracyjne) k) Promocja zdrowego stylu życia (wiedzy na temat zdrowego odżywiania, kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania właściwych wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi) l) Kształtowanie świadomości ekologicznej m) Wprowadzanie różnorodnych form pracy w ramach zajęć edukacyjnych n) Kształtowanie systemu pozytywnych wartości czerpanie z wzorców osobowych o) Współudział szkoły w organizowaniu imprez profilaktycznych poza szkołą, współpraca z rodzicami w tym zakresie. IV. ZADANIA PROFILAKTYCZNE PRZEWIDZIANE DO REALIZACJI W ROKU SZKOLNYM 2016 / 2017 są ujęte w harmonogramie działań profilaktycznych stanowiącym załącznik do niniejszego programu. V. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH zmniejszenie zjawiska przemocy i agresji w szkole a szczególnie zjawiska cybeprzemocy, 6
wzrost wiedzy u uczniów, rodziców i nauczycieli na temat uzależnień i zagrożeń z nimi związanych oraz sposobów rozmawiania o tych problemach z uczniami i rodzicami, uczniowie będą potrafili dokonywać wartościowych wyborów i nauczą się przyjaznych i asertywnych zachowań, rozwinięcie u uczniów postawy współodpowiedzialności i rozumienia siebie i innych, wzrost poczucia bezpieczeństwa u uczniów w szkole, poprawa kultury bycia wśród uczniów, identyfikowanie się rodziców i uczniów ze szkołą, uczniowie będą promowali zdrowy styl życia i dokonywali wartościowych wyborów dotyczących własnego zdrowia i życia, zwiększenie wiedzy u uczniów na temat bezpiecznego spędzania czasu wolnego, wzrost poczucia empatii i wrażliwości u uczniów, zwiększenie umiejętności asertywności, uczniowie wiedzą jak zachować się w drodze do szkoły i ze szkoły oraz jako pieszy i rowerzysta i jako pasażer w środkach komunikacji, uczniowie nabędą umiejętności radzenie sobie w różnych, trudnych sytuacjach życiowych w szkole i poza nią. uczestniczenie w działalności wybranych kół zainteresowań i zajęć dodatkowych w szkole. potrafią zareagować na niewłaściwe zachowania (dyskryminacja, izolacja, plotkowanie, wulgaryzmy oraz na przemoc), umiejętne i jasne komunikowanie się, uczniowie znają konsekwencje niewłaściwego zachowania się oraz nieprzestrzegania przyjętych norm i zasad w szkole, VI. OCENA SKUTECZNOŚCI EWALUACJA Ocena skuteczności programu dokonywana będzie na bieżąco i opierać się będzie na poniżej zamieszczonych przesłankach: 1. Prowadzony jest monitoring dotyczący realizacji zada dań zapisanych w Haromonogramie działań (załącznik nr 2). 2. Dokonywana jest analiza składanych przez nauczycieli sprawozdań z realizacji podejmowanych działań. 3. Sformułowanie i prezentacja wniosków do pracy na następny rok szkolny uwzględnia następujące procedury, metody i narzędzia ewaluacji: a) Analiza informacji zawartych dziennikach lekcyjnych oraz danych klasyfikacyjnych, b) Obserwacja zachowania i funkcjonowania uczniów przez wychowawców, innych nauczycieli i pracowników szkoły, 7
c) Informacje z rozmów z rodzicami i uczniami, d) Roczne sprawozdania merytoryczne z realizacji zadań w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, VII. ZAŁĄCZNIKI Zał. 1 Programy profilaktyczne realizowane w roku szkolnym 2016/ 2017 Zał. 2 Harmonogram działań na rok szkolny 2016/2017 Szkolny Programu Profilaktyki uzyskał pozytywną opinię Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego w dniu r. oraz został przedstawiony i pozytywnie zaopiniowany na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 25.08.2016 r. 8