SZKOŁA PODSTAWOWA W KUCZYNIE PROGRAM PROFILAKTYCZNY na lata 2013 2016 1
WPROWADZENIE Program Profilaktyczny Szkoły Podstawowej w Kuczynie uzupełnia program wychowawczy. Jego adresatami są uczniowie, ich rodzice oraz wszyscy nauczyciele. Celem jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, wzmacnianie czynników ochronnych przy jednoczesnej redukcji czynników ryzyka. Formy i sposoby działań zakresu profilaktyki dostosowane są do wieku uczniów. Program ten kierowany jest do każdego ucznia, zarówno zdolnego jak i ze specyficznymi oraz specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, potrzebującego pomocy psychologiczno pedagogicznej oraz materialnej. Odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole, klasie szkolnej i środowisku. Zakładamy, że dzięki naszemu zaangażowaniu każdy z uczniów poradzi sobie w trudnej sytuacji i osiągnie sukces zgodnie ze swoimi możliwościami. Program Profilaktyczny powstał zgodnie z zasadami i zadaniami zawartymi w: - Statucie Szkoły, - Szkolnym Programie Wychowawczym, oraz zasadami zawartymi w: - Rozporządzeniu MEN z 23 grudnia 2008r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, - Rozporządzenie MEN z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem, - Konstytucji RP, - Ustawie z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami, - Konwencji Praw Dziecka. CELE PROGRAMU Cel ogólny: W odniesieniu do uczniów: Wyrobienie umiejętności samodzielnego dokonywania wyboru zachowań właściwych dla zdrowia własnego i innych ludzi. W odniesieniu do nauczycieli i rodziców: Podniesienie jakości działań podejmowanych na rzecz zdrowia i działań mających na celu zapobieganie zachowaniom problemowym. 2
Cele szczegółowe: W odniesieniu do uczniów: - wyrabianie umiejętności rozróżniania dobra od zła, - rozwijanie umiejętności dostrzegania swoich wad i zalet, - kształtowanie odpowiedzialności za własne zachowanie w stosunku do innych ludzi, - kształtowanie postawy asertywnej, - ukazywanie wartości płynących z koleżeństwa i przyjaźni, - ukazywanie zgubnej roli agresji przejawiającej się w grupach rówieśniczych, - ukazywanie destrukcyjnego wpływu nałogów na zdrowie, - wdrażanie do przestrzegania zasad higieny, - wskazywanie skutków zdrowotnych nieprawidłowego odżywiania, - wskazywanie roli ruchu i czynnego wypoczynku w zachowaniu zdrowia, - wyrabianie umiejętności właściwej organizacji czasu wolnego, - kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem, - wdrażanie do rozumienia własnych pozytywnych i negatywnych emocji, radzenia sobie w sytuacjach trudnych. W odniesieniu do nauczycieli i rodziców: - poprawa komunikacji w relacjach: nauczyciel uczeń, dziecko rodzic, - wyrabianie umiejętności współpracy z innymi, - tworzenie klimatu zaufania między nauczycielem i uczniem, rodzicem i dzieckiem, - dostarczanie informacji o substancjach uzależniających i zagrożeniach wynikających z ich zażywania, - wskazywanie sposobów radzenia sobie ze stresem i trudnymi sytuacjami, - uświadamianie rodzicom ich roli w kształtowaniu właściwych postaw u dzieci, - wyrabianie poczucia odpowiedzialności za wychowanie młodego człowieka. W ramach programu działania odbywać się będą w następujących obszarach: Zdrowy styl życia Aktywność na co dzień Bezpieczeństwo na co dzień Zdrowie psychiczne Ja w grupie i w rodzinie Reagujemy na nieodpowiednie zachowania Razem przeciw używkom 3
Dbajmy o zdrowie pojęcie zdrowia i choroby, choroby brudnych rąk, zakaźne, wirusowe i bakteryjne, słuchu i wzroku. Codzienna toaleta Jak dbamy o zęby? Ubieramy się odpowiednio do pogody Zasady prawidłowego odżywiania się; skutki niewłaściwego odżywiania sięorganizowanie akcji - Dzień Zdrowego Śniadania, Tydzień Zdrowego Odżywiania Uczestnictwo w programach: Owoce i warzywa, Mleko w szkole, Moje Dziecko idzie do szkoły Dbajmy o nasz kręgosłup mój tornister jest lekki Organizowanie obchodów Światowego Dnia Zdrowia Wpływ ruchu, czynnego wypoczynku na zdrowie człowieka Wady postawy ćwiczenia korekcyjne ZDROWY STYL ŻYCIA przyrody, konkursy, badania profilaktyczne specjalistyczne przyrody przyrody, fluoryzacja przyrody przyrody, wychowanie do życia w rodzinie, akcje promujące zdrowe odżywianie 4 rodzice, higienistka szkolna higienistka szkolna higienistka szkolna higienistka szkolna higienistka szkolna, opiekun SK PCK Realizacja programów Wychowawcy klas IV - VI, nauczyciele edukacji opiekun SK PCK Pogadanka, akcja ważenia plecaków i tornistrów Apel, impreza integracyjna rodzice, opiekun SU rodzice, opiekun SK PCK AKTYWNOŚĆ NA CO DZIEŃ wf, lekcje przyrody Zajęcia na pływalni, lekcje wf, pogadanki Nauczyciel przyrody, wf, edukacji wczesnoszkolnej Nauczyciele wf higieny zasad codziennej higieny Uczeń dba o zęby, systematycznie kontroluje uzębienie zasad właściwego ubioru Uczeń stosuje w codziennym żywieniu zasady prawidłowego odżywiania, potrafi przyrządzić podstawowe potrawy Uczeń otrzymuje porcje warzyw i owoców oraz kartonik mleka Minimalizowanie zawartości uczniowskiego tornistra Uczeń wie, jak dbać o zdrowie swoje i innych Uczeń rozwija swoją sprawność fizyczną Uczeń wie, jak dbać o prawidłową postawę
Propagowanie ruchu na świeżym powietrzu Jak i kiedy korzystać z TV, gier komputerowych, Internetu? Organizacja wycieczek turystyczno - krajoznawczych Jak ciekawie spędzać czas wolny? Wdrażanie programu profilaktycznego Klub Bezpiecznego Puchatka Bezpieczeństwo w drodze do szkoły i podczas zabaw Zasady bezpiecznego poruszania się po drogach pieszego i rowerzysty Zachowujemy bezpieczeństwo podczas przerw Wycieczki, ćwiczenia na świeżym powietrzu, gry i zabawy sportowe na boisku, zabawy na śniegu i lodzie, lekcje wf, zajęcia sportowe Dyskusja, pogadanka, pogadanki dla rodziców, indywidualne rozmowy, gazetki ścienne, akcje propagandowe Zapoznanie z regulaminem wycieczek i przestrzeganie go. Uczestnictwo w wycieczkach. Pogadanka, dyskusja, uczestnictwo w kołach zainteresowań 5 Nauczyciele wf, nauczyciele, bibliotekarz szkolny Uczeń wie, że ruch, szczególnie na świeżym powietrzu jest najlepszym sposobem na poprawienie samopoczucia. Uczeń aktywnie i bezpiecznie spędza czas. zasad właściwego korzystania z komputera, Internetu TV. Rodzice maja kontrolę nad czasem spędzanym przez dzieci przy komputerze, TV. rodzice Uczeń zna i przestrzega regulamin wycieczki, aktywnie poznaje przyrodę i historię Polski. nauczyciele BEZPIECZEŃSTWO NA CO DZIEŃ Dyskusja, pogadanka, apele porządkowe, lekcje wychowawcze Spotkania z Policją i innymi organizacjami, program nauczania Spotkania z Policją, lekcje poświęcone wychowaniu komunikacyjnemu Pogadanki, apele porządkowe, lekcje wychowawcze, pedagog Nauczyciele edukacji Nauczyciel przygotowujący do egzaminu na kartę rowerową, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej Samorząd Uczniowski,, nauczyciele edukacji Uczeń wie, jakie są formy spędzania wolnego czasu, umie korzystać z oferty dostępnych zajęć. Uczeń czuje się w szkole bezpiecznie zasad bezpiecznej drogi do szkoły i bezpiecznego spędzania czasu Uczeń potrafi bezpiecznie poruszać się po drogach. Uczeń starszej klasy posiada kartę rowerową Uczeń wie, jak się zachować w czasie przerw na terenie
Zapoznanie z numerami alarmowymi: Pogotowie, Straż, Policja, 112 Zapoznanie uczniów z drogą ewakuacyjną szkoły Udzielanie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach i drobnych urazach Stres i sposoby radzenia sobie ze stresem Określanie pozytywnych i negatywnych emocji Autoportret akceptacja własnych wad i zalet Sposoby rozwiązywania własnych problemów Kultura na co dzień uczymy porozumiewać się ze sobą Lekcje wychowawcze, lekcje wychowania komunikacyjnego 6 wczesnoszkolnej Nauczyciele edukacji nauczyciel przyrody i zajęć technicznych, szkoły Uczeń potrafi w razie potrzeby skorzystać z numerów alarmowych Lekcje wychowawcze Wychowawcy Uczeń zna drogi ewakuacyjne w szkole Pokaz prowadzony przez pielęgniarkę, instruktaż udzielania pierwszej pomocy Pielęgniarka szkolna, Danuta Dryl ZDROWIE PSYCHICZNE Pogadanki, zajęcia praktyczne indywidualne i grupowe, drama, spotkania z pedagogiem Ćwiczenia praktyczne, drama, pogadanki, spotkanie z pedagogiem Lekcje wychowawcze, lekcje plastyki Zajęcia tematyczne, ćwiczenia praktyczne, lekcje wychowawcze nauczyciele, pedagog nauczyciele, pedagog nauczyciele, pedagog nauczyciele, pedagog JA W GRUPIE I RODZINIE Pogadanka, metody aktywne, ćwiczenia praktyczne, dyskusja, codzienne rozmowy Wszyscy nauczyciele, pedagog, rodzice, Uczeń zna podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy. Uczeń wie, do kogo zwrócić się w sytuacjach zagrażających zdrowiu lub życiu innych Uczeń potrafi zdefiniować stres. Uczeń zna podstawowe sposoby radzenia sobie ze stresem i stosuje je w praktyce. Uczeń potrafi nazwać emocje, których doświadcza. Uczeń zna swoje mocne i słabe strony i potrafi je właściwie wykorzystać. Uczeń potrafi sobie radzić w trudnych dla niego sytuacjach. Uczeń wie, do kogo zwrócić się o pomoc. Uczniowie znają i stosują w praktyce zasady kulturalnego zachowania i skutecznego
Integracja zespołu klasowego Współpraca w zespole Poznawanie i respektowanie praw i obowiązków dziecka i ucznia Pomoc słabszym i chorym kolegom Okazywanie szacunku rodzicom i starszym Tradycje rodzinne w moim domu Wspólne zabawy w grupie rówieśników Zapobieganie konfliktom w środowisku szkolnym Dyskusja, pogadanka, imprezy szkolne i klasowe, dyskoteki, wycieczki, zawody sportowe, konkursy, spotkania tematyczne również z realizatorami z zewnątrz, współpraca ze środowiskiem lokalnym Dyskusja. Lekcje metodami aktywnymi zróżnicowane formy pracy Lekcje tematyczne, tworzenie regulaminów klasowych, działalność samorządów klasowych i szkolnego, konkursy, plakaty, gazetki szkolne Pogadanka, działalność samorządu klasowego, pomoc koleżeńska, akcje charytatywne, współpraca ze środowiskiem lokalnym Pogadanka, uroczystości klasowe np. Dzień Matki, Dzień Babci, urodziny szkolne Lekcje tematyczne, pogadanka, klasowe imprezy świąteczne Dyskusje, ćwiczenia, imprezy klasowe, zabawy integracyjne 7 nauczyciele edukacji rodzice, realizatorzy zewnętrzni nauczyciele przedmiotów, pedagog, opiekun SU Nauczyciele, rodzice, inni pracownicy szkoły rodzice, nauczyciele, świetlicy szkolnej REAGUJEMY NA NIEODPOWIEDNIE ZACHOWANIA Pogadanka, dyskusja, lekcje wychowawcze porozumiewania się Klasy szkolne stanowią zgrane zespoły Uczeń potrafi zgodnie pracować w grupie, dzieląc się obowiązkami z innymi Uczeń zna swoje prawa i obowiązki, jako ucznia i dziecka Uczeń doświadcza empatii wobec innych i służy pomocą Uczeń na co dzień okazuje szacunek ludziom dorosłym Uczeń zna i szanuje tradycje rodziny, regionu i kraju Uczeń chętnie spędza wolny czas w gronie rówieśników pedagog Uczniowie budują pozytywne relacje zarówno w klasach, jak i w kontaktach
Dbanie o piękną mowę ojczysta, nie używamy brzydkich słów Poznanie pozytywnych wzorców godnych do naśladowania Troska o mienie szkolne Tolerancja Budowanie pozytywnych relacji z ludźmi miłość, przyjaźń, koleżeństwo Zapoznanie uczniów ze szkodliwością używek - Uczestnictwo w programach profilaktycznych : Nie pal przy mnie, proszę i Znajdź właściwe rozwiązanie Nigdy nie sięgaj sam po leki Czy zawsze mogę spróbować tego, czym poczęstuje mnie kolega? Lekcje j. polskiego, codzienny kontakt Lekcje wychowawcze, filmy edukacyjne, konkursy Regulaminy pracowni, lekcje wychowawcze, apele porządkowe Zajęcia tematyczne, pogadanki Lekcje tematyczne, pogadanki, ćwiczenia, nauczyciel j. polskiego, bibliotekarz, inni pracownicy szkoły, rodzice Rodzice,, nauczyciele bibliotekarz,, pracownicy szkolni Nauczyciele, pedagog, pedagog RAZEM PRZECIW UŻYWKOM Lekcje przyrody, gazetki ścienne, lekcje wychowawcze, filmy edukacyjne, zajęcia tematyczne, realizacja programów profilaktycznych Pogadanki, lekcje wychowawcze Pogadanki, lekcje wychowawcze Nauczyciele edukacji klas IV VI, opiekun SK PCK Nauczyciel przyrody, nauczyciele edukacji Nauczyciel przyrody, nauczyciele edukacji międzyklasowych Uczeń zwraca uwagę na poprawność swoich wypowiedzi, nie używa wulgaryzmów Pozytywne wzorce zachowania są atrakcyjne wśród uczniów i chętnie naśladowane Uczeń szanuje wspólną własność Uczeń nie prześladuje, nie wyśmiewa innych, którzy w jakiś sposób różnią się od niego Uczeń doświadcza empatii, potrafi nawiązać właściwe relacje interpersonalne Uczeń wie o szkodliwości palenia papierosów i picia alkoholu oraz zażywania dopalaczy. Palenie nie jest pozytywnie ocenianym zachowaniem wśród uczniów. zasad właściwego dostępu do leków nie korzysta z nich bez wiedzy dorosłych Uczeń potrafi zachować się asertywnie w sytuacji, gdy kolega próbuje skłonić go do popełnienia 8
niewłaściwego czynu Znajdź właściwe rozwiązanie swoich problemów Pogadanki, lekcje wychowawcze Uczeń wie do kogo zwrócić się o pomoc w trudnych sytuacjach, reaguje nieagresywnie MONITORING I EWALUACJA Program Profilaktyczny Szkoły Podstawowej w Kuczynie będzie podlegał ciągłemu monitoringowi i ewaluacji, co najmniej raz w roku szkolnym, w zależności od sytuacji i potrzeb grup tworzących społeczność szkolną. Metody prowadzenia ewaluacji wynikać będą z charakteru podejmowanych działań, warunków i okoliczności, w których te działania będą realizowane. Zatwierdzony na Radzie Pedagogicznej w dniu 15.09.2015 r. 9