PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY POSTAWOWEJ im. Stefana Żeromskiego w Wierzbicy rok szkolny 2011/2012 1
Odniesienie do Programu Wychowawczego Szkoły Wychowanie jest działaniem zmierzającym w kierunku rozwoju osobowości jednostki (ku czemuś). Wychowanie zmierza do otwierania dziecka na dobro, prawdę, piękno i sprawiedliwość. To przede wszystkim przekazywanie wartości, budowanie hierarchii wartości i przekazywanie norm moralnych i społecznych. Profilaktyka jest działaniem zapobiegającym niepożądanym zjawiskom w rozwoju jednostki (przeciwko czemuś). Profilaktyka skupia się wiec na przeciwdziałaniu złu. I. Założenia ogólne programu profilaktyki Działania profilaktyczne mają zapobiegać niepożądanym zjawiskom w rozwoju jednostki i skupiać się na przeciwdziałaniu złu. Są planowe i uwzględniają wczesną profilaktykę tzw. pierwszorzędową (mającą na celu promocję zdrowego stylu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji, np. nikotynowej, alkoholowej czy narkotykowej). Stanowią one rodzaj, szczepionki dla osób zdrowych, zwiększającej ich odporność na oddziaływanie niekorzystnych czynników. Terenem realizacji wczesnych działań profilaktycznych jest głównie szkoła. Realizatorami profilaktyki są wszyscy nauczyciele szkoły, stanowiący pozytywne wzorce wspierani przez specjalistów. Najważniejsze działania szkoły w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej to: stwarzanie przyjaznego klimatu (dobra komunikacja, osobowe relacje między nauczycielami i uczniami, udzielanie emocjonalnego wsparcia dzieciom, szczególnie w trudnych dla nich sytuacjach); wypracowanie wspólnej polityki szkoły wobec palenia, picia alkoholu i odurzania się narkotykami oraz konsekwentne jej wdrażanie; budowanie dobrych relacji z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych, prowadzonych przez nauczycieli; pomoc uczniom mającym trudności w nauce; wczesne rozpoznawanie uczniów z grup ryzyka i kierowanie ich do a lub a w celu przeprowadzenie wstępnej diagnozy; kierowanie uczniów zagrożonych (w porozumieniu z rodzicami) do poradni iczno-icznej lub innej instytucji udzielającej specjalistycznej pomocy; udzielanie uczniom i rodzicom informacji o specjalistycznej pomocy poza szkołą; szkolenie się kadry icznej w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych. 2
II. Cele programu profilaktyki Celem programu profilaktyki jest uświadomienie dziecku właściwych zachowań wobec współczesnych zagrożeń. Cele jakie chcemy osiągnąć to: 1. Zapobieganie wandalizmowi i podnoszenie kultury osobistej uczniów. 2. Przeciwdziałanie przemocy i agresji wśród uczniów. 3. Promocja zdrowia i przekazanie informacji o konsekwencjach palenia tytoniu, picia alkoholu i używania środków psychoaktywnych. 4. Przeciwdziałanie nadużyciom powstałym w związku z rozwojem i użytkowaniem technologii informacyjnych i multimedialnych. 5. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów. 6. Rozszerzanie form pomocy dzieciom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. 7. Kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowania do podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających potrzeby psychiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe. Cele realizowane są przez: a) udział w programach informacyjno edukacyjnych, b) realizację programów profilaktycznych, c) udział w zajęciach alternatywnych, d) udział w akcjach i kampaniach ogólnopolskich, e) współpracę między różnymi instytucjami, które zajmują się: wychowaniem dzieci, propagowaniem zdrowia, bezpieczeństwem, pomocą rodzinom potrzebującym, pomocą w razie zagrożenia uzależnieniami, pomocą iczno iczną. III. Diagnoza Prowadzenie działań profilaktycznych w szkole jest poprzedzone diagnozą - rozpoznaniem obecnego stanu zagrożenia niepożądanymi zjawiskami w rozwoju uczniów. 1. Diagnozę opracowano w oparciu o analizę: a. obserwację zachowań uczniów w czasie zajęć i przerw, b. dokumentacji szkolnej, w tym dzienników lekcyjnych, klasowych zeszytów spostrzeżeń, c.. ankiety przeprowadzonej w czerwcu 2011 r. wśród uczniów, d. informacji nauczycieli o bieżących problemach wychowawczych, e. indywidualnych rozmów z uczniami, 3
1. Zapobieganie wandalizmowi i podnoszenie kultury osobistej uczniów. f. rozmów z rodzicami, g. informacji z instytucji współpracujących ze szkołą, h. opinii uczniów wyrażanych m.in. przez członków Samorządu Uczniowskiego. 2. Przeprowadzona analiza wskazuje na istnienie następujących problemów wymagających działań profilaktycznych: a. agresja wśród uczniów, b. nieumiejętność polubownego rozwiązywania konfliktów, c. zaburzenia w komunikacji, w relacji uczeń- uczeń, uczeń osoba dorosła, d. budząca niepokój kultura języka i słaba dyscyplina, e. niska świadomość odpowiedzialności za niewłaściwe użytkowanie Internetu i sieci telefonii komórkowej oraz popełnione czyny karalne przez nieletnich. Analizując zagrożenia wśród uczniów i ich rodzin uwzględniono również sytuację społecznogospodarczą. Wierzbica charakteryzuje się wysokim bezrobociem. Niesie to za sobą szereg negatywnych konsekwencji odnośnie realizacji podstawowych funkcji rodziny, częste migracje zarobkowe rodziców. W związku z tym wyróżniono następujące przyczyny problemów: bezrobocie, niskie uposażenie rodzin, niska samoocena dzieci i ich rodzin, brak kontaktu rodziców ze szkołą, problemy emocjonalne dzieci. IV. Działania profilaktyczne na poziomie klas I - III Zadania do realizacji Sposoby realizacji Realizatorzy Termin realizacji Pogadanki i rozmowy z uczniami Pedagogizacja rodziców (zbiorowa, indywidualna) Konkurs szkolny Kłębki klasowej kultury Organizacja zajęć dotyczących savoir - vivru Kontakty z rodzicami, przekazywanie informacji, nauczyciele,, pedagodzy, pedagodzy, nauczyciele,,, nauczyciele, IX. 2011 VI. 2012r. XI 2011 r.- I 2012r. zgodnie z planem wychowawczy m klasy Uwagi o realizacji 4
5. Pomoc socjalna uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. 4. Przeciwdziałanie nadużyciom powstałym w związku z rozwojem i użytkowaniem technologii informacyjnych i multimedialnych 3. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów. 2. Przeciwdziałanie przemocy i agresji wśród uczniów. o zachowaniu dzieci Wypracowanie klasowej listy prawidłowych zachowań i wywieszenie jej w sali lekcyjnej Egzekwowanie stroju uczniów na co dzień i podczas uroczystości szkolnych Pogadanki z uczniami i rodzicami, wypracowanie prawidłowych zachowań, Zorganizowanie szkolenia dla nauczycieli, uczniów i rodziców ze specjalistami, Organizacja zajęć warsztatowych dotyczących przemocy i agresji Organizacja Światowego Dnia Tolerancji Realizacja zadań w ramach programu społecznego Szkoła bez przemocy Organizacja praktycznego sprawdzenia warunków ewakuacji Pogadanki na temat bezpieczna droga do szkoły ( zajęcia w terenie) Bezpieczne korzystanie z wszelkich urządzeń Ostrożność w kontaktach z nieznajomymi Rady na bezpieczne ferie i wakacje Niebezpieczeństwa wynikające z niewłaściwego użytkowania telefonów komórkowych IX 2011r. nauczyciele,, dyrektor, wicedyrektor I 2012 r., Samorząd Uczniowski, A. Mazur, M. Motyka, klas I-III oddział S nauczyciele techniki, informatyki funkcjonariusz KMP,, rodzice zgodnie z planem pracy 16 XI 2011 r. X 2010 r. -VI 2011 r. IX 2011 r. IX 2011r. III 2012r. VI 2012r. styczeń i czerwiec Pogadanki na temat bezpiecznego korzystania z Internetu Organizacja w szkole Dnia Bezpiecznego Internetu Organizowanie dożywiania dzieci na terenie szkoły Współpraca z GOPS i PAH Obchody Międzynarodowego Dnia Wolontariusza Pomoc socjalna (rzeczowa) uczniom w trudnej sytuacji materialnej. Pomoc w otrzymaniu stypendium szkolnego czy wyprawki szkolnej nauczyciele informatyki, intendent A. Świdzikowska, E. Sodel, ks. D. Frączek, wicedyrektor, Szkolna Komisja Stypendialna 03.12.2011 IX 2011r. II 2012 r. IX 2011r. II 2012r. 5
2. Przeciwdziałanie przemocy i agresji wśród uczniów. 1. Zapobieganie wandalizmowi i podnoszenie kultury osobistej uczniów. 6. Motywowanie do podejmowania przez uczniów różnych form aktywności zaspokajających potrzeby psychiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe. Niwelowanie napięcia związanego, z podjęciem nowej roli ucznia kl. I, kl. Pomoc uczniom w przystosowaniu do wychowawca, nowego środowiska - zajęcia, integracyjne Rozwijanie psychospołecznych wychowawca, umiejętności życiowych uczniów umożliwiających radzenie sobie z bibliotekarz, problemami życia codziennego. pomoc nauczyciela - zajęcia wyciszające, - zajęcia psychoedukacyjne, - biblioterapia Kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości. wychowawca, IX-XII 2011r. od IX. 2011r. Cały rok szkolny Cały rok szkolny Zadania do realizacji V. Działania profilaktyczne na poziomie klas IV - VI Sposoby realizacji Realizatorzy Termin realizacji Pogadanki i rozmowy z uczniami Pedagogizacja rodziców (zbiorowa, indywidualna) Organizacja zajęć dotyczących savoir - vivru Kontakty z rodzicami uświadamianie rodziców o zachowaniu dzieci Wypracowanie klasowej listy prawidłowych zachowań i wywieszenie jej w sali lekcyjnej Egzekwowanie stroju uczniów na co dzień i podczas uroczystości szkolnych Pogadanki z uczniami i rodzicami, wypracowanie prawidłowych zachowań, Zorganizowanie szkoleń i warsztatów dla nauczycieli, uczniów i rodziców ze specjalistami, Organizacja zajęć warsztatowych dotyczących przemocy i agresji Organizacja Światowego Dnia Tolerancji w szkole,, nauczyciele,, pedagodzy, nauczyciele,,, nauczyciele, IX. 2011 VI. 2012r. zgodnie z planem wychowawczym klasy IX 2011r. nauczyciele,, dyrektor, wicedyrektor I 2012 r., Samorząd Uczniowski zgodnie z planem pracy 16 XI 2011 r. Realizacja zadań w ramach, X 2010 r.-vi 2011 Uwagi o realizacji 6
w związku z rozwoje m i użytko waniem technol ogii a. Podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów. 3. Profilaktyka uzależnień i promocja zdrowia programu społecznego Szkoła bez przemocy Realizacja zadań w ramach programu Trzymaj formę we współpracy ze stacją SANEPID Uczestnictwo w spektaklach teatrów profilaktycznych oraz projekcjach medialnych, Konkurs wiedzy o uzależnieniach Przekazanie informacji o konsekwencjach palenia tytoniu, picia alkoholu i używania środków psychoaktywnych Obchody Światowego Dnia Walki z AIDS Organizacja praktycznego sprawdzenia warunków ewakuacji Pogadanki na temat bezpieczeństwa w szkole na podstawie obserwacji z użyciem monitoringu wizyjnego Bezpieczne korzystanie z wszelkich urządzeń Ostrożność w kontaktach z nieznajomymi Konkurs Czuję się bezpiecznie Rady na bezpieczne ferie i wakacje Systematyczna kontrola zachowań ( monitoring wizyjny) Niebezpieczeństwa wynikające z niewłaściwego użytkowania telefonów komórkowych Pogadanki na temat bezpiecznego korzystania z Internetu r. S. Goliński, specjaliści, higienistka, higienistka szkolna,, higienistka szkolna cały rok szkolny I półrocze Kl. IV-VI II półrocze Kl. I-III oddział specjalny III 2012r. IX II 2012 r. R. Piskorz 03.12. 2011 r. A. Mazur, M. Motyka, wicedyrektor nauczyciele techniki, informatyki funkcjonariusz KMP, E. Sodel, wicedyrektor, rodzice IX 2011 r. w miarę potrzeb. III 2012r. VI 2012r. Etap szkolny IV 2012r. Finał V/VI 2012r. styczeń i czerwiec cały rok szkolny 7
6. Motywowanie do podejmowania przez uczniów różnych form aktywności zaspokajających potrzeby psychiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe. 5. Pomoc socjalna uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Organizacja w szkole nauczyciele informatyki Dnia Bezpiecznego Internetu Organizowanie dożywiania, dzieci na terenie szkoły intendent Obchody Międzynarodowego A. Świdzikowska, E. Sodel, Dnia Wolontariusza ks. D. Frączek Pomoc socjalna (rzeczowa) uczniom w trudnej sytuacji materialnej. Pomoc w otrzymaniu stypendium szkolnego Niwelowanie napięcia związanego z podjęciem nowej roli ucznia Pomoc uczniom w przystosowaniu do nowego środowiska - zajęcia integracyjne Rozwijanie psychospołecznych umiejętności życiowych uczniów umożliwiających radzenie sobie z problemami życia codziennego Kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości., kl. IV wychowawca, klas VI, V, wychowawca, bibliotekarz, pomoc nauczyciela wychowawca, 03.12.2011 IX 2011r. II 2012 r. IX 2011r. II 2012r. IX-XII 2011r. od IX. 2011r. Cały rok szkolny Cały rok szkolny Wyszczególnione zadania będą realizowane w ramach: godzin wychowawczych nauczania różnych przedmiotów kół przedmiotowych, zajęć pozalekcyjnych zajęć świetlicowych, spotkań z rodzicami, Rad Pedagogicznych. wycieczek szkolnych wyjść poza teren szkoły W realizacji programu uczestniczyć będą: uczniowie nauczyciele 8
rodzice zaproszeni specjaliści Działania skierowane do uczniów 1. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami: Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, WSO, Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki Zapoznanie uczniów z procedurami postępowania w sytuacji zagrożenia dzieci przestępczością i demoralizacją. 2. Tworzenie bezpiecznego, wolnego od uzależnień środowiska wychowawczego szkoły: Zapoznanie uczniów z punktami statutu dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających i opuszczania szkoły podczas zajęć lekcyjnych. Systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów nauczycieli. Stały monitoring terenu szkoły z wykorzystaniem monitoringu wizyjnego wewnątrz i na zewnątrz budynku. 3. Propagowanie zdrowego stylu życia. Zachęcanie uczniów do udziału w akcjach profilaktycznych np. Światowy Dzień bez Papierosa Zachęcanie dzieci do udziału w programach, projektach propagujących zdrowy styl życia Tworzenie plakatów tematycznych, Tworzenie gazetek tematycznych, Organizowanie konkursów, Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień, Organizowanie zajęć propagujących zdrowe odżywianie, ruch na świeżym powietrzu Udział dzieci w spektaklach profilaktycznych Działania skierowane do rodziców 1. Informowanie rodziców o pracach szkoły. Zapoznanie ze: Statutem Szkoły (w tym z WSO), Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki dokumenty dostępne na stronie internetowej szkoły, regulaminami i procedurami pracy szkoły Organizowanie Dni Otwartych Szkoły 2. Informowanie rodziców o funkcjonowaniu dziecka w szkole. Informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach z rodzicami. Indywidualne spotkania z wychowawcą i iem. 9
Pisma informujące o wynikach w nauce. Informacje pisemne do rodziców poprzez zeszyt korespondencji między szkoła a domem. 3. Współpraca z rodzicami. Włączenie rodziców do organizacji imprez szkolnych. Systematyczna współpraca z Radą Rodziców. Organizowanie warsztatów dla rodziców w ramach izacji. Działania skierowane do nauczycieli 1. Propagowanie kursów i szkoleń w ramach WDN informowanie o kursach i szkoleniach w pokoju nauczycielskim, 2. Organizacja szkoleń i warsztatów ze specjalistami instytucji współpracujących ze szkołą zajmujących się sprawami rodziny 3. Pozyskiwanie i udostępnianie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień w bibliotece szkolnej. Działania alternatywne 1. Praca w organizacjach działających w szkole Działalność Samorządu Uczniowskiego 2. Promocja zdrowego stylu życia konkursy, akcje, kampanie dotyczące zdrowego stylu życia spotkania ze specjalistami dotyczące chorób i higieny naszego ciała i umysłu filmy, przedstawiania profilaktyczne, happeningi, imprezy sportowe propagujące zdrowy styl życia programy profilaktyczne gazetki tematyczne 3. Zorganizowanie zajęć pozalekcyjnych i sportowych 4. Organizacja imprez masowych Wyjścia na spektakle filmowe, koncerty muzyczne, wystawy Wycieczki klasowe Imprezy organizowane przez SU Organizacja uroczystości zgodnie z Planem Pracy Szkoły na rok 2011/2012. 5. Organizacja, propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów interdyscyplinarnych Udział w zawodach sportowych 10
Udział w konkursach, olimpiadach interdyscyplinarnych, przedmiotowych V. Ewaluacja Programu Profilaktyki Po roku diagnoza wybranych obszarów wśród uczniów, rodziców i nauczycieli poprzez rozmowy, ankiety, obserwacje zachowań uczniów. Wyniki będą wyznacznikami dalszej pracy o charakterze profilaktycznym w kolejnym roku szkolnym. Niniejszy Program Profilaktyki na rok szkolny 2011/2012 został przyjęty do realizacji Uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu 15.09.2011 r. 11