SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA BRZECHWY W OSOLINIE

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI NA ROK SZKOLNY 2013/2014

2 Podstawa prawna programu: 1. Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2002 r. wprowadza zapis o podejmowaniu przez rady pedagogiczne uchwał o wprowadzeniu programu profilaktyki spójnego z programem wychowawczym. 2. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. podaje w rozdziale 1, art. 1.1: ochronę zdrowia psychicznego zapewniają organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane. 3. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 4. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomani. 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. 6. Konwencja o Prawach Dziecka - uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę 30 kwietnia 1991 r. Art Państwa - Strony uznają prawo każdego dziecka do poziomu życia odpowiadającego jego rozwojowi fizycznemu, psychicznemu, duchowemu, moralnemu i społecznemu. 7. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczególnych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 8. Rozporządzenie MEN z 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 9. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

3 I. Ogólne założenia programu. Program profilaktyczny uwzględniający uczenie własnych umiejętności psychologicznych i społecznych jest wbudowany jako element składowy programu wychowawczego. Działania profilaktyczne mają zapobiec niepożądanym zjawiskom w rozwoju jednostki i skupić się na przeciwdziałaniu złu. Muszą być planowane i uwzględniać wczesną profilaktykę, tzw. pierwszorzędową (mającą na celu promocję zdrowego stylu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji, np. nikotynowej, alkoholowej czy narkotykowej). Stanowią one rodzaj szczepionki dla osób zdrowych, zwiększającej ich odporność na oddziaływanie niekorzystnych czynników. Terenem realizacji wczesnych działań profilaktycznych jest głównie szkoła. Realizatorami profilaktyki są wszyscy nauczyciele i pracownicy szkoły, stanowiący pozytywne wzorce, wspierani przez specjalistów. II. Cele programu profilaktycznego: 1. Integracja klasy. 2. Budowanie wzajemnego zaufania. 3. Dostarczanie wiedzy o dobrym i zdrowym życiu. 4. Zidentyfikowanie podstawowych zagrożeń dla zdrowia. 5. Dostarczanie podstawowych wiadomości o substancjach uzależniających, psychoaktywnych i psychostymulujących. 6. Wykształcenie umiejętności i zachowań umożliwiających zdrowy styl życia. 7. Próba zmiany przekonań i zachowań normatywnych. 8. Nabycie umiejętności funkcjonowania w grupie oraz spędzania wolnego czasu bez stymulacji alkoholowej. 9. Nabycie umiejętności dawania osobistego wsparcia. 10. Wspieranie rodziców w procesie wychowania. Cele realizowane są przez: udział w programach informacyjno-edukacyjnych realizację programów profilaktycznych udział w zajęciach alternatywnych

4 udział w akcjach i kampaniach ogólnopolskich współpracę między różnymi instytucjami, które zajmują się: wychowaniem dzieci i młodzieży, propagowaniem zdrowia, bezpieczeństwem, pomocą rodzinom potrzebującym, pomocą w razie zagrożenia uzależnieniami, pomocą psychologicznopedagogiczną. III. Diagnoza Prowadzenie działań profilaktycznych w szkole jest poprzedzone diagnozą rozpoznaniem obecnego stanu zagrożenia niepożądanymi zjawiskami w rozwoju uczniów szkoły. Diagnozę opracowano w oparciu o analizę: obserwacji zachowań uczniów w czasie zajęć i przerw dokumentacji szkolnej, w tym dzienników lekcyjnych, klasowych zeszytów uwag, teczek wychowawcy klasowego informacji nauczycieli o bieżących problemach wychowawczych indywidualnych rozmów z uczniami rozmów z rodzicami informacji z instytucji współpracujących ze szkołą opinii uczniów wyrażonych m.in. przez członków Samorządu Uczniowskiego. Przeprowadzona diagnoza wskazuje na występowanie problemów wymagających działań profilaktycznych: - agresja i przemoc rówieśnicza - brak umiejętności polubownego rozwiązywania konfliktów - wzrastająca liczba dzieci z grup dyspanseryjnych i z deficytami - brak dyscypliny i niska kultura języka oraz zachowania - brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne - niska świadomość zagrożenia uzależnieniami - niska świadomość odpowiedzialności za wulgaryzmy (używane np. w Internecie) oraz popełnione przez nieletnich czyny karalne.

5 Analizując teczki wychowawcze oraz dokumentację pedagoga wyłoniono grupę uczniów: - znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej - wychowujących się w rodzinie niepełnej lub rozbitej - wychowujących się w rodzinie niewydolnej wychowawczo i/lub z problemem alkoholowym - zagrożonych niedostosowaniem społecznym. Analiza zagrożeń wśród uczniów i ich rodziców przy uwzględnieniu sytuacji społecznogospodarczej regionu wykazała następujące problemy: - bezrobocie, niskie uposażenie rodzin - migracje zarobkowe rodzin (zmiana szkoły w ciągu roku) - brak kontaktu rodziców ze szkołą (częste przejęcie opieki przez dziadków) - problemy emocjonalne dzieci - rosnąca liczba rodzin z problemem alkoholowym IV. Obszary działań z zakresu programu profilaktyki. Lp. Obszar Tematyka działań 1. Wychowanie - funkcjonowanie społeczne i komunikacja interpersonalna - rozwijanie uzdolnień i zagospodarowanie czasu wolnego - niepowodzenia szkolne - agresja 2. Przeciwdziałanie - nikotynizm - narkomania uzależnieniom - alkoholizm i zagrożeniom - cyberprzemoc 3. Profilaktyka - higiena osobista - aktywny wypoczynek zdrowotna - zdrowe odżywianie 4. Bezpieczeństwo - bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły - bezpieczna szkoła - bezpieczne ferie i wakacje - bezpieczne użytkowanie różnych urządzeń - bezpieczny Internet - karta rowerowa

6 V. Sposoby i formy realizacji programu. Działania w poszczególnych obszarach realizowane są przez wychowawców oraz specjalistów jako: - zajęcia obowiązkowe i pozalekcyjne ( w tym świetlicowe) - godziny wychowawcze - programy informacyjno-edukacyjne - programy profilaktyczne - zajęcia alternatywne - udział w akcjach i kampaniach profilaktycznych - interwencje prowadzone w szkole i poradniach profilaktycznych wobec osób z grupy ryzyka - współpraca między różnymi instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży VI. Działania alternatywne. 1. Praca w organizacjach działających w szkole: - Samorząd Szkolny - Koło Ligi Ochrony Przyrody - Uczniowski Ludowy Klub Sportowy Sokolik - VII Wielopoziomowa Drużyna Harcerska Złote Smoki 2. Promocja zdrowego stylu życia - konkursy, akcje, kampanie dotyczące zdrowego stylu życia - spotkania ze specjalistami dotyczące chorób i higieny ciała i umysłu - filmy edukacyjne - przedstawienia profilaktyczne - happeningi - imprezy sportowe propagujące zdrowy styl życia - programy profilaktyczne - gazetki tematyczne - projekty edukacyjno-wychowawcze 3. Organizacja zajęć pozalekcyjnych i sportowych ( w tym zajęć na basenie). 4. Organizacja imprez masowych - wyjścia na spektakle filmowe, koncerty muzyczne, wystawy - wycieczki klasowe

7 - imprezy organizowane przez SU - organizacja imprez zgodnie z kalendarzem imprez i uroczystości szkolnych 5. Organizacja, propagowanie olimpiad, konkursów i zawodów interdyscyplinarnych - udział w zawodach sportowych - udział w konkursach, olimpiadach interdyscyplinarnych, przedmiotowych. VII. Instytucje wspierające szkołę w działalności profilaktycznej: 1. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Trzebnicy z filią w Obornikach Śl. 2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Trzebnicy. 3. Komisariat Policji w Obornikach Śl. 4. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Trzebnicy. 5. Pełnomocnik Burmistrza ds. Uzależnień w Obornikach Śl. VIII. Pożądane efekty działań profilaktycznych. 1. Pozyskanie rodziców do aktywnej współpracy. 2. Wyciszenie agresji wśród uczniów. 3. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów. 4. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole. 5. Wolność od nałogów. 6. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych. 7. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im. 8. Poprawa sytuacji wychowawczej wśród uczniów. 9. Objęcie opieką dzieci zaniedbanych środowiskowo i niedożywionych. 10. Poprawa kultury zachowań i kultury języka. 11. Podniesienie poziomu nawyków higienicznych. 12. Uzyskanie wyższej świadomości nawyków żywieniowych. 13. Wypracowanie umiejętności organizacji czasu wolnego. 14. Podniesienie poziomu świadomego i umiejętnego korzystania z urządzeń multimedialnych: telefon komórkowy, komputer itp. 15. Podniesienie poziomu świadomego korzystania z Internetu i telewizji. 16. Wyrobienie prawidłowych reakcji w sytuacjach zagrożeń.

8 IX. Ewaluacja programu profilaktyki. Program będzie monitorowany na bieżąco i poddawany ewaluacji na zakończenie roku szkolnego w oparciu o: - sprawozdania pedagoga, psychologa i wychowawców - obserwacje (wychowawców klas) - wywiady, rozmowy (z uczniami, rodzicami, nauczycielami, specjalistami) - analizę dokumentacji wychowawczej Wnioski z ewaluacji będą przedstawione Radzie Pedagogicznej, Radzie Rodziców i Samorządowi Uczniowskiemu. X. Uwagi końcowe. 1. Roczne plany działań profilaktycznych dla poszczególnych klas stanowią integralną część Szkolnego Programu Profilaktyki. 2. Wszyscy członkowie Rady Pedagogicznej odpowiedzialni są za prawidłową realizację zadań z programu, bieżące monitorowanie oraz roczną ewaluację programu. 3. Program może ulegać modyfikacji. Uczestnicy Szkolnego Programu Profilaktyki mogą wprowadzać do niego sprawdzone formy i metody pracy oraz własne programy zatwierdzone przez dyrektora szkoły. Program opracowali: Anna Leżoń wicedyrektor Andrzej Brzegowski pedagog Magdalena Ptaszkowska nauczyciel Program został zatwierdzony uchwałą Rady Rodziców z dnia 25 września 2013 r. i przyjęty do realizacji przez Radę Pedagogiczną Uchwałą Nr..z dnia 30 września 2013 r.