PROGRAM PROFILAKTYCZNY Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Gliniku Polskim w roku szkolnym 2015/2016
WPROWADZENIE Młody człowiek wymaga nie tylko nauczania, ale przede wszystkim wychowania. A czym jest wychowanie? Jak twierdzą autorzy Biblioteczki Reformy MEN O wychowaniu w szkole jest to proces formowania osobowości ucznia w taki sposób, aby umiał dokonywać wyborów w demokratycznym społeczeństwie. Zgodnie z tym stwierdzeniem wychowanie jest bardzo ważnym elementem pracy szkoły, gdyż młody człowiek, któremu brakuje doświadczenia, ma często kłopoty z zaistnieniem we współczesnym świecie. Nierzadko wybiera drogę, która prowadzi do rozczarowań, staje się przyczyną uzależnień lub nawet tragedii. Podstawa programowa kształcenia ogólnego zakłada m. in., że w swojej pracy wychowawczej, wspierając w tym zakresie obowiązek rodziców, winni zmierzać do tego, aby uczniowie w szczególności: znajdowali w szkole środowisko wszechstronnego rozwoju osobowego (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym), poszukiwali i dążyli do osiągnięcia celów życiowych i wartości wyższych, które pomogą im określić ich własne miejsce w świecie, przygotowali się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości oraz mieli możliwość doskonalenia się. Są to zadania ambitne, na miarę nowego wieku. Na pewno realizacja ich na jednej godzinie wychowawczej w tygodniu byłaby nierealna. Wykonywanie tych działań należy rozłożyć na różne lekcje i zajęcia pozalekcyjne zgodne z jednym z haseł reformy nauczyciel wychowawcą. Rola klasy i prowadzonych przez niego lekcji jest ogromna. Kontakt z klasą jest jednym z niezbędnych warunków rzeczywistej realizacji szeroko pojętego systemu wychowawczego. Natomiast realizacja zadań profilaktycznych spoczywa zarówno na szkole, jak i na rodzicach wspieranych przez właściwe instytucje. Aby to osiągnąć konieczne jest propagowanie zdrowego stylu życia,
upowszechnianie wśród młodzieży modelu życia i spędzania wolnego czasu bez używek, systematyczna praca zmierzająca do polepszenia więzi nastolatków z rodzicami poprzez pomoc udzielana rodzicom i bezpośrednie oddziaływania na dzieci. Konkretną pomoc dla uczniów i ich rodziców będzie stanowił niniejszy program profilaktyczny. CELE PROGRAMU 1. Tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole. 2. Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole. 3. Poznanie się wzajemne i budowanie zaufania. 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości. 5. Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych. 6. Wzbudzenie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie. 7. Rozpoznawanie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim. 8. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiających się w trudnych sytuacjach. 9. Przybliżenie znaczenia pozytywnego myślenia. 10.Wskazywanie na szkodliwość używek oraz ukazywanie zagrożeń jakie niosą ze sobą uzależnienia. 11.Propagowanie zdrowego stylu życia. 12.Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań. 13.Wskazywanie wartościowych rozrywek. 14.Budowanie więzi ze szkołą. 15.Informowanie rodziców, co mogą zrobić, aby zapobiegać uzależnieniom swoich dzieci. 16.Zwrócenie uwagi rodziców na sygnały ostrzegawcze pojawiające się w przypadku uzależnień. 17.Inspiracja do lektury wartościowych pozycji traktujących o problematyce uzależnień.
UWAGI DO REALIZACJI Program przeznaczony jest dla uczniów klas I-VI szkoły podstawowej. Proponuje się jego realizację w następujących formach: godziny do dyspozycji klasy wycieczki szkolne wyjazdy na basen, narty, lodowisko spotkania z pedagogiem spotkania z psychologiem spotkania z funkcjonariuszami policji spotkania z rodzicami spotkania pozalekcyjne z dziećmi POWOŁANIE ZESPOŁU ds. PROFILAKTYKI Podstawowym warunkiem wprowadzenia działań profilaktycznych jest otwartość i przygotowanie zespołu osób do tworzenia i realizacji zamierzeń profilaktycznych w szkole. Praca zespołu przynosi o wiele lepsze skutki niż działania zaproponowane przez jedną osobę. W skład zespołu wchodzą:, klas,, wybrani rodzice i uczniowie. Do zadań zespołu należy: diagnoza środowiska, jakie są y i prognozy w zakresie problemów, którym mamy zapobiegać, dotarcie do najnowszej wiedzy z dziedziny profilaktyki, kształtowanie umiejętności konstruktywnej pracy w zespole,
koncepcja systemowego programu profilaktyki szkoły, wdrożenie swoich zamierzeń, ewaluacja programu. OPIS PODMIOTÓW SZKOŁY I ŚRODOWISKA LOKALNEGO DIAGNOZA ZAGROŻEŃ Uczestnikami działań są: uczniowie rodzice uczniów, a nawet całe rodziny pracownicy obsługi Problemy i y każdej z w/w grup są różnorodne, dlatego też w odniesieniu do każdej grupy adresowane są inne działania. Chodzi o dostosowanie programu do specyfiki okresu rozwojowego odbiorców, ich doświadczenia, normy społeczne, które obowiązują w danej grupie, wpływy, którym podlegają, także indywidualne różnice wśród odbiorców. Diagnoza środowiska lokalnego oraz zagrożeń wykazała, znaczny procent uczniów wychowuje się w rodzinach o trudnej sytuacji materialnej. Są przypadki, że dzieci nie mają własnego pokoju, a lekcje odrabiają przy stole kuchennym. Przeludnienie w domach prowadzi często do konfliktów i agresji. Dość często w rodzinach spotyka się nadużywanie alkoholu, szczególnie przez ojców. W ostatnim czasie zauważono przypadki wychowywania dzieci w rodzinach niepełnych (samotne matki). W miejscowości i najbliższej okolicy nie ma miejsc, gdzie dzieci i młodzież mogłaby kulturalnie spędzić wolny czas. Najczęstsze miejsce zabaw to boisko i plac zabaw na terenie szkolnym. Zauważono, że niektórzy uczniowie używają wulgarnych
słów, są agresywni wobec kolegów. Szkoła współpracuje z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Jaśle, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Policją. Współpraca z rodzicami układa się poprawnie. NAJPILNIEJSZE PROBLEMY TO: braki w odpowiedniej kulturze zachowania i słowa, uzależnienie od internetu i gier komputerowych, przejawy zachowań agresywnych w szkole i poza nią, skłonność do palenia papierosów, spożywanie napojów energetyzujących oraz śmieciowych przekąsek (chipsy itp.), pedagogizacja rodziców w zakresie profilaktyki. DZIAŁY PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO I ICH REALIZACJA Dział programu Zadania, sposób realizacji Termin Odpowiedzialn i I. Profilaktyka uzależnień. 1. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu i zażywania narkotyków - realizacja wybranych tematów na zajęciach wychowawczych. przyrody, wdż 2. Uczenie podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania - pogadanki i rozmowy. przyrody, wdż 3. Nabycie praktycznych umiejętności umożliwiających samostanowienie i obronę własnych praw. 4. Przestrzeganie zakazu palenia papierosów na terenie szkoły. dyżurujący
5. Propagowanie świadomego wybierania programów TV i racjonalnego korzystania z komputera. nauczyciel informatyki I. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 1. Uczenie umiejętności radzenia sobie z emocjami - pogadanki, dyskusje na godzinach do dyspozycji. 2. Wzmacnianie poczucia przynależności do grupy klasowej - organizowanie pomocy koleżeńskiej. 3. Ćwiczenia umiejętności wczuwania się w położenie innej osoby. 4. Organizowanie pomocy uczniom mającym problemy w szkole i w domu. 5. Wzmacnianie poczucia własnej wartości - organizowanie różnorodnych kół zainteresowań zajęcia z pedagogiem. 6. Kształtowanie właściwych postaw uczniów poprzez ukazywanie odpowiednich wzorców - wyjazdy, wyjścia, wycieczki, biwaki, ogniska, imprezy szkolne i pozaszkolne. organizatorzy imprez III. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. 7. Integrowanie uczniów w czasie zajęć wychowawczych, uroczystości szkolnych - zajęcia z wychowawcami 1. Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne - dyżury nauczycieli i uczniów podczas przerw. 2. Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej, psychicznej) w szkole, domu i środowisku lokalnym spotkania z profilaktykiem oraz przedstawicielem Policji 3. Uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów - pogadanki, rozmowy, lekcje. 4. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami 5. Kontrola zachowań pozytywnych i negatywnych uczniów - prowadzenie klasowych zeszytów uwag. 6. Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia - zajęcia w kołach zainteresowań, udział w konkursach recytatorskich, ortograficznych, polonistycznych, teatralnych.
7. Działania informacyjno profilaktyczne na rzecz środowiska, szkoły i indywidualnych osób - umieszczenie na gazetce szkolnej i stronie internetowej wykazu instytucji do których można się zwrócić z prośbą o pomoc. nauczyciel informatyki IV. Promowanie zdrowego trybu życia oraz zachowania i zasad bezpieczeństwa w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych 1. Zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach szczególnie zagrożonych (w szkole, domu i w drodze do szkoły) - realizacja zasad bezpiecznej drogi do szkoły; spotkanie z policjantem, pogadanki, lekcje. 2.Rady na bezpieczne ferie i wakacje. 4.Propagowanie zdrowego trybu życia i odżywiania -zapoznanie uczniów ze zdrowym stylem życia, uświadomienie uczniom, że warto inwestować w swoje zdrowie. dwa razy w roku styczeń, czerwiec przyrody 5. Zorganizowanie i przeprowadzenie akcji w szkole w ramach programu Szklanka mleka dla każdego oraz Owoce w szkole. Współpraca z rodzicami i instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzależnień. Wspieranie dzieci w trudnej sytuacji materialnej. 1. Pogłębienie współpracy z rodzicami - integracja rodziców, uroczystości imprezy szkolne. 2. Objęcie uczniów programem Wyprawka szkolna. 3.Korzystanie z obiadów refundowanych przez GOPS w Tarnowcu. 4.Przyznanie uczniom spełniającym warunki stypendium. 5.Dofinansowanie wycieczek i wyjazdów uczniów. wrzesień wrzesień Dyrektor szkoły Rada Rodziców 6.Współpraca z GOPS-em w Tarnowcu - stała współpraca i pomoc finansowa 7. Współpraca z parafią pw św. Józefa Robotnika w Gliniku Polskim ksiądz Niezwykle istotne jest dostrzeganie problemów, z jakimi borykają się nasi uczniowie. Stąd konieczność powtarzania badań po upływie rocznej realizacji Programu Profilaktyki. Za realizację programu profilaktycznego odpowiedzialni są, i rodzice. Nadzór nad realizacją programu profilaktycznego sprawuje. Po roku realizacji programu przeprowadza się ewaluację. Za ewaluację i sporządzenie raportu odpowiada zespół ds. profilaktyki.