PROGRAM WYCHOWAWCZY GIMNAZJUM NR 4 W SANOKU W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się bardziej człowiekiem o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał, aby więc poprzez to co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugim, ale i dla drugich. - Jan Paweł II -
I. Wstęp Zadaniem szkoły jest wspieranie rodziców w wychowaniu młodego człowieka, albowiem to przede wszystkim dom rodzinny kształtuje jego charakter, przekazuje doświadczenia i system wartości. Nauczyciele, realizując cele zawarte w Podstawie Programowej Kształcenia Ogólnego, dążyć będą do kształtowania osobowości ucznia w taki sposób, by efektem oddziaływań wychowawczych były: - umiejętność przyswajania wiedzy, poszukiwania informacji, logicznego myślenia, działania oraz wypowiadania się, - wartości i normy mające istotne znaczenie dla kształtowania właściwych postaw moralnych, - umiejętność oceny własnych zachowań i tolerancja wobec postaw i poglądów innych, - poczucie własnej wartości i świadomość wyboru kierunku dalszego kształcenia, - dostrzeganie w swoim środowisku osób, którym potrzebna jest pomoc, troska o innych ludzi, niesienie pomocy w różnych sytuacjach, - poczucie więzi ze szkołą, rodziną, środowiskiem, regionem i ojczyzną, - dbałość o poszanowanie środowiska naturalnego człowieka, - szacunek dla tradycji kultury, - wysoka sprawność fizyczna, - zdolność rozwijania umiejętności i zainteresowań, - znajomość i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny, - poczucie przynależności do społeczności Zjednoczonej Europy. II. Podstawy prawne działań wychowawczych 1. Konwencja o Prawach Dziecka. 2. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. 3. Ustawa z 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz.2572, z póź. zm.) 4. Rozporządzenie MEN z 27 sierpnia 2012r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół(dz. U. nr 51, poz.458, z póź. zm.). 5. Rozporządzenie MEN z 30 kwietnia 2013r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2015r., poz.532). 6. Rozporządzenie MEN z 10 czerwca 2015r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 2015r., poz.562 z póź.zm.). 7. Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. nr 26, poz. 843). 8. Rozporządzenie MENiS z 21maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ( Dz. U. nr 61, poz.624, z póź. zm.). 9. Dokumenty prawa wewnątrzszkolnego: a) Statut Szkoły; b) Program Wychowawczy Szkoły; c) Szkolny Program Profilaktyki; d) Wewnątrzszkolny System Oceniania e) Szkolny zestaw programów nauczania; f) Regulaminy: - Rady Pedagogicznej, - Samorządu Uczniowskiego, - Rady Rodziców. 2
Program wychowawczy jest spójny z innymi dokumentami szkoły : - Misją i Wizją Szkoły, - planem pracy wychowawcy klasowego, - programem ścieżek edukacyjnych uwzględniających treści wychowawcze, - programem pracy pedagoga i psychologa szkolnego. III. Diagnoza procesu wychowawczego szkoły W roku szkolnym 2008/2009 dokonano diagnozy poczucia bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego uczniów w szkole, przestrzegania praw i obowiązków uczniów oraz skali występowania zachowań ryzykownych. W efekcie badań ewaluacyjnych określiliśmy mocne i słabe strony procesu wychowawczego szkoły. Do mocnych stron należą: - poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole, - akceptacja przez uczniów i ich rodziców działań wychowawczych podejmowanych przez szkołę, - przestrzeganie prawa do poszanowania godności, swobody wyrażania myśli, opinii, przekonań, - akceptacja działań podejmowanych w celu udzielenia pomocy uczniom mającym trudności z nauką. - przestrzeganie przez nauczycieli przepisów prawa wewnątrzszkolnego. Słabymi stronami są: - niedostateczna znajomość przez rodziców oferty zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, - niska motywacja uczniów do nauki, - wysoki poziom uzależnienia uczniów od mediów, - niska kultura słowa. W związku z powyższymi wnioskami w Programie Wychowawczym oraz Szkolnym Programie Profilaktyki ujęto działania zmierzające do zmniejszenia lub całkowitej likwidacji negatywnych zjawisk występujących w procesie wychowania. IV. Priorytety szkoły 1.Wszechstronny rozwój osobowości ucznia. 2. Aktywność w działaniu. 3. Samodzielność. 4. Świadomość życiowa. 5. Działanie w imię uniwersalnych wartości dobra, prawdy i piękna. V. Główne cele wychowawcze szkoły Celem wychowania jest wspieranie wszechstronnego rozwoju osobowościowego uczniów w wymiarze intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym. W chwili obecnej do priorytetów wychowawczych szkoły należą: 1. Kształtowanie postawy moralnej uczniów 2. Uczenie postawy prospołecznej. 3. Kształtowanie szacunku dla tradycji i historii. 4. Wspieranie młodzieży w rozwoju własnej osobowości poprzez korzystanie z dóbr kultury i wykorzystanie własnych talentów. 5. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. 3
6. Promocja zdrowia. 7. Współpraca z domem rodzinnym, instytucjami wspierającymi wychowanie i opiekę. 8. Przygotowanie uczniów do właściwego wyboru przyszłego zawodu. VI. Główne zadania wychowawcze szkoły Każdy nauczyciel realizuje zadania szkoły w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i postaw, wychowania. Zadania wychowawcze realizowane są na wszystkich zajęciach. 1) Kształcenie postawy twórczej, myślenia refleksyjnego, rozwoju duchowego na wszystkich lekcjach, godzinach wychowawczych, wycieczkach szkolnych i zajęciach pozalekcyjnych. 2) Kształcenie zdolności spostrzegania i kojarzenia, umiejętności koncentracji na wszystkich lekcjach prowadzonych metodami aktywnymi, na zajęciach pozalekcyjnych. 3) Umiejętność oceny własnych zachowań, odwaga cywilna, autentyzm działań, otwartość, ufność w trakcie wszystkich zajęć, godzin wychowawczych, kontaktów indywidualnych ucznia z nauczycielem. 4) Kształtowanie wrażliwości uczuciowej, opanowanie emocji, umiejętność kontaktowania się z ludźmi - na wszystkich lekcjach, godzinach wychowawczych, kontaktach interpersonalnych. 5) Kształtowanie sprawności fizycznej, nawyków dbałości o zdrowie i stanu środowiska naturalnego na lekcjach biologii, wychowania fizycznego, godzinach wychowawczych, pozalekcyjnych zajęciach rekreacyjnych i sportowo-rekreacyjnych, wycieczkach szkolnych 6) Poszukiwanie prawdy, poznawanie swoich uzdolnień, rozszerzanie zainteresowań, kształtowanie umiejętności przyswajania wiedzy i poszukiwania informacji - na wszystkich lekcjach, zwłaszcza prowadzonych metodami aktywnymi, zajęciach pozalekcyjnych, w pracy indywidualnej ucznia. 7) Kształtowanie pozytywnych cech charakteru, takich jak: pracowitość, rzetelność, wytrwałość, odpowiedzialność, aktywność w trakcie wszystkich zajęć, organizacji imprez środowiskowych, szkolnych i klasowych, działalności w kółek zainteresowań, organizacji szkolnych. Integralność wychowania opiera się na wzajemnym poszanowaniu, otwartości na indywidualne potrzeby wszystkich uczniów, komunikatywności i wiarygodności oraz konsekwentnym działaniu wszystkich nauczycieli. 4
VII. Działania wychowawcze i formy ich realizacji PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH DLA KLASY I Cel wychowania: Uczeń podejmuje nowe wyzwania. Cele operacyjne 1. Postrzegamy siebie i rozumiemy swoje uczucia 2. Umiejętność funkcjonowania w zespole klasowym 3. Rozwiązujemy problemy 4. Dbamy o zdrowie 5. Rozwijamy się intelektualnie Zadania - uświadomienie sobie swoich mocnych stron, radzenia sobie w życiu, osiągania sukcesów, - wyrażanie własnych uczuć, - wyrażanie postaw asertywnych; - tworzenie pozytywnego klimatu emocjonalnego w grupie, - uświadomienie zagrożeń płynących z braku tolerancji, - dostrzeganie różnic między ludźmi, - komunikowanie się z rówieśnikami, - ustalenie zasad pracy w grupie; - uświadomienie konsekwencji przy podejmowaniu ryzykownych decyzji, - uświadomienie uczniom potrzeby sprawdzania konsekwencji swoich wyborów i możliwości późniejszej zmiany decyzji, zachowania się w sytuacjach trudnych; - poznawanie swoich potrzeb, przyzwyczajeń i ich wpływ na zdrowie, - uświadomienie uczniom wartości zdrowego trybu życia, (substancje szkodliwe dla organizmu), - samodoskonalenie się w zakresie sprawności fizycznej, - wdrażanie do aktywnego spędzania wolnego czasu, - praca nad budowaniem odpowiedzialności za własne zdrowie; samokształcenia i stałego doskonalenia, - rozszerzanie swoich zainteresowań i poznawanie uzdolnień, - korzystanie z różnych źródeł informacji, selekcji, Sposoby realizacji - scenki dramowe, - tekst literacki, - ekspresja i ankieta, - symulacja sytuacji różnych; - dyskusja, - film, - scenki dramowe; - ankieta, - rozmowy profilaktyczne z rodzicami, - scenki dramowe; - scenki dramowe, - spotkanie z pielęgniarką szkolną, - zajęcia rekreacyjne, - zawody sportowe, - zachęcanie do zapoznania się z odpowiednią lekturą; - zajęcia pozalekcyjne, pozaszkolne, - konkurs czytelniczy, - konkursy przedmiotowe; Osoby odpowiedzialne pedagog szkolny; nauczyciele, pedagog szkolny; nauczyciele; nauczyciele biologii i wychowania fizycznego, pedagog szkolny; nauczyciele, pedagog szkolny; 5
6. Tradycje narodowe i rodzinne syntezy i analizy, - rozwijanie zamiłowań czytelniczych, - rozwijanie dociekliwości poznawczej, uczenia się, - motywowanie do udziału w konkursach i olimpiadach; - kultywowanie tradycji narodowych i rodzinnych, - poznanie specyfiki swojego regionu, - lokalne i regionalne święta i obyczaje, - zapoznanie z najważniejszymi wydarzeniami oraz postaciami regionu i Polski, - rozwijanie szacunku dla symboli narodowych; 7. Zieloną ścieżką - dom jako nasze najbliższe środowisko, - środowisko a zdrowie człowieka, - nie dajmy się zasypać śmieciom. - wycieczki do miejsc pamięci narodowych, - spotkania z ciekawymi ludźmi, - apele i akademie z okazji świąt państwowych; - zajęcia w plenerze, - Dzień Ziemi, - Sprzątanie Świata. nauczyciele zgodnie z planem pracy szkoły; nauczyciele biologii i wychowania fizycznego. Efekty działań wychowawczych: Uczeń: - potrafi mówić o swoich sukcesach i dzielić się swoimi przeżyciami z kolegami i koleżankami, - rozmawia o swoich uczuciach i reakcjach emocjonalnych, - ma poczucie przynależności do zespołu klasowego i funkcjonowania w nim, - potrafi współdziałać i współpracować z rówieśnikami, - docenia wzajemną pomoc, - zastanawia się nad sposobami rozwiązywania różnych problemów, - uświadamia sobie jakie kryteria są dla niego ważne przy podejmowaniu decyzji, - uczy się odmawiania, - uświadamia sobie znaczenie równowagi psychicznej i fizycznej, - potrafi umiejętnie i aktywnie wykorzystywać czas wolny, - rozwija się intelektualnie, - potrafi wykorzystać różne źródła wiedzy, - kultywuje tradycje narodowe i rodzinne, - dba o najbliższe środowisko. 6
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH DLA KLASY II Cel wychowania: Uczeń wie, jak komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi; dba o własne zdrowie. Cele operacyjne 1 Poznajemy siebie z własnego doświadczenia i opinii innych. 2. Potrafimy jasno i precyzyjnie komunikować się z innymi. 3. Uczymy się mówić co czujemy i rozumieć uczucia innych. 4. Potrafimy organizować pracę własną i zespołową. Zadania - uświadomienie uczniom, że każdy z nich jest odrębną jedyną w swoim rodzaju osobą, - rozwijanie umiejętności dostrzegania swoich mocnych stron, - uświadomienie uczniom skutków jakie niesie obniżanie czyjejś wartości, - sporządzanie map mentalnych JA z zaznaczeniem swoich mocnych stron charakteru i działania oraz tych, nad którymi należy pracować Jaki/ jaka jestem, - dostrzeganie świata własnych potrzeb i zasób swoich możliwości; - wdrażanie do aktywnego słuchania, - poznawanie zasad sprzyjających jasności wypowiedzi, egzekwowania swoich praw, wyrażania swojego zdania, próśb, sądów, oczekiwań; - używanie komunikatu ja w sytuacjach trudnych, - poznawanie i odczytywanie mowy ciała, - uświadamianie sobie przyczyny ukrywania uczuć i skutków, jakie może to powodować, - szukanie sposobów radzenia sobie ze swoimi lękami i niepokojem; - tworzenie klimatu emocjonalnego w grupie, - wyrabianie w uczniach nawyku ekonomicznego gospodarowania czasem, - umożliwienie uczniom wejścia w różne role koordynatora, inicjatora, wykonawcy, - nabywanie umiejętności zdrowej Sposoby realizacji - kwestionariusze do samooceny ucznia, - zabawa interakcyjna, - ankieta moje mocne strony, - pogadanka, - piszemy księgę marzeń i celów indywidualnych, klasy, szkoły; - spotkanie w kręgu poznajemy techniki ułatwiające aktywne słuchanie (zasady jasności wypowiedzi), - testy i sprawdziany rozumienia tekstów mówionych, - przypomnienie praw ze zwróceniem uwagi również na obowiązki, - scenki sytuacji domowych, szkolnych, - spotkanie z psychologiem, - ankieta typu niedokończonych zdań, - ćwiczenia typu co mówi ta twarz, co czuł, co myślał, - scenki, - worek z problemami; - scenki dramowe, - Lista Pomysłów, - wycieczki, - wspólne wyjścia do kina, na wystawę, - organizowanie imprez otwartych, - szkolna giełda pomysłów; Osoby odpowiedzialne pedagog szkolny, nauczyciele; nauczyciele, pedagog szkolny; pedagog szkolny; wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny; 7
5. Wdrażamy się do samodzielnej pracy umysłowej. 6. Potrafimy prawidłowo odżywiać się 7. Dopalaczom mówimy nie. 8. Uczymy się kultury ekologicznej. rywalizacji, pożytecznego i kulturalnego spędzania czasu wolnego; - organizowanie różnorodnych zajęć (gier, zabaw), podczas których wiadomości szkolne będą utrwalane i wiązane z życiem, - zorganizowanie pomocy koleżeńskiej przy odrabianiu lekcji, - poznawanie i rozwój swoich umiejętności, możliwości, zainteresowań, - rozwijanie umiejętności twórczego myślenia; - poznanie zaburzeń w odżywianiu (otyłość, anoreksja, bulimia) oraz sposobów im zapobiegania, - zrozumienie znaczenia racjonalnego odżywiania się dla zdrowia; - przybliżenie podstawowych pojęć związanych z dopalaczami i innymi substancjami uzależniającymi, - omówienie szkód związanych ze stosowaniem używek ( fizyczne, psychiczne, społeczne), - obalenie nieprawdziwych mitów na temat dopalaczy i innych substancji odurzających: dopalacze są to zioła i ich mieszanki i nie ma tam żadnej chemii, dopalacze są wyrobami kolekcjonerskimi, - uzmysłowienie zagrożeń i konsekwencji związanych z zażyciem dopalaczy, - omówienie odpowiedzialności karnej nieletnich za czyny związane ze środkami psychoaktywnymi; - zapobieganie degradacji środowiska naturalnego, - wprowadzanie podstawowych zasad zachowania się względem środowiska, - kształtowanie postawy szacunku dla środowiska naturalnego i troski o Ziemię, - uświadamianie całej społeczności szkolnej potrzeby troski o ochronę środowiska naturalnego; - organizacja różnych konkursów zgodnie z planem pracy szkoły, - zachęcanie zdolnych uczniów do pomocy słabszym, - uczestnictwo w kołach zainteresowań szkolnych i pozaszkolnych; - spotkanie z pielęgniarką lub dietetykiem, - prezentacja fragmentów filmów, książek o zaburzeniach w odżywianiu, - debata za i przeciw ; - spotkanie z przedstawicielami prewencji, - projekcja filmów i dyskusja po ich obejrzeniu, - prezentacja fragmentów pamiętników osób uzależnionych, - debata za i przeciw, - aktywny udział w zajęciach pozalekcyjnych jako alternatywa spędzania czasu wolnego, - udział w kampaniach społecznych promujących zdrowy styl życia; - akcja Sprzątanie Świata, - Dzień Ziemi, - uczestnictwo w terenowych, dydaktycznych ścieżkach ekologicznych, - konkurs piosenki ekologicznej, - przyroda w poezji i piosence inscenizacja. organizatorzy konkursów, opiekunowie kół zainteresowań; pedagog szkolny, nauczyciele pedagog szkolny, nauczyciele, opiekunowie kół zainteresowań nauczyciele, organizatorzy konkursów. 8
Efekty działań wychowawczych: Uczeń: - jest świadomy własnej tożsamości, - dostrzega swoje mocne strony, - dostrzega świat własnych potrzeb i zna zasób swoich możliwości, - dostrzega potrzeby innych ludzi, - jest komunikatywny w stosunku do kolegów i dorosłych, - ma swoje zdanie, - potrafi egzekwować swoje prawa, - jest świadomy własnych uczuć i uczuć innych, - potrafi twórczo myśleć, - potrafi organizować pracę własną i zespołową, - zna objawy, przyczyny i skutki zaburzeń w odżywianiu - rozumie zasady racjonalnego odżywiania, - zna skutki stosowania substancji uzależniających, - stosuje postawę dbałości o własne zdrowie, jest asertywny, - jest wrażliwy na degradację środowiska naturalnego, podejmuje próby walki o jego ochronę. 9
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH DLA KLASY III Cel wychowania: Uczeń zna swoje mocne i słabe strony, potrafi nad nimi pracować. Cele operacyjne Zadania Sposoby realizacji Osoby odpowiedzialne 1. Rozwijamy się emocjonalnie i intelektualnie. 2. Umiejętność funkcjonowania w grupie. 3. Rozwiązywanie trudnych sytuacji. akceptacji siebie, - jakim człowiekiem chcę być, - uczucia i reakcje organizmu, twórczego myślenia, - pomoc w odkrywaniu własnych możliwości, predyspozycji, talentów i ich twórczym wykorzystaniu, przygotowywania się do egzaminu i podjęcia nauki w szkole ponadgimnazjalnej, - rozwijanie umiejętności samooceny, planowania działań i przewidywania ich efektów, - doskonalenie umiejętności korzystania z różnych źródeł wiedzy; - uświadomienie uczniom wpływu grup, do których należą, na ich postawy i zachowania, - uświadamianie zagrożeń płynących z braku tolerancji, odmawiania; uświadomienie sytuacji niebezpiecznych, - pomaganie innym poszukiwanie sposobów pomagania rówieśnikom w trudnych sytuacjach; - moje lęki i niepokoje, - asertywność jako postawa,dzięki której możemy zachować swoją tożsamość i poczucie własnej wartości, - uczenie poprawnych zachowań z zachowaniem norm obowiązujących w społeczeństwie, - poznanie sposobu radzenia sobie z przykrymi emocjami, - opanowywanie emocji - konflikty są częścią naszego życia, - uświadomienie uczniom znaczenia zrozumienia i uwzględniania potrzeb drugiej strony w sytuacjach konfliktowych, - ankieta, rozmowy, - zajęcia w grupie, - plakaty, - galerie i wystawy prac, - publikacje prac literackich uczniów na łamach gazetki szkolnej i prasie lokalnej, - zajęcia pozalekcyjne, - sprawdziany realizowane w sposób testowy, - przeprowadzenie próbnego egzaminu; - ankiety, - filmy, - scenki odmawiania - pogadanki, - udział w akcjach charytatywnych. - ankiety, - scenki rodzajowe, - spotkania z pedagogiem, - praca w grupach, - dyskusja, - filmy wideo, opiekunowie kół zainteresowań, nauczyciele; pedagog szkolny, nauczyciele; pedagog szkolny, rodzice, 10
4. Zagrożenie dla zdrowia wynikające z sięgania po używki. 5. Edukacja kulturalna, dziedzictwo kulturowe w regionie. - uświadomienie uczniom i rodzicom o istniejących zagrożeniach: narkotyki, alkohol, nikotyna, toksykomania, - uświadomienie zagrożeń dla zdrowia wynikających ze spożywania używek. - atrakcyjność mojej miejscowości i jej okolic pod względem turystycznym, - poznanie obiektów objętych ochroną przyrodniczą, historyczną i krajobrazową, - rozwijanie postaw patriotycznych związanych z tożsamością kultury regionalnej, - tworzenie obrazu swojego regionu. - spotkania z przedstawicielami prewencji, - spotkanie z lekarzem, - filmy tematyczne, - pogadanki, prelekcje; - analiza albumów i folderów, - wycieczki i zajęcia terenowe, - organizowanie spotkań z ludźmi zasłużonymi dla miasta i środowiska, - organizacja wystawy Moje Miasto. pedagog szkolny, nauczyciele Efekty działań wychowawczych: Uczeń: - akceptuje samego siebie, - zna siebie, swoje możliwości, predyspozycje, talenty, - wie jakim człowiekiem chce być, - potrafi efektywnie planować swoje działania, - wie, jaki wpływ mają inni na jego zachowania i postawy, - jest świadomy zagrożeń płynących z braku tolerancji, - potrafi radzić sobie w sytuacjach trudnych, - potrafi radzić sobie z własnymi emocjami i konfliktami, - prowadzi zdrowy tryb życia, - jest silnie związany ze swoim regionem, zna jego walory. 11
VIII. Program przeciwdziałania zagrożeniom 1. Wszyscy pracownicy szkoły, rodzice i uczniowie mają obowiązek zgłaszać do dyrekcji szkoły, pedagoga, psychologa, nauczyciela nauczycieli wykrywane w środowisku lokalnym negatywne z wychowawczego punktu widzenia czynniki działające na wychowanków, lub mogące taki wpływ wywrzeć. 2. Rodzice i nauczyciele powinni zadbać o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów, proponować im pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i w mieście. 3. Rodzice, wychowawcy i pedagog szkolny mają obowiązek reagowania na przejawy u dzieci niedostosowania społecznego (rozmowa wychowawcy i pedagoga szkolnego z rodzicami w celu ustalenia wspólnych rozwiązań). 4. Dyrektor szkoły, wychowawcy oraz pedagog szkolny czuwają nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego (m. in. rozmowy nauczycieli z uczniami i rodzicami - zawiadamianie o sposobach karalności przy nie spełnianiu obowiązku szkolnego, zawiadamianie Wydziału Prewencji Policji o nagminnym wagarowaniu uczniów). 5. Wychowawcy i pedagog szkolny powinni prowadzić w różnych formach szkolenia rodziców, pogłębiać ich wiedzę o niedostosowaniu społecznym i uzależnieniach poprzez organizowanie spotkań z przedstawicielami prokuratury, policji, poradni, wyświetlanie tematycznych filmów. 6. Dyrektor szkoły organizuje spotkania szkoleniowe dla nauczycieli, umożliwia udział w kursach pedagogicznych na temat przeciwdziałania agresji i przestępczości. 7. Dyrektor szkoły przekazuje wychowawcom wykaz uczniów objętych opieką kuratora sądu rodzinnego. 8. Nauczyciele mają obowiązek współpracy z kuratorami sądowymi czuwającymi nad programem resocjalizacji uczniów trudnych (w przypadkach zgłoszenia przez kuratora takiej potrzeby). 9. Wychowawcy powinni przeprowadzać w klasach badania socjometryczne i bazować w pracy wychowawczej na wynikach tych badań (przykładowe badania dostępne u pedagoga szkolnego). 10. Wszyscy nauczyciele, którzy ukończyli odpowiednie formy doskonalenia zawodowego (kursy, studia podyplomowe) mają obowiązek stosować poznane metody, formy pracy i techniki w pracy z uczniami w celu przeciwdziałania agresji i przestępczości uczniów. 10. Wychowawcy dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażują w życie klasy wszystkich uczniów, również nieakceptowanych. 11. Dyrektor szkoły, pedagog szkolny oraz wychowawcy zabiegają o różne formy pomocy materialnej dla uczniów. 12. Dyrektor szkoły, pedagog szkolny i wychowawcy mają obowiązek niesienia wszechstronnej pomocy dzieciom, które padły ofiarą przestępczości. 13. Wszyscy pracownicy szkoły i uczniowie mają obowiązek ścisłej współpracy z policją i z sądem dla nieletnich (w razie zaistniałej potrzeby). 14. Dyrektor szkoły, pedagog szkolny, zespół nauczycieli przeprowadzają w szkole ankiety i wywiady dotyczące zagrożeń na terenie szkoły w celu uzyskania informacji o skali problemu. 15. Wszyscy pracownicy szkoły w sposób zdecydowany reagują na obecność w szkole osób obcych, które swoim podejrzanym zachowaniem stwarzają zagrożenie dla uczniów. 16. Dyrektor szkoły, wychowawcy i pedagog szkolny współpracują z Radą Programową Bezpieczne Miasto oraz innymi instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez dzieci szczególnie z rodzin patologicznych (ferie zimowe i wakacje). 17. Rodzice, wychowawcy i pedagog szkolny poprzez prowadzone działania wychowawcze kształtują u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów karalnych. 12
IX. Pożądane efekty oddziaływań wychowawczych ABSOLWENT GIMNAZJUM NR 4 W SANOKU Rozwój intelektualny Rozwój emocjonalny Rozwój zdrowotny Rozwój społeczny jest dociekliwy, poszukuje dobra, prawdy i piękna w świecie planuje działania i przewiduje ich efekty korzysta z różnych źródeł informacji potrafi twórczo efekty myśleć zna i rozwija swoje talenty, możliwości i zainteresowania potrafi dokonać samooceny stara się akceptować siebie potrafi sobie radzić w sytuacjach trudnych reaguje na sugestię i krytykę zna i przestrzega zasady moralne potrafi egzekwować swoje prawa dba o swoje zdrowie potrafi dbać o stan środowiska przyrodniczego aktywnie spędza wolny czas zna zagrożenia związane z nałogami identyfikuje się w działaniu ze społecznością szkolną i lokalną potrafi przyjąć odpowiedzialność za powierzone zadania i swoje czyny zna swój region i kultywuje tradycje narodowe i rodzinne dostrzega potrzeby własne i innych ludzi jest tolerancyjny umie organizować pracę własną i zespołową umie właściwie funkcjonować w grupie społecznej jest przygotowany do podjęcia nauki w szkole ponadgimnazjalnej potrafi komunikować się z rówieśnikami i dorosłymi 13
X. Ewaluacja programu Ewaluacji dokonuje Rada Pedagogiczna w porozumieniu z Radą Rodziców i Samorządem Uczniowskim na podstawie: 1) obserwacji i analizy zmian w zachowaniach, postawach i działaniu uczniów prowadzonej przez nauczycieli, wychowawców, dyrekcję szkoły, 2) analizy wyników ankiet przeprowadzonych wśród uczniów i ich rodziców oraz nauczycieli, 3) analizy dokumentów szkoły. Ewaluacja programu odbywa się w drugiej połowie maja. Rada Pedagogiczna uchwałą z dnia 30.08.2004 r. przyjęła Program Wychowawczy po pozytywnym zaopiniowaniu jego treści przez Radę Rodziców i Samorząd Uczniowski. Uchwała dotycząca ewaluacji Programu Wychowawczego Gimnazjum nr 4 w Sanoku została podjęta na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 31.08.2009r. Uchwała dotycząca ewaluacji Programu Wychowawczego Gimnazjum nr 4 w Sanoku została podjęta na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 31.08.2015r. 14