PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia

Transkrypt

1 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu Kierunek: Fizjoterapia SYLABUS Nazwa przedmiotu Kinezyterapia Kod przedmiotu F III_07_SS_ 2012 Autorzy sylabusa: Dr Marzena Wiercicka - koordynator przedmiotu Dr Piotr Kocur Data opracowania:

2 1. Podstawowe informacje Poziom kształcenia Profil kształcenia Forma studiów Rok studiów Semestr Moduł kształcenia Forma zajęć Wymiar godzinowy Liczba punktów ECTS 8 Język wykładowy Forma zaliczenia studia pierwszego stopnia praktyczny stacjonarne I, II II, III, VI kierunkowy Wykłady, ćwiczenia (wykłady/ćwiczenia/laboratoria) 30 godzin wykładów, 120 godzin ćwiczeń polski Rok akademicki 2012/2013 Ćwiczenia zaliczenie z oceną, egzamin końcowy praktyczny i teoretyczny 2. Cele kształcenia C01 C02 C03 C04 C05 C06 C07 przygotowanie/wyuczenie studenta umiejętności diagnostycznych w zakresie wykonywania badań oraz testów niezbędnych dla doboru środków fizjoterapii zapoznanie z funkcjonowaniem układu nerwowego w sterowaniu narządem ruchu, zapoznanie studentów z pojęciem kompensacji i możliwościami jakie ona stwarza w kinezyterapii wykształcenie umiejętności programowania i wykonywania ćwiczeń leczniczych zbudowanie umiejętności opisu i interpretacji teoretycznych podstaw techniki i metodyki usprawniania leczniczego umiejętność stosowania metod i technik kinezyterapeutycznych wykształcenie u studenta potrzeby stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych wyuczenie u studentów właściwego podejścia do chorego oraz realizacji zadań we współpracy z personelem należącym do zespołu rehabilitacyjnego 3. Wymagania wstępne Student, który rozpoczyna zajęcia z przedmiotu, posiada wiedzę i umiejętności z przedmiotów: Fizjoterapia ogólna Biologia medyczna Anatomia Kinezjologia Biomechanika 4. Efekty kształcenia Objaśnienie oznaczeń: P przedmiotowe efekty kształcenia W kategoria wiedzy U kategoria umiejętności K (po podkreślniku) kategoria kompetencji społecznych K (przed podkreślnikiem) kierunkowe efekty kształcenia K_ efekty kształcenia dla kierunku studiów fizjoterapia M efekty kształcenia w obszarze kształcenia w zakresie nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej dla studiów pierwszego stopnia 01, 02, 03 i kolejne numer efektu kształcenia 2

3 Tabela odniesień przedmiotowych efektów kształcenia do efektów kierunkowych i obszarowych Symbol P_W01 P_W02 P_W03 P_W04 P_W05 P_U01 P_U02 P_U03 P_U04 P_U05 P_U06 Efekty kształcenia dla przedmiotu Kinezyterapia Student, który zaliczył przedmiot: zna teoretyczne, metodyczne i praktyczne podstawy terapii manualnej zna metody oceny stanu narządu ruchu człowieka dla wyjaśnienia zaburzeń ich struktury i funkcji zna narzędzia diagnostyczne oraz metody oceny pacjenta dla potrzeb fizjoterapii zna wskazania i przeciwwskazania do zabiegów fizjoterapeutycznych zna zasób ćwiczeń i umie je dobrać w określone zestawy przydatne do realizacji różnych zadań leczniczych, korekcyjnych i profilaktycznych zabiegi z zakresu elementy terapii manualnej potrafi wykorzystać różne formy aktywności w nauczaniu ruchów oraz planowaniu i kontrolowaniu procesu opanowywania umiejętności potrafi wyjaśnić kształtowanie się kontroli postawy ciała, wzorców i nawyków potrafi przeprowadzić i interpretować badania i testy funkcjonalne niezbędne dla doboru środków fizjoterapii, wykonywania zabiegów i stosowania podstawowych metod terapeutycznych potrafi konstruować i ćwiczenia oraz wykorzystuje fachowe nazewnictwo ćwiczeń potrafi dobrać poszczególne ćwiczenia oraz metodycznie ich uczyć, stopniując natężenie wysiłku fizycznego dla osób z różnymi możliwościami funkcjonalnymi Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku studiów Fizjoterapia K_W03 K_W09 K_W12 K_W25 K_W35 K_U01 K_U04 K_U05 K_U15 K_U28 K_U29 Odniesienie do efektów kształcenia w obszarze kształcenia w zakresie nauk medycznych, o zdrowiu oraz o kulturze fizycznej M1_W05, M1_W07 M1_W03 M1_W07 M1_W07 M1_W07 M1_U01,M1_U02, M1_U05 M1_U01, M1_U05 M1_U03, M1_U05 M1_U01, M1_U05 M1_U11 M1_U11 P_K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie K_K0 1 M1_K01 P_K02 P_K03 uznaje konieczność ustawicznego kształcenia się i rozwoju zawodowego rozumie konieczność współpracy ze specjalistami o innych kompetencjach zawodowych oraz z przedstawicielami innych zawodów K_K02 K_K04 M1_K01 M1_K02, M1_K04 P_K04 powierzone mu K_K08 M1_K04 zadania i właściwie organizować prace własną P_K05 potrafi pracować w zespole K_K11 M1_K04 5. Treści kształcenia WYKŁADY Kinezyterapia historia leczenia ruchem na świecie i w Polsce, podstawy WYK01 naukowe, nazewnictwo i systematyka; rola i miejsce kinezyterapii w liczba godzin 2 3

4 WYK02 rehabilitacji integracyjnej. SOAP badania podmiotowe i przedmiotowe (ogólne i miejscowe), znaczenie oceny pacjenta w postępowaniu fizjoterapeutycznym; WYK03 Podstawowe kliniczne badania stosowane w fizjoterapii do oceny czynności układu ruchu i nerwowego. Diagnostyka czynnościowa i funkcjonalna dla potrzeb fizjoterapii; aparatura diagnostyczna i metody testowania 3 wykorzystywane dla celów programowania i kontroli efektów postępowania fizjoterapeutycznego. Ocena funkcjonalna pacjentów wg systemu IMF. WYK04 Zastosowanie kinezyterapii w procesie terapeutycznym; 8 WYK05 Uszkodzenie ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Adaptacja, kompensacja w układzie nerwowym i mięśniowo-szkieletowym definicje, 3 fizjologiczne założenia, granice i bariery. WYK06 Reedukacja: definicja, rodzaje (prosta i złożona) w oparciu o założenia 3 koncepcji PNF, rola proprioreceptorów w reedukacji. WYK07 Synergia definicja, bezwzględna, względna (agonistyczna, antagonistyczna), rodzaje ćwiczeń synergistycznych i ich zastosowanie w 2 fizjoterapii. WYK8 Analiza chodu, chód patologiczny i nauka chodu w koncepcji PNF. 3 WYK9 WYK10 ĆW01 ĆW02 ĆW03 ĆW04 ĆW05 Biofeedback zastosowanie w rehabilitacji, zasady ćwiczeń w osteopenii i osteoporozie Ocena funkcjonalna pacjenta testy funkcjonalne Stretching, PIR reakcja mięśni na rozciąganie, zastosowanie stretchingu w fizjoterapii, techniki stretchingu ogółem 30 ĆWICZENIA Ocena zakresu ruchów stawów obwodowych goniometria oraz sposób zapisu uzyskanych wyników zgodnie z zasadami SFTR (praktyczne pomiary i fizjologiczne zakresy ruchów wg Pavelki i Zembatego); pomiary zakresów ruchu kręgosłupa (wg Pavelki); pomiary długości i obwodów kończyn rodzaje pomiarów, pozorne i rzeczywiste skrócenie długości kończyn (badanie objawów); rodzaje skurczu mięśniowego; rodzaje pracy mięśniowej, ogólne zasady klinicznej metody oceny siły mięśni; kliniczna metoda oceny siły mięśni (zespołami, wg Zembatego, nazwy łacińskie Systematyka ćwiczeń kinezyterapeutycznych: ćwiczenia bierne; ćwiczenia czynno-bierne, ćwiczenia samowspomagane; ćwiczenia prowadzone; ćwiczenia czynne w odciążeniu, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia czynne wolne, zasady gimnastyki porannej; ćwiczenia ogólnousprawniające, ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia w łańcuchu otwartym i zamkniętym, ćwiczenia czynne z oporem (zasady doboru oporu do ćwiczeń, rodzaje oporu, wykorzystanie skurczu ekscentrycznego i koncentrycznego), terapia ułożeniowa, terapia przeciwzakrzepowa, przesadzanie pacjenta, pionizacja, ćwiczenia w czynnościach samoobsługi synergia, rodzaje synergizmów; wykorzystanie zjawiska irradiacji i synergii w fizjoterapii liczba godzin ĆW06 chód fazy chodu, praca mięśni, rodzaje chodu, dobór wysokości kul, rodzaje kul, balkonik zastosowanie; ocena kliniczna zaburzeń chodu; 18 reedukacja postawy wyprostnej ĆW07 testy funkcjonalne i kliniczne mięśni 8 ĆW08 poizometryczna relaksacja mięśni, stretching, autoterapia 12 ĆW09 reedukacja nerwowo mięśniowa podstawy PNF 8 kształtowanie się postawy ciała i nawyków w ontogenezie; ocena i stosowane metody fizjoterapii w zaburzeniach posturalnych 6. Metody kształcenia MK01 MK02 WYKŁAD Z ELEMENTAMI DYSKUSJI PREZENTACJA MULTIMEDIALNA Z ELEMENTAMI DYSKUSJI ogółem

5 MK03 ZADANIA ĆWICZENIA PRAKTYCZNE ANALIZA DIAGNOSTYCZNA, ZASTOSOWANIE TECHNIK KINEZYTERAPEUTYCZNYCH STUDIUM PRZYPADKU ANALIZA WYBRANYCH ZESPOŁÓW KLINICZNYCH 7. Metody oceny (ocena formująca, ocena podsumowująca) OF01 OP01 OP02 ZADANIE PRZEDKOLOKWIALNE ANALIZA DIAGNOSTYCZNO TERAPEUTYCZNA W WYBRANYM ZESPOLE KLINICZNYM KOLOKWIUM EGZAMIN 8. Obciążenie pracą studenta liczba godzin Godziny kontaktowe z nauczycielem 150 Praca indywidualna studenta, w tym: 90 Przygotowanie się do poszczególnych ćwiczeń 30 Przygotowanie się do zadania przedkolokwialnego 30 Przygotowanie się do kolokwium 30 Łączne obciążenie pracą studenta Liczba punktów ECTS Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje za: udział w zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli i studentów (godziny kontaktowe z nauczycielem) 5 pracę indywidualną 3 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu Literatura podstawowa red. Rosławski A.; Badania czynnościowe w kinezyterapii, AWF Wrocław Zembaty A.; Kinezyterapia t. 1 i 2 Firma Usługowo-Handlowa Kasper, 2002/2003. Petty N. Badanie i ocena narządu ruchu. Wrocław : Elsevier Urban & Partner, cop Nowotny J.; Podstawy fizjoterapii. (t. I-III) Firma Usługowo-Handlowa Kasper, 2004 Kilar J.Z., Lizis P.; Leczenie ruchem cz. I Badanie narządu ruchu w rehabilitacji. Firma Usługowo- Handlowa Kasper, Kraków 1996 red. Kwolek A.; Rehabilitacja medyczna, Urban & Partner Wrocław, 2003r. Buckup K.; Testy kliniczne w badaniach kości, stawów i mięśni. PZWL Warszawa, 2002 Rosławski A., Skolimowski T.; Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. PZWL warszawa, 2003 Lewit K. Terapia manualna w rehabilitacji chorób narządu ruchu. Kielce : Wydaw. ZL "Natura", cop Literatura uzupełniająca Dega W. (red.).; Ortopedia i rehabilitacja. PZWL Warszawa 2003 Evejenth O., Gloeck Ch.; Lokalizacja objawów w obrębie kręgosłupa i kończyn. Wyd. Rolewski, 2002 Kwolek A.; rehabilitacja medyczna. (t.i-ii) Wyd. med. Urban&Partner 2003 Nowotny J.; edukacja i reedukacja ruchowa. Firma Usługowo-Handlowa Kasper, 2003 Meyers T.W. Taśmy anatomiczne. Warszawa : DB Publishing, cop Orzech J.; Kształtowanie siły mięśniowej w stanach patologicznych. Warszawa Sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia Efekty kształcenia dla przedmiotu Cele kształcenia (C) Treści kształcenia (WYK, ĆW, LAB) Metody kształcenia (MK) Metody oceny (OF, OP) P_W01 C01,CO2 WYK01, WYK02, WYK03, WYK04, WYK05,WYK06,WYK07, WYK08, WYK10 5

6 P_W02 P_W03 P_W04 P_W05 P_U01 C01, C02 C01 C03, C04, C05 C03, C04, C05 C05 ĆW04, ĆW05, ĆW06, ĆW07, ĆW08, ĆW09, WYK02, WYK03, WYK05, WYK07, WYK08, WYK10 ĆW01, ĆW02, ĆW7, WYK03, WYK04, ĆW01, ĆW02, WYK05, WYK08, ĆW03 ĆW05, ĆW06, WYK05,WYK06,WYK07, WYK08, WYK09, WYK10 ĆW03, ĆW4, ĆW5, ĆW06, ĆW08, ĆW09, ĆW01, ĆW02,ĆW03, ĆW4, ĆW5, ĆW06, ĆW07, ĆW08, ĆW09, P_U02 C04, C05 ĆW03, ĆW06 P_U03 C02 P_U04 C01 ĆW01, ĆW07, P_U05 P_U06 P_K01 P_K02 P_K03 P_K04 P_K Kryteria oceny C03, C04 C03, C05 C06 C06 C07 C07 C07 ĆW03, ĆW04, ĆW05, ĆW06, ĆW08 ĆW03, ĆW04, ĆW05, ĆW06, ĆW08 WYK01, WYK03, WYK04 ĆW01, ĆW02,ĆW03, ĆW4, ĆW5, ĆW06, ĆW07, ĆW08, ĆW09, WYK01, WYK03, WYK04 ĆW01, ĆW02,ĆW03, ĆW4, ĆW5, ĆW06, ĆW07, ĆW08, ĆW09, WYK01, WYK03, WYK04 ĆW01, ĆW02,ĆW03, ĆW4, ĆW5, ĆW06, ĆW07, ĆW08, ĆW09, Efekty kształcenia dla przedmiotu Ocena 2,0 Ocena 3,0 Ocena 4,0 Ocena 5,0 P_W01 nie zna teoretycznych, zna na poziomie zna teoretyczne, metodyczne i Bardzo dobrze zna teoretyczne, 6

7 P_W02 P_W03 P_W04 P_W05 P_U01 P_U02 P_U03 metodycznych i praktycznych podstaw terapii manualnej nie zna metod oceny stanu narządu ruchu człowieka dla wyjaśnienia zaburzeń ich struktury i funkcji nie zna narzędzi diagnostycznych oraz metod oceny pacjenta dla potrzeb fizjoterapii nie zna wskazań i przeciwwskazań do zabiegów fizjoterapeutycznych nie zna zasobu ćwiczeń i nie umie ich dobrać w określone zestawy przydatne do realizacji różnych zadań leczniczych, korekcyjnych i profilaktycznych nie potrafi samodzielnie zabiegów z zakresu elementów terapii manualnej nie potrafi wykorzystać różnych form aktywności w nauczaniu ruchów oraz planowaniu i kontrolowaniu procesu opanowywania umiejętności nie potrafi wyjaśnić kształtowania się kontroli postawy ciała, wzorców i nawyków teoretyczne, metodyczne i praktyczne podstawy terapii manualnej zna podstawowe metody oceny stanu narządu ruchu człowieka dla wyjaśnienia zaburzeń ich struktury i funkcji zna podstawowe narzędzia diagnostyczne oraz metody oceny pacjenta dla potrzeb fizjoterapii zna podstawowe wskazania i przeciwwskazania do zabiegów fizjoterapeutycznych zna podstawowy zasób ćwiczeń i umie je dobrać w określone zestawy przydatne do realizacji różnych zadań leczniczych, korekcyjnych i profilaktycznych zabiegi z zakresu elementy terapii manualnej w zakresie W zakresie potrafi wykorzystać różne formy aktywności w nauczaniu ruchów oraz planowaniu i kontrolowaniu procesu opanowywania umiejętności potrafi wyjaśnić podstawowe zasady kształtowania się kontroli postawy ciała, wzorców i nawyków praktyczne podstawy terapii manualnej zna metody oceny stanu narządu ruchu człowieka dla wyjaśnienia zaburzeń ich struktury i funkcji metodyczne i praktyczne podstawy terapii manualnej zna szczegółowo metody oceny stanu narządu ruchu człowieka dla wyjaśnienia zaburzeń struktury i funkcji ich zna szczegółowo zna narzędzia narzędzia diagnostyczne oraz diagnostyczne oraz metody oceny metody oceny pacjenta dla potrzeb pacjenta dla potrzeb fizjoterapii fizjoterapii zna wskazania i przeciwwskazania do zabiegów fizjoterapeutycznych zna zasób ćwiczeń i umie je dobrać w określone zestawy przydatne do realizacji różnych zadań leczniczych, korekcyjnych i profilaktycznych zabiegi z zakresu elementy terapii manualnej potrafi wykorzystać różne formy aktywności w nauczaniu ruchów oraz planowaniu i kontrolowaniu procesu opanowywania umiejętności potrafi wyjaśnić kształtowanie się kontroli postawy ciała, wzorców i nawyków zna szczegółowo wskazania i przeciwwskazania do zabiegów fizjoterapeutycznych zna szczegółowo zasób ćwiczeń i umie je dobrać w określone zestawy przydatne do realizacji różnych zadań leczniczych, korekcyjnych i profilaktycznych zabiegi z zakresu elementy terapii manualnej trafnie je dobierając do jednostki chorobowej potrafi w sposób adekwatny do występujących jednostek chorobowych wykorzystać różne formy aktywności w nauczaniu ruchów oraz planowaniu i kontrolowaniu procesu opanowywania umiejętności potrafi szczegółowo wyjaśnić kształtowanie się kontroli postawy ciała, wzorców i nawyków 7

8 nie potrafi potrafi przeprowadzić i potrafi potrafi przeprowadzić i interpretować badań i testów funkcjonalnych dokonać podstawowej interpretacji badań i testów funkcjonalnych niezbędnych dla przeprowadzić i interpretować badania i testy funkcjonalne przeprowadzić i szczegółowo interpretować badania i testy P_U04 niezbędnych dla doboru środków fizjoterapii, wykonywania doboru środków fizjoterapii, wykonywania zabiegów i stosowania niezbędne dla doboru środków fizjoterapii, wykonywania funkcjonalne niezbędne dla doboru środków fizjoterapii, zabiegów i stosowania podstawowych metod terapeutycznych podstawowych metod terapeutycznych zabiegów i stosowania podstawowych metod terapeutycznych wykonywania zabiegów i stosowania podstawowych metod terapeutycznych nie potrafi konstruować i potrafi konstruować i potrafi konstruować i potrafi konstruować i P_U05 ćwiczeń oraz nie wykorzystuje fachowego nazewnictwa podstawowe ćwiczenia oraz wykorzystuje fachowe nazewnictwo tych ćwiczeń ćwiczenia oraz wykorzystuje fachowe nazewnictwo ćwiczeń ćwiczenia adekwatnie do występujących dysfunkcji oraz wykorzystuje ćwiczeń fachowe nazewnictwo tych ćwiczeń P_U06 nie potrafi dobrać poszczególnych ćwiczeń oraz metodycznie ich uczyć, stopniując natężenie wysiłku fizycznego dla osób z różnymi możliwościami potrafi dobrać ćwiczenia oraz metodycznie ich uczyć, stopniując natężenie wysiłku fizycznego dla osób z różnymi możliwościami funkcjonalnymi potrafi dobrać poszczególne ćwiczenia oraz metodycznie ich uczyć, stopniując natężenie wysiłku fizycznego dla osób z różnymi możliwościami adekwatnie potrafi dobrać poszczególne ćwiczenia oraz metodycznie ich uczyć, stopniując natężenie wysiłku fizycznego dla osób z różnymi funkcjonalnymi funkcjonalnymi możliwościami funkcjonalnymi P_K01 nie rozumie potrzeby uczenia się przez całe życie rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie w stopniu rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie Bardzo dobrze rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie nie uznaje konieczność uznaje konieczność ustawicznego uznaje konieczność ustawicznego uznaje konieczność ustawicznego P_K02 ustawicznego kształcenia się i rozwoju zawodowego kształcenia się i rozwoju zawodowego w stopniu kształcenia się i rozwoju zawodowego kształcenia się i rozwoju zawodowego na wysokim poziomie nie rozumie konieczności współpracy ze specjalistami o rozumie konieczność współpracy ze specjalistami o innych kompetencjach rozumie konieczność współpracy ze specjalistami o rozumie konieczność współpracy ze specjalistami o P_K03 innych kompetencjach zawodowych oraz z przedstawicielami zawodowych oraz z przedstawicielami innych zawodów w stopniu innych kompetencjach zawodowych oraz z przedstawicielami innych kompetencjach zawodowych oraz z przedstawicielami innych zawodów innych zawodów innych zawodów w stopniu wysokim P_K04 Nie potrafi samodzielnie powierzonych mu zadań i właściwie organizować pracy własnej powierzone mu zadania i właściwie organizować pracę własną na poziomie powierzone mu zadania i właściwie organizować pracę własną powierzone mu zadania i właściwie organizować pracę własną na wysokim poziomie 8

9 P_K05 nie potrafi pracować w zespole potrafi pracować w zespole w stopniu potrafi pracować w zespole potrafi aktywnie pracować w zespole 14. Prowadzący przedmiot Dr Marzena Wiernicka Dr Piotr Kocur tytuł/stopień naukowy, imię i nazwisko adres wiernicka@awf.poznan.pl p.kocur1@wp.pl 15. Inne uwagi, wyjaśnienia i uzasadnienia.. WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE WYPEŁNIANIA WZORU SYLABUSA 3. Wymagania wstępne W ramach wymagań wstępnych należy przestawić wymagania w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. 4. Efekty kształcenia Tabela odniesień przedmiotowych efektów kształcenia do efektów kierunkowych i obszarowych Zestaw efektów kształcenia dla przedmiotu powinien z reguły wahać się w granicach od 4 do Metody kształcenia Na przykład: wykład z elementami dyskusji, zadania, projekt, referat, esej, studium przypadku, prezentacja multimedialna itp. 7. Metody oceny Na przykład: ocena formująca przygotowanie uwag do projektów opracowanych przez innych studentów, przygotowanie recenzji referatów opracowanych przez innych studentów, zadania przedkolokwialne; ocena podsumowująca projekt, referat, kolokwium, test, egzamin. 8. Obciążenie pracą studenta 9

10 Praca indywidualna studenta na przykład: analiza treści wykładów, studia literaturowe, rozwiązanie zadań, wykonanie projektu, przygotowanie referatu, eseju, prezentacji, przygotowanie do kolokwiów i egzaminów itp. 9. Liczba punktów ECTS 1 pkt ECTS = godzin pracy studenta Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu dwie możliwości obliczenia: suma tj. liczba punktów za udział w zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli i studentów + liczba punktów za pracę indywidualną studenta iloraz tj. łączne obciążenie pracą studenta w godzinach / 25 lub 30 godzin 10