This copy is for personal use only - distribution prohibited.
|
|
- Janusz Kowalik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ZESZYTY NAUKOWE WSOWL - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Nr 4 (58) 00 ISSN Macej LISOWSKI NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA NAPEŁNIENIE CYLINDRÓW SILNIKA SPALINOWEGO W arykle przedsawoo meryczą meodę ocey wpływ oporów flra powerza a apełee cyldrów slka spalowego. Opsae zosały główe założea modelowe krók ops model. Przedsawoo podsawowe możlwośc opracowaego model. Wybrae flry powerza oceae były a podsawe warośc współczyków apełea slka przy zasosowa daego flra. Wyk symlacj przedsawoe zosały w forme charakerysyk masy powerza pozosającego w cyldrze po zamkęc zawor doloowego cśea w cyldrze. Przedsawoo róweż wyk badań hamowaych slka 359 z wybraym flram. Słowa klczowe: kład doloowy slka, flry powerza, model, masa powerza w cyldrze WSTĘP Do prawdłowej pracy slka spalowego ezbęde jes dosarczee do cyldrów odpowedej lośc powerza o odpowedej jakośc. Przez jakość powerza rozme sę w ym przypadk sopeń jego zaeczyszczea cząseczkam cał sałych ceczy. Powerze poberae jes przez kład doloowy slka z amosfery. Zawera oo główe zaeczyszczea merale w posac zaweszoych cząsek o średcach eprzekraczających 00 µm. Powodją oe esywe zżyce elemeów slka. Sąd przed dosarczeem do cyldrów slka z powerza ależy sąć wszelke zaeczyszczea powodjące powsawae ekorzysych skków eksploaacyjych akch, jak przyśpeszoe zżyce czy edrożość. Do swaa zaeczyszczeń z powerza sosowae są odpowede flry różące sę kosrkcją zasadą dzałaa. Najprosszym rodzajem flra jes flr przegrodowy, kórego zasadczym elemeem jes porowaa przegroda. Na ej zarzymją sę dr ż. Macej LISOWSKI Wydzał Traspor Wyższej Szkoły Techczo Ekoomczej w Szczece Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed.
2 NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - cząsk zaeczyszczeń o średcy wększej od średcy porów. Zaem wdać, że chcąc orzymać powerze o dżej czysośc, ależy zasosować przegrodę, w kórej średce porów będą jak ajmejsze. Take posępowae skkować będze zaczym zdławeem przepływ lb koeczoścą zasosowaa przegrody o bardzo dżej powerzch. Należy róweż brać pod wagę fak, że zakae zaeczyszczeam pory zmejszają czyą powerzchę przegrody. Sąd jej począkowa powerzcha ms być odpowedo dża. Z ych względów flry przegrodowe sosowae są w samochodach osobowych, w kórych zaporzebowae powerza jes soskowo ewelke. W samochodach cężarowych w pojazdach pracjących w warkach dżego zapylea [3] sosje sę flry welosopowe, w kórych flr przegrodowy jes jedym, zazwyczaj osam sopem flracj. Perwszym lb jedym z perwszych sop flracj jes moocyklom lb mlcyklo, w kórym oddzelae są cząsk pył o wększej mase (wykorzysaa jes ch dża bezwładość). Wsępe oczyszczoe powerze przechodz asępe przez przegrodę porowaą. Zasosowae wsępej flracj w moo lb mlcykloach wydłża czas żykowaa flra przegrodowego. Obok skeczośc flrowaa, bardzo pożądaą cechą flra powerza jes jak ajmejsze dławee przepływ powerza. Przy admerych oporach przepływ dławee rch powerza może spowodować zmejszee apełaa cyldrów śweżym ładkem, co pocąge za sobą spadek mocy, mome obroowego wzros zadymea spal. [,, 4]. Przyjmje sę, że spadek mocy spowodoway oporam przepływ e powe być wększy ż 3 %. Opory przepływ w zaczym sop zależoe są od rodzaj zasosowaego flra powerza, j. od jego kosrkcj, gabaryów czy rodzaj wkład flracyjego [5, 6]. Czas żykowaa flra określoy jes osągęcem dopszczalej warośc opor przepływ flra. Opór przepływ flra zazwyczaj podaway jes jako warość spadk cśea a flrze. Warość spadk cśea a flrze moża bardzo ławo zmerzyć za pomocą zwykłego maomer ceczowego. Odrębym zagadeem jes określee obżea sę paramerów pracy slka a skek zmejszea współczyka apełea spowodowaego zwększeem sę oporów przepływ. Ocea wpływ oporów przepływ flra powerza jes jż eco bardzej skomplkowaa wymaga przeprowadzea badań hamowaych. Zaem celowe wydaje sę zasosowae ej meody możlwającej oceę wpływ oporów przepływ flra powerza a współczyk apełea. W ejszym opracowa przedsawoo meodę meryczą pozwalającą badać wpływ paramerów kosrkcyjych eksploaacyjych kład doloowego slka a welkość masy powerza pozosałego w cyldrach po zamkęc zawor doloowego.. MODEL NUMERYCZNY UKŁADU DOLOTOWEGO SILNIKA Kompleksowy model slka spalowego wymaga względea: proces wymay ładk; proces sprężaa; proces worzea meszay palej spalaa; Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. 53
3 Macej LISOWSKI - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed proces rozprężaa. Należy zaem rówocześe rozwązać zagadea doyczące zjawsk falowych w kładach doloowym wyloowym oraz zwązae z worzeem spalaem meszay palej w cyldrze slka. Sprawa o, że model oblczeowy wymagałby, ze względ a sopeń skomplkowaa, zasosowaa arzędz oblczeowych o bardzo dżej wydajośc. Z ego powod modele oblczeowe proces wymay ładk opracowywae są z zasosowaem określoych założeń praszczających. Zasosowae proszczea w sposób soy wpływają a szybkość oblczeń werość odwzorowaa symlowaych procesów rzeczywsych. Doychczas opracowae modele zjawsk w kładach doloowych slków modele oblczeowe proces wymay ładk moża zakwalfkować do jedej z czerech grp różących sę zakresem przyjęych proszczeń [9, 0]: modele zerowymarowe; modele jedowymarowe, e względające zasady zachowaa eerg, opare a eor aksyczej; modele jedowymarowe względające zasadę zachowaa eerg; modele welowymarowe. Zerowymarowy model wykorzysyway jes do salea paramerów czyka w przesrze roboczej cyldra przy zdefowaych warkach przepływ przez zawory doloowy wyloowy [7, 8, 9, 0]. W jedowymarowych modelach oparych a eor aksyczej, zwaych aczej eorą małych ampld, zakłada sę, że zmay cśea w ośrodk gazowym rozchodzą sę w posac fal. Ze względ a o, że w kładach doloowych rakcyjych slków spalowych ładek lega slym plsacjom ma dżą prędkość przepływ, zblżoą do prędkośc dźwęk, założee sałej prędkośc prowadz do zaczych błędów. Z ego względ meoda a przesała być obece sosowaa, mmo że kedyś była dość powszecha [0]. Meoda jedowymarowa względająca zasadę zachowaa eerg zosała opracowaa przez Sefera [0]. Meoda a jes bardzej zaa pod azwą PROMO. Do oblczeń dyamczych procesów w kładze wymay meoda PROMO wykorzysje podsawowe zasady mechak. Pozwalają oe opsać ogóly przypadek przepływ esacjoarego gaz przez kład wymay ładk. Na ch podsawe moża wyprowadzć kład ejedorodych qas lowych rówań różczkowych możlwających aalzę przebeg zjawsk falowych w kładze doloowym lb wyloowym. Meoda względa arce ładk o ścak przewod, wymaę cepła z ooczeem zmaę pola powerzch przekroj przewod doloowego. Rówaa w meodze PROMO rozwązje sę z wykorzysaem meody różc skończoych. Wyk badań symlacyjych zyskaych dzęk zasosowa meody PROMO są zbeże z wykam badań hamowaych. Jej zasosowae pozwala dobrać paramery geomerycze kład doloowego z dosaecze dżą dokładoścą, szczególe w przypadk kładów z dywdalym przewodam doloowym. Meodą ajdokładej odwzorowjącą zjawska w kładze doloowym slka jes meoda welowymarowa. Do grpy meod welowymarowych zalcza sę pake programów AVL BOOST frmy AVL Ls GmbH. Pake możlwa oblczea rój- Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed.
4 NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - wymarowe wraz z wzalzacją zjawsk przepływowych w kładze doloowym, cyldrze slka kładze wyloowym. W przeprowadzoych symlacjach moża względć see w kładze wszyskch elemeów kład doloowego wyloowego, o jes flra powerza, sprężark mechaczej lb rbosprężark, chłodcy powerza doładowjącego, przewod wyloowego, łmka kaalzaora. Rówaa względają wymaę cepła z ooczeem, arce ładk o ścak przewod przesrzee wymary kładów. Wadą pake AVL BOOST jes jego wysoka cea wysoke wymagaa odośe szybkośc pojemośc pamęc kompera [0]. W przedsawoych symlacjach do ops zjawsk w przewodze doloowym wykorzysao model jedowymarowy względający zasadę zachowaa eerg, aomas do ops zjawsk w cyldrze wykorzysao model zerowymarowy. Przepływ powerza w kładze doloowym opsje sę podsawowym rówaam, kóre zosały sformłowae dla ogólego model pły wykającym z rzech podsawowych zasad mechak, o jes [7, 8, 9, 0]: gdze: zasady zachowaa masy, dv 0 zasady zachowaa pęd mome pęd, zasady zachowaa eerg d T C d v () d F dvs () d F q dv grad T dvs czas, ρ gęsość, S esor aprężeń, T emperara, Γ przewodość cepla, prędkość, F sła masowa, C v cepło właścwe przy sałej objęośc, q wydajość jedoskowa wewęrzego źródła cepła. W procese apełaa zjawska fzycze dzel sę zazwyczaj a dwe grpy. Perwsza rozparje sprężysy przepływ przez przewód doloowy opsay rówaam (), (), (3). Drga opsje zjawska ceple w cyldrze. Przy opse przepływ powerza przez kład doloowy zjawska w cyldrze opsje sę modelam zerowymarowym pomjającym przemeszczae sę ładk w przesrze cyldra. Ne względa sę węc zasady zachowaa pęd mome pęd, a rówae zachowaa masy zachowaa eerg przedsawa sę w posac proszczoej: (3) d d m m d m w (4) d d E U (5) d E w Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. 55
5 Macej LISOWSKI - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - gdze: 56 m masa ładk w cyldrze, m d masa doprowadzoa do cyldra, m w masa odprowadzoa z cyldra, E d eerga doprowadzoa do ładk w cyldrze, E w eerga wyprowadzoa z kład, ΔU zmaa eerg wewęrzej kład. Dokojąc szereg ezbędych założeń praszczających rówaa zachowaa masy, pęd mome pęd oraz eerg dla przepływ w przewodze doloowym, przyjmą posać: x x k x x p k p p x x Modeljąc zjawska zachodzące w cyldrze slka podczas proces apełea, zazwyczaj pomja sę przemeszczae, w czase przesrze, cząsek powerza wewąrz cyldra, życe model zerowymarowego do ops zjawsk w cyldrze. Poado zakłada sę, że cśee w cyldrze jes w każdym pkce przesrze jedakowe jes welkoścą skalarą. Z ego założea założea, że powerze jes gazem półdoskoałym, wyka, że moża pomąć rówae zachowaa pęd mome pęd całość zjawsk w cyldrze moża opsać rówaam zachowaa masy, eerg rówaem sa gaz półdoskoałego Clapeyroa: gdze: dq sp (6) dm dm dm dm d w p (7) d d d d dq di di di du pdv (8) ws d w p pv m RT (9) m masa ładk w cyldrze, m d masa ładk przepływającego przez zawór doloowy, m w masa ładk przepływającego przez zawór wyloowy, m p masa ładk przepływającego przez eszczelośc cyldra, Q sp cepło wydzeloe w procese spalaa, Q ws cepło wymeoe ze ścakam cyldra, I d ealpa ładk przepływającego przez zawór ssący, I p ealpa ładk przedmchwaego przez eszczelośc cyldra, U eerga wewęrza ładk w cyldrze, V objęość cyldra, p średe chwlowe cśee w cyldrze, μ współczyk przepływ, A chwlowa powerzcha przepływowa zawor, p cśee za powerzchą przepływ, p 0 cśee przed powerzchą przepływ, T 0 emperara przed powerzchą przepływ, h s współczyk wymay cepła, A s powerzcha wymay cepła, T s średa emperara ścaek cyldra, T chwlowa emperara ładk w cyldrze, Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed.
6 NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA p p p p RT A p d dm, v p c c, T T A h d dq s s s ws, Do rozwązaa kład rówań (6) wykorzysao jawą meodę MacCormacka [7, 8]. Meoda MacCormacka jes szczególe przydaa do rozwązywaa elepkch przepływów gaz. Wcześejsza próba rozwązaa meryczego zagadea za pomocą meody prosych e dała pożądaych rezlaów ze względ a wysoką esablość. Rozwązae rówań różczkowych cząskowych w ej meodze odbywa sę w dwóch krokach. Podczas perwszego krok oblcza sę warość esymowaą (predykor) fkcj w asępej chwl czasowej f, zasępjąc przy ym różczkę cząskową w dzedze x lorazem różcowym w przód. W drgm krok korekor oblcza warość fkcj f(+), wykorzysjąc wyk z predykora zasępjąc różczkę w dzedze x lorazem różcowym w ył. Dzałae meody przedsawają poższe rówaa: x x (0) x x () () D D (3) (4) Powyższe rówaa moża przedsawć w posac wekorowej D D (5) D- macerz różcjąca, kóra po przemoże lewosroe przez wekor ρ da wekor różc cząskowych, przy czym srzałka w prawo ozacza różcowae w przód, a w lewo różcowae w ył. Do wykoaa oblczeń symlacyjych wykorzysao program oblczeowy Malab w wersj R009a. Na rysk przedsawoo schema blokowy symlacj. Opracoway program możlwał wyzaczee: m c - masy powerza pozosającego w cyldrze slka po zakończe proces apełea; p d v d cśea prędkośc powerza w dowolym pkce przewod doloowego; p c T c cśea emperary w cyldrze w cyldrze. Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. -
7 Macej LISOWSKI - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Paramery m c, p c T c przedsawae są w posac wykresów zmeośc daego paramer w fkcj kąa obro wał korbowego. Dodakowo możlwa jes wzalzacja przebeg zma cśea p d w przewodze doloowym wzdłż jego dłgośc z aesoym fazam owarca zamkęca zawor doloowego. Wysępowae w kładze doloowym elemeów akch, jak flr czy kaalzaor może być względoe w posac spadk cśea a ym elemece.. WYNIKI BADAŃ 58 Rys.. Schema blokowy symlacj Źródło: Opracowae włase Symlacje przeprowadzoo dla kład doloowego bez flra powerza (flr ), z flrem G-57 (flr ), flrem GF (flr 3) oraz flrem GF z dodaym wsępym bezwładoścowym sopem flracj (flr 4). Dla określea wpływ flra powerza a apełee wykoao pomary spadk cśea a rozparywaych flrach przy przepływe odpowadającym przepływow przy określoej prędkośc obroowej wał korbowego slka [5, 6]. Wyk pomarów przedsawoo w posac charakerysyk a rysk. W wyk przeprowadzoych symlacj orzymao szereg charakerysyk przedsawających zmeość masy powerza w cyldrze slka przebeg zma cśea w cyldrze w fkcj kąa obro wał korbowego. Pomary dokoywao dla prędkośc obroowych od 000 do 00 /m co 00 /m. Przykładowe charakerysyk masy cśea przedsawoo a rysk 3 rysk 4. Na rysk 3 wdać, że przy prędkośc 00 /m ajwększa masa (,73 g) pozosała w cyldrze dla kład doloowego bez flra powerza. Dla kładów doloowych z flram, 3 4 masy były wyraźe mejsze z ym, że różce mędzy m e były jż ak wyraźe. Podobe charakerysyk orzymao dla pozosałych prędkośc. Najmejsze różce wysępowały dla prędkośc blskch 000 /m. Wraz ze wzrosem prędkośc różce zwększały sę. Na rysk 4 5 przedsawoo przebeg zma cśea w cyldrze dla prędkośc obroowej 000 /m (rys. 4) 00 /m (rys. 5). Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed.
8 NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Najsoejszy, z pk wdzea współczyka apełea, jes mome zamkęca zawor doloowego. W ym pkce cśee w cyldrze powo meć jak ajwększą warość. Dla rozparywaego slka zamkęce zawor doloowego asępje przy eco poad 00 owk. Wdać, że dla 000 /m różce cśeń były prawe jedakowe. Spowodowae jes o soskowo ewelkm aężeem przepływ powerza przy małej prędkośc obroowej flr flr 3 flr Rys.. Spadek cśea a flrze powerza w fkcj prędkośc obroowej Źródło: Opracowae włase Rys. 3. Masa w cyldrze przy prędkośc 00 /m Źródło: Opracowae włase Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. 59
9 Macej LISOWSKI - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Zacze bardzej zróżcowae są cśea powerza w cyldrze przy prędkośc obroowej 00 /m (rys. 5). Wdać, że w przypadkach zasosowaa flra, cśea są do sebe bardzo zblżoe, aomas w przypadk brak flra, cśee jes zacze wyższe. 60 Rys. 4. Cśee w cyldrze przy prędkośc 000 /m Źródło: Opracowae włase Z zasosowaych flrów ajlepszy, z pk wdzea współczyka apełea, okazał sę flr G-57 (flr ). Neco gorszy flr GF (flr 3). Flr GF (flr 4) powodował, że cśee w cyldrze było ajższe, chocaż bardzo zblżoe do flra GF Rys. 5. Cśee w cyldrze przy prędkośc 00 /m Źródło: Opracowae włase Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed.
10 NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Zając warość masy powerza w cyldrze pozosającą w cyldrze po zamkęc zawor doloowego, objęość skokową cyldra oraz gęsość powerza, moża ławo oblczyć współczyk apełea. Rysek 6 przedsawa warośc współczyka apełea dla wszyskch flrów przy wszyskch prędkoścach obroowych. h v,3,5,,5,,05 0,95 0, [/m] Rys. 6. Warośc współczyka apełea dla wszyskch flrów przy wszyskch prędkoścach obroowych Źródło: Opracowae włase Wdać, że prakycze w całym zakrese prędkośc obroowych przy kładze doloowym bez flra powerza współczyk apełea osąga ajwększą warość. Jedye przy prędkośc obroowej 800 /m poprawa sę apełee w przypadk zasosowaa flra, przewyższając jego warość dla kład pozbawoego flra. WNIOSKI Aalzjąc wyk przeprowadzoych badań, moża sformłować asępjące wosk: wysępją dość zacze różce współczyka apełea (ok. 6 % przy prędkośc 600 /m) pomędzy kładem bez flra z flrem 4; wpływ flra powerza a współczyk apełea jes soejszy przy dżych prędkoścach obroowych wał korbowego slka; slk z flrem 4 zyskwał zdecydowae ajgorsze warośc współczyka apełea; rezlay zyskae w wyk symlacj moża skorelować z wykam badań saowskowych [5, 6]. Z przeprowadzoych badań może wykać, że oddzaływae flra a współczyk apełea, a przez o a paramery pracy slka, jes ajbardzej soe dla dżych prędkośc obroowych. Dla dżych prędkośc obroowych dża jes eerga keycza przepływającego czyka oraz zaczący może być wpływ zjawsk falowych Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. flr flr flr 3 flr 4 6
11 Macej LISOWSKI - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - w kładze doloowym. Obserwacja rch słpa wody w U-rrce pozwolła przypszczać, że opory przepływ a flrze powerza e są ak soe w warkach dyamczych jak w warkach saloych. Aby o przypszczee powerdzć, ależy przeprowadzć dokłade badaa przepływowe całego kład doloowego, łącze z pomarem prędkośc cśea czyka w kładze doloowym. Oceając badae flry, ależy wząć pod wagę róweż aspek eksploaacyjy. Może sę okazać, że flr specjaly ma soe zaley w przypadk gdy żykowkow pojazd będze zależeć a dłgch okresach mędzyobsłgowych. Wyposażee flra specjalego w dodakowy sopeń flracj z kórego zaeczyszczea są ejekcyje odsysae sprawa, że do samego flra przedosaje sę jż mej zaeczyszczeń, co skkje jego dłższym okresem eksploaacj. Aor propoje zwększyć głębokość przesrze, z kórej asępje odsysae zaeczyszczeń zwększyć średcę przewod odsysającego, przez co skeczość odsysaa powa sę zwększyć. LITERATURA [] Dzbak T., Wpływ sa echczego flra powerza slka samochod cężarowego a jego opór przepływ, [w:] KONSSPAL 00, Wrocław 00. [] Dzbak T., Trawńsk G., Badaa eksperymeale wpływ opor przepływ flra powerza a paramery pracy slka T359E, [w:] Bley WAT, vol. L, 4 (584), Warszawa 00. [3] Groowcz J., Eksploaacja echcza rzymae samochodów, Wydawcwo Uczelae Polechk Szczecńskej, Szczec 997. [4] Jeżewsk W., ABC samochodowego slka czeroswowego, WKŁ, Warszawa 986. [5] Lsowsk M., Wpływ oporów przepływ flra powerza a zadymee spal slka 359, [w:] Povyšee éffekvos raboy éergečeskch saovok. Meždarodyj sbork ačych rdov Kalgrad, Kalgradskj Gosdarsveyj Techčeskj Uverse 00. [6] Lsowsk M., Daleck K., Problemy eksploaacj flrów powerza w pojazdach wojskowych, [w:] Sympozjm Problemy eksploaacj zbrojea sprzę wojskowego, Wyższa Szkoła Ofcerska Wojsk Lądowych, Wrocław 004. [7] Lsowsk M., Smlao aalyss of he effec o le ppe dameer o he cylder fllg of compresso-go eges, [w:] Joral of KONES, Vol.7 No.4, Eropea Scece Socey of Powerra ad Traspor Pblcao, Ise of Avao, Warszawa 00. [8] Lsowsk M., Nmercal smlao of he effec of ake ppe legh o he ar mass remag compresso-go ege cylder afer le valve closre, Teka Komsj Mooryzacj Eergeyk Rolcwa/PAN Oddzał w Lble Vol. 0, Lbl 00. [9] Sefer H., Eflbverzweger Sagrohrsyseme af de Ladgswecksel vo Verbregsmoore, [w:] Ref. Afladeechsche Koferez, Flesbrg, -3 Ma 98. [0] Sobeszczańsk M., Modelowae procesów zaslaa w slkach spalowych, WKŁ, Warszawa Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed.
12 NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. - NUMERICAL METHOD FOR EVALUATING IMPACT OF AIR FILTER RESISTANCE ON INTERNAL COMBUSTION ENGINE FILLING PROCESS Smmary The paper preses a mercal mehod for evalag he mpac of ar fler ressace o he fld mass aspraed drg he sco sroke of he eral combso ege. Ma model assmpos, s descrpo ad capables were specfed. Flers were raed based o he cylder volmerc effcecy. Smlao resls were preseed as characerscs of cylder mass afer he ake valve closre ad charge pressre progress. Key words: ege le sysem, ar flers, model, -cylder ar mass Arykł recezował: prof. dr hab. ż. Adrzej NIEWCZAS Ths copy s for persoal se oly - dsrbo prohbed. 63
NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA NAPEŁNIENIE CYLINDRÓW SILNIKA SPALINOWEGO
ZESZYTY NAUKOWE WSOWL Nr 4 (58) 00 ISSN 73-857 Macej LISOWSKI NUMERYCZNA METODA OCENY WPŁYWU OPORÓW FILTRA POWIETRZA NA NAPEŁNIENIE CYLINDRÓW SILNIKA SPALINOWEGO W arykle przedsawoo meryczą meodę ocey
Bardziej szczegółowoPODSTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH
PODTAWY OPRACOWANIA WYNIKÓW POMIARÓW Z ELEMENTAMI ANALIZY NIEPEWNOŚCI POMIAROWYCH I Pracowa IF UJ Luy 03 PODRĘCZNIKI Wsęp do aalzy błędu pomarowego Joh R. Taylor Wydawcwo Naukowe PWN Warszawa 999 I Pracowa
Bardziej szczegółowoTARCIE CIĘGIEN O POWIERZCHNIĘ WALCOWĄ WZÓR EULERA
Ćwczee 8 TARCIE CIĘGIEN O POWIERZCHNIĘ WALCOWĄ WZÓR EULERA 8.. Cel ćwczea Celem ćwczea jest wyzaczee statyczego współczyka tarca pomędzy walcową powerzchą cała a opasującą je lą. Poadto a drodze eksperymetalej
Bardziej szczegółowoReprezentacja krzywych...
Reprezeacja rzywych... Reprezeacja przy pomocy fcj dwóch zmeych rzywe płase płase - jedej: albo z z f x y x [ x x2] y [ y y2] f x y g x x [ x x2] Wady: rzywe óre dla pewych x y mogą przyjmować wele warośc
Bardziej szczegółowoPlanowanie eksperymentu pomiarowego I
POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH Plaowae eksperymetu pomarowego I Laboratorum merctwa (M 0) Opracował: dr ż. Grzegorz Wcak
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE WARTOŚCI ENERGII ROZPRASZANEJ PODCZAS ZDERZENIA CIAŁ
9 Cel ćwczea Ćwczee 9 WYZNACZANIE WARTOŚCI ENERGII ROZPRASZANE PODCZAS ZDERZENIA CIAŁ Celem ćwczea jest wyzaczee wartośc eerg rozpraszaej podczas zderzea cał oraz współczyka restytucj charakteryzującego
Bardziej szczegółowoMechanika Bryły y Sztywnej - Ruch Obrotowy. Bryła a Sztywna. Model górnej kończyny Model kręgosłupa
WYKŁAD # Mechaka Bryły y Szywej - Ruch Obroowy Bryła a Szywa Model cała rzeczywsego, dla k puky (ależą podczas ruchu. a rzeczywsego, dla kórego dwa dowole wybrae żące do bryły) y) e zeają swojej odległośc
Bardziej szczegółowoJego zależy od wysokości i częstotliwości wypłat kuponów odsetkowych, ceny wykupu, oczekiwanej stopy zwrotu oraz zapłaconej ceny za obligację.
Wrażlwość oblgacj Jedym z czyków ryzyka westowaa w oblgacje jest zmeość rykowych stóp procetowych. Iżyera fasowa dyspouje metodam pozwalającym zabezpeczyć portfel przed egatywym skutkam zma stóp procetowych.
Bardziej szczegółowoSystem finansowy gospodarki
System fasowy gospodark Zajęca r 7 Krzywa retowośc, zadaa (mat. f.), marża w hadlu, NPV IRR, Ustawa o kredyce kosumeckm, fukcje fasowe Excela Krzywa retowośc (dochodowośc) Yeld Curve Krzywa ta jest grafczym
Bardziej szczegółowoBadania Maszyn CNC. Nr 2
Poltechka Pozańska Istytut Techolog Mechaczej Laboratorum Badaa Maszy CNC Nr 2 Badae dokładośc pozycjoowaa os obrotowych sterowaych umerycze Opracował: Dr. Wojcech Ptaszy sk Mgr. Krzysztof Netter Pozań,
Bardziej szczegółowoRachunek prawdopodobieństwa i statystyka matematyczna. Estymacja przedziałowa parametrów strukturalnych zbiorowości generalnej
Rachek prawdopodobeńswa saysyka maemaycza Esymacja przedzałowa paramerów srkralych zborowośc geeralej Częso zachodz syacja, że koecze jes zbadae ogół poplacj pod pewym kąem p. średa oce z pewego przedmo.
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA I. 6. Zasada zachowania pędu. http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.html. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Dr hab. ż. Władysław Artr Woźak Wykład FIZYKA I 6. Zasada zachowaa pęd Dr hab. ż. Władysław Artr Woźak Istytt Fzyk Poltechk Wrocławskej http://www.f.pwr.wroc.pl/~wozak/fzyka.htl Dr hab. ż. Władysław Artr
Bardziej szczegółowoN ( µ, σ ). Wyznacz estymatory parametrów µ i. Y które są niezależnymi zmiennymi losowymi.
3 Metody estymacj N ( µ, σ ) Wyzacz estymatory parametrów µ 3 Populacja geerala ma rozład ormaly mometów wyorzystując perwszy momet zwyły drug momet cetraly z prób σ metodą 3 Zmea losowa ma rozład geometryczy
Bardziej szczegółowoCentralna Izba Pomiarów Telekomunikacyjnych (P-12) Komputerowe stanowisko do wzorcowania generatorów podstawy czasu w częstościomierzach cyfrowych
Cetrala Izba Pomarów Telekomukacyjych (P-1) Komputerowe staowsko do wzorcowaa geeratorów podstawy czasu w częstoścomerzach cyrowych Praca r 1300045 Warszawa, grudzeń 005 Komputerowe staowsko do wzorcowaa
Bardziej szczegółowoTRANZYSTORY POLOWE JFET I MOSFET
POLTECHNKA RZEZOWKA Kaedra Podsaw Elekroiki srukcja Nr5 F 00/003 sem. lei TRANZYTORY POLOWE JFET MOFET Cel ćwiczeia: Pomiar podsawowych charakerysyk i wyzaczeie paramerów określających właściwości razysora
Bardziej szczegółowoSzeregi czasowe, modele DL i ADL, przyczynowość, integracja
Szereg czasowe, modele DL ADL, rzyczyowość, egracja Szereg czasowy, o cąg realzacj zmeej losowej, owedzmy y, w kolejych okresach czasu: { y } T, co rówoważe możemy zasać: = 1 y = { y1, y,..., y T }. Najogólej
Bardziej szczegółowoWyrażanie niepewności pomiaru
Wyrażae epewośc pomaru Adrzej Kubaczyk Wydzał Fzyk, Poltechka Warszawska Warszawa, 05 Iformacje wstępe Każdy pomar welkośc fzyczej dokoyway jest ze skończoą dokładoścą, co ozacza, że wyk tego pomaru dokoyway
Bardziej szczegółowoMiary statystyczne. Katowice 2014
Mary statystycze Katowce 04 Podstawowe pojęca Statystyka Populacja próba Cechy zmee Szereg statystycze Wykresy Statystyka Statystyka to auka zajmująca sę loścowym metodam aalzy zjawsk masowych (występujących
Bardziej szczegółowoMETODY KOMPUTEROWE 1
MTODY KOMPUTROW WIADOMOŚCI WSTĘPN MTODA ULRA Mcał PŁOTKOWIAK Adam ŁODYGOWSKI Kosultacje aukowe dr z. Wtold Kąkol Pozań 00/00 MTODY KOMPUTROW WIADOMOŚCI WSTĘPN Metod umercze MN pozwalają a ormułowae matematczc
Bardziej szczegółowoPomiary parametrów napięć i prądów przemiennych
Ćwczee r 3 Pomary parametrów apęć prądów przemeych Cel ćwczea: zapozae z pomaram wartośc uteczej, średej, współczyków kształtu, szczytu, zekształceń oraz mocy czyej, berej, pozorej współczyka cosϕ w obwodach
Bardziej szczegółowoAnaliza wyniku finansowego - analiza wstępna
Aalza wyku fasowego - aalza wstępa dr Potr Ls Welkość wyku fasowego determuje: etowość przedsęborstwa Welkość podatku dochodowego Welkość kaptałów własych Welkość dywded 1 Aalza wyku fasowego ma szczególe
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA WIELOKRYTERIALNEGO WSPOMAGANIA DOBORU WARTOŚCI PROGOWEJ W BIOMETRYCZNYM SYSTEMIE UWIERZYTELNIANIA. Adrian Kapczyński Maciej Wolny
KONCEPCJA WIELOKRYTERIALNEGO WSPOMAGANIA DOBORU WARTOŚCI PROGOWEJ W BIOMETRYCZNYM SYSTEMIE UWIERZYTELNIANIA Adra Kapczyńsk Macej Woly Wprowadzee Rozwój całego spektrum coraz doskoalszych środków formatyczych
Bardziej szczegółowoPrzestrzenno-czasowe zróżnicowanie stopnia wykorzystania technologii informacyjno- -telekomunikacyjnych w przedsiębiorstwach
dr ż. Jolata Wojar Zakład Metod Iloścowych, Wydzał Ekoom Uwersytet Rzeszowsk Przestrzeo-czasowe zróżcowae stopa wykorzystaa techolog formacyjo- -telekomukacyjych w przedsęborstwach WPROWADZENIE W czasach,
Bardziej szczegółowoMETODY KOMPUTEROWE 10
MEODY KOMPUEROWE RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE CZĄSKOWE Poechnka Poznańska Mchał Płokowak Adam Łodgowsk Mchał PŁOKOWIAK Adam ŁODYGOWSKI Konsace nakowe dr nż. Wod Kąko Poznań 00/00 MEODY KOMPUEROWE 0 RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE
Bardziej szczegółowoSZEREGI CZASOWE W PLANOWANIU PRODUKCJI W PRZETWÓRSTWIE SPOŻYWCZYM
SZEREGI CZASOWE W PLANOWANIU PRODUKCJI W PRZETWÓRSTWIE SPOŻYWCZYM Arur MACIĄG Sreszczee: W pracy przedsawoo echk aalzy szeregów czasowych w zasosowau do plaowaa progozowaa produkcj w przewórswe spożywczym.
Bardziej szczegółowoPrąd sinusoidalny. najogólniejszy prąd sinusoidalny ma postać. gdzie: wartości i(t) zmieniają się w czasie sinusoidalnie
Opracował: mgr nż. Marcn Weczorek www.marwe.ne.pl Prąd snsodalny najogólnejszy prąd snsodalny ma posać ( ) m sn(2π α) gdze: warość chwlowa, m warość maksymalna (amplda), T okres, α ką fazowy. T m α m T
Bardziej szczegółowoStatystyczna analiza miesięcznych zmian współczynnika szkodowości kredytów hipotecznych
dr Ewa Wycka Wyższa Szkoła Bakowa w Gdańsku Wtold Komorowsk, Rafał Gatowsk TZ SKOK S.A. Statystycza aalza mesęczych zma współczyka szkodowośc kredytów hpoteczych Wskaźk szkodowośc jest marą obcążea kwoty/lczby
Bardziej szczegółowoAnaliza Matematyczna Ćwiczenia. J. de Lucas
Aalza Matematycza Ćwczea J. de Lucas Zadae. Oblczyć grace astępujących fucj a lm y 3,y 0,0 b lm y 3 y ++y,y 0,0 +y c lm,y 0,0 + 4 y 4 y d lm y,y 0,0 3 y 3 e lm,y 0,0 +y 4 +y 4 f lm,y 0,0 4 y 6 +y 3 g lm,y
Bardziej szczegółowoSprzedaż finalna - sprzedaż dóbr i usług konsumentowi lub firmie, którzy ostatecznie je zużytkują, nie poddając dalszemu przetworzeniu.
W 1 Rachu maroeoomcze 1. Produ rajowy bruo Sprzedaż fala - sprzedaż dóbr usług osumeow lub frme, órzy osaecze je zużyują, e poddając dalszemu przeworzeu. Sprzedaż pośreda - sprzedaż dóbr usług zaupoych
Bardziej szczegółowoZmiana bazy i macierz przejścia
Auomaya Roboya Algebra -Wyład - dr Adam Ćmel cmel@agh.edu.pl Zmaa bazy macerz prześca Nech V będze wymarową przesrzeą lową ad całem K. Nech Be e będze bazą przesrze V. Rozważmy ową bazę B e... e. Oczywśce
Bardziej szczegółowoOBLICZANIE NIEPEWNOŚCI METODĄ TYPU B
OBLICZANIE NIEPEWNOŚCI METODĄ TYPU B W przypadku gdy e występuje statystyczy rozrzut wyków (wszystke pomary dają te sam wyk epewość pomaru wyzaczamy w y sposób. Główą przyczyą epewośc pomaru jest epewość
Bardziej szczegółowoKier. MTR Programowanie w MATLABie Laboratorium
Ker. MTR Programowane w MATLABe Laboraorum Ćw. Zasosowane bbloecznych funkcj MATLABa do numerycznego rozwązywana równań różnczkowych. Wprowadzene Układy równań różnczkowych zwyczajnych perwszego rzędu
Bardziej szczegółowoWyznaczanie oporu naczyniowego kapilary w przepływie laminarnym.
Wyzaczae oporu aczyowego kaplary w przepływe lamarym. I. Przebeg ćwczea. 1. Zamkąć zawór odcający przewody elastycze a astępe otworzyć zawór otwerający dopływ wody do przewodu kaplarego. 2. Ustawć zawór
Bardziej szczegółowoWPŁYW SPÓŁEK AKCYJNYCH NA LOKALNY RYNEK PRACY
ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH Mara KLONOWSKA-MATYNIA Natala CENDROWSKA WPŁYW SPÓŁEK AKCYJNYCH NA LOKALNY RYNEK PRACY Zarys treśc: Nejsze opracowae pośwęcoe zostało spółkom akcyjym, które
Bardziej szczegółowoProjekt 3 Analiza masowa
Wydzał Mechaczy Eergetyk Lotctwa Poltechk Warszawskej - Zakład Saolotów Śgłowców Projekt 3 Aalza asowa Nejszy projekt składa sę z dwóch częśc. Perwsza polega projekce wstępy wętrza kaby (kadłuba). Druga
Bardziej szczegółowoWybór najlepszych prognostycznych modeli zmienności finansowych szeregów czasowych za pomocą testów statystycznych
UNIWERSYTET EKONOMICZNY W POZNANIU WYDZIAŁ INFORMATYKI I GOSPODARKI ELEKTRONICZNEJ Wybór ajlepszych progosyczych model zmeośc fasowych szeregów czasowych za pomocą esów saysyczych Elza Buszkowska Promoor:
Bardziej szczegółowoObliczanie średniej, odchylenia standardowego i mediany oraz kwartyli w szeregu szczegółowym i rozdzielczym?
Oblczae średej, odchylea tadardowego meday oraz kwartyl w zeregu zczegółowym rozdzelczym? Średa medaa ależą do etymatorów tzw. tedecj cetralej, atomat odchylee tadardowe to etymatorów rozprozea (dyperj)
Bardziej szczegółowoObwody elektryczne. Stan ustalony i stan przejściowy. Metody analizy obwodów w stanie przejściowym. przejściowym. Stan ustalony i stan przejściowy
Obody elerycze Meody aalzy obodó sae rzejścoym Wyład W obodze rąd sałego Warośc rądó aęć e legają zmae W obodze rąd zmeego Warośc średe secze rądó aęć e legają zmae Prądy aęca są fcjam oresoym o aej samej
Bardziej szczegółowoTESTY NORMALNOŚCI. ( Cecha X populacji ma rozkład normalny). Hipoteza alternatywna H1( Cecha X populacji nie ma rozkładu normalnego).
TESTY NORMALNOŚCI Test zgodośc Hpoteza zerowa H 0 ( Cecha X populacj ma rozkład ormaly). Hpoteza alteratywa H1( Cecha X populacj e ma rozkładu ormalego). Weryfkacja powyższych hpotez za pomocą tzw. testu
Bardziej szczegółowoGEODEZJA INŻYNIERYJNA SEMESTR 6 STUDIA NIESTACJONARNE
GEODEZJ INŻNIERJN SEMESTR 6 STUDI NIESTCJONRNE CZNNIKI WPŁWJĄCE N GEOMETRIĘ UDNKU/OIEKTU Zmaę geometr budyku mogą powodować m.: czyk atmosferycze, erówomere osadae płyty fudametowej mogące skutkować wychyleem
Bardziej szczegółowoSchrödingera. Dr inż. Zbigniew Szklarski. Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok
Wykła 0: Rówae Schrögera Dr ż. Zbgew Szklarsk Kaera lekrok paw. C- pok.3 szkla@agh.eu.pl hp://layer.uc.agh.eu.pl/z.szklarsk/ 0.06.07 Wyzał Iforayk lekrok Telekoukacj - Teleforayka Rówae Schrögera jeo z
Bardziej szczegółowo1. Relacja preferencji
dr Mchał Koopczyńsk EKONOMIA MATEMATYCZNA Wykłady, 2, 3 (a podstawe skryptu r 65) Relaca preferec koszyk towarów: przestrzeń towarów: R + = { x R x 0} x = ( x,, x ) X X R+ x 0 x 0 =, 2,, x~y xf y x y x
Bardziej szczegółowoPodstawy analizy niepewności pomiarowych (I Pracownia Fizyki)
Podstawy aalzy epewośc pomarowych (I Pracowa Fzyk) Potr Cygak Zakład Fzyk Naostruktur Naotecholog Istytut Fzyk UJ Pok. 47 Tel. 0-663-5838 e-mal: potr.cygak@uj.edu.pl Potr Cygak 008 Co to jest błąd pomarowy?
Bardziej szczegółowoMonika Jeziorska - Pąpka Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
DYNAMICZNE MODELE EKONOMERYCZNE X Ogólopolske Semarum Naukowe, 4 6 wrześa 2007 w oruu Katedra Ekoometr Statystyk, Uwersytet Mkołaja Koperka w oruu Moka Jezorska - Pąpka Uwersytet Mkołaja Koperka w oruu
Bardziej szczegółowoNiezawodność. systemów nienaprawialnych. 1. Analiza systemów w nienaprawialnych. 2. System nienaprawialny przykładowe
Nezawoość sysemów eaprawalych. Aalza sysemów w eaprawalych. Sysemy eaprawale - przykłaowe srukury ezawooścowe 3. Sysemy eaprawale - przykłay aalzy. Aalza sysemów w eaprawalych Sysem eaprawaly jes o sysem
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowo( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =
ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:
Bardziej szczegółowoŚrednia arytmetyczna Klasyczne Średnia harmoniczna Średnia geometryczna Miary położenia inne
Mary położea Średa arytmetycza Klasycze Średa harmocza Średa geometrycza Mary położea e Modala Kwartyl perwszy Pozycyje Medaa (kwartyl drug) Kwatyle Kwartyl trzec Decyle Średa arytmetycza = + +... + 2
Bardziej szczegółowoPOLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY NR 4 KSWS 4
POZECHNE KRAJOE ZAADY YCENY (PKZ) KRAJOY TANDARD YCENY PECJALITYCZNY NR 4 K 4 INETYCJE LINIOE - ŁUŻEBNOŚĆ PRZEYŁU I BEZUMONE KORZYTANIE Z NIERUCHOMOŚCI 1. PROADZENIE 1.1. Nejszy stadard przedstawa reguły
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE TRANSPORTOWE
ZAGADNIENIE TRANSPORTOWE ZT.. Zagadee trasportowe w postac tablcy Z m puktów (odpowedo A,...,A m ) wysyłamy edorody produkt w loścach a,...,a m do puktów odboru (odpowedo B,...,B ), gdze est odberay w
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe.
INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologa techcza sstem pomarowe. MTSP pomar MTSP 00 Autor: dr ż. Potr Wcślok Stroa / 5 Cel Celem ćwczea jest wkorzstae w praktce pojęć: mezurad, estmata, błąd pomaru, wk pomaru,
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do SIMULINKA
Akademia Morska w Gdyi Kaedra Aomayki Okręowej Teoria serowaia Mirosław Tomera. WSTĘP SIMULINK jes pakieem oprogramowaia słżącym do modelowaia, symlacji i aalizowaia kładów dyamiczych. Moża implemeować
Bardziej szczegółowoZaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 1. Układy równań liniowych
Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analza zagadneń różnczkowych 1. Układy równań lnowych P. F. Góra http://th-www.f.uj.edu.pl/zfs/gora/ semestr letn 2006/07 Podstawowe fakty Równane Ax = b, x,
Bardziej szczegółowoMiary położenia wskazują miejsce wartości najlepiej reprezentującej wszystkie wielkości danej zmiennej. Mówią o przeciętnym poziomie analizowanej
Podstawy Mary położea wskazują mejsce wartośc ajlepej reprezetującej wszystke welkośc daej zmeej. Mówą o przecętym pozome aalzowaej cechy. Średa arytmetycza suma wartośc zmeej wszystkch jedostek badaej
Bardziej szczegółowoXLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP WSTĘPNY Zadanie teoretyczne
XLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP WSTĘPNY Zadane teoretyczne Rozwąż dowolne rzez sebe wybrane dwa sośród odanych nże zadań: ZADANIE T Nazwa zadana: Protony antyrotony A. Cząstk o mase równe mase rotonu, ale
Bardziej szczegółowoOlejowe śrubowe sprężarki powietrza. Seria R55-75kW
Olejowe śrubowe sprężark powetrza Sera R55-75kW Nowy pozom ezawodośc, efektywośc wydajośc Śrubowe sprężark powetrza ser R frmy Igersoll Rad to połączee ajlepszych, sprawdzoych kostrukcj techolog z owym,
Bardziej szczegółowoZe względu na sposób zapisu wielkości błędu rozróżnia się błędy bezwzględne i względne.
Katedra Podsta Systemó Techczych - Podstay metrolog - Ćczee 3. Dokładość pomaró, yzaczae błędó pomaroych Stroa:. BŁĘDY POMIAROWE, PODSTAWOWE DEFINICJE Każdy yk pomaru bez określea dokładośc pomaru jest
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA KONSTRUKCJI
10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 1 10. 10. DYNAMIKA KONSTRUKCJI 10.1. Wprowadzenie Ogólne równanie dynamiki zapisujemy w posaci: M d C d Kd =P (10.1) Zapis powyższy oznacza, że równanie musi być spełnione w każdej
Bardziej szczegółowoDobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych
Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowoWNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE
Wnioskowanie saysyczne w ekonomerycznej analizie procesu produkcyjnego / WNIOSKOWANIE STATYSTYCZNE W EKONOMETRYCZNEJ ANAIZIE PROCESU PRODUKCYJNEGO Maeriał pomocniczy: proszę przejrzeć srony www.cyf-kr.edu.pl/~eomazur/zadl4.hml
Bardziej szczegółowo4. MODELE ZALEŻNE OD ZDARZEŃ
4. MODELE ZALEŻNE OD ZDARZEŃ 4.. Wrowadzeie W sysemach zależych od zdarzeń wyzwalaie określoego zachowaia się układu jes iicjowae rzez dyskree zdarzeia. Modelowaie akich syuacji ma a celu symulacyją aalizę
Bardziej szczegółowoKOMPUTEROWE WSPOMAGANIE TECHNOLOGII WYTWARZANIA ODLEWÓW
KOMPUEROWE WSPOMAGANIE ECHNOLOGII WYWARZANIA ODLEWÓW Jausz LELIO Mchał SZUCKI Paweł ŻAK Faculy of Foudry Egeerg Deparme of Foudry Processes Egeerg AGH Uversy of Scece ad echology Krakow I KLIEN CAD CAE
Bardziej szczegółowoPodstawowe zadanie statystyki. Statystyczna interpretacja wyników eksperymentu. Zalety statystyki II. Zalety statystyki
tatystycza terpretacja wyków eksperymetu Małgorzata Jakubowska Katedra Chem Aaltyczej Wydzał IŜyer Materałowej Ceramk AGH Podstawowe zadae statystyk tatystyka to uwersale łatwo dostępe arzędze, które pomaga
Bardziej szczegółowoIII. Przetwornice napięcia stałego
III. Przewornce napęca sałego III.1. Wsęp Przewornce: dosarczane pożądanej warośc napęca sałego koszem energ ze źródła napęca G. Możlwość zmnejszana, zwększana, odwracana polaryzacj lb kszałowane pożądanego
Bardziej szczegółowo5. OPTYMALIZACJA NIELINIOWA
5. OPTYMALIZACJA NIELINIOWA Zdarza sę dość często, że zależośc występujące w aalzowaych procesach (p. ospodarczych) mają charakter elowy. Dlateo też, oprócz lowych zadań decyzyjych, formułujemy także elowe
Bardziej szczegółowoCZYNNIKOWY MODEL ZARZĄDZANIA PORTFELEM OBLIGACJI
Zeszyy Naukowe Wydzału Iorayczych echk Zarządzaa Wyższej Szkoły Iorayk Sosowaej Zarządzaa Współczese robley Zarządzaa Nr /0 CZYNNIKOWY MOE ZARZĄZANIA OREEM OBIGACJI Adrzej Jakubowsk Isyu Badań Syseowych
Bardziej szczegółowoψ przedstawia zależność
Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi
Bardziej szczegółowoPOLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY NR 4 KSWS 4
POZECHNE KRAJOE ZAADY YCENY (PKZ) KRAJOY TANDARD YCENY PECJALITYCZNY NR 4 K 4 YCENA ŁUŻEBNOŚCI PRZEYŁU I OKREŚLANIE KOTY YNAGRODZENIA ZA BEZUMONE KORZYTANIE Z NIERUCHOMOŚCI PRZY INETYCJACH LINIOYCH 1.
Bardziej szczegółowoUOGÓLNIONA ANALIZA WRAŻLIWOŚCI ZYSKU W PRZEDSIĘBIORSTWIE PRODUKUJĄCYM N-ASORTYMENTÓW. 1. Wprowadzenie
B A D A N I A O P E R A C Y J N E I D E C Y J E Nr 2 2007 Aa ĆWIĄKAŁA-MAŁYS*, Woletta NOWAK* UOGÓLNIONA ANALIA WRAŻLIWOŚCI YSKU W PREDSIĘBIORSTWIE PRODUKUJĄCYM N-ASORTYMENTÓW Przedstawoo ajważejsze elemety
Bardziej szczegółowoFUNKCJE DWÓCH ZMIENNYCH
FUNKCJE DWÓCH MIENNYCH De. JeŜel kaŝdemu puktow (, ) ze zoru E płaszczz XY przporządkujem pewą lczę rzeczwstą z, to mówm, Ŝe a zorze E określoa została ukcja z (, ). Gd zór E e jest wraźe poda, sprawdzam
Bardziej szczegółowoWpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego mchp
Wpływ rodzaju paliwa gazowego oraz warunków w procesu spalania na parametry pracy silnika spalinowego do zastosowań w układzie mchp G. Przybyła, A. Szlęk Politechnika Śląska w Gliwicach Instytut Techniki
Bardziej szczegółowoSTATECZNOŚĆ SKARP. α - kąt nachylenia skarpy [ o ], φ - kąt tarcia wewnętrznego gruntu [ o ],
STATECZNOŚĆ SKARP W przypadku obektu wykonanego z gruntów nespostych zaprojektowane bezpecznego nachylena skarp sprowadza sę do przekształcena wzoru na współczynnk statecznośc do postac: tgφ tgα = n gdze:
Bardziej szczegółowoESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI
METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XIII/3, 202, sr. 253 26 ESTYMACJA KRZYWEJ DOCHODOWOŚCI STÓP PROCENTOWYCH DLA POLSKI Adam Waszkowski Kaedra Ekonomiki Rolnicwa i Międzynarodowych Sosunków
Bardziej szczegółowoFINANSE II. Model jednowskaźnikowy Sharpe a.
ODELE RYNKU KAPITAŁOWEGO odel jedowskaźkowy Sharpe a. odel ryku kaptałowego - CAP (Captal Asset Prcg odel odel wycey aktywów kaptałowych). odel APT (Arbtrage Prcg Theory Teora artrażu ceowego). odel jedowskaźkowy
Bardziej szczegółowof f x f, f, f / / / METODA RÓŻNIC SKOŃCZONYCH niech N = 2 (2 równania różniczkowe zwyczajne liniowe I-rz.) lub jedno II-rzędu
METODA RÓŻIC SKOŃCZOYCH (omówee a przykładze rówań lowych) ech ( rówaa różczkowe zwyczaje lowe I-rz.) lub jedo II-rzędu f / / p( x) f / + q( x) f + r( x) a x b, f ( a) α, f ( b) β dea: a satce argumetu
Bardziej szczegółowoOPTYMALIZACJA KONSTRUKCJI NADWOZI POJAZDÓW SZYNOWYCH PRZY UśYCIU ALGORYTMÓW MES.
prof. dr hab. Ŝ. Tadeusz Uhl AGH Katedra Robotyk Dyamk Maszy prof. dr hab. Ŝ. Adrzej Chudzkewcz PW Wydzał Trasportu mgr Ŝ. Ireeusz Łuczak EC Egeerg mgr Ŝ. Grzegorz Lasko AGH Katedra Robotyk Dyamk Maszy
Bardziej szczegółowoZależność kosztów produkcji węgla w kopalni węgla brunatnego Konin od poziomu jego sprzedaży
Gawlk L., Kasztelewcz Z., 2005 Zależość kosztów produkcj węgla w kopal węgla bruatego Ko od pozomu jego sprzedaży. Prace aukowe Istytutu Górctwa Poltechk Wrocławskej r 2. Wyd. Ofcya Wydawcza Poltechk Wrocławskej,
Bardziej szczegółowoPŁASKA GEOMETRIA MAS. Środek ciężkości figury płaskiej
PŁAKA GEOMETRIA MA Środek cężkośc fgury płaskej Mometam statyczym M x M y fgury płaskej względem os x lub y (rys. 7.1) azywamy gracę algebraczej sumy loczyów elemetarych pól d przez ch odległośc od os,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR
LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje
Bardziej szczegółowoOpracowanie wyników pomiarów
Opracowae wków pomarów Praca w laboratorum fzczm polega a wkoau pomarów, ch terpretacj wcagęcem wosków. Ab dojść do właścwch wosków aleŝ szczególą uwagę zwrócć a poprawość wkoaa pomarów mmalzacj błędów
Bardziej szczegółowoStatystyczne charakterystyki liczbowe szeregu
Statystycze charakterystyk lczbowe szeregu Aalzę badaej zmeej moża uzyskać posługując sę parametram opsowym aczej azywaym statystyczym charakterystykam lczbowym szeregu. Sytetycza charakterystyka zborowośc
Bardziej szczegółowoPortfel. Portfel pytania. Portfel pytania. Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 2. Katedra Inwestycji Finansowych i Zarządzania Ryzykiem
Katedra Ietycj Faoych Zarządzaa yzykem Aalza Zarządzae Portfelem cz. Dr Katarzya Kuzak Co to jet portfel? Portfel grupa aktyó (trumetó faoych, aktyó rzeczoych), które zotały yelekcjooae, którym ależy zarządzać
Bardziej szczegółowoStatystyka Opisowa Wzory
tatystyka Opsowa Wzory zereg rozdzelczy: x - wartośc cechy - lczebośc wartośc cechy - lczebość całej zborowośc Wskaźk atężea przy rysowau wykresu szeregu rozdzelczego przedzałowego o erówych przedzałach:
Bardziej szczegółowoHipotezy o istotności oszacowao parametrów zmiennych objaśniających ˆ ) ˆ
WERYFIKACJA HIPOTEZY O ISTOTNOŚCI OCEN PARAMETRÓW STRUKTURALNYCH MODELU Hpoezy o sonośc oszacowao paramerów zmennych objaśnających Tesowane sonośc paramerów zmennych objaśnających sprowadza sę do nasępującego
Bardziej szczegółowoPodstawy opracowania wyników pomiarowych, analiza błędów
Podstawy opracowaa wyków pomarowych, aalza błędów I Pracowa Fzycza IF UJ Grzegorz Zuzel Lteratura I Pracowa fzycza Pod redakcją Adrzeja Magery Istytut Fzyk UJ Kraków 2006 Wstęp do aalzy błędu pomarowego
Bardziej szczegółowoZastosowanie metody najmniejszych kwadratów do pomiaru częstotliwości średniej sygnałów o małej stromości zboczy w obecności zakłóceń
Zasosowae meody ajmejszych kwadraów do pomaru częsolwośc średej sygałów o małej sromośc zboczy w obecośc zakłóceń Elgusz PAWŁOWSKI, Darusz ŚWISULSKI Podsawowe meody pomaru częsolwośc Zlczae okresów w zadaym
Bardziej szczegółowo3. OPTYMALIZACJA NIELINIOWA
Wybrae zaadea badań operacyjych dr ż. Zbew Tarapata 3. OPTYMALIZACJA NIELINIOWA Zdarza sę dość często że zależośc występujące w aalzowaych procesach (p. ospodarczych) mają charakter elowy. Dlateo też oprócz
Bardziej szczegółowoSTANDARYZACJA PRZEPROWADZANIA NAPRAW JAKO ETAP WDROŻENIA TOTAL PRODUCTIVE MAINTENANCE W PRZEMYŚLE WYDOBYWCZYM
STANDARYZACJA PRZEPROWADZANIA NAPRAW JAKO ETAP WDROŻENIA TOTAL PRODUCTIVE MAINTENANCE W PRZEMYŚLE WYDOBYWCZYM Edward CHLEBUS, Joaa HELMAN, Mara ROSIENKIEWICZ, Paweł STEFANIAK Streszczee: Nejszy artykuł
Bardziej szczegółowoBadania Operacyjne (dualnośc w programowaniu liniowym)
Badaa Operacye (dualośc w programowau lowym) Zadae programowaa lowego (PL) w postac stadardowe a maksmum () c x = max, podczas gdy spełoe są erówośc () ax = b ( m ), x 0 ( ) Zadae programowaa lowego (PL)
Bardziej szczegółowoDOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH
Franciszek SPYRA ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian URBAŃCZYK Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice DOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowoWSTĘP METODY OPRACOWANIA I ANALIZY WYNIKÓW POMIARÓW
WSTĘP METODY OPRACOWANIA I ANALIZY WYNIKÓW POMIARÓW U podstaw wszystkch auk przyrodczych leży zasada: sprawdzaem wszelkej wedzy jest eksperymet, tz jedyą marą prawdy aukowej jest dośwadczee Fzyka, to auka
Bardziej szczegółowoEfektywność projektów inwestycyjnych. Statyczne i dynamiczne metody oceny projektów inwestycyjnych
Efekywość projeków iwesycyjych Saycze i dyamicze meody ocey projeków iwesycyjych Źródła fiasowaia Iwesycje Rzeczowe Powiększeie mająku rwałego firmy, zysk spodzieway w dłuższym horyzocie czasowym. Fiasowe
Bardziej szczegółowoSPRZEDAŻ PONIŻEJ KOSZTU WŁASNEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE WIELOASORTYMENTOWYM
ACTA UNIVERSITATIS WRATISLAVIENSIS No 37 PRZEGLĄD PRAWA I ADMINISTRACJI LXXX WROCŁAW 009 ANNA ĆWIĄKAŁA-MAŁYS WIOLETTA NOWAK Uwersytet Wrocławsk SPRZEDAŻ PONIŻEJ KOSZTU WŁASNEGO W PRZEDSIĘBIORSTWIE WIELOASORTYMENTOWYM
Bardziej szczegółowoSystem finansowy gospodarki
System fasowy gospodark Zajęca r 6 Matematyka fasowa c.d. Rachuek retowy (autetowy) Maem rachuku retowego określa sę regulare płatośc w stałych odstępach czasu przy założeu stałej stopy procetowej. Przykłady
Bardziej szczegółowoNiepewności pomiarów. DR Andrzej Bąk
Nepewośc pomarów DR Adrzej Bąk Defcje Błąd pomar - różca mędz wkem pomar a wartoścą merzoej welkośc fzczej. Bwa też azwa błędem bezwzględm pomar. Poeważ wartość welkośc merzoej wartość prawdzwa jest w
Bardziej szczegółowoMateriały do wykładu 7 ze Statystyki
Materał do wkładu 7 ze Statstk Aalza ZALEŻNOŚCI pomędz CECHAMI (Aalza KORELACJI REGRESJI) korelacj wkres rozrzutu (korelogram) rodzaje zależośc (brak, elowa, lowa) pomar sł zależośc lowej (współczk korelacj
Bardziej szczegółowoMETROLOGICZNE WŁASNOŚCI SYSTEMU BADAWCZEGO
PROBLEY NIEONWENCJONALNYCH ŁADÓW ŁOŻYSOWYCH Łódź, 4 maja 999 r. Jadwiga Janowska, Waldemar Oleksiuk Insyu ikromechaniki i Fooniki, Poliechnika Warszawska ETROLOGICZNE WŁASNOŚCI SYSTE BADAWCZEGO SŁOWA LCZOWE:
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Zajęcia 7-8
Stasław Cchock Natala Nehreecka Zajęca 7-8 . Testowae łączej stotośc wyraych regresorów. Założea klasyczego modelu regresj lowej 3. Własośc estymatora MNK w KMRL Wartość oczekwaa eocążoość estymatora Waracja
Bardziej szczegółowoIMPLEMENTACJA WYBRANYCH METOD ANALIZY STANÓW NIEUSTALONYCH W ŚRODOWISKU MATHCAD
Pior Jankowski Akademia Morska w Gdyni IMPLEMENTACJA WYBRANYCH METOD ANALIZY STANÓW NIEUSTALONYCH W ŚRODOWISKU MATHCAD W arykule przedsawiono możliwości (oraz ograniczenia) środowiska Mahcad do analizy
Bardziej szczegółowo