PROGRAM PROFILAKTYCZNY VI Liceum Ogólnokształcącego W KOSZALINIE NA LATA 2013/16 UCHWAŁA RADY PEDAGOGICZNEJ Z 30.08.2013 R.
I. Wstęp Przygotowanie młodych ludzi do życia w gwałtownie zmieniającym się świecie, w którym istnieje wiele zagrożeń dla zdrowia i życia jest jednym z podstawowych zadań szkoły. Opracowując szkolny program profilaktyczny wzięto pod uwagę założenia edukacji zdrowotnej, uwzględniającej potrzeby naszych uczniów. Zależy nam, aby młody człowiek potrafił dostosowywać się do zmian rozwojowych i wyzwań codziennego życia. Potrafił dbać o własne zdrowie i innych ludzi, dysponował umiejętnościami prospołecznymi, pozwalającymi na budowanie satysfakcjonujących relacji z ludźmi. Realizowany będzie przez wszystkie osoby pracujące z młodzieżą. Tematyka zajęć programu profilaktycznego dostosowana jest do potrzeb naszej szkoły. Wieloletnie doświadczenia w pracy z młodzieżą pomogły w doborze odpowiednich treści i form pracy. Tematyka będzie realizowana na lekcjach do dyspozycji wychowawcy, pedagoga szkolnego, pielęgniarki. Prowadzona będzie stała współpraca z rodzicami, organizacjami i instytucjami m.in. TZN, Stowarzyszenie Młodzi- Młodym. MPP-P, Policją, Sanepidem, MOPS-em, Zespołem Interdyscyplinarnym, Wolontariatem. II. Cele programu 1. preferowanie i propagowanie życia bez nałogów, 2. informowanie o różnych rodzajach zagrożeń zdrowia człowieka możliwości ich niwelowania, 3. przekazywanie i utrwalanie zasad zdrowego stylu życia, 4. rozwijanie zdolności do samokontroli, samoobserwacji i pielęgnacji zdrowia oraz wspieranie innych ludzi w tych zachowaniach, 5. kształtowanie umiejętności różnorodnego rozwiązywania własnych problemów oraz problemów grup rówieśniczych, 6. wyrabianie postaw odpowiedzialności za swoje postępowanie i umiejętność przewidywania skutków tych zachowań, 7. wyrabianie u młodzieży zachowań asertywnych, 8. udzielanie konkretnych porad dla osób uzależnionych, 9. pomoc w dotarciu do placówek specjalistycznych. III. Metody pracy 1. podające: wykład, pogadanka, odczyt, 2. problemowe: aktywizujące np. dyskusja, gry dydaktyczne, debata za i przeciw, drama, symulacje, postery (plakaty), 3. eksponujące: film, wystawa, spektakl teatralny, spotkania, 4. praktyczne: wywiad, ankieta, 5. programowe z użyciem podręcznika, komputera. IV. Zakres treści 1. Nikotynizm drogą do innych uzależnień. zdrowotne skutki palenia tytoniu( palenie a choroby nowotworowe, układu krążenia, układu nerwowego, palenie a seks). Skutki palenia papierosów - uzależnienie od nikotyny, - co to znaczy, że nikotyna jest narkotykiem, -fazy uzależnienia od nikotyny. Przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się nikotynizmu. 2
Przeciwdziałanie nikotynizmowi. Jak zerwać z nałogiem palenia? Poradnictwo dla palących. 2. Alkohol i problemy z nim związane. Rys historyczny używania napojów alkoholowych. Działanie alkoholu na organizm człowieka. Style picia alkoholu. Wpływ środowiska na rozmiary i style picia alkoholu. Rodzina z problemem alkoholowym. 3. Narkotyki. Przyczyny powstawania uzależnień. Narkotyki i ich kategorie. Jak rozpoznać czy dziecko bierze narkotyki. Profilaktyka uzależnień. Zachowania asertywne. Kto może mi pomóc powiedzieć NIE. 4. AIDS Co to jest AIDS i co powoduje tę chorobę? Drogi i sposoby zakażenia się wirusem HIV. Zachowania ryzykowne i bezpieczne, a możliwość zakażenia się wirusem HIV? AIDS- choroba której nie należy się bać, tylko nauczyć się jej zapobiegać. Ludzie żyjący z HIV/AIDS. Rola rządu i społeczeństwa wobec ludzi dotkniętych AIDS. 5. Agresja. Co rozumiesz pod pojęciem agresji? Przejawy agresji agresja słowna agresja fizyczna. Przemoc w rodzinie jako wzorzec kształtowania się osobowości i poglądów u młodzieży. Przemoc rówieśnicza - dokuczanie, wykluczenie. Jak bronić się przed starkingiem. Sposoby rozwiązywania konfliktów. 6. Umiejętności prospołeczne Komunikacja w grupie. Rola uczuć i emocji w życiu. Zachowania asertywne. Radzenie sobie ze stresem. Współdziałanie współpraca grupie. 7. Warsztaty dla rodziców. 1) Jak porozumieć się z nastolatkiem zasad budowania pozytywnych relacji z dzieckiem. 2) Rozwiązywanie konfliktów metodą bez porażek. 3) Zachęcanie do współpracy. 3
4) Wychowanie do odpowiedzialności- uczenie konsekwencji. V. Ramowy program profilaktyczny Klasy I 1. Zajęcia integracyjno-relaksacyjne prowadzone przez pedagogów szkolnych. 2. Spotkania z pedagogiem szkolnym zapoznanie z problemami uczniów. 3. Spotkania z pracownikami policji szkodliwość narkotyków i odpowiedzialność prawna. 4. Promowanie zdrowego stylu życia. 5. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. 6. Jak walczyć ze stresem program profilaktyczny. 7. Zajęcia socjoterapii Jak żyć z ludźmi (umiejętności interpersonalne). 8. Działania prozdrowotne. 9. Elementy działań propagowanych przez program Optymistycznej Strefy Oświatowej. Szczegółowy program oddziaływań wychowawczych Zadania 1. Przygotowanie do życia w grupie: a) rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów międzyludzkich, b) identyfikacja z zespołem klasowym, c) kształtowanie otwartości, empatii i wzajemnego zaufania w grupie. 2. Przeciwdziałanie sytuacjom stresującym mających źródła: a) w domu ucznia, b) w szkole, c) w środowisku ucznia, d) zdrowotne. Formy realizacji 1. Zajęcia integracyjno-relaksacyjne. 2. Zajęcia socjoterapii. 3. Godziny wychowawcze zainteresowania uczniów. 4. Imprezy klasowe, takie jak Andrzejki, Wigilia, itp. 5. Warsztaty z zakresu komunikacji i radzenia sobie ze stresem. 6. Zebrania rodziców i uczniów z wychowawcą. 1. Rozpoznanie środowiska rodzinnego uczniów. 2. Zapoznanie ze szkołą (wychowawcy, klasa, dyrektor). 3. Indywidualna pomoc pedagogiczna kierowanie do właściwych poradni. 4. Poznanie Statutu Szkoły, Programu Profilaktycznego i Programu Wychowawczego. 5. Zajęcia indywidualne dla ucznia. 6. Efektywne uczenie się godziny wychowawcze. 7. Działalność kół zainteresowań. 8. Działalność Komisji ds. Materialnych Uczniów. 9. Przedstawienie trudnych sytuacji materialnych, rodzinnych, problemów zdrowotnych uczniów na Radzie pedagogicznej. 10. Współpraca z MOPS-em. 11. Indywidualna pomoc uczniom o specjalnych potrzebach edukacyjnych. 4
Zadania 3. Systematyczne prowadzenie edukacji antyuzależnieniowej: a) narkotyki, b) papierosy i alkohol c) internet 4. Promowanie zdrowego stylu życia: a) propagowanie zajęć ruchowych, b) dbałość o higienę zdrowia psychicznego, c) kształtowanie właściwego odżywiania, d) dbałość o higienę osobistą i otoczenia, e) rozsądne i bezpieczne opalanie się. 5. Propagowanie pozytywnych wzorów zachowania i postaw uczniów. Formy realizacji 1. Działania informacyjne dotyczące przyczyn i skutków uzależnień - godziny wychowawcze. 2. Pogadanki z przedstawicielami policji i sądu, MPPP i TZN-u. 3. Okresowe oplakatowanie szkoły na temat uzależnień. 4. Udział w spektaklu profilaktycznym. 1. Udział w imprezie rekreacyjno-profilaktycznej Bieg po zdrowie. 2. Spotkania z przedstawicielami Sanepidu. 3. Realizacja godziny wychowawczej na temat tolerancji, koleżeństwa, wzajemnej pomocy. 4. Warsztaty umiejętnego planowania czasu wolnego i systematycznej pracy. 5. Godzina wychowawcza spotkania z lekarzami, psychologami, terapeutami. 1. Działalność charytatywna uczniów: a) udział w akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, b) zbiórka najpotrzebniejszych rzeczy dla Domu Samotnej Matki. c) udział w akcji na rzecz zwierząt, 2. Praca w wolontariacie szkolnym i miejskim.. 3. Praca w Samorządzie Szkolnym. Osiągnięcia (postawy) uczniów. Uczeń: 1. zna program wychowawczo - profilaktyczny swojej klasy, 2. zna zainteresowania koleżanek i kolegów, 3. zna prawa dziecka i ucznia, i umie szukać pomocy w razie potrzeby, 4. zna Statut Szkoły, Program Wychowawczy i Program Profilaktyczny, 5. umie korzystać z praw członka UE, 6. potrafi radzić sobie ze stresem i presją grupy, 7. potrafi zagospodarować swój wolny czas we właściwy sposób, 8. dba o swoje zdrowie fizyczne, psychiczne oraz higienę, 9. konsekwentnie przestrzega zakazu używania środków uzależniających na terenie szkoły i podczas imprez szkolnych, jak również poza szkołą. Klasy II 1. Spotkania z pedagogiem umiejętność odmawiania w trudnych sytuacjach nauka asertywnych zachowań, 2. Konkursy plastyczne i literackie dot. uzależnień. 3. Spotkania z terapeutą: mechanizmy uzależnień, gdzie szukać pomocy w trudnych sytuacjach. 4. Dyskusje na godzinach wychowawczych dot. przyczyn i skutków uzależnień. 5. Wykorzystanie szkolnej filmoteki w zakresie profilaktyki. 5
6. Edukacja rodziców na temat wczesnego wykrywania i rozpoznawania sygnałów dot. uzależnienia. 7. Sesje plakatowe na korytarzach i w salach lekcyjnych szkoły. 8. Działania prozdrowotne. 9. Elementy działań propagowanych przez program Optymistycznej Strefy Oświatowej. Szczegółowy program oddziaływań wychowawczych Zadania 1. Zapoznanie z zasadami skutecznej komunikacji: a) analiza przyczyn zakłóceń w procesie komunikacji, b) rozwijanie umiejętności aktywnego słuchacza, c) poznanie zasad skutecznej komunikacji, d) rozwijanie empatii. 2. Kształtowanie pozytywnego myślenia o sobie poprzez a) poznanie swoich mocnych stron, b) docenianie własnych nawet najmniejszych sukcesów. 3. Kształtowanie postaw asertywnych wobec środków umożliwiających i osób rozpowszechniających narkotyki poprzez: a) radzenie sobie z presją grupy, b) wzajemne wspieranie, c) panowanie nad swoim zachowaniem ( radzenie sobie z trudnymi emocjami) c) sztukę odmawiania. 4. Promocja zdrowego stylu życia: a) zajęcia sportowe jako alternatywa do uzależnień, b) zasady spędzania wolnego czasu, c) zasady efektywnego uczenia się, d) zapobieganie anoreksji i bulimii, e) zasady zdrowego żywienia. Formy realizacji 1. Warsztaty komunikacji. 2. Spotkanie z psychologiem z MPPP. 3. Realizacja zadań dot. skutecznej komunikacji na wszystkich zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych. 4. Udział w zajęciach socjoterapii. 1. Udział w kołach zainteresowań umożliwiających uczniom rozwijanie talentów, uzdolnień, umiejętności. 2. Promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych, sportowych) poprzez pochwały, nagrody, informacje przez radiowęzeł. 3. Zajęcia warsztatowe na godzinach wychowawczych poczucie własnej wartości. 1. Spotkania z pracownikami TZN. 2. Realizacja tematów o systemie wartości, kształtowanie charakteru na lekcjach wychowawczych. 3.Spotkania z psychologiem i pedagogiem. 4. Konkursy, gazetki tematyczne, inscenizacje, filmy i ich omawianie. 5. Organizowanie warsztatów psychoedukacyjnych dla rodziców i uczniów. 1. Rozgrywki klasowe w piłkę nożną, koszykówkę i siatkówkę. 2. Spotkanie z lekarzami, pielęgniarką. 3. Piramida zdrowia lekcja wychowawcza. 4. Konkurs na wyprodukowanie zdrowej żywności. 5. Informacja wizualna w szkole. 6. Wycieczki klasowe. 7. Stosowanie ekologii na co dzień. 6
5. Profilaktyka chorób XXI wieku. 1. Spotkania z lekarzami różnych specjalności. 2. Omawianie tematyk dbałości o zdrowie na różnych zajęciach. 3. Projekcje filmów o tematyce dot. profilaktyki. 4. Organizacja i udział uczniów w konkursach i olimpiadach wiedzy dot. chorób nowotworowych, zawałów serca, AIDS. 5. Warsztaty profilaktyczne dot. HIV i AIDS Osiągnięcia (postawy) uczniów. Uczeń: 1. zna program wychowawczy, profilaktyczny, zdrowotny, 2. umie korzystać z praw członka UE, 3. zna swoje mocne strony i docenia nawet najmniejsze sukcesy, 4. traktuje sport i inne działania szkoły jako alternatywę wobec uzależnień, 5. stosuje zasady zdrowego żywienia, 6. zna zasady asertywności i stosuje je w życiu, 7. wie gdzie szukać pomocy w razie uzależnienia, 8. stosuje zasady skutecznej komunikacji. Klasy III 1. Edukacja proeuropejska. 2. Spotkania z pracownikami policji na temat odpowiedzialności karnej dot. narkotyków. 3. Zajęcia warsztatowe dot. uzależnień i nauki asertywności (właściwa komunikacja). 4. Udział w spektaklu profilaktycznym. 5.Spotkanie z przedstawicielem Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej rozwijanie zainteresowań, kształtowanie własnej przyszłości, badanie zdolności i predyspozycji. 6. Dyskusje na godzinach wychowawczych Narkotykom NIE. 7. Udział w konkursach literackich i plastycznych. 8. Promocja zdrowego stylu życia plakaty. Szczegółowy program oddziaływań wychowawczych Zadania 1. Kształtowanie postaw tolerancji dot.: a) AIDS, b) różnych wyznań, c) różnych narodowości, d) odmiennych poglądów. 2. Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień poprzez: a) informacje o skutkach, b) zwalczanie mitów narkotykowych. Formy realizacji 1. Spotkania z pracownikami SANEPIDU 2. Obchody Dnia AIDS/HIV. 3. Gazetki tematyczne, konkursy plastyczne. 4. Przekazywanie informacji o AIDS na lekcjach biologii. 5. Dyskusje na godzinie wychowawczej, religii, wosie i wychowaniu do życia w rodzinie. 6. Spotkania z osobami różnych wyznań. 1. Godzina wychowawcza na temat społecznych i zdrowotnych skutków uzależnień. 2. Filmy o uzależnieniach dyskusje, 3. Spotkanie z pracownikami TZN. 4. Udział w zajęciach profilaktycznych. 7
3. Doskonalenie umiejętności interpersonalnych poprzez: a) poszanowanie godności innych, b) poszanowanie zdrowia i życia, 4.Szerzenie wśród młodzieży znajomości prawa i wyrabiania nawyku poszanowania go. 1. Warsztaty umiejętności interpersonalnych. 2. Godzina wychowawcza hierarchia wartości, ideałów i wzorów osobowych. 1. Spotkania z policjantami. 2. Udział młodzieży w rozprawach sądowych. 3. Prawa i obowiązki ucznia lekcja wychowawcza. 4. Europejskie prawa podstawowe człowieka. 5. Profilaktyka chorób XXI wieku. 1. Spotkania z pielęgniarką nowotwory, choroby 6. Promocja zdrowego stylu życia poprzez: a) kształtowanie nawyków kulturalnego spędzania wolnego czasu, b) przestrzeganie zasad bhp, c) przypomnienie o zasadach zdrowego żywienia, d) kształtowanie atmosfery życzliwości w szkole. serca, otyłość. 1. Udział w zajęciach pozalekcyjnych, koncerty symfoniczne, teatr, film. 2. Dyskusje na lekcjach wychowawczych. 3. Omawianie wpływu odżywiania na zdrowie lekcja biologii, godzina wychowawcza. 4. Organizacja dyskotek szkolnych, wycieczek, biwaków. 5. Kultura i takt w kontaktach z uczniem, rodzicami i współpracownikami. Osiągnięcia (postawy) uczniów. Uczeń: 1. Zna program wychowawczo, profilaktyczny. 2. Jest odpowiedzialny za życiowe wybory, decyzje, zachowanie. 3. Zna prawo dot. młodzieży i ponosi odpowiedzialność za jego łamanie. 4. Zna społeczne i zdrowotne skutki uzależnień. 5. Potrafi być odpowiedzialny za siebie i innych. 6. Jest tolerancyjny w stosunku do innych wyznań, narodowości, poglądów. 7. Zna i przestrzega zasady bhp. 8. Ma nawyk kulturalnego spędzania czasu wolnego. 9. Zna choroby XXI wieku i umie im zapobiegać. 10.. Umie funkcjonować w europejskiej rzeczywistości. 8