PROGRAM WYCHOWAWCZY ROK SZKOLNY 2016/2017 Gimnazjum Nr 5 im. Jana Pawła II W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem o to, ażeby bardziej był, a nie więcej miał; aby więc poprzez wszystko, co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich Jan Paweł II 1
Wstęp Naczelnym celem wychowania szkolnego jest kształtowanie obywatela, Europejczyka, człowieka ogólnie wykształconego i kulturalnego, przygotowanego do życia w dynamicznie rozwijającym się świecie. Program wychowawczy określa pracę wychowawczą jako zgodne współdziałanie uczniów, rodziców i nauczycieli, które prowadzi do osiągnięcia celów opisanych w misji szkoły. Zasady tworzenia programu wychowawczego szkoły. Programowanie pracy wychowawczej w szkole odbywa się przy aktywnym udziale nauczycieli, rodziców i uczniów. Przedstawiciele każdej grupy włączają się do pracy w fazie przygotowawczej i w fazie formułowania wniosków i wskazówek oraz opiniowania całości programu. Do zadań dyrektora szkoły należy powołanie zespołu roboczego pedagogów odpowiedzialnych za pisemne opracowanie projektu programu. Członkowie zespołu powinni posiadać duże umiejętności interpersonalne. Powinni też cechować się życzliwością do świata i ludzi, otwartością na nowe rozwiązania, umiejętnością dokonywania prawidłowej oceny sytuacji i czytelnego kategoryzowania informacji, a nade wszystko powinni wykazywać autentyczne zainteresowanie doskonaleniem procesu wychowawczego i własnych kompetencji. Praca nad tworzeniem programu wychowawczego polega na wykonywaniu zadań cząstkowych. Każda z zainteresowanych grup składa swoje propozycje. Materiał ten podlega wstępnemu uporządkowaniu i przygotowaniu do wspólnej dyskusji w gronie przedstawicieli rady rodziców, samorządu uczniowskiego i grona pedagogicznego. Koniec roku szkolnego jest okresem, w którym dokonuje się oceny zaplanowanych zadań, formułuje się propozycje zmian i tworzy wstępny projekt programu na rok następny. Początek roku szkolnego jest okresem zatwierdzenia harmonogramu prac na bieżący rok szkolny. Program wychowawczy przygotowany jest w formie spójnego dokumentu, którego elementy mogą być modyfikowane w zależności od zmieniających się potrzeb, po uzgodnieniu z zespołem opracowującym program, przedstawicielami rady rodziców i samorządu uczniowskiego w obecności dyrektora szkoły. Kolejne kroki tworzenia programu wychowawczego: Opracowanie podstaw formalno prawnych. Zebranie opinii i wyników badań odzwierciedlających potrzeby środowiska w zakresie wychowania młodzieży gimnazjalnej. Zebranie i opracowanie danych jako podstawy teoretycznej do formułowania celów i metod pracy. Określenie wizji szkoły. Określenie misji szkoły. Wyznaczenie ogólnych zadań i celów działania dla szkoły jako całości i dla poszczególnych poziomów nauczania. Opracowanie harmonogramu programu wychowawczego szkoły: określenie zadań operacyjnych, zaplanowanie sposobów tych zadań, wyznaczenie osób odpowiedzialnych za wykonanie zadań. 2
Ewaluacja programu wychowawczego. Podstawy formalno prawne szkolnego programu wychowawczego. Ustawa z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty ( Dz. U. z 1996r nr 67, poz. 329 ) wraz z późniejszymi poprawkami; Konta Nauczyciela; Konstytucja RP; Ustawa o działach administracji rządowej z 1997r. Statut szkoły. Program polityki prorodzinnej państwa przygotowany przez Międzyresortowy Zespół ds. Opracowania Polityki Prorodzinnej państwa powołany przez Prezesa Rady Ministrów. Zgodnie z powyższymi dokumentami zakładamy, że: Decydującą rolę w sprawach wychowania dziecka mają rodzice. Szkoła ma stanowić dla nich instytucję o charakterze wspierającym. Szkolny program wychowawczy stanowi dokument powstający przy współpracy i akceptacji rodziców. Opinie i wyniki badań odzwierciedlające potrzeby środowiska w zakresie wychowania młodzieży gimnazjalnej. Tworzenie programu wychowawczego poprzedzone było wieloma dyskusjami w gronie pedagogicznym, rozmowami z rodzicami i uczniami. Poza tym wśród uczniów naszego gimnazjum przeprowadzane były ankiety dotyczące bezpieczeństwa, zagrożenia nałogami, stylu życia, relacji koleżeńskich, nasilenia agresji, samopoczucia uczniów w szkole. Potrzeby i problemy uczniów w wieku gimnazjalnym - podstawy teoretyczne. Zdaniem wielu badaczy (uwzględniających perspektywę psychospołeczną) w okresie dojrzewania dokonują, się zmiany w obrazie siebie i społecznej percepcji jednostki, formowane są nowe wzorce relacji interpersonalnych, gwałtownie wzrasta liczba i jakość nowych doświadczeń osobistych i społecznych rozwijane są umiejętności pozwalające na kształtowanie się poczucia własnej kompetencji. Nastolatek osiąga nowy status społeczny, a tym samym zwiększają się jego możliwości osiągania celów, otrzymywania wzmocnień i kształtowania nowych zachowań. W tym wiec okresie życia dokonują się gruntowne przemiany związane z poczuciem tożsamości osobistej i społecznej. Okres dorastania można podzielić na kilka charakterystycznych okresów. Wiek gimnazjalny przypada na okres ok. 12-17 r. z. W tej fazie nasila się tendencja do uniezależnienia się od rodziców.przy podejmowaniu decyzji ważniejsi są rówieśnicy. Następują gwałtowne zmiany w sferze życia emocjonalnego (intensywne i labilne emocje). Pojawia się arogancja, buntowniczość i lekceważenie autorytetów. Wzmacniają się mechanizmy obronne, doskonali racjonalizacja, intensyfikuje wymiar życia heteroseksualnego. B. Varenhorst (1981) podkreśla kilka ważnych celów jakie młody człowiek osiąga w tym okresie: - Doświadczenie fizycznej dojrzałości seksualnej (wiąże się głownie ze sferą biologiczną, ale ma olbrzymie konsekwencje intrapsychiczne i interpersonalne - modyfikacja obrazu siebie oraz oczekiwań od siebie i innych ludzi, zmiana sposobu kontaktowania się z rówieśnikami 3
i dorosłymi, nowe role i obowiązki społeczne). - Rozwijanie własnej indywidualności ( poszukiwanie odpowiedzi na pytania: Kim jestem?",, Jakie są moje relacje z innymi ludźmi?". Łączy się to ze sprawdzaniem siebie w rożnych sytuacjach, intensywnym doświadczaniem teraźniejszości i planowaniem przyszłości.). - Kształtowanie zobowiązań społecznych ( konieczność włączenia się i współdziałania z szerokim społeczeństwem). Nastolatek poszukuje odpowiedzi na pytanie o sens własnego życia, próbuje określać swoje przyszłe miejsce w społeczeństwie ( krystalizuje zainteresowania, poglądy wobec życia rodzinnego, wykształca postawy wobec norm i ról społecznych). - Uzyskanie autonomii (uwalnianie się od opinii rodziców, ich autorytetu, systemu wartości czy tez poglądów na życie. Punktem odniesienia staje się grupa rówieśnicza; w jej ramach dokonuje się też eksperymentowanie z własną wolnością i odpowiedzialnością. Wyrastanie z egocentryzmu ( poczucie nieustannego,,bycia na scenie" i podlegania obserwacji i ocenie; rodzaj psychicznej samotności, polegającej na poczuciu niezrozumienia przez otoczenie). Wyrastanie z egocentryzmu jest uzyskiwaniem poczucia wspólnoty z innymi członkami społeczeństwa oraz zdolności dostrzegania ich problemów, poszanowania ich prawa do odmienności. Reorganizacja systemu wartości (dokonuje się przez całe życie, ale w okresie dorastania zmiany są największe; wiąże się to zarówno ze zmianą grupy odniesienia jak i usprawnianiem procesów myślenia). Zadania i cele najistotniejsze w wychowaniu młodzieży gimnazjalnej. Zadania zostały podzielone na ogólne i klasowe. Spośród zadań ogólnych szczególnie akcentowano: wspomaganie ucznia w rozwijaniu umiejętności adoptowania się do wymagań nowej szkoły tak, aby znalazł w niej swoje miejsce pozwalające mu aktywnie działać i realizować się; wskazywanie na mocne strony uczniów, rozwijanie ich i ukierunkowanie zainteresowań; pomoc w kompensowaniu słabych stron; doskonalenie umiejętności interpersonalnych (w relacji z rówieśnikami, dorosłymi, osobami ważnymi); rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem; rozwijanie umiejętności dokonywania wyboru i kształtowania własnych poglądów zgodnych z uznanymi przez szkołę wartościami; uczenie odpowiedzialności; rozwijanie umiejętności obrony swojego stanowiska (kształtowanie postawy asertywnej); dbanie o przestrzeganie dobrych obyczajów i kultury osobistej; uświadomienie młodzieży zagrożeń współczesnego świata (uzależnienia, destrukcyjne oddziaływania na świadomość, choroby cywilizacyjne), wskazanie sposobów ich unikania i właściwego na nie 4
reagowania; wpajanie nawyków higienicznego trybu życia (właściwe odżywianie, sen, relaks, ruch); zapoznanie z prawami ucznia i dziecka; uczenie zasad demokracji i dbanie o ich przestrzeganie; kształtowanie wrażliwości na potrzeby innych (umiejętność niesienia pomocy, dzielenia się, wzajemne zrozumienie, empatia, tolerancja w zakresach nie naruszających podstawowych i ważnych dla społeczności szkolnej wartości); wzmacnianie identyfikacji ucznia ze szkołą ; uczenie współodpowiedzialności za dobre imię szkoły ; uczenie szacunku dla ceremoniału i symboli określających tożsamość szkoły ; kształtowanie wizerunku szkoły w społeczności lokalnej. kształtowanie poczucia przynależności do miejscowości w której się mieszka, Polski i Europy. Dodatkowe zadania klasowe uwzględniają specyfikę sytuacji ucznia na danym poziomie nauczania. Trzy klasy gimnazjum wyznaczają trzy charakterystyczne etapy pobytu ucznia w szkole dodatkowo zwiększonej pracy wychowawczej wymagają klasy z - przysposabiające do pracy: I. Etap adaptacji do nowego środowiska (dotyczy kl. I) Tworzenie norm i zwyczajów (klasowych i międzyklasowych), kształtowanie się struktury klasy, nawiązywanie relacji z rówieśnikami i nauczycielami, integracja wewnątrzklasowa i międzyklasowa. Kształtowanie się zainteresowań i form aktywności szkolnej i pozaszkolnej, kształtowanie się stosunku do uczniów z klas starszych (przejmowanie lub odrzucanie ich wzorców zachowań, nawiązywanie relacji. Za priorytetowe w klasach I uznano następujące zadania realizowane przez wychowawcę: 1. Wzajemne poznanie się uczniów w klasie. 2. Pomoc w ustaleniu pozytywnych relacji ze starszymi klasami. 3. Jasne określenie obowiązującego w szkole kodeksu zachowań, sprzyjających rozwojowi ucznia oraz zdefiniowanie, jakie zachowania są niedopuszczalne. 4. Uczynienie uczniów współodpowiedzialnymi za przestrzeganie kodeksu zachowań, promowanie zachowań pozytywnych oraz obniżanie popularności negatywnych. 5. Oddziaływanie na postawy, poglądy i zachowania uczniów poprzez psychoedukacyjne zajęcia dostosowanych do potrzeb wieku i aktualnych problemów wychowawczych szkoły. (ze zwróceniem szczególnej uwagi w klasie Iz) 6. Ułatwienie dostępu do profesjonalnej diagnozy psychologiczno-pedagogicznej uczniów. II. Etap stabilizacji Pełniejsze ujawnianie możliwości i zdolności uczniów, precyzowanie zainteresowań, rozwijanie samodzielności i odpowiedzialności, kształtowanie poglądów, rozwój zgodnie z przyjętymi w programie wartościami. 5
Priorytetowe zadania w klasie II realizowane przez wychowawcę. 1. Stwarzanie możliwości twórczego działania i prezentowania wytworów uczniów. 2. Organizowanie konkursów między klasowych w celu motywowania uczniów do osiągnięć i badania swoich możliwości. 3. Organizowanie kierowanych spotkań dyskusyjnych, zachęcających uczniów do prezentowania i obrony swoich poglądów i wdrażanie do aktywnego życia szkoły (jeśli są zgodne z uznanymi przez środowisko szkolne wartościami). 4. Uczenie właściwych zasad i norm obyczajowych (rozmowy i dbanie o ich przestrzeganie w codziennych sytuacjach ). 5. Zachęcanie do inicjowania i realizowania własnych pomysłów III. Etap przygotowywania się do zakończenia nauki w gimnazjum. Przygotowania do egzaminów, wybór dalszej drogi. Priorytetowe zadania w klasie III realizowane przez wychowawcę. 1. Organizowanie zajęć z zakresu przygotowania do egzaminu gimnazjalnego.. 2. Organizowanie zajęć przygotowujących do wyboru zawodu. 3. Pomoc w nabywaniu technik efektywnego uczenia się i selekcji zapamiętywanych treści. 4. Uczenie metod poszukiwania informacji i ich przechowywania. 5. Organizowanie zajęć psychoedukacyjnych dotyczących poznawania siebie, otwartości na innych, umiejętności zwracania się o pomoc i świadczenia pomocy. 6. Utrwalanie zasad postępowania wg uznanych przez środowisko szkolne wartości. 7. Uczenie współistnienia z osobami lub grupami osób o odmiennych poglądach i postawach. 8. Utrwalanie postaw asertywnych. 9. Pomoc w nabywaniu umiejętności radzenia sobie ze stresem przedegzaminacyjnym. 10. Kształtowanie umiejętności uczenia się od siebie nawzajem do pr. profilaktycznego takie hasło: przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia z grupy Realizacja większości zadań odbywa się w czasie: - zajęć dydaktycznych, - lekcji wychowania do życia w rodzinie", - godzin wychowawczych, - zajęć pozalekcyjnych, - w czasie codziennych kontaktów nauczycieli z uczniami. Czynnikiem warunkującym płynne i zintegrowane realizowanie nakreślonych celów wychowawczych jest ciągłe podnoszenie umiejętności nauczycieli w pożądanym zakresie. 6
Harmonogram prowadzonych działań wychowawczych I. Budowanie pozytywnego obrazu szkoły poprzez kultywowanie i tworzenie jej tradycji. Zadania 1. Poznawanie historii szkoły i jej osiągnięć. Podsumowanie I okresu klasyfikacyjnego 2. Popularyzowanie sylwetki Patrona w środowisku szkolnym. Realizowanie tematyki o osobie i twórczości Patrona szkoły. Reprezentowanie szkoły w uroczystościach ku czci Jana Pawła II, patrona szkoły. Organizowanie konkursów wiedzy o Patronie. Organizowanie uroczystości szkolnych ku czci Patrona. Forma akademie i uroczystości szkolne. zajęcia pozalekcyjne, akademie i uroczystości szkolne, wystawy, konkursy. Termin X-XI X Osoba odpowiedzialna Wychowawcy, nauczyciele. Wychowawcy, nauczyciele. Wnioski z 3. Prowadzenie kroniki szkoły, strony internetowej, gazetki szkolnej. Kronika, gazetka szkolna, strona internetowa. Nauczyciele, opiekun gazetki szkolnej Mikser 4. Dbanie o wystrój szkoły oraz placówki. Aktualizowanie gazetek ściennych. Nauczyciele, pracownicy szkoły, wychowawcy. 5. Organizowanie wystaw prac uczniów. Wystawy. Nauczyciele, wychowawcy. 6. Organizowanie imprez o charakterze środowiskowym i otwartość placówki na środowisko lokalne. Dzień patrona,wieczorek poetycki,dni otwarte, Festiwal Nauki, Noc Tolerancji, Organizacja konkursów i zajęć o charakterze miejskim i powiatowym oraz międzynarodowym X XI-II III-IV V Nauczyciele. 7
II. Kształtowanie więzi z krajem ojczystym oraz poszanowanie dla dziedzictwa narodowego oraz innych kultur i tradycji. 1. Zapoznanie uczniów z obrzędami i tradycjami rodzinnymi, narodowymi, lokalnymi i kulturowymi i kulturami innych krajów. apele i akademie szkole. Wychowawcy, rodzice, nauczyciele historii i WOS-u. 2. Uwrażliwienie na specyfikę dziejów i tradycji naszego narodu. Lekcje wos, godziny wychowawcze, apele i akademie szkolne Nauczyciele historii, j.polskiego. 3. Wzbudzanie chęci do uczestnictwa w obchodach świąt państwowych. Akademie, godziny wychowawcze. Wychowawcy, nauczyciele. 4. Kształtowanie szacunku dla symboli narodowych. lekcje historii i WOS-u. 5. Rozwijanie szacunku dla miejsc pamięci narodowej. 6. Pamięć Żołnierzy Wyklętych - wieczorek poetycki przy Dębie płk Jerzego Skrzydlewskiego 7. Wycieczka klas III do Oświęcimia lekcje historii i WOS-u, 8. Kształtowanie postawy patriotyzmu i tolerancji. uroczystości szkolne. Wychowawcy, nauczyciele j.polskiego, historii i WOS-u. Wychowawcy, nauczyciele j.polskiego, historii i WOS-u. Wychowawcy, nauczyciele. 9. Organizowanie wycieczek krajoznawczych. Wycieczki. Nauczyciele, wychowawcy. 10. Poznanie swoich praw obywatelskich. Lekcje historii, WOS-u. Nauczyciele, wychowawcy.. 11. Poznanie mechanizmów wyborów demokratycznych. Lekcje historii, WOS-u, wybory do samorządu szkolnego i klasowego., wg. harmonogram-mu Nauczyciele historii i WOS-u, opiekunowie samorządu szkolnego, wychowawcy. 8
III. Rozwój ucznia i kształtowanie prawidłowych postaw ze zwróceniem uwagi na niepełnosprawność oraz zdrowy styl życia. Zadania 1. Kształtowanie umiejętności twórczego myślenia i wyrażania własnych opinii. Forma Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne. Termin Osoba odpowiedzialna Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, doradca zawodowy. Wnioski z 2. Kształtowanie szacunku wobec innych osób w tym niepełnosprawnych. Rozmowa indywidualna, dyskusja. Wychowawcy, pedagog. 3. Propagowanie zasad savoir-vivre. Rozmowy, pogadanki. Wychowawcy, pedagog. 4. Rozwój umiejętności wartościowania, wyciągania wniosków, analizowania i uogólniania. Zajęcia lekcyjne, zajęcia warsztatowe, spotkania okolicznościowe, wycieczki. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów, doradca zawodowy. 5. Pogłębianie wiedzy o sobie: uświadamianie własnych dążeń, poczucia własnej wartości i rozwijanie odpowiedzialności za siebie. Lekcje wychowawcze, zajęcia z pedagogiem. doradca zawodowy. 6. Wpajanie zasad odpowiedzialnego traktowania obowiązków szkolnych Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym. Realizacja Programu przeciwdziałania wagarom. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele. 7. Wyrabianie postawy odpowiedzialności za mienie szkolne i cudzą własność. Zajęcia szkolne. Nauczyciele, pracownicy szkoły. 8. Rozwijanie umiejętności samooceny Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym. Wychowawcy, pedagog szkolny, doradca zawodowy. 9. Kształtowanie właściwej postawy ucznia w szkole umiejętność korzystania z listy praw i obowiązków respektowanie praw innych dbanie o bezpieczne zachowanie uczniów dbanie o bezpieczne otoczenie uczniów Zajęcia sportowe, godz. wychowawcze, wycieczki, apele, dyżury międzylekcyjne, Nauczyciele. 9
10. Propagowanie kultury słowa wśród uczniów. Przeciwdziałanie agresji słownej Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele. 11. Dbanie o higienę osobistą i strój uczniowski. Zajęcia szkolne. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele. 12. Mediacje rówieśnicze jako metoda rozwiązywania konfliktów 13. Integracja społeczności szklonej uwrażliwienie na integrację z uczniami niepełnosprawnymi 14. Kształtowanie prawidłowych postaw i relacji rówieśniczych z uczniami niepełnosprawnymi 15. Współpraca z instytucjami wspierającymi rozwój uczniów niepełnosprawnych, poznanie różnych zawodów 16. Rozbudzanie wśród uczniów tolerancji przyczyny i przejawy nietolerancji tolerowanie odmienności i inności rozwijanie empatii wyzwalanie gotowości do niesienia pomocy tolerancja, umiejętność współpracy oraz pomoc uczniom niepełnosprawnym. Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym. Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym, imprezy, apele, wycieczki Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym. Konsultacje ze specjalistami, szkolenia Godz. wychowawcze, zajęcia z pedagogiem, lekcje j. polskiego i WOS-u. współpraca międzynarodowa 17. Zaspokajanie potrzeby akceptacji i zrozumienia. Zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne 18. Adaptacja i integracja uczniów w zespołach klasowych uświadomienie sobie konieczności własnego wkładu w rozwój klasy pogłębianie wiedzy o swojej klasie. Godz. wychowawcze, wycieczki, zajęcia sportowe, konkursy, zajęcia pozalekcyjne. Według potrzeb. I semestr. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele. Wychowawcy, pedagog szkolny, nauczyciele, doradca zawodowy, Wychowawcy, nauczyciele WOS-u i j. polskiego, pedagog. Wychowawcy, pedagog. Wychowawcy, pedagog. 10
19. Kształtowanie pozytywnej atmosfery w klasie kształtowanie postawy koleżeństwa kształtowanie umiejętności komunikowania się zaspakajanie potrzeb współdziałania przeciwdziałanie wykluczeniu rozwiązywanie konfliktów rówieśniczych rozbudzanie otwartości na drugiego człowieka. Wycieczki, zajęcia sportowe, godz. wychowawcze. nauczyciele. 20. Przygotowanie do pracy grupowej i indywidualnej. Zajęcia z pasją: podczas których uczniowie będą rozmawiali o swoich pasjach Zajęcia lekcyjne, zajęcia sportowe. Projekty edukacyjne, zajęcia pozalekcyjne Nauczyciele przedmiotowi, pedagog, doradca zawodowy. 21. Mobilizowanie do budowania pozytywnego wizerunku klasy i szkoły. 22. Uświadomienie roli rodziny Znalezienie swojego miejsca w rodzinie Uświadomienie wpływu rodziny na nasze życie Pielęgnowanie pozytywnych relacji w rodzinie. 23. Kształtowanie postawy umiejętności obrony własnych poglądów i uznawanych przez siebie wartości. 24. Kształtowanie umiejętności korzystania ze środków przekazu informacji. media elektroniczne Internet reklama Godziny wychowawcze. Wychowawcy, nauczyciele. WDŻ, rozmowy indywidualne, zajęcia pozalekcyjne, zajęcia z pedagogiem, doradztwo zawodowe. rozmowy indywidualne, zajęcia z pedagogiem, doradztwo zawodowe. WOS, zajęcia biblioteczne, informatyka, doradztwo zawodowe. nauczyciele. wychowawcy świetlicy, doradca zawodowy. Nauczyciele, bibliotekarz, doradca zawodowy. 11
25. Rozwijanie umiejętności reagowania na zagrożenia i budowanie bezpieczeństwa w szkole: 26. zapoznawanie uczniów z sygnałami alarmowymi oraz oznakowaniem BHP; 27. zapoznanie uczniów z procedurami reagowania w konkretnych sytuacjach zagrożenia; 28. organizowanie prób ewakuacji; 29. zapoznawanie uczniów z zasadami udzielania pierwszej pomocy w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia ludzkiego; 30. Prowadzenie dla uczniów sprawiających problemy wychowawcze Karty PNZ, 31. Realizacja programu Bezpieczna+ 32. Organizacja zajęć pozalekcyjnych i wycieczek edukacyjnych rozwijających zdolności i umiejętności uczniów 33. Budowanie systemu wartości przygotowanie do rozpoznawania podstawowych wartości. 34. Rozwijanie umiejętności społecznych uczniów. 35. Kształtowanie nawyków i odpowiednich zachowań w konkretnych sytuacjach. 36. Zapoznawanie z prawami i obowiązkami dziecka, ucznia, człowieka. 37. Wdrażanie do respektowania zasad, regulaminów, poszanowania prawa. 38. Integrowanie działań szkolnej społeczności - w tym zespołów klasowych. 39. Wspieranie samorządności uczniów 40. Stworzenie warunków bezpieczeństwa na terenie szkoły. 41. Kształtowanie nawyków przestrzegania zasad bezpieczeństwa. 42. Organizowanie czasu wolnego. 43. Wyzwalanie aktywności pozalekcyjnej Godz. wychowawcze, zajęcia z pedagogiem Wycieczki, zajęcia dodatkowe Zajęcia wychowawcze, zajęcia z pedagogiem szkolnym, imprezy, apele, wycieczki, lekcje wos, doradztwo zawodowe, prowadzenie działań wolontariackich, udział w akcjach o charakterze patriotycznym, obywatelskim, organizowanie wycieczek: historycznych, krajoznawczych, muzealnych, udział w turniejach, konkursach, Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, dyrekcja, rodzice 12
IV. Dbałość o zdrowie psychiczne i fizyczne Zadania Forma Termin 1. Uświadomienie bezcennej wartości życia ludzkiego, udzielanie pierwszej pomocy. 2. Poznanie zasad zdrowego trybu życia, stosowanie BHP i higieny oraz bezpiecznego wypoczynku. 3. Poznanie zasad racjonalnego żywienia i uświadomienie korzyści stąd płynących. Udział w programie edukacyjnym WINIARY Żyj smacznie i zdrowo, Udział w lekcjach edukacji ekologicznej rozmowy indywidualne, zajęcia z pedagogiem, lekcje biologii. WDŻ Pogadanki, zajęcia, godziny wychowawcze, lekcje biologii. Filmy wideo, programy profilaktyczne, zajęcia, lekcje biologii i chemii, edukacji ekologicznej. 4. Przeciwdziałanie kryzysom zdrowia psychicznego Rozmowy indywidualne z pedagogiem szkolnym i wychowawcami, obserwacja młodzieży, 5. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie Rozmowy indywidualne z pedagogiem szkolnym i wychowawcami, obserwacja młodzieży, rozmowy z rodzicami 6. Udzielanie pierwszej pomocy Edukacja dla bezpieczeństwa 7. Stosowanie zasad higieny osobistej. zajęcia WDŻ, lekcje biologii. 8. Diagnozowanie podstawowych zagrożeń w szkole. Rozmowy indywidualne z pedagogiem szkolnym i wychowawcami, obserwacja młodzieży. Edukacja dla bezpieczeństwa Osoba odpowiedzialna nauczyciele. Pielęgniarka szkolna, wychowawcy, nauczyciele. Pedagog szkolny, wychowawcy, nauczyciele biologii i chemii, edukacji ekologicznej. Pedagog, psycholog, wychowawcy, nauczyciele Pedagog, psycholog wychowawcy, nauczyciele Nauczyciele edukacji dla bezpieczeństwa Wychowawcy, nauczyciele biologii, wos-u. Pedagog, nauczyciele. Wnioski z 13
9. Poznanie i uświadomienie zagrożeń wieku dojrzewania /nikotynizm, alkoholizm, narkomania, dopalacze, napoje energetyzujące/. Zajęcia i pogadanki z psychologiem, pedagogiem szkolnym, godziny wychowawcze, lekcje biologii, programy profilaktczne. Pedagog, wychowawcy, nauczyciele biologii i chemii. 10. Propagowanie mody na niepicie, niepalenie, niebranie Spotkania ze specjalistami, psychologiem, zajęcia z pedagogiem szkolnym, godziny wychowawcze. Pedagog, wychowawcy. 11. Organizowanie ćwiczeń rekreacyjnych, konkursów sprawnościowych, wycieczek, zawodów sportowych, imprez o charakterze rekreacyjnym. Konkursy, wycieczki. Wg. harmonogramu. Nauczyciele, wychowawcy, nauczyciele w-f. 12. Przeciwdziałanie przemocy i agresji. Cyberprzemocy Agresji i przemocy fizycznej i psychicznej Promowanie zdrowego stylu życia. Kształtowanie postawy asertywności. zajęcia z pedagogiem. 13. Kształtowanie umiejętności wyrażania emocji. zajęcia z pedagogiem, lekcje doradztwa zawodowego. XI, III Według potrzeb. Pedagog, wychowawcy, nauczyciele. Pedagog, wychowawcy, nauczyciele, doradca zawodowy. 14. Realizacja programów profilaktycznych w zakresie zagrożenia uzależnieniami ze szczególnym uwzględnieniem dopalaczy Narkotyki? Na co mi to Dopalacze kradną życie Bezpieczna Szkoła zajęcia z pedagogiem, zajęcia z doradztwa zawodowego. Według potrzeb. Pedagog, wychowawcy, nauczyciele, doradca zawodowy. 14
V. Przygotowanie do właściwego wyboru dalszej drogi edukacyjnej. Zadania 1. Pomoc uczniom w określeniu swoich mocnych stron, zainteresowań oraz predyspozycji. Forma Godz. wychowawcze, kontakt z pracownikami PPP, zajęcia z pedagogiem. WOS, zajęcia z doradztwa zawodowego Termin Osoba odpowiedzialna rodzina, doradca zawodowy. Wnioski z 2. Przygotowanie uczniów klas III do dokonania trafnego wyboru dalszego kierunku i poziomu kształcenia. 3. Przygotowanie do aktywności zawodowej i odnalezienia się na rynku pracy. Ogólnopolski Tydzień Kariery. 4. Pomoc uczniom w pogłębianiu wiedzy o interesujących ich zawodach. Wdrażanie planu WSDZ 5. Egzamin kończący naukę w gimnazjum jako decydujący czynnik ubiegania się o przyjęcie do szkoły ponadgimnazjalnej. Rozmowy indywidualne spotkania z przedstawicielami szkół ponadgimnazjalnych. WOS, zajęcia z doradztwa zawodowego Spotkanie z pracownikiem powiatowego urzędu pracy i PPP, godziny wychowawcze, lekcje j. polskiego. WOS, zajęcia z doradcą zawodowym Zajęcia z pedagogiem szkolnym, zajęcia świetlicowe, godz. wychowawcze, wyjścia na dni otwarte i Targi Edukacyjne. WOS, zajęcia z doradcą zawodowym Godz. wychowawcze i rozmowy indywidualne. WOS, zajęcia z doradztwa zawodowego I i II semestr rodzina, doradca zawodowy. rodzice, nauczyciele języka polskiego, doradca zawodowy. Pedagog, wychowawcy świetlicy, wychowawcy, doradca zawodowy. rodzina dyrektor szkoły, doradca zawodowy. 15
VI. Pedagogizacja rodziców Zadania 1. Zapoznawanie rodziców z dokumentami szkoły (WSO, statut, program wychowawczy i profilaktyczny, itp.) 2. Prowadzenie prelekcji, wykładów dla rodziców, (przedstawicieli policji, kuratorów sądowych oraz innych, zaproszonych do współpracy specjalistów). Forma Prelekcja, zebrania z rodzicami, Prelekcje, lekcje otwarte, wykłady, spotkania. Termin IX, wg. potrzeb. Osoba odpowiedzialna Wychowawcy. Wychowawcy, pedagog. Wnioski z 3. Podejmowanie współpracy z rodzicami w działaniach profilaktycznych. 4. Zachęcanie rodziców do aktywnego udziału w życiu szkoły (współorganizowanie imprez, wycieczek, spotkań, udział rodziców w zajęciach dotyczących preorientacji zawodowej). Rozmowy indywidualne. Spotkanie z rodzicami, wycieczki, imprezy, konsultacje z doradcą zawodowym., wg. potrzeb. rodzice. rodzice, doradca zawodowy. 5. Komunikowanie o osiągnięciach i problemach uczniów (wyniki w nauce, zachowanie, egzaminy, osiągnięcia sportowe). Rozmowy indywidualne. Dziennik elektroniczny Pedagog, wychowawcy, nauczyciele. 6. Wspieranie rodziców w rozwiązywaniu ich problemów z dziećmi. 7. Wyróżnianie rodziców za wzorowe wychowanie dzieci. Rozmowy indywidualne, skierowanie do poradni PPP lub innych specjalistów, pomoc w kontaktach z instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny. Pochwała dyrektora, wychowawcy, listy gratulacyjne. Według potrzeb. I,VI, Według uznania. Pedagog, wychowawcy, dyrektor szkoły. Dyrektor szkoły, wychowawcy klas. 16
Ewaluacja programu będzie odbywała się na bieżąco, poprzez obserwacje zjawisk i zachowań uczniów w szkole. Przeprowadzane będą ankiety badające całą społeczność szkolną (uczniowie, rodzice i nauczyciele) pod kątem zachowań niepożądanych, sytuacji wychowawczej w szkole. Program wychowawczy jest częścią planu pracy szkoły. Program wychowawczy wchodzi w życie po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Pedagogicznej, Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. Z treścią programu wychowawczego szkoły zapoznają uczniów i ich rodziców wychowawcy klas. Za realizację programu wychowawczego odpowiedzialni są wszyscy pracownicy szkoły, natomiast nad prawidłowością jego czuwa Dyrektor Szkoły. Zmian w programie wychowawczym dokonuje Zespół ds. programu wychowawczego przy aprobacie Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. Zespół ds. programu wychowawczego wnosi korekty i poprawki do programu przed rozpoczęciem roku szkolnego. Raport ewaluacyjny jest sporządzany co roku przez Zespół ds. programu wychowawczego na podstawie wyników badań (ankiety, analiza dokumentów, obserwacje, wywiady itp.) prowadzonych przez cały rok szkolny. Badaniami zostają objęci reprezentanci wszystkich grup tworzących społeczność Gimnazjum Nr 5 im. Jana Pawła II (uczniowie, nauczyciele, rodzice). 17