PROGRAM PROFILAKTYKI 2011-2013 01.09.2011-31.08.2013 ŚLĄSKIE TECHNICZNE ZAKŁADY NAUKOWE W KATOWICACH
SPIS TREŚCI 1. Zakres profilaktyki. 2. Cele szkolnego programu profilaktycznego. 3. Formy realizacji szkolnego programu profilaktycznego. 4. Kierunki działań profilaktycznych. 5. Spodziewane efekty działań profilaktycznych. 6. Plan działań: w klasach I w klasach II w klasach III 7. Instytucje wspomagające szkołę w podejmowanych działaniach profilaktycznych. 8. Ewaluacja szkolnego programu profilaktycznego. 2
1. ZAKRES PROFILAKTYKI. Dyrekcja i nauczyciele Śląskich technicznych zakładów Naukowych podejmują działania mające na celu ochronę ucznia przed zagrożeniami i reagowanie na już zaistniałe. Szeroko pojęta profilaktyka obejmuje zarówno bądź zmniejszanie czynników ryzyka jak również wzmacnianie czynników chroniących. Ponadto, polega ona na promowaniu zdrowego stylu życia, rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z problemami, które młodzież napotyka w życiu oraz wspomaganiu ich przy dokonywaniu właściwych wyborów. Realizatorami programu są wszyscy, nauczyciele, psycholog szkolny oraz zaproszeni przedstawiciele różnych instytucji wspomagających. 2. CELE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO. 1. Udzielenie uczniom klas I wsparcia psychicznego i wskazówek ułatwiających adaptację w nowej szkole. 2. Zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki - kształtowanie bezpiecznej atmosfery w szkole. 3. Zapobieganie wszelkim objawom patologii społecznej np. zachowań agresywnych i przemocy. 4. Dostarczenie uczniom rzetelnej wiedzy dotyczącej szkodliwości wszelkich środków uzależniających. 5. Kształtowanie, ćwiczenie i utrwalanie umiejętności asertywnych. 5. Zapoznanie uczniów w przepisami prawnymi dotyczącymi odpowiedzialności karnej, ruchu drogowego, pracy 6. Wzbudzanie poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie propagowanie zdrowego stylu życia. Zwrócenie uwagi na symptomy śmiertelnych chorób anoreksja, bulimia, rak piersi, AIDS. 7. Przygotowanie uczniów do dorosłego życia w społeczeństwie kształtowanie umiejętności komunikacji, autoprezentacji. 8. Pomoc i przygotowanie uczniów do wyboru drogi zawodowej oraz wyższych studiów. 9. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz zaopatrzenie uczniów i rodziców w wiedzę, gdzie szukać pomocy. 10. Ochrona zdrowia psychicznego walka ze stresem. 3
11. Przekazywanie informacji rodzicom na temat zagrożeń we współczesnym społeczeństwie - profilaktyka uzależnień oraz prawne skutki negatywnych zachowań wśród młodzieży, a także sposobów radzenia sobie z nim. 3. FORMY REALIZACJI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO. 1. Zajęcia w ramach lekcji wychowawczych prowadzone przez pedagoga lub wychowawców: projekcja filmów, czytanie artykułów, dyskusja, warsztaty. 2. Spotkania uczniów z przedstawicielami: Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, funkcjonariuszami policji, przedstawicielami służby zdrowia, Powiatowego Urzędu Pracy, Polskiego Komitetu Zwalczania Raka, PCK. 3. Spotkania rodziców z funkcjonariuszami policji oraz psychologiem szkolnym w ramach wywiadówek 4. Rozmowy indywidualne psychologa z rodzicami, uczniami oraz wychowawcami. 4. KIERUNKI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH. 1. Analiza sposobu realizacji zadań szkoły, wynikających z przepisów prawnych, oświatowych oraz szkolnych (statut szkoły i program wychowawczy). 2. Stała współpraca z rodzicami w celu zapoznania ich działaniami szkoły oraz zaangażowanie rodziców w realizację zaplanowanych działań profilaktycznych 3. Organizowanie systematycznych zajęć edukacyjnych w ramach godzin wychowawczych, zajęć z psychologiem i zastępstw. 4. Realizowanie programów profilaktycznych przez specjalistów ds. profilaktyki i psychologa szkolnego. 5. Omawianie w ramach rady pedagogicznej efektów realizacji programu profilaktycznego w szkole. 4
6. Kształtowanie właściwego systemu wartości uczniów. 7. Wzbogacanie biblioteki szkolnej i biblioteczki pedagoga w literaturę fachową oraz filmy video lub dvd. 8. Promowanie zdrowego trybu życia kształtowanie umiejętności samodzielnego dokonywania właściwych wyborów. 9. Starania szkoły w celu zapewnienia uczniom alternatywnych możliwości spędzania wolnego czasu zajęcia pozalekcyjne, zajęcia rekreacyjno-sportowe, wycieczki. 10. Działalność Zespołu Młodzieżowych Doradców grupy wsparcia uczniowskiego o charakterze pomocowym i interwencyjnym. 5. SPODZIEWANE EFEKTY DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH. szybsza i łatwiejsza adaptacja w nowym środowisku szkolnym, wzmocnienie więzi między uczniami ukształtowanie postaw tolerancji wobec innych, poprawa relacji między uczniami nauczycielami rodzicami, mniejszy wskaźnik agresji i przemocy wśród uczniów, wzrost wiedzy wśród uczniów, rodziców na temat przemocy, uzależnień oraz przeciwdziałanie im, rozwój umiejętności asertywnych, wykształcenie umiejętności radzenie sobie z uzależnieniami oraz efektywnego szukania pomocy, zrozumienie wagi dbania o swoje zdrowie, dostrzeżenie pozytywnych stron zdrowego trybu życia, zrozumienie zagrożeń współczesnego świata uzależnienia, choroby cywilizacyjne, patologie społeczne, przemoc seksualna oraz skuteczne zapobieganie im lub radzenie sobie z ich negatywnymi skutkami, rozpoznanie swoich umiejętności i zdolności koniecznych w planowaniu studiów i pracy, świadomy wybór przyszłej kariery zawodowej, wykształcenie skutecznych metod radzenia sobie ze stresem, umiejętność właściwego wykorzystywania komunikacji werbalnej i niewerbalnej, umiejętność autoprezentacji, pozytywne nastawienie do świata. 5
6. PLAN DZIAŁAŃ. PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH I: Adaptacja w nowym środowisku Negatywne skutki zjawiska przemocy i agresji wśród młodzieży Profilaktyka uzależnień, profilaktyka zachorowań Umiejętność uczenia się Kształtowanie postawy tolerancji Działania i sposób realizacji Osoba odpowiedzialna Termin Adaptacja w nowym środowisku szkolnym na wszystkich lekcjach Zajęcia integracyjno adaptacyjne (6 godz. lekcyjnych) Wszyscy nauczyciele uczący w klasach I Psycholog, wychowawcy klas I Wrzesień Spotkanie z rodzicami pogadanka na temat trudności adaptacyjnych uczniów klas I B. Dziedzic Szymińska, psycholog szkolny, Przemoc i agresja wśród młodzieży a prawo karne Realizacja w ramach lekcji wychowawczej Stalking - agresja w środowisku szkolnym Spotkanie uczniów z policjantem Wychowawcy klas Poruszanie problematyki uzależnień szkodliwość palenia tytoniu Profilaktyka uzależnień : Uzależnienia środki odurzające, alkohol i ich szkodliwy wpływ na funkcjonowanie organizmu człowieka. Prawne skutki negatywnych zachowań wśród młodzieży. Pielęgniarka szkolna Wychowawcy klas, nauczyciele biologii, przedstawiciele wydziału prewencji Policji Listopad Styczeń 6
Techniki skutecznego uczenia sięwarsztaty dla uczniów klas I Psycholog szkolny Profilaktyka zachorowań na grypę AH1N1 Gdzie szukać pomocy? Miejsca i instytucje, w których możemy znaleźć pomoc, gdy mamy problemy zapoznanie uczniów z ofertą pomocową w Katowicach i okolicy pogadanka oraz dyskusja Pielęgniarka szkolna, Listopad Marzec Tolerancja kształtowanie postaw zrozumienia dla innych realizacja tematu w ramach lekcji wychowawczych Poruszanie problematyki tolerancji w ramach działalności klubu Debat szkolnych Wychowawcy klas Anna Lorenc Kwiecień W trakcie roku szkolnego Udział w spektaklu profilaktycznym Teatr profilaktyczny z Krakowa. Opieka organizacyjna psycholog szkolny Wg harmonogramu po ustaleniu z organizatorem Działalność Zespołu Młodzieżowych Doradców organizacja grupy wsparcia Psycholog szkolny raz w miesiącu Udział uczniów w Dniu Profilaktyki Śl. TZN Kwiecień 7
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH II: Zdrowy styl życia prawidłowe odżywianie, profilaktyka zachorowań grypowych Profilaktyka uzależnień, sekty, stalking- agresja Pierwsza pomoc Kształtowanie postawy tolerancji Działania i sposób realizacji Osoba odpowiedzialna Termin Jak ustrzec się przed zaburzeniami łaknienia? Anoreksja i bulimia śmiertelna pułapka (szczególnie w klasach gdzie są dziewczęta) Profilaktyka zachorowań na grypę AH1N1 Zdrowe odżywianie pogadanka Psycholog, nauczyciele biologii, pielęgniarka szkolna Pielęgniarka szkolna, Nauczyciele biologii, nauczyciele wf, pielęgniarka szkolna Wrzesień Październik Listopad Sekty zagrożenia - spotkanie ze specjalistą ds. sekt Dyskusja na temat psychomanipulacji w ramach godzin wychowawczych Realizacja w ramach lekcji wychowawczej Stalking - agresja w środowisku szkolnym Profilaktyka uzależnień oraz prawne skutki negatywnych zachowań wśród młodzieży Ratownictwo oraz pierwsza pomoc przedmedyczna Gdzie szukać pomocy? Miejsca i instytucje, w których możemy znaleźć pomoc, gdy mamy problemy zapoznanie uczniów z ofertą Spotkanie uczniów z D. Pietrkiem Wychowawcy klas Wychowawcy klas Wychowawcy klas, przedstawiciele wydziału prewencji Policji Przedstawiciele PCK M. Chwała organizator szkolny, nauczyciele PO Marzec 8
pomocy w Katowicach i okolicy pogadanka oraz dyskusja Poruszanie problematyki tolerancji w ramach działalności klubu Debat szkolnych A. Lorenc opiekun Szkolnego Klubu Debat Udział w spektaklu profilaktycznym Teatr profilaktyczny z Krakowa. Opieka organizacyjna psycholog szkolny Wg harmonogramu po ustaleniu z organizatorem Działalność Zespołu Młodzieżowych Doradców organizacja grupy wsparcia Psycholog szkolny raz w miesiącu Udział uczniów w Dniu Profilaktyki Śl. TZN Kwiecień 9
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH III: Zdrowy styl życia profilaktyka zachorowań grypowych, dbanie o własne zdrowie Profilaktyka uzależnień Agresja rówieśnicza - stalking Kształtowanie umiejętności interpersonalnych Asertywność Działania i sposób realizacji Osoba odpowiedzialna Termin Profilaktyka chorób nowotworowych- rak piersi, rak szyjki macicy (szczególnie w klasach gdzie są dziewczęta), inne choroby nowotworowe będące wynikiem przyśpieszenia cywilizacyjnego Profilaktyka zachorowań na grypę AH1N1 Znaczenie ruchu dla zdrowia pogadanka, dyskusja Szkodliwość picia alkoholu, zażywania środków odurzających Nauczyciele biologii, pielęgniarka szkolna Pielęgniarka szkolna, Nauczyciele biologii, nauczyciele wf, pielęgniarka szkolna Nauczyciele biologii, nauczyciele wf, pielęgniarka szkolna Wrzesień Październik Listopad Styczeń Luty Marzec Przemoc i agresja wśród młodzieży dlaczego wciąż wzrasta? Stalking prześladowanie, znęcanie się psychiczne analiza zjawiaska. Wychowawcy klas, psycholog szkolny Wychowawcy klas, psycholog szkolny Kwiecień Profilaktyka uzależnień oraz prawne skutki negatywnych zachowań wśród młodzieży Wychowawcy klas, przedstawiciele wydziału prewencji Policji Ratownictwo oraz pierwsza pomoc przedmedyczna Przedstawiciele PCK M. Chwała organizator Listopad 10
Rozwijanie umiejętności interpersonalnych - znaczenie komunikacji w nawiązywaniu pozytywnych relacji Asertywność sztuka odmawiania Gdzie szukać pomocy? Miejsca i instytucje, w których możemy znaleźć pomoc, gdy mamy problemy zapoznanie uczniów z ofertą pomocową w Katowicach i okolicy pogadanka oraz dyskusja Nauczyciele przedsiębiorczości, w ramach GWK, psycholog szkolny Marzec Poruszanie problematyki tolerancji w ramach działalności klubu Debat szkolnych A. Lorenc opiekun Szkolnego Klubu Debat Udział w spektaklu profilaktycznym Teatr profilaktyczny z Krakowa. Opieka organizacyjna psycholog szkolny Wg harmonogramu po ustaleniu z organizatorem Działalność Zespołu Młodzieżowych Doradców organizacja grupy wsparcia Psycholog szkolny raz w miesiącu Udział uczniów w Dniu Profilaktyki Śl. TZN Kwiecień 11
PROBLEMATYKA PORUSZANA W KLASACH IV: Preorientacja zawodowa Kształtowanie umiejętności autoprezentacji Stalking - zjawisko agresji w środowisku szkolnym Profilaktyka zachorowań na grypę Program edukacyjny dla maturzystów Stres przyczyny i sposoby radzenia sobie z nim Działania i sposób realizacji Osoba odpowiedzialna Termin Planuję swoją drogę zawodową warsztaty dla uczniów Zainteresowania, predyspozycje i talenty jak wpływają na wybór zawodu? Jak dokonać właściwego wyboru? Wybór zawodu. Zapotrzebowanie. Poszukiwanie miejsc pracy w kraju i terenach Unii Europejskiej Autoprezentacja - dyskusja w klasach na GWK Stalking prześladowanie, znęcanie się psychiczne analiza zjawiska Profilaktyka zachorowań na grypę AH1N1 Program profilaktyczny Radzenie sobie ze stresem egzaminacyjnym Działalność Zespołu Młodzieżowych Doradców organizacja grupy wsparcia Udział uczniów w Dniu Profilaktyki Śl. TZN Indywidualne konsultacje z psychologiem szkolnym Psycholodzy z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, psycholog szkolny Nauczyciele WOS, Podstaw przedsiębiorczości, psycholog szkolny, Wychowawcy klas Wychowawcy klas, psycholog szkolny Pielęgniarka szkolna, Psycholog szkolny Psycholog szkolny Październik Listopad Styczeń Luty Marzec raz w miesiącu Kwiecień 12
7. INSTYTUCJE WSPOMAGAJĄCE SZKOŁĘ W PODEJMOWANYCH DZIAŁANIACH PROFILAKTYCZNYCH. Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Katowicach ul Sokolska, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Katowice ul. Okrzei, Poradnia Rodzinna Katowice, ul Okrzei, Urząd Miasta Wydział Promocji i Ochrony Zdrowia, Wojewódzka Komenda Policji, Ośrodek Profilaktyczno Szkoleniowy im. Ks. F. Blachnickiego w Katowicach, PCK, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Polski Komitet Zwalczania Raka. 8. EWALUACJA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO. Następuje po zakończeniu każdego poziomu kształcenia i ma formę ankiet anonimowych oraz (o ile to możliwe) rozmów indywidualnych z uczniami a także z wychowawcami klas. 13