SZKOŁA PODSTAWOWA NR 18 IM. JANA MATEJKI W KOSZALINIE PROGRAM PROFILAKTYKI I ZDROWIA Koszalin, 15 września 2008 r. Znowelizowany 20 października 2010 r.
Cele Programu Profilaktyki: 1. Tworzenie klimatu, współpracy, wzajemnego szacunku i dialogu. 2. Promowanie zdrowego i bezpiecznego stylu Ŝycia. 3. Zwiększenie świadomości nt. pozytywnych skutków Ŝycia bez nałogów tj. papierosów, alkoholu, narkotyków, dopalaczy.* 4. Uczenie dokonywania świadomych wyborów oraz odpowiedzialności za podejmowane decyzje. 5. DąŜenie do wszechstronnego rozwoju osobowego ucznia. 6. Wspomaganie ucznia w radzeniu sobie w trudnych sytuacjach Ŝyciowych. 7. Kształtowanie umiejętności samodzielnego rozwiązywania problemów. 8. Rozwijanie poczucia własnej wartości. 9. Nauka czerpania radości z własnej aktywności: sportowej, twórczej, rozwijanie zainteresowań. Zadania Programu Profilaktyki: 1. Diagnozowanie klimatu społecznego szkoły, identyfikowanie czynników ryzyka i czynników chroniących przed agresją i przemocą. 2. Upowszechnianie wiedzy nt. zdrowego i bezpiecznego stylu Ŝycia. 3. Poznawanie zagroŝeń związanych z zaŝywaniem środków zmieniających świadomość narkotyki, dopalacze, alkohol. 4. Poznawanie sposobów rozwiązywania konfliktów bez uŝycia agresji i przemocy. 5. Kształtowanie i rozwijanie zainteresowań uczniów. 6. Edukacja nauczycieli, rodziców i uczniów zwiększająca umiejętności wychowawcze i profilaktyczne. Oczekiwane efekty programu: 1. W szkole panuje dobra i Ŝyczliwa atmosfera pomiędzy wszystkimi członkami społeczności szkolnej. 2. Konflikty są rozwiązywane na bieŝąco w poszanowaniu godności osobistej stron. Przy rozwiązywaniu konfliktów stosujemy zasady sprawiedliwości naprawczej. 3. Uczniowie potrafią dbać o swoje zdrowie i bezpieczeństwo. 2
4. Dzieci zdobywają wiedzę na temat zachowań ryzykownych stosowanie środków zmieniających świadomość. 5. Szkoła wzmacnia poczucie własnej wartości w uczniach. 6. Uczeń potrafi dokonać świadomego wyboru i jest odpowiedzialny za podjętą decyzję. Potrzeby i zasoby szkoły z zakresu profilaktyki diagnozowane są corocznie na podstawie: 1. Analizy jakościowej i ilościowej działań zrealizowanych w ramach programu. 2. Rozmów indywidualnych i wywiadów prowadzonych z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami. 3. BieŜących obserwacji zachowań uczniów, na lekcjach, podczas przerw, zajęć pozalekcyjnych, a takŝe na wycieczkach oraz imprezach pozaszkolnych. 4. Analizy niepowodzeń szkolnych. 5. Analizy dokumentacji dotyczącej diagnozowania, monitorowania oraz podejmowania interwencji wychowawczej, którą stanowią dzienniki lekcyjne, klasowe zeszyty uwag, protokoły posiedzeń zespołu wychowawczego, dokumentacja pedagoga, notatki słuŝbowe, indywidualnie zawierane kontrakty. Bezpośrednie dane z nadzoru pedagogicznego w oparciu o obserwacje i analizy pedagogów szkolnych i wychowawców klas. Filary szkolnych oddziaływań profilaktycznych: Informacja: dostarczanie informacji na temat celów i treści kształcenia. Komunikowanie się: wyraŝanie emocji, inicjowanie dyskusji umoŝliwiającej wyraŝanie własnych poglądów, szczerość, otwartość. Współdziałanie: podejmowanie współpracy z uczniem i jego rodzicami, wspólne rozwiązywanie problemów, inspirowanie współpracy między rodzicami. Modelowanie: bycie wzorem, autorytetem dla ucznia. Obszary działania profilaktycznego: I. Budowanie przyjaznego klimatu w oparciu o normy i reguły współŝycia społecznego w szkole II. Zwiększenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i pracowników niepedagogicznych szkoły III. Edukacja rodziców IV. Zajęcia pozalekcyjne V. Przeciwdziałanie agresji i przemocy 3
VI. Promocja zdrowego i bezpiecznego stylu Ŝycia VII. Profilaktyka uzaleŝnień Program obejmuje 3 lata szkolne: 2008/09, 2009/10, 2010/11. Program profilaktyki opracował zespół w składzie: Maria Dębska, Maria Kotynia, Agnieszka Skrzypniak 4
I. Budowanie przyjaznego klimatu w oparciu o normy i reguły współŝycia społecznego w szkole 1. WdraŜanie i nauka przestrzegania zasad zachowania: Szanuj siebie. Szanuj innych. Szanuj swoją i cudzą własność. 2. Zawieranie kontraktów klasowych wraz z konsekwencjami za nieprzestrzeganie zasad zawartych w kontrakcie 3. Zajęcia integrujące uczniów, łagodzenie stresu szkolnego Dzień z wychowawcą 4. Przyznawanie tytułu i certyfikatu Kolega/KoleŜanka z Klasą 5. Organizowanie Dnia śyczliwości i Pozdrowień 6. Zajęcia warsztatowe: Jak porozumiewać się z innymi Co to znaczy być asertywnym wychowawcy klas, nauczyciele wychowawcy klas wychowawcy klas uczniowie szkolni, wyznaczeni nauczyciele szkolni 2 września podczas Dnia z wychowawcą, okazjonalnie Pierwszy tydzień września kaŝdego roku. 2 września kaŝdego roku szkolnego 21 listopada, 21 marca, na zakończenia roku szkolnego 21 listopada pedagogów II. Zwiększenie umiejętności wychowawczych nauczycieli i pracowników niepedagogicznych szkoły 1. Szkolenie dla nauczycieli klas I III temat: Jak reagować na agresję 2. Szkolenie dla nauczycieli klas IV VI temat: Bezpieczna szkoła 3. Kursy i szkolenia doskonalące umiejętności wychowawcze pedagog, dyrekcja szkoły rok szkolny 2009/2010 pedagog, dyrekcja szkoły rok szkolny 2009/2010 zainteresowani nauczyciele 5 wg harmonogramu szkoleń CEN w Koszalinie 4. Warsztaty organizowane w szkole pedagog okazjonalnie 5. Szkolenie dla nauczycieli klas V -VI Dopalacze realne zagroŝenie dla kaŝdego. pedagog, specjalista ds. uzaleŝnień II semestr roku szkolnego 2010/2011 6. Monitorowanie potrzeb nauczycieli pedagog, dyrekcja, zespoły Cały rok szkolny
w zakresie doskonalenia umiejętności wychowawczych: Rozmowy i konsultacje indywidualne, Dostarczanie materiałów edukacyjnych np. Konspekt dla wychowawców klas VI i na godzinę wychowawczą Dopalacze realne zagroŝenie dla kaŝdego, BieŜąca współpraca z zespołem wychowawczym. wychowawcze 2010/2011 III. Edukacja rodziców 1. Szkolenia rodziców w zakresie umiejętności wychowawczych powołanie Klubu Dobrego Rodzica, Szkoły Dla Rodziców. 2. Spotkanie rodziców klas VI ze specjalistami: psychoterapeutą ds. uzaleŝnień - Dopalacze realne zagroŝenie dla kaŝdego; specjalista ds. nieletnich i patologii Cyberprzemoc. 3. Gablota informacyjna dla rodziców Pedagog informuje 4. Udostępnianie rodzicom literatury, broszur, ulotek z zakresu problematyki wychowawczej i profilaktycznej. 5. Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, podstawowymi regulaminami oraz programem profilaktycznym: Udostępnienie tekstów oraz omówienie najwaŝniejszych ich zapisów podczas wywiadówek klasowych Udostępnienie Statutu i regulaminów przez szkolną bibliotekę oraz stronę internetową pedagog, trener Szkoły dla Rodziców Pedagog, specjalista ds. nieletnich i patologii z Komendy Miejskiej Policji w Koszalinie, nauczyciel informatyki. wychowawcy, bibliotekarz, dyrekcja szkoły 6 lata 2009-2011 Podczas zebrań w listopadzie kaŝdego roku szkolnego wg potrzeb wg potrzeb na pierwszym zebraniu rodzicówwe wrześniu kaŝdego roku szkolnego, wg potrzeb
6. Informacje i porady dla rodziców zamieszczane na szkolnej stronie internetowej: dopalacze bezpieczny internet zdrowie i bezpieczeństwo inne w zaleŝności od potrzeb wicedyrektor na bieŝąco wg potrzeb 7. Współpraca z rodzicami podczas realizacji programu Zdrowo jesz lepiej Ŝyjesz 8. Pedagogizacja rodziców w zakresie: odciąŝania plecaków uczniowskich higieny pracy umysłowej (plan dnia ucznia) zdrowych nawyków Ŝywieniowych oraz ruchu na świeŝym powietrzu wychowawcy klas rok szkolny 2010/2011 wychowawcy klas, zespół ds. zdrowia podczas zebrań z rodzicami IV. Zajęcia pozalekcyjne 1. Organizowanie zajęć z uczniem zdolnym koła przedmiotowe oraz zajęcia z uczniem zdolnym dla klas I -VI 2. Organizowanie zajęć sportowych, rozgrywek międzyklasowych, turniejów i festynów. 3. Organizowanie zajęć rozwijających zainteresowania uczniów koła zainteresowań 4. Upowszechnianie dostępu uczniów do zajęć pozaszkolnych organizacje, Pałac MłodzieŜy oraz inne np. harcerstwo wychowawcy klas, nauczyciele przedmiotów nauczyciele wychowania fizycznego opiekunowie kół wychowawcy klas, dyrekcja szkoły V. Przeciwdziałanie agresji i przemocy 1. Udział w ogólnopolskiej kampanii dyrekcja, wyznaczeni listopad czerwiec w 7
społecznej Szkoła bez przemocy nauczyciele, roku szkolnym 2. Zajęcia warsztatowe: nauka reagowania na zaczepki i wyzwiska bez uŝywania agresji pedagogów oraz w zaleŝności od potrzeb komunikacja interpersonalna komunikat JA, Jak sobie radzić ze stresem VI. Promocja zdrowego i bezpiecznego stylu Ŝycia 1. Szkolenia nauczycieli, rodziców i uczniów nt. budowania pozytywnych relacji interpersonalnych. 2. Aktywność ruchowa sposobem na zdrowie: pozalekcyjne zajęcia sportowe, rozgrywki i turnieje sportowe, masowy udział w Biegu Wenedów oraz Sportowym Turnieju Miast i Gmin, pozaszkolne zajęcia sportowe na Orliku. 3. Rozwijanie umiejętności i nawyków dbania o higienę osobistą: fluoryzacja w kl. I VI, profilktyka przeciwpróchnicza spotkania z dietetyczką, spotkania z połoŝną dziewcząt klas V na temat higieny okresu dojrzewania, spotkania z pielęgniarką szkolną chłopców klas VI na temat okresu dojrzewania. 4. Organizacja Dni Zdrowia i Dni Profilaktyki 5. Udział w programie Wygraj z astmą 6. Zapoznanie uczniów z zasadami udzielania pierwszej pomocy. wychowawcy, nauczyciele wych. fizycznego, animatorzy pielęgniarka, wychowawcy klas zespół ds. zdrowia, I. Lejewska, pielęgniarka 8 pedagogów szkoły na dany rok szkolny pielęgniarka, przeszkoleni nauczyciele, ratownicy medyczni 7. Realizacja miejskiego programu wychowawcy klas, Rok szkolny 2010/2011
Zdrowo jesz - lepiej Ŝyjesz nauczyciele wychowania fizycznego, pielęgniarka VII. Profilaktyka uzaleŝnień 1. Szkolenie nauczycieli klas IV VI przygotowujące do realizacji programu profilaktycznego Domowi Detektywi 2. WdraŜanie przez nauczycieli klas I III programu profilaktycznego Cukierki 3. Organizowanie spotkań ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzaleŝnień dotyczące narkotyków, dopalaczy, alkoholu. 4. Prezentacja filmów dotyczących uzaleŝnień. Rozpowszechnianie broszur i materiałów informacyjnych. 5. Uświadamianie uczniom zagroŝeń związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych : Przygotowanie tablicy informacyjnej na temat środków zmieniających świadomość; Konkurs literacki Stop dopalaczom kolekcjonowanie uzaleŝnia. nauczyciele klas IV - VI rok szkolny 2008/2009 nauczyciele klas I - III rok szkolny 2008/2009 pedagog, wychowawcy klas VI pedagog pedagogów pedagogów pedagog listopad 2011 Program został uchwalony przez Radę Rodziców na posiedzeniu w dniu 15 września 2008 r. i zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną 8 października 2008 r. Po zmianach odpowiednio: 20 i 28 października 2010 r. *zmiany zaznaczono kursywą 9