PROGRAM PROFILAKTYCZNY Szkoły Podstawowej nr. 9 w Wejherowie Na rok szkolny 2013/2015
Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji oraz wobec którego można zastosować środki zaradcze". Krzysztof Wojcieszek PODSTAWA PRAWNA: Szkolny Program Profilaktyki Prozdrowotnej został opracowany w oparciu: 1.rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr61, poz. 624 ze zm.), 2. - rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458 ze zm.).
3. Szkolny Program Wychowawczy. 4. Plany wychowawcze klas. 5. Rozpoznanie potrzeb wychowawczych i opiekuńczych na podstawie ankiet i wywiadów..diagnoza Szkoła rozpoznaje potrzeby i zagrożenia uczniów poprzez indywidualne działania wychowawców, nauczycieli, pedagoga, obserwacje, rozmowy z rodzicami, uczniami a także ankiety i analizę efektów zrealizowanych programów autorskich i ścieżek międzyprzedmiotowych. ZAŁOŻENIA Program opiera się na założeniu, że efektywną formą profilaktyki jest praktyczne działanie, promowanie zdrowego stylu życia, dobrego funkcjonowania w sferze fizycznej, psychicznej oraz rozwoju osobowości. Realizacji programu mają służyć działania szkoły, oddziaływania nauczycieli skierowane na osobowość uczniów poprzez dostarczanie im specyficznych informacji i wyposażenie w umiejętności służące polepszaniu jakości życia, kształtowaniu właściwych postaw i relacji oraz radzeniu sobie z problemami życiowymi.
ADRESACI PROGRAMU Adresatami Szkolnego Programu Profilaktycznego SP 9 w Wejherowie są: uczniowie klas I - VI, ich rodzice oraz nauczyciele. Program przewidziany jest do realizacji : 1. na lekcjach wychowawczych 2. w ramach lekcji przedmiotowych w klasach 4-6, w ramach edukacji wczesnoszkolnej - jako rozszerzenie realizowanych programów 3. w ramach ścieżek międzyprzedmiotowych 4. w ramach zajęć pozalekcyjnych i świetlicowych 5. w ramach wyjazdów Kluczową sprawą w realizacji poniższego programu jest to, że realizacja głównych jego założeń odbywa się w trzech niezależnie biegnących frontach jako: A. Stałe formy działania, m.in: konkursy plastyczne o tematyce szeroko pojętej promocji zdrowia międzyklasowe konkursy wiedzy prozdrowotnej, ekologicznej,( ) organizacja kursów na kartę rowerową prowadzenie gimnastyki korekcyjnej, śródlekcyjnej i ćwiczeń relaksacyjnych - turnieje sportowe
- organizacja Dnia Sportu dla uczniów klas I- III - w ramach kultywowania tradycji organizowanie w klasach uroczystości i imprezy - wyjazdy na kilkudniowe wycieczki - wyjazdy na tzw.: zielone szkoły" - wyjazdy rekreacyjne i jednodniowe wycieczki poza Wejherowo - zajęcia szkolne i pozaszkolne z udziałem przedstawicieli Straży Miejskiej, Pożarnej, Policji i innych organizacji dbających o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci - akcje charytatywne z wykorzystaniem twórczości dzieci - inscenizacje o tematyce prozdrowotnej i proekologicznej - projekcje filmów - zajęcia integrujące zespół klasowy inne formy objęte KALENDARZEM IMPREZ I UROCZYSTOŚCI SZKOLNYCH PROGRAM ten jest: - dostosowany do potrzeb i problemów uczniów, do ich poziomu wiedzy, umiejętności, wrażliwości, - skierowany do wszystkich uczniów, we wszystkich etapach kształcenia, skoncentrowany na wielu obszarach, - zapewniający ciągłość i systematyczność działań, - uwzględniający współpracę z rodzicami.
TERMIN REALIZACJI PROGRAMU Program będzie realizowany w roku szkolnym 2013/2014 oraz 2014 / 15 CEL GŁÓWNY Planowanie i wdrażanie oddziaływań profilaktycznych na uczniów, ich środowisko w celu przygotowania do zdrowego stylu życia i zminimalizowania negatywnych wpływów środowiska oraz własnych ograniczeń. CELE SZCZEGÓŁOWE Kształtowanie odpowiedzialności za zdrowie swoje i najbliższego otoczenia, jak również wykształcenie zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu. Kształtowanie przyjaznego stosunku do zwierząt z zachowaniem ostrożności podczas kontaktowania się z nimi. Zapoznanie się ze sposobami bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym pieszych, rowerzystów i kierowców pojazdów. Poznawanie motywów ochrony przyrody i zasobów środowiska przyrodniczego.
Przeciwdziałanie zjawiskom przemocy i agresji w środowisku szkolnym. Przekazywanie zasad poprawnej komunikacji interpersonalnej. Wykształcenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Podjęcie działań mających na celu ograniczenie absencji. Pomoc psychologiczno pedagogiczna uczniom mającym trudności w nauce, sprawiającym problemy wychowawcze. Pomoc socjalna uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Prowadzenie edukacji prozdrowotnej wśród uczniów, rodziców i nauczycieli. Kontynuacja współpracy z instytucjami na rzecz profilaktyki ( MOPS, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Poradnia Profilaktyczna AA,PCPR, Policja, Straż Miejska, Straż Pożarna, Sąd Rejonowy ). Zapoznanie z wykazem instytucji, w których można uzyskać pomoc. TREŚCI SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Szkolny Program Profilaktyczny obejmuje następujące obszary działań: I. Zdrowy styl życia II.Profilaktykę uzależnień
III.Bezpieczeństwo i pierwsza pomoc IV. Ochrona środowiska życia V. Przeciwdziałanie przemocy i agresji VI. Przygotowanie do życia w rodzinie, uczestnictwa w grupie VII. Opieka nad uczniami potrzebującymi różnych form wsparcia, przeciwdziałanie absencji METODY I FORMY PRACY W realizacji programu wykorzystuje się różnorodne metody, przede wszystkim aktywne, by umożliwić uczniom aktywne doświadczanie i przeżywanie tego, co jest tematem zajęć. Wprowadzać można różne techniki, dostosowując je do wieku uczniów, zainteresowania tematem, umiejętności radzenia sobie z przedstawionymi problemami i poziomu ich aktywności. Poniżej wymieniono najważniejsze metody i techniki, spośród których prowadzący może wybrać takie, które najlepiej odpowiadają danemu tematowi: -krąg uczuć (klasowe powitanie i pożegnanie) -rysunek forma swobodnej ekspresji, umożliwiająca uczniom uzewnętrznianie swoich przeżyć, doświadczeń, emocji, wiedzy o otaczającym świecie; -psychodrama odgrywanie scenek na wybrane tematy tak, by dać możliwość przeżycia sytuacji mogących się wydarzyć w życiu; -dyskusja klasowa, rozmowa wymiana poglądów, dzielenie się doświadczeniami, wspólna praca nad problemem;
burza mózgów", której celem jest stworzenie listy pomysłów na rozwiązanie określonego problemu; -krótkie opowiadania stosowanie tej metody jest szczególnie przydatne przy tematach trudnych, budzących zawstydzenie, polega ona na opowiadaniu o sytuacjach życiowych prawdziwych lub wymyślonych, aby na przykładzie przeżyć bohaterów omówić daną sytuację; -gry i zabawy integracyjne jako urozmaicenie prowadzonych zajęć; -praca w małych grupach (3-5 osobowych) efektywna zwłaszcza wtedy gdy temat dotyczy ważnych problemów emocjonalnych i wyjątkowych sytuacji, gdyż uczniom łatwiej wypowiedzieć się wobec mniejszej liczby rozmówców; -uzupełnianie zdań ( rundki") ułatwiają samodzielną wypowiedź, gdyż uczeń ma za zadanie dokończyć zdanie zaczęte przez nauczyciela uzewnętrzniając swoją reakcję, uczucia; -miniwykład, debata za i przeciw; -wywiad; -happening; -pogadanka, indywidualna rozmowa z uczniem; -gazetka szkolna, fotoreportaż, wystawka edukacyjna; -spektakl profilaktyczny; -prezentacja materiałów i filmów profilaktycznych; -degustacja potraw; -kramik, kiermasz charytatywny; -konkurs, quiz; -wycieczka, zajęcia w terenie; realizacja zagadnienia w formie projektu; -spotkania z rodzicami pedagogizacja; -spotkania z fachowcami, (pracownicy poradni psychologiczno-pedagogicznej, policjanci, )
ŚRODKI DYDAKTYCZNE W zależności od zastosowanych metod. Szczególnie polecane są filmy i wywiady oraz nagrywane w zależności od potrzeb dyskusje, ulotki, karty pracy, spektakle, spotkania z fachowcami, metoda projektów, konkursy i quizy. PLANOWANE EFEKTY Czynny udział uczniów w promocji zdrowego stylu życia oraz działań na rzecz bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Zmniejszenie zagrożenia sięgania przez uczniów po środki uzależniające. Zmniejszenie przypadków zachowań agresywnych, ulegania negatywnym wpływom rówieśników, przywłaszczania mienia. Uzyskanie poprawnych relacji interpersonalnych: uczeń uczeń, uczeń nauczyciel, nauczyciel rodzic, dziecko członkowie rodziny, dziecko rówieśnicy. Zmniejszenie absencji. Udzielenie pomocy psychologiczno pedagogicznej i materialnej uczniom potrzebującym. Wzbogacenie wiedzy uczniów, rodziców i nauczycieli z zakresu profilaktyki. Korzystanie przez rodziców ze wsparcia profesjonalnych instytucji (Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, MOPS, Policja, PP AA, ).
EWALUACJA Cele ewaluacji: Uzyskanie informacji, czy planowany projekt jest wartościowy dla podmiotu działań (jakie są mocne i słabe strony programu). Uzyskanie informacji, czy zakładane cele programu zostały osiągnięte po zakończeniu realizacji i czy forma podjętych działań jest skuteczna. Ewaluacja będzie polegała na analizowaniu całego procesu, który dokonuje się w szkole pod wpływem programu. Przy użyciu odpowiednich metod (tj. obserwacja, badania ankietowe, wywiady) będziemy starali się odpowiedzieć na pytanie, czy stworzony program będzie sprawdzoną metodą działania i czy istnieje związek pomiędzy oddziaływaniem a osiągniętym rezultatem. Oceny tej dokonamy na posiedzeniu Rady Pedagogicznej podsumowującym rok szkolny 2013/2014.