SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. BOLESŁAWA CHROBREGO I GIMNAZJUM W ZAWIDOWIE

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. BOLESŁAWA CHROBREGO I GIMNAZJUM W ZAWIDOWIE

Założenia ogólne programu W szkole uczeń sytuowany jest w centrum działalności szkolnej, a nauczyciel i uczeń są pierwszoplanowymi podmiotami działalności edukacyjnej. Integralnymi częściami procesu edukacji są: nauczanie, kształcenie umiejętności i wychowanie. Program profilaktyczny uwzględniający uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych musi być wbudowany jako element programu wychowawczego. Jednak wychowanie nie może sprowadzać się do rozwijania odpowiednich umiejętności. To przede wszystkim przekazanie wartości, budowanie hierarchii wartości i przekazanie norm moralnych i społecznych. Działania profilaktyczne mają zapobiegać niepożądanym zjawiskom w rozwoju jednostki i skupić się na przeciwdziałaniu złu. Muszą być planowe i uwzględniać wczesną profilaktykę, tzw. pierwszorzędową ( mającą na celu promocję zdrowego stylu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji np. nikotynowej, alkoholowej czy narkotykowej). Stanowią one rodzaj szczepionki dla osób zdrowych, zwiększają ich odporność na oddziaływanie niekorzystnych czynników. Terenem realizacji wczesnych działań profilaktycznych jest głównie szkoła. Realizatorami profilaktyki są wszyscy szkoły, stanowiące pozytywne wzorce (niepijący, niepalący, nietolerujący podobnych zachowań u uczniów) wspierani przez specjalistów. Najważniejsze działania szkoły w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej to: Stwarzanie przyjaznego klimatu (dobra komunikacja, osobowe relacje między uczniami, udzielanie emocjonalnego wsparcia dzieciom i młodzieży, szczególnie w trudnych dla nich sytuacjach). Wypracowanie wspólnej polityki szkoły wobec palenia, picia alkoholu i odurzania się narkotykami, dopalaczami oraz konsekwentne jej wdrażanie. Budowanie dobrych relacji z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych, prowadzonych przez nauczycieli. Pomoc uczniom mającym trudności w nauce.

Wczesne rozpoznawanie uczniów z grupy ryzyka i kierowanie ich do a w celu przeprowadzenia wstępnej diagnozy. Kierowanie uczniów zagrożonych (w porozumieniu z rodzicami) do poradni psychologiczno icznej lub innej instytucji udzielającej specjalistycznej pomocy. Udzielanie uczniom i rodzicom informacji o specjalistycznej pomocy poza szkołą. Szkolenie się kadry icznej w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych. Kształtowanie właściwej postawy wobec AIDS i HIV oraz tolerancji w stosunku do osób chorych Cele programu profilaktyki Celem programu jest wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności nowych zachowań wobec współczesnych zagrożeń. Cele, jakie chcemy osiągnąć to: podniesienie poziomu bezpieczeństwa uczniów; przekazanie informacji o konsekwencjach palenia tytoniu, picia alkoholu i używania środków psychoaktywnych (narkotyków, dopalaczy itp.); rozwijanie psychospołecznych umiejętności życiowych uczniów umożliwiających radzenie sobie z problemami życia codziennego i samorealizacji; kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowania do podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających potrzeby psychiczne, emocjonalne, społeczne i duchowe; wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców w zakresie radzenia sobie w sytuacjach trudnych;

rozszerzanie form pomocy dzieciom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. Cele są realizowane poprzez: programy informacyjno edukacyjne; programy profilaktyczne; zajęcia alternatywne; współpraca między różnymi instytucjami (szkoła, poradnia, policja, samorząd); Diagnoza Prowadzenie działań profilaktycznych w szkole poprzedzone jest diagnozą rozpoznaniem obecnego stanu zagrożenia niepożądanymi zjawiskami w rozwoju uczniów szkoły. 1. Diagnozę opracowano w oparciu a analizę: -badań ankietowych Młodzi i substancje psychoaktywne -badań ankietowych wg programu Znajdź Właściwe Rozwiązanie - badań ankietowych dotyczących samopoczucia uczniów w szkole; - dokumentacji szkolnej (dzienniki, wpisy uwag); - informacji nauczyciela o bieżących problemach wychowawczych; - rozmów z rodzicami; - informacji z instytucji współpracujących ze szkołą; - opinii uczniów wyrażonych między innymi przez Samorząd Uczniowski. 2. Przeprowadzona analiza wskazuje na istnienie następujących problemów wymagających działań profilaktycznych: - narastająca agresja wśród dzieci i młodzieży; - nieumiejętność polubownego rozwiązywania konfliktów; - zaburzenia w komunikacji, w relacji uczeń uczeń, uczeń osoba dorosła;

- kontaktu z alkoholem szczególnie wśród gimnazjalistów; - narastające trudności wychowawcze wśród uczniów klas młodszych; - powiększająca się liczba dzieci z grup dyspenseryjnych i z deficytami; - coraz mniejsza pomoc ze strony rodziców; - brak dyscypliny i niska kultura języka; - brak motywacji do nauki i niskie potrzeby edukacyjne. Obszary działań Działania z zakresu programu profilaktycznego obejmują cztery obszary: 1. Ogólnowychowawczy funkcjonowanie społeczne i komunikacja interpersonalna; rozwijanie uzdolnień i zagospodarowanie czasu wolnego; niepowodzenia szkolne; agresja. 2. Uzależnienia nikotynizm; narkomania; alkoholizm; uzależnienia od komputera. 3. Zdrowie higiena osobista; odżywianie; wypoczynek. 4. Bezpieczeństwo bezpieczne użytkowanie urządzeń elektrycznych; bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły; bezpieczna szkoła; bezpieczne ferie i wakacje; karta rowerowa.

Będą realizowane w ramach: godzin wychowawczych; nauczania różnych przedmiotów i bloków przedmiotowych; spotkań z rodzicami; rad icznych. W realizacji programu uczestniczyć będą: ; i inni pracownicy szkoły; ; zaproszeni specjaliści. Działania skierowane do uczniów 1. Zapoznanie uczniów z obowiązującymi regulaminami; 2. Tworzenie bezpiecznego wolnego od uzależnień środowiska wychowawczego szkoły: Systematyczna kontrola boiska, toalet i pomieszczeń szkoły w ramach dyżurów nauczycieli; Stały monitoring terenu szkoły. 3. Propagowanie zdrowego stylu życia: zachęcanie uczniów do udziału w akcjach profilaktycznych; plakaty; gazetki tematyczne; konkursy; spotkania ze specjalistami z zakresu profilaktyki uzależnień; zajęcia propagujące zdrowe odżywianie, ruch na świeżym powietrzu; spektakle profilaktyczne. Działania skierowane do rodziców 1. Informowanie rodziców o pracach szkoły

zapoznanie ze Statutem, Programem Wychowawczym i Programem Profilaktycznym; organizowanie Dni Otwartych Szkoły. 2. Informowanie o funkcjonowaniu dziecka w szkole informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na zebraniach z rodzicami; indywidualne spotkania z wychowawcą i iem. 3. Współpraca z rodzicami włączenie rodziców do organizacji imprez szkolnych; systematyczna współpraca z Radą Rodziców. Działania skierowane do nauczycieli 1. Propagowanie kursów i szkoleń informowanie o kursach i szkoleniach w pokoju nauczycielskim; promowanie nauczycieli doskonalących się w profilaktyce i wychowaniu. 2. Propagowanie literatury dotyczącej profilaktyki uzależnień 3. Organizacja szkoleń i warsztatów Działania alternatywne 1. Praca w organizacjach działających w szkole 2. Promocja zdrowego stylu życia konkursy i akcje dotyczące zdrowego stylu życia; spotkania z pielęgniarką dotyczące chorób i higieny. 3. Zajęcia pozalekcyjne i sportowe 4. Organizacja imprez masowych wyjścia na spektakle filmowe, koncerty muzyczne; wycieczki klasowe; imprezy organizowane przez Samorząd Uczniowski;

organizacja imprez zgodnie z Kalendarzem Imprez Szkolnych. 5. Organizacja olimpiad, konkursów i zawodów udział w zawodach sportowych; udział w konkursach. Obowiązek osób odpowiedzialnych za realizację programu profilaktyki Obowiązki dyrektora 1. Zakłada, że w jego szkole funkcja profilaktyki musi być spójna z funkcją wychowania 2. Posiada podstawową wiedzę z zakresu profilaktyki problemowej 3. Umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole 4. Zachęca uczniów do udziału w działaniach profilaktycznych 5. Włącza rodziców do współpracy w tworzeniu i realizacji szkolnych programów wychowawczych i profilaktycznego 6. Wspiera finansowo i organizacyjnie działania profilaktyczne w swoim środowisku Obowiązki a szkolnego 1. Diagnozuje problemy wychowawcze szkoły 2. Koordynuje i monitoruje przebieg realizacji programu profilaktyczno wychowawczego szkoły 3. Wspiera wychowawców i pozostałych pracowników w realizacji zadań profilaktyczno wychowawczych 4. Pracuje z uczniami i rodzicami 5. Propaguje treści i programy profilaktyczne 6. Rozpoznaje potrzeby materialne uczniów 7. Systematycznie doskonali się w zakresie wychowania i profilaktyki Obowiązki nauczycieli i wychowawców 1. Promują zdrowy styl życia i wartościowe formy spędzania wolnego czasu

2. Utrzymują osobowe relacje z uczniami (indywidualne rozmowy, konsultacje) 3. Konstruktywnie współpracują z gronem icznym i pozostałymi pracownikami szkoły 4. Dostrzega indywidualność ucznia, indywidualizuje oddziaływania 5. Ma pozytywne relacje z rodzicami, potrafi pozyskać rodziców do współpracy 6. Doskonali swój warsztat pracy. Instytucje wspierające szkołę w działaniach profilaktycznych 1. Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna 2. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 3. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej 4. Policja 5. Przychodnia Terapii Uzależnień Efekty działań 1. Pozyskiwanie rodziców do aktywnej współpracy 2. Zmniejszenie zjawiska agresji 3. Nabycie umiejętności samodzielnego rozwiązywania konfliktów przez uczniów 4. Poprawa w relacjach uczeń uczeń, uczeń osoba dorosła 5. Podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa w szkole 6. Wolność od nałogów 7. Wzrost kompetencji nauczycieli i rodziców rodziców zakresie radzenia sobie w trudnych sytuacjach wychowawczych 8. Wzrost poczucia własnej wartości, umiejętność dokonywania samooceny 9. Podniesienie poziomu świadomości występujących zagrożeń i sposobów zapobiegania im 10. Objęcie opieką jak najwięcej uczniów zaniedbanych środowiskowo. 11. Zmniejszenie deficytów rozwojowych 12. Poprawa kultury zachowań i kultury języka

13. Podniesienie poziomu nawyków higienicznych 14. Uzyskanie wyższej świadomości nawyków żywieniowych 15. Wypracowanie umiejętności organizowania czasu wolnego 16. Podniesienie poziomu świadomości i umiejętności korzystania z komputerów, Internetu i telewizji 17. Wyrobienie prawidłowych reakcji w sytuacjach zagrożenia Ewaluacja Program profilaktyczny poddawany będzie ustawicznej ewaluacji i weryfikowany według potrzeb ma on charakter otwarty. Ewaluacja programu dokonywana będzie na zakończenie każdego roku szkolnego jeżeli zaistnieje taka potrzeba. FORMY EWALUACJI obserwacja (wychowawcy); ankiety (, ); wywiad (dyrektor, rada rodziców); rozmowy (z uczniami, rodzicami); analiza dokumentów; obserwacja i ocena zachowań.

PRZECIWDZIAŁANIE UZALEŻNIENIOM BLOK TEMATYCZNY ZADANIA, TREŚCI ODBIORCY OSOBY ODPOWIEDZIALNE FORMY I SPOSOBY REALZACJI TERMIN REALIZACJI 1.Dostarczenie wiedzy na temat mechanizmów uzależnień 2.Zapoznanie ze środkami psychoaktywnymi i ich negatywnym wpływem na organizm człowieka 3.Dostarczenie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów 4.Informowanie o skutkach i chorobach będących następstwem nadużywania alkoholu 5.Wskazanie korzyści z działań alternatywnych wobec picia alkoholu i palenia papierosów 6.Ukazanie uzależnień spowodowanych postępem cywilizacyjnym (komputer, sterydy, telefon komórkowy) 7.Zapoznanie z procedurami interwencyjnymi Zespołu Szkół w Zawidowie pracownicy szkoły klasa II, klasa I nauczyciel biologii, nauczyciel biologii nauczyciel biologii,, nauczyciel bibliotekarz, nauczyciel biologii, pielęgniarka szkolna nauczyciel informatyki, wf Lekcje wychowawcze Lekcje biologii Lekcje informatyki Gazetki ścienne Gazetka Koła Dziennikarskiego Przedstawienie Teatru Szkolnego Festyn w ramach kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł Konkursy wiedzy Konkursy plastyczne Indywidualne rozmowy z iem i pielęgniarką szkolną Kontakt z osobami i instytucjami zajmującymi się problematyką uzależnień Szkolenia Zebrania z rodzicami Zajęcia pozalekcyjne Udział w akcjach: Dzień Ziemi, Dzień Bezpiecznego Internetu, Dzień Bez Papierosa Szkolenia WDN Klasowy Konkurs Roczny (KKR) kwiecień /maj listopad i maj październik i maj styczeń/luty wrzesień

PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA 1.Zwiększenie wiedzy uczniów na temat właściwego przestrzegania higieny osobistej Pielęgniarka szkolna, nauczyciel biologii, wf, Lekcje wychowawcze Lekcje biologii wrzesień i marzec 2.Informowanie o racjonalnym i zdrowym odżywianiu się nauczyciel biologii, wf, nauczyciel techniki,, Samorząd Uczniowski Zajęcia z pielęgniarką szkolną Lekcje techniki 3.Dostarczenie wiedzy na temat zdrowego spędzania czasu wolnego Gazetka ścienna październik 4.Informowanie o chorobach spowodowanych niewłaściwym odżywianiem się nauczyciel biologii, Instruktaż Zajęcia praktyczne 5.Motywowanie uczniów do bezpiecznego uprawiania sportu i budowania właściwej sylwetki wf, Pogadanki dla rodziców 6.Propagowanie wiedzy na temat pierwszej pomocy 7.Kształtowanie właściwych postaw wobec HIV i AIDS 8.Dostarczenie wiedzy na temat działań proekologicznych nauczyciel techniki, wf, nauczyciel biologii, nauczyciel bibliotekarz, nauczyciel biologii, wf, Zajęcia warsztatowe Wycieczka Konkursy szkolne i pozaszkolne Udział w akcjach ogólnoświatowych (Sprzątanie Świata, Dzień Ziemi) Klasowy Konkurs Roczny (KKR) kwiecień grudzień wrzesień, kwiecień

ZDROWY OBRAZ SAMEGO SIEBIE I KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA 1.Dostarczanie wiedzy na temat postaw: uległej, agresywnej i asertywnej klasa I Lekcje wychowawcze styczeń 2.Motywowanie uczniów do przyjmowania postawy asertywnej klasa II Wycieczki klasowe Indywidualne rozmowy z iem marzec 3.Rozwijanie umiejętności odnajdywania w sobie zalet i talentów oraz prezentacji własnej osoby klasa III Zajęcia warsztatowe październik/ listopad 4.Dostarczenie wiedzy i umiejętności na temat komunikacji rodzic dziecko 5.Kształtowanie właściwych postaw wychowawczych 6.Motywowanie uczniów do przyjmowania postawy tolerancyjnej wobec: - niepełnosprawności - innych kultur i religii, katecheci Klasowy Konkurs Roczny (KKR) Imprezy klasowe (np. Wigilia, Andrzejki) zebrania z rodzicami lekcje religii wrzesień, listopad, styczeń, maj wrzesień, listopad, styczeń, maj 7.Zapoznanie uczniów z różnymi subkulturami, katecheci, nauczyciel wdż projekcja filmów 8.Ukazanie pozytywnych stron integracji zespołu klasowego klasa I, zajęcia pozalekcyjne wrzesień 9.Motywowanie do aktywnego udziału w życiu klasy i szkoły

WSPÓŁPRACA I WSPARCIE REALIZACJA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO REDUKCJA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE 1.Dostarczenie wiedzy na temat agresji klasa I 2.Nabycie wiedzy dotyczącej przemocy ze strony rówieśników i dorosłych, Lekcje wychowawcze Kontrakty klasowe Filmy profilaktyczne styczeń marzec 3.Przedstawienie sposobów rozładowania emocji i stresu, Skrzynka agresji STOP Zebrania z rodzicami maj 4.Zapoznanie z procedurami interwencyjnymi Zespołu Szkół w Zawidowie 1.Dostarczenie informacji na temat obowiązku szkolnego oraz konsekwencji braku jego realizacji 2.Motywowanie uczniów do systematycznego uczęszczania do szkoły 1.Zapoznanie z Konwencją o Prawach Dziecka 2.Przekazanie informacji na temat zakresu działań instytucji pomocowych, Dyrekcja, Dyrekcja,,, nauczyciel informatyki Indywidualne rozmowy Klasowy Konkurs Roczny Lekcje wychowawcze Zebrania z rodzicami Gazetka ścienna Rozmowy indywidualne Systematyczne monitorowanie frekwencji Lekcje wychowawcze Zebrania z rodzicami Kontakty z pracownikami instytucji pomocowych wrzesień wrzesień wrzesień/ październik 3.Współpraca z instytucjami pomocowymi Gazetka ścienna