ZESPÓŁ SZKÓŁ SZKOŁA PODSTAWOWA I GIMNAZJUM NR 4 W PRZYDONICY SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Żyć zdrowo i bezpiecznie ZGODNY Z PROGRAMEM WYCHOWAWCZYM SZKOŁY Przydonica 2016/2017 1
WSTĘP Człowiek jako istota społeczna nie potrafi żyć sam. Najlepiej rozwija się, uczy, pracuje, gdy ma wokół siebie innych ludzi. Nie zawsze jednak potrafi docenić obecność drugiego człowieka. W związku ze zwiększającą się potrzebą przeciwdziałania zjawiskom zagrażającym zdrowiu i bezpieczeństwu uczniów istnieje konieczność podjęcia kompleksowych działań profilaktycznych na terenie szkoły. Według Zbigniewa B. Gasia : Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowe życie. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji i opinii. Misją naszego programu jest wychowanie uczniów naszej szkoły na ludzi rozumiejących siebie i umiejących żyć z innymi i dla innych. 2
PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - 6 kwietnia 1997, art. 72 2. Konwencja o Prawach Dziecka - 20 listopada 1983, art. 3, 19 i 33 3. Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 26 października 1982 (Dz. U. z 2012 r. poz. 1356, z 2013 r. poz. 1563, z 2014 r. poz. 822, 1188) art. 2, 5 i 6 4. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 oraz z 2015 r. poz. 28 i 875) 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977) 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2014 r. poz. 803) 7. Ustawa o systemie oświaty - 7 września 1991 (z późn. zm.), art. 4, 22. 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2007 r. Nr 35, poz. 222) 9. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2013 r. poz. 532) 10. Rozporządzenie MEN z dnia 18 sierpnia 2015 w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r. poz. 1249) 3
ZAŁOŻENIA PROGRAMU Opracowanie niniejszego programu poprzedziło rozpoznanie sytuacji w szkole diagnoza środowiska, za pomocą ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rozmów indywidualnych z uczniami, dyskusji na godzinach wychowawczych, rozmów z nauczycielami oraz obserwacji środowiska szkolnego. Wynikające z diagnozy sugestie, obserwacje i poznanie środowiska rodzinnego uczniów pozwoliły na określenie celów i zadań programu profilaktyki naszej szkoły. Wśród patogennych sytuacji wyłonionych w naszej szkole oraz potencjalnych zagrożeń wymienić można: - agresja słowna używanie wyzwisk, przekleństw, ośmieszanie - brak motywacji do nauki, niska potrzeba edukacji - niska kultura języka - bójki - pojedyncze incydenty niszczenie mienia - nadmierne korzystanie z komputera i telewizji Ponadto nieliczni rodzice w ankietach zasygnalizowali, iż dostrzegają w środowisku lokalnym następujące zagrożenia: - bójki, - spożywanie alkoholu, - palenie papierosów. Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego oraz przeprowadzonej diagnozy wyłoniono główne problemy, które zostały ujęte w zadaniach do realizacji. Priorytetami Szkolnego Programu Profilaktyki są: kultura zachowań, bezpieczeństwo zdrowie. Program Profilaktyki jest powiązany z Programem Wychowawczym oraz treściami programowymi realizowanymi m.in. na wychowaniu do życia w rodzinie, edukacji dla bezpieczeństwa, informatyce, wiedzy o społeczeństwie i wychowaniu fizycznym. Działalność profilaktyczna w szkole będzie polegała na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej. 4
CELE Cele ogólne: 1. Zapobieganie rozwojowi niepożądanych zjawisk wśród uczniów. 2. Propagowanie wśród uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły zdrowego stylu życia. Cele szczegółowe: 1. Podniesienie poziomu wiedzy na temat skutków zdrowotnych i społecznych wszelkiego rodzaju uzależnień. 2. Zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwa związane ze stosowaniem agresji i przemocy. 3. Wyrabianie postawy krytycznej wobec wszelkich przejawów zachowań agresywnych w szkole i poza nią. 4. Propagowanie zdrowego trybu życia. 5. Wyrabianie asertywnej postawy wobec wszelkich propozycji, nakłonień i pokus związanych z działaniami niepożądanych dla zdrowia i bezpieczeństwa własnego i innych. 6. Motywowanie uczniów do nauki. 7. Współpraca nauczycieli i rodziców w zakresie zapobiegania pojawiania się niepożądanych zjawisk wśród dzieci i młodzieży. ZADANIA 1. Zapobieganie agresji słownej i fizycznej wśród uczniów oraz pielęgnowanie kultury języka. 2. Stwarzanie warunków sprzyjających poczuciu bezpieczeństwa. 3. Promowanie zdrowego stylu życia wśród uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły. 4. Wspieranie rodziny w działaniach wychowawczo - profilaktycznych. 5. Wspieranie uczniów w radzeniu sobie z trudnościami szkolnymi oraz motywowanie ich do nauki. 5
1. Zapobieganie agresji słownej i fizycznej wśród uczniów oraz pielęgnowanie kultury języka PODJĘTE DZIAŁANIA SPOSOBY I FORMY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI OSOBY WSPÓŁODPOWIEDZIALNE Wyjaśnianie zjawiska agresji i przemocy. 1.Rozmowy, dyskusje z uczniami na lekcjach wychowawczych. Wychowawcy, nauczyciele. INFORMACYJNA Dostarczenie uczniom wiedzy na temat odpowiedzialności za ich działania i zachowania. Rozwijanie poczucia poszanowania godności i praw innych. 1. Rozmowy na lekcjach wychowawczych. 2. Spotkanie uczniów z policjantem. 1. Pozytywne wzmacnianie i dowartościowywanie uczniów. 2. Rozmowy, dyskusje, debaty na lekcjach wychowawczych. 3. Artykuły w gazetce szkolnej., Raz w roku Wychowawcy, Dyrektor. nauczyciele przedmiotów, wychowawcy, opiekunowie gazetki. EDUKACYJNA Wyrabianie umiejętności kontrolowania złości oraz sposobów radzenia sobie z agresją fizyczną i słowną. Wyrabianie umiejętności wczuwania się w uczucia i emocje innych. 1. Lekcje wychowawcze nt. sposobów rozwiązywania konfliktów, zachowań agresywnych oraz sposobów radzenia sobie z emocjami (dyskusje, debaty, scenki). 2. Inscenizacje, konkursy plastyczne, zajęcia w ramach UKS-u. 3. Uczenie krytycznego stosunku do mediów. 1. Pogadanki, dyskusje, odgrywanie scenek podczas godzin wychowawczych. 2. Udział w akcjach charytatywnych. 3.Organizowanie pomocy koleżeńskiej. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, wszyscy nauczyciele. Wychowawcy, opiekunowie SU, nauczyciele przedmiotów. Wyrabianie u uczniów nawyku kulturalnego zachowania w szkole i poza nią. 1. Pogadanki i dyskusje nt. kultury zachowania i języka. 2. Prowadzenie konkursu Uczeń na medal. 3.Udział uczniów w akademiach i uroczystościach szkolnych. 4.Udział uczniów w imprezach na terenie klasy i szkoły. 5.Udział uczniów w zawodach sportowych na terenie szkoły i poza nią - kształtowanie postawy fair play. Cały rok szkolny Wg kalendarza imprez i uroczystości pedagog, odpowiedzialni nauczyciele, wychowawcy nauczyciele w-f. 6
Ukazywanie pozytywnych wzorców. 1.Przybliżanie postaw godnych naśladowania na przedmiotach i lekcjach wychowawczych. 2. Nagradzanie na forum klasy i szkoły zachowania godnego naśladowania. Dyrektor, wychowawcy. Współpraca z rodzicami. 1.Organizowanie spotkań indywidualnych i klasowych. 2. Spotkania i współpraca z rodzicami uczniów i uczniami stwarzającymi trudności wychowawcze. 3.Wzajemna wymiana doświadczeń. 4.Integracja ze środowiskiem rodziców wspólne wycieczki i imprezy okolicznościowe. 5.Zaangażowanie rodziców w realizację programu profilaktyki. 6. Pełnienie dyżurów nauczycielskich dla rodziców. pedagog, pracownicy szkoły, wychowawcy, rodzice, wszyscy nauczyciele. Współpraca z instytucjami specjalistycznymi. 1. Zapraszanie osób z zewnątrz na spotkania z uczniami oraz rodzicami i nauczycielami (m.in. policjant, kurator sądowy). Listopad/ Styczeń Dyrektor, pedagog Doskonalenie zawodowe nauczycieli. 1.Udział nauczycieli w formach doskonalenia dotyczących przeciwdziałaniu agresji i przemocy. specjaliści. ALTERNATYWNA Organizowanie efektywnego spędzania czasu wolnego. 1.Organizowanie zajęć pozalekcyjnych tj. kołka przedmiotowe, wycieczki, zajęcia sportowe, festyny. 2.Współdziałanie w pozytywnej grupie rówieśniczej. 3.Zachęcanie do praktyk religijnych. 4.Kultywowanie zasad i obyczajów szkolnych. 5.Organizacja zajęć integrujących zespoły klasowe. 6.Organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi. 7.Promowanie wartościowych książek, czasopism, filmów. 8.Kontrola rodziców w wybieraniu wartościowych programów telewizyjnych. ksiądz wychowawcy, rodzice, wychowawcy, Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, nauczyciel bibliotekarz, rodzice, rodzice. Opieka nad uczniami sprawiającymi trudności. 1.Spotkania i praca z uczniami stwarzającymi trudności wychowawcze. 2. Włączanie uczniów trudnych" do aktywnego uczestnictwa w życiu klasy i szkoły. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, pedagog, specjaliści. 7
INTERWENCYJNA Interwencja przy codziennej małej agresji". 1.Negacja destrukcyjnych zachowań. 2.Bieżąca interwencja w przypadku aktów przemocy i agresji. 3. Rozmowy interwencyjne nauczyciela wychowawcy i pedagoga szkolnego z uczniami zachowującymi się w sposób wulgarny czy agresywny. 4. Pozostawanie w stałym kontakcie z rodzicami informowanie ich o każdym przewinieniu dziecka. Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele, pedagog, pracownicy szkoły, wychowawcy, pedagog, wychowawcy. 2. Stwarzanie warunków sprzyjających poczuciu bezpieczeństwa. PODJĘTE DZIAŁANIA SPOSOBY I FORMY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI OSOBY WSPÓŁODPOWIEDZIALNE INFORMACYJNA Informowanie o zasadach bezpieczeństwa w szkole i poza szkołą. 1.Rozmowy, dyskusje na lekcjach wychowawczych. 2. Pogadanki na temat bezpieczeństwa. 3. Zapoznanie nauczycieli i uczniów z regulaminami BHP pracowni szkolnych. 4. Zapoznanie najmłodszych uczniów i ich rodziców z regulaminem korzystania z placu zabaw. 5.Organizowanie spotkań z policjantem dla uczniów oraz rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły na temat bezpieczeństwa. Wrzesień Wrzesień Raz w roku Dyrektor, nauczyciele, wychowawcy, Dyrektor. EDUKACYJNA Stosowanie w praktyce poznanych przepisów drogowych. 1. Organizacja egzaminu na Kartę rowerową. 2. Udział klasy I w programie edukacyjnym Klub Bezpiecznego Puchatka. Maj/Czerwiec Cały rok szkolny Dyrektor, nauczyciel w-f, wychowawca klasy I. 8
Poznanie zagrożeń cywilizacyjnych. Doskonalenie zawodowe nauczycieli. 1. Pogadanki nt. zagrożeń cywilizacyjnych. 2. Nabywanie umiejętności właściwego zachowania się w przypadku zetknięcia się z przedmiotem niebezpiecznym. 3.Wprowadzanie elementów pierwszej pomocy w nagłych wypadkach na zajęciach w-f, przyrody, biologii i edukacji dla bezpieczeństwa. 4. Zapoznanie uczniów z zasadami bezpiecznego korzystanie z urządzeń technicznych powszechnego użytku. 5. Zorganizowanie Dnia Bezpiecznego Internetu. 1. Udział nauczycieli w formach doskonalenia dotyczących udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, BHP itp. Raz w roku nauczyciel informatyki. Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele. ALTERNATYWNA Organizowanie efektywnego spędzania czasu wolnego. 1. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych tj. kółka przedmiotowe, wycieczki, zajęcia sportowe, dyskoteki i festyny z zachowaniem zasad bezpieczeństwa. 2. Kultywowanie zasad i obyczajów szkolnych. 3. Promowanie wartościowych książek, czasopism, filmów. 4. Zajęcia ruchowe na świeżym powietrzu przestrzeganie, zasad bezpieczeństwa oraz regulaminu placu zabaw. Wychowawcy, nauczyciele. wychowawcy, nauczyciele, rodzice, wychowawcy, nauczyciele bibliotekarz, rodzice nauczyciele w-f i edukacji wczesnoszkolnej. INTERWENCYJNA Szybka interwencja w przypadku zachowania zagrażającego bezpieczeństwu uczniów 1. Zabezpieczenie miejsca zagrożenia i udzielenie pierwszej pomocy ewentualnym poszkodowanym. 2. Wezwanie odpowiednich służb. 3. Rozmowy interwencyjne dyrektora szkoły i nauczyciela wychowawcy lub pedagoga szkolnego z uczniem, którego zachowanie zagraża bezpieczeństwu innych. 4. Natychmiastowe wezwanie rodziców ucznia. pedagog, Dyrektor. 9
3. Promowanie zdrowego stylu życia wśród uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły. PODJĘTE DZIAŁANIA Budzenie zainteresowania uczniów własnym zdrowiem, kształtowanie nawyków i przyzwyczajeń prozdrowotnych. Informowanie o zasadach higieny ciała, odzieży, obuwia, miejsca pracy i wypoczynku. SPOSOBY I FORMY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI 1. Pogadanki i ćwiczenia na lekcjach wychowawczych. Wychowawcy. 1.Organizowanie spotkań oraz pogadanek z pielęgniarką. 2.Pogadanki na lekcjach w-f, przyrody, godzinach wychowawczych. 3.Przeglądy czystości uczniów. OSOBY WSPÓŁODPOWIEDZIALNE Wychowawcy, nauczyciele w-f, przyrody, pielęgniarka szkolna INFORMACYJNA Wyjaśnienie zjawiska uzależnienia i uświadamianie uczniom jakie są konsekwencje sięgania o środki uzależniające. 1.Wprowadzanie na godzinach wychowawczych pojęć: używanie, nadużywanie, uzależnienie oraz ukazywanie zagrożeń, jakie ze sobą niesie sięganie po środki uzależniające. 2.Informowanie o negatywnych skutkach sięgania po alkohol i papierosy i narkotyki. 3.Rozmowy z zaproszonymi gośćmi np. pielęgniarką czy lekarzem o wpływie używek na młody organizm. 4.Wyświetlanie filmów o tematyce prozdrowotnej. 5.Zorganizowanie konkursu plastycznego i konkursu wiedzy o tematyce antyalkoholowej i antynikotynowej. 6. Zorganizowanie akcji Mówimy NIE przemocy i nałogom. 7. Realizacja programu profilaktyki palenia tytoniu Znajdź właściwe rozwiązanie. 8. Comiesięczne apele poświęcone życiu wolnemu od nałogów. I półrocze Wychowawcy, nauczyciele przyrody, w-f., pedagog, specjaliści, opiekunowie SU, pedagog, wychowawcy, Cały rok szkolny wychowawcy, opiekunowie SU. Korygowanie wad postawy ciała, wzroku, wymowy. 1.Wdrażanie zasady utrzymywania prawidłowej postawy ciała. 2. Przypominanie zasad higieny pracy podczas nauki oraz korzystania z komputera. 3.Rozmowy z rodzicami. 4. Realizacja w kl. I i II SP programu Mały Mistrz 4. Organizacja terapii logopedycznej. Wychowawcy, nauczyciele w-f, nauczyciele, nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej i w-f, logopeda. 10
Wspieranie rodziców w kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych w rodzinie 1. Pogadanki na lekcjach biologii, przyrody oraz godzinach wychowawczych. 2. Udział w programach Owoce w szkole oraz Szklanka mleka. Cały rok szkolny biologii i przyrody Dyrektor, pracownicy obsługi. Nabywanie umiejętności dbania o własne zdrowie psychiczne, rozpoznawanie własnych słabych i mocnych stron, zalet i wad. Troska o własne zdrowie fizyczne. 1. Pogadanki i ćwiczenia na lekcjach wychowawczych. Wychowawcy, pedagog 1. Nauka zasad asekuracji i samoochrony podczas wykonywania ćwiczeń ruchowych.. 2. Realizacja programu edukacyjnego Trzymaj formę!. Wychowawcy, nauczyciele w-f. EDUKACYJNA ALTERNATYWNA Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z presją środowiska rówieśniczego - uczenie sztuki odmawiania". Uświadomienie potrzeby propagowania problematyki ochrony środowiska. Wyrabianie u uczniów nawyku ekonomicznego gospodarowania czasem. Doskonalenie zawodowe nauczycieli. Propagowanie zdrowego stylu życia wolnego od nałogów. 1. Pogadanki na godzinach wychowawczych. 2. Uczenie podejmowania roztropnych decyzji. 3. Uświadomienie uczniom własnych uczuć oraz rozwijanie umiejętności ich wyrażania. 4. Współdziałanie w pozytywnej grupie rówieśniczej. 1. Pogadanki dyskusje na lekcjach biologii i przyrody. 2. Przygotowania apelu poświęconego ochronie środowiska. 1.Rozmowy z uczniami nt. właściwego planowania swojego czasu wolnego, planowania pracy domowej itp. 2.Organizowanie różnego rodzaju imprez, akcji, uroczystości z udziałem całej społeczności szkolnej. 1.Udział nauczycieli w formach doskonalenia na temat profilaktyki uzależnień, promowania zdrowego stylu życia oraz podejmowania interwencji w przypadku pojawienia się zachowań problemowych. 1.Gazetki SU. 2.Artykuły w gazetce szkolnej propagujące zdrowy styl życia. 3. Ciekawe formy spędzania czasu; wycieczki, koła zainteresowań. 4. Udział w ogólnopolskich kampaniach i programach. wiosna Wychowawcy, pedagog, nauczyciele przedmiotów. Nauczyciele przedmiotów, wyznaczony nauczyciel. Wszyscy nauczyciele, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów. Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, opiekunowie gazetki. 11
Zabawy ruchowe i rekreacyjne. 1.Organizacja gier i zabaw sportowych promujących zdrowie np. Dzień Sportu, zawody sportowe, Festyn Rodzinny itp. Wychowawcy, nauczyciele w-f. Otoczenie szczególna opieką i wsparciem uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację środowiskową są w wyższym stopniu narażeni na popadanie w uzależnienia 1. Spotkania uczniów z wychowawcą. 2. Rozmowy (wspierające, ostrzegawcze ) z pedagogiem szkolnym. 3. Angażowanie trudnych uczniów w życie klasy i szkoły. 4. Zachęcanie uczniów do udziału w zajęciach UKS-u oraz zawodach sportowych. 5. Spotkania indywidualne rodziców z wychowawcą, pedagogiem, a w razie konieczności z dyrektorem szkoły. 6. Współpraca z asystentem rodziny i kuratorami sadowymi. 7. Udział wyznaczonego nauczyciela w spotkaniach Zespołu Interdyscyplinarnego. Wychowawcy, pedagog, wychowawcy, nauczyciele w-f, dyrektor, pedagog, wychowawcy, wyznaczony nauczyciel. INTERWENCYJNA Szybka interwencja w przypadku przypuszczenia, że uczeń pije alkohol, pali papierosy lub przyjmuje inne substancje odurzające 1. Spotkania indywidualne ucznia z wychowawcą i pedagogiem szkolnym. 2. Spotkania wychowawcy i dyrektora szkoły z rodzicami ucznia. 3. Współpraca z Policją, NZOP GRÓDMED. 4. Kierowanie ucznia i jego rodziny do placówek specjalistycznych. Wg potrzeb Wychowawcy, pedagog, dyrektor, dyrektor, pedagog, wychowawcy, pedagog. 12
4. Wspieranie rodziny w działaniach wychowawczo - profilaktycznych. INFORMA CYJNA EDUKACYJNA PODJĘTE DZIAŁANIA SPOSOBY I FORMY REALIZACJI Wspieranie rodziców w motywowaniu uczniów do nauki 1.Rozmowy indywidualne wychowawców i pedagoga szkolnego z rodzicami nt. motywowania uczniów do nauki, potrzeby kształcenia itp. Informowanie rodziców gdzie mogą szukać pomocy w trudnych sytuacjach życiowych Włączanie rodziców w aktywne życie klasy i szkoły. Współpraca z instytucjami specjalistycznymi. 1.Organizowanie indywidualnych i klasowych spotkań z rodzicami. 2.Negacja destrukcyjnych zachowań. 3. Rozmowy wspierające z pedagogiem szkolnym. 4. Przekazywanie rodzicom informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla rodziców i uczniów dotkniętych uzależnieniem, współuzależnieniem czy przemocą rodzinną. 1.Wzajemna wymiana doświadczeń. 2.Integracja ze środowiskiem rodziców wspólne wycieczki i imprezy okolicznościowe. 3.Zaangażowanie rodziców w realizację programu profilaktyki. 1.Zapraszanie na spotkania z uczniami, rodzicami i nauczycielami osób z zewnątrz (np. policjant, pielęgniarka, kurator sądowy, psycholog). 2.Współpraca z PPPP. 3.Współpraca Ośrodkiem Pomocy Społecznej. 4. Współpraca z Parafią. TERMIN REALIZACJI OSOBY WSPÓŁODPOWIEDZIALNE Wychowawcy, pedagog. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, pedagog. rodzice. Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele, pedagog. Doskonalenie zawodowe nauczycieli. 1.Udział nauczycieli w formach doskonalenia na temat profilaktyki uzależnień, promowania dotyczących efektywnej współpracy z rodzicami. Dyrektor, wychowawcy, nauczyciele. 13
Ukazywanie pozytywnych wzorców w rodzinie. 1.Podkreślanie wartości więzi emocjonalnej z dzieckiem. 2. Angażowanie rodziców do udziału w przygotowaniach imprez klasowych i szkolnych. pedagog, rodzice. ALTERNATYWNA Opieka nad uczniami sprawiającymi trudności. 1.Spotkania i współpraca z rodzicami uczniów i uczniami stwarzającymi trudności wychowawcze. 2.Włączanie uczniów trudnych" do aktywnego uczestnictwa w życiu klasy i szkoły. Wychowawcy, pedagog, nauczyciele. INTERWENCYJNA Wspieranie rodzin dotkniętych alkoholizmem oraz przemocą rodzinną 1. Spotkania indywidualne ucznia z wychowawcą i pedagogiem szkolnym. 2. Rozmowy wspierające i motywacyjne dla rodziców znajdujących się w trudnej sytuacji. 3. Współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej Zespół Interdyscyplinarny, asystent rodziny. 4. Współpraca z Policją. Wg potrzeb Wychowawcy, pedagog, członek Zespołu Interdyscyplinarnego, pedagog, Dyrektor. 14
5. Wspieranie uczniów w radzeniu sobie z trudnościami szkolnymi oraz motywowanie ich do nauki. PODJĘTE DZIAŁANIA SPOSOBY I FORMY REALIZACJI TERMIN REALIZACJI OSOBY WSPÓŁODPOWIEDZIALNE INFORMACYJNA Podnoszenie umiejętności nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi i dorosłymi. 1. Uczenie poprawnych zachowań zgodnych z normami obowiązującymi w społeczeństwie. 2. Uczenie umiejętności aktywnego słuchania i rozmawiania. 3. Uczenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych; dostarczanie uczniom wiedzy o sposobach radzenia sobie z negatywnymi emocjami. pedagog. Rozwijanie umiejętności uczenia się. 1.Udzielanie uczniom porad w zakresie technik uczenia się. 2. Prowadzenie przez nauczycieli lekcji z wykorzystaniem metod aktywnych. 3. Wprowadzenie w pracy z uczniem elementów metody projektu. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów. EDUKACYJNA Eliminowanie napięć psychicznych spowodowanych niepowodzeniami szkolnymi oraz trudności w kontaktach z rówieśnikami. Rozpoznanie indywidualnych potrzeb uczniów oraz analiza przyczyn niepowodzeń szkolnych. 1.Eliminowanie strachu przed nauczycielem; tworzenie atmosfery życzliwości dla każdego ucznia. 2.Ćwiczenie prawidłowej reakcji w sytuacjach konfliktów rówieśniczych; sztuka kompromisu (w ramach godzin wychowawczych). 3.Kształtowanie umiejętności trafnej samooceny. 1.Rozmowy indywidualne z uczniami i rodzicami, obserwacja, ankiety. 2. Zachęcanie rodziców do przeprowadzenia diagnozy ucznia w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów. pedagog. 15
Współpraca z rodzicami. 1. Rozmowy z rodzicami podczas zebrań na temat rozbudzania wśród dzieci motywacji do nauki. 2. Organizowanie indywidualnych i klasowych spotkań z rodzicami. 3. Udzielanie rodzicom porad w zakresie technik uczenia się. 4. Rozbudzenie zainteresowania rodziców trudnościami uczniów w nauce. 5. Wzajemna wymiana doświadczeń. 6. Monitorowanie frekwencji uczniów rozmowy z rodzicami. pedagog. Doskonalenie zawodowe nauczycieli. 1.Udział nauczycieli w formach doskonalenia dotyczących metod pracy z uczniem zdolnym i mającym trudności w nauce. Wychowawcy, pedagog, specjaliści, wszyscy nauczyciele. ALTERNATYWNA Opieka nad uczniami mającymi problemy w nauce. Integracja środowiska klasowego, szkolnego. 1.Włączanie uczniów trudnych" do aktywnego uczestnictwa w życiu klasy i szkoły. 2. Pomoc koleżeńska. 3.Prowadzenie zespołów dydaktyczno-wyrównawczych. 4.Prowadzenie zespołów korekcyjno-kompensacyjnych. 5. Prowadzenie zajęć rewalidacyjnych. 6. Prowadzenie terapii logopedycznej. 1. Bliższe poznanie uczniów, rodziców, nauczycieli i wychowawców poprzez wspólną pracę i zabawę; organizowanie dyskotek, imprez kulturalnych, wycieczek, rajdów, itp. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, pedagog, specjaliści. Wychowawcy, nauczyciele. 16
Organizowanie efektywnego spędzania czasu wolnego 1. Organizowanie zajęć pozalekcyjnych tj. koła przedmiotowe, wycieczki, zajęcia sportowe, festyny. 2. Współdziałanie w pozytywnej grupie rówieśniczej. 3. Zachęcanie do praktyk religijnych. 4. Kultywowanie zwyczajów i obyczajów szkolnych. 5. Organizacja zajęć integrujących zespoły klasowe. 6. Organizacja spotkań z ciekawymi ludźmi. 7. Promowanie wartościowych książek, czasopism i filmów. 8. Kontrola rodziców w wybieraniu wartościowych programów telewizyjnych. Wychowawcy, nauczyciele przedmiotów, ksiądz, wychowawcy, nauczyciele, rodzice wychowawcy, nauczyciele, wychowawcy, nauczyciel bibliotekarz, rodzice. INTERWENCYJNA Organizacja specjalistycznej pomocy psychologicznopedagogicznej 1.Współpraca z PPPP i poradniami specjalistycznymi: - kierowanie uczniów mających problemy w nauce na diagnozę do poradni, - stosowanie zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach. 2. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów. 3. Prowadzenie zespołów dydaktyczno-wyrównawczych. 4. Prowadzenie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych. 5. Prowadzenie zajęć rewalidacyjnych. 6. Prowadzenie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. 5. Prowadzenie terapii logopedycznej. pedagog, specjaliści, logopeda. 17
WSPÓŁPRACA Z INSTYTUCJAMI 1. Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Nowym Sączu. 2. Ośrodek Pomocy Społecznej w Gródku nad Dunajcem. 3. Gminny Ośrodek Kultury w Gródku nad Dunajcem. 4. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej GRÓDMED. 5. Policja. 6. OSP w Przydonicy. 7. Parafia w Przydonicy. 8. Sąd rodzinny kuratorzy sądowi. EWALUACJA PROGRAMU 1. Ewaluacja bieżąca w trakcie realizacji programu. 2. Ewaluacja końcowa realizacji programu. KRYTERIA EWALUACJI 1. Trafność doboru treści, form i metod. 2. Zasięg oddziaływania (liczba osób objętych programem) 3. Zgodność i zbieżność działań uczestników programu. Niniejszy Program Profilaktyki zgodny jest z Programem Wychowawczym Zespołu Szkół Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Nr 4 w Przydonicy. Podpis i pieczątka Dyrektora Zespołu Szkó ł 18