SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Realizowany od 30 marca 2009 r. do 30 marca 2012 r. Szkoła Podstawowa im. M. Konopnickiej w Głusku Opracowały: Jolanta śydek i Ryszarda Burek
I. Wstęp Po przeprowadzeniu ankiet wśród uczniów i rodziców stwierdzono, iŝ naleŝy połoŝyć większy nacisk na eliminowanie agresji oraz przemocy fizycznej i słownej wśród społeczności uczniowskiej. Zdecydowana większość uczniów spotkała się z takimi zachowaniami i zagroŝeniami w róŝnych miejscach na terenie szkoły: w szatni, na boisku, na korytarzu, przed szkołą i w toaletach szkolnych. W tych miejscach został zwiększony nadzór i wprowadzono dodatkowe dyŝury nauczycielskie. II. Podstawy prawne Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Rozporządzenie z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieŝy zagroŝonych uzaleŝnieniem Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŝywania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii III. ZałoŜenia teoretyczne programu 1. Profilaktyka to ochrona człowieka w rozwoju przed zagroŝeniami i reagowanie na pojawiające się zagroŝenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określonych jako zachowania ryzykowne. 2. Wszystkie zadania mają na celu wyposaŝenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym, nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyraŝania swoich potrzeb, emocji i opinii. 3. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości i zdrowym stylem Ŝycia. 2
IV. Cele programu 1. Ochrona dziecka ucznia przed agresją, uzaleŝnieniami (kontaktem z uŝywkami), które hamują bądź zakłócają jego rozwój. 2. Zapobieganie patologiom (tj. agresji, przemocy, uzaleŝnieniom) i właściwe reagowanie w chwili pojawiania się ich na terenie naszej szkoły i w środowisku lokalnym. 3. Promocja zdrowego stylu Ŝycia i alternatywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 4. Poprawa komunikacji w relacjach nauczyciel uczeń, uczeń rodzic, uczeń uczeń. V. Adresaci programu Program profilaktyki jest kierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców naszej szkoły. VI. Działy programu 1. Profilaktyka uzaleŝnień. 2. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. 3. Eliminowanie przejawów agresji i przemocy w szkole. 4. Promowanie zdrowego stylu Ŝycia oraz zachowania zasad bezpieczeństwa podczas zabaw. 5.Współpraca z rodzicami, instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się profilaktyką uzaleŝnień. 3
PROFILAKTYKA UZALEśNIEŃ CELE ZADANIA, SPOSÓB REALIZACJI TERMIN REALIZACJI 1. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu i zaŝywania narkotyków Realizacja wybranych zagadnień profilaktycznych w ramach planów dydaktyczno-wychowawczych i godzin do dyspozycji klasowego Przystąpienie do ogólnopolskiej kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł 3 lata i ODPOWIEDZIALNI ODBIORCY MONITOROWANIE I EWALUACJA P. Jolanta śydek P. Ryszarda Burek kl. I VI SP sprawozdania n-li na koniec roku szkolnego sprawozdani n-li na koniec roku szkolnego 2. Uczenie podejmowania decyzji ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania 3. Nabycie praktycznych umiejętności umoŝliwiających samostanowienie i obronę własnych praw 4. Propagowanie świadomego wybierania programów TV i racjonalnego korzystania z komputera 5. Dzień Trzeźwości (Światowy Dzień Zdrowia) 6. Uświadamianie dzieciom, Ŝe Ŝycie moŝe być kaŝdego dnia fascynującą przygodą, jeśli tylko dobrze wykorzysta się własne moŝliwości. 7. Zdobycie wiedzy z nowych dziedzin. Wykorzystywanie zdobyczy nauki i techniki. Apel z okazji obchodów Światowego dnia bez papierosa (gazetki, plakaty) Tenisowy Dzień bez Papierosa Konkurs Sportowy Ping? Pong! Wykonanie gazetek klasowych na temat szkodliwości palenia papierosów i picia alkoholu maj kaŝdego roku. 31 maja kaŝdego roku. p. M. Deszczak p. Łukasz Kłak scenariusze gazetka scenariusze gazetka j.w. obserwacja Spotkania z psychologiem w miarę potrzeb p. M. Nowaczek Konkurs plastyczny na plakat pod hasłem Alkohol szkodzi Konkurs plastyczno-literacki Przygoda tuŝ za progiem Jesienny konkurs dla klas i świetlicy Nasza Fotka V 2009 r. VI 2009 r. p. R. Burek p. J. śydek p. M. Kucharczyk p. A. Pogoda IX 2009 r p. M. Walencik zapisy w dzienniku wystawa prac konkursowych sprawozdania sprawozdania 4
KSZTAŁTOWANIE UMIEJĘTNOŚCI INTREPERSONALNYCH 1. Uczenie umiejętności radzenia sobie z emocjami Pogadanki, dyskusje na godzinach do dyspozycji 3 lata 2. Ćwiczenia umiejętności wczuwania się w połoŝenie innej osoby Wspólne odrabianie lekcji w świetlicy, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze j. w. opiekun świetlicy zapisy w dziennikach 3. Organizowanie pomocy uczniom mającym problemy w szkole i w domu 4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości Organizowanie róŝnorodnych kół zainteresowań Pogadanki, dyskusje na godzinach do dyspozycji 3 lata dyrektor/ sprawozdania 3 lata zapisy w dziennikach 5. Kształtowanie właściwych postaw uczniów poprzez ukazywanie odpowiednich wzorców Wyjazdy, wycieczki, biwaki, ogniska, imprezy szkolne i pozaszkolne w miarę potrzeb analiza kart wycieczek 6. Kształtowanie poprawnej komunikacji Integrowanie uczniów na zajęciach wychowawczych (np. zaufaj drugiej osobie, mówimy sobie miłe rzeczy) w miarę moŝliwości scenariusze zajęć zajęcia z wychowania do Ŝycia w rodzinie zgodnie z harmonogramem nauczyciel wych. do Ŝycia w rodzinie rozkład zajęć 5
ELIMINOWANIE PRZEJAWÓW AGRESJI I PRZEMOCY W SZKOLE 1. Wzmacnianie poczucia odpowiedzialności za mienie własne i społeczne Pogadanki, dyskusje na godzinach do dyspozycji. 3 lata sprawozdania na koniec roku szkolnego 2. Przeciwdziałanie i redukowanie agresji (fizycznej, psychicznej) w szkole, domu i środowisku lokalnym 3. Uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów Realizacja programu Spójrz inaczej Spotkanie dla rodziców z kuratorem sądowym na temat przeciwdziałania agresji w domu i szkole. 2009/2010 w miarę potrzeb osoby przeszkolone p. A. Walencik p. J. śydek sprawozdania na koniec roku szkolnego DyŜury nauczycieli podczas przerw obserwacja, analiza grafiku dyŝurów 4. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami Spotkania z przedstawicielem KPP w Opolu Lubelskim na temat konsekwencji wynikających negatywnych zachowań uczniów. w miarę potrzeb p. B. Popiołek sprawozdania 5. Kontrola pozytywnych i negatywnych zachowań uczniów 6. Podnoszenie kultury słowa, eliminowanie wulgaryzmów ze słownika ucznia 7. Działania informacyjno profilaktyczne na rzecz środowiska, szkoły i indywidualnych osób Spotkania uczniów, n-li i dyrektora na apelach na temat Jestem odpowiedzialny za swoje postępowanie, wręczanie pucharu przechodniego klasie za największą liczbę ocen wzorowych. Pogadanki, dyskusje, scenki rodzajowe, plakaty Prowadzenie klasowych zeszytów uwag Umieszczenie na gazetce szkolnej wykazu instytucji, do których moŝna się zwrócić z prośbą o pomoc na zakończenie kaŝdego semestru dyrektor sprawozdania analiza zeszytu IV 2009r. p. J. Mroczkowski gazetka szkolna 6
PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU śycia I ALTERNATYWNYCH SPOSOBÓW SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU 1. Dbanie o higienę ciała i umysłu Pogadanki na lekcjach wychowawczych propagujące zdrowy styl Ŝycia 3 lata analiza zapisów w dzienniku Systematyczne kontrole czystości przeprowadzane przez pielęgniarkę dyrektora Kwalifikacja do zajęć gimnastyki korekcyjnej wg potrzeb Panaceum dokumentacja medyczna Prowadzenie zajęć gimnastyki korekcyjnej wg potrzeb p. Łukasz Kłak zakwalifikowani na zajęcia zapisy w dzienniku Badania przesiewowe skriningowe wrzesień kaŝdego roku dokumentacja medyczna Nadzór nad higieną nauczania - stosowanie przerw śródlekcyjnych, wietrzenie klas dyrektor SANEPID dyrektora Nadzór nad stanem sanitarnohigienicznym szkoły dyrektor dyrektora Przegląd czystości wśród uczniów dokumentacja medyczna 7
2. Dbałość o higienę jamy ustnej Gazetki w klasach Fluoryzacja zębów. na bieŝąco nauczycieli dyrektora 3. WdraŜanie do aktywnego wypoczynku i rekreacji Wycieczki, biwaki, turnieje, zajęcia sportowe, rajdy piesze i rowerowe Wyjazdy do Świetlicy Profilaktyczno- Wychowawczej w Poniatowej na bieŝąco wych. fizycznego karty wycieczek, analiza zapisów w dziennikach 4. Promowanie zachowań proekologicznych Pogadanki, projekcje filmów, udział w konkursach, udział w obchodach Dni Ziemi, Sprzątania Świata wrzesień, kwiecień kaŝdego roku n le przyrody analiza zapisów w dzienniku lekcyjnym, 5.Kultura czasu wolnego Spotkania z pracownikami Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie Zgodnie z potrzebami p. M. Deszczak zapis w dzienniku lekcyjnym zajęcia z wychowania do Ŝycia w rodzinie zgodnie z planem nauczyciel wych. do Ŝycia w rodzinie plan, zapisy w dzienniku 8
WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI, INSTYTUCJAMI ORAZ ORGANIZACJAMI ZAJMUJĄCYMI SIĘ PROFILAKTYKĄ 1. WyposaŜenie odbiorców programu w podstawowy zasób wiedzy na temat środków uzaleŝniających ( ulotki, plakaty, publikacje itp.) 2. WyposaŜenie biblioteki w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki 3. Współdziałanie rodziców ze szkołą w propagowaniu zdrowego stylu Ŝycia wśród dzieci i młodzieŝy Współpraca z instytucjami: KPP w Opolu Lub., PPP w Opolu Lub, Koordynatorem Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Karczmiskach, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Opolu Lub., Świetlicą Profilaktyczno- Wychowawczą w Poniatowej. gromadzenie materiałów metodycznych w bibliotece Organizowanie szkoleniowych spotkań z rodzicami na bieŝąco dyrektor na bieŝąco bibliotekarz 3 lata dyrektor Nauczyciele zbiory biblioteki 4. WyposaŜenie rodziców w wiedzę na temat przyczyn niepowodzeń szkolnych Włączenie rodziców w Ŝycie szkoły (biwaki, wycieczki, imprezy szkolne, festyn rodzinny, itp.) protokoły imprez karty wycieczki 5. Dostarczenie rodzicom informacji o przyczynach i skutkach uzaleŝnień oraz instytucjach udzielających pomocy Zapoznawanie rodziców z działaniami szkoły wynikającymi z programu profilaktyki Włączenie rodziców w Ŝycie szkoły (biwaki, wycieczki, imprezy szkolne, festyn rodzinny, itp.) Zapoznawanie rodziców z działaniami szkoły wynikającymi z programu profilaktyki na bieŝąco na bieŝąco dyrektor, dyrektor, lista z podpisami rodziców w poszczególnych klasach protokoły imprez karty wycieczki lista z podpisami rodziców w poszczególnych klasach 9