S t r o n a 1 Gimnazjum im. Ojca Ludwika Wrodarczyka w Radzionkowie SPRAWOZDANIE Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ rok szkolny 2015-2016 Ewaluacja wewnętrzna nr 1: Zakres badania Zdrowie i profilaktyka 1. Cel ewaluacji wewnętrznej: Zebranie informacji na temat zadań związanych ze zdrowiem i profilaktyką, które umożliwią modyfikowanie ich zgodnie z potrzebami środowiska szkolnego. Uzyskanie informacji na temat podejmowanych w szkole działań profilaktycznych, zdiagnozowanie potrzeb uczniów związanych z podjętą tematyką. 2. Tematyka ewaluacji: 1) Istniejący w szkole Program Profilaktyki jest znany pracownikom pedagogicznym i został przyjęty przez Radę Pedagogiczną. 2) Szkoła prowadzi różnorodne działania realizujące zadania z zakresu zdrowia i profilaktyki. 3) Program Profilaktyki jest analizowany i modyfikowany. 4) Zadania z zakresu zdrowia i profilaktyki są znane uczniom oraz akceptowane przez nich. 5) Zadania z zakresu zdrowia i profilaktyki są znane rodzicom i akceptowane przez nich. 3. Pytania kluczowe: 1) Czy w szkole rozpoznawane są potrzeby uczniów w zakresie profilaktyki i zdrowia? 2) Czy Szkolny Program Profilaktyki ukazuje uczniom i rodzicom zagrożenia, jakie niosą uzależnienia? 3) Czy podejmowane działania zmierzają do propagowania profilaktyki, zdrowia i bezpieczeństwa? Ewaluacja wewnętrzna w zakresie badań - zdrowie i profilaktyka - przeprowadzona w X - XII 2015 r. Użyto następujących narzędzi badawczych: ankiety, rozmowy indywidualne z uczniami, wywiad i ankieta dla wychowawców klas, wywiad z rodzicami, wywiad pedagogiem szkolnym, wywiad dyrektorem szkoły i pielęgniarką. Dodatkowo także analizowano dokumenty szkolne, tj. program wychowawczy i profilaktyki szkoły, dzienniki lekcyjne, dziennik pedagoga szkolnego oraz pielęgniarki.
S t r o n a 2 Wyniki badań: 1. Istniejący w szkole Program Profilaktyki jest znany pracownikom pedagogicznym i został przyjęty przez Radę Pedagogiczną. Nauczyciele i wychowawcy klas znają dokument oraz jego zagadnienia. Dotychczas Szkolny Program Profilaktyki był systematycznie ewaluowany, a w roku 2015 został na nowo opracowany przy dużym udziale pracowników pedagogicznych i pedagoga szkolnego. Do Programu, zgodnie z bieżącym zapotrzebowaniem, dopisywane są istotne zagadnienia związane z profilaktyka oraz promocją zdrowia. Potwierdzają to także wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród młodzieży (77,3%). 2. Szkoła prowadzi różnorodne działania realizujące zadania z zakresu zdrowia i profilaktyki. W badaniu ankietowym skierowanym do uczniów klas i-iii zgodnie stwierdzono, że szkoła prowadzi różnorodne działania realizujące zadania z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia. W bieżącym roku szkolnym młodzież brała udział w zajęciach warsztatowych pt. "Stop dopalaczom" oraz w programie profilaktycznym "Archipelag Skarbów", który rekomendowany jest przez PARPA. Wychowawcy klas systematycznie prowadzą zajęcia z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom, promują aktywny tryb życia, odżywiania się. Pielęgniarka szkolna i pedagog szkolny spotykając sie z młodzieżą porusza tematy związane ze zdrowym odżywianiem się, higieną snu oraz zaburzeniami zdrowia psychicznego i fizycznego związanymi z okresem dojrzewania. Dorośli respondenci byli zgodni, że zaangażowanie młodzieży w prace społeczne, spotkania z osobami niepełnosprawnymi (ZDOREWiR), seniorami i najmłodszymi odnoszą pozytywny skutek wychowawczy, ale też wpisuje sie w działania prozdrowotne oraz profilaktyczne szkoły. Nauczyciele współpracują i korzystają z pomocy instytucji i osób wspomagających pracę profilaktyczną, takimi jak Powiatowa Poradnia psychologiczno-pedagogiczna, Ośrodek Pomocy Społecznej, Parafia, kuratorzy sądowi zawodowi oraz społeczni. Dobrze układa się współpraca wychowawców z pedagogiem szkolnym, pielęgniarką szkolną i dyrekcją szkoły, którzy angażują się w promocję zdrowia, a także intensywnie wspierają oddziaływania wychowawcze i profilaktyczne. Wychowawcy klas deklarują, że sami również chętnie angażują się w działania z różnych obszarów zawartych w Programie Profilaktyki. Wymienili m.in. promocję zdrowia i aktywności ruchowej, profilaktykę alkoholową, budowanie relacji w rodzinie i grupie rówieśniczej, kształtowanie i wybór wzorców osobowych, służą pomocą w zakresie zagadnień psychologicznych. 3. Program profilaktyki jest analizowany i modyfikowany. Szkolny Program jest analizowany i modyfikowany na bieżąco, zgodnie z pojawiającymi się wśród młodzieży problemami. W każdym nowym roku szkolnym, we wrześniu- zespół ds. ewaluacji programów szkolnych dokładnie analizuje sprawozdanie pedagoga szkolnego i dokonuje zmian w programie, zgodnie z potrzebami. Pojawiające się zagadnienia rozpoznawane są na podstawie rozmów indywidualnych z uczniami, nauczycielami, rodzicami, spotkań klasowych z młodzieżą, prowadzonych ankiet i badań socjometrycznych. Informacje pozyskiwane są także od rodziców oraz mieszkańców miasta, którzy chętnie dzielą sie swoimi uwagami (pozytywnymi i krytycznymi) i obserwacjami dotyczącymi naszych wychowanków. 4. Zadania zakresu profilaktyki są znane uczniom oraz przez nich akceptowane. Zadania są przez uczniów znane - każdy z wychowawców zadeklarował, że zapoznał swoich uczniów z Programem Profilaktyki. Uczniowie akceptują obecną formę, a także zagadnienia. Wynik badania ankietowego wskazuje jednak, że tylko 58,8% młodzieży twierdząco odpowiedziała na pytanie o znajomość Szkolnego programu Profilaktyki.
S t r o n a 3 Warto raz jeszcze poświęcić zajęcia na zapoznanie uczniów z dokumentem. Pokazać im wersję papierową, pozwolić, by zajrzeli do opracowania. Dla preferujących wirtualny świat - przekazać informację, że Program jest również umieszczony na naszej szkolnej stronie, w zakładce pt. dokumenty szkolne. Podkreślić, że jest to ważny element do pracy szkoły, wskazać na cele w nim zawarte. Powinno się także zapewnić uczniów, ze to oni sami są odpowiedzialni za formę, treść i planowane działania profilaktyczne, gdyż na podstawie ich wyników badań program jest na bieżąco modyfikowany. Są więc odpowiedzialni za to, co w obszarze profilaktyki i promocji zdrowia oraz kształtowania poczucia bezpieczeństwa będzie się w szkole działo. Nasi gimnazjaliści aktywnie i często sami zwracają uwagę na zachowania, działania, które wydają się im niewłaściwe. Podczas spotkań zespołu wychowawczego nauczyciele biorą pod uwagę zgłaszane sygnały, są one istotne do pracy i poprawy relacji wśród uczniów. 5. Zadania z zakresu zdrowia i profilaktyki są znane rodzicom o akceptowane przez nich. Zadania z tego obszaru są znane również rodzicom. Każdorazowo wyniki ewaluacji są przedstawione na posiedzeniu Rady Rodziców- oni, jako przedstawiciele innych rodziców, mają duży wpływ na kształt i zawartość szkolnych dokumentów, w tym Szkolnego Programu Profilaktyki. Wszelkie ich wątpliwości, propozycje, uwagi krytyczne są brane pod uwagę przez zespół nauczycieli dokonujący ewaluacji programu. Wszyscy rodzice są zapoznawani z dokumentem podczas spotkania z wychowawcą. Szkolny Program Profilaktyki ( forma, zagadnienia, działania) został zaakceptowany przez Radę Rodziców. Pytania kluczowe ewaluacji: 1) Czy w szkole rozpoznawane są potrzeby uczniów w zakresie profilaktyki i zdrowia? Wśród uczniów na bieżąco rozpoznawane są ich potrzeby w w/w obszarach. Badani stwierdzili, że w ostatnim czasie (IX-XI) brali udział w kilku badaniach ankietowych na różnych poziomach edukacji, m.in. ankieta dotycząca środków psychoaktywnych, używania Internetu i komputera, telefonu komórkowego oraz ponownie sposobu spędzania czasu wolnego. Informacje nt. trapiących uczniów problemów i sytuacji dla nich trudnych uzyskiwane są przez wszystkich pracowników pedagogicznych podczas rozmów indywidualnych, prowadzonych zajęć lekcyjnych czy godzin wychowawczych. Swoje obserwacje i niepokoje zgłaszają także rodzice uczniów. Na bieżąco, zgodnie z pojawiającymi się problemami, szkołą reaguje prowadząc interwencje oraz działania profilaktyczne (np. dopalacze) i promujące zdrowie, co potwierdziło 77,3 % badanej młodzieży. Nauczyciele, podczas prowadzonych zajęć, poruszają tematykę związaną ze zdrowiem i aktywnym style życia (71,4 %), promują zdrowe odżywianie, życie wolne od wszelakich nałogów (79,8 %).
S t r o n a 4 2) Czy Szkolny Program Profilaktyki ukazuje uczniom i rodzicom zagrożenia, jakie niosą uzależnienia? Tak. Ankietowani uczniowie (94%) stwierdzili, ze znają konsekwencje sięgania po środki psychoaktywne i innych uzależnień, m.in. komputer, hazard, zakupy. Rodzice znają założenia Szkolnego Programu Profilaktyki i je akceptują. Zapraszani do współpracy i udziału w zajęciach profilaktycznych, jakie odbywają się w szkole, również zachęcani są do udziału w szkoleniach/warsztatach przeznaczonych specjalnie dla nich, np. w bieżącym roku szkolnym szkolenie w programie profilaktyki "Archipelag Skarbów". Mają też świadomość, jakie zachowania należą do grupy zachowań ryzykownych (91,6 %). Ich wiedza to w dużej mierz wynik prowadzonych w szkole oddziaływań wychowawczych i prewencyjnych, ale również dużej troski o młodzież, co potwierdzają rodzice naszych uczniów. Dobra współpraca na linii uczeń - wychowawca - rodzic mają wpływ świadomość młodzieży o społecznej kontroli, która jest jednym z elementów chroniących przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. 3) Czy podejmowane działania zmierzają do propagowania profilaktyki, zdrowia i bezpieczeństwa? Działania szkoły są mocno związane z założeniami Szkolnego Programu Profilaktyki, a ten pozostaje w korelacji ze szkolnym Programem Wychowawczym. Młodzież naszej szkoły czuje tutaj bezpiecznie, co deklaruje 91,6 % badanych. Należy zwrócić uwagę, że 84,2 % uczniów klas I oraz 78,9 % uczniów klas II odpowiedziała na pytanie o poczucie bezpieczeństwa twierdząco. Najlepiej i najpewniej czuja się uczniowie klas III (100 %). Uczniowie biorą udział w różnorakich zajęciach propagujących profilaktykę, m.in. zajęcia z tego zakresu prowadzone przez wychowawców zgodnie z założeniami Tematyki Godzin Spotkań z Wychowawcą, podczas zajęć prowadzonych przez pedagoga szkolnego, pielęgniarkę szkolną. Aktywnie uczestniczą w warsztatach dotyczących środków psychoaktywnych, m.in. "Stop dopalaczom", "Stop cyberprzemocy".
S t r o n a 5 Organizowane są spotkania z przedstawicielami prawa - policjantami, którzy zawsze dzielą się wiedza i doświadczeniem związanym m.in. z odpowiedzialnością karną nieletnich. Podczas poszczególnych lekcji również poruszane są tematy z zakresu profilaktyki (biologia, chemia, informatyka). Prozdrowotne i zapobiegawcze wartości maja proponowane młodzieży zajęcia pozalekcyjne - szeroki wachlarz aktywności skutecznie wpływa na poprawę jakości życia, pozwalają na zdobycie wiedzy, ale także rozwijanie kompetencji społecznych, uczą rozwiązywania problemów życia codziennego. Młodzież gimnazjalna bardzo chętnie angażuje sie w prace społeczne, współpracuje ze ZDOREWiRem, Domem Seniora "Dolomity", CK Karolinka, miejskimi przedszkolami, okolicznymi bibliotekami. Biorą udział w licznych konkursach, ale sami także zapraszają gości by pochwalić się swoimi talentami i osiągnięciami. Wszystkie te działania mają ogromny wpływ na propagowanie profilaktyki, zdrowia i bezpieczeństwa wśród naszej młodzieży. Nauczyciele, wychowawcy proszeni o wskazanie skalą (od 1-6) swoich obserwacji, co do zmian zachowania uczniów w zakresie wyznaczonym przez szkolny Program Profilaktyki stwierdzili, że: a) uczniowie przestrzegają ogólnie przyjętych norm społecznych (38 pkt.) b) uczniowie poprawnie i bezpiecznie zachowują się w różnych sytuacjach (38 pkt.) c) uczniowie wyciągają wnioski ze swych negatywnych zachowań (37 pkt.) d) uczniowie odpowiadają za swoje zachowanie (znają i przestrzegają regulaminu szkolnego) (36 pkt.) e) uczniowie dbają o swój rozwój i zdolności (35 pkt.) f) uczniowie dbają o swoje zdrowie, stosują zasady bezpieczeństwa i higieny pracy (35 pkt.) g) uczniowie potrafią aktywnie wypoczywać (34 pkt.) h) Uczniowie potrafią rozwiązywać konflikty w grupie (30 pkt.) i) Uczniowie stosują wobec siebie przemoc psychiczą i fizyczną (19 pkt.) Dwa ostatnie obszary otrzymały najmniej punktów na skali - jest to zatem wskazanie do podjęcia intensywniejszych działań w tym zakresie. Ewaluację przeprowadził i opracował zespół w składzie: Patrycja Słupik, Jacek Nowak Agnieszka Jochlik Sprawozdanie zostało przedstawione Radzie Pedagogicznej zespół ewaluacyjny na zebraniu w dniu 19.01.2016 r. Sprawozdanie dla rodziców i uczniów dostępne jest na stronie internetowej Gimnazjum