Program profilaktyki zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z komputera, Internetu i innych mediów cyfrowych

Transkrypt

1 Załącznik nr 2 do Szkolnego Programu Profilaktyki Program profilaktyki zagrożeń płynących z niewłaściwego korzystania z komputera, Internetu i innych mediów cyfrowych do realizacji w Publicznej Szkole Podstawowej im. Władysława Stanisława Reymonta w Odechowie w roku szkolnym 2016/2017 Wstęp 1 Internet jest nieocenionym narzędziem komunikacji, edukacji i rozrywki. Każdy znajdzie w nim coś dla siebie, a o jego zaletach można mówić bez końca. W dzisiejszych czasach Internet to również nieodłączny element świata dzieci i młodzieży. Pełni w ich życiu szczególną rolę, pozwalając na zaspokajanie potrzeb rozwojowych specyficznych dla wieku dojrzewania, takich jak pragnienie wrażeń oraz ciekawość. Obecne pokolenie nie zawsze dzieli już świat na realny i wirtualny, ale na co dzień, naturalnie, posługuje się mediami elektronicznymi utrzymując za ich pośrednictwem relacje rówieśnicze, wyrażając siebie, bawiąc się, ucząc, rozwijając swoje pasje i zainteresowania. Z drugiej jednak strony Internet ukazuje się jako nośnik" zjawisk i procesów patologicznych. Beztroskie udostępnianie danych osobowych, nieświadome uczestnictwo w działaniach niezgodnych z prawem czy też kontakt z internetowymi oszustami stanowią coraz poważniejszy problem. Założenia programu 2 Szkoła jest bardzo ważnym miejscem odniesienia dla młodego człowieka, modelowania postaw w okresie dorastania, gdzie może poznawać również nowe oblicze korzystania

2 z mediów.zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa w Internecie możliwe jest przede wszystkim na drodze edukacji. Świadomość zagrożeń i znajomość zasad bezpieczeństwa wśród dzieci i ich rodziców może uchronić najmłodszych użytkowników Sieci przed konsekwencjami wynikającymi z niewłaściwego wykorzystywania nowoczesnych technologii. Niniejszy program ma za zadanie zmniejszyć skalę ryzyka wystąpienia problemów związanych z niewłaściwym wykorzystywaniem technologii informacyjnej wśród uczniów naszej szkoły oraz przygotować ich do świadomego uczestnictwa w życiu społeczeństwa informacyjno-komunikacyjnego. Celem priorytetowym jest również zapoznanie uczniów ze sposobami reagowania w sytuacji zagrożenia ze strony środowiska wirtualnego oraz zaprezentowanie osób i podmiotów, u których mogą szukać wsparcia i pomocy w przypadku wystąpienia jakichkolwiek cyberzagrożeń. Diagnoza problemu 3 Podstawą do opracowania programu był Raport z diagnozy, który powstał w oparciu o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród uczniów naszej szkoły oraz ich rodziców (badania przeprowadzono we wrześniu 2016 r.). Szczegółowe dane procentowe zostały umieszczone w Raporcie. Poniżej zaprezentowane zostaną wyniki dla pytań najbardziej istotnych dla powstania tego programu: 1. Wśród uczniów klas I III niemal 1/5 chłopców deklaruje, że najchętniej spędza swój wolny czas przed komputerem. Odsetek dziewczynek preferujących tą formę spędzania wolnego czasu wynosi 3,6%. W klasach IV VI wyniki przedstawiają się podobnie odpowiednio 2,6% dziewczynek i 21,4% chłopców. 2. Wśród uczniów klas I III jest nieco wyższy odsetek dzieci deklarujących codzienne korzystanie z komputera (35,7% dziewczynek i 37,1% chłopców), niż w klasach IV VI (26,8% dziewczynek i 27,6% chłopców). 3. Większość chłopców, zarówno z klas młodszych, jak i starszych, więcej czasu spędza przed komputerem niż dziewczynki. W klasach IV VI 37,9% ankietowanych chłopców deklaruje, że przed komputerem spędza około dwóch godzin, zaś niemal ¼ badanych chłopców (24,1%) twierdzi, że spędza około trzech godzin dziennie. 4. W klasach młodszych dzieci wykorzystują komputer głównie do gier komputerowych (32,1% dziewczynek i 51,4% chłopców). 2

3 W klasach IV VI zwiększa się zakres wykorzystania komputera. Zgodnie z odpowiedziami udzielonymi przez uczniów: - 48,3% chłopców bardzo często lub często gra w dostępne w Internecie gry online, - 66,6% chłopców bardzo często lub często słucha muzyki lub ogląda filmy (również poprzez Internet), - 51,2% dziewczynek bardzo często lub często odwiedza portale społecznościowe, - 56,4% dziewczynek bardzo często lub często słucha poprzez komputer muzyki bądź ogląda filmy. Ponadto należy zwrócić uwagę, iż 46,3% dziewczynek i 40,0% chłopców deklaruje, że bardzo często lub często korzysta również z Internetu za pośrednictwem telefonu komórkowego. 5. Warto również zwrócić uwagę na pytanie dotyczące ulubionych programów telewizyjnych. Uczniowie klas I III podawali różne tytuły bajek. Wśród uczniów klas IV VI dominującym typem programów są serialne paradokumentalne aż 40,2% uczniów podało tytuł Szkoła. Ponadto pojawiły się inne powtarzające tytuły takie jak: Szpital, Ukryta prawda, Dlaczego ja, Trudne sprawy itd. Uczniowie preferują również oglądanie seriali obyczajowych, takich jak: M jak miłość, Barwy szczęścia, Ojciec Mateusz. 38,7% chłopców zadeklarowało, że lubi oglądać sport. Pojedyncze osoby wskazały na programy kulinarne bądź przyrodnicze jako ulubioną formę rozrywki przed telewizorem. Cele programu 4 1. Cel główny: 1) Profilaktyka zagrożeń, jakie niesie ze sobą niewłaściwe wykorzystywanie nowoczesnych technologii (komputer, Internet, telewizor, telefon). 2. Celeszczegółowe: 1) Edukacja dzieci, rodziców i nauczycieli w zakresie zasad bezpiecznego posługiwania się siecią Internetową. 2) Zapoznanie uczniów, nauczycieli i rodziców z zagrożeniami związanymi z korzystaniem z Internetu. 3) Promocja pozytywnych zastosowań Internetu. 4) Kształtowanie umiejętności planowania i kontroli czasu spędzanego przy komputerze. 3

4 5) Zapoznanie uczniów ze sposobami reagowania w sytuacji zagrożenia ze strony środowiska wirtualnego. 6) Zaprezentowanie osób i podmiotów, u których można szukać wsparcia i pomocy w przypadku wystąpienia jakichkolwiek cyberzagrożeń. 7) Kształtowanie świadomej postawy wychowanków wobec otaczających mass mediów. 8) Wzmocnienie odporności uczniów na manipulację i wzmocnienie świadomego odbioru komunikatu reklamowego. 9) Kształtowanie wśród uczniów umiejętności krytycznego odbioru informacji oraz wytworów kultury masowej. 10) Pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów osobistych, szkolnych, rodzinnych i środowiskowych, wzmacnianie poczucia własnej wartości oraz sprawiedliwości. 11) Edukacja rodziców w zakresie kontrolowania i ograniczania dostępu dziecka do wybranych, niepożądanych treści. 12) Promocja bezpiecznych stron i serwisów internetowych oraz programów zabezpieczających. Spodziewane efekty programu 5 1. Uczniowie, ich rodzice oraz nauczyciele pracujący z uczniami znajązagrożenia związane z niewłaściwym wykorzystywaniem technologii informacyjnych. 2. Uczniowie potrafią wykorzystywać dobrodziejstwa, jakie płyną zmożliwości korzystania z komputera z zachowaniem bezpiecznego dystansu do niewłaściwych stron internetowych. 3. Uczniowie znają swoje prawa jako użytkownika Internetu. 4. Uczniowie spędzają czas wolny w sposób aktywny i akceptowalnyspołecznie, promujący zdrowy styl życia. Ewaluacja programu 6 1. Ewaluacja programu będzie prowadzona na bieżąco i będą ją stanowiły dowody realizacji zaplanowanych działań w postaci: 1) wpisów w dziennikach zajęć lekcyjnych, 4

5 2) dokumentacji fotograficznej, 3) zgromadzonych prac uczniów, 4) scenariuszy prowadzonych zajęć, warsztatów, szkoleń, 5) prezentacji multimedialnych. 7 Za realizację programu powołuje się osoby odpowiedzialne: Ewa Luba, Adrian Barański, Patryk Górski. 5

6 HARMONOGRAM PLANOWANYCH DZIAŁAŃ W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 Lp. Zadania Formy realizacji Termin wykonania 1. Diagnoza aktywności internetowej wśród uczniów, preferowanych form spędzania wolnego czasu, korzystania z telefonów komórkowych Badania ankietowe skierowane do uczniów i ich rodziców. Wrzesień 2016 Osoby odpowiedzialne Marta Dabińska, Monika Staniewska, Patryk Górski, Renata Makowiecka 2. Monitorowanie dostępu do Sieci podczas różnych zajęć edukacyjnych z wykorzystaniem technologii informacyjnej. Bieżąca obserwacja aktywności uczniów w Internecie podczas prowadzonych zajęć obowiązkowych i zajęć pozalekcyjnych. Cały rok prowadzący zajęcia 3. Ograniczenie uczniom dostępu do stron promujących niewłaściwe, ryzykowne zachowania. Blokowanie stron www zawierających treści oraz informacje nieodpowiednie dla uczniów. Na bieżąco zajęć komputerowych 4. Promowanie zdrowego stylu życia Ukazywanie negatywnych stron nadmiernego korzystania z komputera, telefonu, oglądania telewizji (niewłaściwa postawa, zaburzenia snu, choroby oczu itd.) Przekazanie uczniom informacji nt. konieczności zachowania właściwej postawy ciała, odległości od monitora. Stała kontrola postawy ciała uczniów podczas prac przy stanowiskach komputerowych. Zapewnienie do każdego stanowiska komputerowego podnóżków dla utrzymania właściwej postawy ciała. Wrzesień 2016 Na bieżąco Wrzesień 2016 prowadzący zajęcia komputerowe Dyrektor szkoły Akcja informacyjna stworzenie gabloty z informacjami nt. zalet aktywnego wypoczynku. Maj 2017 Uczniowski, świetlicy Praca plastyczna Aktywnie spędzam czas wolny stworzenie wystawy prac. Maj 2017 klas I III, świetlicy 6

7 5. Edukacja uczniów i ich rodziców w ramach profilaktyki uzależnień od telefonu i Internetu. Uzupełnienie literatury i materiałów dotyczących uzależnieńw bibliotece szkolnej: webholizm, netholizm Zgodnie z możliwościami finansowymi Dyrektor szkoły 6. Zapoznanie nauczycieli z zagrożeniami w Internecie i podstawowymi zasadami bezpieczeństwa. Szkolenie Rady Pedagogicznej Cyberzagrożenia wśród dzieci i młodzieży (bullying, lobbing) - charakterystyka zagrożeń - zasady bezpieczeństwa w Internecie. Październik 2016 Patryk Górski, Magdalena Borek 7. Uświadomienie uczniom skutków niewłaściwego korzystania z Internetu. Kształtowanie umiejętności planowania i kontroli czasu spędzanego przy komputerze. Teatr Profilaktyczny MAGIK spektakl pt. Internetowe pułapki Pogadanka z uczniami na temat obejrzanego przedstawienia. Omówienie zasad bezpieczeństwa w Internecie, problematyki ochrony danych osobowych, odpowiedzialności karnej za działania niezgodne z prawem. Październik 2016 Zastępca Dyrektora klas 8. Akcja informacyjno edukacyjna promująca bezpieczne korzystanie z usług w Internecie. Wykonanie gabloty informacyjnejpoświęconej Bezpieczeństwu w sieci Internet. Projektowanie z wykorzystaniem komputera symboli dotyczących bezpiecznego Internetu. Listopad 2016 Listopad 2016 zajęć komputerowych, Uczniowski zajęć komputerowych 9. Kształtowanie świadomej postawy wychowanków wobec otaczających mass mediów. Uwrażliwienie uczniów na odpowiedzialny wybór programów telewizyjnych Światowy Dzień Telewizji Wyszukiwanie w Internecie informacji na temat historii powstania i rozwoju telewizji. Omówienie zalet i wad telewizji. Tworzenie rankingu listy wartościowych programów telewizyjnych. Listopad 2016 klas świetlicy 10. Promowanie wartościowych programów i gier komputerowych Zorganizowanie konkursu plastycznego: Wmoich grach komputerowych nie ma przemocy. Grudzień 2016 plastyki, Uczniowski 7

8 11. Kształtowanie wśród uczniów umiejętności krytycznego odbioru informacji Wpływ reklamy na wybory konsumpcyjne pogadanka. Krytyczne analizowanie treści reklam na podstawie ich obserwacji w mediach. Styczeń 2017 klas Konkurs na uczciwą i ciekawą reklamę promującą zdrowe produkty żywnościowe. Styczeń 2017 plastyki 12. Uświadamianie dzieciom, jakie zachowania w Internecie mogą być dla nich niebezpieczne i w jaki sposób można unikać zagrożeń, a także jak powinny reagować, kiedy się z nimi zetkną. Dzień Bezpiecznego Internetu akcja informacyjno edukacyjna promująca bezpieczne korzystanie z usług w Internecie - apel dla uczniów szkoły połączony z prezentacją multimedialną - pogadanki z uczniami prowadzone w ramach lekcji z wychowawcą - stworzenie NETYKIETY zasad bezpiecznego poruszania się w środowisku wirtualnym - zorganizowanie konkursu na plakat promujący bezpieczeństwo w Internecie - rozmowa z rodzicami podczas zebrań klasowych rozdanie ulotek informacyjnych. Luty 2017 Uczniowski, zajęć komputerowych, wychowawcy klas 13. Uświadomienie rodzicom zagrożeń czyhających na dzieci w Internecie oraz zapoznanie z zasadami bezpieczeństwa Warsztaty prowadzone w ramach pedagogizacji: - przekazanie niezbędnych informacji na temat zagrożeń - zasady bezpiecznego korzystania z Internetu - zaprezentowanie wartościowych witryn www pomocnych w nauce, podczas odrabiania prac domowych. Marzec 2017 Barbara Bogacz, Patryk Górski, Marta Dabińska 8

9 14. Pokazanie uczniom, jak korzystać z komórki świadomie, mądrze i z umiarem. Zwrócenie uwagi na zagrożenia wynikające z nadmiernego używania telefonu komórkowego. Sporządzenie Kodeksu Dobrych Praktyk użytkowania telefonu komórkowego. Dzień bez telefonu komórkowego Konkurs na mega antyfonoholiczną klasę Konkurs literacki Rola telefonu komórkowego w życiucodziennym ułatwienie czy zagrożenie? Kwiecień 2016 Kwiecień 2016 Kwiecień 2016 klas I VI klas IV VI Uczniowski języka polskiego klasy IV VI 15. Wdrażanie uczniów do aktywnych form spędzania wolnego czasu. Zaangażowanie uczniów w zajęcia pozalekcyjne, aktywność sportową na terenie szkoły. Cały rok prowadzący zajęcia pozalekcyjne 9