SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM NR 44 IM. GEN. MARIUSZA ZARUSKIEGO W POZNANIU w roku szkolnym 2016/2017 A. PROFILAKTYKA PIERWSZORZĘDOWA- adresowana do uczniów, nauczycieli i rodziców. PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ Tematyka Formy działań i dowody realizacji Odbiorcy Osoby odpowiedzialne Termin Szkolenia nauczycieli: RÓŻNE OBLICZA AGRESJI, PROFILAKTYKA, KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA, Przeciwdziałanie agresji i przemocy w szkole Szkolenie dot. pracy z uczniem z DYSFUNKCJAMI ROZWIĄZYWANIE KONFLIKTÓW BEZ PRZEMOCY, ABSENCJA NIEPOWODZENIA SZKOLNE Realizacja programu profilaktyki uzależnień: 1. Program profilaktyki antynikotynowej: a) Jestem odpowiedzialny za swoje zdrowie. Jak wpływa palenie papierosów na zdrowie człowieka? b) Wybieram zdrowie. Jak nie dać się złym nałogom? 2. Program profilaktyki antynarkotykowej: a) Wpływ środków uzależniających(w tym dopalaczy) na życie i zdrowie młodego człowieka; b) Bądź asertywny. Umiej powiedzieć NIE. c) Szkoła Wolna od Narkotyków i Przemocy - program współfinansowany przez KM Policji i Urząd m. Poznania 3. Wpływ współczesnych mediów ( w tym: komputera, Internetu, telewizji, mediów społecznościowych itp.) na funkcjonowanie organizmu i psychiki człowieka: a) Uzależnienie od gier komputerowych, telewizji i innych mediów; b) Wpływ uzależnień na rozwój psychofizyczny; c) Zagrożenia płynące z użytkowania Internetu. d) Zajęcia i ew. udział w konkursie: Bezpieczny Internet Wykład, warsztaty, szkolenia, rady szkoleniowe Diagnoza: ankiety, wywiad wychowawczy, pedagogiczny. Analiza frekwencji w dziennikach klasowych. Protokoły Rady Pedagogicznej. Warsztaty, pokaz filmu, gry i ćwiczenia, gazetki realizowane w ramach godzin wychowawczych. Kampanie prozdrowotne. Informacje na stronie internetowej szkoły. Wykłady, warsztaty, prezentacje, przedstawienia, filmy, udziały w konkursach. Kampanie prozdrowotne. Informacje na stronie internetowej szkoły. Cykle zajęć organizowane w ramach godzin wychowawczych, oraz poszczególnych przedmiotów Nauczyciele. Uczniowie klas I-III. Oddziały I-III, Nauczyciele. Oddziały I-III. dyrekcja, pedagog, psycholog szkolny pedagog, psycholog szkolny, nauczyciel biologii, chemii, wychowawcy wychowawcy, nauczyciele, pedagog, psycholog szkolny wychowawcy, nauczyciele prowadzący zajęcia z wykorzystaniem mediów, nauczyciel informatyki, nauczyciel biblioteki, Cały rok szkolny w miarę potrzeb. Cały rok szkolny Cały rok szkolny Cały rok szkolny. 1
PROFILAKTYKA UZALEŻNIEŃ CD. Tematyka Formy realizacji i dowody Odbiorcy Osoby odpowiedzialne Termin 4. Program profilaktyki antyalkoholowej: a) Wpływ alkoholu na zdrowie człowieka b) Etapy podejmowania decyzji c) Skutki nadużywania alkoholu d) Zdrowe i dobre życie. Pogadanki, wykłady, warsztaty. Scenki rodzajowe w wykonaniu młodzieży. Wpisy w dziennikach Oddziały I-III. Przygotowują oddziały II Wychowawcy, nauczyciele biologii i chemii, pielęgniarka szkolna, pedagog, 5. Gimnazjum strefa wolna od narkotyków i przemocykontynuacja programu z lat ubiegłych. a) Zagrożenia to nie ściema - uświadomienie uczniom realnych zagrożeń ze strony grup negatywnych, psychomanipulacyjnych itd. b) Zadbaj o swoje bezpieczeństwo informacje o konsekwencjach prawnych- odpowiedzialność prawna nieletnich, telefonach, instytucjach pomocowych, 6. Jak być asertywnym? Prawa człowieka a) Jak egzekwować swoje prawa, nie naruszając praw drugiego człowieka? b) Jak czuć się dobrze wśród rówieśników i nie ulegać negatywnym wpływom? c) Żyję wśród innych. d) Jak słuchać i być słuchanym? Wykład, lekcje wychowawcze, rozmowy profilaktyczne, wychowawcy, pedagog przy współpracy Komisariatu Poznań Wilda, Referat Prewencji Kryminalnej, Nieletnich i Patologii, Szkolnego Patrolu Straży Miejskiej Wpisy w dziennikach, tematy godz. wych. Warsztaty integracyjne i problemowe ( programy SAPER, MYŚLĘ-NIE, MÓWIĘ-NIE, JESTEM ODPOWIEDZIALNY ZA SWOJE ZDROWIE I ŻYCIE ) Nauczyciele, uczniowie, Oddziały I Oddziały II-III Pedagog, wychowawcy Pedagog szkolny. Pedagog, psycholog szkolny II semestr 2009/2010 Wrzesień Cały rok 7. Profilaktyka absencji uczniowskiej a) Analiza problemu absencji. b) Jak radzić sobie z negatywnymi wpływami c) Jak poradzić sobie z wyuczoną bezradnością d) Motywowanie uczniów od systematycznej pracy Warsztaty profilaktyczne Zajęcia grupowe Organizowanie współpracy uczniowskiej Wychowawcy klas. Oddziały I-III Pedagog, psycholog szkolny Wychowawcy klas I - III Cały rok 2
PROMOWANIE POŻĄDANYCH ZACHOWAŃ Tematyka Formy realizacji i dowody Odbiorcy 1. Budowanie klimatu zaufania i bezpieczeństwa w szkole a) Wdrażanie w działaniach KODEKSU SZKOŁY PRZYJAZNEJ UCZNIOM I RODZICOM Warsztaty, ćwiczenia, gry, zajęcia integracyjne, IMPREZY I WYDARZENIA OGÓLNOSZKOLNE Wpisy w dziennikach, karty wycieczek. Oddziały I-III Osoby odpowiedzialne Wychowawcy, pedagog, psycholog szkolny, nauczyciele przedmiotów. Termin 2. Wzmacnianie pozytywnego obrazu własnej osoby. a) Labirynt podejmowania decyzji b) Moje zdanie, kto ma na mnie wpływ c) Moje mocne strony d) Dbaj o siebie, dbaj o przyjaźń Warsztaty, udział w konkursach i zawodach sportowych, IMPREZY I WYDARZENIA OGÓLNOSZKOLNE Oddziały I-III. Pedagog, psycholog szkolny, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów. 3. Organizacja i udział w akcjach charytatywnych pomagaj innym i korzystaj z pomocy a) Akcja Zostań św. Mikołajem b) Zbiórka surowców wtórnych (np. plast. nakrętek) Zbiórka słodyczy, żywności i art. szkolnych, niektórych surowców wtórnych. Sprawozdanie z akcji. Społeczność uczniowska. Wychowawcy klas, Samorząd - społeczność szkolna Grudzień 4. Bezpiecznie w szkole i poza szkołą zapoznawanie uczniów z aktualną ofertą zajęć pozalekcyjnych w szkole i poza nią 5. Dbaj o siebie, żyj aktywnie, zdrowo i bezpiecznie - nie bój się mówić o swoich problemach osobom zaufanym Kontynuacja współpracy z w działaniach profilaktycznych Warsztaty, wycieczki, udział w zajęciach sportowych, kołach zainteresowań, wydarzeniach w środowisku lokalnym Wpisy w dziennikach, karty wycieczek. Oddziały I-III Dyrektor, wychowawcy klas, nauczyciele przedmiotów. 6. Jak radzić sobie z własną i cudzą agresją? a) Poznaj siebie, rozwijaj się, szukaj prawdziwych wartości b) Naucz się radzić sobie ze stresem (czy stres jest potrzebny?) Warsztaty, zajęcia z wychowawcami programy SAPER, MYŚLĘ-NIE, MÓWIĘ-NIE, PRZESTRZEGASZ PRAWA JESTEŚ O.K.), pogadanki profilaktyczne, drama, Oddziały I-III. Wychowawcy, pedagog, psycholog szkolny. 3
7. Integrowanie uczniów wokół wspólnych zainteresowań: a) Poznaj swoje zainteresowania b) Bądź kreatywny, c) Dąż do celu PROMOWANIE POŻĄDANYCH ZACHOWAŃ CD. Tematyka Formy realizacji i dowody Odbiorcy Zajęcia pozalekcyjne: koncerty, wycieczki, spektakle, spotkania z ciekawymi ludźmi, międzyklasowe i międzyszkolne zawody sportowe, dyskoteki klasowe i szkolne, koła zainteresowań, AKADEMIA FILMOWA. Wszyscy chętni. Osoby odpowiedzialne Opiekunowie kół zainteresowań, nauczyciele, wychowawcy Termin 8. Organizowanie czasu wolnego - zajęcia wykraczające poza obszar działalności kół zainteresowań. 9. Udział w akcjach ogólnoświatowych i ogólnopolskich. 10. Kultywowanie tradycji szkolnych i świąt klasowych. Wpisy w dziennikach i innych dokumentach szkolnych karty wycieczek Wyjścia do teatru, kina, na koncerty, wycieczki, rajdy klasowe, zielone szkoły Wpisy w dziennikach karty wycieczek Udział w akcji Sprzątanie Świata. Forma udziału ustalana przez wychowawców klas. Dzień Patrona. Sprawozdanie. Zapisy w dziennikach i innych dokumentach szkolnych Wigilie klasowe. Chętni. Wychowawcy Oddziały I, II, III. Wychowawcy. Wrzesień. Wszyscy uczniowie. Wychowawcy nauczyciele, Samorząd Uczniowski. Wszyscy uczniowie. Wychowawcy. Maj Wrzesień Grudzień. Walentynki- imprezy klasowe, gazetki, dyskoteka itp. Sprawozdanie. Dzień Ziemi. Forma ustalana przez wychowawców klas. Chętni uczniowie. Wychowawcy, Samorząd uczniowski Chętni uczniowie. Nauczyciel biologii, geografii Luty. Marzec 11. Co zrobić, by młodsi koledzy w szkole czuli się bezpieczniej? a) Przestrzegam regulaminu szkolnego, zasad prawa. b) Podejmuję odpowiedzialne decyzje. c) Dokonuję mądrych wyborów. d) Szanuję prawa innych ludzi. Sprawozdanie. Zapisy w dziennikach Pogadanki, prezentacje, dyskusje, wywiady, praca w grupach. Przeprowadzenie ankiety diagnozującej poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza nią. Wpisy w dziennikach, kwestionariusz ankiety, opracowane wyniki ankiet Oddziały III, II, I Wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog szkolny. 4
PROMOWANIE POŻĄDANYCH ZACHOWAŃ CD. Tematyka Formy realizacji i dowody Poziom nauczania 12. Racjonalne i zdrowe odżywianie się. Lekcje biologii, lekcje wychowawcze dotyczące prawidłowego żywienia; praca uczniów, metoda projektu. Wychowanie do życia w rodzinie. 13. Funkcjonowanie uczniów w okresie gryp i zachorowań Akcja informacyjna dotycząca profilaktyki i zachowań prozdrowotnych. Oddziały I Oddziały I-III Uczniowie, Osoby odpowiedzialne Nauczyciele biologii, chemii Nauczyciel WDŻWR Wychowawcy, pedagog. Termin I semestr. II semestr październik, listopad, luty, marzec 14. Anoreksja i bulimia. Tanoreksja. Inne współczesne zagrożenia. -przyczyny, skutki zdrowotne i ich leczenie. 15. Aktywność fizyczna jako niezbędny warunek życia współczesnego człowieka. 16. Złość i agresja,brak zahamowań współczesnym zagrożeniem 17. Czy stres jest potrzebny? Sposoby radzenia sobie ze stresem przedegzaminacyjnym 18. Ochrona zdrowia. a) Skóra- ważny organ b) Racjonalne i zdrowe odżywianie się 19. Niepełnosprawność nie musi ograniczać: a) Inny nie znaczy gorszy, pierwszy krok do wolontariatu b) Jak można pomóc osobie niepełnosprawnej? Pogadanka, pokaz filmu. Wychowanie do życia w rodzinie. Lekcje wychowawcze. Lekcje W-F, zajęcia sportowe pozalekcyjne Pogadanka, trening relaksacyjny. Na zajęciach Przygotowanie do Życia w Rodzinie Spotkanie z kosmetyczką, dietetykiem, pielęgniarką godz. wych., godz. doradztwa edukacyjnego Warsztaty. 20. Obchody Światowego Dnia Walki z AIDS. Udział w konkursie szkolnym Wychowanie do życia w rodzinie. Sprawozdanie. 21. Szkolny Klub Sportowy preferowanie aktywnego wypoczynku. 22. Bezpieczna pomoc innym, bezpieczny w trakcie udzielania pomocy Zajęcia sportowe. Konkurs wiedzy o pierwszej pomocy przedmedycznej Sprawozdanie, wpisy w dziennikach Oddziały III. Wszyscy uczniowie. Wszyscy uczniowie. Oddziały III Chętni uczniowie. Oddziały I, II, III. Chętni uczniowie. Chętni uczniowie. Nauczyciele biologii, wychowawcy, pedagog szkolny, Nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy Wychowawcy, pedagog, szkolny Wychowawcy, pielęgniarka, pedagog Nauczyciele wszystkich przedmiotów Nauczyciel biologii, wychowawcy,pielęgniarka szkolna. Nauczyciele W-F Wychowawcy, nauczyciele biologii, wychowania fizycznego, edukacji dla bezpieczeństwa. I semestr. Marzec - kwiecień II semestr. I semestr. Cały rok II semestr. 5
WSPÓŁPRACA Z RODZINĄ I ŚRODOWISKIEM LOKALNYM Tematyka Formy realizacji i dowody Odbiorcy Osoby odpowiedzialne Termin 1. Uczniowie: dzieci i młodzież nasza wspólna troska. Spotkania Rady Rodziców i ich aktywny udział w życiu szkoły. Spotkania w klasach przy kawie i herbacie. Rozgrywki sportowe. Udział rodziców w uroczystościach, wycieczkach szkolnych. Rodzice Wychowawcy. Karty wycieczek, wpisy w dziennikach. 2. Pedagogizacja rodziców. Wykłady, pogadanki spotkania z pedagogiem, zaproszonymi specjalistami Wpisy na stronie internetowej, artykuły w informatorze szkolnym Rodzice. Dyrektor, pedagog, psycholog szkolny. Protokoły, wpisy w dziennikach. 6
B. PROFILAKTYKA DRUGORZĘDOWA ADRESOWANA JEST DO GRUP PODWYŻSZONEGO RYZYKA, DO UCZNIÓW, U KTÓRYCH WYSTĘPUJĄ LICZNE, POWAŻNE PROBLEMY OSOBISTE, RODZINNE, SZKOLNE. JEJ CELEM JEST UMOŻLIWIENIE WYCOFANIA SIĘ Z RYZYKOWNYCH ZACHOWAŃ, GDY NIEZBĘDNA JEST GŁĘBSZA INTERWENCJA POPRZEDZONA SPECJALISTYCZNĄ DIAGNOZĄ DOWODEM REALIZACJI POWYŻSZYCH DZIAŁAŃ SĄ ZAPISY W DZIENNIKACH: PEDAGOGA, PSYCHOLOGA SZKOLNEGO, NOTATKI SŁUŻBOWE DYREKTORA I WYCHOWAWCÓW. RODZAJ DZIAŁAŃ I SPOSOBY ICH REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN REALIZACJI 1. Kierowanie młodzieży zagrożonej na odpowiednio dobrane zajęcia w Świetlicach Socjoterapeutycznych, Ośrodkach Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodzieży, OHP 2. Współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną nr6, MOPR Wilda pracownicy socjalni, lekarzami Ośrodka Zdrowia przy ul. Opolskiej wychowawcy oddziałów, pedagog, psycholog szkolny wychowawcy Wrzesień, natychmiast w zależności od pojawiających się problemów I i II semestr 3. Pomoc uczniom mającym problemy w nauce zajęcia korekcyjno-kompensacyjne. nauczyciele W zależności od potrzeb 4. Udział młodzieży z rodzin z ryzykiem zagrożeń w obozach socjoterapeutycznych organizowanych przez OHP, Caritas, MOPR Wilda 5. Wyznaczanie uczniom z grupy zagrożonej niedostosowaniem społecznym funkcji i zadań oraz włączanie ich w działania podejmowane w oddziałach (gazetki, przygotowanie imprez klasowych) i na terenie szkoły. 6. Współpraca z zawodowymi kuratorami sądowymi i kuratorami społecznymi działającym przy Sądzie Rejonowym VI Wydział Rodzinny i Nieletnich, Poznań Nowe Miasto i Wilda. 7. Współpraca z policjantami z Zespołu ds. Profilaktyki Społecznej Komisariatu Policji Poznań - Wilda Patrolem Szkolnym Straży Miejskiej wychowawcy oddziałów Wychowawcy oddziałów, Samorząd Uczniowski i opiekun SU Wychowawca oddziału, pedagog, psycholog szkolny, dyrektor. wychowawca oddziału, dyrektor. Maj, czerwiec I i II semestr W zależności od potrzeb W zależności od potrzeb 7
C. PROFILAKTYKA TRZECIORZĘDOWA ADRESOWANA JEST DO UCZNIÓW Z GRUP WYSOKIEGO RYZYKA (UZALEŻNIONYCH), KTÓRZY PONOSZĄ JUŻ POWAŻNE KONSEKWENCJE SWOICH ZACHOWAŃ. JEJ CELEM JEST OGRANICZENIE GŁĘBOKOŚCI I CZASU TRWANIA ZABURZEŃ. PODEJMOWANE DZIAŁANIA (ODTRUCIE, LECZENIE ODWYKOWE, PSYCHOTERAPIA, RESOCJALIZACJA) ORGANIZOWANE SĄ JUŻ NIE PRZEZ SZKOŁĘ, LECZ INSTYTUCJE NALEŻĄCE DO INNYCH RESORTÓW (GŁÓWNIE ZDROWIA). Ponieważ w wyniku wywiadów wśród rodziców, pielęgniarki szkolnej, informacji z takich instytucji jak: MOPR- Wilda, Poradnie Psychologiczno- Pedagogiczne, Zespół ds. Profilaktyki Policji - w naszej szkole nie stwierdzono występowania problemu głębokiego uzależnienia od środków psychoaktywnych, czy alkoholu proponowany plan jest programem awaryjnym na wypadek pojawienia się w/w problemu w czasie roku szkolnego. RODZAJ DZIAŁAŃ I SPOSOBY ICH REALIZACJI 1. Zebranie i aktualizacja informacji o instytucjach wspierających szkołę, ośrodkach prowadzących leczenie z uzależnień; pomoc w skierowaniu ucznia uzależnionego/zagrożonego do odpowiedniego ośrodka, odpowiedniego specjalisty 2. Stała współpraca z rodzicami i właściwą poradnią psychologiczno- pedagogiczną, lekarzem specjalistą. 3. Uwzględnienie po powrocie ucznia jego możliwości psychicznych- indywidualny program nauczania. Wdrożenie ucznia do społeczności szkolnej, po powrocie z OHP. 4. Przybliżenie istniejącego problemu grupie rówieśniczej (klasie), w której osoba leczona ma funkcjonować. Spotkanie z przedstawicielem np. MONARU. OSOBA ODPOWIEDZIALNA dyrektor wychowawcy Wszyscy nauczyciele, pedagog, psycholog szkolny. wychowawca 8