I. Założenia ogólne SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej im. Szarych Szeregów jest związany z głównymi blokami tematycznymi istniejącego w szkole Programu Wychowawczego oraz z treściami zawartymi w planach pracy wychowawców klas. Program profilaktyczny uwzględniający uczenie ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych musi być wbudowany jako element składowy programu wychowawczego. Jednak wychowanie nie może sprowadzać się do rozwijania odpowiednich umiejętności. To przede wszystkim przekazywanie wartości, budowanie hierarchii wartości i przekazywanie norm moralnych i społecznych. Działania profilaktyczne są ważne i potrzebne, ale istotna jest kryjąca się za nimi podstawa, czyli to, jaką przyjmuje się koncepcję człowieka i ku czemu steruje się jego zachowania. Działania profilaktyczne mają zapobiegać niepożądanym zjawiskom w rozwoju jednostki i skupiać się na przeciwdziałaniu złu. Muszą być planowe i uwzględniać wczesną profilaktykę, tzw. Pierwszorzędową( mającą na celu promocję zdrowego stylu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji, np. nikotynowej, alkoholowej czy narkotykowej). Stanowią one rodzaj,, szczepionki dla osób zdrowych, zwiększającej ich odporność na oddziaływanie niekorzystnych czynników. Terenem realizacji wczesnych działań profilaktycznych jest głownie szkoła. Najważniejsze działania szkoły w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej to: stwarzanie przyjaznego klimatu( dobra komunikacja, osobowe relacje między nauczycielami i uczniami, udzielanie emocjonalnego wsparcia dzieciom i młodzieży, szczególnie w trudnych dla nich sytuacjach); wypracowanie wspólnej polityki szkoły wobec palenia, picia alkoholu i odurzania się narkotykami oraz konsekwentne jej wdrażanie; budowanie dobrych relacji z rodzicami i pozyskiwanie ich jako sojuszników w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych, prowadzonych przez nauczycieli; pomoc uczniom mającym trudności w nauce; wczesne rozpoznawanie uczniów z grup ryzyka i kierowanie ich do pedagoga lub psychologa w celu przeprowadzenie wstępnej diagnozy; kierowanie uczniów zagrożonych. (w porozumieniu z rodzicami) do poradni psychologiczno- pedagogicznej lub innej instytucji udzielającej specjalistycznej pomocy; udzielanie uczniom i rodzicom informacji o specjalistycznej pomocy poza szkołą; szkolenie się kadry pedagogicznej w zakresie profilaktyki zagrożeń oraz umiejętności wychowawczych. Celem głównym niniejszego programu profilaktyki jest przygotowanie uczniów do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi, ułatwiającymi kontakt z innymi ludźmi i
radzenie sobie z samym sobą. Z uwagi na to, iż do naszej szkoły uczęszczają dzieci w wieku od 6 do 13 lat oraz z przeprowadzonych badań wynika, że dzieci te nie przejawiają postaw dysfunkcji, niniejszy program zatem przygotowany jest dla grupy niskiego ryzyka i stanowić będzie swoistą "szczepionkę", chroniącą dzieci przed złem i patologią. II. Cele Programu Profilaktyki: 1. Ograniczenie wśród młodzieży przemocy i agresji. 2. Podniesienie poziomu kultury uczniów. 3. Przeciwdziałanie zagrożeniom. 4. Propagowanie wśród zdrowego stylu życia. 5. Zagwarantowanie uczniom poczucia bezpieczeństwa. III. Działy programowe: 1. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. 2. Propagowanie zdrowego stylu życia. 3. Zapobieganie różnym formom uzależnień wśród młodzieży. 4. Eliminowanie nieuzasadnionych zwolnień. IV. Kierunki działań interwencyjnych i profilaktycznych. Działania szkoły w kierunkach wskazanych w wyniku diagnozy: 1. Doskonalenie umiejętności nauczycieli, rozszerzenie wiedzy nauczycieli o takie zagadnienia jak: - wiedza na temat uzależnień - agresja i przemoc - postępowanie w konkretnych przypadkach - regulacje prawne 2. Organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych lub spotkań dodatkowych. 3. Stała współpraca z rodzicami w celu przekazywania im wiedzy na temat zagrożeń, zapoznanie rodziców z działaniami szkoły wynikającymi z planu profilaktyki. 4. Starania w celu zapewnienia uczniom alternatywnych form spędzania wolnego czasu. 5. Udział uczniów w konkursach, uczestnictwo w życiu kulturalnym, wycieczki, rajdy.
Dział I Przeciwdział anie agresji i przemocy. Treści: 1. Kształtowanie postaw otwartości i tolerancji. 2. Agresja w wieku dorastania i przeciwdziałanie agresji. 3. Jak radzić sobie ze stresem? 4. Emocjonalne problemy okresu dojrzewania. 5. Prawidłowe relacje między nauczycielem i uczniem, rodzicami i dziećmi. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI 1. Samodoskonalenie nauczycieli: - fachowa lektura, - udział w szkoleniu Interwencja policji w szkole 2. Wykorzystanie wiedzy i umiejętności zdobytej na warsztatach, treningach, szkoleniach. 3. Reagowanie na agresywne zachowania wśród uczniów. Skierowane do rodziców 1. Współpraca z rodzicami w zakresie profilaktyki. 2. Udział rodziców w zajęciach zorganizowanych przez PPP w Błoniu 3. Umożliwienie rodzicom udziału w zajęciach organizowanych przez szkołę: zawody sportowe, festyny, wycieczki, imprezy środowiskowe 4. Stały kontakt pedagoga szkolnego i psychologa szkolnego oraz psychologa z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej z rodzicami uczniów. Skierowane do nauczycieli 1. Nauczyciele znają rodzaje i źródła agresji. 2. Nauczyciele potrafią radzić sobie z własnymi emocjami. 3. Nauczyciele zapobiegają agresywnym zachowaniom uczniów i przejawom przemocy w środowisku rówieśniczym. 1. Rodzice wiedzą jak rozwiązywać problemy wynikające z dorastania. 2. Sytuacja rodzinna uczniów jest właściwa. 3. Rodzice wiedzą, jaki instytucje udzielają pomocy w sprawach wychowania. 4. Rodzice współdziałają ze szkoła w realizowaniu zadań wychowawczych profilaktycznych. i 1. Spotkania z psychologiem, pracownikami zakładów opiekuńczych, policjantem. 2. Współpraca z Kuratorem Sądu Rodzinnego. 3. Reagowanie pracowników szkoły na przejawy agresji, rozmowy z uczniami, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym. 1. Spotkania z psychologiem i pedagogiem szkolnym. 2. Udział w zajęciach grupowych org. przez wychowawcę lub pedagoga. 3. Wycieczki, festyny, zawody sportowe organizowane przez nauczycieli wychowania fizycznego, świetlicę szkolną, nauczycieli sztuki, wychowawców.
1. Prowadzenie pracy profilaktycznej i psychoedukacyjnej z klasami przez psychologa i pedagoga szkolnego. 2. Przygotowanie prelekcji na temat: przyczyny i sposoby rozwiązywania konfliktów. 3. Przeprowadzenie na lekcjach wychowawczych zajęć z programu profilaktycznego Przemocy - Stop 4. Udział w kołach zainteresowań i innego typu zajęciach istotnych w zaspokajaniu potrzeb ucznia i osiąganiu satysfakcji życiowej. 5. Warsztaty dla każdej klasy prowadzone przez psychologa szkolnego. 6. Zorganizowanie dla klas I VI spotkań informacyjnych dotyczących konsekwencji prawnych wobec osób nieletnich dopuszczających się przestępstw i wykroczeń. Skierowane do uczniów 1. Uczniowie potrafią radzić sobie z własnymi emocjami. 2. Zespoły klasowe są zintegrowane. 3. Uczniowie potrafią właściwie komunikować swoje uczucia i rozmawiać o problemach. 4. Oferta zajęć pozalekcyjnych jest zgodna z potrzebami uczniów każdy uczeń ma szansę rozwijać swoje zainteresowania i osiągać sukcesy. 5. Uczniowie umieją rozwiązywać sytuacje konfliktowe. 6. Uczniowie zdają sobie sprawę z przewidzianych Statutem oraz prawnych konsekwencji uczynków. swoich 1. Zajęcia z pedagogiem. 2. Spotkanie z psychologiem. 3. Zajęcia warsztatowe z wychowawcą. 4. Zajęcia opiekuńcze świetlicy szkolnej. 5. Właściwa organizacja zajęć pozalekcyjnych. 6. Spotkanie z policjantem.
Dział II Propagowanie zdrowego stylu ż ycia. Treści: 1. Racjonalne gospodarowanie wolnym czasem. 2. Praca nad zdrowiem całego organizmu. 3. Znaczenie pierwszej pomocy w walce o życie. 4. Świadome korzystanie z TV, internetu, komputera ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Zorganizowanie rajdu lub wycieczki dla nauczycieli. 2. Szkolenie program Nie winić 3. Samodoskonalenie nauczycieli: - bulimia i anoreksja. - racjonalne gospodarowanie czasu wolego, - fobie szkole. 1. Nauczyciele umieją rozpoznać problemy emocjonalne okresu dorastania.. 2. Nauczyciele propagują zdrowy styl życia. 3. Nauczyciele potrafią udzielać pierwszej pomocy. 4. Nauczyciele potrafią właściwie reagować na zjawiska zagrażające zdrowiu fizycznemu i psychicznemu uczniów. Skierowane do rodziców 1. Szkolenie nauczycieli przez psychologa. 2. Sobotni rajd przygotowany przez nauczycieli wychowawców - Konsultacje, rozmowa, terapia psychologiczna w szkole wynikające z pojawiających się problemów wśród dzieci i młodzieży. 2. Rozdanie na spotkaniach z rodzicami materiałów poświęconych zdrowiu psychicznemu dziecka. 3. Wspólne i zdrowe spędzenie czasu wolnego rodziców i uczniów. 1. Rodzice umieją rozpoznawać stany depresyjne i objawy nerwic u dzieci. 2. Rodzice wiedzą, gdzie szukać pomocy w wypadku zagrożenia zdrowia fizycznego i psychicznego uczniów. 3. Rodzice dbają o zdrowy styl życia. 4. Rodzice rozumieją wpływ sytuacji rodzinnej na zdrowie psychiczne uczniów i potrzebę poświęcania swoim dzieciom czasu i uwagi. Skierowane do uczniów 1. Szkolenie prowadzone przez psychologa. 2. Pogadanka prowadzona przez wychowawcę. - Zachęcanie rodziców do aktywnego wypoczynku razem z dziećmi. Odpowiedzialni: - wychowawcy, - nauczyciele wychowania fizycznego, - świetlica. 1. Jak racjonalnie gospodarować wolnym czasem? - higiena psychiczna ucznia. 1. Uczniowie potrafią racjonalnie gospodarować wolnym czasem. 2. Uczniowie potrafią dbać o 1. Pogadanka i zajęcia warsztatowe na godzinach wychowawczych. 2. Przygotowanie scenek przez
2. Prawidłowe i bezpieczne formy zachowania się w szkole i poza szkołą. 3. Nawiązywanie więzi rodzinnej, zdrowe spędzanie czasu wolnego. 4.Program zdrowe odżywianie; mleko, woda, warzywa i owoce w szkole. zdrowie swoje i innych. 3. Uczniowie znają zasady racjonalnego odżywiania się.. 4. Uczniowie wiedzą jak dbać o higienę ciała uczniów, dyskusja. 3. Uczestnictwo w zajęciach rekreacyjno-sportowych: - rozgrywki sportowe, rajdy rowerowe - zajęcia na basenie - turnieje rodzinne 3. Praca w grupach, wykonanie prac plastycznych.
Dział III Zapobieganie róż nym formom uzależ nień wś ród dzieci i m ł odzież y. Treści: 1. Główne powody stosowania używek przez młodzież. 2. Skutki prawne posiadania środków odurzających. 3. Negatywne oddziaływanie papierosów, alkoholu i narkotyków. 4. Umiejętność odmawiania w sytuacjach zagrożenia. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI 1. Współpraca z Punktem Konsultacyjno Informacyjnym Uzależnień w Ożarowie Mazowieckim. 2. Fachowa lektura nauczycieli na temat różnego rodzaju używek. 3. Spotkanie nauczycieli z przedstawicielami Towarzystwa Przyjaciół Rodzin Dzieci Uzależnionych. Skierowane do nauczycieli 1. Nauczyciele umieją rozpoznawać objawy zażywania środków odurzających. 2. Nauczyciele znają skalę zagrożenia dotyczącą ich uczniów. 3. Nauczyciele znają instytucje prowadzące działalność profilaktyczną i udzielające pomocy osobom uzależnionym. 4. Nauczyciele reagują na wszelkie sygnały świadczące o stosowaniu przez uczniów środków odurzających. 1. Spotkanie z policjantem. 2. Spotkania z przedstawicielami instytucji pracujących z młodzieżą uzależnioną. 3. Praca samokształceniowa. 4. Prelekcje. Skierowane do rodziców 1. Szkolenie rodziców na temat rozpoznawania i efektów działania substancji odurzających. Konsekwencje prawne w stosunku do nieletnich. 2. Prelekcja prowadzona przez pracownika Ośrodka dla 1. Rodzice umieją rozpoznawać objawy zażywania środków odurzających. 2. Rodzice znają instytucje prowadzące działalność profilaktyczną i udzielające pomocy osobom uzależnionym. 3. Rodzice znają skutki 1. Prelekcja przeprowadzona przez przedstawicieli instytucji pracujących z dziećmi uzależnionymi. 2. Zebrania z rodzicami. 3. Wystawa przygotowana przez nauczycieli świetlicy i biblioteki
Rodzin Dzieci Uzależnionych. 3. Powielenie materiałów dotyczących alkoholu i papierosów przedstawienie ich rodzicom na spotkaniu z wychowawcami. 4. Prelekcja dla rodziców na temat programu Debata w klasach V i VI 6. Zwrócenie uwagi na profilaktykę domową. zażywania środków odurzających. 4. Rodzice współpracują ze szkołą w realizacji profilaktyki uzależnień. 5. Rodzice wiedzą jakie miejsca i środowiska sprzyjają stosowaniu środków odurzających. szkolnej. 4. Spotkanie z psychologiem i pedagogiem. Skierowane do uczniów 1. Realizacja programów profilaktycznych Debata, Cukierki. 2. Realizacja programu bezpieczna szkoła oraz Ja i Kubuś tworzymy bezpieczną szkołę 3. Projekcja filmów edukacyjnych na temat uzależnień. Dyskusja na temat filmów. 4. Przygotowanie przez uczniów scenek na temat asertywnego zachowania w sytuacji zagrożeń. 5. Spektakle profikaktyczne. 6. Udział w kampanii Trzeźwy Umysł. 1. Uczniowie znają szkodliwe skutki uzależnień. 2. Uczniowie wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia. 3. Uczniowie potrafią odmawiać. 4. Uczniowie czują się odpowiedzialni za swoje działania 6. Uczniowie unikają sytuacji stwarzających zagrożenia. 1. Spotkania z psychologiem i pedagogiem. 2. Zajęcia prowadzone przez świetlicę szkolną. 3. Prezentowanie scenek na lekcjach wychowania do życia w rodzinie na godzinach wychowawczych. 4. Pogadanki w klasach, ulotki, plakaty. 5. Praca pedagoga szkolnego. 6. Przygotowanie prac na godzinach wychowawczych. Prezentacja w klasach i na korytarzu.
Dział IV Systematyczne uczestnictwo w zaję ciach edukacyjnych szansą na sukces szkolny Treści: 1. Główne powody opuszczania zajęć lekcyjnych przez uczniów. 2. Skutki prawne zaniedbywania obowiązku szkolnego. 3. Wpływ absencji na wyniki w nauce i dalsze losy ucznia. 4. Zagrożenia wynikające z nieobecności w szkole. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Systematyczne i dokładne sprawdzanie obecności na każdej lekcji. 2. Poznanie przyczyn nieusprawiedliwionej absencji uczniów. 3. Kontakt z rodzicami uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne. 4. Informowanie instytucji powołanych do egzekwowania obowiązku szkolnego. 1. Nauczyciele systematycznie kontrolują obecność uczniów na zajęciach lekcyjnych. 2. Nauczyciele utrzymują stały kontakt z rodzicami uczniów opuszczających zajęcia. 3. Szkoła współpracuje z różnym instytucjami w zakresie realizowania obowiązku szkolnego przez uczniów. 1. Kontrola dzienników lekcyjnych. 2. Wzory podpisów znajdują się w zeszycie uwag oraz w szatni. 3. Rozmowy indywidualne, osobiste oraz telefoniczne. 4. Kontakt z sądem rodzinnym dla nieletnich. Skierowane do rodziców 1. Poznanie konsekwencji prawnych dotyczących uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne i ich prawnych opiekunów. 2. Monitorowanie obecności, prezentacja wyników. 3. W miarę możliwości częste wizyty w szkole lub też przyprowadzanie dziecka do szkoły przez rodziców. 4. Spotkania z rodzicami uczniów sprawiających problemy wychowawcze. 1. Rodzice znają konsekwencje prawne wagarów oraz wynikające z nich zagrożenia. 2. Rodzice uczniów opuszczających zajęcia utrzymują stały kontakt ze szkołą i kontrolują uczęszczanie do szkoły swoich dzieci. 3. Rodzice współpracują ze szkołą w rozwiązywaniu problemu związanego z 1. Spotkanie z przedstawicielami prawa. 2. Wizyty w szkole (np. raz w tygodniu) 3. Spotkanie z psychologiem z PPP
absencją dziecka. Skierowane do uczniów 1.Poznanie konsekwencji prawnych związanych z opuszczaniem zajęć lekcyjne. 2.Uczenie systematyczności w nauce szkolnej, 3.Pomoc w nauce uczniowi, którego absencja spowodowana jest chorobą 4. Pomoc uczniowi w czasie zajęć świetlicy szkolnej, pracy biblioteki. 1Zapoznanie ze statutem szkoły, WSO 2. systematyczność oceniania, 4 semestry 3. Opieka pedagoga, reedukatora, psychologa. 1. Prezentacja statutu w gablocie 2. Pomoc koleżeńska 3. Zajęcia wyrównawcze, reedukacyjne, świetlicowe, praca w bibliotece, indywidualna pomoc uczniom, rozmowy. Dział V Profilaktyka zagrożeń możliwych podczas korzystania z Internetu Treści: 1. Bezpiecznie w wirtualnym świecie.- porady. 2. Etykieta zasady zachowania w Internecie 3. Wady i zalety funkcjonowania w Internecie 4. Cyberprzemoc i cyberprzestępstwa 5. Filmy instruktażowe o zagrożeniach w Internecie. 6. Bezpieczne strony internetowe.. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Uświadamiane uczniów o zagrożeniach. 2. Nauka umiejętnego korzystania ze stron WWW..3. Zachęcanie do korzystania ze stron WWW adekwatnych do wieku uczniów. 4. Nauka zasad korzystania z Internetu. 1. Nauczyciele kontrolują korzystanie ze stron WWW na zajęciach lekcyjnych. 2. Nauczyciele informują o zagrożeniach płynących z Internetu. 3. Zapoznanie rodziców ze 1. Śledzenie stron internetowych dostępnych dla uczniów. 2.Informowanie uczniów i rodziców o formach cyberprzemocy. 3Korzystanie na zajęciach
stronami informacyjnymi w Internecie. lekcyjnych z ciekawych stron WWW. 4. Informowanie rodziców o niepokojących zachowaniach. Skierowane do rodziców 1. Kontrola stron WWW, z których korzysta dziecko. 2. Zasięganie informacji o możliwych zagrożeniach. 3. Wymiana informacji z dzieckiem. 1. Rodzice znają konsekwencje cyberprzemocy.. 2. Rodzice uczniów kontrolują strony WWW i sami sprawdzają przydatność informacji dla dziecka 3. Rodzice współpracują ze szkołą w rozwiązywaniu problemu związanego z niepokojącymi zachowaniami. 1. Rozmowy z dzieckiem na temat korzystania z Internetu i ustalenie zasad. 2. Wspólne korzystanie z informacji dostępnych w sieci. 3. Informowanie o sytuacjach niepokojących. Skierowane do uczniów 1.Poznanie konsekwencji cyberprzemocy. 2.Uczenie zasad korzystania z Internetu. 3.Pomoc w odnajdywaniu przydatnych informacji 4. Nauka kulturalnego funkcjonowania w Internecie. 1. Unikanie zagrożeń płynących z Internetu. 2. Świadome korzystanie ze stron WWW. 3.Kulturalne funkcjonowanie w Internecie. 1. Prezentacja ciekawych stron internetowych 2. Przykłady umiejętnego umiejętnego bezpiecznego funkcjonowania w Internecie.. 3. Właściwe reagowania na niewłaściwe zachowania.