Szkoła Podstawowa Nr 1 w Krośniewicach SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 Szkoła Podstawowa Nr 1 w Krośniewicach SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Krośniewice 2012

2 WSTĘP Procesowi edukacyjnemu towarzyszyły zawsze zmiany zarówno pozytywne, jaki i negatywne. Są one częścią procesu przemian w życiu, którego jesteśmy uczestnikami. Zmienia się rola szkoły i rola jednostki ludzkiej. Wychowanie mądrych i dobrych ludzi odpowiedzialnych, tolerancyjnych, optymistycznych staje się w tych czasach szczególnie ważne. Wobec wielu zagrożeń takich jak: bezrobocie, kryzys rodziny, zanik pozytywnych wartości i kultury w społeczeństwie niejedna osoba gubi się i niszczy własne życie. Na najtrudniejszą próbę wystawieni są ludzie młodzi, a więc ci którzy nie mają jeszcze jasnej hierarchii wartości. Ogromnym zagrożeniem dla nich są zjawiska alkoholizmu, palenia tytoniu i narkomanii. Prawie na każdym kroku spotykamy się z przejawami przemocy, zachowaniami agresywnymi. Szkoła ma uczyć, wychowywać i rozwijać inteligencję dziecka, w przyjaznym, bezpiecznym otoczeniu. Nadrzędnym celem szkoły jest poznanie swoich uczniów, pomaganie im w rozwiązywaniu problemów, ale także zapobieganie ich powstawaniu. Realizacji tych zadań służy szkolny program profilaktyczny, który jest ściśle powiązany z programem wychowawczym, statutem szkoły i innymi dokumentami. Profilaktyka polega na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami współczesnego życia. Program profilaktyki w naszej szkole jest kierowany do uczniów, nauczycieli i rodziców. 2

3 I. Podstawy prawne Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Rozporządzenie z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii II. Cele Programu Profilaktyki: 1. Ograniczenie wśród młodzieży przemocy i agresji. 2. Podniesienie poziomu kultury osobistej 3. Przestrzeganie uczniów przed zagrożeniami związanymi z zachowaniami ryzykownymi (tytoń, alkohol, narkotyki). 4. Propagowanie wśród uczniów zdrowego stylu życia. 5. Zagwarantowanie uczniom poczucia bezpieczeństwa. 6. Kształtowanie u uczniów poczucia własnej wartości. III. Działy programowe: 1. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. 2. Propagowanie zdrowego stylu życia 3. Zapobieganie różnym formom uzależnień wśród dzieci. 4. Eliminowanie wagarów unikania obowiązku szkolnego. IV. Diagnoza środowiska szkolnego. 1. Na podstawie dokonywanej przez nauczycieli kilkuletniej obserwacji uczniów naszej szkoły, analizy dokumentacji, dzienników lekcyjnych i analizy i wniosków wypływających z ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników obsługi wyodrębniono wstępne obszary zagrożeń występujących w szkole: a) problem przemocy i agresji (cyberprzemoc) b) brak dyscypliny i niska kultura uczniów c) problem wagarów i ucieczek z lekcji d) problem wandalizmu i niszczenia mienia publicznego e) kontakt uczniów z substancjami odurzającymi f) zagrożenie anoreksją, bulimią i otyłością g) problem samotności dziecka rodzice pracujący za granicą h) problem akceptacji i tolerancji w stosunkach między uczniami 3

4 V. Kierunki działań interwencyjnych i profilaktycznych. 1. Doskonalenie umiejętności nauczycieli, rozszerzenie wiedzy nauczycieli o takie zagadnienia jak: - wiedza na temat uzależnień - agresja i przemoc{sposoby przeciwdziałania} - zasady postępowania w przypadkach stwierdzenia łamania prawa i zasad obowiązujących na terenie szkoły - regulacje prawne 2. Wyposażenie biblioteki szkolnej w fachowe materiały i publikacje dotyczące profilaktyki. 3. Włączenie przedstawicieli Samorządu Uczniowskiego do konkretnych działań. 4. Organizowanie profilaktycznych zajęć edukacyjnych w ramach lekcji wychowawczych lub spotkań dodatkowych. 5. Stała współpraca z rodzicami w celu przekazywania im wiedzy na temat zagrożeń, zapoznanie rodziców z działaniami szkoły wynikającymi z programu profilaktyki. 6. Starania w celu zapewnienia uczniom alternatywnych form spędzania wolnego czasu. 7. Ścisła współpraca z rodzicami uczniów sprawiających problemy wychowawcze. D z i a ł I P r z e c i w d z i a ł a n i e a g r e s j i i p r z e m o c y. Treści: 1. Kształtowanie postaw otwartości i tolerancji. 2. Agresja w wieku dorastania i przeciwdziałanie jej. 3. Jak radzić sobie ze stresem? 4. Prawidłowe relacje między nauczycielem i uczniem, rodzicami i dziećmi. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Samodoskonalenie nauczycieli: - fachowa lektura, - udział w szkoleniach na temat przeciwdziałaniu przemocy. 2. Przeprowadzenie zajęć warsztatowych w czasie rad pedagogicznych. 3. Udział nauczycieli w zajęciach doskonalących umiejętności negocjacyjne i wychowawcze. 4. Przeciwdziałanie agresywnym zachowaniom wśród 5. Monitorowanie sytuacji rodzinnej uczniów z rodzin niepełnych oraz z rodzin, gdzie jeden z rodziców lub oboje wyjechali za granicę. 1. Nauczyciele znają rodzaje i źródła agresji. 2. Nauczyciele potrafią radzić sobie z własnymi emocjami. 3. Nauczyciele zapobiegają agresywnym zachowaniom uczniów i przejawom przemocy w środowisku rówieśniczym. 4. Nauczyciele wspierają się, współpracują i wymieniają doświadczeniami na temat pracy z dziećmi sprawiającymi trudności wychowawcze. 5. Wychowawcy i pedagog wspomagają opiekunów prawnych i rodziców w procesie wychowania. 1. Spotkania z psychologiem, pracownikami zakładów opiekuńczych, policjantem. 2. Współpraca z Kuratorem Sądu Rodzinnego. 3. Reagowanie pracowników szkoły na przejawy agresji, rozmowy z uczniami, rodzicami uczniów, pedagogiem szkolnym. 4. Wychowawcy i pedagog systematycznie kontaktują się z opiekunami prawnymi i rodzicami 4

5 Skierowane do rodziców 1. Uświadamianie rodzicom problemów wychowawczych występujących u dzieci. 2. Umożliwienie rodzicom udziału w zajęciach organizowanych przez szkołę: zawody sportowe, festyny, wycieczki, imprezy środowiskowe 3. Stały kontakt pedagoga szkolnego i psychologa z Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej z rodzicami 4. Systematyczne spotkania z rodzicami uczniów sprawiających problemy wychowawcze i proponowanie możliwych sposobów reagowania na ich postępowanie. 1. Rodzice wiedzą jak rozwiązywać pojawiające się problemy wychowawcze. 2. Sytuacja rodzinna uczniów jest właściwa. 3. Rodzice wiedzą, jakie instytucje udzielają pomocy w sprawach wychowania. 4. Rodzice współdziałają ze szkołą w realizowaniu zadań wychowawczych i profilaktycznych. 5. Rodzice systematycznie współpracują ze szkołą w rozwiązywaniu problemów. 1. Spotkania z psychologiem i pedagogiem szkolnym. 2. Udział w zajęciach grupowych organizowanych. przez wychowawcę lub pedagoga. 3. Współ praca rodziców z nauczycielami podczas organizowania zawodów sportowych, wycieczek i festynów. 4. Konsultacje dla rodziców i możliwość brania udziału w zajęciach z psychologiem. Skierowane do uczniów 1. Prowadzenie pracy profilaktycznej z klasami przez pedagoga szkolnego. 2. Prelekcje dla uczniów na temat radzenia sobie z negatywnymi emocjami. 3. Przeprowadzenie na lekcjach wychowawczych zajęć: Jak sobie radzić ze stresem? 4. Udział w zajęciach dodatkowych istotnych w zaspokajaniu potrzeb ucznia i osiąganiu satysfakcji życiowej. 5. Cykl zajęć na temat asertywności oraz zachowania się uczniów w sytuacjach konfliktowych. 6. Zorganizowanie dla klas spotkań informacyjnych dotyczących konsekwencji prawnych wobec osób nieletnich dopuszczających się przestępstw i wykroczeń. 1. Uczniowie potrafią radzić sobie z własnymi emocjami. 2. Zespoły klasowe są zintegrowane. 3. Uczniowie potrafią właściwie prezentować swoje uczucia i rozmawiać o problemach. 4. Oferta zajęć pozalekcyjnych jest zgodna z potrzebami uczniów każdy uczeń ma szansę rozwijać swoje zainteresowania i osiągać sukcesy. 5. Uczniowie umieją rozwiązywać sytuacje konfliktowe. 6. Uczniowie zdają sobie sprawę z przewidzianych Statutem Szkolnym oraz prawnych konsekwencji swoich zachowań. 1. Zajęcia z pedagogiem i psychologiem. 2. Spotkanie z psychologiem. 3. Zajęcia warsztatowe z wychowawcą. 4. Zajęcia opiekuńcze świetlicy szkolnej. 5. Właściwa organizacja zajęć pozalekcyjnych. 6. Spotkanie z policjantem. 5

6 D z i a ł I I P r o p a g o w a n i e z d r o w e g o s t y l u ż y c i a. Treści: 1. Racjonalne gospodarowanie wolnym czasem. 2. Troska o zdrowie fizyczne i psychiczne. 3. Problemy związane ze zdrowiem psychicznym. 4. Zwiększanie świadomości wśród uczniów na temat szkodliwości palenia papierosów, picia alkoholu i zażywania środków odurzających. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Zapoznanie Rady Pedagogicznej z problemami emocjonalnymi i wychowawczymi naszych 2. Organizowanie wycieczek przez nauczycieli. 3. Proponowanie i propagowanie różnorodnych form spędzania czasu wolnego. 4. Samodoskonalenie nauczycieli: - racjonalne gospodarowanie czasu wolego, - fobie szkole. Skierowane do rodziców 1. Zapoznanie rodziców z przyczynami problemów dzieci: - problem nerwic, - popadanie w kompleksy i myśli samobójcze, - fobie szkolne, - problem otyłości. 2. Rozdanie na spotkaniach z rodzicami materiałów poświęconych zdrowiu psychofizycznemu dziecka. 3. Wspólne i zdrowe spędzenie czasu wolnego rodziców i 4. Promowanie wśród rodziców mody na nie palenie. Skierowane do uczniów 1. Jak racjonalnie gospodarować wolnym czasem? - higiena psychiczna ucznia. 2. Prawidłowe i bezpieczne formy zachowania się w szkole i poza szkołą. 3. Nawiązywanie więzi rodzinnej, zdrowe spędzanie 1. Nauczyciele umieją rozpoznać problemy emocjonalne i wychowawcze dzieci. 2. Nauczyciele propagują zdrowy styl życia. 3. Nauczyciele potrafią właściwie reagować na zjawiska zagrażające zdrowiu fizycznemu i psychicznemu 1. Rodzice umieją rozpoznawać różne stany emocjonalne i objawy nerwic u dzieci. 2. Rodzice wiedzą, gdzie szukać pomocy w wypadku zagrożenia zdrowia fizycznego i psychicznego dzieci. 3. Rodzice dbają o zdrowy styl życia. 4. Rodzice rozumieją wpływ sytuacji rodzinnej na zdrowie psychiczne i potrzebę poświęcania swoim dzieciom czasu i uwagi. 5. Rodzice kontrolują stan zdrowia dzieci. 1. Uczniowie potrafią racjonalnie gospodarować wolnym czasem. 2. Uczniowie potrafią dbać o zdrowie swoje i innych. 3. Uczniowie znają zasady racjonalnego odżywiania się.. 4. Uczniowie wiedzą co to jest 1. Kursy i szkolenia nauczycieli. 2. Zajęcia rekreacyjno-sportowe dla 1. Szkolenie prowadzone przez psychologa lub pedagoga. 2. Pogadanka prowadzona przez wychowawcę. 3. Zorganizowanie sportowych turniejów rodzinnych. Odpowiedzialni: - wychowawcy, - nauczyciele wychowania fizycznego, - świetlica. 4.Prowadzenie akcji uświadamiającej szkodliwość wszelkich uzależnień (papierosy, alkohol, narkotyki). 5. Spotkanie w ramach profilaktyki otyłości z ekspertem od spraw żywienia. 1. Pogadanka i zajęcia warsztatowe na godzinach wychowawczych. 2. Przygotowanie scenek przez uczniów, dyskusja. 3. Uczestnictwo w zajęciach rekreacyjno-sportowych: - rozgrywki sportowe, 6

7 czasu wolnego. 4. Uświadomienie szkodliwości używek, złego odżywiania, braku aktywności fizycznej. anoreksja, bulimia i otyłość i gdzie szukać pomocy w rozwiązaniu tych problemów. 5. Uczniowie są świadomi szkodliwości palenia papierosów, spożywania alkoholu i braku aktywności fizycznej. wycieczki rowerowe - zajęcia na basenie 4. Praca w grupach, wykonanie prac plastycznych. 5. Propagowanie mody na zdrowy styl życia. -zajęcia dodatkowe -konkursy plastyczne -gazetki D z i a ł I I I Z a p o b i e g a n i e r ó ż n y m f o r m o m u z a l e ż n i e ń w ś r ó d d z i e c i. Treści: 1. Główne powody stosowania używek przez dzieci. 2. Skutki prawne posiadania środków odurzających. 3. Negatywne oddziaływanie papierosów, alkoholu, narkotyków i dopalaczy. 4. Pomoc terapeutyczna zagrożonym osobom. 5. Umiejętność odmawiania w sytuacjach zagrożenia. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Szkolenie nauczycieli w czasie rady pedagogicznej na temat rozpoznawania i efektów działania substancji odurzających. Konsekwencje prawne w stosunku do nieletnich. 2. Przeprowadzenie ankiet dla uczniów służących rozpoznaniu skali zagrożenia alkoholizmem i narkomanią oraz dostępności w otoczeniu szkoły środków odurzających. 3. Fachowa lektura nauczycieli na temat różnego rodzaju używek. 1. Nauczyciele umieją rozpoznawać objawy zażywania środków odurzających. 2. Nauczyciele znają skalę zagrożenia dotyczącą ich 3. Nauczyciele znają instytucje prowadzące działalność profilaktyczną i udzielające pomocy osobom uzależnionym. 4. Nauczyciele reagują na wszelkie sygnały świadczące o stosowaniu przez uczniów środków odurzających. 1. Spotkanie z policjantem. 2. Praca samokształceniowa. 3. Prelekcje. 1. Szkolenie rodziców na temat rozpoznawania i efektów działania substancji odurzających. Konsekwencje prawne w stosunku do nieletnich. 2. Powielenie materiałów dotyczących środków odurzających i przedstawienie ich rodzicom na spotkaniu z wychowawcami. Skierowane do rodziców 1. Rodzice umieją rozpoznawać objawy zażywania środków odurzających. 2. Rodzice znają instytucje prowadzące działalność profilaktyczną i udzielające pomocy osobom uzależnionym. 3. Rodzice znają skutki zażywania środków odurzających. 4. Rodzice współpracują ze 1. Przekazywanie materiałów informacyjnych dla rodziców podczas zebrań z rodzicami. 2. Wystawa przygotowana przez nauczycieli świetlicy i biblioteki szkolnej. 3. Spotkanie z psychologiem i pedagogiem. 7

8 4. Zorganizowanie wystawy propagującej wydawnictwa poruszające problemy wychowawcze - profilaktyka zagrożeń. 5. Zwrócenie uwagi na profilaktykę domową. 1. Projekcja filmów edukacyjnych na temat uzależnień. Dyskusja na temat filmów. 2. Przygotowanie przez uczniów scenek na temat asertywnego zachowania w sytuacji zagrożeń. 3. Wystawa prac plastycznych. szkołą w realizacji profilaktyki uzależnień. 5. Rodzice wiedzą jakie miejsca i środowiska sprzyjają stosowaniu środków odurzających. Skierowane do uczniów 1. Uczniowie znają szkodliwe skutki uzależnień. 2. Uczniowie wiedzą do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia. 3. Uczniowie znają zasady asertywności. 4. Uczniowie czują się odpowiedzialni za swoje działania. 5. Uczniowie doceniają zabawę bez alkoholu. 6. Uczniowie unikają sytuacji stwarzających zagrożenia. 1. Spotkania z psychologiem i pedagogiem. 2. Zajęcia prowadzone przez świetlicę szkolną. 3. Prezentowanie scenek na lekcjach języka polskiego i na godzinach wychowawczych. 4. Praca pedagoga szkolnego. 5. Przygotowanie prac na godzinach wychowawczych. Prezentacja w klasach i na korytarzu. 6. Szkolne zabawy i dyskoteki. D z i a ł I V W a g a r y - u n i k a n i e o b o w i ą z k u s z k o l n e g o. Treści: 1. Główne powody opuszczania zajęć lekcyjnych przez 2. Skutki prawne zaniedbywania obowiązku szkolnego. 3. Skuteczna współpraca z instytucjami prowadzącymi działania kontrolujące (policja, sąd, kurator). 4. Wpływ wagarów na wyniki w nauce i dalsze losy ucznia. 5. Zagrożenia wynikające z wagarów. ZADANIA CELE FORMY REALIZACJI Skierowane do nauczycieli 1. Systematyczne i dokładne sprawdzanie obecności na każdej lekcji. 2. Poznanie przyczyn nieusprawiedliwionej absencji 3. Kontakt z rodzicami uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne. 4. Informowanie instytucji powołanych do egzekwowania obowiązku szkolnego. 1. Nauczyciele systematycznie kontrolują obecność uczniów na zajęciach lekcyjnych. 2. Nauczyciele utrzymują stały kontakt z rodzicami uczniów opuszczających zajęcia. 3. Szkoła współpracuje z Policją, Sądem dla Nieletnich w zakresie realizowania obowiązku szkolnego przez 1. Kontrola dzienników lekcyjnych. 2. Rozmowy indywidualne, osobiste oraz telefoniczne. 4. Kontakt z sądem rodzinnym dla nieletnich. 8

9 1. Poznanie konsekwencji prawnych dotyczących uczniów opuszczających zajęcia lekcyjne i ich prawnych opiekunów. 2. W miarę możliwości częste wizyty w szkole lub też przyprowadzanie dziecka do szkoły przez rodziców. 3. Pomoc dla rodziców uczniów sprawiających problemy wychowawcze. Skierowane do uczniów 1. Spotkanie z kuratorem sądowym na temat konsekwencji opuszczania zajęć lekcyjnych. 2. Włączanie w życie klasy osób wagarujących poprzez powierzanie im funkcji na forum klasy. 3. Udział w zajęciach mogących pomóc 4. w nadrabianiu zaległości spowodowanych wagarami. 5. Umożliwianie uczniowi osiągania sukcesów w szkole. Skierowane do rodziców 1. Rodzice znają konsekwencje prawne wagarów oraz wynikające z nich zagrożenia. 2. Rodzice uczniów opuszczających zajęcia utrzymują stały kontakt ze szkołą i kontrolują uczęszczanie do szkoły swoich dzieci. 3. Rodzice współpracują ze szkołą w rozwiązywaniu problemu wagarów. 1. Uczniowie znają konsekwencje prawne wagarów oraz wynikające z nich zagrożenia. 2. Uczniowie przestrzegają zasad zawartych w Statucie Szkoły. 3. Każdy uczeń ma możliwość włączenia się w życie klasy i osiągania sukcesów na miarę możliwości. 1. Spotkanie z kuratorem sądowym. 2. Wizyty w szkole (np. raz w tygodniu). 1. Prelekcja przeprowadzona przez pracownika sądu. 2. Indywidualny kontakt z uczniem. 3. Wybór samorządu, organizowanie wycieczki, gazetki. 4. Zajęcia wyrównawcze. 4. Zajęcia pozalekcyjne. 5. Dyskusje na godzinach do dyspozycji wychowawcy. VI. Ewaluacja Ewaluacji wykonania zadań profilaktycznych dokonuje się w ramach: 2. analizy sytuacji wychowawczej w szkole 3. spotkań zespołów nauczycieli i wychowawców w trakcie których dokonuje się oceny zachowania dzieci 4. sprawdzania efektów podejmowanych działań profilaktycznych w ramach założeń planów pracy wychowawczej. 9